Kunst
'Plotseling zijn we een legende
Cjeel te traag tempo in
Gebakken Meeuw
Gevarieerd
ballet van
Bronkhorst en
Jonge waard
e 'CHONE
SCHIJN
'Lucky Luke' Slater
is altijd in beweging
Iedereen doet het
DAG 13 NOVEMBER 1999940
itolen Hollandse meesters terecht
i Drie Hollandse meesters die 21 jaar geleden werden
;n uit een museum in San Francisco, zijn anoniem terug-
gd bij een veilinghuis in New York. Het bekendste werk is
ret van een Rabbi' die sommige specialisten aan Rem
it toeschrijven. Anderen vermoeden dat het werk door een
jn leerlingen is gemaakt of mogelijk zelfs door een
ser. De schilderijen zijn behoorlijk beschadigd.
presentatie The Antonio Brass
The Antonio Brass presenteert morgen om 13.00 uur de
iristmas Album'. Dat gebeurt in Roomburgh, Hof van
burgh 46 in Leiden. De muziek van deze Leidse groep is
lix van jazz, blues en Tijuana muziek. De band werd opge-
n 1998. Het programma van de eerste toernee resulteerde
cd 'The Route 47 - tour'. Na een concert in de Jaarbeurs,
ip de groep veel aandacht trok, vroeg Uitgeverij Colomba
gstgeest de band 'Christmas Album' te maken. Deze cd
opgenomen in het LAKtheater.
rlandicus Nieuwenhuys overleden
dam» De neerlandicus R. Nieuwenhuys, schrijver van het
aardwerk over Indische literatuur, de Oost-Indische Spie
zondag overleden. Hij is 91 jaar geworden. Nieuwenhuys
iddels in stilte begraven. Voor de Oost-Indische Spiegel
Nieuwenhuys in 1983 de Constantijn Huygensprijs. De
ng Fonds voor de Letteren schonk de schrijver/letterkun-
et afgelopen jaar ter ere van zijn negentigste verjaardag
idrag van 30.000 gulden als eerbetoon.
theater -recensie
susanne lammers
g Gebakken Meeuw door Het
Bert Bunschoten, Aike Dirk-
Wigbolt Kruijver en Jan
12/11, Leidse Schouw
burg.
i r
Earth, Wind Fire gaat weer eens op wereldtournee. „We hebben nooit trendy willen zijn, maar zijn altijd blijven vasthouden aan onze eigen muzikale visie."
Earth, Wind Fire verkoopt tweemaal Ahoy' uit
B
ema wat is, hoe ziet het
it? Het kan een serieuze
i jn, maar het kan ook
ig gezelschapsspel zijn
erige momenten. Het
in 'Gebakken Meeuw'
laatste, maar nu en
lap de ernst er toch in.
it verlopen etablisse-
rbergt een tamelijk on-
Vfjbare waard, die jenever
en paardeworst ser-
komt een man binnen,
vehoer, in een bizarre
jj outfit: bolhoed, leren
over korte broek en t-
m hij voelt zich zichtbaar
ijn gemak. „Nou ben ik
l. Zou ik hier even mo-
en? Moet ik eerst een
ien of moet er geld in?'
moet er uitgetrok-
den, het tempo is ui
ig - dat het na de dood
vachten is, word je in-
maar langzaam krijg
op wat er gebeurd is.
e' igers op vakantie in de
Dolomieten maakten
10 ïtje per kabelbaan dat
niet zo best afliep. Een voor een
komen ze binnen zetten, het
laatst degene die vier maanden
in coma gelegen heeft. Ze zijn
dood, maar waar zijn ze? Is dit
een voorportaal, is deze kroeg
'all there is', kun je hier nog uit?
De kastelein weet niets, de na
men Jezus Christus, Moham
med en Boeddha zeggen hem
ook niks. De sfeer van de tijd
dodende, zich vervelende man
nen, kaartend, drinkend, onzin
nige verhalen vertellend, is
mooi getroffen - en je kunt je
heel goed voorstellen dat een
leven na de dood er ongeveer
zo uitziet. Het is in elk geval
voorstelbaarder dan het rijste
pap eten met gouden lepeltjes.
Maar voor een theatervoorstel
ling is dit te mager. Dus leren
we de heren beter kennen door
de verhalen die ze vertellen als
ze even zijn wezen kijken hoe
het 'thuis' ging. En daar loopt
het spaak. De drie mannen krij
gen weliswaar wat meer ge
zicht, maar de voorstelling ver
zandt. De droge toon en het
onderhuidse absurdisme wor
den ingeruild voor een tikkeltje
clichématig melodrama.
Dat deze bij leven teleurstellen
de mannen de grote teleurstel
ling wacht, lag al lang voor de
hand. Zo concreet hoeft het
wachten op niets nou ook weer
niet verbeeld te worden.
„We zijn kennelijk echte legendes. Daar heb ik nooit zo
bij stilgestaan. Maar nu we weer aan de top meedraaien
met nummers die we twintig jaar geleden al maakten,
worden we bestormd door een hele nieuwe generatie
fans die onze muziek pas heeft ontdekt. En die bekijken
Earth, Wind Fire als een legendarische band. Als je zo
lang meedraait in de popmuziek, word je kennelijk van
zelf een legende."
Rotterdam Naarmate de tachtiger jaren
vorderden, werd het echter
steeds meer sukkelen voor
Earth, Wind Fire. Vooral ook
omdat zanger Philip Bailey op
stapte en voor zichzelf begon.
Maar het kan vreemd lopen
in het leven. Aan het eind van
deze eeuw poetsten een paar
slimme producers de oude kra
kers 'September' en 'Boogie
Wonderland' eens grondig op
en beide nummers werden zo
waar opnieuw wereldhits. Je
moet het ijzer smeden als het
heet is en dus besloot Earth,
Wind Fire maar weer eens op
wereldtournee te gaan.
Op 23 en 24 november staat
de groep in een inmiddels uit
verkocht Ahoy' in Rotterdam.
Misschien is het toeval, maar
op de kop af twintig jaar gele
den trad Earth, Wind Fire ook
harry de jong
Aan het woord is Verdine Whi
te, samen met broer Maurice
oprichter van de Amerikaanse
funksoul-formatie Earth, Wind
Fire. Een groep die vooral in
de jaren zeventig en tachtig
grote successen boekte. De mu
zikanten konden destijds zon
der opscheppen overal rondba
zuinen dat ze met de duurste li
ve-show ter wereld op pad wa
ren. Maar geld was dan ook
geen probleem; bijna alles wat
Earth, Wind Fire aan het vinyl
toevertrouwde, werd goud of
platina.
In Europa scoorde de groep
in 1978 z'n eerste grote hit met
'Fantasy" en dat was het begin
van een lange reeks successen
aan deze kant van de grote plas.
tweemaal op in diezelfde Ahoy'.
„Ja, hoe is het mogelijk", zucht
Verdine White. „Ik herinner me
die concerten nog heel goed.
Niemand van ons had toen ge
dacht dat we in 1999 nog zou
den bestaan. Maar we blijven
maar doorgaan. In zekere zin is
het een overwinning om na
twee decennia weer in de Ahoy'
op te treden."
Ten tijde van dit interview is
White in New York druk bezig
zijn koffers te pakken voor de
op handen zijnde tournee. Der
tig jaar popmuziek heeft nau
welijks z'n sporen achtergela
ten. Maar naar eigen zeggen
heeft hij zich dan ook altijd ver
gehouden van het soort levens-
geneugten dat een man snel
doet aftakelen.
„Ik heb mijn leven altijd goed
onder controle gehad", stelt
White tevreden vast. „Ik heb
me alleen op de muziek gericht.
Het is steeds mijn streven ge
weest om beter te worden. Zon
der overdrijven, durf ik te stel
len dat ik een vorm van profes
sionaliteit heb bereikt die me
ook in staat heeft gesteld te
overleven in deze business.
Maar natuurlijk heb ik met
Earth, Wind Fire de nodige
pieken en dalen gekend. Nie
mand in dit vak ontkomt daar
aan. Het maakt niet uit hoe
lang je carrière duurt, je vindt
altijd weer tegenslagen op je
pad. Zelfs op momenten dat je
denkt het heel goed voor elkaar
te hebben. Maar de besten
overleven en dan word je plot
seling een legende."
„En dan komen de hits in
eens ook weer", filosofeert Ver
dine White. „Neem nou Carlos
Santana. Die man draait net zo
lang mee als wij en nu staat hij
zomaar weer nummer een in de
hitlijsten met zijn nieuwe al
bum. Ik denk dat het de kracht
van onze muziek is. Net als
Santana hebben wij ons altijd
bij onze leest gehouden. We
hebben nooit trendy willen zijn,
maar zijn altijd blijven vasthou
den aan onze eigen muzikale
visie. Ik denk dat het ook iets te
maken heeft met de tijd waarin
we. leven. Mensen kijken terug
en zoeken naar oude waarden.
En dan ontdekken ze plotseling
iets wat ze tot dan toe over het
hoofd hebben gezien: dat de
muziek van Earth, Wind Fire
toch best goed is. In dat licht is
het geen wonder dat onze oude
nummers als 'September' en
'Boogie Wonderland' weer hits
zijn geworden."
„In al die jaren is het trou
wens nooit in me opgekomen
om uit de muziek te stappen.
En daar ben ik achteraf blij om,
want ik vind het heel plezierig
dat onze band in deze tijd
wordt gezien als een vrij be
langrijke schakel in de ontwik
keling van de popmuziek. Dan
heb je toch iets bereikt om trots
op te zijn."
„Ik krijg heel vaak reacties
van anderen. Soms, als ik. met
mijn auto voor een stoplicht in
de stad sta te wachten, komen
er zomaar mensen naar me toe
om me een compliment te ma
ken. Ja, ze herkennen me nog
steeds. Maar dat is ook geen
wonder, want we zijn de laatste
tijd zo vaak op de televisie.
Laatst is er nog een twee uren
durende special over Earth,
Wind Fire uitgezonden die
door 20 miljoen Amerikanen is
bekeken."
Verdine White kijkt tevreden
en knipt het slot van de laatste
koffer dicht. Ziezo, hij is klaar
voor Europa.
dans recensies
Voorstelling: '1,2, 1,2,3,4'Choreografie:
Truus Bronkhorst en Marien Jongewaard.
Muziek: van onder andere Mahler en Rol
ling Stones Gezien. 12/10, LAKtheater,
Leiden. Nog te zien aldaar: vanavond om
20.30 uur.
Ranke veren verlengen de vloei
ende armen van acht danseres
sen en een danseres. Die vrouw
is Truus Bronkhorst, choreo
grafe van moderne dans. Sa
men met haar echtgenoot Ma
rien Jongewaard maakte ze de
voorstelling '1,2, 1,2,3,4'. Een
gevarieerd ballet.
In deze reprise staat zij zelf
weer op het toneel. Maar eerlijk
is eerlijk, de 47 jaren die haar li
chaam telt, eisen hun tol.
Bronkhorsts bewegingen zijn
subtiel maar haar rug is wat
stram, de benen willen niet
meer zo hoog. En toch mag je
daar in zo'n rijkgeschakeerde
choreografie als deze niet over
vallen. Want de productie strui
kelt niet. In het eerste deel laat
het podium aan acht jonge
mannen. Een bruisend gezel
schap onder wie zich een paar
markante kunstenaars bevin
den.
Mahler
Het ballet is gezet op verschil
lende muziekfragmenten: van
Mahler tot popmuziek. Licht
voetige delen worden afgewis
seld met dramatischer thema
tiek. Waarbij de 'sterken' met
maskers op de dienst uitmaken.
Het tweede deel opent Bronk
horst met een pas de deux. Al
leen is deze rust in de voorstel
ling een stuk minder overtui
gend dan het dynamische voor
gaande deel.
De slotscène is echter gelar
deerd met humor. One, two,
one two three four, alsof je de
band vraagt om in te zetten
voor een stijldansavond, of een
showballet. Want daar doet de
luchtige lijn in de choreografie
sterk aan denken. Aan die oude
filmmusicals van Astaire. Com
pleet met veren, en showy ele
gance. Maar onder die lucht
hartige dekmantel broeit een
zware ondertoon van agressie
en machtsstrijd. Machteloos
heid. Neigend tot decadentie.
En als Bronkhorst dan de gitaar
pakt en daar versterkt op gaat
raggen, dan moet je wel even
slikken omdat de subtiliteit
hierdoor verloren gaat. Het was
al duidelijk wat zij wilde zeggen
met dit ballet dat twee beteke
nislagen boeiend over elkaar
drapeert.
d vertelde me dat jon-
:n in een bandje spe-
leisjes te scoren. Hij
i deskundigheid want
Jpmuzikant. Zijn mu-
ik nooit echt leuk ge-
dus er zal wel enige
in schuilen.
a( irnst, Jan en Jan wilden
r muziek maken. Maar
had verteld dat er
nuden zijn. Wisten zij
vlotte jongens van
lertig werd het - na een
arrière, een handjevol
n heel veel optredens
Het krioelde van de
Van bakvissen verge-
hallen in kwadratisch
Meisjes in een chro-
eepziek delirium,
vijl en tranen. En nie-
sterde. Wat restje dan
n en in hutjes op de
siceren. Vijftien jaar
aat Doe Maar weer
En bidt nu tot God
ftien jaar alle meisjes
zijn of anderszins
Doe Maar '99?
was 'nog niet af, ver-
iny Vrienten op de
rentie. Dat en natuur-
het geld, zei Vrienten.
hning. Vrienten boog
Hit de altijd aanwezige
van het winstbejag-
n tot het veel minder
brood-op-de-plank -
f Je kon het met een
tje fatsoen nog net bl
oemen.
and ben je niet ver-
je iets voor het geld
Engelse techno-pionier vanavond in LVC
Doe Maar. En nu maar bidden tot God dat na vijftien jaar alle meisjes getrouwd zijn.
doet. Nee, je bent pas verdacht
als je het niet een klein beetje
goedpraat. Als iemand zijn zon
de afzwakt, zijn we bereid veel
te vergeven. En dus volgt er een
'laten we elkaar nou geen miet
je noemen'-ritueel, waarbij een
klein lampje knippert 'kleine
biecht verplicht'.
Voor een toptarief, althans voor
Leidse begrippen, treedt van
avond de Engelse dj Luke Slater
op in het LVC. Maar het dj/pro
ducersduo Masters at Work
spant met 80 mille in het Rot
terdamse Nighttown wel de
kroon. Veel geld, dus moest er
veel worden goedgepraat. Dj's
zijn heel veel waard, dj's zijn de
topartiesten van vandaag, zegt
iedereen. Dj Eddy de Clerq zegt
het, dj Ronald Molendijk zegt
het en dj Marcello zei twee jaar
geleden al in De Volkskrant dat
hij er vreselijk hard voor werkt.
Hij staat altijd in de hitte en de
rook. En Molendijk plaatst zich
in één klap op dezelfde lijn als
Indiase kinderarbeidertjes die
de laatste Ikea-lijn in elkaar zet
ten. Dus hij mag best wel wat
verdienen.
Marcello vliegt in het midden
van de nacht van hot naar her.
Let wel, dat vliegen moet je
hoogstwaarschijnlijk letterlijk
nemen. Air Singapore- of Luft-
hansagewijs. En voor 'hot' kun
je gerust Ibiza invullen en voor
'her' laten we zeggen trance-
centrum Goa. Ziet er gelijk een
stuk minder vermoeiend uit,
niet waar? Maar Marcello moet
iets goedpraten. Dan voelen we
ons niet genaaid. Bijna ieder
een doet het voor het geld. Het
bedrag, daar kan nog over wor
den onderhandeld.
Er zijn uitzonderingen. Bij Tros
Triviant doen ze het voor de
eeuwige roem. Althans dat zegt
Tineke Verburg altijd en direct
daarna zoomt de camera in op
die beteuterde gezichten boven
die armoedige Bosatlas. Bij Big
Brother doen ze het voor de lol.
Gelooft u het? Kok doet het
voor volk en vaderland. Adel-
mund doet het voor de kinder
tjes. En Jantje Smit doet het
voor rijn oma. Mag ook.
Maar de meesten van ons doen
het voor een vastgesteld uurta
rief. Twaalfvijftig of 27 mille.
Zolang er geen mensen of die
ren in het verdienproces wor
den geschaad, vind ik het best.
En als je het geld dat je vraagt
ook daadwerkelijk krijgt, dan
verdien je dat, per definitie.
Niks mis mee. Of je het nou
voor de meisjes of voor de mil
joenen doet.
pablo cabenda
leiden rene megens
Luke Slater, de Lucky Luke van
de electro, staat vanavond in
het LVC in Leiden. En als de
Engelsman live optreedt - en
dan maakt het niet uit of hij op
Lowlands staat of op Amster
dam Dance Event - dan gaat
Slater er tegenaan. „Live zijn
wij behoorlijk heavy. We ken
nen geen remmingen. Man, als
we optreden, maken we een
slagveld van de club of tent
waar we spelen."
De Brit staat te boek als een
techno-pionier, is een roem
rucht dj en bracht platen uit
onder de vlag van Clementine,
Planetary Assault System en 7th
Plain. En ook onder zijn eigen
naam Luke Slater. Het eerste al
bum uit '97 heette 'Freek funk'.
Onlangs verscheen 'Wireless',
een krachtige en dynamische
plaat die zoveel kwaliteit bezit
dat Luke Slater best getooid
mag worden met het voorvoeg
sel 'lucky'.
Slater beschouwt zich niet als
de Lucky Luke van de electro in
die zin dat hij zich zelf niet ziet
als een voorvechter, ambassa
deur van het genre. Slater heeft
geen missie. Hij pakt slechts
zijn kansen en is constant in
beweging. En soms werkt het,
wat hij doet. En soms ook niet.
Maar hij hoopt dat hij, na zijn
dood, herinnerd wordt als een
muzikant die zijn steentje heeft
bijgedragen aan de evolutie van
de elektronische muziek.
Slater noemde zijn eerste al
bum onder zijn eigen naam
'Freek funk'. „Met de titel
'Freek funk' wilde ik zeggen: dit
is de echte funk. En voor veel
mensen zal het freaky klinken.
Ik wilde voor een frisse wind
zorgen. Oorspronkelijk stond ik
bekend als een techno-dj. Maar
met 'Freek funk' maakte ik dui
delijk dat ik weliswaar een tech-
no-dj was, maar dat ik niet te
beroerd was om met een ander
geluid te komen."
Techno is volgens Slater ook
niet synoniem aan een mono
tone boem-boem-boem-aan-
pak. Veel belangrijker is de
houding van de muzikant. Op
de hoes van 'Freek funk' staat
Slater afgebeeld als een type dat
van een andere planeet komt.
Zelf maakt hij de vergelijking
met de film 'The man who fell
to earth' waarin David Bowie
acteert.
„Het draait eigenlijk allemaal
om een ruimtemannetje met
een outsider-gevoel. Ik wilde er
dit mee aangeven: dit doe ik al
jaren in mijn uppie en nu wil ik
het jullie aanbieden. En ik had
succes. Door de onverwachte
aanpak sprak 'Freek funk' veel
mensen aan. Het werd een un-
derground-album dat boven
gronds kwam en ook een deel
van het grote publiek bereikte.
Het was een vreemde gewaar
wording, maar wel een fijne.
Want die crossover was precies
wat ik voor ogen had."
Clubmuziek vond in die tijd
namelijk niet de weg naar de
meerderheid van de mensen.
De muziek was, meent Slater,
zeer in zich zelf gekeerd. „Ik
wilde met 'Freek funk' een cd
maken die meer mensen zou
bereiken. Het moest een plaat
worden die duidelijk maakte
dat dit de shit is waar het echt
om draait. Met 'Wireless' is het
ongeveer hetzelfde. Het album
is echter meer gefocust op wat
we live doen."
Zelf noemt Slater de muziek
van 'Wireless' elektro-punk.
„De invloeden van mijn vroege-
Luke Slater: „Als we optreden, maken we een slagveld van de club of
tent waar we spelen." foto cpd
re elektro-dagen heb ik voor
zien van veel energie. De aan
pak, de attitude op Wireless' is
agressief, maar maakt ook vro
lijk. Die houding zit in ons alle
maal. Ik ga voor muziek die van
mij op het emotionele vlak een
vrij mens maakt. Ik schrijf van
uit mijn hart. Ik wilde een frisse
plaat maken die veel zegt en
opvalt. Want ik hou niet van
'middle of the road'-muziek.
Enerzijds hou ik van rustige
muziek, anderzijds van heel
harde."
Waar Slater helemaal niet van
houdt, is muziek die gemaakt
wordt volgens vaste formules.
„Daardoor klinkt elke plaat het
zelfde. En dan maakt het niet
uit welk soort muziek het is. Ik
hou bijvoorbeeld niet van 'mid
dle of the road-rockmuziek.
Rock is pas goed, wanneer het
funky is. Tegenwoordig is het
funk-percentage van rockmu
ziek een stuk hoger dan vroe
ger. Dat is cool. Dat komt door
de grote invloed die de dance-
scene uitoefent op allerlei soor
ten muziek. In veel opzichten
regeert elektronische dansmu
ziek. Het is een gezonde en le
vendige scene op dit moment.
'Electronic dancemusic' is nu
groter dan het ooit geweest is."
