Toch weer kink in kabel Noord-Iers vredesproces Rusland zou snel einde aan oorlog in Tsjetsjenië willen Italië kondigt maatregelen aan na ramp Foggia De 'killing fields' van Kosovo waren er nooit <m Buitenland Nog geen oplossing voor conflict Brits rundvlees JDAG 12 NOVEMBER 1999 155 7 AFP Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press ÓPA Deutsche Presse Agentur GPD Geassocieerde Pers Diensten RTR Reuters ketaanval op Pakistaanse hoofdstad De Pakistaanse hoofdstad Islamabad is vanmorgen ;eschrikt door vier explosies in de omgeving van de Ameri- rise ambassade en kantoren van de Verenigde Naties. De po- vermoedt dat het gaat om aanvallen met raketten, omdat in [omgeving van de Amerikaanse ambassade een uitgebrand •rtuig met een raketwerper is aangetroffen. Voor zover be id is er één gewonde gevallen. De aanslagen kwamen twee gen voor de VN-sancties tegen Afghanistan ingaan, omdat tland weigert de Saudische terrorist Osama bin Laden uit te eren. De Verenigde Staten verdenken Bin Laden ervan het Op gin te zijn achter de aanslagen van vorig jaar op twee Ameri- ït anse ambassades in Afrika. In Afghanistan zelf is ook al ge lui jotesteerd tegen de sancties. Woensdag bekogelde een woe lde menige van zo'n 50.000 mensen in de stad Kandahar een gebouw. olombia levert drugshandelaren uit Lota Colombia heeft gisteren besloten weer drugshandela- ei] i uit te gaan leveren aan de VS. Dit werd bekend na een auto- Ïiaanslag in Bogota, waarbij zeker acht doden en 45 gewon- vielen. Woensdag raakten acht mensen gewond bij een ter aanslag. De aanslagen lijken op de bloedige terreurdaden kJn de drugsmaffia, die zo acht jaar geleden uitlevering van Lo igsbaronnen wilde voorkomen. Die opzet lukte toen, maar huidige president Pastrana heeft nu de uitlevering van Jaime [ando Lara bevolen. Hij wordt in de VS vervolgd wegens igssmokkel en het leiden van een crimineel netwerk. In 1991 bood Bogota in de grondwet uitlevering van mensen met de lombiaanse nationaliteit, mede onder druk van een golf van ïslagen door de drugsmaffia. Die bepaling is in 1997 ge- m ïrapt, maar van uitleveringen was het nog niet gekomen. oep om vrijspraak voor tribunaal haag» Voor het Haagse Joegoslavië-tribunaalis gisteren de k rond de massaslachting in het Bosnische dorp Ahmici ge- digd. De advocaten van alle zes Bosnisch-Kroatische ver- ;hten eisten in hun slotpleidooien vrijspraak. In Ahmici wer- ïin 1993 circa honderd moslims gedood bij een Bosnisch- latische aanval. Veel lijken werden vervolgens verbrand. Tv- •lden van Ahmici gingen de wereld rond, nadat de massa- :hting was ontdekt door Britse VN-militairen. Aanklager Ter- had dinsdag dertig jaar cel geëist tegen Vladimir Santic, als itiecommandant verantwoordelijk was voor de operatie. Te- de vijf overige verdachten eiste de aanklager straffen varië- d van acht tot twintig jaar. De advocaten eisten vrijspraak ;ens gebrek aan bewijs en de vermeende ongeloofwaardig- d van getuigenverklaringen. De uitspraak volgt half januari. ïarif beschuldigd van moordcomplot mabad De afgezette Pakistaanse premier Nawaz Sharif rdt ervan beschuldigd een complot te hebben gesmeed om irleider generaal Pervez Musharraf te vermoorden. Mushar- greep een maand geleden de macht. De Pakistaanse politie >ft bekendgemaakt dat ze onderzoekt of Sharif met zijn me- ilichtigen Musharraf en circa tweehonderd andere mensen en vliegtuig hebben willen doden. Het toestel kwam op 12 ober uit Sri Lanka, en kreeg alsmaar geen toestemming om anden. Pas toen de militaire bevelhebber van Karachi door eg wat er gebeurde met het toestel van Musharraf, greep hij )in beval hij dat het bijna brandstofloze vliegtuig kon landen arachi. Het incident was een van de aanleidingen voor de itsgreep van Musharraf op dezelfde dag. s' ;1 Ponte gaat toch naar Rwanda haag-kigali Hoofdaanklaagster Carla Del Ponte van het inda-Tribunaal zal later deze maand haar eerste bezoek ngen aan Rwanda. Del Ponte's woordvoerder spreekt daar- berichten op Radio Rwanda tegen dat de aanklaagster niet kom is in het Centraal-Afrikaanse republiekje. Del Ponte wil ens haar bezoek de vrijlating onderzoeken van Jean-Bosco ayagwiza door de Kamer van Beroep van het VN-hof. Uit test daartegen schortte Rwanda vorige week de samenwer- met het tribunaal op. De kamer was van oordeel dat de rmalig hoge ambtenaar te lang in voorarrest had gezeten. Rwandese Tutsi's beschouwen Barayagwiza echter als een de belangrijkste aanstichters van de moordpartijen die in 4 aan 800.000 tot een miljoen Tutsi's en gematigde Hutu's leven hebben gekost. ri Lanka moet burgers laten gaan' jRDAMArtsen zonder Grenzen (AZG) heeft een dringend Dep gedaan op de regering van Sri Lanka om ingesloten bur in de noordelijke stad Vavuniya te laten gaan. De stad staat )unt aangevallen te worden door Tamilrebellen. Het Srilan- nse leger laat echter niemand vertrekken. Onder de mensen niet weg mogen, bevinden zich driehonderd families uit een angcentrum voor ontheemden. Die hebben alleen papieren in Vavuniya te verblijven. Ook probeert Artsen zonder Gren- 45 patiënten uit een ziekenhuis de stad uit te krijgen. „Het urgers niet toegestaan de gevechtszone te verlaten. Op die lier worden ze feitelijk een onderdeel van een militaire ope- i. Dat is een duidelijke en zware schending van het interna- lale humanitaire recht", aldus AZG. lana ook aan leiding van WEU »sel Oud-NAVO-topman Solana, tegenwoordig hoge verte- woordiger op buitenlands en veiligheidsgebied van de EU, nagenoeg zeker ook de defensie-organisatie West-Europe- Inie (WEU) onder zijn hoede. De EU-ministers van buiten- Ise zaken praten maandag over zo'n tweede functie voor So- i. De WEU beslist over de benoeming, maar de tien përma- te lidstaten die daarover gaan zijn alle EU-lid. Veel andere opese landen hebben de status van partner of waarnemer. Spanjaard Solana zou als secretaris-generaal van de defen- organisatie de Portugees Cutileiro opvolgen. Zijn benoe- ïg demonstreert volgens experts hoe vastbesloten de unie is een eigen defensiebeleid te ontwikkelen, als onderdeel van gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid. In ju- ebben de EU-leiders afgesproken dat de al jaren kwakkelen- *VEU de defensiepoot van de unie wordt, en daarmee als standige organisatie verdwijnt. N komen met rapport Srebrenica LYORKDe Verenigde Naties publiceren binnenkort hun eer- uitputtende rapport over de val van de Bosnische moslim- lave Srebrenica in 1995. De enclave werd door ongeveer ihonderd Nederlandse blauwhelmen verdedigd. Nadat de •nische Serviërs Srebrenica hadden veroverd, zijn duizenden slims om het leven gebracht. Van hen worden er nog zo'n ^0 vermist. De Algemene Vergadering van de VN vroeg vorig om het rapport. Het telt honderd pagina's. De Engelse ver is klaar, maar ze zal pas worden gepubliceerd als ook de ise, Russische, Spaanse, Chinese en Arabische versies ge- zijn. Volgens VN-woordvoerder Fred Eckhard hebben di- >e landen er bij de leiding van de Algemene Vergadering op ledrongen de Engelstalige versie te publiceren, voordat het jort in de andere talen is vertaald. Als zij hun zin krijgen, j- l het stuk volgende week openbaar worden gemaakt. inslag op Indiase trein: twaalf doden Een bomexplosie in een Indiase trein heeft gisteren aan - minste twaalf mensen het leven gekost. Circa honderd pas ars raakten gewond. De trein kwam uit de grensprovincie f, ihmir. De bom explodeerde op het station van Kandrori in tweede-klassewagon. De verantwoordelijkheid voor de aan- is nog niét opgeëist. Een hoge functionaris van de spoorwe- meende echter dat de aanslag het werk was van seperatisti- moslimrebellen uit Kashmir. De trein was op weg van Jam de winterhoofdstad van Kashmir, naar de noordelijk gele- stad Panthankot. De trein zat vol met hindoes die terug amen van een bedevaart naar de tempel van Vaishno Devi in murt van Jammu. Kashmir, de grensprovincie tussen India akistan, is al jarenlang het toneel van gevechten tussen het iase leger en door Pakistan gesteunde moslimrebellen. HELSINKI-MOSKOU Rtr-APP-DPA-ANP Rusland wil dat er snel een ein de aan het offensief in Tsjetsje nië komt, zodat er kan worden begonnen met het zoeken naar een politieke oplossing voor het conflict in de Kaukasische re publiek. Dat zei de Russische minister van buitenlandse za ken Ivanov gisteren in Finland. De bewindsman, die in Hel sinki een conferentie van de Europese Unie bijwoont, zei dat de overgave van de Tsje tsjeense rebellen de snelste ma nier is om aan het militaire op treden een einde te maken. Mi nister Sergejev van defensie voorspelde eerder op de dag dat de oorlog in Tsjetsjenië vóór de jaarwisseling voorbij is. Uit het Kremlin kwamen an dere geluiden. Een naaste me dewerker van president Jeltsin zei dat de gevechten in de repu bliek zullen voortduren, ook als er onderhandelingen zijn be gonnen. Moskou stelt twee voorwaarden aan gesprekken: Tsjetsjenië moet onderdeel van Rusland blijven en onder de Russische wetgeving blijven vallen. De medewerker zei dat de Tsjetsjeense president Mascha- dov in Moskou niet als de be langrijkste gesprekspartner van Tsjetsjeense kant wordt gezien. Hij zou onvoldoende greep hebben op de moslimrebellen die tegen het Russische leger strijden. Maar gesprekken met de rebellenleiders sloot hij met nadruk uit. Het offensief gaat intussen gewoon door. Russische troe pen namen vanmorgen na da genlange gevechten Goedermes in, de op één na grootste stad van Tsjetsjenië. De verovering werd bekendgemaakt door de plaatsvervangend chef van de Russische generale staf, Valeri Manilov. De Russen zouden de stad nu 'zuiveren' van rebellen en wapenopslagplaatsen. Wantrouwen blijkt nog steeds te groot Na weken van groeiende hoop op een positieve ontwik keling in het Noord-Ierse vredesproces, kregen de opti misten gisteravond het lid weer op de neus. De 27 leden van de Ulster Unionist Party (UUP) die straks het Noord- Ierse parlement zouden moeten bevolken, verwierpen met een minimale meerderheid een compromisvoorstel van hun leider David Trimble om het vredesproces te redden. LONDEN HARM HARKEMA CORRESPONDENT Het wantrouwen van de unio nisten tegen de republikeinen van Sinn Féin bleek nog steeds te groot om met de oude vijand in zee te willen aan. De ondui delijkheid in unionistische kring is groot. Er werd op gewe zen dat de afwijzing niet het einde van het proces betekent. Ook na de stemming bleven de unionisten en de Britse minis ter van Noord-Ierse zaken Mandelson koortsachtig met el kaar in vergadering. Sinn Féin- leider Gerry Adams zei 'totaal verslagen' te zijn door de unio nistische afwijzing. Nadat het vredesproces meer dan een jaar vast had gezeten, leek er de afgelopen weken weer vaart in te komen dankzij de hernieuwde bemoeienissen van de architect van het vredes akkoord, de Amerikaanse oud senator George Mittchell. Het voornaamste struikelblok is de unionistische weigering om met Sinn Féin in één regering te gaan zitten zolang het verbo den Ierse Republikeinse Leger (IRA) niet begint met het inle veren van wapens. Sinn Féin op zijn beurt staat er op dat eerst een regering wordt gevormd en er daarna pas kan worden ont wapend. Toen in juli van dit jaar een 'finale bemiddelingspoging' van de Britse premier Blair mis lukte, leek vrede weer ver weg. Nadat Mitchell tien weken gele den in Belfast aankwam, wer den de onderlinge verstand houdingen zienderogen beter. Trimble en Adams uitten in het openbaar zelfs begrip voor el- kaars moeilijkheden. De afgelo pen dagen werden de geruch ten sterker dat de IRA een ver klaring zou willen de oorlog voorbij is, en bereid zou zijn plaats te nemen in een speciale ontwapeningscommis sie. Naar verluidt zou Trimble na deze handreikingen ook water bij de wijn hebben gedaan, en zich bereid hebben verklaard met Sinn Féin in een regering te gaan zitten. Zijn achterban bleek gisteravond echter nog niet zo ver, ook al doken eerder deze week in Ierse kranten ver halen op dat de IRA een interne campagne was begonnen waar in de manschappen worden voorbereid op ontwapening. Hoe gevoelig dat onderwerp in die kringen ligt, bleek gisteren toen bekend werd dat in de Ier se Portlaoise-gevangenis gede tineerde IRA-terroristen dins dag met elkaar op de vuist wa ren gegaan na onenigheid over de ontwapeningskwestie. BRUSSEL ANP-Rtr Er is nog geen oplossing in het conflict over de Franse weigering om het verbod op de import van Brits rund vlees op te heffen. Een tele foongesprek tussen de Britse premier Blair en zijn Franse collega Jospin heeft gisteren niets opgeleverd. Hoge Euro pese en Franse ambtenaren bespreken vandaag opnieuw de technische aspecten van de zaak. Dat gebeurt op ver zoek van de Fransen. Frankrijk liet woensdag weten niet klaar te zijn voor een opheffing van het im portverbod. Het vindt dat aan zijn voorwaarden op het gebied van gezondheid en veiligheid nog niet is vol daan. De Fransen zeggen wetenschappelijk bewijs te hebben dat het Britse vlees nog niet veilig is. De Europese Commissie hief op 1 augustus de ban op Brits rundvlees op, omdat er volgens haar geen gevaar meer is voor de gekke-koei- enziekte, die bij mensen mo gelijk tot een variant van de dodelijke hersenziekte Creutzfeldt-Jakob kan lei den. Frankrijk en ook Duits land weigeren vooralsnog echter het vlees toe te laten. Romano Prodi, de voorzit ter van de Europese Com missie, liet gisteren via zijn woordvoerder weten dat hij hoopt op een 'diplomatieke oplossing' in het conflict tus sen de Fransen en de Brit ten. Maar als die oplossing op 16 november nog niet is gevonden, 'zal de commissie haar verantwoordelijkheid nemen'. Europa kan dan ju ridische stappen tegen Parijs nemen. Frankrijk was vroeger de grootste importeur van Brits rundvlees. In 1995 voerden de Fransen 44.000 ton in. De Duitse import bedroeg slechts 100 ton, zodat de weigering van dit land om Brits rundvlees weer toe te laten, wordt overschaduwd door de Franse opstelling. ROME HANS GELEUNSE CORRESPONDENT Met beloften van slachtoffer hulp, verscherping van bouw voorschriften en aankondiging van een grootscheeps onder zoek naar stabiliteit van wonin gen probeert de Italiaanse rege ring de golf van publieke ver ontwaardiging te keren over het drama in het Éuid-Italiaanse stadje Foggia, waar in de nacht van woensdag op donderdag tientallen mensen omkwamen toen hun flatgebouw 'spontaan' instortte. Van zestien mensen stond gisteravond vast dat ze de ramp hadden overleefd, maar tiental len lichamen moesten toen nog in het puin liggen. Het parket in Foggia heeft onmiddellijk een justitieel onderzoek ingesteld naar de oorzaak van de ramp. Volgens burgemeester Paolo Agostinocchio kan het om con structiefouten gaan. Het flatge bouw van vijf etages aan de rand van het stadscentrum werd in 1968 opgeleverd. Ago stinocchio sloot evenwel niet uit dat hevige regenval een klei ne aardverschuiving heeft ver oorzaakt. Een regionaal seismo logisch instituut had kort voor de ramp een bodemverzakking geregistreerd. Het flatgebouw was onder deel van een complex van drie. De andere gebouwen zijn in middels ontruimd. Gadegesla gen door huilende buurtbewo ners zoeken vrijwilligers, brandweer en politie in de berg puin naar mogelijke overleven den. Volgens Agostinocchio wa ren er op het moment van de Van het ingestorte flatgebouw in ramp 71 bewoners thuis. Som migen van hen waren 's nachts wakker geworden van hevig ge kraak en wisten zich op het nip pertje in veiligheid te brengen. De president van de Italiaan se vereniging van i is niet meer over dan een berg puin. Omliggende flats van hetzelfde type zijn uit voorzorg ontruimd. foto epa luca turi noemde de ramp een schan daal. Volgens dr. Floriano Villa zouden minstens 25 miljoen woningen moeten worden on derzocht op constructiefouten. „Foggia ligt in een vlak gebied, met nauwelijks risico van aard bevingen. Goed gebouwde hui zen kunnen da niet zomaar in storten. In dit land is echter op grote schaal slecht gebouwd." Daarmee vertelde hij niets nieuws. Gisteren gaf de rege ring toe dat er betere bouw voorschriften moeten komen. Al geruime tijd ligt een wetsont werp ter goedkeuring bij het parlement dat een soort keur merk voor woningen moet in troduceren, af te geven door onafhankelijke experts. Turkije weer getroffen door aardbeving ISTANBUL Rtr-ANP-DPA Het noordwesten van Turkije is gisteren opnieuw getroffen door een aardbeving, ditmaal met een kracht van 5,7 op de schaal van Richter. Een man stierf door een hart aanval als gevolg van de aard schok. Er vielen zeker 155 ge wonden, onder wie tachtig mensen in de stad Adapazar. Ook in Izmit en Golcuk zijn en kele mensen gewond geraakt. In augustus kwamen ruim 17.000 mensen om het leven toen het noordwesten werd ge troffen door een aardbeving met een kracht van 7,4 op de schaal van Richter. De regio is daarna zeker 380 keer getroffen door naschok ken. De aardbeving van giste ren behoort tot de zwaarste na schokken. Eerder was er een nabeving van 5,8 op de schaal van Richter. Het epicentrum van de jong ste beving lag in de buurt van Sapanca. De trillingen waren behalve in Istanbul ook in de hoofdstad Ankara te voelen. Volgens het Turkse persbureau Anatolië renden overal in de re gio mensen in paniek de straat op. Ook veel mensen die sinds de grote aardbeving in augustus nog steeds in tentenkampen verblijven, liepen gillend rond. Veel doodsbange Turken beslo ten de nacht buiten door te brengen. BRUSSEL» PAUL KOOPMAN CORRESPONDENT Had de NAVO wel het recht Kosovo en Servië ruim twee maanden lang te bombarderen, nu blijkt dat er van een georganiseerde volkerenmoord op Kosovo-Albanezen nooit sprake is ge weest? Deze vraag dringt zich op, na dat nu het Haagse oorlogstribunaal bij onderzoek van een kleine tweehon derd graven welgeteld 2.108 stoffelijke resten heeft gevonden. Het totale aan tal slachtoffers kan nog hoger komen te liggen, maar zeker is dat de tol ver verwijderd ligt van de honderdduizend doden waarmee onder anderen de Amerikaanse defensieminister Cohen tijdens het NAVO-offensief schermde. De operatie tegen Servische doelen in Kosovo was nog maar een week oud, toen NAVO-woordvoerder Jamie Shea de Servische president Milosevic ver geleek met Rode Khmer-leider Pol Pot, die ruim een miljoen van zijn eigen burgers over de kling joeg. „Wat we in Kosovo zien, doet denken aan de kil ling fields van Cambodja", zei hij. In de VN spraken de Amerikaanse am bassadeur en zijn Europese collega's over de 'genocide' in Kosovo. Een be laden term, omdat volkerenmoord de internationale gemeenschap verplicht tot ingrijpen. 'Genocide' was in de westerse diplo matie een taboe-woord toen in Rwan da circa een half miljoen burgers wer den afgeslacht. Pas maanden later werd de volkerenmoord schoorvoe tend erkend. Maar bij de oorlog in Kosovo was er minder aarzeling. De Amerikaanse president Clinton hield de Senaat al op 24 maart voor: „Bent u het met mij eens dat de VS in het ge weer moeten komen tegen genocide en etnische zuiveringen?" Vier dagen later gebruikte de Duitse defensiemi nister Scharping dezelfde term. Secre taris-generaal Kofi Annan van de VN hield begin april dit jaar nog een kleine slag om de arm: „Het ziet ernaar uit dat er sprake is van genocide", zei hij. Konden Clinton, Scharping, Annan en Shea weten dat zij de verschrikkingen in Kosovo schromelijk aan het over drijven waren? Die vraag is uiteraard moeilijk te beantwoorden, maar er zijn redenen om te geloven dat zij zelf ook geen helder beeld van de situatie in de provincie hadden. Tóen de NAVO 24 maart groen licht gaf voor luchtaanval len, waren al 440.000 Kosovaren van huis en haard verdreven, onder hen vooral vrouwen en kinderen. De grote vraag was: waar waren de mannen? De ontheemden zelf kwa men met verhalen over zinloze en sys tematische moordpartijen op hele fa milies, een feit dat inmiddels wél over tuigend is bewezen. Op luchtfoto's was te zien hoe op tientallen plaatsen grond was omgewoeld. En dan was er de ervaring van Milosevic' vorige oor log in Bosnië, die tweehonderddui zend slachtoffers had geëist. De NAVO kon aan de andere kant de mensenrechtenschendingen in Koso vo goed gebruiken om de eenheid in het bondgenootschap en de steun van de publieke opinie te bewaren, toen de luchtcampagne veel langer bleek te duren dan voorzien was. „Het was een godsgeschenk dat Milosevic treinen gebruikte om burgers te deporteren. Die beelden riepen herinneringen op aan de Tweede Wereldoorlog", zei een NAVO-strateeg onlangs. Jamie Shea, tijdens de NAVO-operaties dagelijks op CNN te zien, benadrukte dat het minstens zo belangrijk is de mediaoor log te winnen als de oorlog op het high-tech slagveld. Verwijzen naar een genocide op Europese bodem kon eventuele twijfel aan de rechtvaardig heid van het NAVO-geweld in de kiem smoren. Nu die twijfel alsnog de kop opsteekt, is het goed om in herinnering te roe pen dat er maart dit jaar nog wel meer redenen dan een veronderstelde vol kerenmoord waren om in te grijpen. Kort voordat het licht voor de lucht aanvallen op groen werd gezet, bena drukten de Europese regeringsleiders dat het vredesoverleg 'van de laatste kans' in Rambouillet door Milosevic was gesaboteerd. De Servische leider had talloze afspraken geschonden en was al wekenlang bezig met een etni sche zuivering op Europese bodem. „Een agressor moet weten dat hij een hoge prijs dient te betalen", aldus een gezamenlijke verklaring. Wat niet werd gezegd, maar wat even eens op het spel stond, was de geloof waardigheid van de NAVO, de enige veiligheidsorganisatie die in Europa nog het verschil kan maken tussen chaos en vrede. NAVO secretaris-gene raal Solana had talloze malen gedreigd met ingrijpen, om daarmee diploma tieke vredespogingen te steunen. Maar toen de diplomatie was mislukt, moest de ijzeren consequentie worden ge trokken. Dat er na het optrekken van alle kruit dampen veel minder slachtoffers in Kosovo zijn dan aanvankelijk werd be weerd, is uiteraard vooral een positief bericht. Het is wel wrang dat de NAVO vanwege deze 'meevaller' krediet heeft verloren. Bij een eventueel volgend conflict zal de oorlogsretoriek van de Alliantie met nóg meer argwaan wor den gevolgd. Door de strenge Tsjetsjeense winter moeten de Russische militairen in de opstandige republiek op zoek naar niet bevroren drinkwater. foto ap maxim marmur

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 7