Heilige Vader waakt over dorpspolitiek Nazaref
Een kloon van de zoon van God?
Geloof Samenleving
Bisschop Eijk: niet
beschadigd, wel pijn
c
Het Kruis en
de lijkwade
«ft.
VANDAAG
dé modelgeestelijke van de Contrareformatie.
Hij stichtte seminaries, schreef een nieuwe cate
chismus, liet kerken opknappen, verbeterde de
liturgie en bezocht als bisschop van Milaan voortdurend al
le kloosters en parochies van zijn diocees. Kortom, Carolus
haalde de bezem door de kerk. Dat leverde hem ook vijan
den op, maar die moesten afdruipen toen hij in 1576 tijdens
een pestaanval bleef zorgen voor de zieken. Terwijl de gou
verneur van Milaan en zijn bestuurders vluchtten dwong
Carolus zijn geestelijken te blijven.
In India worden vandaag optochten gehouden, verhalen
verteld en hymnen gezongen ter ere van goeroe Nanak, de
stichter van de Sikh-religie die op 4 november 1469 werd
geboren in het huidige Pakistan. Nanak leerde dat uiterlijke
rituelen er niet toe doen en dat God door geen religie kan
worden gedefinieerd. Hij had daarbij vooral het hindoeïsme
en de islam op het oog, de godsdiensten die in zijn land de
meeste aanhangers hadden.
De komende nacht vieren moslims de hemelvaart van hun
profeet Mohammed. Naar verluidt werd Mohammed (zesde
eeuw), die in deze nacht voor de moskee in Mekka te sla
pen, door aartsengel Gabriël gewekt. Op een wit paard met
vleugels aan z'n hoeven vloog hij naar de Tempelberg in Je
ruzalem, waar Mozes, Jesaja, Jezus en andere profeten een
maaltijd nuttigden. Mohammed at mee en klom via een
ladder naar de zevende hemel. Daar zag hij God. Vrijwel
niemand geloofde zijn verhaal. Later werd dat anders. Ter
nagedachtenis van de hemelvaart van Mohammed bouw
den moslims de beroemde El Aksa-moskee nabij de plaats
waar ooit de heilige tempel van het joodse volk heeft ge
staan, en waar Abraham zijn zoon Isaac wilde offeren aan
God.
Avond over psychiatrie
leiden De veranderingen in de psychiatrische zorg, waarbij pa
tiënten steeds vaker worden behandeld op de plek waar ze wo
nen, zijn vanavond onderwerp van gesprek tijdens een bijeen
komst in de Vredeskerk aan de Van VoÜenhovekade 21 in Lei
den. Bas van Duyvenvoorde en pastor Erik van den Borne van
psychiatrisch ziekenhuis Endegeest en Cor Nieraad van het
Riagg verlenen hun medewerking aan de de informatieavond,
die met name bedoeld is voor kerkbezoekers. De bijeenkomst
duurt van acht tot tien uur.
Najaarsconcert Cantate Domino
zoeterwqudeHet koor Canate Domino treedt vrijdagavond om
half negen op in de Dorpskerk in Zoeterwoude. Het programma
is opgebouwd rond bekende kerkelijke teksten zoals het agnifi-
cat, het Te Deum en het Pater Noster. De koorzang wordt afge
wisseld met orgelspel door Frans Dijkstra. Kaarten kosten tien
gulden en zijn vanaf tien over acht te koop aan de ingang van
de kerk aan de Dorpsstraat.
Celstraf voor Chinese katholieken
peking Zeven leden van de ondergrondse Katholieke Kerk in
China zijn tot een jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens ver
storing van de sociale orde. Dit heeft de politie in Peking beves
tigd. De ondergrondse kerk onderhoudt banden met het Vati-
caan. De zeven katholieken zijn in juni gearresteerd en in au
gustus veroordeeld, aldus de woordvoerder. Hij weigerde in te
gaan op het bericht over de arrestatie van bisschop Jia Zhiguo
van de ondergrondse kerk in de stad Zhengding. „Wij kennen
niemand met die naam." Volgens een Amerikaanse stichting is
de bisschop, die al meer dan twintig jaar in gevangenschap
heeft doorgebracht, op 15 augustus gearresteerd en nog steeds
niet vrijgelaten.
Woolderink nieuwe hoofdaalmoezenier
den haag Vicaris A. Woolderink is benoemd tot hoofd van de
dienst rooms-katholieke geestelijke verzorging bij de krijgs
macht. Hij krijgt de leiding over de 61 aalmoezeniers bij land
macht, marine, luchtmacht en marechaussee. De 47-jarige
Woolderink volgt B. Heutinck op, die twee jaar hoofd-krijgs-
machtaalmoezenier is geweest. Beiden zijn priester van het
aartsbisdom Utrecht. Na zijn studie aan de Hogeschool voor
Theologie en Pastoraat in Heerlen en de priesteropleiding
Rolduc in Kerkrade werd Woolderink in 1979 tot priester gewijd.
Hij is sinds 1991 pastoor in Maarssen. Van 1986 tot 1996 was hij
lid van de priesterraad van het aartsbisdom. Als aalmoezenier
staat hij nu in rang gelijk aan een kolonel.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Bedankt: voor Katwijk aan Zee
(Ichthuswijk), U.W. van Slooten
te Heerde.
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen: naar Eerbeek, mw
drs. J. Eldering-Schenkel te Ap
pelscha.
CHRISTELIJK GEREFORMEERDE
KERKEN
Beroepen: te Genemulden, R.
Kok te Sliedrecht.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Elspeet, W.J. Kareis
te Hardinxveld-Giessendam.
ad bloemendaal
Suleiman Abu Achmed waar
schuwt de paus voor de laatste
maal. „Wees welkom in Naza
reth, maar kom niet aan ons
recht een moskee te bouwen op
onze heilige grond", roept hij
dreigend na afloop van de ge
bedsdienst. Abu Achmed, leider
van de plaatselijke afdeling van
de Islamitische Beweging, vindt
dat het Vaticaan veel te
in zijn bemoeienis met de stad.
Onlangs kregen de moslims
van de Israëlische regering toe
stemming een moskee te bou
wen naast de katholieke Basi
liek van Maria Boodschap. Dat
schoot de paus in het verkeerde
keelgat. In een zure reactie liet
een Vaticaanse woordvoerder
weten, dat zijn baas er hard
over denkt Nazareth links te la
ten liggen als hij volgend jaar
maart het heilige land bezoekt.
Misschien wordt zelfs de hele
reis afgeblazen.
„De toestand draagt niet bij
aan een mogelijke pelgrimage
van de Heilige Vader naar dat
grootse heiligdom", formuleer
de Joaquin Navarro-Valls de be
zorgdheid van Rome. Volgens
de pauselijke zegsman koestert
Johannes Paulus een speciale
genegenheid voor de christe
nen van Nazareth. Daarom ver
wacht hij van de Israëlische re
gering, dat het 'christelijk hei
ligdom zal worden geëerbie
digd en dat zorg zal worden ge
dragen voor vrije en vreedzame
toegang voor pelgrims'.
Minister van openbare veilig
heid Shlomo Ben-Ami heeft een
paar voorwaarden verbonden
Hfitted
Er komt een moskee, maar voorlopig houden de islamieten in Nazareth hun diensten nog in de open lucht.
aan de bouw van de moskee.
Zo zal het godshuis maar een
deel van het braakliggende ter
rein naast de basiliek mogen
beslaan en dient er een duide
lijke afscheiding komen. Een
nieuwe politiepost in de buurt
moet de vrede waarborgen.
.Allemaal politiek. Allemaal
bullshit", vat de eigenaar van
een bij de basiliek gelegen kof
fiehuis het regeringsbesluit
groningen anp
Bisschop Eijk van Groningen
voelt zich door de commotie
rond zijn persoon niet bescha
digd. Maar de affaire - of hetze,
zoals hij het zelf noemt - heeft
hem wel pijn gedaan. Dat zegt
hij in het Bisdomblad van Gro
ningen. Zaterdag wordt Eijk tot
bisschop gewijd.
„Ik zou overdrijven als ik zou
zeggen dat het mij niets heeft
gedaan", aldus Eijk. Maar be
schadigd vindt hij een te groot
woord. „Dan zou ik een deuk
hebben opgelopen die er de
eerste tien jaar niet uit te krij
gen is. Dat gevoel heb ik niet."
Er is veel over hem geschre
ven, 'zonder dat de mensen mij
kennen'. Dat heeft hem pijn ge
daan. De publicaties in de pers
over zijn colleges moraaltheolo
gie hebben het beeld opgeroe
pen van een meedogenloze
priester. „Dat is buitengewoon
jammer. Zo is een scheef beeld
ontstaan", zegt Eijk, die de
naam van kerkhistoricus dr. A.
van Schaik niet noemt. Die
maakte in het weekblad Her
vormde Nederland delen van
de van Eijk over onder meer
homoseksualiteit openbaar.
Eijk had het 'buitengewoon
vervelend' gevonden als de
kernachtig samen. Met de eer
ste constatering slaat hij in ie
der geval de spijker op de kop.
Twee jaar lang heeft de regering
van premier Benjamin Neta
nyahu de zaak op zijn beloop
gelaten, bang om partij te kie
zen en in de ijdele hoop dat de
kwestie zichzelf zou oplossen.
Dat leidde tot steeds meer
spanning, die zich afgelopen
pasen ontlaadde in een con
frontatie tussen islamitische en
christelijke jongeren, met twaalf
gewonden als gevolg.
De nieuwe regering van Ehud
Barak overzag het slagveld en
kwam tot de conclusie dat de
christenen politiek gezien wei
nig meer voorstellen. Meer dan
zeventig procent van Nazareths
bevolking is moslim en sinds
vorig jaar bezet Abu Achmed
met zijn fractie van de Islamiti
sche Beweging tien van de ne
gentien zetels in de gemeente
raad. Dat maakte de keuze niet
zo moeilijk.
De moslims van Nazareth
zijn tevreden met het regerings
besluit. De moskee die ze willen
bouwen zal wat minder groot
uitvallen dan was voorzien,
maar daarmee valt te leven. De
gebedsdienst in de protesttent,
die ze twee jaar geleden op het
omstreden terrein helw
gericht, verloopt dan iU
der enig probleem. InL
tim Sle'im, die zich vaj
ke uitspraken onthoutj
in zijn preek tot de zes
gelovigen dat de pauS|CC
zierig welkom zal woi
reid. De gastvrijheid vaiij
volking van Nazareth s|
borg voor. ld
De christenen van h
hebben besloten zichir
onvermijdelijke neer te
De tijden waarin ze h|n
bare leven beheerstar
voorgoed voorbij. Een Ja
de gemeenschap isilf
greerd en de achterblijf
nen het wat bevolking
betreft niet opnemen nt
moslims. Ramez Jerat
christelijke burgemeeét
de stad, had op het hel 1:
naast de basiliek een|
Venetiaanse stijl gedacio
het jaar 2000 de pelgriit;
paste wijze te ontvanis
plaza wordt nu een dojei
tje.
Galilea, het gebied oiP'
reth, is een lappendeke
le bevolkingsgroepen
telt. Vertegenwoordigen
landelijke overheid lop?a
eieren. Voor een politieft
als Abu Achmed ligger
houdingen in de staid;
heel simpel. „Bovenaf
de joden," zegt hij. „Dt 1
ren zijn tweederangs (e
maar ook onder ons heFe
een rangorde geschal1
christenen zijn numif
dan komen de druzenio
maal onderaan hebbenni
ons, moslims, een plaatfc
ruimd." ie
mensen in het bisdom niets
meer met hem te maken had
den willen hebben. Maar dat is
niet gebeurd. In de ontmoetin
gen met de dekenaten is hij een
afwachtende, maar open hou
ding tegengekomen. „Zo van:
laat ons nu eerst maar eens
zien hoe Eijk als mens is." De
nieuwe bisschop is blij met die
nuchtere opstelling van de
noorderlingen.
Hij constateerde ook, dat er
op zeker moment een omslag
in de discussie kwam. Volgens
de bisschop brak het besef door
dat er ook nog zoiets als gods
dienstvrijheid bestaat. „Veel
mensen vonden dat het moet
kunnèn dat een aantal moeilij
ke punten een keer genoemd
wordt, in alle vrijheid. Maar de
wijze waarop had ik niet in de
hand. En dat weten mensen."
Eijk heeft van de gebeurtenis
sen geleerd dat, hoe pijnlijk
zo'n crisis ook kan zijn, je je
daardoor niet moet laten bepa
len. Als je ook zelf nog eens
emotioneel reageert, maak je de
zaak alleen maar erger, zegt hij.
„De positie die ik heb, is ont
zettend gevoelig. Je moet daar
eerst in groeien. Door deze af
faire heb ik een snelcursus eie-
renlopen gehad en een cursus
tactiek."
BOEKBESPREKING
De Duitse onderzoeker Holger
Kersten schreef al eerder boe
ken met opzienbarende theo
rieën over de historische Jezus,
zoals 'Jezus leefde in India'.
Een titel die niets te raden
overlaat omtrent de inhoud.
Ook over de beroemde Lijkwa
de van Turijn bracht hij, samen
met Elmar R. Gruber, een boek
uit: Das Jesus Komplott. Dat
was nadat in 1988 een aantal
onderzoeksinstituten met be
hulp van de radiokoolstofme-
thode (C14-methode) de leef
tijd hadden bepaald van het
linnen doek met de afbeelding
van een man, waarvan wordt
verondersteld dat het Jezus is.
Uitkomst: het doek moet een
middeleeuwse vervalsing zijn,
want het is niet ouder dan de
veertiende eeuw.
„De resultaten van het onder
zoek deugen niet, de onder
zoeksinstituten deugen niet,
het Vaticaan deugt niet, de lijk
wade is echt", luidde het ant
woord van Kersten en Gruber
in Das Jesus Komplott. Nu wil
het geval dat nieuw onderzoek
inderdaad heeft aangetoond
dat er reden blijft voor twijfel.
De verontreiniging die de lijk
wade in de loop der eeuwen
heeft opgelo
pen zou de
koolstofcon
centratie in
de vezels
hebben ver
anderd. Ker
sten en Gru
ber klommen
direct weer in
de pen en
schreven Het
kruis en de
lijkwade.
Naast de ver
ontreiniging
die de
C14-metho-
de onbe
trouwbaar
maakt voor
een juiste da
tering, weten ze 341 pagina's
lang argumenten op te som
men, die hun visie op de zaak
ondersteunen.
Volgens Kersten en Gruber is
nu 'onomstotelijk aangetoond
dat de lijkwade van Turijn de
ware beeltenis van Christus is
en dat Hij bovendien nog in le
ven was toen Hij in het linnen
werd gewikkeld.' Het Vaticaan
heeft belang bij bevestiging
van de echtheid van het reli-
Elmar R. Gruber
Hdlger Kersten
kwie. Maar
niet bij de
claim van de
schrijvers, dat
Christus niet
aan het kruis
gestorven zou
zijn. Hij moet
in leven zijn
geweest, en
rechtop heb
ben gestaan,
om een der
gelijke afbeel
ding op de
linnen lijkwa
de na te la
ten, zeggen
de auteurs.
Als ze gelijk
hebben, is
dat een con
clusie die het christelijk geloof
in z'n hart raakt. Vandaar dat
het Vaticaan wel de echtheid
bevestigd wil zien, maar niet
de hele waarheid, aldus de
schrijvers.
Een beetje bloed van de lijkwa
de is in handen van een Ameri
kaanse wetenschapper geval
len en die heeft er inmiddels
het DNA van gekloond. Het
materiaal ligt opgeborgen in de
bloedbank van de Universiteit
van Texas. Theoretisch
mogelijk uit dit DNA eei
we Jezus te klonen. „Nu
de erfelijke informatie vi
schien de man die door
dan een miljard mensen.
Zoon van God wordt be
schouwd, erop binnen
bare tijd tot nieuw levei
worden gewekt", schrijV,
Kersten en Gruber.
In feite is de voor velen ii
onbekende mogelijkheio
'man van de lijkwade' tel
nen, het enige dat Het ki
de lijkwade een beetje sp
ning bezorgd. De rest is I
nopsis te lezen op de acl
flap. De hele vloedgolf v
orieën, feiten, en geschil
lessen die de schrijvers p
teren zijn gericht op het
van hun visie. Maar hoe»
trouwbaar Kersten en Gr
zelf zijn in de lijkwadekvl
komt in dit boek niet naiC
onno van 't klooster
Titel: Het kruis en de lij^
Auteurs: Holger Kersteif
Elmar R. Gruben f
Uitgeverij: Ankh Herme
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met vrijdag.
Finland:
Wolkenvelden, maar in het zui
den ook af en toe zon. Met name
in het noorden soms wat regen of
sneeuw. Maxima uiteenlopend
van iets onder het vriespunt tot
een graad of 7 in het zuiden.
Noorwegen:
Half tot zwaar bewolkt en langs
de westkust buien of perioden
met regen. Soms ook veel wind.
In de buurt van Oslo droger en
nu en dan zon. Maxima uiteenlo
pend van 3 in het noorden tot 11
graden in het zuiden.
Zweden:
In het zuiden en midden eerst
opklaringen. Verder bewolkt en
van tijd tot tijd regen, in het
noorden ook met sneeuw. Maxi
ma uiteenlopend van rond het
vriespunt in het noorden tot circa
11 in het zuiden.
Denemarken:
Geleidelijk meer wind. Donder
dag nog meest droog en zonnige
perioden. Vrijdag toenemende
bewolking gevolgd door regen.
Donderdag maxima rond 11 gra
den, vrijdag lager.
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
In het zuidoosten van Engeland
eerst nog wat zon en droog. Ver
der meest bewolkt en van het
westen uit perioden met regen,
ook veel wind. Donderdag maxi
ma omstreeks 12 graden, vrijdag
overal wat lager.
België en Luxemburg:
Donderdag eerst kans op mist of
lage bewolking, later ook zon en
droog. Vrijdag van het westen uit
bewolking, gevolgd door regen.
Middagtemperatuur geleidelijk
iets lager tot circa 11 graden op
vrijdag.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Donderdag nu en dan zon een
eerst plaatselijk mist of lage be
wolking. Vrijdag van het westen
uit toenemende bewolking ge
volgd door regen. Ook tamelijk
veel wind. Maxima meest tussen
9 en 14 graden.
Portugal:
Flink veel zon en droog. Maxima
uiteenlopend van 18 graden in
het noorden tot 23 in het zuid
oosten.
Madeira:
Perioden met zon, later wat meer
bewolking en kans op een regen-
of onweersbui. Maxima rond 22
graden.
Spanje:
Zonnige perioden en droog.
Maxima uiteenlopend van 17
graden langs de golf van Biskaje
tot 24 plaatselijk in het zuiden.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon en kleine kans
op een regen- of onweersbui.
Middagtemperatuu r ongeveer
26 graden.
Marokko:
Westkust: flink wat zon en droog
bij maxima van 20 tot 25 gra
den.
Tunesië:
Perioden met zon, maar in het
noorden ook kans op een regen-
of onweersbui. Middagtempera
tuur aan zee dalend naar 24 gra
den.
Zuid-Frankrijk:
In het zuidoosten buien. Elders
perioden met zon en meest
droog. Maxima uiteenlopend van
12 graden op het Centraal Mas
sief tot 16 langs de Middelland
se zee.
Mallorca en Ibiza:
Perioden met zon en waarschijn
Z0ÊL
bewolkt
onweer
V warmtefront
SS*
regen
sneeuw
V koufront
opklaringen
hagel
lagedruk
mist
windrichting
hogedruk
zonnig
19 temperatuur
luchtdruk in
-100°- hect0 pasca|
lijk droog. Maxima rond 22 gra
den.
Italië:
In het noorden en later ook el
ders overwegend veel bewolking
en perioden met regen. In het
noorden zijn de hoeveelheden
soms groot. Maxima tussen de
14 graden in het noorden en 22
graden in het zuiden.
VRIJDAG 5 NOVEMBER 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 07.42 Zon onder 17.04
Maan op 04.17 Maan onderl6.34
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 01.35 13.55 01.08 13.28
Laag 09.55 22.06 09.36 21.47
Corsica en Sardinië:
Wisselend bewolkt en kans op
een regen- of onweesbui. Mid
dagtemperatuur rond 20 graden.
Malta:
Wolkenvelden en kans op een re
gen- of onweersbui. Maxima on
geveer 23 graden.
Griekenland en Kreta:
Naast zon ook wolken en vooral
op Kreta kans op een regen- of
onweersbui. Middagtemperatuur
omstreeks 18 graden.
Duitsland:
Tegen de Alpen aan bewolkt en
perioden met regen. Elders
droog en geregeld zon. Maxima
dalend naar ongeveer 9 graden.
Zwitserland:
Meest bewolkt en perioden met
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
kantoor
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
abonneeservice
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voornabezorging:
Ma. t/m/ vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
directie
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
hoofdredactie
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
redactie
F Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin-en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
telefax
Advertenties: 071-5323 508 j
Familieberichten: 023- 5317 3Ï
023- 5320 216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315 921
advertenties
Maandag t/m vrijdag van 8.30 toll
071- 5356 230
rubrieksadvertentie
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot^
071- 5143 545
abonnementen i
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro) a
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging ver
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,-|
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (bin1
worden verzonden geldt een toeslag»
aan portokosten per verschijndag.
leidsch dagblad op casset^
Voor mensen die moeilijk lezen, sldl
hebben of blind zijn (of een anderw
leeshandicap hebben), is een same'^
van het regionale nieuws uit het L6i
Dagblad op geluidscassette beschir
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur,®
regen, mogelijk in het zuiden
plaatselijk flink veel neerslag.
Donderdag in het noorden dro
ger. Middagtemperatuur rond 10
graden, vrijdag iets warmer.
Oostenrijk:
Overwegend veel bewolking en
perioden met regen. Maxima
rond 10 graden.
E K
N H U I
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd!!
feestdagen). 6
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag. j
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN T.
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178. (i
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
