Denksport
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ZATERDAG 30 OKTOBER 1999
BRIDGE
Ad Oskam
Het bridgen kent zoveel facetten, dat je het
ene ogenblik buitengewoon tevreden kunt
zijn en het volgende ogenblik diep onge
lukkig. Het meest frustrerende is een mooi
geboden spel te zien mislukken door het
uiterst slechte zitsel. Bij het zien van de
slechte boodschap zijn sommigen zo ge
blokkeerd, dat ze de enige overgebleven
kansen ook negeren en echt van een koude
kermis thuiskomen. Toch is er vaak nog
wat aan te doen, zoals bij de volgende spel
len:
<-[-> c
Oost opende met 1 West 4 (splinter;
12-15 p.); Oost 4 SA; West 5 (drie van de
vijf azen); Oost 5 (vraagt naar troef
vrouw); West 6 (troef vrouw of extra leng
te, geen extra waarden); Oost pas. Het is
een uitstekend slem, dat gemaakt wordt als
de troeven redelijk zitten. Zuid begon met
hartenboer. Op schoppenheer bekende
Noord niet meer. Een verliezer in troef is
onvermijdelijk. Hoe kan Oost het contract
toch maken? Zuid moet dan aan slag ge
bracht worden na een eliminatie. Daarvoor
moet de leider eerst schoppenaas nemen,
ruitenaas, een ruiten aftroeven, klaveren
heer spelen en een kleine klaveren voor het
aas. Daarna volgen nog twee hartenrondes.
Op alle slagen bekende Zuid nog. Toen
werd troef gespeeld in de hoop, dat Zuid
was begonnen met twee klaverens. Toen
dat het geval was, moest Zuid met ruiten
nakomen. West kon troeven en Oost zijn
verliezer in klaveren opruimen. Dit was het
spel:
*8432
H 9 6 4 3
«♦F»
V 108
B 10 9
108752
106
Met dit optimale afspel was het eind goed,
al goed. Het tweede spel komt uit het ING
Topcircuit. De topspelers mogen zich daar
uitleven:
Zuid was de gever. Zuid opende met 1
West 1 Noord 3 Oost en Zuid pas;
West doublet; Noord pas; Oost 4 Als
West op tijd een klaveren kan introeven en
de openaar heeft ruitenaas, heeft de leider
10 slagen. Maar Zuid gooide roet in het
eten door uit te komen met ruitenaas en
met ruiten te vervolgen. De volgende ruiten
gaat Zuid introeven en dan hebben NZ vier
slagen. Hoe moet de leider dat zien te voor
komen? Er zit niks anders op dan te veron
derstellen dat Zuid maar twee troeven
heeft! Daarom speelde de leider twee keer
troef (iedereen bekende) en daarna schop
pen voor de 9 van Noord. Noord moest nu
wel troef naspelen, anders heeft Oost weer
10 slagen. Schoppenaas en schoppen ge
troefd toonde de schoppenverdeling: vier
bij Zuid. Oversteken naar ruitenvrouw en
weer schoppen vertroeven creëerde een
vrije schoppen bij West. En zou u ook in
1 of 2 7 hebben bijgespeeld? Dan
heeft u nu nog 5 over om over te steken
naar de 6 van de blinde om de vrije schop
pen te incasseren! Toch 10 slagen,jnaar al
leen omdat Zuid maar twee troeven bleek
te hebben en Oost goed 7 had gedeblok
keerd! Dit was het spel:
V 9
1083
B 8 3
♦AB652
HV1093
Ook in het laatste spel moest de leider op
zijn hoofd gaan staan om zijn goed gebo
den slem in veilige haven te loodsen:
A B 7 4 2
A 9 4
H V 6 2
W<-£^ 0
85
HVB76
10754
74
A b 7 4 2
A 9 4
H V 6 2
h v b 7 6
10754
74
8732
A H 3 2
V 9 3
64
«4"1
V 9 8 6 4
A 10 5
A H V
In een uitstekend biedverloop waren OW in
een vrijwel 'potdicht' slem terecht geko
men via: Oost 2 West 2 Oost 2 SA
(23-25 punten); West 3 Oost 3 (vijf-
kaart); West 4 SA Oost 5 (drie azen);
West 6 Zuid kwam uit met klaverenboer.
Tot afgrijzen van alle Oostspelers, die dit
slem hadden geboden, had Noord alle troe
ven tegen. Ziet u nog kans om het contract
te maken? Welke veronderstelling moet de
leider maken? Natuurlijk kan Noord ruiten
heer sec hebben, maar die kans is te klein.
Ma hartenaas kwamen de schoppenhon-
neurs, troef heer en een afgetroefde schop
pen. Van de drie klaverenhonneurs werd,
en dat was essentieel, de laatste afgetroefd
door de blinde. Troef vrouw werd gemaakt
en toen waren in het onderstaande dia
gram alleen de onderstreepte kaarten nog
over:
v 10 5
B 10 7 5
H 8 6
753
*8732 N *AH
VA H 32 t v 9 8 6 4
v 9 3 WT 0 A 10 5
64 z A H v
B 9 6 4
V
B742
B 10982
Op 9 mocht Zuid geen schoppen weg
doen, wel een ruiten. West gooide nu wel
zijn schoppentje af. Noord kwam aan slag
en moest ruiten spelen. En hoe Zuid ook
speelde, de volgende twee slagen waren
voor de leider. Het was wel zaak om de
schoppen in de blinde als dwangkaart te
bewaren tot slag 10, want anders kunnen
MZ het eindspel vermijden. Op 20 novmber
ivordt weer het bekende WALGEMOED
OENSTAD toernooi georganiseerd in het
Cultureel Centrum in Hoorn. Opgeven kan
da 0229 23 41 02.
PUZZEL
Oplossing
nummer42
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
CHANGEMENT en HEKSENDANS
Kruiswoodraadsel
nummer43
Horizontaal:
1. Tafel in een café; 8. klamp; 9. venijn;
10. soort stof; 12. buitrund; 13. visbeen;
15. mevrouw; 16. bid; 18. uitbouw; 20.
nuttigen; 21. Afrikaanse stinkhagedis;
22. graanpakhuis; 24. ik (Lat.); 26. bazige
vrouw; 28. kelner; 30. opgeld; 33. voeg
woord; 34. uitgeslapen; 35. waterzucht;
36. oude lengtemaat; 37. echtgenoot; 39.
bewijsstuk; 40. muzieknoot; 42. deel van
de mond; 45. slot; 48. frisdrank; 49. bal-
letrokje; 51. gewoonte; 53. gravure; 54.
transportbaan voor prikkels; 55. appel
soort; 56. mal; 57. deelgenoot; 58. haag;
60. keurig; 61. drukmeter.
Verticaal:
1. Hut (fr.); 2. overal; 3. landbouwwerk
tuig; 4. welig groeiend; 5. klaar; 6. naar
ling; schoeisel; 8. universiteitsbode;
11. bedelmonnik; 12. beu; 14. moment;
•15. werktuig om het roomgehalte van
melk te bepalen; 16. gele verfstof; 17.
buffelsoort; 19. skua; 23. populier; 25.
niemendal; 27. vis; 28. in orde; 29. ern
stig; 31. waagstuk; 32. lofdicht; 33.
grondsoort; 38. agavesoort; 39. heilige
stier; 41. reuzel; 43. innig; 44. bovenlicht;
46. Europeaan; 47. soort stof; 49. liefde
vol; 50. tuit van een kan; 52. geliefde van
Zeus; 54. aardgordel; 58. holmium; 59.
persoonlijk vnw..
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters uit de vakjes 1 30 44
38 61 43 49 20 46 10 en 34 18
22 8 53 25 60 3 21 14
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch
Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden.
Winnaars
mw. A. Hulsbos,
Stevenshofdreef 106, Leiden
(cryptogram).
D. Duivenvoorden,
Huigsloterdijk 364, Buitenkaag
(kruiswoord).
Cryptogramnummer43
Horizontaal:
4. Veroorzaakt hij een scheiding bij het Boeddhisme?
(9); 8. Houdt hij van een dun laagje? (14); 9.
Onhoudbare correspondentie? (11); 10. Er is ook een
weg (3); 12. Visies die niet voorkomen (15); 14. Hierin
zitten mensen als ze meelijwekkend zijn (14); 16.
Geruchtmakend voertuig? (9); 17. Door het eerste
meisje gezongen (4); 18. Hij gaat met de poen schui
ven (6); 20. Met de nadruk op tongval (6); 21. Bij toe
name zal het een schilder geen goed doen (12).
Verticaal:
1. Te koop zonder winstoogmerk? (12); 2. Het aan
prijzen van smokkelwaar? (12); 3. Zo modieus dat
men er de neus voor ophaalt (6); 5. Ze hebben een
vader die voor z'n beurt praat (16); 6. Afkeer van het
organiseren? (14); 7. Hierdoor zal die afstand veel
groter worden (6); 11. Hierop kan een parachutist
zien waar hij neerkomt (9); 13. Verwaand en overdre
ven (10); 15. Perfect schreeuwen? (8); 19.1\vee schij
ven om het water te keren (3).
Oplossing
nummer42
Horizontaal:
3. Jachtslot; 9. willens en
wetens; 10. vermogensaan-
was; 12. gaande; 13. autobaan;
15. trosje; 16. kuipers; 17.
eiwit; 18. onderdeel; 22. stop
verbod; 23. netten.
Verticaal:
1. Parlementszitting; 2. Mouw;
4. handgrepen; 5. steunbalk;
6. eigenaardig; 7. standbeeld;
8. Anna; 11. actrice; 14.
Amstel; 19. Nuenen; 20. roof;
21. spits.
DAMMEN
We onderbreken de berichtge
ving over de clubcompetitie
vandaag voor een kleine vaar
digheidstest. Zoals u ziet heb ik
een zestal miniaturen bijeen
gesprokkeld. Daarbij was het
uitgangspunt dat het om com
posities met een 'natuurlijke'
beginstand moest gaan. Daar
meen ik redelijk in te zijn ge
slaagd. Bovendien heb ik er
naar gestreefd om zowel de be
ginnende als de meer gevorder
de oplosser met deze serie te
boeien. De routiniers onder u
mogen de opgaven 'van het
blad' zien op te lossen. Voor al
le standen geldt: wit speelt en
wint. De eerste opgave heb ik
overigens ooit eerder gebruikt.
Maar deze compositie verdient
gewoon een herhaling. Maar
voor dat u aan de slag gaat geef
ik u nog even de oplossing van
de opgave uit de rubriek van
vorige week. De cijferstand was:
wit 20, 30, 32, 33, 37, 38, 40;
zwart 7, 11, 15, 18, 19, 23 en 36.
Wit wint via 30-24 33x28x19
40-34 38-33 32x1 13-19 1-29
11-16 29-38 19-23 38-42 16-21
37-31 42-26 uit. Een fraai mini
atuur van Herman de Jongh.
O
0
O
O
O
O
O
11
iiï
ill
■1
11
llllll
O
O
O
O
O
O
O
111
111
11
til
ft!
O
O
O
O
O
O
O
llllll
*K
w
llllll
lil
llllll
III
III
Kil
llllll
D
11'
llllll
m
Q
R
-
llllll
O
a
ill
iiii
llllll
llllll
'Ui
iiii
si
0
llllll
llllll
M
s
11
1®
lil
llllll
O
O
O
O
ld
O
SCHAKEN
Paul Bierenbroodspot
Een toemooi-overwinning
blijkt niet altijd reden tot grote
vreugde. Jan Timman boekte in
Hoogeveen een mooi resultaat
door gedeeld eerste te worden
bij het VAM-toernooi. Net als
Judit Polgar scoorde hij 3,5 uit 6
en op onderling resultaat werd
de Amsterdamse grootmeester
tot winnaar uitgeroepen.
Timman was echter geenszins
tevreden en dat lag aan de
knullige manier waarop hij in
de laatste ronde van jeugdwe
reldkampioen Darmen Sadva-
kasov had verloren. Timman
had het tot dan toe prachtig ge
daan door zowel Judit Polgar
als Anatoli Karpov met 1,5 - 0,5
te verslaan.
Tegen béide opponenten was
hij in het verleden weinig suc
cesvol geweest en de geboekte
scores gaven genoeg reden tot
tevredenheid. Sadvakasov had
tot de laatste ronde nog niets
laten zien en slechts remises
geboekt tegen Karpov en Tim
man. Vooral positioneel kwam
de jeugdwereldkampioen te
kort. Timman ging er vanuit dat
hij met wit dit varkentje ook wel
even zou wassen. Daardoor
bleef het verwachte remiseaan
bod van Timman uit en na een
onbezonnen moment kon Sad
vakasov laten zien dat hij wel
degelijk kan schaken.
Timman kon zich niet herinne
ren dat hij ooit van zo'n zwakke
speler verloren had in een laat
ste ronde. Sadvakasov's reaktie
was vanzelfsprekend totaal an
ders. De jeugdwereldkampioen
sprak over de mooiste overwin
ning uit zijn carriere.
De mooiste partij van het toer
1
14 x
li
i
II
i
1
A
|P||
m
|P||
A
H
1
81
4A
0
A
nooi werd echter al in de eerste
ronde gespeeld. Ondanks het
feit dat Jan Timman en Judit
Polgar de laatste tijd nauw sa
menwerken, speelden ze een
partij waar de vonken vanaf
vlogen.
J. Timman - J. Polgar
Engelse opening
l.Pf3 c5 2.c4 Pf6 3.Pc3 Pc6
4.d4 cxd4 5.Pxd4 e6 6.a3 Dc7
7.Pb5 Db8 8.g3 a6 9.Pd4 Pxd4
10.Dxd4 b5 11.e4 e5 12.De3
Dc7 13.cxb5 Lc5 14.Df3 Ld4
Getrouw aan haar stijl heeft
Polgar een pion gegeven om
een snelle ontwikkeling te be
werkstelligen. Timman blijkt
ook in de stemming en met zijn
volgende zet slaat de vlam in de
pan.
15.Lg5 Lxc3+ 16.bxc3 Pxe4
17.Dxe4 Lb7 18.Db4
Dreigt even mat op e7, waar
door zwart de toren op hl niet
kan slaan.
18...f619.b6 Dc6 20.0-0-0!
Na het voor de hand liggende
20.Lxf6 gxf6 21.Tgl zou zwart
goede compensatie voor de pi
on hebben.
20...Dxhl 21.Lh3 De4 22.Dd6
Kf7 23.Dxd7+ Kg6 24.Le6 Thf8
De loper op g5 was niet te ne
men op straffe van dameverlies.
Na 24...Kxg5 25.Dxg7+ Dg6
26.h4+ Kh5 beslist 27.Lf7, ter
wijl 24...fxg5 faalt op 25.Lf7+
Kh6 26.Dh3+.
25.Le3 Tad8 ?(Zie diagram 1)
Polgar grijpt mis in lastige stel
ling. Na 25...Lc6 was er een on
duidelijke stelling met weder
zijdse kansen op het bord geko
men.
26.g4!
Een fraaie zet. Polgar rekende
op 26.Lf7+ Txf7 27.Dxd8 Da4
met compensatie voor de pion.
26...Txd7 27.LI5+ Dxf5
27,..Kf7 28.Txd7+ Kg8 29.Lxe4
Lxe4 30.c4 is hopeloos.
28.gxf5+ Kxf5 29.Txd7 Le4
30.Txg7
De combinatie heeft wit een pi
on opgeleverd en de technische
afwikkeling is Timman wel toe
vertrouwd.
30...Ke6 31.Kb2 Td8 32.Kb3 f5
33.Kb4 f4 34.Lc5 Td7 35.Tg8
Lb7 36.Te8+ Kf5 37.c4 e4
38.Ka5 h5 39.Tb8 e3 40.£xe3 f3
41.e4+ Lxe4 42.Kxa6 Kg4 43.a4
Tf7 44.a5 Kh3 45.b7 Kxh2
46.Kb6 Tf6+ 47.Ka7 Tf7 48.a6
Ld3 49.Tc8 Kh3 50.Kb6 Tf6+
51.Tc6 1-0
Tenslotte het fragment waar
door Timman's stemming da
nig werd verpest. (Zie diagram
2).
Inplaats van een normale zet
als 21.Tacl met remiseaanbod
(dat Sadvakasov hoogstwaar
schijnlijk had aangenomen),
besluit Timman met een onbe
zonnen aktie de stelling open te
gooien.
21.h4? Pe4 22.hxg5 hxg5 23.g4
Df6 24.Tfl Lxg4 25.f3 Pc5!
De weerlegging. Wit ziet zijn pi
on niet meer terug en zwarts
stukken komen tot volle ont
wikkeling. De rest speelt vanzelf
voor zwart.
26.Ddl Lf5 27.Ta2 Pxb3 28.c5
Dg6 29.f4 Lc2 30.f5 Lxdl
31.fxg6 Txe2 32.gxf7+ Kf8
33.Txdl Kxf7 34.Lfl Td2
35.Txd2 Pxd2 36.Le2 Pc4
37.Lh5+ Kg7 38.Lcl b3 39.Tf2
b2 40.Lxb2 Txb2 41.Tf7+ Kg8
42.Lf3 Lb8 0-1
FILATELIE
Denemarken blijft, in vergelijking met veel
landen, met het uitgiftebeleid (nog steeds)
aan de bescheiden kant. Inclusief de dit
jaar uitgegeven drie permanente waarden
telt de jaarcollectie maar dertig zegels. Zelfs
met de millennium-emissie (10 november)
is, ook weer in vergelijking met andere lan
den, bescheidenheid troef. Slechts twee
4,00 kr.-zegels, de één met negen hartjes
en de jaartallen 1999/2000, de ander met
drie golflijnen en ook 1999/2000. Daarnaast
verschijnt nog een boekje met van elke ze
gel vijf stuks (SI 04).
Groot-Brittannië bracht 5 oktober zijn
tiende millennium-serie uit en 2 november
volgt serie elf. De tiende van de twaalf se
ries van dit jaar draagt als titel Soldiers' Ta
le met achtereenvolgens: 19p/nr. 12, ko
ning Robert the Bruce tijdens de slag bij
Bannockburn, 1314; de 26p/ll-zegel her
innert aan de Burgeroorlog 357 jaar gele
den tussen de koningsgezinden en aanhan
gers van het parlement; 44p/10, de gruwe
len van de oorlog, een oorlogskerkhof en
64p/9, vredestroepen.
Christians' Tale is de titel van de elfde serie
met daarop: 19p/nr. 8, de hymne 'Hdrk the
Herald Angels Sing' door John Wesley,
stichter van de Methodistenbeweging;
26p/7, koning James' succesvolle vertaling
van de Bijbel in het Engels; 44p/6, St. An
drews kathedraal in Schotland, belangrijk
pelgrimsoord in de middeleeuwen en
64p/5, First Christmas, een tekening die de
Geboorte van Christus 2000 jaar geleden
symboliseert.
Op 1 oktober is de wekenlange strijd op
Rugby World Cup begonnen en op dezelf
de dag verscheen een boekje met vier lst-
-zegels en op de omslag twee rugbyspelers
(prijs 1,04 pond).
De VS gaf, om naar millennium- en 20-st
eeuw-zegels terug te keren, op 17 septem
ber, zijn zevende velletje 'Celebrate The
Century' uit, 1960s. In het velletje, dat als
titel draagt 'The Rebellious Sixties and Man
on the Moon' vijftien 33c-zegels met o.a.
een Barbie pop, dr. Martin Luther King,
Star Trek, een Ford Mustang, een voetaf
druk op de maan en de Beatles.
Verder aandacht voor een blokje American
Glass (29 juni, 4 x 33c); velletje Classic
American Aircraft (19 juli, 20 verschillende
zegels van 32c met vliegtuigen), een strip
van vijf verschillende 32c-zegels met trei
nen onder de titel All Abroad (26 augustus);
Four Centuries of American Art (27 augus
tus, 20 verschillende zegels van 32c); een
velletje Insects Spiders (1 oktober, 20 ver
schillende zegels van 33c).
Italië heeft 14 juni met een zelfklevende
permanente zegel van 1200 1./0.62 e. geat
tendeerd op priority-post (Posta Priorita-
ria). Verder verschenen: 10 juli, 100 jaar Fi
at, 4800 1./2.48 e., poster met oud Fiat-mo
del; 19 juli, 100 jaar Mariabeeld op de top
van de Mont Rocciamelone, 800 L/0,41 e.,
Mariabeeld en groep kinderen; 2 augustus,
125 jaar UPU, 900 1./0.46 e.; 20 augustus,
200-ste sterfdag van Eleonora de Forseca
Pimentel (1752-1799), die zich verzette te
gen de bezetting van Napels tegen Franse
revolutionairen, 800 1./0.41 e, portret en
vesting Sant Elmo; 20 augustus, XXX
WK-kano, 900 1./0.46 e, kano- en kajak-
vaarder.
Slowakije kwam 15 juni, evenals veel ande
re landen, met een zegel ter gelegenheid
van het VN-Jaar van de Ouderen, 5 sk.,
handen van drie generaties. Verder: 15 juni,
50 jaar Philharmonisch Orkest, 4 sk., o.a.
een nachtegaal en noten; 15 juni, eerste
Slowaak in de ruimte, velletje met 12
sk.-zegel, kosmonaut Ivan Bella en het
Russische ruimtestation MIR; 15 juli, 125
jaar UPU, 12 sk., universiteit van Zilina en
16 sk., embleem van de Slowaakse post en
aardbol.
Tsjechië heeft 5 mei zijn permanente die
renriemserie uitgebreid met een 9 kc.-ze
gel, weegschaal. Verder: 26 mei, mooi va
derland, 8 kc., kettingbrug bij Stédlec en 11
kc., houten brug bij Cèrnvic; 26 mei, inter
nationale kinderdag, 4,60 kc., tekening, o.a.
met lieveheersbeestje; 23 juni, 200-ste ge
boortedag van de Franse geoloog Joachim
Barrande (1799-1883), blokje met twee ze
gels (13 kc. en 31 kc.) en twee siervelden,
portret en fossielen; 23 juni, 750 jaar mijn
bouw, 8 kc., o.a. documenten en een munt;
23 juni, 125 jaar UPU, 9 kc.
