Brussel wil punt achter
Frans-Britse vleesoorlog
ETA eist 'onmogelijke' van Spaanse regering
Buitenland
Palestijnen gewond bij onlusten
Hongaarse politie pakt
beruchte 'whisky-rover'
Tsjetsjenië: Westen
meet met twee maten
Enclave waarschijnlijk
aanleiding tot gijzeling
DONDERDAG 28 OKTOBER 1999
Eerste debat Bradley en Gore onbeslist
hanover Het eerste televisiedebat tussen de democratische
presidentskandidaten Al Gore en Bill Bradley heeft volgens
waarnemers geen duidelijke winnaar opgeleverd. De twee trof
fen elkaar in de plaats Hanover in de Amerikaanse staat New
Hampshire, waar over drie maanden de eerste voorverkiezingen
worden gehouden. Vice-president Gore en ex-senator Bradley
gingen vooral in op binnenlandse kwesties, zoals de gezond
heidszorg, onderwijs, veiligheid op scholen, wapenwetgeving
en milieubescherming. De twee waren het er over eens dat een
politiek leider duidelijke normen en waarden moet uitdragen.
Dat leek een indirecte verwijzing naar de Lewinsky-affaire die
president Clinton bijna de kop kostte. Opvallend was verder dat
Gore zich tijdens het debat een paar keer aan een grapje waag
de. Volgens analisten probeert hij op die manier zijn wat stijve
imago van zich af te schudden.
Verdachte Monfort-moorden niet vrij
acen Een speciale afdeling van het gerechtshof in het Zuid-
Franse Agen heeft gisteren de vrijlating geweigerd van de man
die verdacht wordt van de Monfort-moorden. Het hof vindt dat
er voldoende reden is om de man, die sinds juni in voorarrest
zit, vast te houden. Hij wordt er van verdacht op zijn minst iets
te maken te hebben met de moord op vier Nederlanders eind
mei in Monfort. Het is de derde keer dat de vrijlating van de
man wordt geweigerd. Het echtpaar Van Hulst uit Oss en Nieu-
wenhuis uit Vianen werd twee dagen voor Pinksteren op gruwe
lijke wijze omgebracht.
Zwitsers vragen Hillary om hulp
luzern Het 'kinderparlement' in het Zwitserse Luzern heeft
gisteren Hillary Rodham Clinton opgeroepen om de 11-jarige
Zwitsers-Amerikaanse jongen Raoul Wuetrich te helpen. De
jongen is in Amerika gearresteerd en aangeklaagd wegens in
cest. Het kinderparlement vroeg de Amerikaanse 'first lady' in
een brief 'persoonlijk voor deze jongen te zorgen en al het mo
gelijke te doen om hem vrij te krijgen'. Raoul werd op 20 augus
tus gearresteerd in zijn woonplaats Evergreen, nadat een buur
vrouw had gemeld dat hij zijn 5-jarige halfzusje onzedelijk had
betast. De aanhouding leidde tot grote woede in Zwitserland.
Volgens de Zwitserse wet mogen kinderen van elf jaar niet in
een gevangenis worden geplaatst, zoals in de VS is gebeurd. En
veel mensen hebben zich afgevraagd of Raoul niet gewoon
'doktertje' speelde met zijn zusje.
Garzon nu achter Berlusconi aan
madrid De Spaanse onderzoeksrechter Baltasar Garzon heeft
het Europees Parlement gevraagd de onschendbaarheid van Sil
vio Berlusconi op te heffen. Garzon verdenkt de Italiaanse oud
premier en ondernemer van ontduiking van de Spaanse belas
tingen. Berlusconi, in 1994 zeven maanden premier van Italië,
werd in juni in het Europees Parlement gekozen. Hij wórdt er
van beschuldigd dat zijn mediaholding Fininvest de belastingen
heeft ontdoken door een lager belang in het Spaanse televisie
station Telecinco op te geven dan werkelijk het geval is. Garzon
is vooral bekend geworden doordat hij Groot-Brittannië heeft
gevraagd om uitlevering van de Chileense oud-dictator Augusto
Pinochet.
Zuid-Afrika krijgt omstreden wet
kaapstad» De Zuid-Afrikaanse regering heeft gisteren bij het
parlement een wetsvoorstel tegen discriminatie ingediend. Het
voorstel is omstreden, omdat het de bewijslast bij de beschul
digde legt en niet bij justitie legt. Volgens de 'wet ter bevorde
ring van gelijkheid en voorkoming van oneerlijke discriminatie'
komen er speciale rechtbanken voor de behandeling van discri
minatiezaken. Iemand die van discriminatie wordt beticht,
moet aantonen dat deze beschuldiging niet terecht is. Een ver
dachte die van een misdrijf wordt verdacht, kan de rechter vra
gen om een lager vonnis, als hij zich slachtoffer van discrimina
tie voelt.
Serviërs gewond na aanval Albanezen
pristina Ongeveer vijftien Serviërs zijn gisteren gewond geraakt
toen zij werden aangevallen door circa 1500 etnische Albanezen
in de stad Pee. Een Servisch vluchtelingenkonvooi, op weg naar
de Joegoslavische deelrepubliek Montenegro, werd aangevallen
door de Albanese bevolking. Dat gebeurde nadat de Serviërs
een verkeerde weg hadden genomen en in het centrum van Pee
op een wegblokkade stuitten. De veertien auto's waarmee de
vluchtelingen reisden, zijn in brand gestoken en een aantal Ser
viërs moesten hun toevlucht hemen tot het kwartier van de Ita
liaanse politie in Pee. Het konvooi was onder begeleiding van
de internationale vredesmacht KFOR vertrokken uit de stad
Orahovac. KFOR kon de vluchtelingen echter niet beschermen
tegen de aanval van de Albanezen.
Amerika boekt begrotingsoverschot
Washington De Amerikaanse overheid heeft een recordover
schot geboekt op de begroting. In het eind september afgeslo
ten begrotingsjaar bedroeg het verschil tussen inkomsten en
uitgaven 256 miljard gulden, zo heeft het Witte Huis gisteren
bekendgemaakt. Vorig jaar kon president Clinton voor het eerst
sinds 1969 een begrotingssurplus presenteren. Daar werd, naast
de recordhoogte, nu een nieuw wapenfeit aan toegevoegd.
Sinds 1956 en 1957, onEisenhowèr, zijn Amerikaanse over
schotten niet meer in twee achtereenvolgende jaren waargeno
men. De Amerikaanse overheidsprestaties zijn vooral te danken
aan de harde groei van de economie in de VS. Daardoor
stroomden veel meer belastingopbrengsten in de staatskas.
Onderhandelen over beloning EP
straatsburg Het Europees Parlement heeft gisteren besloten
opnieuw te onderhandelen met de Raad voor Minsters over een
statuut dat gelijke beloning voor alle afgevaardigden moet rege
len. In mei haalde een voorstel daartoe geen meerderheid in het
europarlement. Dat kwam omdat de ministerraad een akkoord
dat de parlementariërs eind vorig jaar met veel moeite hadden
bereikt, op een belangrijk onderdeel wijzigde. Op dit moment
zijn de salarissen gekoppeld aan die van volksvertegenwoordi
gers in het eigen land. Daardoor zijn er grote onderlinge ver
schillen. Volgens het voorstel van het EP zouden alle afgevaar
digden het gemiddelde ontvangen van wat er in de parlementen
van de lidstaten wordt betaald, ongeveer 12.000 gulden. Om zit
tende europarlementariërs te ontzien zou er wel een overgangs
regeling komen. De ministerraad* nam dat laatste voorstel ech
ter niet over.
De Europese Commissie wil nog deze week een punt
achter de 'vleesoorlog' tussen Frankrijk en Groot-Brit
tannië zetten. Ze wil dat doen door zich op advies van
veterinaire experts bindend uit te spreken over de Fran
se weigering om Brits rundvlees op de markt toe te laten.
Houdt Parijs zich niet aan de uitspraak, dan zal de zaak
aan het Europese Hof van Justitie worden voorgelegd.
LONDEN Rtr
Frankrijk weigert nog steeds
Brits rundvlees toe te laten, en
gaat daarmee in tegen een re
cent besluit van de Europese
Unie. Volgens de Fransen is er
nog te weinig gedaan om het
gevaar van de gekke-koeien-
ziekte BSE te bezweren. De
Gele Rijders
in Orahovac
worden afgelost
BRUSSEL PAUL KOOPMAN
CORRESPONDENT
Als de Russische troepen eind
november nog steeds geen
toegang hebben gekregen tot
de Kosovaarse stad Orahovac,
mogen de Gele Rijders die
daar sinds juni de orde hand
haven door andere Neder
landse eenheden worden af
gelost. Secretaris-generaal
George Robertson van de
NAVO deed gisteravond deze
toezegging tijdens een infor
meel onderhoud met minister
Van Aartsen van buitenlandse
zaken in het NAVO-hoofd-
kwartier te Brussel.
Volgens Van Aartsen is er
nog geen enkel teken dat het
verzet van de plaatselijke be
volking tegen de komst van de
Russen begint te breken. Kos
ovo-Albanezen blokkeren al
maandenlang de toegangswe
gen naar Orahovac omdat zij
de Russische vredestroepen
zien als handlangers van Ser
vië. Deze acties maken het de
NAVO onmogelijk de afspra
ken die in juni met Moskou in
Helsinki zijn gemaakt na te
komen. Volgens dat akkoord
moeten de Gele Rijders door
een Russisch bataljon worden
Britten zijn woest over die hou
ding, maar hebben nog geen
officiële tegenmaatregelen ge
nomen.
Wel heeft de zaak in Britse
winkels tot een 'spontane' con
sumentenboycot van Franse
producten geleid, waardoor de
Franse boeren weer in woede
zijn ontstoken. De populaire
pers aan beide kanten van het
Kanaal doet intussen zijn best
om het vuurtje tussen beide
landen nog verder op te stoken.
De Britse premier Blair ver
wierp gisteren in het Lagerhuis
opnieuw een oproep van de
Conservatieve oppositie om bij
wijze van vergelding Frans vlees
buiten de deur te houden. Blair
zei dat een handelsoorlog met
Frankrijk 'zelfmoord' zou bete
kenen.
Britse bellers die hun minis
ter van landbouw Brown op
zijn kamer in het parlementsge
bouw proberen te bereiken,
zullen intussen raar opkijken
van het deuntje dat hen door
de hoorn tegemoet schalt. De
door de vleesoorlog
bewindsman heeft namelijk het
oeroude Franse kinderliedje
'Frère Jacques' (Vader Jacob)
als wachtmuziekje.
Brown verklaarde niet mee te
willen lopen met de massa in
de steeds sterker wordende an
ti-Franse houding. Hij heeft
weliswaar als een van de eer
sten Frans voedsel en Franse
wijn voorlopig opgegeven als
protest tegen de houding van
Parijs, maar zijn 'boycot' strekt
zich echter niet uit tot de cultu
rele producten van het buur
land, aldus 77ie Guardian. „Ik
ben nog steeds een grote fan
van Franse muziek. Ik ben ge
steld op Frankrijk en de Fran
sen, maar wat ze doen is ver
keerd."
„Als er geen verandering in
de situatie is gekomen, begin
nen we eind november met
het vervangen van onze troe
pen daar", aldus Van Aartsen
gisteravond. Nederland ver
wacht geen problemen met
de plaatselijke bevolking als
eenheden van de Gele Rijders
afreizen voor het kerstverlof.
In november hebben de
meesten van de circa 500 mi
litairen er zes maanden in
Kosovo opzitten. Vervanging
van het bataljon zal enkele
dagen in beslag nemen.
bethlehem Palestijnse demonstranten staan klaar om stenen op Israëlische soldaten af te vuren. Bij hevige
onlusten in Bethlehem zijn gisteren acht Palestijnen gewond geraakt. Volgens Palestijnen begonnen de rel
len na de bijzetting van het stoffelijk overschot van de jonge Palestijn die maandag door een Israëlische sol
daat was gedood. foto reuters davjd Silverman
in de buurt een paar glazen
whisky achterover te slaan.
In januari dit jaar, kort na zijn
achtentwintigste overval, werd
Ambrus gearresteerd. In juli
bracht de 'whisky-rover' de po
litie in verlegenheid door te
ontsnappen uit Hongarije's
best bewaakte gevangenis. De
ontsnapping leidde tot een ra
ge. T-shirts met de tekst 'Whis-
ky-politie 28-1' gingen als war
me broodjes over de toonbank.
De 'whisky-rover' sloeg enke
le weken geleden weer toe in
Boedapest. Ambrus claimde
zijn 29ste overval door zijn ad
vocaat een gesigneerd T-shirt
toe te sturen met de tekst '29-1.
Corrupte wouten, jullie krijgen
me nooit'.
BOEDAPEST HANS GERTSEN
CORRESPONDENT
De Hongaarse politie heeft gis
teravond in Boedapest de
meest gezochte crimineel van
het land, bankrover Attila Am
brus, aangehouden. Ambrus,
beter bekend als 'de whisky-ro
ver', heeft in Hongarije de sta
tus van volksheld bereikt omdat
hij de politie jarenlang te slim
afwas.
De man pleegde de afgelopen
jaren tenminste dertig gewa
pende overvallen op Hongaarse
banken. Daarbij maakte hij
ruim 1,2 miljoen gulden buit.
Zijn bijnaam dankt Ambrus aan
het feit dat hij de gewoonte had
om voor een overval in een café
Op zaterdag 30 en zondag 31 oktober 1999
in de Groenoordhallen te Leiden een bedrijven
presentatie c.q. banenbeurs.
Bestemd voor iedere werkzoekende, schoolverlater,
switcher, herintreder en loopbaanbouwer.
"Ruim baan in Zuid-Holland" brengt vraag en
aanbod samen. De bezoeker krijgt een overzicht
van het enorme banen aanbod uit de regio!
Gratis entree! 1
Groenoordhallen, Willem de Zwijgerlaan 2, Leiden
llyas Achmadov
DEN HAAG ANP
De Tsjetsjeense minister van
buitenlandse zaken llyas Ach
madov heeft gisteren gezegd
dat 'het westen' met twee ma
ten meet op het gebied van
mensenrechten. Achmadov was
gisteren in Nederland voor een
ontmoeting met ambtenaren
van het ministerie van buiten
landse zaken. Volgens Achma
dov doen de schendingen die in
Tsjetsjenië plaatsvinden niet
onder voor de gruweldaden die
in Kosovo of Oost-Timor wer
den begaan.
De Tsjetsjeense minister wil
de internationale gemeenschap
niets verwijten over de houding
tegenover de gebeurtenissen in
zijn land. Maar de Tsjetsjeense
minister wil de verbazing van
zijn regering overbrengen.Rus
land wordt in feite door 'het
westen' uitgenodigd door te
gaan met de oorlog tegen de
opstandige republiek: elke dol
lar die het Internationale Mo
netaire Fonds aan Moskou
geeft, wordt momenteel be
steed aan wapens tegen Tsje
tsjenië.
Rusland heeft, aldus Achma
dov, geen enkele juridische ba
sis voor de oorlog tegen Tsjetj-
senië. De 'strijd tegen terroris
me', dat Moskou voortdurend
als reden voor de operatie op
voert, is volgens de Tsjetsjeense
minister een holle frase, een
voorwendsel. Het gaat hen vol
gens Achmadov puur om wraak
voor de vernedering die de Rus
sische troepen ondergingen tij
dens de oorlog om de republiek
tussen 1994 en 1996. De schan
de van toen moest worden uit
gewist met een nieuwe oorlog.
„Zij willen de republiek vernie
tigen."
Tot nu toe is geen enkel stuk
je bewijs geleverd dat de bom
aanslagen op flatgebouwen in
Moskou en andere Russische
steden gepleegd zijn door Tsje-
tsjenen, zoals Moskou beweert.
Als Moskou bewijzen zou pre
senteren, dan zou de Tsje
tsjeense minister bereid zijn de
daders uit te leveren.
Zelf is Achmadov ervan over
tuigd dat de aanslagen zijn ge
pleegd door de Russische Bin
nenlandse Veiligheidsdienst, de
FSB. Wat zou de FSB hebben
bewogen om de eigen bevol
king te doden? De reden is Ach
madov duidelijk: zowel de
bomaanslagen als de oorlog
zijn een initiatief van premier
Poetin, voormalig chef van de
FSB. De aanslagen waren nodig
om de Russische publieke opi
nie tegen Tsjetsjenië te laten
keren. De oorlog is voor Poetin
niet alleen een manier om
wraak te nemen voor de strijd
tussen 1994 en 1996, maar ook
wil hij zo zijn eigen politieke
populariteit te verhogen. „Ver
stand van economie of sociale
problemen heeft hij niet", aldus
Achmadov.
Tot nu toe is het Poetin ge
lukt de eigen bevolking en het
Westen zand in de ogen te
strooien. Maar de cijfers bewij
zen volgens Achmadov dat de
Russen in elk geval niet bezig
zijn met 'preciesieoperaties' te
gen terroristen. Er zijn volgens
hem bij de Russische bombar
dementen al meer dan 3000
burgers omgekomen. Er is geen
enkel dorp dat niet door raket
ten is geraakt.
Voor de militaire macht van
de Russen is hij niet bang: die
stelt volgens hem weinig voor.
Maar het lot van de bevolking
is, aldus de minister, wel een
bron van zorg voor de Tsje
tsjeense regering.
spelen ook een actieve rol bij
het zoeken naar een oplossing
van dit probleem.
De oorlog, die begon in 1988
toen het hoofdzakelijk door Ar
meniërs bewoonde gebied zich
onafhankelijk verklaarde, heeft
aan zeker 35.000 mensen het le
ven gekost. Sinds 1994 geldt
een tamelijk broos staakt-het-
vuren. Bijna een miljoen Azer-
beidzjanen werden verdreven.
De meesten van hen leven nog
steeds in kampen rond de Azer-
beidzjaanse hoofdstad Bakoe.
De Armeniërs hebben er geen
twijfel over laten bestaan dat ze
nooit meer afstand willen doen
van het gebied.
De Armeense leiders Kotsjari-
an en de nu vermoorde premier
Sarkisian zouden positief staan
tegenover een alekoord. Ook
hun land kan er alleen maar be
ter van worden. Maar in Arme
nië en Nagorno-Karabach zijn
nog groepen extremistische na
tionalisten die geen enkele con
cessie wensen te doen als het
om dit gebied gaat.
VERVOLG VAN VOORPAGINA
Oenanjan ontkende een directe
relatie tussen de overval en het
probleem van de Armeense en
clave Nagorno-Karabach in
buurrepubfiek Azerbeidzjan.
„Het gaat om de totale toestand
in het land en daar maakt Kara-
bach natuurlijk wel deel van
uit." Maar waarnemers sluiten
niet uit dat de vooruitgang die
Armenië en Azerbeidzjan heb
ben geboekt bij het zoeken naar
een oplossing van dit pro
bleem, wel degelijk een rol
heeft gespeeld. Na Amerikaanse
bemiddeling lijken de twee lan
den dichter bij een oplossing
van Nagorno-Karabach dan
ooit sinds het uitbreken van het
conflict elf jaar geleden. De
Amerikaanse vice-minister van
buitenlandse zaken Talbot was
gisteren in Armenië na een be
zoek aan Azerbeidzjan. Van
daag wordt hij in Moskou ver
wacht voor verder overleg over
Nagorno-Karabach. De Russen
Vrede of opnieuw oorlog
BARCELONA HENK VAN DEN BOOM
CORRESPONDENT
„Puur toeval", noemde de Spaanse minister van bin
nenlandse zaken Jaime Mayor Orega de arrestatie be
gin deze week van Beien Gonzalez Penyalva, een van
de ETA-kopstukken. Maar in Spanje gelooft geen mens
in dit soort toevalligheden. De arrestatie kwam precies
een dag, nadat de Baskische afscheidingsbeweging een
politieke bom had l^ten ontploffen onder het prille
vredesproces in Baskenland.
De explosie was weliswaar van verbale aard, maar nu
de rook wat begint op te trekken, lijken de gevolgen ca
tastrofaal. De hamvraag die iedereen zich stelt, is of de
ETA bezig is zich zelf argumenten te verschaffen om de
wapens weer op te pakken. Vorig jaar september kon
digde de terreurgroep een wapenstilstand voor onbe
paalde tijd af. Vanaf dat moment heerst in Baskenland
een relatieve rust. Er vielen 13 maanden achtereen
geen doden als gevolg van terreur.
Op 19 mei kwamen in het Zwitserse Zürich voor de
eerste keer vertegenwoordigers van de ETA en de
Spaanse regering bijeen om een voorzichtig begin te
maken met het vredesproces. Maar twee maanden la
ter, op 25 juli, kwam er al weer een abrupt einde aan
de besprekingen. De ETA beschuldigde de regering-Az-
nar ervan niet serieus te willen praten en alleen maar
uit te zijn op politiek gewin.
Met een publicatie afgelopen zondag in de Baskische
krant Gara liet de organisatie weten dat ze bereid is de
onderhandelingen met Madrid te heropenen. Maar de
voorwaarden die de ETA daaraan stelt, hebben de klok
weer een paar jaar teruggedraaid. Ook de stijl en het
woordgebruik zijn weer als vanouds, uit de periode
toen de ETA haar eisen onderstreepte met bloedige ge
welddaden.
De regering in Madrid, zo luidt de eerste voorwaarde,
moet bereid zijn het zelfbeschikkingsrecht van de Bas-
ken te accepteren. Voorts moeten alle ETA-gevangenen
(zo'n 500) worden vrijgelaten en de Spaanse politie
moet uit Baskenland vertrekken. Ook heeft de ETA drie
nieuwe onderhandelaars aangewezen, die het alleen al
de Spaanse regering onmogelijk maken op de 'uitnodi
ging' van de ETA in te gaan. Alle drie zitten ze gevan
gen voor een lange reeks ernstige misdrijven. Een van
hen is Josu Ternera die onder meer betrokken was bij
de aanslag in 1987 op het Barcelonese warenhuis Hi-
percor. Daarbij kwamen 22 mensen om het leven.
De absurditeit van de jongste eisen van de ETA wordt
in Spanje op verschillende manieren uitgelegd. De
meest voor de hand liggende is dat de harde kern bin
nen de ETA momenteel de boventoon voert en aan
stuurt op een nieuwe golf van geweld. Andere com
mentaren zeggen dat de ETA de radicale achterban te
vreden wil stellen door haar tanden te laten zien.
Zoals altijd heeft Madrid ook nu bikkelhard gereageerd
op de ETA-eisen. Niet alleen werden twee ETA-leden
in Frankrijk gearresteerd. Minister Mayor Oreja waar
schuwde de ETA gisteren dat er geen enkele reden is
om de jacht op de ETA te verslappen 'zo lang de radi
cale afscheidingsbeweging niet bereid is de wapens de
finitief neer te leggen'.
De gematigde nationalistische partijen in Baskenland,
die een regeerakkoord hebben met Herri Batasuna, de
politieke vleugel van de ETA, hebben de afgelopen da
gen zonder succes gepoogd de nieuwe opstelling van
de ETA positief uit te leggen. Ook zij hebben echter
steeds gezegd dat de samenwerking afgelopen is, wan
neer de ETA opnieuw naar de wapens grijpt.
keepwalking
i dealertijst 080(W)230123 ol
