Paus moet in India leprapatiënt de hand schudden
Geloof Samenleving
Synagoge van Brielle
wordt in ere hersteld
Een verzoening van Jezusbeelden
DONDERDAG 28 OKTOBER 1999
REDACTIE AAD RIETVELD, 071-5356
VANDAAG
28
De heiligen van 28 oktober zijn Simon de IJve
raar en Judas Thaddeus, twee apostelen waar
van betrekkelijk weinig bekend is. Judas (niet de
verrader Judas Iskariot) stelt Jezus één vraag:
waarom openbaart U zich aan ons en niet aan de wereld?
Jezus antwoordt: „Indien iemand mij liefheeft zal hij mijn
woord bewaren." Van Simon wordt wel eens gezegd dat
hij een zeloot was. Zeloten zouden in de eerste eeuw mili
tante vrijheidsstrijder zijn geweest. Maar er is weinig be
wijs voor Simons lidmaatschap. Na de ontvangenis van de
Heilige Geest zijn Judas en Simon naar het buitenland ge
gaan om het evangelie te verkondigen. Na omzwervingen
in Egypte en Mesopotamië werden beide mannen in Per-
zië om het leven gebracht.
Weer kandelaars gestolen in Groenlo
groenloVoor de tweede keer binnen een maand zijn uit de
katholieke Calixtuskerk in Groenlo kandelaars gestolen. Het
gaat om twee bronzen kandelaars van meer dan honderd jaar
oud, die per stuk ruim 1000 gulden waard zijn. Eind september
werden al vier kandelaars ontvreemd. Na de eerste diefstal be
stelde het kerkbestuur een elektronische beveiliging. „Helaas is
die nog niet geïnstalleerd. Het is diep triest. Tot enkele jaren ge
leden was het een vanzelfsprekendheid dat de kerkdeuren dag
en nacht open stonden. Tegenwoordig kim je ook op het platte
land kennelijk niet meer zonder beveiligings", aldus een mede
werker van de kerk.
Hulpbisschop De Jong krijgt eigen staf
roermond Hulpbisschop De Jong van Roermond krijgt zondag
een nieuwe bisschopsstaf. De deels vergulde staf is een cadeau
van het kerkbestuur van de Sint Servaasparochie in Maastricht
en museum De Schatkamer van Sint Servaas. Het is traditie dat
bisschoppen een eigen staf hebben. Maar De Jong moest zich
tot nu toe behelpen met een oude staf van een van de overleden
bisschoppen van Roermond. Bij zijn wijding in februari werd de
hulpbisschop een nieuwe beloofd. De Jong ontvangt de staf tij
dens de eucharistieviering in de Sint Servaasbasiliek.
Patriarch ontsteekt kaarsen
Boekarest Oecumenisch patriarch Bartholomeus I ontsteekt de
kaarsen bij het begin van een mis in de open lucht in Boekarest.
De mis werd gisteren gehouden ter ere van Sint Dimitri Bassa-
rabov, de beschermheilige van de Roemeense hoofdstad. Dui
zenden gelovigen stonden uren in de rij om de relieken van de
heilige Dimitri te kunnen aanraken, in de hoop op genezing of
geluk. FOTO REUTERS
Pausreis naar Irak uitgesteld
Vaticaanstad De reis van paus Johannes Paulus II naar Irak
wordt uitgesteld tot begin volgend jaar. De kerkleider kan het
land niet voor eind januari 2000 bezoeken, heeft patriarch Ra-
phaël Bidawid aan het Vaticaanse persbureau Fides verklaard.
Eerder had Bidawid, hoofd van de Chaldese Kerk in Irak, gezegd
dat de paus van 2 tot 5 december naar Irak zou gaan. De paus
wil een bezoek brengen aan Ur, de geboorteplaats van Abra
ham. haakse dissidenten hebben de kerkvorst opgeroepen niet
naar Irak te gaan, zolang het land wordt bestuurd door 'een
despoot met bloed aan zijn handen'. Ook de VS en Groot-Brit-
tannië keuren de reis af.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Bedankt: voor Delft. J. Geene te
Katwijk aan Zee.
CHRISTELIJK GEREFORMEERDE
KERKEN
Beroepen: te Nieuwdorp. A.J.
Gunst te Benthuizen.
Bedankt: voor Westzaan. J.J. Ta-
Bedankt: voor Sliedrecht (Bethel- nis te Middelburg-Centrum.
apeldoorn anp
Paus Johannes Paulus II moet
over twee weken bij zijn bezoek
aan India een leprapatiënt de
hand schudden. Dat heeft hij
volgens de Indiase arts dr. Cor
nelius Walter nog nooit gedaan.
Met zo'n daad zou het hoofd
van de Rooms-Katholieke Kerk
een bijdrage leveren aan het
doorbreken van het sociale iso
lement van deze mensen.
Walter, hoofd van Leprazen
ding in Zuid-Azië, noemt als
voorbeeld van dat isolement
het gedrag van een intelligent
man, die 'bang' voor een lepra
lijder was. Drie jaar geleden
aarzelde de vorige president
van India de leprawond op de
arm van die man aan te raken,
hoewel hij wist dat die ziekte
door aanraking niet overdraag
baar is.
Sociale acceptatie is volgens
dr. Walter het moeilijkste on
derdeel van de strijd tegen le
pra. De lakmoestest is of ie
mand zijn dochter toestaat met
een lepralijder te trouwen, zegt
de arts, die ter gelegenheid van
het 125-jarig jubileum van Le
prazending ons land bezoekt.
De ziekte laat verschillende
sporen na, ook al is een patiënt
genezen. Bij 15 tot 20 procent
van de mensen die lepra heb
ben gehad, zijn zenuwen be
schadigd geraakt. Zij kunnen
geen pijn, kou en hitte meer re
gistreren. Ook worden handen,
voeten en gezicht vaak mis
vormd.
Veel erger noemt Walter de
sociale gevolgen. Lepralijders
en oud-patiënten worden ge
discrimineerd. De mensen zijn
bang, omdat ze denken dat de
ziekte niet kan worden genezen
of dat die door aanraking wordt
De kathedraal van het Heilig Hart in New Delhi wordt opgepoetst voor het bezoek van de paus.
verspreid. Ook de gedachte dat
alleen 'mooie', niet-gehandi-
capte mensen meetellen, speelt
een rol.
Er zijn ook economische con-
seqenties in een land met meer
dan dertig miljoen officiële
werklozen en ongeveer hon
derd miljoen mensen die geen
betaalde baan hebben. Het is
voor mensen met een handicap
bijna onbegonnen werk om in
die situatie nog aan werk te ko
men. Leprazending is daarom
in vijf Indiase steden met eigen
beroepsopleidingen begonnen.
De laatste jaren wordt veel
aandacht besteed aan sociaal-
economische aspecten, zoals
de bouw van eenvoudige huis
jes, en aan bewustwording. In
New Delhi is onlangs een mo
dern ingericht medisch cen
trum opgezet, dat via radio en
tv voorlichting verzorgt. De be
volking moet bevrijd worden
van de vooroordelen, zodat er
een eind komt aan de discrimi
natie van leprapatiënten.
De arts wijst ook op de psy
chologische gevolgen. Hij her
innert zich uit zijn jeugd dat
een schooljongen zich aan een
boom verhing, omdat hij dacht
lepra te hebben. Een recent
verhaal is dat van Krishna uit
Nepal. Toen die op 14-jarige
leeftijd lepra bleek te hebben,
mocht hij niet meer thuisko
men. Zelfs zijn moeder gooide
met stenen naar hem.
Ook op geestelijk vlak hebben
lepralijders het moeilijk. Zij wil
len erkenning als mens, maar
krijgen die vaak niet. De Lepi
zending is van mening dat
die mensen niet op een of
dere manier Gods liefde en
ren, zij geen menswaardig
staan hebben. „Wij proberen
deze mensen het gezicht
Christus te zien."
Wereldwijd zijn er ongevi
een miljoen geregistreerde Ie
rapatiënten. Ondanks de
strijding worden jaarlijks i
dan 550.000 nieuwe patiër
ontdekt. In 1982 werd de 'm
drug therapy' (behandeling
drie medicijnen) ontdekt,
volgens de Wereldgezondhei
organisatie WHO lepra tot
kan genezen. Sindsdien zijnl
na tien miljoen mensen
zen, van wie negen miljoen
India, het land waar lepra
reweg het meest voorkomt.
De ziekte is volgens de Wi
geëlimineerd als van de bet
king minder dan 1 op 10.1
mensen de ziekte heeft. Int
waar bijna een miljard men
wonen, zou volgens die no
na uitroeiing van de ziekte
altijd 100.000 leprapatiën
kunnen tellen. Leprazend
wil de ziekte en de gevolgen
van echter totaal uitbarut
Maar dat is een taak van
tientallen jaren, beseft Walte
Leprazending begon in
in India door het werk van
Brit Wellesley Bailey, die
om het lot van de uitgestote
bekommerde. Inmiddels w
de internationale Christel
organisatie in meer dan dt
landen. De organisatie heef
zorg van meer 200.000 men
op zich genomen. De totale
groting bedraagt ruim 30
joen gulden. Leprazending
derland werkt met een be
ting van ruim een half mi
gulden.
vrag
de s
stuu
Link
het
Wes
sche
mar
als
Duii
Hui}
haal
prov
sleet
derz
de
min]
mati
derz
in c
aant
keuz
de
teert
rotterdam anp
pen. De speciaal voor dit doel
opgerichte Stichting Behoud
Synagoge Brielle staat klaar
voor overname. Ze moet daar
voor echter eerst geld bijeen
krijgen.
De stichting wil de joodse ge
bedsruimte restaureren en in
ere herstellen. Het is de bedoe
ling dat de synagoge zijn oude
functie terugkrijgt. Een plek
waar mensen samen nadenken
over zichzelf en hun leven. Ook
is er ruimte voor cultuur in de
vorm van lezingen of een expo
sitie. Voor de restauratie en in
richting heeft de stichting zo'n
800.000 gulden nodig. Fondsen
en geldschieters moeten dat be
talen.
Voorzitter Rietveld van de
stichting verwacht dat de klus
binnen tien jaar geklaard is.
„Maar dat is zeer ruim gere
kend." Als eerste wordt de Da
vidsster weer op de daarvoor
bestemde plek in het ronde
raam aangebracht. Ook moet
de zogenoemde Loelav, die nu
in het Historisch Museum Den
Briel staat, weer een plaatsje
krijgen in de synagoge. De hou
ten bundel met vruchten bevat
kokertjes met daarin alle na
men van de overleden leden
van de Brielse joodse gemeen
schap.
Het lijkt een gewoon, oud pak
huis, maar dat is het niet. Aan
de Turfkade in Brielle staat een
pand uit 1871 waar een aanne
mer zijn cement- en houtvoor-
raad stalt. Het in vervallen staat
verkerende gebouw was eens
een synagoge. Alleen de ge
denksteen en een rond raam op
de gevel tegen de nok herinne
ren nog aan de belangrijke
waarde die het pand vroeger
voor de joodse gemeenschap
had.
In de synagoge aan de Turf
kade kwam tot ruim een halve
eeuw geleden de joodse ge
meenschap op het eiland Voor-
ne-Putten bijeen. Tijdens de
Tweede Wereldoorlog werd het
stil in de synagoge. Een groot
deel van de joden van het ei
land zijn toen afgevoerd naar
concentratiekampen. Na de
oorlog kwamen zij niet meer te
rug. Het pand werd in 1947 ver
kocht. Het interieur was kort en
klein geslagen en de inboedel
gestolen. Een katholieke pries
ter kon tijdens de oorlog op het
nippertje de Tora-rollen red
den.
De huidige eigenaar van het
pand, een aannemer, wil de
voormalige synagoge nu verko-
BOEKBESPREKING
Historicus Jacob Slavenburg
wordt door sommigen afge
schilderd als gnosticus, bij
voorbeeld, vanwege zijn verta
ling van het als gnostisch beti
telde Thomas Evangelie. Ande
ren zien in hem een 'new ager'
omdat hij serieuze aandacht
besteedt aan 'gechannelde'
openbaringen uit deze eeuw,
zoals de Cursus in Wonderen
(Course in Miracles), waarin de
Amerikaanse psychologe He
len Schucman 'wijsheden van
Jezus' doorgeeft. In zijn meest
recente boek: De 'Logische' Je
zus, probeert Slavenburg deze
typeringen te ontkrachten. Hij
doet dat door een grondige
analyse te maken van allerlei
soorten Jezusbeelden. Vervol
gens werkt hij een synthese uit
van ai die beelden, die hij de
'logische Jezus' noemt.
In zijn epiloog schrijft Slaven
burg. "De logische Jezus is
geen theologische Jezus, geen
bijbelse Jezus, geen gnostische
Jezus, geen joodse Jezus, geen
historische Jezus en geen
Nieuwetijds-Jezus. En toch is
hij dit dat alles ook. Maar on
eindig veel meer. De logische
Jezus vormt
tevens de ver
binding tussen
de kerkelijke
traditie, de bij
belse Jezus, de
apocriefe ge
tuigen, de 'his
torische' Jezus
en de esoteri
sche
Jezus."Uiter
aard is met
zijn logische
Jezus de kous
niet af, zegt de
schrijver ook
zelf. In zijn
poging vrijwel
het hele spec
trum aan oude
en nieuwe vi
sies omtrent Jezus te verzoe
nen, kan hij toch niet ontko
men aan het omver halen van
een aantal dogma's. Zo breekt
hij een lans voor de stelling,
dat Jezus niet als Christus ge
boren werd. De man Jezus zou
pas met de doop door Johan
nes in de Jordaan van de heili
ge geest, of'een totaalbewust-
zijn', doordrongen zijn geraakt.
„De scheids
lijn wordt nu
minder die
tussen de
voor- en na-
-paschale Je
zus", legt hij
uit, „maar
komt meer te
liggen tussen
de Jezus-
-voor-de-
-doop en Je-
zus-na-de-
-doop. Het
laat zien dat
veel door bij
belweten
schappers
als a-histo
risch gekwa
lificeerde
woorden van Jezus toch uit
zijn mond voortgevloeid kun
nen zijn. Het zijn woorden die
gesproken zijn door iemand
die de Logos, het totaalbewust-
zijn, in zich droeg. Omdat wij
(nog) niet met dat totaalbe-
wustzijn zijn doordrongen,
schiet ieder door ons geschetst
beeld van Jezus tekort. "Zo uit
hun context gerukt klinken bo
venstaand woorden over 'i
totaalbewustzijn' wellicht wi
kort door de bocht. Slavenbi
besteedt er echter een heel
boek aan om tot die conclus
te komen, en doet dat zeker
niet onverdienstelijk. Hij leg ei
goed uit waarom juist ander b;
te kort door de bocht gaan,
ze zijn visie op Jezus als lout
gnostisch of new age willen
doen. Z'n visie is gedegen
staafd. Hij probeert het goer
uit 'oudere tijden' te handhi
ven en beschrijft menig visit
op Jezus, hoe orthodox of
vreemd ook, met respect.
Dat maakt De 'Logische' Jez
tot een sympathieke boek, ti
sen de ontelbare boeken die
over Jezus zijn geschreven,
venburg, die ze volgens eige
zeggen vrijwel allemaal in z'
boekenkast heeft, schetst de
ondanks een verrassend en
aannemelijk beeld van de m
uit Nazareth.
Titel: De 'Logische' Jezus
Auteur: Jacob Slavenburg
Uitgeverij: Ankh Hermes
onno van 't klooster
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met donderdag.
Noorwegen:
Woensdag in het noorden winter
se buien, elders tijdelijk droog en
vooral in het zuidoosten opklarin
gen. Donderdag winderig en buiig
weer met in de bergen sneeuw. In
het zuidoosten later opklaringen
en droog. Maxima van 3 graden
in het noorden tot 10 in het zui
den.
Zweden:
Woensdag opklaringen en op de
meeste plaatsen droog. Donder
dag veel bewolking en enige tijd
regen, in het noorden ook
sneeuw. Maxima van circa 4 gra
den in het noorden tot 11 in het
zuiden.
Denemarken:
Wolkenvelden en vooral donder
dag enige regen. Middagtempera-
tuur rond 12 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ier
land:
Woensdag droog en geregeld zon,
maar in de loop van de dag in Ier
land en Schotland wind en regen.
Donderdag overal af en toe zon en
vooral in het noordwesten een en
kele bui. Maxima rond 15 gra
den, donderdag vooral in het
noorden wat frisser.
België en Luxemburg:
Woensdag geregeld zon en droog.
Donderdag wat meer bewolking
en kans op wat regen. Maxima
ongeveer 15 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Perioden met zon en droog. Don
derdag wat meer bewolking en
mogelijk wat regen. Middagtem-
peratuur ongeveer 16 graden.
Portugal:
Aanhoudend wisselvallig met
vooral op donderdag enkele forse
regen- en onweersbuien. Maxima
rond 20 graden.
Madeira:
Wisselend bewolkt en enkele re
gen- of onweersbuien. Maxima
rond 21 graden.
Spanje:
Enkele regen- of onweersbuien,
vooral woensdag ook geregeld
zon. Maxima oplopend naar 19
graden in het noordwesten en cir
ca 25 in het zuiden.
Canarische Eilanden:
Wisselend bewolkt en enkele re
gen- of onweersbuien, vooral
eerst mogelijk met windstoten.
Middagtemperatuur ongeveer 24
graden.
Marokko:
Westkust: wisselend bewolkt en
vooral donderdag kans op forse
regen- en onweersbuien. Middag-
temperatuur tussen 20 en 25
graden.
Tunesië:
Zonnig en zeer warm met maxima
van 31 tot 36 graden. Donderdag
aan zee iets minder heet.
Zuid-Frankrijk:
Droog en flink wat zon. Donder
dag wat meer bewolking maar
vrijwel overal droog. Maxima op
lopend naar 19 graden op het
Centraal Massief tot 24 plaatse
lijk aan de Middellandse Zeekust.
Mallorca en Ibiza:
Droog en vrij zonnig bij maxima
van ongeveer 27 graden.
Italië:
Droog en vooral in het zuiden
zonnige perioden. Middagtempe
ratuur in het noorden rond 18
graden, in het zuiden dalend van
26 naar 23 graden.
Corsica en Sardinië:
Droog en vooral donderdag veel
zon. Maxima rond 25 graden.
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 7 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/ vr.18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10 00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
8.M Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J;G. Majoor,
T van Brussel (adjunct)
L F. Klem Schiphorst (adjunct)
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323 508
Familieberichten: 023-5317 337
023- 5320 216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 171
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 171
071- 5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro) 'comr
Abonnees die ons een machtiging verstrekF
het automatisch afschrijven van het 'nteri
abonnements- geld, ontvangen 1,- kort llodi}
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenl
worden verzonden geldt een toeslag
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBI
Voor mensen die moeilijk lezen, slechti
hebben of blind zijn (of een andere
Stel
iatf)an}
redactie
F. Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst leeshandicap hebben), is
W. Spierdijk, chef sportredactie van het regionale nieuws uit het Leidsc la;
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden Dagblad op geluidscassette beschikbai ;oelk
R.I.M. van der Veer, chef redactie informatie 0486-486486
Duin- en Bollenstreek (Centrum voor Gesproken Lectuur, Gri
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
Auteursrechten voorbehouden
internet: Dagbladuitgeverij Damiate
leidschdagblad.nl mail
redactie.ld@damiate hdc nl
Malta:
Zonnig bij maxima van 29 en op
donderdag 26 graden.
Griekenland en Kreta:
Woensdag droog en op de meeste
plaatsen zonnig bij maxima van
ongeveer 26 graden. Donderdag
vooral op de Egeische Zee een
stevige noordenwind. Verder
meer bewolking, kans op een lo
kale bui en maxima van 18 gra
den in het noorden en 23 in het
zuiden.
Turkije en Cyprus:
Droog en veel zon bij maxima van
van ongeveer 27 graden. Donder
dag langs de Turkse westkust
meer wind en gevoelig frisser.
Duitsland:
Droog en vooral in het zuiden
zonnige perioden. In het noorden
meer bewolking en kans op wat
regen. Maxima rond 14 graden.
Zwitserland:
Droog en flinke zonnige perioden.
Maxima ongeveer 16 graden.
Oostenrijk:
Woensdag eerst nog wolkenvel
den. Verder droog en zonnige pe
rioden. Maxima omstreeks 15
graden.
Polen:
Af en toe zon en vooral woensdag
kans op een paar buien. Maxima
van 11 graden in het noordoosten
tot 14 in het zuidwesten.
Tsjechië en Slowakije:
Af en toe zon en voornamelijk in
de bergen in het noorden kans op
een bui. Maxima rond 14 graden.
z i
K
N H U 1
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111
ter i
93/'
groo
poth
bero
eist.
Toen
deelt
hing
straf
boeti
ande
Leid}
plus
eiser
Onnc
zich i
kante
Een e
het ir
nishii
niet z
start I
nteri
itaal
van h
dat hi
