God op het Web
Geloof Samenleving
'Euthanasie dreigt
normaal te wordeife
DINSDAG 26 OKTOBER 1999
DINS
REDACTIE AAD RIETVELD, 071-535
VANDAAG
26
Bernward, de man die 26 oktober wordt her
dacht in de katholieke kerk, heeft als één van
de weinige heiligen zijn faam te danken aan de
kunst. Hij werd geboren in Saksen, rond het
jaar 955. Zijn oom, de bisschop van Utrecht, nam Bern-
wards opvoeding voor zijn rekening. Belangrijke jaren
voor de nog jonge heilige, want in die jaren deed hij zijn
grote liefde op: de kunst en kunstambachten. Hij liet er
zijn geloofstrouw en ijver op het gebied van de weten
schap niet voor varen, werd tot priester gewijd en bracht
het later tot bisschop. Vooral in die functie kon hij zijn in
vloed laten gelden ten behoeve van de kunst. Zijn bekend
ste project is de bouw van de Michaëlskerk in Hildesheim.
Bernward stierf, alom geacht en geliefd, in 1022.
Bocelli zingt millenniumhymne
Hilversum De Italiaanse tenor Andrea Bocelli zingt de hymne
die in opdracht van het Vaticaan is geschreven voor de viering
van 2000 jaar christendom. Paus Johannes Paulus II heeft de
populaire blinde zanger persoonlijk uitgekozen. De hymne, die
de titel 'Gloria a te, Cristo Gesu' meekreeg, is voor het eerst te
horen in de kerstnacht, als de paus het heilig jaar afkondigt. De
kerkleider zal dan de zogeheten heilige deur van de Sint Pieter
openen. Bocelli heeft de hymne afgelopen zomer in Rome op
genomen mei het koor en orkest van de Accademia Nazionale
di Santa Cecilia. Het geheel stond onder leiding van de Kore
aanse dirigent Myung-Whun Chung. De priester John-Paul Lé-
cot schreef de muziek.
Geloven in Lisse
lisse 'Geloven in Lisse' is het thema van een drietal bijeenkom
sten, die de Raad van Kerken in oktober, december en in febru
ari van het volgend jaar houdt in gebouw De Klister aan de Hee-
reweg 105. De Raad heeft alle kerken in Lisse gevraagd op die
bijeenkomsten te komen vertellen wat in hun gemeenschap be
langrijk is en wat hun kerk karakteriseert. Donderdagavond 28
oktober vanaf kwart over acht zijn er presentaties van de her
vormde gemeente, de evangelie gemeente, de gereformeerde
gemeente en de gereformeerde kerk (vrijgemaakt). De volgende
bijeenkomsten zijn op 9 december en op 17 februari 2000.
Katwijk herdenkt kerkhervorming
katwuk Met een zangavond in de Oude Kerk aan de Boulevard
herdenkt de evangelisatiecommissie van de Hervormde Ge
meente en de Gereformeerde Kerk van Katwijk woensdagavond
de kerkhervorming. In de dienst, die om acht uur begint, treedt
het honderd leden tellende christelijk gemengd koor Debarim
uit Rotterdam op. Voorganger is dominee J. Gorissen.
Jeugddienst in Valkenburg
valkenburg Het gospelkoor Together verleent medewerking
aan de jeugddienst die zondag wordt gehouden in de Neder
landse hervormde kerk in Valkenburg. Voorganger J. Kamp
praat over de vraag: heb je houvast aan GGod? De dienst begint
om half zeven.
Kleinste bijbel onder de hamer
londen Een uniek exemplaar van de kleinste bijbel ter wereld
gaat volgende week in Groot-Brittannië onder de hamer. Het
zogeheten duimbijbeltje is afkomstig van een verzamelaar van
poppenhuizen, die het al enige tijd in haar collectie had zonder
zich de waarde ervan te realiseren. Een gespecialiseerd veiling
huis in Wiltshire in Zuidwest-Engeland brengt het bijbeltje van
4,5 bij 3 centimeter onder de hamer. Het boekje uit 1614 zal
naar verwachting 50.000 tot 70.000 gulden opleveren. Volgens
directeur Dominic Winter van het veilinghuis Swindon gaat het
om een uniek exemplaar. Hij kent slechts twee andere, maai' die
zijn incompleet.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Leeuwarden (Grote
Kerk), mw. E. Hessel te Voor
schoten; te Wapenveld (wijk
Noord), F. Hoek te Hendrik Ido
Ambacht; te Sirjansland, P. de
Vries te Elspeet.
Aangenomen: naar Wageningen
(wijkgemeente 3), J.P. Kamp te
Valkenburg (ZH).
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te IJ 1st (SoW). G.P.R
Pennekamp te Vrouwenpolder
(SoW).
GEREFORMEERDE KERKEN
(VRIJGEMAAKT)
Aangenomen: naar Lutten, M.O.
ten Brink te Lunteren.
NEDERLANDS GEREFORMEERDE.
KERKEN
Beroepen: te Haarlemmermeer-
Oostzijde, J. Schouls te Neede.
CHRISTELIJK GEREFORMEERDE
KERKEN
Bedankt: voor Nieuw Vennep, H.
Peet te Spijkenisse.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Meeuwen, P. Melis
te Genemuiden; te Mehskerke,
M. Karens te Werkendam; te
Rijssen-Zuid, M. Karens te Wer
kendam.
Bedankt: voor 's-Gravenhage
Centrum en Zuid. J.S. van der
Net te Apeldoorn.
Vaticaanstad Kardinaal Francis Arinze (rechts) praat met de Ar
meens Orthodoxe geestelijke Kegham Khatcherian tijdens een pauze
in de eerste interreligieuze conferentie in het Vaticaan. Die conferen
tie, waar tweehonderd vertegenwoordigers van verschillende christe
lijke en niet-christelijke geloven elkaar ontmoeten, ging gisteren van
start. De bijeenkomst wordt donderdag besloten met een ceremonie
op het Sint Pietersplein, waar Paus Johannes Paulus II de deelnemers
zal toespreken. foto ap
Bisschoppen in brief aan Kamers
naa
tussen de twaalf en zestien j gesi
kan volgens de Nederlan
bisschoppen niet door de b
gel. Verder verzetten zij zich
gen de toepassing van euthj
sie op dementerenden die i
een schriftelijke wilsbesci
king hebben opgesteld.
wilsverklaring maakt volj e" C1
hen niets uit voor de behai 'Pei
ling van een wilsonbekw
mens. Voor de arts moet on 1118115
zo'n geval de beschermw ef>ev(
digheid van het leven de m e1^'
staf zijn, aldus de bisschop;naa'
in hun brief.
Ze vrezen verder dat
'emotionele draagvlak' onfERt
lijden van stervenden te he inaer
verwerken en verlichten enuur
mee te dragen, zal afnemen 'eren
wetsvoorstellen dragen bo m ee
dien bij aan een klimaat w ia^fn
stervenden zich genoodioncle
voelen om anderen de last 81
langdurige, zware zorg te1111116
sparen. Ongeneeslijk ziekep
enten zouden zelfs in de
surde' situatie terecht kui
komen dat ze zich jegens I
lie en artsen moeten vei
woorden voor het uitblijvei qjjti
een verzoek om euthanai 3bou,
hulp bij zelfdoding. Om 1 jjucje]
te keren, moet de overheii )ncje]
gens de bisschoppen mse
prioriteit geven aan hulp b
verlichten van pijn en aan |mer,
vensbegeleiding.
utrecht anp
Euthanasie dreigt door de re
cente wetsvoorstellen van het
kabinet in de Nederlandse sa
menleving steeds normaler te
worden. De eerbied voor het
menselijk leven komt steeds
meer op de tocht te staan en de
druk op artsen om euthanasie
en hulp bij zelfdoding toe te
passen neemt verder toe.
Dat schrijven de rooms-ka-
tholieke bisschoppen in een
brief aan regering, Eerste en
Tweede Kamer en Raad van
State. Ze uiten scherpe kritiek
op het recente kabinetsvoorstel
om euthanasie en hulp bij zelf
doding - mits volgens alle zorg
vuldigheidseisen toegepast -
niet langer strafbaar te stellen.
Het onder voorwaarden legali
seren van euthanasie, zoals de
regering wil, is volgens de bis
schoppen niet te verenigen met
„het beginsel van de bescherm
waardigheid van menselijk le
ven".
Het wetsvoorstel betekent
een breuk met de euthanasie
wetgeving sinds 1985, schrijven
de bisschoppen. Ze vinden dat
gevallen van euthanasie en
hulp bij zelfdoding „direct vat
baar dienen te blijven voor be
oordeling door het Openbaar
Ministerie".
Ook euthanasie bij kinderen
i
Wie wil er nou een raam met uitzicht op
een muur?
Tienduizenden websurfers per dag blijkbaar,
want die loggen in op TheWall.org, het 'ven
ster op de klaagmuur'. Hier kijk je als door
een spionnetje uit op het plein voor de be
roemde westelijke muur en alle gelovigen
die daar rondscharrelen. Boven het plein
hangt namelijk een webcam, een camera die
zijn beelden direct aan het internet door
geeft. Vierentwintig uur per dag. En zo kan
je de zon zien opkomen en ondergaan over
de Westelijke muur en de Rotskoepel erach
ter, je ziet of het lekker weer is, je ziet auto-
tjes parkeren en mensjes uitzwermen. Soms
is het wat drukker, dan is het weer even rus
tig-
Met een andere camera kan je inzoomen.
Als je in Jeruzalem bent kan je onder het
motto Be seen at the Wall met het thuisfront
afspreken hier op een bepaalde tijd te gaan
staan en even te zwaaien.
De Klaagmuur of westelijke muur is het laat
ste deel dat nog overeind staat van de be
roemde Joodse Tempel. De meest heilige
plek voor de joden, want het was Salomo
zelf die op deze plek de eerste tempel bouw
de volgens de maten die in het boek Konin
gen precies omschreven staan. Volgens The-
Wall.org was de tempel destijds het centrum
van de geestelijke wereld. Onder invloed van
dit gebouw was er geen atheïst in de buurt te
1 vinden. De tempel was de spirituele hoofd-
i kraan van de wereld waardoor Goddelijke
i liefde uitvloeide over de aarde. Helaas
maakten de Babyloniërs de eerste versie met
I de grond gelijk, maar Ezra bouwde eeuwen
I later een nieuwe. In het jaar zeventig na
j Christus werd het gebouw alweer gesloopt,
deze keer door Titus. Behalve de westelijke
muur. Want toen de Romeinen de Tempel
verwoestten spreidden engelen hun vleugels
uit over dit muurdeel en spraken: 'verwoest
dit deel niet, want het is gebouwd door de
armen.'
'God' is een van de meest voorkomende woorden op het
internet. Het zoekprogramma Altavista geeft zes en een
half miljoen verwijzingen naar pagina's waar je je licht kan
opsteken over religieuze zaken. Zowel kerkelijke organisa
ties als obscure religieuze groeperingen hebben pagina's
waar ze zich presenteren. Van de Evangelische beweging
tot de Taliban, van voodoo tot vaticaan. Deze aflevering:
gebeden worden verhoord bij de virtuele klaagmuur.
http://www.thewall.org
t sssgg
■'f.; - s 'r
!r'
jKjj
F ops k,
Nooit zal iemand, erin slagen dit muurge- propjes die gelovigen tussen de stenen du-
deelte tegen de vlakte te gooien, de westelij- wen. Volgens de overlevering gaan alle gebe-
ke muur staat symbool voor het Joodse volk den op aarde eerst naar de muur en worden
zelf, dat ondanks-alles toch zal overleven. De ze van daar naar de hemel gezonden,
klaagmuur is beroemd vanwege de talloze Door een gebed op een papiertje te schrij-
tranen die er vergoten zijn. 'kussen die de ven en dat in de muur te stoppen, is de kans
steen doen smelten' en de miljoenen papier- het grootst dat God het gebed verhoort, silvan schoonhoven
iddel
Maar ook dit kan nu via internet. Je tikt
gebed in, drukt 'verzenden' en op dat mol
ment begint er naast de Klaagmuur ee DORE
printer te ratelen. Het velletje wordt dichtge ont n
vouwen, tot een propje gemaakt en in L
muur gestopt. De kosten: achttien dollar.
Veel websites zijn domweg een tekstboe
dat je op je scherm van begin tot eind 1
lezen. TheWall.org is een voorbeeld van
mogelijkheden van internet die nou juist ee
meerwaarde aan dit medium geven. Je ka^g
alles te weten te komen over de klaagmuii
met (bewegend) beeld en geluid. Een tijdli'
geeft de lange geschiedenis van de temj
en de muur. Je kan verhalen lezen van de gi
emotioneerde paratroepers die in 1967 Jen
zalem veroverden en huilend hun lippe^
drukten op de steen van de mythisc!
Klaagmuur, die ze alleen uit de verhali
kenden. Bovendien kun je virtueel afdalen
de geheimzinnige gangen die onder en lan
de muur lopen. In RealAudio vertelt een git
wat er te zien is. Vele foto's tonen de gan
mele gewelven en verborgen ruimtes ondi
de heilige stad. De bijgaande tekst geeft zei
aan op welke momenten je onder de indri
moet zijn.
Waarom begint de Israëlische regering ni
na bijna 2000 jaar, met de herbouw va
de tempel? De derde tempel staat al ldaa
volgens TheWall.org, in de hemel. Het wac
ten is nu op de messias die zal beginnen m
de aardse herbouw van de derde tempel,
nieuwe tempel zal verrijzen exact daar wa
ook de eerdere tempels stonden, op de Ten
pelberg.
Het lijdt geen twijfel dat het in Jeruzalem
zijn dat de messias terugkeert. Want, zo isjor ou<
lezen op TheWall.org. 'Elders op aarde st-inr
God slechts theorie. In Jeruzalem kan je he deren
wérkelijk zien en voelen. Parijs is voor mi ir
naars. Jeruzalem is voor profeten.
de\
lichi
irgem
put, i
ju-de
inen.
kelijk
een
rdt ge
ran 1'
D
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met woensdag.
Finland:
Veel bewolking en nu en dan re
gen, in het noorden ook sneeuw.
Maxima van iets boven nul in het
noorden tot 8 graden in het zui
den.
Noorwegen:
Bewolkt en van tijd tot tijd regen,
in de bergen sneeuw. Woensdag
tijdelijk droog en vooral in het
zuidoosten opklaringen. Maxima
uiteenlopend van 4 graden in het
noorden tot 10 in het zuiden.
Zweden:
Veel bewolking en nu en dan re
gen, in het uiterste noorden kans
op sneeuw. Woensdag opklarin
gen en op de meeste plaatsen
droog. Maxima van 4 graden in
het noorden tot 11 in het zuiden.
Denemarken:
Half tot zwaar bewolkt en enkele
regen- of onweersbuien. Woens
dag overwegend droog en wat
meer opklaringen. Middagtempe-
ratuur rond 12 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ier
land:
Dinsdag af en toe zon en in het
oosten nog kans op een bui.
Woensdag droog en geregeld zon,
maar in de loop van de dag in Ier
land en Schotland meer wind en
bewolking, gevolgd door regen.
Maxima rond 14 graden.
België en Luxemburg:
Half tot zwaar bewolkt en een en
kele bui. Woensdag droog en pe
rioden met zon. Maxima ongeveer
15 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Dinsdag wisselend bewolkt en
kans op een bui. Woensdag droog
en vrij zonnig. Middagtempera-
tuur ongeveer 16 graden.
Portugal:
Dinsdag vooral in het zuiden nog
wolken en enkele buien, mogelijk
met onweer. Woensdag tijdelijk
droog en vrij zonnig. Dinsdag
maxima tussen 15 en 20 graden,
woensdag iets warmer.
Madeira:
Wisselend bewolkt en enkele re
gen- of onweersbuien. Maxima
rond 22 graden.
Spanje:
Enkele regen- of onweersbuien,
vooral woensdag ook geregeld
zon. Maxima rond 17 graden, aan
de zuid- en oostkusten 21.
Woensdag enkele graden hoger.
Canarische Eilanden:
Wisselend bewolkt en enkele re
gen- of onweersbuien. Middag-
temperatuur ongeveer 24 graden.
Marokko:
Westkust: wisselend bewolkt en
nu en dan regen- of onweersbui
en. Middagtemperatuur tussen
22 en 26 graden.
Tunesië:
Zonnig en warm met maxima van
30 tot 35 graden.
Zuid-Frankrijk:
Droog en flink wat zon. Maxima
van 16 graden op het Centraal
Massief tot 23 aan de Middel
landse Zeekust.
Mallorca en Ibiza:
Overgang naar zonnig en warm
nazomerweer met maxima van 27
graden.
Italië:
In het noorden afwisselend zon
en wolkenvelden en mogelijk een
bui. Elders droog en veel zon.
Maxima van 16 graden in het
noorden tot circa 25 in het zui
den.
Corsica en Sardinië:
Droog en op Sardinië veel zon.
Middagtemperatuur 25 graden.
Malta:
Zonnig en warm met maxima
rond 28 graden.
Griekenland en Kreta:
Droog en overwegend zonnig bij
maxima van ongeveer 24 graden.
Turkije en Cyprus:
Droog en veel zon bij maxima van
van ongeveer 26 graden.
Duitsland:
Af en toe zon maar vooral in het
noorden ook een paar buien.
Maxima rond 14 graden.
Zwitserland:
Vrijwel overal droog en vooral in
het zuiden geregeld zon. Maxima
ongeveer 15 graden.
Oostenrijk:
Af en toe wat zon, verder wolken
velden en plaatselijk wat regen.
Maxima omstreeks 14 graden.
Polen:
Dinsdag af en toe zon en op de
meeste plaatsen droog. Woens
dag meer bewolking en enkele
buien. Maxima rond 14 graden,
woensdag iets frisser.
Tsjechië en Slowakije:
Af en toe wat zon, verder wolken
velden en plaatselijk wat regen.
Maxima rond 15 graden.
Hongarije:
Dinsdag tamelijk veel bewolking
en enige regen. Woensdag opkla-
ringen en op de meeste plaatsen
droog. Maxima dinsdag rond 20
graden, woensdag ongeveer 15.
WOENSDAG 27 OKTOBER 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 08.26 Zon onder 18 21
Maan op 20.30 Maan onder 11.23
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 05.56 18.15 05.29 17 48
Laag 01.24 13.44 01.05 13.25
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voornabezorging
Ma. t/m/vr.18 00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
redactie
F. Blok, chef eindredactie algemeen
T. 8rouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I M van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F Wegman, chef redactie Leiden
3 Leids
iben c
lertijc
lagse
helpe
enkoi
embt
Familieberichten: 023- 5317 337 iquw
Advertenties:
023- 5320 216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie: 071-5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot
071- 5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging verst i
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,-1
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binni over
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETT1 nchtil
eilijk lezen, sled Hts
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een samen
van het regionale nieuws uit het Lei
Dagblad op geluidscassette beschikt PCom
informatie 0486-486486 t op h
(Centrum voor Gesproken Lectuur, G gesigl
install
trok
eg nc
nde t»
dkamt
Ie Zijlt
ZIEKENHUIZ -Jered
idaard
i ed."
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd tdelacl
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
ongevallendienst
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
inlichtingen bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111
aber v
narde
was t
:nde c
itiewa;
te auj
itsch
ïdse ji
'totst
van t
staan
arige\
steedi
'n in c