Onderzoek naar
hoge wisselkosten
Zieke rokers in VS kunnen
collectief schade claimen
Economie
Driedimensionaal racen
Museumjaarkaart in
in financiële problemen
OPTA wil nog meer
telecom-concurrentie
Grote chaos
bij Superweb
Actie personeel: 'Klimaatnota is failliet voor stroomcentrales'
DONDERDAG 21 OKTOBER 1999
Geen ontslagen bij reorganisatie Atag
ulft* Het schrappen van 175 van de duizend Nederlandse ba
nen bij Atag (fornuizen en cv-ketels) kan voorlopig plaatsvinden
zonder gedwongen ontslagen. Dat zijn vakbonden en directie
gisteren overeengekomen. Enkele tientallen van de 175 betrok
kenen werken via een uitzend- of detacheringsbureau; hun
contract wordt beëindigd. De overigen krijgen zoveel mogelijk
een andere baan binnen het bedrijf. Wie geen alternatief binnen
Atag heeft, krijgt een baan via ASV, een dochter van uitzendbu
reau Start. Een half jaar lang probeert Start deze mensen aan
werk te helpen. Ze krijgen in de tussentijd loon doorbetaald.
Akkoord over overname Orange
nussELDORFHet Duitse concern Mannesmann kan het mobiele
telecombedrijf Orange overnemen. Het bestuur van het Britse
bedrijf heeft daarvoor toestemming gegeven. Dit heeft Mannes
mann bekendgemaakt. Orange, met een beurswaarde ruim 57
miljard gulden, is de op twee na grootste mobiele aanbieder in
het Verenigd Koninkrijk. Mannesmann zou ongeveer 65 miljard
gulden hebben geboden. Deze overname is de tweede grote
stap van een Duits telecombedrijf op Britse bodem. Eerder dit
jaar kocht Deutsche Telekom One-2-One. Mannesmann greep
toen mis omdat het de prijs te hoog vond.
Compaq gaat weg uit Hoofddorp
hoofddorp De Nederlandse tak van het Amerikaanse compu
terbedrijf Compaq concentreert de vestigingen in Gouda,
Utrecht en Hoofddorp in 2002 in een nieuwbouwcomplex in
Leidsche Rijn, aan de westkant van Utrecht. Compaq is al be
gonnen met de voorbereidingen voor de operatie, waarbij meer
dan duizend mensen zijn betrokken. De medewerkers in
Hoofddorp verhuizen al volgend jaar naar Utrecht.
DNB afgeslankt op weg naar de euro
amsterdam De Nederlandsche Bank (DNB) heeft haar netwerk
teruggebracht van twaalf agentschappen tot vier. De lokale kan
toren van de centrale bank zijn overbodig door de steeds grote
re rol die banken spelen bij het tellen en sorteren van bankbil
jetten. DNB wil niet verder gaan omdat de veiligheid en logis
tiek dan in het geding zouden kunnen komen. De vier kantoren
zijn gevestigd in Amsterdam (hoofdvestiging), Eindhoven, Hoo-
geveen en Wassenaar. De eerste Bankenwet van 1863 dwong de
bank in elke provincie minimaal één agentschap te hebben. Het
netwerk groeide snel uit tot zeventig vestigingen. De bankiers
functie van DNB in de provincie verschrompelde in de jaren
dertig door de komst van particuliere banken.
Explosieve uitgaven internethandel
amsterdam De Nederlandse uitgaven aan handel via het inter
net nemen explosief toe. De bijna drie miljoen internetgebrui
kers geven dit jaar tweeëneenhalf keer zoveel geld uit aan pro
ducten die zij online hebben gekocht. De totale uitgaven zullen
naar verwachting uitkomen op zo'n 2,8 miljard gulden. De toe
name is volgens onderzoeksbureau Pro Active toe te schrijven
aan de forse groei van zakelijke inkopen via het wereldwijde
web. Bedrijven spenderen dit jaar meer dan twee miljard, denkt
het bureau, terwijl dat vorig jaar nog 450 miljoen was. De privé-
aankopen verdubbelen naar verwachting tot ongeveer 750 mil
joen. Het meeste geld wordt uitgegeven aan hardware als com
puters en printers.
Internetgebruiker kijkt minder naar tv
amsterdam Ruim de helft van de 2,7 miljoen internetgebruikers
in Nederland is door het surfen op het wereldwijde web minder
televisie gaan kijken. Bijna een kwart zegt minder radio te luis
teren, terwijl veertien procent minder tijd aan de krant besteedt.
Eveneens veertien procent meldt minder te slapen. Uitgaan en
samenzijn met vrienden en kennissen worden amper genoemd
als activiteiten die lijden onder het internetgebruik. Een en an
der blijkt uit de zogenoemde Internet Monitor, een doorlopend
onderzoek naar activiteiten op het wereldwijde web.
Vastgoed is 'in' bij beleggers
scheveningen Nederlandse en Duitse beleggers willen de ko
mende drie jaar twintig tot dertig miljard gulden beleggen in
Nederlands onroerend goed. Dat blijkt uit onderzoeken van de
Universiteit van Amsterdam en de Ebs Immobilienakademie in
Berlijn, in opdracht van de makelaarsorganisatie Troostwijk.
Volgens de Nederlandse onderzoekers gaat driekwart van de in
stitutionele beleggers en vastgoedfondsen er vanuit, dat de
huurprijzen van kantoren verder zullen stijgen. Zestig procent
verwacht dat de krapte op de kantorenmarkt tot in 2001 voort
duurt. De Randstad blijft favoriet voor nieuwe investeringen,
hoewel volgens velen door de mobiliteitsproblemen steden bui
ten de Randstad populairder beginnen te worden. Van de be
leggers wil 88,5 procent niet investeren in woningen op Vinex-
lokaties. De Nederlandse beleggers hebben de komende drie
jaar bijna 19,7 miljard beschikbaar voor nieuwe objecten. Bij
Duitse investeerders spelen vooral fiscale aspecten en het gun
stige economische klimaat een rol. Zij steken volgens de Immo
bilienakademie de komende drie jaar tussen de 5 en 8,6 miljard
mark in vastgoed in ons land.
Swissair bindt Poolse LOT aan zich
tüRicHSAirGroup, de moedermaatschappij van Swissair, krijgt
eind dit jaar een belang van 37,6 procent'in de Poolse staats-
luchtmaatschappij LOT. Het is de bedoeling dat LOT deel gaat
uitmaken van de alliantie rond Swissair, de Qualiflyer Group. In
Qualiflyer zitten naast Swissair op dit moment Sabena, Crossair,
de Portugese TAP, Turkish Airlines, AOM French Airlines, Air
Littoral en Air Europe. De Zwitsers hebben in diverse bondge
noten een minderheidsbelang. Oorspronkelijk behoorde ook de
Amerikaanse Delta Air tot de groep, maar deze besloot later sa
men te gaan werken met Air France. LOT boekte vorig jaar een
omzet van 1.160 miljoen. De onderneming heeft 4.150 stafme
dewerkers.
Overname in beroepskledingbranche
Iüschede Werkkledingfabrikant EHCO-KLM wordt overgeno
men door het Deens-Noorse Kansas Wenaas, in zijn branche de
grootste in Europa. De nieuwe combinatie, met een jaaromzet
>an achthonderd miljoen, wil binnen enkele jaren naar de
beurs. Kansas Wenaas ontstond eind 1998 door een fusie van
bet Deense Kansas Workwear en het Noorse Wenaas. Volgens
EHCO-KLM-directeur J. Wildenborg vullen beide bedrijven el-
Laars marktposities precies aan. Kansas Wenaas is absolute
marktleider in Scandinavië, maar is ook sterk op de werkkle-
dingmarkt in de offshore-industrie in de VS. Beide bedrijven
q44 bouden hun eigen naam en handhaven hun zeer bekende mer-
i len.
Gezamenlijke fabricage van raketten
ISNden^ British Aerospace (BAe), het Franse Aerospatiale Matra
tnhet Italiaanse Finmeccanica hebben gisteren een akkoord
ondertekend over een bundeling van hun activiteiten op het ge
bied van de rakettenfabricage. De fusie was eigenlijk al een feit
door de aankoop van Marconi door BAe eerder dit jaar. De drie
ondernemingen werden daardoor kruiselings met elkaar ver
bonden. Gezamenlijk worden ze de op een na grootste raket-
'cnfabrikant ter wereld met een omzet van 2,5 miljard euro (5,5
®iljard gulden) en ruim 10.000 werknemers.
Energiebedrijven mogen fuseren
^LHaag» De grote fusie tussen de energieleveranciers in het
inden, het oosten en het noorden van het land mag onder
^orwaarden doorgaan. De Nederlandse Mededingingsautori-
teit (NMa) heeft gisteren besloten dat het samengaan van Pn-
m/ Mega en Edon is toegestaan, mits de qandelen in het
ftoomproductiebedrijf Epon worden afgestoten. De NMa heeft
o°geen andere voorwaarde aan de fusie Pnem/Mega en Edon
Afbonden. Volgens de kartelwaakhond zijn de twee samen te
jwninant in de markt voor het maken van compost uit groente-
"tit- en tuinafval. Ze moeten een deel van de composteeracti-
^teitën verkopen.
Brussel op oorlogspad tegen Nederlandse banken
DEN HAAG GPD
Medewerkers van de Europese Commissie hebben giste
ren bij ABN Amro, Grenswisselkantoren, Fortis en de
Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) invallen ge
daan in verband met een onderzoek naar mogelijk ver
boden prijsafspraken. De commissie verdenkt Europese
banken ervan te hoge prijzen in rekening te brengen bij
het omwisselen van buitenlands geld.
bijgestaan door medewerkers
van de Nederlandse Mededin
gingsautoriteit (NMa).
Volgens de woordvoerder van
eurocommissaris Monti is het
onderzoek gericht tegen ban
ken in vrijwel de gehele Euro
pese Unie (EU). Sinds de invoe
ring van de euro lopen de ban
ken geen wisselkoersrisico's
meer bij omwisseling in andere
EU-valuta, terwijl wel forse kos
ten in rekening worden ge-
„Ze zijn de hele dag binnenge-
weest in ons kantoor aan de
Vijzelstraat in Amsterdam, waar
het betalingsverkeer wordt af
gehandeld', zegt ABN-woord
voerder Jules Prast. ,,Men heeft
zich hier onaangekondigd ge
meld, voorzien van een bevel
om documenten te overhandi
gen en te laten kopiëren." De
ambtenaren uit Brussel werden
bracht. Volgens ABN Amro blij
ven er echter nog kosten van
vervoer, opslag en beveiliging.
Behalve bij de Nederlandse
banken deed de Commissie ook
onderzoek in Ierland, bij de
Belgische banken BBL (dochter
van ING) en KBC en de Belgi
sche bankenvereniging. Dit
voorjaar waren er al invallen in
Frankrijk, Italië, Duitsland en
Spanje. Monti, die het onder
zoek snel wil afronden, kan bij
prijsopdrijving boetes opleggen
tot tien procent van de inkom
sten uit wisselactiviteiten. De
hoogste boete was tot dusver
voor Volkswagen, meer dan 220
miljoen gulden, wegens verbo
den prijsafspraken.
ABN Amro houdt het erop
dat de Commissie steekproefs-
H. Blocks directeur van overkoepelende Nederlandse Vereniging van
Banken: Geen prijsafspraken. foto fvw ronald bakker
gewijs gegevens controleert die
banken eerder voor een enquê
te naar Brussel hebben ge
stuurd. Prast: „Wij worden ner
gens van verdacht. We zien de
resultaten van het onderzoek
met vertrouwen tegemoet."
H. Blocks directeur van ban-
kenkoepel NVB stoort zich een
beetje aan al het rumoer rond
de wisselkosten in euroland.
„Door de invoering van de euro
zijn er bij onze leden ongeveer
vierhonderd miljoen gulden
aan inkomsten weggevallen,
grotendeels de grote valuta
transacties in de dealing rooms.
Wat er nog resteert is een frac
tie. De banken hebben boven
dien wel 1,4 miljard gulden kos
ten van de invoering van de eu
ro gedragen." De NVB-baas be
klemtoont dat er geen prijsaf
spraken zijn.
TOKYOBezoekers van een van de grootste autoshows ter wereld in Tokyo bekijken een driedimensiona
le film van een autorally op de stand van de Japanse autoproducent Subaru. Dat leverde dit wat bizarre
beeld op van een virtuele wereld. Op de 33ste Tokyo Motor Show zijn vijftig auto- en motormerken ver
tegenwoordigd en nog eens 46 leveranciers van onderdelen. foto epa kazuhiro noci
Amsterdam anp kaart bij de kassa laat zien,
moet de stichting een vergoe
ding betalen. De overeenkomst
met NS Reizigers levert niet ge
noeg op om hieraan te kunnen
voldoen. „Wij willen de muse
umjaarkaart niet om zeep hel
pen", zegt een NS-woordvoer-
der. Daarom legt de onderne
ming enkele miljoenen toe om
de ontstane financiële proble
men op te lossen. Daarbij is
volgens hem ook zijn eigen be
drijf gebaat: „Want wij verko
pen niet alleen treinreizen, wij
verkopen ook dagjes uit." Vanaf
1 januari 2001 stopt de spoor
wegen met de gratis kaart.
Treinreizigers krijgen in plaats
daarvan een kaart die vijftig
procent korting biedt. Voor eu
ropashouders van de Rabobank
geldt dat al vanaf 1 januari
2000. Om meer mensen het
museum in te krijgen gaat de
Rabobank samen met de stich
ting ook een reclamecampagne
opzetten, waarmee miljoenen
guldens gemoeid zijn.
De Stichting Museumjaarkaart
is in financiële problemen ge
raakt. De 'koppelverkoop' met
NS en de Rabobank heeft er
voor gezorgd dat de verkoop
van de gewone jaarkaarten is
gedaald van 260.000 naar
120.000. Veel van de 800.000
treinreizigers die nu een gratis
museumkaart via hun NS-kor-
tingkaart hebben, zouden er
anders zelf een gekocht heb
ben, denkt C. Keijzer van de
SMJK. „We hebben niet goed
ingeschat dat onze eigen klan
ten zouden overlopen", geeft
Keijzer toe. „Het is eigenlijk een
te groot succes."
Bovendien kost de construc
tie de stichting ook geld, omdat
de reizigers vaker naar het mu
seum gaan dan gedacht. NS-
klanten bezoeken gemiddeld
twee keer per jaar een tentoon
stelling, terwijl was gerekend op
een half keer. Voor iedere be
zoeker die zijn museumjaar-
DEN HAAG GPD
KPN en Libertel moeten van te-
lecom-toezichthouder OPTA
hun mobiele netwerken ter be
schikking stellen aan concur
renten. Ook bedrijven zonder
eigen netwerk kunnen dan
GSM aanbieden via de masten
van KPN en Libertel. Daarnaast
neemt de OPTA maatregelen
om sommige onnodig hoge ta
rieven te drukken.
Verder moeten de vijf mobie
le netwerken KPN, Libertel, Tel
fort, Dutchtone en Ben meer
met elkaar concurreren, vindt
de OPTA. De toezichthouder is
ontevreden over de manier
waarop dat nu gaat. Tarieven
zijn onnodig hoog en de bedrij
ven zijn onvoldoende vernieu
wend qua dienstverlening. De
OPTA heeft KPN en Libertel
aangewezen als 'partijen met
een aanmerkelijke markt
macht'. Volgens de Europese
wet kunnen in zo'n situatie
speciale regels worden opge
legd. KPN heeft meer dan de
helft van de ongeveer zes mil
joen mobiele bellers, Libertel
twee miljoen en de rest, iets
meer dan een half miljoen mo
biele klanten, belt mobiel via
Dutchtone, Ben en Telfort.
Ook via de zendmasten en
centrales voor mobiele telefo
nie van KPN en Libertel zou
met de andere kleine aanbie
ders gebeld moeten kunnen
worden. Dat kan door een
nummer voor het telefoon
nummer in te voeren, zoals nu
Tele2 (eerst 1602 bellen, dan
het eigenlijke nummer) doet op
het vaste netwerk.
ROTTERDAM GPD
Het aanbod leek zo mooi: inter
netten zonder telefoonkosten.
Nooit meer een rekening voor
telefoontikken, alleen abonne
mentskosten van 35 gulden per
maand bij internetprovider Su
perweb. De 20.000 mensen die
zich in de zomer aanmeldden
wachten echter nog steeds op
verbinding. Superweb kampt
met grote technische proble
men waardoor internetten via
deze provider volstrekt onmo
gelijk blijkt.
De frustratie bij de abonnees
is inmiddels zo hoog opgelopen
dat op internet speciale sites
zijn gewijd aan de 'wanpresta
tie' van Superweb. Honderden
spuien hun gal op nl.internet-
providers. Superweb heeft tot
dusver zijn duizenden klanten
niet op de hoogte gebracht van
de aard van de moeilijkheden.
Minder overnames
voor meer geld
DEN HAAGT» GPD
Nederlandse bedrijven blijven
hun slag slaan in het buiten
land. In het derde kwartaal
werd voor ruim vijftig miljard
gulden over de grens gekocht,
een explosieve groei ten op
zichte van vorig jaar, toen de
meter in dat kwartaal bleef ste
ken bij een kleine twintig mil
jard. Meer dus, maar met min
der overnames: 78 tegen 88 vo
rig jaar. Het meest actief waren
financiële-, voedings- en de IT-
bedrijven. In de bouwsector
bleef het opvallend rustig.
Volgens een door accoun
tantsbureau KPMG uitgevoerd
onderzoek werd wereldwijd in
het derde kwartaal voor het re
cordbedrag van 455 miljard
gulden overgenomen en gefu
seerd, 166 miljard meer dan vo
rig jaar. Het totaal aantal trans
acties nam af van 1.336 naar
1.166. Volgens J. de Rooy van
KPMG worden overal de bedrij
ven voor de keuze gesteld om
mee te groeien of zelf overge
nomen te worden.
Philips-toppers
blijken populair
AMSTERDAM ANP
Philips-topman Cor Boonstra,
zijn voorganger Jan Timmer en
de inmiddels verdwenen troon
opvolger Roel Pieper vallen het
best in de smaak bij collega-on
dernemers. Boonstra is de
meest gewaardeerde onderne
mer hoewel hij ook in de cate
gorie minst bewonderde zaken
lieden hoge ogen gooit. Dit
blijkt uit een enquête in het
blad Management Team. Op
vallend is dat Timmer nog altijd
bij de top van het bedrijfsleven
hoort. Zo hield de voorzitter
van het Millennium Platform
KPN-voor man Wim Dik en
KLM-topman Leo van Wijk
achter zich.
Vorig jaar was Boonstra nog
de meest verguisde onderne
mer van Nederland. Die situatie
is iets verbeterd: slechts zes
procent van de vijfhonderd on
dervraagde directeuren noemt
Boonstra nog als slechtste be
stuurder. Dat zijn nu de ge
broeders Baan. Hun geestes
kind duikelde op de lijst van
meest succesvolle ondernemin
gen zelfs uit de Top 20.
DEN HAAG GPD
De stroomproducenten in Nederland
vrezen massaal failliet te gaan als het
kabinet vasthoudt aan haar milieube
leid.
Het voorstel van milieuminister
Pronk om de kolengestookte elektrici
teitscentrales om te bouwen naar gas
gestookte centrales, gaat de energiebe
drijven maximaal één miljard gulden
per jaar kosten. Dat betekent het einde
van de Nederlandse energiesector, zo
vrezen de productiebedrijven. Zij zeg
gen op geen enkele manier bij de
maatregelen betrokken te zijn en wei
geren vrijwillig alle medewerking. Er
werken 2.700 mensen in deze sector.
Duizend man personeel van de cen
trales in het hele land (UNA, EPZ, EZH
en wellicht EPON) trekken dinsdag 26
oktober op naar Den Haag voor het
aanbieden van een petitie aan de voor
zitter van de Tweede Kamer, waarin
'het zwalkend beleid van de regering'
aan de kaak wordt gesteld.
Nederland moet tot het jaar 2007 de
uitstoot van C02 met 25 miljoen ton
terugdringen, zo is afgesproken op de
Klimaatconferentie in Kyoto. De elek
triciteitsproducenten moeten daar
voor 4,5 miljoen ton aan bijdragen, al
dus de Klimaatnota. Dat moet gebeu
ren door de kolencentrales, die relatief
veel C02 uitstoten, om te bouwen tot
gasgestookte centrales.
De kosten voor deze ombouw wor
den door het ministerie van VROM ge
schat op driehonderd miljoen gulden.
Die kosten krijgen de producenten te
rug in de vorm van de afschaffing van
de belasting op de brandstoffen die de
elektriciteitsproducenten betalen, ook
een bedrag van driehonderd miljoen
gulden.
Die rekensom is volgens de produ
centen veel te simpel. Zij stellen dat de
kolencentrales in Nederland allemaal
moderne en efficiënte bedrijven zijn.
Ombouw tot gasgestookte centrales
maakt ze minder efficiënt en leidt tot
een hogere kostprijs.
Door de felle concurrentie met het
buitenland verliezen de elektriciteits
producenten toch al marktaandeel.
Het afgelopen jaar daalde de productie
van stroom in Nederland al met der
tien procent. De import nam met
twintig procent toe.
MIAMI Rtr-DPA
Klachten van zieke rokers kunnen collectief wor
den behandeld. Dat heeft een rechtbank in de
Amerikaanse staat Florida gisteren bepaald.
Daardoor moet een aantal sigarettenfabrikanten
mogelijk nog dit jaar forse schadevergoedingen
uitkeren.
Tabakconcerns kregen het na het bekend wor
den van de uitspraak op Wall Street zwaar te ver
duren. Philip Morris, fabrikant van het topmerk
Marlboro, kelderde op Wall Street met 12,2 pro
cent, terwijl net bekendgemaakt was dat de net
towinst over de eerste drie kwartalen dertien pro
cent was gestegen naar 23,7 miljard gulden.
De schadevergoedingen kunnen de waarde
van de concerns echter ingrijpend beïnvloeden.
Dat hangt ook branchegenoot RJ Reynolds To
bacco (Camel en Winston) boven het hoofd. Ook
die beurskoers daalde fors. Analisten beschou
wen collectieve behandeling als een grotere fi
nanciële bedreiging voor de tabakconcerns dan
individuele processen. Het Hof van Beroep heeft
zich daar echter niets van aangetrokken en komt
met de beslissing van gisteren terug op een eer
dere uitspraak van een lagere rechter. In septem
ber bepaalde die dat claims tegen Philip Morris
en een aantal andere sigarettenfabrikanten van
geval tot geval beoordeeld moeten worden.
Vorige week erkende Philip Morris voor het
eerst dat roken tot longkanker en andere dodelij
ke ziektes ljan leiden en ook rokers verslaafd kan
maken. Bij het proces in Miami oordeelde de jury
dat de tabaksindustrie rokers over de gevaren
van sigaretten heeft voorgelogen. Daardoor is zij
voor de dood van een groot aantal rokers verant
woordelijk.
Afgelopen juli leden de sigarettenfirma's ook al
een grote nederlaag. Toen oordeelde een rechter
dat hen kan worden aangerekend dat zij produc
ten op de markt brengen waarvan zij weten dat
die tot gezondheidsklachten kunnen leiden. Vol
gens deskundigen kan deze uitspraak de tabaks
industrie ruim 1 biljoen gulden kosten.
's Nachts cn gedurende het hele weckend belt u binnen uw eigen
regio voor 2 cent per minuut. Starttaricf: 10 cent per gesprek.
