'Servische Adolf vrijgesproken
Gus Dur is man van dialoog en verzoening
Buitenland
Prestigieuze 'Britannica' staat nu gratis op internet
'Bush in '72 opgepakt
voor bezit van cocaïne'
Verloren in de erewacht
Kabinet: overwinning
Wahid is een mijlpaal
Strijd in Tsjetsjenië wordt steeds feller
rachel Een joodse kolonist bewaakt bij de nederzetting
it Rachel op de bezette Westoever een container, nadat Israël
id geprobeerd het terrein te ontruimen. Het had de eerste van
serie ontruimingen van kleine nederzettingen moeten wor-
maar kolonisten wisten met succes te verhinderen dat het
iewoonde terreintje werd leeggehaald. Later ontmantelden
bij Ramallah wel een watertoren. Dat was volgens de 'Raad
in Joodse Nederzettingen' een begin van ontruimingen die de
iad aan premier Barak heeft beloofd. Afgelopen week bereikte
regering overeenstemming met de overkoepelende raad van
Jonisten over de ontruiming van twaalf nederzettingen. Door
et akkoord is de raad diep verdeeld geraakt. De Palestijnen wil-
dat alle nederzettingen op de Westoever verdwijnen.
foto ap natiharnik
ikistan betreurt besluit Gemenebest
amabap Pakistan betreurt de schorsing door het Gemene-
,st wegens de militaire coup van vorige week. Islamabad vindt
it het verband van voormalige Britse kolonieën 'de reactie van
Pakistaans publiek onvoldoende heeft meegewogen'. Dat
t de nieuwe minister van buitenlandse zaken Ahmed. Hij
lit op de populariteit van de nieuwe machthebbers. Die lij-
n voorlopig veel krediet te hebben, omdat veel Pakistanen de
te rond de afgezette premier Sharif corrupt vonden. Ook zei
imed niet te verwachten dat de schorsing ernstige economi-
he consequenties heeft.
leidooi voor speciaal EU-politiekorps
penhagen Nederland en Denemarken pleiten voor de vor
ig van een snel inzetbaar politiekorps van de Europese Unie,
onder de vlag van de VN politiewerk zou kunnen verrichten
[crisisgebieden. Dat zei de Deense minister van buitenlandse
Jken Helveg gisteren. Het korps zou moeten worden ingescha-
Id'zodra een gebied door een internationale vredesmacht is
iliggesteld. Het voorstel is gebaseerd op de ervaringen met in-
nationale politiekorpsen die actief zijn in Bosnië en Kosovo.
Igens Helveg is het inefficiënt om elke keer opnieuw te begin-
n als er behoefte is aan een dergelijk korps. Zijn Nederlandse
lega Van Aartsen had het voorstel eigenlijk op een gezamen-
e persconferentie zullen lanceren, maar zag daar vanaf om-
thij morgen aanwezig wil zijn bij de begrafenis van de Tanza-
janse oud-president Nyerere.
ier met Brits rundvlees verboden
•ns» Een demonstratief diner van een pro-Britse Franse con-
lentenorganisatie is gisteren op het laatste moment verbo-
De groep wilde in een restaurant in het Noord-Franse
liens met een smakelijke maaltijd aantonen dat het overdre-
is Brits rundvlees te laten staan. De veterinaire dienst stak
:hter een stokje voor. Enkele uren voor het begin van de
ltijd namen de autoriteiten vijftien kilo illegaal geïmpor-
le rundersteaks in beslag. De genodigden, onder wie een
:p Britse Europarlementariërs, konden weer naar huis.
ïkrijk verbiedt de invoer van Brits rundvlees nog steeds, om-
het bang is voor de gekke-koeienziekte (BSE). Parijs keert
i daarmee tegen de Europese Commissie, die deze zomer
importverbod uit 1996 ophief.
Jieuwe scanner vernielt vakantiefilms
Inchen Een nieuwe generatie röntgenscanners voor controle
1de bagage op vliegvelden is zeer schadelijk voor onontwik-
lde vakantiefilms. Omdat het nieuwe apparaat een driehon-
id maal sterkere hoeveelheid energie uitzendt dan oudere
isies, worden negatieven en dia's volledig onbruikbaar. Dat
Bdt het Duitse fototijdschrift Color Foto. De apparaten wer-
1 aanvankelijk vooral ingezet voor het doorlichten van de ge-
ke bagage, maar worden steeds vaker ook gebruikt voor
idbagage. Inmiddels zijn de scanners op de 45 grootste vlieg-
len van de wereld in gebruik. Reizigers kunnen de apparaten
[kennen aan hun trommelvormige vorm of het opschrift 'In-
Ion Technologies L3'.
|iegtuigkaper in Hamburg gepakt
1BURGDe kaper van een Egyptisch verkeersvliegtuig is gis-
ivond op de luchthaven van het Duitse Hamburg gearres-
rd. De dader gaf zich zonder verzet over aan de politie. Hij
M politiek asiel aanvragen in Duitsland. De 48 passagiers en
U bemanningsleden konden het vliegtuig even na de aanhou-
g veilig verlaten. De man, een naar schatting 25-jarige ara-
t, kaapte de Boeing 737 kort na vertrek uit het Turkse Istan-
,van waar het naar Cairo zou vliegen. Volgens ooggetuigen
tot Ireigde hij de piloot en co-piloot met een mes. Er is nog geen
ien gevonden. Aanvankelijk werd ook een andere man aan-
°°P ouden, maar hij bleek niets met de kaping te maken te heb-
l De passagiers - Britten, Amerikanen, Turken en Egyptena-
zijn vandaag alsnog naar Cairo gevlogen.
°gj Jccin mogelijk achter Golfsyndroom
ierel ihingtonHet middel pyridostogmine bromide (PB) kan de
,en' zaak zijn geweest van het Golfsyndroom, de verzamelnaam
r een reeks ziekten die duizenden Amerikaanse soldaten
iben opgelopen tijdens de Golfoorlog. Dat schrijft het Ameri-
nse ministerie van defensie in een gisteren vrijgegeven rap-
;nl t Het middel werd de soldaten toegediend om hen te be
un w ermen tegen aanvallen met zenuwgas. Meer dan 100.000
/is» de 700.000 Amerikaanse soldaten die werden ingezet in de
sh '0g tegen Irak liepen ziekten op. Tot nog toe is er geen oor-
k gevonden. Volgens het ministerie was PB het enige middel
igei de soldaten te beschermen tegen zenuwgas. Ongeveer
kfl 000 manschappen kregen het preventief toegediend,
lem
J Klux Klan klaagt New York aan
3yit vork De Ku Klux Klan wil dit weekeinde uit protest in vol
aat door New York marcheren. De racistische organisatie
i zijl ft de stad gisteren aangeklaagd, omdat die het dragen van de
1 c* uchte karakteristieke maskers tijdens openbare bijeenkom-
11" i heeft verboden. Bij een zogenoemde 'White Pride-beto-
h. ziln witte jurken en puntmutsen volgens de Klan on-
0^ 'eerlijk. Volgens de organisatie druist het verbod in tegen
recht op vrije meningsuiting. De Klan eist verder een verbod
ing1 iet arresteren van haar leden die zich zaterdag 'met traditio-
i attributenvoor een gerechtsgebouw in Manhattan zullen
K30 tame'en De zaak wordt morgen door de rechter behandeld,
of 5
euwe verkiezingsronde in Niger
^0 iey_» Er komt een nieuwe verkiezingsronde in Niger. Geen
de zeven kandidaten heeft een duidelijke meerderheid be-
ld in de eerste ronde van afgelopen zondag. De kiezers kun-
Mljop 24 november stemmen op twee kandidaten: oud-leger-
■®nel Mamadou en ex-premier Issoufou. Zij kregen respectie-
B®^32,3 en 22,8 procent van de stemmen. De voormalige pre-
|Bnt Ousmane werd derde: hij behaalde 22,5 procent. Ousma-
^^erd in 1994, na twintig jaar militair bewind, tot president
'zen. Hij werd twee jaar later opgevolgd door Ibrahim Bare
tassara, na verkiezingen die volgens velen waren vervalst,
ïassara werd in april tijdens een staatsgreep vermoord. De
lezingen moeten de terugkeer van de democratie inluiden.
LONDEN Rtr-DPA
Eén van de meest gereputeerde naslag
werken ter wereld, de Encyclopaedia
Britannica, is sinds gisteren gratis op het
internet te raadplegen. De in moeilijkhe
den verkerende uitgever hoopt uit recla
me op de webpagina's voldoende in
komsten te kunnen halen om het insti
tuut overeind te kunnen houden.
Onlangs besloot de uitgever al om het
naslagwerk van 32 delen en 44 miljoen
woorden vanaf 2001 alleen nog maar op
cd-rom te publiceren. Het eerbiedwaar
dige naslagwerk is volgens velen veel te
lang blijven vasthouden aan de papieren
editie, een peperdure 'muur van boe
ken' die tot 1996 door colporteurs aan
de man werd gebracht. De Britanica
heeft vooral last gehad van Microsoft,
dat zijn Encarta encyclopedie op cd-rom
sinds 1993 vrijwel gratis meegeeft bij de
verkoop van een pc. Wrang detail is dat
het softwarebedrijf voor de ontwikkeling
van een cd-encyclopedie eerst onder
handelde met de uitgevers van de Brita
nica, maar dat die lieten weten niet ge
ïnteresseerd te zijn.
Toen de Britanica in 1994 toch met een
eigen cd-rom kwam, bleek dat weinig
meer te zijn dan een op schijf gezette
papieren versie. De mogelijkheden van
geluid, (bewegend) beeld en interactivi
teit werden niet of nauwelijks gebruikt.
De uitgever wil nu niet proberen die
schade op internet in te halen, maar
streeft ernaar 'de meest gedegen en be
trouwbare website ter wereld' te wor
den. De eerste Britannica verscheen in
1771 in het Schotse Edinburgh. Het na
slagwerk werd in 1995 verkocht door de
Amerikaanse William Benton Foundati
on aan de in Zwitserland zetelende be
legger Jacob Safra. Tot de wetenschap
pers die hun bijdrage hebben geleverd
aan het naslagwerk behoren onder an
deren Sigmund Freud, Albert Einstein
en Marie Curie.
Joegoslavië-tribunaal zien onvoldoende bewijs voor veroordeling Jelisic wegens volkerenmoord
De rechters van het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag
hebben het proces tegen Goran Jelisic, alias de 'Servi
sche Adolf, halverwege afgekapt door hem vrij te spre
ken van volkenmoord. De aanklagers bestempelen het
eerste vonnis in een genocide-zaak voor het Haagse tri
bunaal als 'voorbarig', omdat Jelisic' verdediging en de
slotpleidooien nog niet waren gehoord.
DEN HAAG MARJOLUN DE COCQ
Maar rechter Claude Jorda zei
gisteren dat het bewijs dat de
aanklagers hebben gepresen
teerd 'onvoldoende is om een
veroordeling wegens genocide
te rechtvaardigen'. Jefisic (31)
werd wel schuldig bevonden
aan misdaden tegen de mense
lijkheid en oorlogsmisdaden.
Vorig jaar bekende hij in 1992
minstens twaalf mensen te
hebben vermoord tijdens etni
sche zuiveringen in Bosnië.
„Ze noemen me Adolfzei
Jelisic in een trotse verwijzing
naar Hitier, toen hij bij zijn eer
ste voorgeleiding in januari
1998 alle beschuldigingen tegen
hem ontkende. Maar in sep
tember kwam hij na onderhan
delingen tussen advocaten en
aanklagers tot een gedeeltelijke
schuldbekentenis: hij wilde
'zijn ziel zuiveren'. Omdat Jeli
sic op het punt van volken-
moord weigerde toe te geven,
moest hij hiervoor alsnog te
recht staan.
De 23 getuigen van de aan
klagers hebben volgens de
rechters echter niet voldoende
aangetoond dat Jelisic in het
'volledig bewustzijn' verkeerde
dat hij met zijn moorden geno
cide pleegde, of dat hij de wens
had moslims als specifieke be
volkingsgroep uit te roeien. Vol
gens een nieuwe regel kunnen
de rechters een proces bij ge
brek aan bewijs voortijdig be
ëindigen.
De aanklagers kunnen in be
roep gaan tegen de uitspraak.
Volgens hen was er zeker geen
'tekortkoming in de bewijsvoe
ring' en was Jelisic voor zijn
slachtoffers het gezicht van de
genocide. Jelisic was in 1992
een van de vele criminelen die
door de Bosnische Serviërs uit
de gevangenis werden gehaald
om aan voldoende beulen te
komen voor de etnische zuive
ringen.
Jelisic, toen 23, wierp zich op
als 'chef-executies' van een
kamp in Brcko, waar honder
den moslimmannen en enkele
Kroaten werden vastgehouden.
Volgens getuigen had Jelisic een
extreem perverse inslag en
doodde hij met onverholen sa
disme.
Jelisic' straf, maximaal le
venslang, wordt in een later sta
dium bepaald.
Portugezen blij
met 'teruggave'
Oost-Timor
USSABON-DIU Rtr-ANP
Portugal heeft gisteravond het
besluit van Indonesië verwel
komd waarmee de annexatie
van Oost-Timor wordt geannu
leerd. Oost-Timor was tot 1975
een Portugese kolonie. In dat
jaar lijfde Indonesië het gebied
met geweld in. Het jaar daarna
annexeerde Jakarta Oost-Ti
mor. De Verenigde Naties heb
ben dit nooit erkend.
Het nieuwe parlement en
tweehonderd benoemde wetge
vers in Jakarta, verenigd in de
Raadgevende Volksvergadering
(MPR), de annexatie ongedaan
gemaakt. Dat maakt de weg vrij
om het land onder VN-bestuur
te plaatsen, ter voorbereiding
op onafhankelijkheid. Alle poli
tieke groeperingen stemmen er
mee in dat Oost-Timor zich af
scheidt en aanvaarden de uit
slag van het referendum van 30
augustus. Daarin sprak bijna
tachtig procent van de kiezers
in Oost-Timor zich uit voor on
afhankelijkheid.
Intussen steken per uur on
geveer vijfhonderd Oost-Timo-
rezen de grens met het westelij
ke (Indonesische) deel over om
naar huis terug te keren. Dat
meldt de VN-vluchtelingenor-
ganisatie UNHCR.
AUSTIN ANP
George Bush jr., gouverneur
van Texas en vrijwel zeker de
Republikeinse kandidaat voor
het Witte Huis, is in 1972 gear
resteerd voor het bezit van co
caïne. Door toedoen van zijn
invloedrijke familie - zijn vader
werd later president van de
Verenigde Staten - is de zaak in
der minne geschikt. Dat meldt
de Amerikaanse schrijver J.H.
Hatfield in het internettijd
schrift Salon News.
Vandaag verschijnt zijn bio
grafie over de gouverneur: 'Ge-
lukszoon: George W. Bush en
de creatie van een Amerikaanse
president'. Hatfield baseert zijn
beweringen op 'drie bronnen
dicht bij de familie'.
Een hoge adviseur van Bush
fluisterde hem in dat de toen
26-jarige student aan de Yale
Universiteit werd geholpen
door een rechter die bevriend
was met zijn vader. Daardoor
moest hij 'wat werk voor de ge
meenschap verrichten in een
jongerencentrum voor minder
heden'. De rechter behandelde
de zaak achter gesloten deuren
en zorgde ervoor dat Bush geen
strafblad kreeg.
Bush ontkent de aantijgin
gen. Wel gaf hij eerder toe te
hebben gewerkt op een jonge
renproject in Houston. Al lange
tijd circuleren er geruchten
over het drugsverleden van
Bush. Zelf gaf hij alleen toe
'fouten te hebben gemaakt in
zijn leven en daarvan te hebben
geleerd', zonder op details in te
willen gaan. Bush presenteert
zich graag als fel bestrijder van
drugs en is voorstander van
harde straffen. Indien de ge
ruchten kloppen, betekent dat
zijn politieke dood.
DEN HAAG GPD
De Nederlandse regering 'ver
welkomt' de overwinning van
Abdurrahman Wahid als de
nieuwe president van de repu
bliek Indonesië. Ze vindt zijn
uitverkiezing 'een mijlpaal' in
het democratiseringsproces dat
het land doormaakt.
In een verklaring verwijst mi
nister Van Aartsen van buiten
landse zaken naar de 'moeilijke
omstandigheden' waaronder in
Indonesië het afgelopen jaar is
vastgehouden aan dat proces
van democratisering. Van
Aartsen refereert aan de vrij
heid van pers en vakbonden,
aan vrije politieke partijvor
ming en aan de vrije verkiezin
gen die nu een nieuwe presi
dent hebben opgeleverd.
De Nederlandse regering
denkt tegelijkertijd dat het land
'nog een lange weg te gaan
heeft'. Wahid, ook bekend on
der de naam Gus Dur, 'zal een
oplossing moeten vinden voor
fundamentele vraagstukken op
economisch en politiek terrein'.
Het kabinet hoop met Wahid te
komen tot een constructieve
samenwerking.
Ook de afzonderlijke politieke
partijen zijn verrast over, maar
tevreden met de uitkomst van
de presidentsverkiezing. WD-
woordvoerder Weisglas noem
de de keus van het Volkscon
gres wel 'opmerkelijk'. Zijn
CDA-collega Van Ardenne
sprak eveneens van een 'verras
sende uitslag'. „Nederland
moet nu zo snel mogelijk de
banden met Indonesië aanha
len. Minister Van Aartsen en
premier Kok zijn daar tot nu toe
veel te afhoudend in geweest",
aldus Van Ardenne.
Het Groenlinks Tweede-Ka
merlid Vos noemt de eerste de
mocratisch gekozen president
van Indonesië 'een goede keus'.
Zij verwacht dat Wahid meer
tegemoet komt aan het streven
naar autonomie van verschil
lende regio's dan de door hem
verslagen Megawati Soekamo-
putri. Vos hoopt wel dat Mega
wati gaat deelnemen aan Wa
hids regering.
londen De Chinese president Jiang Zemin, op staatsbezoek in Londen, inspecteert wat verloren tussen de
bontmutsen de erewacht van de Welsh Guards die hem gisteren ontving. Het bezoek noteerde daar meteen
zijn eerste incidentje. Een demonstrant voor de mensenrechten die te dichtbij kwam, moest door een lid van
de Guards worden verjaagd. foto epa adam butler
Belgische
koning heeft
onecht kind
BRUSSEL ANP
De Belgische koning Albert
II heeft een buitenechtelijke
dochter van circa dertig
jaar. Dat schrijft de 18-jari
ge Vlaamse biograaf Mario
Danneels in het gisteren ge
presenteerde 'Paola, van La
Dolce Vita tot koningin',
een boek over de Belgische
vorstin. Danneels zegt dat
het 'al jaren circulerende
gerucht' is bevestigd door
een oud-medewerker van
de koning, die tien jaar aan
het Belgische Hof heeft ge
werkt.
Het koninklijk huis en
premier Verhofstadt wei
gerden gisteren elk com
mentaar. Volgens de schrij
ver heet de vrouw Delphine
en woont zij momenteel in
Londen. Haar moeder is af
komstig uit een Brusselse
adellijke familie. De man
van de ex-minnares is vol
gens de biograaf een Waal
se industrieel.
Danneels zegt dat tal van
politici en journalisten al ja
ren op de hoogte zijn van
het bestaan van het buiten
echtelijke kind. De publieke
omroep VRT zegt dat het
gerucht hen in de loop van
gisteren ook is bevestigd.
De jonge biograaf zegt ver
der dat koningin Paola. van
Italiaanse origine, tegen
haar wil vorstin is en over
enkele jaren zou willen af
treden.
MOSKOU HANS HOOGENPUK
CORRESPONDENT
De strijd tussen de Russische
troepen en Tsjetsjeense eenhe
den wordt feller. Dat viel giste
ren op te maken uit berichten
uit Moskou en het Russische
hoofdkwartier aan de grens met
Tsjetsjenië. Ook de Tsjetsjeense
kant sprak over hevige gevech
ten. Voor het eerst deelde Mos
kou mee dat kleine commando
groepen Russisch sprekende
Tsjetsjenen achter de Russische
linies actief zijn. De Russische
president Jeltsin heeft zijn
Amerikaanse collega Clinton
een boodschap gestuurd, waar
in hij zegt te zullen zoeken naar
een politieke oplossing van het
conflict. Maar in de verklaring
staat ook dat Rusland vastbe
sloten is de orde in Tsjetsjenië
te herstellen. „Rusland is het
doelwit geworden van aanval
len die gezien de wreedheid en
het cynisme zonder weerga
zijn", citeerden Russische pers
bureaus het Kremlin. Gedoeld
wordt op de bomaanslagen die
aan zo'n driehonderd Russen
het leven hebben gekost.
Uit de Tsjetsjeense hoofdstad
Grozny werd gemeld dat de
Tsjetsjeense leiding van plan is
de namen van de terroristen
bekend te maken die achter de
aanslagen in Rusland zitten.
Grozny bereidt materiaal voor
dat de komende dagen aan in
ternationale organisaties en aan
de pers zal worden overhan
digd. Moskou stelt de Tsjetsje
nen verantwoordelijk voor de
aanslagen, maar zij hebben
steeds elke betrokkenheid ont
kend. De Russen meldden gis
teren ook dat tussen de 10.000
en 20.000 Tsjetsjeense 'bandie
ten' zich in de bergen voorbe
reiden op de strijd.
Twee vechten om een been en de der
de gaat ermee heen. Het spreek
woord kon geen betere toepassing
vinden dan bij de overwinning van
Abdurrahman Wahid, de beminnelij
ke moslim-intellectueel, bij de presi
dentsverkiezingen vandaag in Indo
nesië. De ziekelijke en bijna blinde
Wahid, beter bekend als Gus Dur,
was de minst waarschijnlijke win
naar, maar ging toch met de eer strij
ken.
JAKARTA THEO HAERKENS
CORRESPONDENT
„Ik stel voor dat we eerst naar Se-
manggi gaan en daarna naar Habibie."
Semanggi is het kruispunt in het za
kencentrum van Jakarta, op anderhal
ve kilometer van het parlement, waar
gewelddadige confrontaties tussen
studenten en veiligheidstroepen stee
vast plaatsvinden. Habibie is zijn voor
ganger die zich vannacht terugtrok uit
de race om het hoogste ambt.
Karakteristieker konden de eerste
woorden van de nieuwe president van
Indonesië niet zijn. Gus Dur schroomt
het contact met het volk niet en houdt
graag de communicatiekanalen open
met wie dan ook. Hij staat op goede
voet met de andere oppositieleiders, is
dik bevriend met Megawati Soekamo-
putri, die hij versloeg. Maar heeft ook
steeds de kanalen met de vorige
machthebbers opengehouden.
Abdurrahman Wahid, de leider van
Nah diatul Ulama, met ruim dertig mil
joen leden de grootste moslimorgani
satie van Indonesië, was altijd al aan
wezig in het politieke debat. Hij heeft
de laatste jaren onvermoeibaar gepro
beerd op vreedzame wijze veranderin
gen te bevorderen. Dat hij zelf nog ooit
president zou worden, was tot voor
kort moeilijk denkbaar. Wahid is half
blind en heeft kort na elkaar twee her
seninfarcten gehad. Hij laat zich bij
publieke optredens meestal begelei
den door zijn dochter Yenni.
Invloedrijk was hij altijd wel, met zijn
enorme achterban die voornamelijk
bestond uit eenvoudige moslims van
het platteland. Gus Dur is een man
van verzoening en dialoog, en was zel
den te beroerd om zijn mening te ge
ven. Ondanks zijn kwakkelende ge
zondheid dook hij overal weer om ge
sprekken op gang te brengen of te
houden. Zo bezocht hij Soeharto een
aantal malen, nadat die was afgetre
den, in pogingen om geweld dat overal
in het land de kop op stak in te tomen.
Bij herhaling beschuldigde hij de auto
riteiten van betrokkenheid bij schijn
baar onverklaarbaar geweld, zoals de
moorden op moslimgeestelijken eind
vorig jaar in Oost-Java. Ook het geweld
in Ambon weet hij aan provocaties.
Pogingen om verzoeningsgesprekken
van de grond te krijgen met Soeharto
en de zijnen leverden echter niets op.
Gus Dur zat eveneens achter het be
zoek van de Nederlandse Ambonezen
vorige week nog brachten aan Jakarta,
in een poging bij te dragen aan beëin
diging van het bloedvergieten.
Ook in het verleden probeerde hij met
iedereen in contact te blijven. Hij is al
tijd innig geweest met oppositieleid
ster Megawati Soekamoputri, maar
werd twee jaar geleden nog geregeld
gezien met Siti Hardiyanti Rukmana
oftwel Tutut, de oudste dochter van
Soeharto, indertijd vice-voorzitter van
Golkar. Dat maakte hem altijd wat on
grijpbaar. Critici hadden ook wel
moeite met de soms cryptische uit
spraken van deze karakteristieke Ja
vaan. „Hij komt te vaak vaag uit de
hoek", zei een politiek commentator
eens.
Wahid komt uit een van de meest in
vloedrijke families van het land. Zijn
vader en grootvader waren bekende
moslimleiders. Zijn vader was ooit mi
nister van godsdienstzaken. Gus Dus is
moslimleider, maar tegelijkertijd een
overtuigd voorstander van de schei
ding van politiek en religie. Kort voor
de verkiezingen veegde hij in niet mis
te verstane woorden de geestelijk lei
ders de mantel uit die hun volgelingen
hadden opgeroepen vooral te stem
men op moslimpartijen. Indonesië is
het grootste moslimland van de we
reld.
Hij verzette zich hartstochtelijk tegen
moslims die zijn persoonlijke vriendin
Megawati niet aanvaardbaar achtten
als president omdat zij vrouw is. Maar
hij kon zijn volgelingen niet overtui
gen. evenmin als zijn collega Amien
Rais, die de andere grote moslimorga
nisatie leidde. Daardoor vormden de
moslims uiteindelijk een eigen, derde
kamp binnen het politieke spectrum.
Nog geen twee weken geleden accep
teerde Wahid de presidentskandida
tuur die hem werd aangeboden door
Amien Rais, de man die de grotere en
kleinere moslimpartijen in het parle
ment wist samen te smeden.
Gus Dur nam het aanbod echter pas
definitief aan na consultatie van zijn
eigen spiritueel leider. Doordat Habi
bie zich vannacht kansloos terugtrok
en regeringspartij Golkar geen andere
kandidaat naar voren schoof, gingen
het gros van de Golkar-stemmen naar
Wahid, die zo de immens populaire
Megawati overtroefde.