In Casa open voor ouders iOokSchitterend :gt de lat te hoog \lbee wil niet praten over de betekenis van zijn stukken' Cultuur Kunst Storend blijspeltoontje in 'klassiek' stuk Neil Simon Bescheidenheid sierde bevlogen componist Jenny Arean zingt Rembrandtesk zelfportret OENSDAG 20 OKTOBER 1999 itahalie Sarraute overleden De Franse schrijfster Nathalie Sarraute is gisteren in haar oning in Parijs overleden. Zij was 99 jaar. Sarraute was een mde grondleggers van de literaire beweging Nouveau Roman, was beroemd om haar microscopische onderzoekingen van i menselijke ziel, alsook om de gedetailleerde beschrijvingen nhet ongezegde en de gemoeds- en bewustzijnstoestand van ar figuren. In haar in 1956 verschenen derde roman 'L'ere du 1 lupcon' beschreef zij haar stijl als een literaire speurtocht naar I 'innerlijke drama' van de mens. President Jacques Chirac ees haar als „een van de grootste schrijvers van deze eeuw." uiting geeft extra concert irdam De kaartverkoop voor het concert van Sting op 16 l"! aart in het Rotterdamse Ahoy' loopt zo goed dat is besloten neen extra concert toe te voegen op vrijdag 17 maart 2000. De Ij artverkoop voor het extra concert is reeds begonnen bij de otere postkantoren, de ticketservice, de GWK Stationskanto- de grotere VW-kantoren en andere bekende voorverkoop- ressen. 'eiling kunst Des Bouvrie: 1,5 miljoen cterdam „Ongelooflijk dat dit in Nederland kan", was de :bt rheugde reactie van de bekende interieurontwerper Jan des jst; luvrie na de veiling gisteravond van zijn moderne kunstcol- lie. De eerste veiling in het nieuwe gebouw van Sotheby's in iterdam leverde bijna 1,5 miljoen gulden op. Des Bouvrie de vooral op het hoge bod op een fotomontage van het itenaarsduo Gilbert George. De collage van twintig foto's it 252.000 gulden op, het viervoudige van de richtprijs. CHEF JAN RIJSDAM, 071-5356444, PLV CHEF CAROLINE VAN OVERBEEKE 071 -5356440 Gieske haalt niveau GTST niet Amsterdam Houtsnijder Piet Reus werkt aan Vrouwe Stad Amster dam. Het 200 kilo zware, teakhouten boegbeeld komt voor aan de clipper Stad Amsterdam te hangen. Het beeld symboliseert het karak ter van de stad Amsterdam. Met het rode haar als teken van verzet, een traan voor al het leed en een wereldbol tegen haar borst geklemd. als teken van een multi-culturele samenleving, strekt Vrouwe Stad Amsterdam haar vingers uit als symbool voor het vertrouwen in de toekomst. Het schip is een werkgelegenheidsproject van de gemeente Amsterdam en Randstad Uitzendbureau. foto pvw/ronald bakker theater recensie wunand zeilstra Voorstelling: 'Op blote voeten in het park', komedie van Neil Simon door to neelgroep Comedia. Regie: Victor van Swaay Spel Irma Hartog. Herman Boer man, Nelly Frijda, Wilbert Gieske, Fred Butter en Michel Hubert Gezien: 19/10, schouwburg Leiden. Wat is het toch een rare misvat ting onder blijspelacteurs dat geagiteerd schreeuwerig spre ken een toneelstuk leuker zou maken. Hoewel 'Op blote voe ten...' toch onder de klassiekers van het amusementstoneel ge rekend mag worden, voelt een ieder aan dat dit soort breed uitgesponnen verhaaltjes niet helemaal meer aan de eisen des tijds voldoet. Een bepaalde uit vergroting, zeg maar gerust een kluchtige aanpak, moet kenne lijk het geheel dan 'opleuken'. Neem bijvoorbeeld een ac teur als Wilbert Gieske. Bij ve len bekend als Robert Alberts van GTST. In dit blijspel is hij nu eens niet de zakenman, maar een excentrieke vogel. En meteen gaat hij sterk overdrij ven. GTST mag dan niet bekend staan om de geweldige spel- prestaties, maar Gieskes acteer werk in deze soap is aanmerke lijk beter dan wat we gister avond van hem te zien kregen. Eigenlijk lijdt de hele cast aan dit euvel. Het geldt met name voor Irma Hartog, die samen met Herman Boerman het jon ge stel speelt. Moeder Nelly Frijda weet ook wat overdrijven is, alleen bij haar heeft het meestal wel een komisch effect. Afgezien van dit onuitroeiba re blijspeltoontje kan de acteurs een bepaald enthousiasme niet ontzegd worden. Bovendien ziet de aankleding van het de cor er goed uit en kan een stuk als 'Op blote voeten...' een stootje hebben. Het verhaal is luchtig verteerbaar en vertelt als het ware zichzelf. Pas ge trouwd stel woont op een krak kemikkige etage en beleeft de eerste huwelijkscrisis. Voor der gelijke stukken kan dan ook best plaats zijn in het totale to neelaanbod. Maar als het be trekkelijk nieuwe gezelschap 'Comedia' zich werkelijk blij vend op dit repertoire wil gaan toeleggen, zal de aanpak toch behoorlijk wat subtieler moeten worden. muziek recensie hans keijzers eit Marlboro Flashback: IsOokSchit- zingt Dire Straits. IsOokSchitte- Joost Marsman/zang, Matthijs van fn/gitaar, Marc van der ^toetsen, Rubin geurts/drums, Haartsen/toetsen, Jasper Bos/bas, Rozeboom/gitaar. Gezien. 19/10, Bacchus, Leiden. »Q( et op zijn Veronica's wordt ,f,i ikSchitterend aangekon- in het Leidse Bacchus. Is ,r(jJde stem van Bart van Leeu- of iemand anders die de t j( chool van Lex Harding gevolgd? Eén ding is ze- makkelijk heeft IsOokSchit- ïd het zichzelf niet gemaakt tijdens de jjj boro-Flashback Dire ts te coveren. Dire Straits eind jaren zeventig, begin tachtig, nou niet een band je swingend van uit je dak maar waar je lekker met rdibiertje in de hand naar kon bd iren. ingend begint IsOok... met re binnenkomers als je[ m the waterline', met dat ieI ijke doorlopende solootje, et van Making Movies ge- erl en 'Tunnel of Love'. Joost ez man bijt bij deze num- vocaal lekker van zich af. ite Dancer' is een disso-* Mark Knopfler heeft het mer dan wel geschreven, nooit opgevoerd met de „Dit kunnen we beter Tina Turner overlaten", zanger aan het num- toe. Marsman weet don- goed dat hij zich, vooral in ogere regionen, behoorlijk aan het nummer. De band geeft 'Brothers in Arms' met een halve shuffle een eigen draai, maar juist die ka rakteristieke gevoelssolo van Mark Knopler wordt node ge mist. In deze uitvoering lijkt het nummer niet meer dan een vluchtig niemendalletje dat je snel wegzapt als je het op Radio 538 tegenkomt. Met zonnebril op is Joost Marsman de ultieme detective tijdens 'Private Inves tigations', ondersteund door de subtiele spaansé gitaar van Ma thijs van Dongen. Met 'Money for nothing', overigens zonder het MTV-intro van Sting, dat is weer wat te hoog voor Mars man, wordt de up-tempo ma chine ingezet. Pas in dit gedeel te van de set laat het publiek van zich horen. Het 'I want my MTV' schalt door Bacchus. In voorgaande edities van de Marlboro Flashbacks werden de camera's, ja ook dit keer werd er in Leiden weer opgeno men, geregeld op het uitzinnige publiek gezet. Dat was gisteren wel anders. Er was op de beeld schermen veel van het bandge- beuren. te zien en maar heel sporadisch brachten de came ra's het publiek in beeld. Voor Veronica was het publiek wel licht te weinig uitzinnig. IsOokSchitterend was gister avond op bepaalde momenten een sterke cover-Dire Straits band, maar kon niet in de scha duw staan van de echte Dire Straits. Als frontman Mark Knopfler in het publiek had ge staan had hij zeker geen slechte avond gehad, wat plichtmatig geklapt en zich zeker .afge vraagd waarom de zanger zijn favoriete haarband niet omhad. Danssalon geeft uitleg over veiligheid Danssalon In Casa in Leiden opent komend weekeinde haar deuren voor publiek dat gewoonlijk niet in de discotheek komt. Dat betekent dat ouders zondagmiddag een kijkje kunnen nemen op de plek waar hun kinderen gewoonlijk uithangen. leiden diana vis Het is de eerste keer dat het Leidse In Casa meedoet aan deze zogeheten Na tionale Disco Dag. „De bedoeling is dat we de buitenwereld laten zien hoe een discotheek precies werkt", addus Geert Meij, bedrijfsleider van In Casa. Vier en een half jaar geleden is In Ca sa open gegaan als enige discotheek in Leiden. Ook al duiken regelmatig plan nen op voor een nieuw te bouwen dis cotheek, In Casa is nog steeds de enige. Dat houdt een grote verantwoordelijk heid in, volgens de bedrijfsleider. De niet-mobiele jeugd is op In Casa aange wezen. „Wij proberen te zorgen voor een veilig onderkomen. Dat willen we dan ook aan de ouders van onze bezoe kers laten zien. Zij weten vaak niet wat een discotheek allemaal doet aan veilig heidsmaatregelen." Ouders maken zich vaak zorgen over het drugsgebruik is discotheken, weet Meij. „Wij onderscheppen bijna elke vrijdagavond wel drugs bij bezoekers. Vrijdagavond is het nightflight, dat be tekent housemuziek en daarbij 'hoort' xtc. Die mensen liggen er dan ook gelijk uit. Dat is hier niet toegestaan." Een feestje zit er aanstaande zondag niet in, al draait er wel een DJ, voor het 'idee'. Onder het genot van een kopje koffie, geen sterke drank dus, worden ouders geïnformeerd over de gang van zaken in de discotheek. De Leidse wethouder van economi sche zaken, Melanie Schultz, vertelt iets over de maatschappelijke functie die een discotheek in de stad vervult. „Een discotheek is een ontmoetingsplaats, het is belangrijk dat dit soort gelegen heden er zijn. Anders gaat de jeugd op straat rondhangen", aldus Schultz. Zij gaat zondag ook in op de veiligheid van discotheken. Vanaf 15.00 uur kunnen geïnteresseerden terecht in In Casa aan de Lammermarkt. Harry Bannink (1929-1999) Bescheiden was hij. Ongelofelijk bescheiden. En vooral ook een bevlogen componist. De grootste Nederlandse theatercomponist van deze eeuw was een man die zich zelf niet graag op de voorgrond zette. „Ik heb een lichte vorm van verlegenheid, blijf het liefst van het toneel weg. Laat mij maar achter de scher men dingen maken voor ande ren", zei hij in april dit jaar in een interview. Hij had toen net beslo ten het wat rustiger aan te doen. „Er staat een kast vol boeken die ik nog wil lezen. Nu besef ik dat ik daarmee moet opschieten. Wil ik nog bepaalde dingen doen, dan moet ik dat nu doen." Het heeft niet zo mogen zijn: Harry Bannink overleed gisteren op 70-jarige leeftijd. De maker van Nederlandstalige klassiekers als 'Op een mooie pinksterdag', "Vluchten kan niet meer', 'Het is over' en 'Wat voor weer zou het zijn in Den Haag' - deze vier zijn altijd zijn persoonlijke favorieten gebleven - kwam op 10 april 1929 ter wereld in Enschede. Nauwe lijks acht jaar oud zat hij al achter de piano. Na de oorlog kreeg hij zijn opleiding aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. De talenten van de jonge Bannink vielen snel op. Een van zijn eerste baantjes vond hij bij een Canadese big band in de na-oorlogse jaren. Kort daarna belandde hij bij de radio. Henk Elsink contracteerde hem als vaste or kestleider. Maar de grote kansen kreeg Bannink toch vooral bij Wim Sonneveld, die hem in 1963 binnenhaal de. Met nummers als 'Tearoom tango' en 'Nikkelen Ne- lis' maakte hij veel indruk. Impresario John de Crane bracht Harry Bannink in contact met Annie M.G. Schmidt. Dat was een gouden greep. Bannink en Schmidt legden de basis voor de Ne derlandstalige musical. 'Heerlijk duurt het langst' was in 1965 de eerste van een lange reeks die verder successen opleverde als 'Met man en muis', "Wat een planeet', 'Foxtrot' en 'En nu naar bed'. Uit die allereerste productie stamt ook het tragische 'Het is over', destijds onsterfelijk vertolkt door Conny Stuart. Het succes van de samenwer king met Schmidt zette voor Ban nink de deuren naar anderen open. Hij ontwikkelde zich in ras tempo als hofleverancier van mu ziek voor televisieseries als 'De film van Ome Willem', 'Ja zuster, nee zuster' en 'De stratemaker op zee show'. Tot vlak voor zijn dood le verde hij nog regelmatig liedjes voor 'Sesamstraat' en 'Het klok huis'. Zijn omvangrijke oeuvre onder scheidt zich door een enorme be vlogenheid. Hij stelde zich als componist altijd dienstbaar op - de tekst stond bij hem steeds voor op. Maar met zijn originaliteit wist hij op vrijwel elke compositie een eigen stempel te drukken. Weemoedige, melancholische liedjes hadden zijn voorkeur. „Als het aan mij ligt, zou ik alleen dit soort liederen maken. Ik denk niet dat ik ooit op een dag zal zeggen: zo, dit is het laatste liedje dat ik schrijf." Harry Bannink heeft zijn woord gehouden. martin hermens tor Löw oogst lof voor zijn rol in 'The Zoo Story «dam max smith overdonderende voorstelling, scherp gespeeld door Leslie de iet en Victor Löw, die door Albee verleid het uiterste van hun kun- te tonen'. 'Terwijl De Gruyter namelijk op de bank zit, loopt als een tijger om hem heen. Hij It, draaft, fleemt, speelt en verleidt I slachtoffer. En tegelijk verleidt hij Izijn publiek, dat aan zijn lippen I ten ieder woord wil horen, iedere ele verandering in zijn mimiek wil aten uit twee van de vele juichen- censies van het tweeluik 'The Zoo van Edward Albee en 'Old s' van Earl Dougles Mitchell, eenakters, door Edward Albee isseerd, zijn volgende week te n de Leidse Schouwburg. In 'The itory' speelt Victor Löw de uitge- terde jongeman Jerry. Hij dringt II op aan een burgerlijke man (Les- Gruyter) die op een bankje in het een boek zit te lezen. Door zijn 'cerende gedragingen en verha- kt hij bij die man allerlei reacties 3,0 e tragische gevolgen hebben. In Friends' ontmoeten twee voor- e jeugdvrienden elkaar bij toeval raat. De een wil de ander echter neer kennen. I tineer de ophemelende kritieken 'rake worden gebracht, reageert ;oorLöw met een verlegen: „Ja, ja, lü In op de plagende vraag: „Wordt tisschien weer een Louis d'Or net Pr0( ie jaar geleden voor 'Soekarno'?", •rtx hij spontaan in een voor hem 'zo terkende' bulderlach uit. „Wie ul,r' wie weet," reageert hij met pret- te» s- regie van de wereldberoemde rd Albee in Nederland, dat is zel- nog nooit vertoond. Tout to- ne pinnend Amsterdam was daarom première begin deze maand in „^ïeuwe de la Mar Theater; Ton Lodewijk de Boer, Mary Dressel- Frans Weisz, om enkele beken- i noemen. Victor Löw: „Vlak voor Leslie de Gruyter en Victor Löw (r): de uitgerangeerde Jerry dringt zich op aan een burgerlijke man die in het park een boek zit te lezen. foto ben van duin iedere première heb ik het gevoel alsof ben ik dus. Mijn vrouw kan dan beter ik naar de slachtbank word geleid. Fy- uit de buurt blijven. Maar dat tout Am- siek heb ik er geen last van. maar op sterdam komt kijken, kan ook zijn zo'n dag voel ik me een tikkeltje de- voordeel hebben. Er zitten dan echte pressief, problemen maken om niets, toneelliefhebbers en kenners in de een beetje ruzie-zoekerig. Vervelend zaal. Als het goed gaat, dan is het net alsof alle harten openbloeien en word je door die sfeer gedragen. Als het niet goed gaat, ja (zuchtend) dan voel je die kilte. Dat was bij 'The Zoo Story' ge lukkig niet het geval." Na het ovationele slotapplaus heeft hij zich enorm opgelucht gevoeld. De repetitieperiode met Edward Albee be schouwt Victor Löw zonder meer als een hoogtepunt uit zijn to neelloopbaan. „In artistiek opzicht heb ik als acteur ook meer nieuwe openin gen gevonden. De afgelo pen vier, vijf jaar had ik het gevoel, dat ik niet verder kwam met mijn spel. Maar het was ook een enerveren de tijd. Al die dagen met hem repeteren was toch spannend. Het is wel Ed ward Albee, met wie je staat te werken!" „Het was een enorme klus om hem hier te krij gen. Om hem over de streep te trekken zijn Leslie en ik hem thuis in New York gaan opzoeken. Daar heeft hij toen de beslissing genomen om het te gaan doen. We hadden daarna nog zo onze twijfels, maar op de eerste dag van de repetities in Amsterdam was hij er ge woon en ging meteen met ons aan de slag." „Hij is niet gemakkelijk toegankelijk, óp het autistische af. Elke dag vraagt hij: 'Are there any questions?' Steevast antwoord ik dan: 'Ja, maar mijn vragen wilt u niet beantwoorden.' Albee wil absoluut niet praten over de betekenis van zijn stukken, terwijl hij bij het re peteren er wel Jezus, Petrus en zoiets als de drie ontkenningen in het leven erbij haalt." Zowel in zijn gewone doen als in tal van rollen komt Victor Löw dynamisch en gedreven over, al beweert hij verle gen van aard te zijn. Regisseurs moe ten hem tijdens repetities vaak sterk afremmen, zo ook Edward Albee. „In het begin twijfel ik heel sterk hoe ik een rol moet spelen. Het is bij mij al tijd een ongeduld en een angst dat ik het niet zal ontdekken. Omdat ik het gevoelsmatig direct goed wil doen, schiet ik meteen in de hoogste versnel ling." „Slow down, slow down," zei Albee elke keer tegen me. Hij wees me erop dat velen die Jerry spelen de fout in gaan door hem met zelfmedelijden te spelen, of zichzelf leuk gaan vinden, of al te drammerig in de weer gaan. Met de twee eerste misvattingen had ik nauwelijks moeite, maar om Jerry zo be- Volgende heerst te kunnen spelen, daar is hard aan ge- weekin w"kt" Victor Low heeft de 71- de Leidse maar nog buiten gewoon kwieke Edward Schouwburg ^bee tiidJe"s.?e repetities als vriendelijk en gedul dig ervaren, maar hij bleef afstandelijk, solitair en weinig communica tief. Met z'n allen na de repetitie of na de première wat gaan drinken of eten was er niet bij. „Ik stelde hem vaak allerlei persoon lijke vragen. Wat wil je: Albee behoort tot grootheden als Beckett, Pinter, O'Neill, die ik op de toneelschool heb moeten bestuderen. Nu ik met zo ie mand als Albee kon werken, wilde ik alles eruit halen wat er in zo'n persoon zit. Dan keek hij me alleen maar met van die stoute ogen aan en ontweek mijn vragen met olijke antwoorden. Die man is zo vreselijk eenzelvig. Hij haat premières van zijn stukken en is die avond in de Nieuwe de la Mar een kwartier voor het einde binnengewan deld. Daar liep hij ook maar in z'n een tje rond. Na afloop was hij weer snel vertrokken." The Zoo Story1. Te zien: do. 28/10 Leidse Schouwburg; di. 2/11 Zoeter- meer, Stadsschouwburg; wo. 3/11 Haarlem, Stadsschouwburg; do. 11/11 Rotterdam, Schouwburg; wo. 24/11 Amstelveen, Schouwburg; di. 30/11 en 1/12 Den Haag, Theater a/h theater recensie hans visser Voorstelling: 'Voorwaarts en niet ver geten', soloprogramma van Jenny Arean Muzikale begeleiding: Hubert Heennga, Peter van der Zwaag Regie Ruut Weissman. Gezien: 19/10, Thea ter De Purmaryn, Purmerend Te zien: door heel Nederland, vr 29/10 in de Leidse Schouwburg Het nieuwe theaterprogram ma van Jenny Arean heet 'Voorwaarts en niet vergeten'. De woorden zijn ontleend aan het aloude 'Solidariteits lied' van Hans Eisler. Het dook in de jaren zestig en ze ventig regelmatig op in strijd bare gezelschappen die iets wilden verbeteren aan de sa menleving. Maar in de voor stelling, die gisteravond in Purmerend zijn première be leefde, ontbreekt het lied. Eerlijk gezegd zou het lied niet eens passen in dit milde programma. Niet dat Jenny Arean de solidariteit is verge ten. Want al zingt ze dat haar leven nu heeft wat ze wou, ze heeft toch een lied voor wie honger heeft en verdriet. Haar programma is opgebouwd rond een keuze uit wat nieu we en vooral veel oudere lied jes, die samen een soort zelf portret vormen van deze vrouw die bijna veertig jaar in het theater staat. Vrolijk en lekker strijdbaar, maar ook met mooie broze kanten. Het zijn liedjes waarin haar talent volop opbloeit, maar waarvoor ze de inspiratie vaak put uit zowel mooie als ver drietige herinneringen. En zo toont Jenny Arean zich ander maal, na haar recente uitstap je naar de musical, een grote theaterpersoonlijkheid die vooral in een soloprogramma volop tot haar recht komt. Meer dan ooit zelfs. Want on danks haar soms stevige aan pak, is haar manier van zin gen nu veel meer doorleefd, persoonlijker en veel meer een spel met nuances. Daardoor winnen ook de oudere, bekende liedjes, aan kracht. Binnen de context van deze voorstelling hebben ze zelfs een extra dimensie. Jen ny Arean zelf lijkt zich in deze opzet goed op haar gemak te voelen, getuige de even over rompelende als ontwapenen de aanpak van deze volop plezier uitstralende show. Een vrouw die haar klasse bewijst, door zich het ene moment uit te leven in 'De begrafenis van Manke Nelis', om vervolgens de tranen van pret te doen wegspoelen door tranen van ontroering, ver oorzaakt door een liedje van George Groot over de nooit verdwijnende pijn om het verlies van dierbaren in de Tweede Wereldoorlog, die oorlog die maar niet overgaat. En anders schuilt dat con trast wel in die prachtige con ference over haar begintijd bij het ABC-cabaret van Wim Kan en Corrie Vonk. Het lijkt alsof het hier gaat om de anekdote, de malle herinne ring. Maar zelden ook werd spelenderwijs zo duidelijk de tragiek van het echtpaar Kan geschetst. Een moment dat in wezen eveneens een liefde volle ode is aan de conferen cier Wim Kan. Want had ze dat nummer ooit zo kunnen brengen als ze hem niet zo vaak, zo van dichtbij aan het werk had ge zien? En vlak daarop volgt dan meteen weer een ontroe rend mooi 'verloren-liefde liedje' van Willem Wilmink. Ook hier wordt ze adequaat begeleid door slechts twee musici, in een sobere maar uitgekiende belichting. Zeg maar: een Rembrandtesk zelf portret van een immer voort gaande, maar nooit haar basis vergetende theatervrouw.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 23