Utrechter wierf onderduikadressen via advertenties
Geloof Samenleving
Bisschop en
hulpverleners
Sierra Leone
zijn weer vrij
Kinderen van
één Vader
WOENSDAG 20 OKTOBER 1999
-NSI
VANDAAG
Voor hindoes begint vandaag het tiendaags
20 'Wijay Dasjmi Dussera' festival. De opvoe-
QKT ring van het verhaal in de Ramayana over
prins Rama, de zevende incarnatie van de
God Visjnoe, staat tijdens dit feest centraal.
Net als de Mahabharata is de Ramayana één van de grote
epische geschiften van de hindoes. Hun ontstaansgeschie
denis ligt tussen de jaren 400 en 600 voor Christus.
De katholieke heiligenagenda herdenkt op 20 oktober de
Portugese heilige Irene; een blijkbaar mooie jonge vrouw
die niets van aanbidders wilde weten. Ook niet van de zoon
van een graaf, die zeer verliefd op haar was. Dat kwam haar
duur te staan, want uitgerekend de verliefde jonge graven
zoon, huurde een soldaat in om Irene om het leven te
brengen. Rond het jaar 653 lukte het haar te vermoorden.
Paus op het web
new delhi In november bezoekt de paus India. De voorberei
dingen op dat bezoek zijn al tijden aan de gang. Moderne com
municatiemogelijkheden worden daarbij niet gemeden. Zo is er
inmiddels een internet-site aan het pausbezoek gewijd. Hier is
aartsbisschop Alan De Lastic aan het werk op deze site. De Las-
tic beziet een foto van de paus zoals die te zien is op www.je-
sus2000india.org. foto epa
Oostenrijkse bisschop looft Haider
wenen De aartsconservatieve Oostenrijkse bisschop Kurt
Krenn heeft zich lovend uitgelaten over de extreem-rechtse lei
der Jörg Haider, wiens partij FPÖ bij de recente verkiezingen de
tweede van het land werd. ,,Ik sta achter mensen die ik waar
deer, en ik waardeer Jörg Haider", zei Krenn in het weekblad
Profil. „Als Haider iets goeds bewerkstelligen kan, moet men
hem dat ook laten doen", aldus de omstreden bisschop van St.
Pölten. „Ik wil niet zoals veel anderen tegen Haider optreden,
daar is geen sprake van." Krenn verwierp ook de internationale
kritiek op de ruk naar rechts in de Oostenrijkse politiek. „Het
kan niet zo zijn dat wij ons door alle.mogelijke niet-Oostenrij-
kers laten leiden.
Kardinaal Christoph Schönborn, aartsbisschop van Wenen, zei
vorige week tijdens een bezoek aan Israël juist dat hij de buiten
landse bezorgdheid over de verkiezingsuitslag in Oostenrijk
deelt. „Vele van mijn landgenoten zijn zich terdege bewust van
Oostenrijks problematische verleden en zullen alles in het werk
stellen om het niet weer te laten gebeuren", verzekerde hij.
BEROEPINGSWERK
GEREFORMEERDE KER
KEN (VRIJGEMAAKT)
Beroepen: te Rotterdam-
Stad (evangelisatiepredi
kant voor het werk onder
moslims in het Rijnmond
gebied), M. de Vries te
Hoogvliet-Spijkenisse.
Bedankt: voor Voorburg,
R.J. Vreugdenhil te Lange-
Beroepen: te Eindhoven,
J. Bouma te Kampen.
CHRISTELIJK GEREFOR
MEERDE KERKEN
Beroepen: te Enschede-
Oost, A.C. van der Wekken
te Winschoten.
GEREFORMEERDE GE
MEENTEN
Bedankt: voor Rotterdam-
Zuid, W.J. Kareis te Har-
dinxveld-Giessendam.
den haag anp
De Utrechtse verzetsman Willem Pieter van Dijl
had een unieke methode om aan onderduik
adressen te komen. Hij vroeg in advertenties in
lokale bladen om pensionkamers. Tijdens be
zichtiging van de aangeboden kamers probeerde
hij de politieke oriëntatie van de verhuurders te
peilen. Als die goed leek, onthulde hij zijn ware
bedoelingen.
Op die manier hielp hij vele joodse onderdui
kers aan veilige adressen. Voor dat werk kreeg hij
maandag postuum een Yad Vashem-onderschei-
ding. Van Dijl werd in 1943 gearresteerd en
kwam uiteindelijk in het concentratiekamp Da
chau terecht. Twee jaar later bevrijdden de Ame-
Onderzoek naar
oorlogsverleden
van RK-Kerk
vaticaanstad
rikanen hem. Hij overleed in 1998.
Een postume onderscheiding was er ook voor
het Groningse schoolhoofd Egbert Star, die aan
Sari Magnus en haar moeder, zus en zwager on
derdak bood. Star werd volgens Sari door christe
lijke naastenliefde gedreven. Dat geldt ook voor
Willem Kwerreveld en zijn vrouw Josina Kwerre-
veld-van Kooten uit Wassenaar, bij wie de drieja
rige Jacob Schilo tot het einde van de oorlog on
dergedoken was. Josina nam de onderscheiding
voor haarzelf en haar overleden man in ont
vangst.
Jan Bastiaans (postuum), zijn vrouw Cornelie
(postuum) en dochter Truus Warsen-Bastiaans
uit Haarlem werden geëerd voor de opvang van
Bob Jacobs, een joodse jongen uit Duitsland, en
zijn ouders. Hoewel Jan in de loop van de oorlog
ernstig ziek en hulpbehoevend werd en in 1944
overleed, konden de onderduikers tot het einde
van de oorlog blijven.
Adrianus Wijntje, zijn vrouw Hendrika Wijntje
van Ginhoven, broer Jan en schoonzus Johanna
Cornelia Segboer hadden aan de Dordtselaan in
Rotterdam een centrum voor illegale activiteiten
waaraan vele onderduikers hun leven te danken
hebben. Zij kregen de onderscheiding allen pos
tuum.
De inmiddels overleden Jan de Klerk en zijn
weduwe Anna Lambooy-Swagerman vingen in
1942 de pasgeboren Bram Poons op, die met een
navelbreuk in het Juliana Kinderziekenhuis in
Den Haag lag. Zijn ouders waren al weggevoerd
en zijn nooit meer teruggekomen. Na
moest Bram tot zijn verdriet naar aang?
familie van moederskant. Anna staakte
me tijd haar bezoeken aan Bram, od
nieuwe moeder die niet op prijs stelde.
ren geleden wist zij Bram via een oude
haar kerk op te sporen en kon zijn he
herstellen.
Yad Vashem, het instituut in Israël
dachtenis van de shoah, eert mensen d
de Tweede Wereldoorlog joodse mi
hebben gered of getracht te redden. Sin j
richting in 1953 heeft het centrum w
ongeveer 11.000 mannen en vrouwen ge
der wie bijna 4500 Nederlanders.
nde
rtr/afp/dpa
Een team van joodse en rooms-
katholieke onderzoekers gaat
zich buigen over de rol die de
Rooms-Katholieke Kerk tijdens
de Tweede Wereldoorlog heeft
gespeeld. De vraag of de RK-
Kerk genoeg tegen de moord op
zes miljoen joden heeft gedaan,
staat daarbij centraal.
De onderzoekers van het Va-
ticaan en de Internationale
joodse commissie voor interre
ligieuze dialoog (IJCIC) zullen
de elf delen met archiefmateri
aal die het Vaticaan reeds heeft
gepubliceerd, onder de loep ne
men. Verder krijgen ze wellicht
indirect en gedeeltelijk inzage
in de tot nu toe gesloten oor
logsarchieven van het Vaticaan.
Van joodse zijde is meerma
len kritiek geuit op de vermeen
de passieve opstelling van paus
Pius XII tijdens de Tweede We
reldoorlog. De Britse historicus
John Corn well noemt Pius XII
in zijn onlangs in het Neder
lands verschenen boek Hitiers
paus een bewonderaar van de
Duitsers met antisemitische
sentimenten.
Het Vaticaan houdt vol dat de
oorlogspaus door stille diplo
matie en hulp achter de scher
men vele joden het leven heeft
gered. Officiële kerkelijke uit
spraken tegen het nazisme en
de jodenvervolging zouden vol
gens de RK-Kerk het lot van jo
den en rooms-katholieken al
leen maar hebben geschaad.
Een bisschop, enkele geestelij
ken en een groep hulpverleners
die maandag in Sierra Leone
werden ontvoerd, zijn weer vrij.
Ze waren gevangen genomen
tijdens een vuurgevecht tussen
de rebellen van het Revolutio
nair Verenigd Front (RUF) en
de aanhangers van de voorma
lige militaire leider Johnny Paul
Koroma. De zestien slachtoffers
van de ontvoering werden gis
teren naar de hoofdstad Free
town overgebracht.
COC Fries i
peilt opvatti I1
pastores o
homoseksu.l
leeuwarden anp
"Een dominee is een hulpje
van God. Hij staat in de kerk
en vertelt allerlei dingen over
God en Jezus. Eigenlijk is een
dominee heel belangrijk voor
de kerk. Hij brengt de zegen
uit, hij bidt en hij preekt. Een dominee
krijgt de kracht van God en daarom weet
hij al die dingen.
Als je ziek bent, komt de dominee langs
om te praten. En dan neemt hij soms iets
mee, bijvoorbeeld een schaal met fruit.
Hij vertelt een verhaal uit de Bijbel en doet iets aardigs voor de
mensen. Een dominee doopt ook baby's, hij trouwt mensen en
hij doet begrafenissen. Dat heb ik allemaal al eens meegemaakt,
bijvoorbeeld toen mijn oma dood ging.
De begrafenis van mijn oma was heel triest, maar ik vond het ook
heel belangrijk voor haar dat ze naar God ging. Want ze blijft nog
leven, maar dan in de hemel. Ik was nog klein toen het gebeurde.
En ik was bijna jarig en dan kwam mijn oma altijd en bakte ze
een taart of zo. Ik vond het altijd heel leuk als mijn oma kwam en
ineens kon ze niet meer komen, want ze
was dood.
Ik schrok me een tierelier toen het gebeur
de. We zouden schaatsen gaan kopen,
maar dat ging niet door, want mijn oma
lag op sterven. En toen is mijn papa toch
een paar dagen daarna schaatsen gaan ko
pen. Dat vond ik heel lief van hem. Maar
hij was wel een beetje stil en verdrietig.
Voor mij is het een troost dat oma in de
hemel is. Soms denk ik aan haar en dan ga
ik bijna huilen, maar als ik bedenk dat ze
in de hemel is, ben ik weer blij. De hemel is heel mooi, met wa
ter, bomen, dieren en allemaal gelukkige mensen, en God. Je
hebt nooit tekort aan eten en nooit tekort aan geld, want dat heb
je niet nodig. Het is altijd feest en iedereen houdt van elkaar.
Ik heb de hemel ook een keer getekend voor m'n
opa. Een soort hemel, want je weet natuurlijk nooit
precies hoe het eruit ziet. Hij was er heel blij mee.
Die tekening heb ik drie jaar geleden gemaakt, maar
hij hangt nog steeds in de keuken van opa."
Het COC Friesland
pastores in het bisdon
gen een vragenlijst ges
hun opvattingen ove
seksualiteit te peilen
ling van de vereningin
gratie van homoseksu
weten of ze de omso
vattingen van bisscho|
Groningen delen.
Het COC probeert
vragenlijst verder ai
men in hoeverre de
gen van Eijk afwijker
beleid van zijn voorgs
Ier. De pastores wore
vraagd hun mening
over de kerkelijke
van homohuwelijken.
In een open brief aa
rochianen in het bisdi
toe ook de provincie
behoort, uit het COC
zijn zorgen over het
ge beleid voor hora
teit. Eijks uitleg van
katholieke kerkleer ge
gens de organisatie
voldoende eerbied et
voor de waardigheid
moseksuelen. De 'lit
tolerante houding'
Ier loopt daardoor gew
Het COC Friesland
eert zich van de afde
ningen die na twee g
met Eijk heeft gesuggi
de nieuwe bisschop
zijn opvattingen bij
Volgens het COC
heeft Eijk in het tweed
zijn ideeën over de
inversietherapie sta
houden. De bisschop
mening dat priesters
moseksuelen die met
aardheid worstelen, m
viseren zo'n therapie
gaan om een heterosfl
vensstijl aan te leren.
Friese afdeling.
De open brief roept
vigen op om in hun|
te zorgen voor eeni
open ldimaat voor hoi
elen en hen te helpei
te accepteren en hui |ej~t
heid zonder onnodigf
te beleven. Het COC
heeft de pastores
brief in hun kerken uLj~0
zen en in de parochiel
publiceren.
1
ozii
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met donderdag.
Finland:
Rustig weertype met wolkenvel
den, vooral 's middags wat zon
en vrijwel overal droog. Maxima
oplopend naar 3 tot 8 graden.
Noorwegen:
Langs de kust wolkenvelden. In
het binnenland behalve wolken
ook zon. Overal droog. Maxima
uiteenlopend van 3 in het bin
nenland tot 11 graden langs de
kust.
Zweden:
Perioden met zon. In de nacht en
ochtend kans op mist of laaghan
gende bewolking. Op de meeste
plaatsen droog. Middagtempera-
tuur uiteenlopend van 5 graden
in het noorden tot 8 graden in
het zuiden.
Denemarken:
Perioden met zon, maar ook en
kele wolkenvelden. Het blijft
droog. Middagtemperatuur rond
9 graden.
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
Perioden met zon, met vooral in
de ochtend kans op bewolking.
In het oosten van Schotland
soms wat regen. Stevige oosten
tot zuidoostenwind. Donderdag
vanuit het zuiden meer bewol
king en af en toe regen. Middag-
temperatuur tussen de 10 en 14
graden.
België en Luxemburg:
Geleidelijk meer bewolking en
kans op wat regen. Vanaf don
derdag wel minder wind. Maxima
rond 12 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Geleidelijk toenemende bewol
king en af en toe regen. Middag-
temperatuur oplopend naar 15
graden.
Portugal:
Wisselend bewolkt en van tijd tot
tijd regen- of onweersbuien.
Maxima tussen 17 en 22 graden.
Langs de westkust veel wind.
Madeira:
Wolkenvelden, ook nu en dan
zon en kans op een bui. Maxima
rond 23 graden.
Spanje:
Wisselend bewolkt en een enkele
regen- of onweersbui. In de vroe
ge ochtend kans op mist. Maxi
ma uiteenlopend van 17 graden
langs de Golf van Biskaje tot 24
graden in het zuidoosten.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon, vooral op de
zuidelijke stranden. Meest
droog. Middagtemperatuur om
streeks 26 graden.
Marokko:
Westkust: vanuit zee wolkenvel
den en enkele buien. Donderdag
meest droog en meer zon. Mid
dagtemperatuur tussen 23 en 27
graden.
Tunesië:
Perioden met zon, met in het
noorden soms een regen- of on
weersbui. Middagtemperatuur
rond 26 graden.
Zuid-Frankrijk:
Wisselend bewolkt en enkele ste
vige regen- en onweersbuien. Lo
kaal veel neerslag. Tussendoor
zonnige perioden. Maxima tus
sen 17 en 22 graden.
Mallorca en Ibiza:
Zeer wisselvallig met zware re
gen- en onweersbuien. Soms
veel wind. Maxima ongeveer 24
graden.
Italië:
Woensdag perioden met zon en
een enkele bui. Donderdag
neemt de buiigheid sterk toe.
Maxima uiteenlopend van 15
DONDERDAG 21 OKTOBER 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 08.15 Zon onder 18.33
Maan op 17.36 Maan onder03.23
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 01.40 14.05 01,13 13.38
Laag 09.30-* 21.56 09.11 21.37
Weerrapporten 20 oktober 08 uur:
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
onbewolkt
licht bew.
licht bew.
26 19 0.0
18 14 50.0
9 7 1.0
13
Amsterdam onbewolkt 08
temp neersl Malta
10 2 0.0 Oslo
10 2 00 Parijs
10 7 10 2 0.0
bewolkt
as
onweer
V warmtefront
regen
sneeuw
koufront
opklaringen
hagel
lagedruk
-
mist
windrichting
hogedruk
zonnig
19
temperatuur
luchtdruk in
1000 hecto pascal
onbewolkt ono 4
25 21 30
22 12 -00
6 -1 0.0
Split li
Stockholm z
Warschau z
Wenen li
Bangkok h
Buenos Aires 0
Casablanca li
Johannesburg h
Los Angeles 0
New Orleans z
New York z
Tel Aviv 0
6 1 0.0 Tokyo
9 9 11.0 Toronto
1 -1 0.0 Tunis
0.0
9 2 10
15 11 0.7
25 17 4.0
23 16 0 0
16 0.0
1 -1 0.3
5 2 0.5
wl 7 "3 01
30 0.0
30 22 00
23 18 0.0
30 16 0 0
27 14 0.0
24 20 1.0
12 6 00
28 18 0.0
17 12 10.0
10 1 0.0
27 20 0.0
13 5 0.0
kantoor
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
abonneeservice
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging
Ma t/m/ vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071 -512
directie
B.M. Essenberg,
W M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
hoofdredactie
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L. F. Klein Schiphorst (adjunct)
W I-
redactie
F Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W Spierdijk, chef sportredactie
E Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W F Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323 5(
Familieberichten: 023- 5317i
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie: 071- 531592
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8 30:f' Ölf
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTEIitpee
Maandag t/m vrijdag vr~ 0
071-5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging"
het automatisch afschrijven van ha
abonnements-geld, ontvangen I
betahng. -u
VERZENDING PER P05
Voor abonnementen die per post(b "H
worden verzonden geldt een toesli I di<
aan portokosten per verschijndag
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSE
Voor mensen die moeilijk lezen!
hebben of blind zijn (of een andi Rn
leeshandicap hebben), is een [esp
van het regionale nieuws uit hd aaj
Dagblad op geluidscassette bei-
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectu
internet:
v leidschdaqblad.nl
u E-MAIL:
redactie.ld@damiate.hdc.nl
ent
Auteursrechten voorbed j$ e
graden in het noorden tot 24 in
het zuiden.
Corsica en Sardinië:
Wisselend bewolkt en stevige re
gen- en onweersbuien. Middag
temperatuur rond 22 graden.
Malta:
Zowel zon als een enkele bui,
mogelijk met onweer. Maxima
rond 25 graden.
Griekenland en Kreta:
Zowel zon als een enkele bui.
Maxima 20 tot 25 graden.
Turkije en Cyprus:
Perioden met zon, maar in het
westen en noorden van Turkije
ook een enkele bui. Maxima 20
tot 25 graden.
Duitsland:
Zonnige perioden en droog. In de
nacht en ochtend plaatselijk
mist. In het zuiden en westen ge
leidelijk meer wolken en vooral
donderdag kans op wat regen.
Middagtemperatuur tussen 9 en
12 graden.
Zwitserland:
Wolkenvelden en vooral donder
dag van tijd tot tijd regen.
Woensdag in het noorden kans
op mist. Middagtemperatuur tus
sen 11 graden in het noorden en
15 graden in het zuiden.
Oostenrijk:
Afwisselend zon en wolken.
Vooral in het zuiden kans op een
bui. Maxima omstreeks 11 gra
den.
Hongarije:
Vrijwel droog en af en toe zon. In
de ochtend plaatselijk mist. Mid
dagtemperatuur rond 10 graden.
K
N H U I
ie dc
•;^es z
z
Z I
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u per dag
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezond?
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111
love
nd