'Muziek is het voertuig van onze emotie
'Elk gedicht is een vangnet voor de liefde'
André Hazes poetst
zijn imago flink op
Drieluik met lastige teksten bij Imperium
jyg assaaf a
Cultuur Kunst
Prins Bernhard re
oeuvreprijzen Pril
Bernhardfonds u
Winnaars
Ballonwedstrijd
Hoogmade
DINSDAG 19 OKTOBER 1999
ij RIJSDAM. 071-5356444, PLV CHEF CAROLINE VAN OVERBEEKE07'
Schade monumenten door concerten
londen De archeoloog Stefan Karwies heeft artiesten gesmeekt
voortaan geen concerten meer te geven op oude locaties, zoals
het Colosseum in Rome. Volgens hem kan het hoge geluidsvo
lume blijvende schade aanrichten aan de monumenten. De ar
cheoloog vroeg de band Pink Floyd het optreden in het Colos
seum af te zeggen. Ook wil hij het millenniumconcert van de
Franse toetsenist Jean-Michel Jarre bij de piramides van Giza in
Egypte tegenhouden.
Kaarten opera en dans bij K&O
leiden Bij het uitbureau van K&O aan de Oude Vest in Leiden
zijn kaarten verkrijgbaar voor twee dansvoorstellingen en een
opera in het Lucent Danstheater in Den Haag. Het gaat om 'The
Sleeping Beauty' door het Koninklijk Ballet van Vlaanderen en
'Het Zwanenmeer' door het Nationale Ballet. De voorstellingen
zijn respectievelijk op woensdag 22 oktober en zondag 3 no
vember. De operavoorstelling 'Orfeo ed Euridice' van Haydn is
op zondag 31 oktober. K&O zorgt voor gratis busvervoer.
Open dag in In Casa
leiden Danssalon 'In Casa' houdt ter gelegenheid van de Natio
nale Disco Dag 1999 komende zondag open huis. Belangstel
lenden krijgen de kans om nader kennis te maken met de disco
theek en een kijkje te nemen achter de schermen. Vanaf 15.00
uur zijn de deuren geopend. In Casa is te vinden op de Lam
mermarkt 100 in Leiden.
Dulce Pontes treedt donderdag op in de Stadsgehoorzaal
O zich'
Nog geen acht jaar geleden zong ze, als zangeresje van
begin twintig, Engelse rockballads. Maar al snel ontdekte
Dulce Pontes haar voorkeur voor de Portugese volksmu
ziek, met inbegrip van de fado. De Portugezen sloten
haar onmiddellijk in het hart als de opvolgster van Ama-
lia Rodrigues. Het bleek een te nauw keurslijf, zowel wat
betreft de mogelijkheden van haar stem als haar intellec
tuele belangstelling. Welke eenzame hoogte ze inmid
dels heeft bereikt bewijst haar nieuwste cd: 'O primeiro
Canto' (zeer vrij vertaald: 'In den beginne was er...'),
veertien stukken gerangschikt volgens het oeroude the
ma van de vier elementen: vuur, water, lucht en aarde.
Ze is in Nederland voor een aantal concerten. Komende
donderdag is ze te zien en te horen in Leiden, in de
Stadsgehoorzaal.
leiden els smit
muziek recensie
LOUIS DU MOUUN
Concert. André Hazes met orkest o.l.v.
John van de Ven Voorprogramma Sugar
Lee Hooper Gezien 18/10, Ahoy', Rot
terdam
Zelfs de mooiste tradities ver
gen zorgvuldig onderhoud. An
dré Hazes heeft heel goed be
grepen dat z'n vaste oktobervi-
site aan Ahoy' weer eens toe
was aan een flinke kwaliteitsim
puls. Zeker na de zwakke beurt
van een jaar geleden dreigde de
reputatie van z'n belangrijkste
live-optreden af te glijden tot
het niveau gezellig, maar rom
melig meezingfestijn. Daarom
bracht de Amsterdamse le
venspopzanger gisteravond
voor andermaal ruim 10.000
fans het grofste geschut in stel
ling: Sugar Lee Hooper als idea
le opwarmer, Paul de Leeuw als
dito surprisegast en vooral
zichzelf in de beste vorm sinds
jaren.
Dankzij onder meer de bege-
v leiding van Sparta's clubarts
Casper van Eijck was 'De Haas'
van de eerste tot de laatste se
conde in zijn element. Wat niet
betekende dat alles vlekkeloos
verliep, maar wel dat hij zelf al
le opdoemende schoonheids
foutjes vlot kon wegpoetsen. En
dat was in het verleden wel
eens anders. Met name bij z'n
voorlaatste concerten in het
Rotterdamse sportpaleis leunde
hij maar wat graag op de bij
voorbaat heersende feeststem
ming en deed z'n feitelijke po
diumprestatie er wat hem be
treft minder toe.
Zo strak als z'n nieuwe kapsel
en z'n nette pak bij opkomst, zo
kloek zette Hazes zich ook dik
anderhalf uur lang schrap,
functioneel begeleid door het
'groot orkest' van John van de
Ven. Z'n repertoirekeuze was
vooral in de eerste helft nogal
Italiaans getint (denk aan 'Co-
me Prima' en 'Piove'), waar
door de vaak van dezelfde voor
liefde getuigende Paul de
Leeuw zich extra welkom zal
hebben gevoeld. In die overdui
delijke 'chianteske' sfeer was
het niet zo verwonderlijk dat
beide 'echte vrienden' hun be
kende succesnummer 'Droom
land' inleiden met een verkapt
eerbetoon aan Willy Alberti,
zijnde 'Onder de bomen van
het plein'.
Vervolgens ging Hazes in z'n
eentje als het ware recht op de
streep (laatste, spontane toegift
"Volare') af via heel veel goud
van oud, deels verpakt in med--
ley-vorm. Perfect gepresenteerd
voor degenen die de kelen had
den gesmeerd om lekker te
kunnen meeblerren. Hoeveel
dat er waren kon van de arena-
vloer worden afgelezen, getuige
de enorme plassen gemorst
bier. Ofwel: waar het idool zich
zelf thans knap in de hand lijkt
te hebben, had z'n aanhang
duidelijk meer dan ooit de nei
ging om compleet loos te gaan.
Voor André Hazes zelf is het
jammer dat deze hervonden
discipline te laat komt om te
worden opgenomen in de bio
scoopfilm over z'n leven, die op
dit moment door regisseur
John Appel wordt gemonteerd.
Op de wel verwerkte beelden en
geluidsfragmenten van 'Ahoy'
'98' zal Hazes sowieso zuur te
rugkijken. Omdat dat twee
daagse bezoek hem veel meer
geld heeft gekost dan opgele
verd, als gevolg van een slecht
bezochte eerste avond en mis
management van z'n toenmali
ge impresariaat Brothers in Bu
siness. Die financiële dreun,
met de recette van gisteravond
waarschijnlijk al goed gemaakt,
zal Hazes helemaal uit z'n
hoofd kunnen zetten als hij 'er
gens volgend jaar' de Amster
dam Arena kan doen vollopen.
Ze is gezellig. Open, iemand die
zichzelf vertrouwt. En ook ie
mand die er op uit is om door
te dringen tot de kern van de
dingen. Toch maar even vragen
of ze veel verdriet heeft gehad
over de dood van Amalia Rodri
gues. „Dat hebben we hier alle
maal gehad. Maar we weten
ook allemaal heel zeker dat ze
eigenlijk nog steeds leeft en dat
ze altijd bij ons zal blijven. We
hebben haar muziek."
Portugezen koesteren hun
muziek als de drager van emo
ties. Daar was Dulce Pontes al
vroeg achter natuurlijk. Haar
speurtochten op het platteland
naar de wortels van de nationa
le muziek bevestigden dat. Ge
tuigenissen daarvan zijn te vin
den op haar eerdere cd's 'Lusi-
tana' en 'Lagrimas' (waarop de
hit 'A cancao do mar'). Maar,
en dat kan je horen op haar
nieuwe album, haar horizon
heeft zich verbreed. Letterlijk
en figuurlijk. Mede gevolg van
de reizen, de tournees die ze
kon maken door het succes van
haar eerste cd's. Eenmaal in de
verre oorden aangeland kon ze
het niet laten zich te verdiepen
in de oorspronkelijke muziek
van die landen.
„Ik heb ontdekt dat in de mu
ziek van alle culturen iets ge
meenschappelijks zit. Het heeft
te maken met klanken, met
sfeer, je voelt dat we allemaal
met elkaar zijn verbonden, dat
we een eenheid zijn, dat we
stuk voor stuk dezelfde oer-
gevoelens hebben. Er is een es
sentie die we delen en we we
ten het diep in ons hart ook."
„Als je dat door hebt, kun je
op grond daarvan een soort
nieuwe, zeg maar imaginaire,
folklore scheppen: muziek die
niet uit een bepaald land komt,
maar die wel de essentie van al
die muziek in zich draagt en
daardoor ons allemaal, waar je
ook ter wereld woont, diep
raakt."
Vandaar dat je op het nieuwe
album toch niet echt gangbare
instrumenten - en bovendien al
helemaal niet verwant aan de
Portugese cultuur - tegenkomt,
zoals de Zweedse doedelzak en
instrumenten uit Madagaskar.
En ze heeft gelijk: ze smelten
samen tot een harmonieus ge
heel. Met als verbindend ele
ment haar stem.
zo goed aanvoelen. De
waarin we het album
gemaakt, was een heel
ge tijd in mijn leven. U
leerd om niet alleen te
maar om te durven
teksten en muziek, maLDE
samen met anderen.
We wisten met z'n allee ,orst
met iets heel oers bezig
Het thema van de vieti ,tw-
ten - vuur, water, lucht
de - valt daarin: dat is
oud als de weg naar Rot
„Wat ik wil zeggen, is jml
niet alleen staan in on; 1"^
ties, maar dat we juist10CEV
emoties zijn verbond
muziek is het grote
daarvan. De invloed
ziek is enorm. Ik wore
eens bang van. Omdal
ten goede, maar ook te
kan worden gebruikt
dat muziek is bedoeld
monie te creëren, maas
tijd... Zo veel mensen
leen wonen, verkiezen j^Tfi
alleen door het leven te )r t0(
geloof niet dat dat de b mov
is. Ik kijk naar de jonge |at t(
Wie brengt ze nog in inur
met religie? Hou me te .om,
ik ben niet religieus in
ke zin, maar ik
Schepper. En ik ben en
tuigd dat sommige noi
waarden eeuwighei
hebben. Ik denk dat
mensen moet leren
modes en de waan va
heen te kijken. Maai
wat ook muziek heet,
maar aan modes gereli
„Dit soort inzichten
„Die is een grote gave, zo zie in dienst moet stellen van een
ik het. Ik besef dat ik daar heel grote geheel. Dat geldt ook in
zuinig op moet zijn en dat ik 'm het klein. Sinds een jaar of twee
heb ik muzikanten om me heen
gevonden - we hebben natuur
lijk elkaar gevonden - die elkaar
ze als je met muziek bt jen
Je realiseert je dat we |0 jy
allen een wereld dele de ir
die ideeën wil ovei dat
dan is de muziek ht
ment bij uitstek: het g;
richting Ziel."
theater recensie
'Hun!' en 'Ombat' van Peter de Graef. 'Zij was en zij is,
zelfs' van Jan Fabre. Regie: Coen van Onselen. Gezien.
16/10, Imperiumtheater Leiden. Aldaar nog te zien 21,
22, 23,28,29 en 30/10.
Twee monologen en een eenakter vormen
een drieluik van lastige teksten die naar de
opvatting van de Leidse toneelgroep Impe
rium de Liefde behandelen vanuit ongewo
ne invalshoeken. Met wat goede wil is deze
algemene thematiek inderdaad in alle drie
de teksten terug te vinden. Als gezamenlij
ke kapstok kun je er in elk geval mee uit de
voeten. Of daarmee een samenhangende
kern van het geboden tekstmateriaal is
aangeduid, is nog maar de vraag. Op het
eerste gehoor valt daarover weinig te zeg
gen.
Met name de beide monologen maken
het de toehoorders niet eenvoudig. Ellen
Rekelhof benadert de tekst van Jan Fabre
als een soort ritueel. Ze spreekt de volledige
tekst tweemaal uit: eerst vrij rustig, daarna
in een gejaagd tempo. Ze probeert daarbij
dezelfde bewegingen te maken. Mede door
het gebruik van een microfoon en door de
clowneske schmink kiest men aldus voor
een gekunstelde aanpak. Dat werkt in zeke
re mate, de tekst krijgt meer het karakter
van een bezweringsformule dan als infor
matiedrager. Dat de tweede keer de tekst
minder goed verstaanbaar is, telt dan ook
niet zo zwaar.
Et Meijvogel houdt zijn vertellende mo
noloog aanzienlijk kleiner. Door het enigs
zins gedragen tempo krijgt zijn voordracht
iets zwaars. Begrijpelijk is dat wel. Door de
gewelduitbarstingen waarvan in zijn tekst
sprake is, ligt een lichtvoetiger aanpak im
mers minder voor de hand. Beide spelers
brengen hun monoloog op een vrijwel leeg
podium. Alles moet van hen zelf komen.
Dat maakt hen kwetsbaar. Dat ze daar spel-
technisch tegen opgewassen blijken te zijn,
is een prestatie te noemen. Veel meer is er
niet uit te halen, een monoloog heeft nu
eenmaal zo zijn beperkingen.
In dat opzicht hebben Edith van Ruyven,
Thea Wesseling en Jos de Voogd het ge
makkelijker. In kort afgemeten dialogen is
het steeds twee tegen één. Hun tekst is
minder cryptisch, de strijd gaat constant
tussen de twee vrouwen tegenover die ene
man die ook nog eens beweert een verhou
ding met een derde vrouw te hebben. Hun
gehakketak is hard, soms geestig en wordt
gespeeld in een pracht van een abstract de
cor van tientallen biscuitblikken. De opzet
is theatraler, er valt gewoon meer te bele
ven. Het speltempo is doorgaans goed, zou
misschien nog iets hoger kunnen liggen,
opdat het ietwat zware drieluik uiteindelijk
nog een pakkend slot krijgt.
Nieuwe gedichtenbundel van Oegstgeestse dichter Guus Wakelkamp
'Een stuk of wat gedichten - is
dat genoeg voor de rechtvaardi
ging van een bestaan?', schreef
de dichter Jacques Bloem tegen
het einde van zijn leven zeer
bescheiden. De Oegstgeestse
dichter Guus Wakelkamp (47) is
geen Bloem, maar een stuk of
wat gedichten die de moeite
waard zijn, staan er in zijn
nieuwste bundel 'Een mond vol
liefde' zeker. Het gaat hier om
een verzameling homo-eroti
sche verzen, maar amoureuze
escapades worden niet in detail
beschreven en ook de zweep
slag klinkt maar zeer af en toe.
Ingehouden verzen, die gaan
over toenadering, verlangen en
eenzaamheid.
Guus Wakelkamp is al een
jaar of vijftien bezig met het
schrijven van gedichten. In
1987 verscheen de bundel 'De
stad is een jongen' en vijf jaar
later, in 1992, de bundel met de
lange titel 'De voorsprong van
het water op het uitzicht over
de rivier'. Wakelkamp: „Die
laatste titel geeft goed weer
waar het mij bij het dichten om
gaat. Je kijkt naar het water en
denkt: dat is het, dit uitzicht.
Maar dat uitzicht vliedt weg,
gaat voorbij zonder dat je er erg
in hebt. Wat je ziet is al aan het
jweggaan. Dat maakt machte
loos. Ik schrijf gedichten om
bepaalde momenten vast te
houden, momenten die mis
schien op het eerste gezicht
niet zo belangrijk zijn maar die
je kunt meenemen op de reis
die het leven is. Dan heb je ten
minste iets."
„Kijk, ik ben zelf homoseksu
eel en heb vele relaties gehad.
Daarbij waren ook relaties die
nu niet zoveel waarde hadden.
Maar als je er dan later over
Guus Wakelkamp: „Ik schrijf gedichten om bepaalde momenten vast te houden." foto dick hocewoning
gaat schrijven, blijkt dat je er toch pogingen tot communica- houden. De gedichten zijn te zijn en alleen achter te blij-
toch iets van hebt geleerd. Het tie, een zoeken naar contact, daarvoor een vangnet. Uit de ven. Hoewel dat soms onver-
is goed om dat vast te leggen. Het is een poging de liefde die bundel spreekt, zoveel weet ik mijdelijk is omdat wij het graf al
De gedichten die ik schrijf zijn er op zeker moment is, vast te wel van mezelf, de angst alleen in ons meedragen."
Guus Wakelkamps gedichten
zijn geschreven in een parlan-
do-achtig ritme. In de je-vorm
worden verre geliefden toege
sproken. Het effect daarvan is
een grote intimiteit, die ook een
zeker gevaar in zich bergt. Als
de gevoelens of uitgesproken
gedachten niet enigszins wor
den veralgemeniseerd, kan bij
de lezer het idee ontstaan dat
de gedichten niet voor hem zijn
bedoeld en dat ze beter aan het
desbestreffende vriendje in een
gesloten enveloppe zouden
kunnen worden toegestuurd.
Maar gelukkig trapt Wakelkamp
niet vaak in die valkuil.
Een van de aardigste gedich
ten uit de bundel is 'Dagelijks',
een vers dat gaat over een ta
nende verhouding, wadrin echt
contact niet meer mogelijk is.
Het gedicht eindigt met de re
gels: 'Ik zie je hoofd/op het klis
sen en denkt/als ik dood ga/ben
ik mijn eigen verdriet.Beter is
de contactarmoe tussen twee
mensen bijna niet te verwoor
den.
Wakelkamp: „Het is een situ
atie die ik wel heb meegemaakt.
Dat je met iemand een relatie
hebt en er langzamerhand ach
terkomt dat hij zich toch heel
weinig om je bekommert. Het
zijn dat soort zaken waar ik
over schrijf. Kijk, ik ga niet
breed uitmeten wat er tussen
twee mannen allemaal gebeurt,
al ben ik daarover in de laatste
cyclus 'Vuurvogel' wel wat ex
plicieter. Nee, het gaat mij om
de liefde waarmee je in je hoofd
rondloopt. Om de kleine din
gen die je van iemand doen
houden. Dat wil ik in begrijpe
lijke taal neerzetten. Dat wil ik
bewaren. Voor mezelf en voor
anderen. Ik denk dat dat be
langrijk is."
amsterdam
n dc
ijk vi
tzw.
Ana
Hon
derd
raj
(TEC
endi
p<
pist'
de s
Prins Bernhard reikt donder
dagmiddag 28 oktober in de
Nieuwe Kerk te Amsterdam
vijf oeuvreprijzen uit van het
Prins Bernhard Cultuurfonds.
Deze prijzen worden toege
kend aan personen of organi
saties die zich buitengewoon
verdienstelijk hebben gemaakt
voor de cultuur en het natuur
behoud in Nederland. Aan el
ke prijs is een bedrag verbon
den van 100.000 gulden.
Liestbeth Coltof krijgt de
Prins Bernhard Cultuurfonds
Theater Prijs. Zij is al jaren
lang als regisseur actief op het
terrein van het kinder- en
jeugdtheater. Sinds 1990 leidt
ze met veel succes Huis aan
de Amstel.
Hubert-Jan Henket ont
vangt de Prins Bernhard Cul
tuurfonds Prijs voor Toege
paste Kunst en Bouwkunst.
Henket ontwierp onder meer
het Paviljoen Van Beuningen-
De Vrieze van het Museum
Boijmans Van Beuningen, de
uitbreiding van het Teylers
Museum en het
rengebouw Cerai
Maastricht.
Het Nationaal
fonds Olympisch
wordt onderscheidenl
Prins Bernhard Culti|
Monumenten Prijs. I
heeft zich met succd
voor het behoud
Olympisch Stadion teS
dam. Dankzij de i
stichting kan het getx -T
oorspronkelijke func
houden.
De Prins Bernhard
fonds Prijs voor Ku
Cultuureducatie gaati
radioprogramma De
bilgorgel. Dit taaled
programma bereikt e
publiek van jongerei
leeftijdscategorie 15/1
De Martinus Nijhi i Clei
gaat naar vertaalster
Comips. Zij heeft zi(
rende een periode t
vijfentwintig jaar bez
den met de vertaling !e c'€
alle delen van de roni mi"8
'Op zoek naar de verh
van Marcel Proust.
kor
Leidsch^^- Dagblad
Het is alweer een tijdje terug, maar op
13 augustus hebben 250 kinderen
deelgenomen aan een Ballonnenwedstri
Hoogmade. Op deze dag stond de wind
oosten, want de sterkste ballonnen zijn
Gelsenkirchen (Duitsland) terechtgekom
De vinders van de ballonnen hebben de
kaartjes terug gestuurd naar het Leidsch
Dagblad.
De ballonnen van Marloes Hoogenboi
uit Alphen aan den Rijn, Lotte v/d Meel J
Hoogmade en Giel van Teylingen ook
Hoogmade zijn het verste gekomen.
Zij ontvangen van het Leidsch Dagblad (j
mooi kinderboek.
'REE
