Pijnlijke mg en houten billen
Relatie arts-patiënt
Genetisch materiaal van
ebola-virus bij dieren
Gezondheid
Brandwonden: voorkomen is beter
13
IS 1
loer
)rg'
MAANDAG 18 OKTOBER 1999
KNSC
Meneer de Groot is een man van ongeveer vijfenzestig jaar,
die van het leven houdt. Hij heefteen gezellig gezin, zijn
vrouw verheft het koken tot een kunst, en hun grootste ple
zier is samen met vrienden genieten van een heerlijke
maaltijd met een goed glas wijn. Het is hem wel aan te
zien. Hij heeft overgewicht, maar dat misstaat hem niet.
„Al mijn broers zijn zwaar gebouwd, en ook mijn vader
was fors. Ik ben er aan gewend", zegt hij. „Het zit me niet
in de weg, maar nu heb ik van de cardioloog gehoord, dat
ik aan mijn kransslagaderen geholpen moet worden. Dat
moet gebeuren in een hart chirurgisch centrum. Daarom
heb ik met u een afspraak gemaakt. Het is niet zo maar
wat. Ik wil tevoren vastleggen wat ik wel en wat ik niet
toesta na de operatie. Stel voor, dat het misgaat, dan leef ik
verder als een plant, als ik niet bijkom. Dat wil ik onder
geen voorwaarde.
Hij zegt het rustig, zonder 'emotie. Heeft er kennelijk goed
over nagedacht. We bespreken de procedure. Hij zal eerst
gaan praten met de chirurg die zijn hart zal opereren, en
dan terugkomen om haken en ogen door te spreken.
Een week later zie ik hem weer. „De hartchirurg laat me
geen keus: hij wil ook het onwerkzame stuk van de
hartspier weghalen, zodat mijn hart na de operatie beter
zal werken. Ik voel er niets voor, nu ben ik niet ziek. Ik leef
op een aangename manier. Natuurlijk besefik wel dat dit
elk moment kan veranderen, maar ik heb geleerd nu te ge
nieten. Ik vraag me af of ik dat wel verkies.
Al pratende komen we tot de conclusie, dat hij om vrede te
vinden een 'second opinion'zal vragen aan een chirurg in
een ander universitair ziekenhuis. Dat zal de beslissing
makkelijker maken.
Een paar weken later is dat achter de rug. Het medisch oor
deel was gelijkluidend. Als ik hem weerzie, zegt hij, dat er
wat van hem is afgevallen. Toch wil hij, voordat hij zich
definitief inschrijft voor een opname, opnieuw met de chi
rurg spreken. „De secretaresse was verwonderd, toen ze
hoorde, dat ik weer wilde praten. De dokter een beetje kor
zelig. Maar ik ben een man van afspraken: ik leg graag
vast, wat er gaat gebeuren.
Zo gezegd, zo gedaan. Dat kan ook in Nederland. Sinds
1995 heeft de patiënt in Nederland volgens de Wet op de
Geneeskundige Behandeling, ook wel WGBO genoemd, het
recht om zich volledig te laten informeren over de behan
delingdie de arts aan hem voorstelt. Volgens een andere
wet, die daar mee samenhangt, moet de patiënt zich daar
mee akkoord verklaren: het zogeheten 'informed consent'.
Bij experimentele behandelingen gaat dat zelfs zo ver, dat
dit wordt bekrachtigd met een handtekening.
Deze ontwikkeling heeft een nieuwe periode ingeluid in de
arts-patiënt relatie. Er wordt niet langer als vanzelfspre
kend van uitgegaan dat de arts voor de patiënt zorgt en dat
het allemaal wel goed zit. Er wordt een andere houding
van de dokter verwacht. Op zijn minst een gesprek, zeker
als het gaat om een behandeling die niet altijd een goed re
sultaat kan garanderen, en de patiënt kan kiezen om van
de behandeling af te zien.
Dat is voor een dokter niet altijd een makkelijke zaak. Het
vertrouwde gevoel te weten wat goed is volgens normen en
waarden binnen de geneeskunde verdwijnt, en het inzicht
moet ook nog gedeeld worden met de patiënt. De macht
van de geneeskunde staat ter discussie, maar anderzijds
kan de arts met de patiënt in alle eerlijkheid de mogelijk
heden bespreken, als deze van een ingrijpende behandeling
afziet.
Meneer de Groot heeft uiteindelijk zijn toekomst goed vast
gelegd. Hij heeft zijn echtgenote, met wie hij lief en leed
deelt, in de beslissing betrokken. Een schriftelijke weergave
van deze gesprekken ligt bij hem thuis, in het ziekenhuis en
bij mij in zijn dossier. Hij is tevreden, ziet de komende ope
ratie met vertrouwen tegemoet. Ik zal
hem opzoeken. Als alles goed gaat, is hij
binnen afzienbare tijd weer thuis. In de
andere situatie weten de dokters die hem
Se*] I behandelen, waar hij aan hecht en waar
M hij van afziet. De gevolgde procedure
heeft hier duidelijkheid in verschaft.
MARIEKE VAN SCHIE. huisarts
HENK HELLEMA
Franse onderzoekers hebben
voor het eerst bij dieren gene
tisch materiaal van het ebola-
virus gevonden. Sinds de eerste
ziektegevallen door dit virus bij
mensen in 1976, in Soedan en
het voormalige Zaïre, was die
zoektocht tot nog toe tevergeefs
geweest. Door zich te concen
treren op gebieden in de Cen
traal Afrikaanse Republiek, die
deels uit savanne en deels uit
bos bestaan, is inmiddels resul
taat geboekt.
Van 242 kleine, op de grond le
vende dieren bleken er zeven in
hun erfelijk materiaal stukken
DNA van het ebola-virus te
hebben. Levend virus heeft
men in deze dieren echter niet
aangetroffen. De dieren, ver
scheidene soorten muizen, ver
toonden geen tekenen van ziek
te. Door deze resultaten en ver
der onderzoek hoopt men meer
te weten te komen over het na
tuurlijke reservoir van het voor
mensen levensgevaarlijke virus.
Besmetting kan mensen heel
ziek maken. Een aanzienlijk
aantal van de besmette perso
nen overlijdt vrij snel, nadat de
ziekte zich heeft geopenbaard.
Na een incubatietijd van 2 tot
21 dagen krijgt een besmet per-
Zitcomfort sluitpost bij woninginrichting
ANNE VELTHAUSZ
Stramme benen en een stijve
mg. Het kan haast niet anders
of de koningin moet zich een
dag na de Troonrede belabberd
hebben gevoeld. Die prachtige
antieke troon heeft geen grein
tje zitcomfort. Een zetel was
vroeger een symbool van sta
tus. Maar ook in deze moderne
tijd worden stoelen en banken
nog altijd meer voor het uiter
lijk vertoon aangeschaft dan
voor het zitgemak.
„We modderen maar wat aan",
verzucht Harrie Staarink, indu
strieel ontwerper en zit-expert.
„We zitten het grootste deel van
de dag op een stoel of bank,
maar toch kopen we de onmo
gelijkste meubels. Omdat wij ze
nou eenmaal goed vinden staan
in ons interieur. Zelfs ongemak
hebben we er graag voor over.
We gaan gewoon anders zitten.
Desnoods pakken we er een
kussentje bij en duwen dat op
de plek waar we extra steun
denken nodig te hebben. En we
klagen er nauwelijks over."
De meeste volwassenen bren
gen gemiddeld zeventig pro
cent van de dag en avond zit
tend door. Ze hoppen van auto
stoel naar kantoorstoel en han
gen vervolgens urenlang voor
de buis. Gevolg: pijnlijke rug
gen en plakkende achterwer
ken.
Pas bij rugklachten of een
muisarm staan mensen stil bij
de manier waarop ze zitten,
constateert Staarink. In zijn
boek 'De kunst van het zitten',
waarschuwt hij voor de slui
pende gevaren van al het lang
durige slecht zitten op slechte
meubels: zere ruggen, stijve
nekken, pijnlijke benen, muis
armen.
Wanneer zit je goed en wan
neer niet? Wat gebeurt er met je
lijf als je zit? Hoe voorkom je
rugklachten en wat doe je als je
die al hebt. In zijn boek geeft de
zit-deskundige gedetailleerd
antwoord. Een simpel advies
heeft hij echter niet. Zo is er bij
voorbeeld niet één zithouding.
Het beste is om heel veel te
'verzitten'.
Staarink houdt dan ook niet
van eenduidige arbo-adviezen.
Je kunt beter veel verzitten op
een houten krukje dan de hele
dag doorbrengen op een super-
de-luxe kantoorstoel. Want zo'n
kantoorstoel zit de hele dag aan
je achterste vastgeplakt en
daardoor kun je nauwelijks be
wegen. En dat is dus heel belas
tend, stelt hij.
Ook de wieltjes mogen wat hem
betreft onder de stoelen ver
dwijnen. Op een stoel met vier
vaste poten heb je houvast op
de vloer, waardoor je vaker van
houding verandert.
Harrie Staarink heeft zich uitge
breid verdiept in het zitten. Hij
promoveerde op de functiona
liteit van rolstoelkussens en is
nu werkzaam als freelance-on
derzoeker, ontwerper en do
cent. Eerder publiceerde hij Het
Zitboek, over zitproblemeri in
rolstoelen. Ook is hij bedenker
van de 'meetbil', een namaak-
achterwerk met binnenin druk-
sensoren om de drukverdelen-
de kwaliteiten van kussens te
meten.
De stoelen en banken in de mo
derne interieurs hebben veel te
maken met status en macht,
constateert Staarink. „De zit-
functie, het comfort, is kenne
lijk niet belangrijk. Wat veel
meer speelt, is het aanzien dat
de ontwerper geniet, en de prijs
van de stoel. Een beetje bewo
ner van de Amsterdamse grach
tengordel heeft op zijn minst
een Corbusier in huis, of een
Philippe Starck. Het is allang
niet meer de gewoonte dat een
bankstel mee gaat tot het zilve
ren huwelijk. Stoelen en ban
ken zijn aan trends onderhevig.
Meubelboulevards danken
daaraan hun succes."
„Je kunt het zo gek niet beden
ken of de meubelwinkels bie
den het aan: schuim op singels,
afgestoffeerd met ribstof, leer of
velours d'antique, rieten zittin
gen, houten zittingen met bil-
contour. Het heeft er alle schijn
van dat de meubelfabrikanten
bij materiaalgebruik en vorm
keuze eerder denken aan mode
dan aan zitcomfort."
Ook in de uitgaansgelegenhe
den zijn de stoelen niet neerge
zet voor het comfort, maar
puur voor de sfeer. „Bistro's
staan vol met de bekende boe-
renstoelen met biezen vlecht
werk. Je kimt er onmogelijk
lang op zitten. En op de voor
namere stoelen met bolle zittin
gen en medallionvormige rood
fluwelen rugleuningen is lang
tafelen ook bepaald geen pret
je."
Staarink legt uitgebreid uit wat
er zoals met je lijf gebeurt als je
zit. Hij heeft het over de functie
van het menselijk achterwerk
met z'n drukverdeling, over
hellingshoeken en verzetprik-
kels, ©ver draagconstructie en
zitzweet. Het speelt allemaal
een rol. Hoe dikker de billen,
hoe beter de zit, dat is logisch.
Maar zelfs stevige achterwerken
houden het niet lang vol op een
slechte stoel of een bekleding
van schuim. „Dat laatste levert
bij iedereen jeuk in de bilnaad
op", aldus Staarink. „Ideaal is
het materiaal Gore-tex, maar
helaas wordt dat nauwelijks ge
bruikt als bekledingsmateriaal."
Het is dus zaak om goed op te
letten bij de aankoop van stoe
len en banken en niet alleen
naar het fraaie uiterlijk van een
meubel te kijken. Staarink: „Ga
in een winkel gerust lekker lang
op een stoel zitten en vóel nou
eens hoe het zit. Heb je goede
Er is niet zoiets als
één zithouding. Het
beste is om heel
veel op een dag te
'verzitten'.
FOTO CPD WER
NER RAUWERDINK
steun in de lende? Als je meteen
naar voren schuift, of je romp
klapt naar voren en je buik
komt in de knel, dan zit de stoel
niet goed. Ook als je onmiddel
lijk de neiging hebt om je ene
been onder het andere te leg
gen, deugt de 'zit' niet. En let
op: de voorrand van de zitting
moet afgerond zijn."
„Beter een te hoge stoel, dan
een te lage. Vlakke zittingen en
rugleuningen zijn sowieso uit
den boze. Het is verrassend te
constateren hoe goed de ge
middelde goedkope tuinstoel is,
en hoe slecht de gemiddelde
eetkamerstoel. Ben je met twee
mensen of nog meer: dan mag
degene met het minste zitvlees
het eindoordeel vellen. En doe
dat vooral aan het begin van de
dag, want aan het eind van een
dag winkelen zit elke stoel of
bank lekker."
Maar hoe zit je nou het best?
„Buik naar voren en af en toe
recht vooruit kijken. Bewust
met je ogen de horizon opzoe
ken. En verder: veel bewegen.
Zoals kinderen dat doen op een
schoolstoeltje. Die stoeltjes zijn
ook niet bepaald comfortabel
en aangepast aan de kinderli
chaampjes, maar de kinderen
bewegen en verzitten zo veel
dat ze er weinig last van onder
vinden. Dat moeten volwasse
nen ook doen."
(De kunst van het zitten. Harrie
Staarink, uitg. Aramith, 29,90
gulden)
soon vrij plotseling koorts, voelt
zich slap en heeft spier-, hoofd
en keelpijn. Vervolgens geeft de
patiënt over, krijgt diarree, de
nierfunctie vermindert en de
patiënt krijgt inwendige en uit
wendige bloedingen. Van de
ernstige zieke patiënten over
lijdt 50 tot 90 procent.
Het ebola-virus wordt overge
bracht via direct contact met
bloed, speeksel, urine of onüas-
ting. Bij de mens openbaarden
zich de eerste gevallen van dit
virus in 1976 in Soedan en in
het voormalige Zaïre. In Soedan
werden 284 personen ziek, van
wie er 150 overleden. In Zaïre
werden 318 mensen door het
virus besmet, voor 90 procent
van hen met dodelijke afloop.
Afgezien van enkele verspreide
gevallen en relatief kleine uit
braken, deed zich alleen nog in
1995 in Kikwit, Zaïre, een ern
stige epidemie voor, waarbij
van de 315 patiënten er 244
overleden. De laatst bekende
gevallen van infectie met het
ebola-virus werden in 1996 in
Gabon gerapporteerd. Voor de
ze virusziekte bestaat nog geen
geneesmiddel. Een epidemie is
alleen te bedwingen door be
smette personen in quarantai
ne te plaatsen.
FRED VERMEER
Wim Becude (45) mag naar
huis. Maar wel na drie huid
transplantaties, behandeling
met zalfjes en het pijnlijke da
gelijkse schoonmaken van zijn
wonden. Wim is een van de
vijftienhonderd slachtoffers die
jaarlijks in een brandwonden
centrum of ziekenhuis belan
den. Dat is veel, om nog maar
te zwijgen over de ruim dertien
duizend patiënten die zich poli
klinisch laten behandelen.
Dit aantal moet omlaag, vindt
de Nederlandse Brandwonden
Stichting. Daarom heeft ze on
langs het boekje De Brandwon-
denwijzer uitgegeven om brand
en brandwonden te voorko
men. Dat is nog altijd beter dan
genezen, blijkt uit de zorg en
vooral tijd die nodig is om een
wond te laten helen. En dan
zijn er vaak nog de littekens, zo
wel lichamelijk als psychisch,
die menig slachtoffer zijn hele
verdere leven met zich mee
draagt.
Vijftien procent van alle slacht
offers loopt brandwonden op
door vuur, maar ook bepaalde
vloeistoffen of electrische appa
raten kunnen gevaar opleveren.
„Je hebt er geen idee van wat er
allemaal moet gebeuren om
een brandwond zo goed moge
lijk te genezen", zegt Wim, die
door een bedrijfsongeval derde
graads brandwonden opliep
aan arm en schouder. Hij heeft
zes weken in het brandwon
dencentrum van het Zuiderzie
kenhuis in Rotterdam moeten
doorbrengen. „De genezing van
mijn wonden gaat nu aardig de
goede kant op. Na drie opera
ties begint nu het revalideren."
Eenmaal in de week zal hij nog
terug moeten naar Rotterdam
om zijn wonden te laten behan
delen. Tweemaal in de week
gaat hij in therapie om zijn arm
weer wat beter te kunnen be
wegen. En dan is het nog maar
de vraag in hoeverre de litte
kens zullen genezen.
De Nederlandse Brandwonden
Stichting is een kleine organisa
tie, afhankelijk van giffen. Zij
wordt niet gesubsidieerd. In
Beverwijk is het kantoor van de
stichting gevestigd, met daar
aan gekoppeld het brandwon
dencentrum. Wat veel mensen
niet weten is dat er naast dat
centrum nog twee andere
brandwondencentra in Rotter
dam en Groningen zijn. „Bij
brandwonden denkt men altijd
direct aan Beverwijk", zegt Jos
de Vries, verpleegkundige in het
centrum van Rotterdam. „Ter
wijl we groter zijn dan Bever
wijk en zelfs één van de groot
ste centra in Europa."
Veertig verpleegkundigen wer
ken in het brandwondencen
trum in de Maasstad, waar het
momenteel erg rustig is. „We
hebben nu vier patiënten",
meldt De Vries. „Dat is relatief
gezien niet veel. Maar er is geen
bepaalde tijd aan te wijzen
waarin het erg druk is. Bij inci
denten, zoals vliegrampen,
kunnen we plotseling een aan
tal spoedgevallen tegelijk krij
gen. Maar meestal gaat het om
ongelukken die overal en altijd
kunnen gebeuren en niet aan
een tijd gebonden zijn."
(De Brandwondenwijzer is ver
krijgbaar bij de apotheek voor
9,95 gulden)
REDACTIE MARGOT KLOMPMAKER EN SASKIA STOELINGA 023--
Gezonde borrel
Dat een borrel op zijn tijd goed is voor het hart, wisten we
al. Maar pas nu is ontdekt hoe dat komt. Alcohol stimu
leert het enzym paraoxanase dat dichtslibbing van de ade
ren voorkomt, zo heeft voedingskundige Martijn van der
Gaag ontdekt. De onderzoeker van de universiteit Wage-
ningen liet mannen van middelbare leeftijd twaalf weken
lang dagelijks vier glazen rode wijn, bier of jenever drin
ken. Tijdens het experiment hield hij een aantal lichaanu
functies in de gaten. Een daarvan was het enzym pa
raoxanase. Alcohol blijkt dit enzym aan te zetten tot grote
re activiteit. „Een eenvoudige ontdekking met grote gevol iCcld
gen", meent Van der Gaag. „Want nu is immers bekend
hoe alcohol dichtslibbing van aderen voorkomt." Hart
ziekten worden veroorzaakt door transporteiwitten HDL
en LDL, waaraan onder meer vetten en cholesterol zich
binden. Naarmate er meer HDL eiwitten in het bloed zit
ten wordt de kans op hart en vaatziekten lager. Reden is
dat deze eiwitsoort als een vuilniswagen de verzamelde
cholesterol afvoert naar de lever. Door matig alcoholge
bruik wordt het HDL gehalte verhoogd. Sinds kort is be
kend dat HDL de kans op dichtslibben ook op een andeti
manier verkleint. Deze transporteiwitten beschermen ve linistt
moedelijk de LDL eiwitten tegen aantasting. En bescha- eer wi
digde eiwitten zijn een risico voor hartaandoeningen. Vai oor
der Gaag: „Die beschermende werking komt door het en meter
zym paraoxanase, dat was bekend. Maar niemand kwam P^'
op het idee te kijken of alcohol effect heeft op dat enzyni Pric,lt
re sta
igina
orei
anc
oni[
Slecht zien
tud<
Kinderen die te vroeg worden geboren hebben een ver
hoogde kans om blind of slechtziend te worden. In de ei
ste maanden na de geboorte kan prematurenretinopath 1
(ROP) optreden, een aandoening van het netvlies, die de
ontwikkeling van het zien bedreigt. Bij kinderen die te
vroeg worden geboren is de ontwikkeling van het netvlie n fcji
nog niet voltooid. In de jaren daarna kunnen andere pro
blemen optreden, zoals scheelzien, een lui oog of de mers
noodzaak van een bril. Het hoogste risico lopen kindere |vencj
die voor de 32e week van de zwangerschap zijn geboren me
Dit zijn de belangrijkste conclusies uit een onderzoek vj n
drs. Nicoline Schalij-Delfos (Universiteit Utrecht). Het y'.^
aantal kinderen dat door ROP blind of slechtziend wordi n{enj
stijgt nog steeds. In een vroeg stadium kan deze aandoe r
ning met succes worden behandeld. Schalij-Delfos pleil
dan ook voor om alle te vroeg geboren kinderen op de
leeftijd van 1 jaar te onderzoeken. Bovendien blijkt het
middel surfactant, dat wordt gebruikt bij te vroeg gebori
kinderen om de ontplooiing van onrijp longweefsel te bi
vorderen, ROP af te remmen. Schalij-Delfos voorziet ini rkp
toekomst een toename van het aantal kinderen met oog
afwijkingen, omdat door de voortschrijdende techniek
steeds jongere kinderen in leven worden gehouden.
kann
Roken en seks
Mannen die roken hebben minder seks en bovendien g rc
nieten ze er minder van dan niet-rokers. Dat schrijven
Amerikaanse onderzoekers in het tijdschrift New Sciem J
Panayiotis Zavos van de universiteit in Lexington, Ken
tucky vroeg paren die een vruchtbaarheidsbehandeling
ondergingen naar hun seksleven. Daarbij werden de on
dervraagden gesplitst in rokers en niet-rokers. Niet-roki
hadden per maand gemiddeld twaalf keer gemeenscha! m
met hun partner en waardeerden dat met een cijfer ne ^0I
gen. Maar mannen die meer dan dertig sigaretten per d
opstaken, hadden slechts zes keer per maand seks en g;na J
yen de beleving een cijfer vijf. „Gifstoffen in tabak word
opgeslagen in de testikels. Mogelijk dat hierdoor het m; IN G
neüjk hormoon testosteron wordt aangetast", denkt
Zavos.
Permanente lens
je 30 dagen onafgebroken kunt dragen. Je slaat ermeeo
en je gaat ermee naar bed. Dat kan allemaal volgens de
brikant omdat de lens is gemaakt van speciaal material
waardoor er meer zuurstof en traanvocht in de lens wo
opgenomen. En de oppervlakte van de lenzen is zo be
handeld dat er minder vuil wordt afgezet.
PUZZEL
Kruiswoord-min-een
Niet het gevraagde woord invullen, maar een woord dat bestaat uit de letters van het gevraagde woord in
dezelfde volgorde min 1 letter. (B.v. Omschrijving "dierenverblijf" Antwoord zou zijn "stal", maar ingevuld moet
worden "sta"of "tal". Welke van die twee het moet worden, moet blijken uit de kruisende woorden.)
Horizontaal: 1. Bevrachten; 4. brandvrije bewaarplaats; 7. schaaldier; 9. weg; 10. dashond;
11. gesloten; 13. vrucht; 14. prent; 17. rivier in Frankrijk; 18. koude valwind; 19. serie; 21. stapel
brandhout; 24. keten; 26. afgelegen; 27. ruim binnenwater; 29. echtgenoot; 30. verlosser; 32. trillen;
33. bloeimaand.
Verticaal: 1. Hanger in een klok; 2. scheepsvloer; 3. vogelverblijf; 4. waterplant; 5. asvaas;
6. ruimtelijk; 8. klimwerktuig; 11. zitje bij een café; 12. tussenzetsel; 13. energie; 15 opnieuw;
16. houten bijenkorf, 17. schijf; 19. troep herten; 20. grasland; 22. deel v.d. vinger; 23. plek;
25. zwemvogel; 27. lichaamsdeel; 28. gordel; 30. herkauwer; 31. knaagdier
Oplossing van zaterdag:
HORIZONTAAL: 1 Dpa; 4 hik; 6. mokka; 9. parking; 11. ai; 12. kee; 13. er; 15 lama; 17. Rome;
19. dna; 20. rat; 21. rins; 23 pali; 24. as; 25. Ino; 27. eg; 28. trainen; 32. Amati; 34. wei; 35. nol.
VERTICAAL: 1 De; 2. ama; 3. ikke; 4. Han; 5. ko; 7. orka; 8. kier; 9. pianist; 10. gemalen; 11. aldra;
14, retig; 16. man; 18. ora; 22. Siam; 23. pont; 26. Nias; 29. rai; 30. ein; 31. nw; 33. el.
J/J BEMT P/£ LEl/EE
/Kr BEHBET/B£NE/£ H Je W&T
WEL. VAM HET HIPS HOTEL!!
/B BE,V cSSSV BIPS- BAt1997
/B ESA/ &EEAV B£BB/E Ml
EB BET B/PS BOTEL PA*
BOM IB B00/T
urbaa
sle<
eriui.;
delijk
daar
zij h
len c
■ikasj
linde
Ren wi
het 1
25 o
kunn
spij
[n. Da
klima
F wil
crete
de
elka;
derde