)PORT
Met Cruz komt
't allemaal goed
Randje BUITENSPEL
i 16 OKTOBER 1999
i WILLEM SPIERDIJK. 071-5356464, PLV -CHEF
Vijfentwintig jaar Feyenoord-spitsen, 25 jaar
voornamelijk teleurstellingen. Julio Ricardo Cruz is met
bijna vijftien miljoen gulden de duurste aankoop in de
historie van de club, maar zelfs die miljoenen, zo blijkt,
vormen geen garantie voor doelpunten.
door Marcel van der Kraan
De meest bewonderde en waarschijnlijk.ook de
beste voetballer die Feyenoord deze eeuw heeft
gehad, zucht eens diep. „Luister," zegt Coentje.
„Ove Kindvall maakte prachtige doelpunten. Cor
van der Gijp heeft er ook een heleboel ingeschoten
voor Feyenoord. Samen hebben ze er, geloof ik,
300 gemaakt. Maar zelfs de 'grote' Kindvall en de
doelpuntenmachine Van der Gijp hadden periodes
dat ze totaal uit vorm waren of niet eens in de
buurt van het net kwamen. Dan werden ze kribbig,
zaten ze niet meer zo lekker in hun vel."
De voetbalwereld denkt dat de topscorers van
destijds de ballen er achter elkaar in knalden.
,Maar dat was echt niet zo", zegt Coen Moulijn.
,Voor Kindvall moesten we soms oefenpartijtjes
tegen een derdeklasser organiseren om hem weer
zelfvertrouwen te geven en om hem weer aan het
scoren te krijgen. Daarom zit ik niet over Julio Cruz
in de war. Met Cruz komt het allemaal goed."
Coen Moulijn prijkt met 84 treffers zelf nog altijd
hoog op de lijst van topscorers aller tijden. Behalve
oneindig veel dribbels en prachtige voorzetten
voor de spitsen produceerde hij in de 'gouden' ja
ren van de Rotterdamse club handenvol doelpun
ten per seizoen. Moulijn, de enige Feyenoorder
met een monument in de stad, zag de spitsen ko
men en gaan. Na zijn actieve periode heeft hij am
per kunnen bijhouden wie er allemaal binnen
kwamen.
Uit vorm
De Argentijn Julio Cruz kwam in het kampioens
jaar niet in de buurt van de topscorer van Neder
land. In de Champions League heeft hij dit seizoen
het net nog niet kunnen vinden en in de competi
tie staat hij ook al een maandje 'droog'. „Cruz",
zegt Moulijn, „is even uit vorm. Daar moet hij zich
niet druk over maken. Ik heb genoeg goeie dingen
van hem gezien om te weten dat hij een prachtige
voetballer is. Hij zal alleen een stuk harder voor
zichzelf moeten worden om bij Feyenoord en in de
top van Europa daadwerkelijk te slagen."
„Het grote verschil tussen Cruz en Kindvall is dat
Cruz nog niet de mentaliteit heeft om terug te
vechten. Hij lijkt kwetsbaarder dan andere spitsen.
Hij laat te snel zijn hoofd hangen, gaat gebaren lo
pen maken en uit zijn frustratie. Kindvall knokte
zich kapot en kwam vanzelf weer aan scoren toe."
Peter Houtman is de laatste 'Gouden Schoen
winnaar' die Feyenoord heeft voortgebracht. Ruim
zestien jaar geleden werd hij onder het bewind van
trainer Kraay topscorer van de eredivisie. Hout
man zegt ook periodes te hebben gekend waarin
hij de wanhoop nabij was. „Ik heb eens wekenlang
patent gehad op paal en lat. Wat ik ook deed, de
bal ging er niet in. En als-ie wel op doel was, werd-
ie van de lijn gehaald. Ik bleef volharden, want zo
zat ik in elkaar. En de aanhouder wint altijd."
Volgens de ex-international laat de commotie
een spits als Cruz niet onberoerd. „Natuurlijk
neem je het mee naar huis. Ze zeggen dat je de
knop moet omdraaien als je wegrijdt bij het stadi
on. Maar dat is onzin. Je wilt scoren en als dat niet
lukt, vreet het aan je."
Goede spits
Ruud Geels is een andere 'Gouden Schoen-win
naar' uit Rotterdam-Zuid. Voordat Houtman zich
ontplooide, kopte Geels als aanvaller van zeventien
jaar de ballen in de touwen. „In de vier seizoenen
dat ik bij Feyenoord speelde, heb ik veel gescoord.
Als Coentje de bal voorgaf, stond ik al voor de
goal." Dat Feyenoord al decennia lang zoveel
moeite heeft om een scorende spits aan te trekken,
betreurt Geels. „Ik vind dat een spits van Feyen
oord er elk seizoen 25 moet maken. Alleen dan
mag je stellen dat je een goede spits bent."
De druk op een centrumspits bij Feyenoord is
enorm. Zelfs Henrik Larsson, in Schotland afgelo
pen seizoen topscorer met bijna 40 goals, kwam in
meer dan honderd Feyenoord-wedstrijden niet
verder dan 26 goals. Houtman: „Met die druk moet
je kunnen omgaan. Er zijn er heel wat aan onder
doorgegaan. Het is de grootheid van de club die
die druk teweeg brengt." Geels vindt dat onzin. De
druk bij Feyenoord, zegt hij, mag geen excuus zijn
De Argentijn Julio Cruz lijkt volgens Coen Moulijn kwetsbaarder dan andere spitsen. „Hij laat te snel zijn hoofd hangen, gaat gebaren maken en uit zijn frustratie." foto
voor het falen van een spits. „Bij een topclub krijg
je juist meer kansen dan bij een middenmoter. Het
hele team speelt in dienst van jou."
Julio Cruz verdient een flinke duit bij Feyenoord.
Moulijn: „Ik denk dat hij een van de best betaalde
spelers in de selectie is. Adel verplicht. Zo nu en
dan zal hij zijn visitekaartje moeten afgeven in de
competitie of in de Champions League. Als je zo
veel verdient en zo'n belangrijke positie in het elf
tal hebt, heb je ook een voorbeeldfunctie. Dan past
het niet om je kop te laten hangen. Misschien is
dat Zuid-Amerikaans. Er wordt door sommigen
beweerd dat die jongens een andere mentaliteit
hebben. Ik geloof daar niet zo in. Neem Fernando
Picun. Die jongen heeft niet dezelfde kwaliteiten
als Cruz, maar hij beschikte over een geweldige
mentaliteit. In weer en wind, zonder uitzicht op
een mooie toekomst, bleef hij hier in z'n eentje
trainen. Zo kan het dus ook."
Instelling
Moulijn gelooft niet dat de spelers van Feyenoord
Julio Cruz zat zijn. „Een goede voetballer zijn ze
niet zo gauw zat. Bovendien is hij buiten het veld
nog een aardige jongen ook. Ze zullen alleen een
betere instelling van hem verwachten." Houtman:
„Toch is hard werken het minste wat je bij Feyen
oord kunt doen. Als je gedesillusioneerd rond
loopt, krijgen de mensen op de tribune er de pest
in." Moulijn: „Hij moet werken voor de ploeg als
het niet draait."
Ruud Geels: „Gelul. Cruz hoeft niet te sleuren en
te zwoegen. Cruz moet ook niet achter verdedigers
aanhollen. Laat een van de middenvelders de op
komende mensen maar opvangen. Daar staan ze
voor. Ik weet niet wat voor opdrachten Cruz mee
krijgt van Leo Beenhakker. Maar hij moet zijn
krachten sparen voor zijn acties in de zestien."
Geels heeft de Argentijn de afgelopen seizoenen als
rapporteur in de stadions veelvuldig aan het werk
gezien. „Eén ding is me opgevallen en dat is dat hij
het moet doen zonder echte vleugelspelers. Hij
krijgt te weinig steun. Van Vossen trekt altijd naar
binnen of gaat op avontuur. Kalou heeft klasse
maar is geen vleugelspits. De enige echte rechts
buiten die ik heb kunnen ontdekken is Ellery Cai
ro. Die zou ik zo opstellen. Cairo kan als aangever
een echte publiekslieveling worden."
Leo Beenhakker kan het zich veroorloven om
Cruz in slechte periodes op de bank te zetten. „Dat
is een luxe", vindt Moulijn, „die wij nooit kenden.
Wij grepen naar andere middelen om een spits
weer zelfvertrouwen te geven, zoals die partijtjes
tegen amateurclubs. Het heeft geen zin om Cruz
op zijn sodemieter te geven. Daar schiet je niks
mee op. De enige die hard voor hem moet zijn is
hijzelf. Niet klagen over verdedigers die in zijn nek
springen. Als hij straks naar Italië of Spanje wil,
wordt hij daar nog veel harder aangepakt. Daar
worden tackles uitgevoerd, die aanslagen op je en
kels en je knieën zijn."
Houtman denkt dat Cruz aan Leo Beenhakker
'een goeie' heeft. „Beenhakker benadert Cruz op
een prima manier. Hij heeft oog voor zijn sterke
kanten. Als spits heb je vooral in moeilijke tijden
vertrouwen van je coach nodig. Als dat vertrouwen
er niet is, houdt alles op. Nee, ik praat niet zo vaak
met Cruz. Hij is wel losser geworden, maar de taal
blijft een barrière. Ik geloof dat hij wel weet dat ik
hier spits ben geweest en dat ik voor Feyenoord
ook wat doelpuntjes heb gemaakt. Hij is een aardi
ge jongen, ik hoop dat hij hier doorheen komt."
MOOIER dan GOUD
Het liefste wilde ik op de foto met mijn gezondheid,
vooral omdat dat nu een heel cruciale factor is in mijn
sportcarrière. Ik ben namelijk geblesseerd. Donderdag
heb ik besloten om geen marathonwedstrijden te schaat-
i tzou toch alleen maar uitlopen op een grote frustratie.
gekozen voor mijn fiets omdat die symbool staat voor de
it ik toch weer kan gaan sporten, en wielrennen is mijn
>rt. Ik sta nu eigenlijk op een kruispunt, doorgaan of niet
in. Maar ik ben nog veel te jong om te stoppen, en ik beleef
veel te veel plezier aan het sporten.
\ad ik een tijd lang last van vermoeidheid. Dat kwam door
mandelen, die zijn eind maart verwijderd. Nu heb ik last
Knelling van een ader in mijn linkerbeen, maar ze weten niet
het precies zit. In mijn hele linkerbeen heb ik voortdurend een
ik gevoel. Ik heb er al langer last van, maar sinds vorig jaar is
ler geworden. Eigenlijk is het nu zo erg dat ik niet meer voluit
'haatsen en fietsen. De pijn is wisselend, maar soms is het zo
it ik niet meer op mijn schaatsen kan staan of de trappers van
Sets niet meer rond kan krijgen. De pijn gaat daarna wel weer
paarde kopgroep is dan ook weg. Er zijn verschillende scans
fkt en ze hebben al een keer gesneden, maar de diagnose is
'Jgesteld, dus ze kunnen in het ziekenhuis ook nog geen be-
\plan maken. Als ze wat gevonden hebben, kunnen ze opere-
hoop dat dat in januari gebeurt of al voorbij is.
n nog wel gewoon, met als consequentie dat ik pijn heb.
ttel dat ik word geopereerd, dan moet ik wel in goede conditie
laar ik wil zo ontzettend graag verder,
een paar jaar geleden de keuze gemaakt dat wielrennen mijn
fort is, omdat ik daarin meer kon bereiken dan in het
pwt. Het was eigenlijk een heel rationele keuze. Het schaatsen
'arathou wedstrijden in de winter zie ik vooral als voorberei-
vor het wieier seizoen.
bdie ik nu heb is de mooiste en lichtste fiets die ik tot nog toe
vad. Ik heb hem overgenomen van mijn vorige ploeg The
py. Hij is oranje, maar ik ga hem overspuiten, zodat hij een
Wijk tintje krijgt. Dan wordt -ie echt helemaal mooi. Ik denk
I kleuren zwart, grijs en geel.
altijd zelf schoonmaken, het liefst elke
p zet 'm lekker in de wax, dat vind ik ook
fe als die fiets mooi glad is. In de winter ge-
i k deze fiets niet, dan lijdt -ie te veel op de
n Borst (25) mist vandaag in Amsterdam het begin van het
'We marathonseizoen. Negen jaar maakt de 'Ripse' deel uit
het vrouwenpeloton. Haar beste prestatie op de schaatsen
de negende plaats in de Elfstedentocht van 1997. Maar die
laat in de schaduw van de bronzen plak die zij won op het
WK wielrennen voor junioren in 1992. Marion Borst reed
lemaal de Tour de France uit en werd in 1994 vijfde op het
IK wielrennen voor vrouwen in Meerssen. Haar doel is om
terug te komen op haar oude niveau. De zus van
lonschaatser Ruud en de dochter van marathonschaatser
K Borst is ambtenaar bij de gemeente Rotterdam. Zij is lid
van de vandaag jubilerende wielerclub Swift.
an een muur in mijn
il werkkamer hangt een fas
cinerende foto van Lev Yas
hin, de beste keeper die deze
eeuw van het voetbal heeft
voortgebracht. Yashin is ge
huld in een donkere trui,
draagt een donkere korte
broeken daaronder donkere
kousen. Een paar plukken
van zijn donkere, achterover
gekamde haar komen op de
foto overeind. De legendari
sche Russische doelman is na
melijk verwikkeld in een save
naar de rechterhoek. Yashins
donkere ogen zijn strak ge
richt op de bal die rakelings
langs hem heen vliegt. Dat is
een smet op dit prachtige
beeld, want het lijkt er op dat
die donkere atleet, die daar zo
prachtig laag over het gras
scheert, het nakijken heeft.
Ik trof de bijna antieke foto
ooit in het archief van het
Leidsch Dagblad aan en op
onverklaarbare wijze is hij bij
mij op zolder terechtgeko
men, achter glas en in een
houten lijstje. Omdat Lev
Yashin schier onpasseerbaar
was, moet die bal wel naast
zijn gegaan. Ik wip de lijst
van zijn spijker en draai hem
om. Op de achterkant heb ik
met potlood gekrabbeld: juli
'66, CCCP-Italië 1 -0, schot
Mazzola. Zie je wel, Yashin
keek die bal uit zijn doel, an
ders had de uitslag van deze
wedstrijd op het wereldkam
pioenschap in Engeland nooit
1-0 kunnen zijn.
Zeven jaar was ik ten tijde
van het WK '66. Twee jaar la
ter debuteerde ik als doel ver
dediger in de pupillen van
RCL. Ik was tot keepen aange
zet door adembenemende fo
to's van Lev Yashin, Jan van
Beveren, Tonny van Leeuwen
en Eddy Pieters Graafland.
Mijn leven draaide om de bal.
In bed fantaseerde ik over
Yashin-achtige saves. Ik
droomde over heldendaden
op het voetbalveld en onder
het eten, in de schoolbank en
zondags in de kerk dwaalden
mijn gedachten af naar de
bal. Zware luchten konden
mij aan het einde van de
week hevig verontrusten. Im
mers, de aankondiging van
regen kon betekenen dat de
wedstrijd van zaterdag zou
worden afgelast. Alleen wan
neer ik door een gedwongen
Ik nam mij voor
te blijven
voetballen
zo lang mijn
benen mij
kunnen dragen
logeerpartij of ziekte niet van
de partij kon zijn, bad ik vu
rig om zo veel regen dat de
velden onbespeelbaar zouden
worden.
Dat is nooit meer overgegaan.
Een afspraak in Amsterdam
met de Amerikaanse schrijver
van Cubaanse afkomst Oscar
Hijuelos noopte mij vorige
week tot een verontschuUIi-
ging bij onze aanvoerder. Hij
uelos, schrijver van onder
meer The Mambo Kings, kon
mij alleen aan het begin van
de middag in zijn hotel ont
vangen. Zodoende stond ik
zaterdag in plaats van aan de
aftrap in de lounge van het
Parkhotel aan de Stadhou
derskade. Hoewel het een
week lang had gestortregend,
was slechts hier en daar een
voetbalveld doorweekt ge
raakt.
Bij de receptie lag een aan mij
gerichte memo van de Neder
landse agent van Hijuelos. De
schrijver bleek verhinderd.
Terwijl ik mij stond af te vra
gen of ik behalve teleurgesteld
ook boos mocht zijn ('De heer
Hijuelos heeft op het laatste
moment zijn reisschema ver
anderd en omdat we geen te
lefoonnummer van u had
den, konden we u niet tijdig
waarschuwen') trok de wand
klok boven de receptioniste
mijn aandacht. Ik stormde
naar buiten. Als het in het
Amsterdamse binnenstads-
verkeer een beetje meezat, kon
ik de tweede helft nog halen.
Vijf minuten nadat ik mij op
het veld bij mijn ploeggeno
ten had gevoegd, was ik al
weer op weg naar het kleedlo
kaal. Dat komt er van als je
aanzet voor een sprint terwijl
het stramme lijf nog niet fat
soenlijk is opgewarmd. Met
een zak ijs op mijn verrekte
kuitspier stelde ik mijzelf de
vraag die ik eeuwig had wil
len uitstellen: word je onder
hand niet te oud voor
competitievoetbal op zater
dagmiddag?
De hele week heb ik gezocht
naar het antivoord. Donder
dagmiddag vond ik het, op
het Ixitijns Amerikaans film
festival in de Lantaren in Rot
terdam. Ik was er voor 'Gar-
rincha, alegria do povo (de
vreugde van het volk)', een in
bewegende beelden en foto's
vervat portret van een onna
volgbare Braziliaanse rechts
buiten. Garrincha staat, net
als zijn tijdgenoot Yasliin, op
gesteld in vrijwel elk elftal
van de eeuw. 'De vreugde van
het volk' bracht verlichting in
het bestaan van zelfs de ar
moedigste Braziliaan.
Toen ik vorig jaar voor Vrij
Nederland op reportage in
Brazilië was, bezocht ik Gar
rincha's geboortedorp Pau
Grande. De burgemeester had
net, tot vreugde van zijn on
derdanen, het plan opgevat
om de naam van het dorp om
te dopen in Garrincha. Kom
daar eens in Nederland om.
Heeren veen dat Lenstra of
Abeveen wil gaan heten. On
denkbaar.
Bij het aanschouwen van
'Garrincha, alegria do povo'
realiseerde ik mij weer hoe
oneindig veel plezier het voet
balspel de mensheid biedt en
ik nam mij voor te blijven
voetballen zo lang mijn be
nen mij kunnen dragen.
Jaap Visser is verslaggever
van Vrij Nederland en cen
trale middenvelder van RCL
