China treedt steeds harder op tegen sektJ
'De mens is meer dan
een DN A-structuur'
Geloof Samenleving
VRIJDAG 15 OKTOBER 1999
UDA<
redactie aad rietveld. 07|-
VANDAAG
j (- De faam van de heilige van 15 oktober, Theresa
I 0 van Avila (1515-1582), is in de eeuwen na haar
OKT dood nauwelijks verbleekt. Ze was een 'obser-
vante'. Dat houdt in dat ze als kloosterlinge
haar best deed om de interne discipline te versterken.
Theresa trad op 18-jarige leeftijd toe tot de orde van de
Carmelitessen in Avila. Daar namen de zusters het niet
meer zo nauw met de oorspronkelijke regels. Theresa
voelde zich genoodzaakt de touwtjes strakker aan te trek
ken. Ze kreeg steun van de heilige Johannes van het Kruis
en de orthodoxe Spaanse koning Filips II. Haar doctrine
werd ook in veel andere kloosterordes overgenomen.
Naast kloosterhervormster was Theresa ook mystica. Ze
schreef boeken over haar contacten met bewoners van de
hemel en in één daarvan staat het beroemde verhaal over
de engel die haar hart doorboorde met een spies waar een
gloeiende punt aanzat. Theresa hield stigmata aan deze
ervaring over.
Monniken strijden om macht
Wt G-G fi 'J* W]
x~7v
Seoel Boeddhistische monniken marcheren in protest rond de
Chogye-tempel in Seoel. Twee verschillende stromingen strij
den om het bezit van 's lands grootste en rijkste tempel in de
Zuid-Koreaanse hoofdstad. Daarbij kwam het deze week tot een
treffen, toen honderd dissidente monniken en hun aanhangers
tot de tempel probeerden door te dringen. Acht van hen raakten
gewond. foto ap
Brinkman in Hooglandse kerk
leiden Elco Brinkman oud-fractieleider van het CDA in de
Tweede kamer, is zondagochtend gastspreker in een 'open
deurdienst' in de Hooglandse kerk in Leiden. Brinkman, zelf lid
van de Leidse Gereformeerde kerk, spreekt daar over geloof en
politiek. In de dienst, die om tien uur begint, preekt dominee A.
Alblas over Jezus' vermaning: Geef de keizer wat des keizers is
en geef aan God wat van God is. 's Avonds om zeven uur is er in
dezelfde kerk een Even song met medewerking van het kathe
drale koor van de Sint Bavo in Haarlem.
Doodgewaande predikant leeft
geneve De Oost-Timorese predikant Francisco de Vasconcelos,
wiens dood vorige maand werd gemeld, blijkt in leven te zijn.
Secretaris-generaal Joseph Pattiasina van de Indonesische Raad
van Kerken (PGI) heeft de leider van de Christelijke Kerk in
Oost-Timor (GKTT) onlangs via de telefoon gesproken. De PGI
had eerder te horen gekregen dat De Vasconcelos op 10 sep
tember door pro-Indonesische milities was doodgeschoten.
Ook sommige rooms-katholieke geestelijken, waarvan gedacht
werd dat zij vermoord waren, zouden nog in leven zijn.
Moordenaar van Rabin in de ban
Jeruzalem Meer dan vijftig Israëlische rabbijnen willen de
moordenaar van ex-premier Yitzhak Rabin in de ban doen. De
rituele uitspraak verbiedt joden om Amir in de gevangenis te
bezoeken, hem te schrijven of met hem te praten. De beslissing
loopt vooniit op de vierde herdenking van Rabins dood. Amir
vermoordde Rabin begin november 1995. De maatregel geldt
niet voor gevangenispersoneel en Amirs familie.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Zaltbommel, mw.
ds. A.E. Keuning te Oudwoude-
Westergeest.
Aangenomen: naar Nieuwland en
Oosterwijk, K. Klopstra, kandi
daat te Soest.
Bedankt: voor Middelharnis, T C.
de Leeuw te Kinderdijk.
GEREFORMEERDE KERKEN
(VRIJGEMAAKT)
Beroepen: te Brouwershaven, K.
van Hoek. kandidaat te Kampen.
Groeiende onrust bij naderen van het jaar 2000
peking gpd
China begint steeds harder op te tre
den tegen religieuze sektes. Gisteren
werd bekend dat de leider van de Sek
te van de Opperste Geest door een
nekschot ter dood is gebracht. De
man, Liu Jiaguo (44), werd beschul
digd van bedrog en verkrachting. Een
andere sekteleider, Zhu Aiqing, werd
veroordeeld tot twintig jaar cel.
Vorige week nog werden zes leden
van de Falun Gong-sekte gearresteerd
in de noordelijke provincie Jilin. De
strijd tegen de Falun Gong begon afge
lopen zomer, nadat meer dan tiendui
zend leden een vreedzame protestac
tie hadden gehouden in Peking. Sinds
die betoging zijn duizenden leden ge
vangen genomen. Volgens het in Hong
Kong gevestigde 'Informatiecentrum
voor Mensenrechten en Democrati
sche Beweging in China' zouden velen
zijn gemarteld. Eén man, Zhao Jinhua
zou in de gevangenis zijn doodgesla
gen door de politie.
De Falun Gong predikt een combi
natie van bewegingsoefeningen, boed
dhisme en taoïsme. Haar leider, Li
Hongzhi, is ter dood veroordeeld en
staat bovenaan de lijst van China's
meest gezochte misdadigers. Hij leeft
in ballingschap in New York. Verwacht
wordt dat in de komende twee maan
den massaprocessen tegen leden van
de Falun Gong zullen plaatshebben.
Religieuze sekten zijn geen nieuw
verschijnsel in China. Maar autoritei
ten in Peking zijn in toenemende mate
ongerust over de nadering van het jaar
2000. Sommige sekten, waaronder de
Beili Jiao, hebben in het verleden ge
zegd dat China als natie zal ophouden
te bestaan, en dat een nieuw rijk, met
de sekteleider aan het hoofd, gegrond
vest zal worden.
Maar ook zijn de autoriteiten be
zorgd over het gemak waarmee veel
Chinezen gemanipuleerd kunnen wor
den door de sekteleiders. Liu Jiaguo
kwam in 1993 in Hunan in contact
met de sekte van Wu Yangming, de
Beili Jiao (Sekte van De Gevestigde). In
een interview met een krant in Peking
vertelde hij, dat hij er leerde „hoe
makkelijk het was om een god in Chi
na te worden. Mensen weten niet echt
wat goden zijn. Als ze in je geloven ge
ven wat ze alles wat zehebben."
In 1995, na een conflict met Wu,
vestigde Liu zijn eigen sekte. Wu werd
in januari 1996 geëxecuteerd op be
schuldiging van verkrachting van 19
meisjes. Niet wijzer geworden ging Liu
door met het 'opeisen' van zijn vrou
welijke volgelingen. „Omdat god dat
wil", zei hij.
Andere sekten, zoals de Mentu Hui
(Associatievan Discipelen) zijn sterk
vertegenwoordigd in Centraal China.
De Mentu Hui voorspelt het einde van
de wereld en eist dat haar volgelingen
(del
alle bezit opgeven. Machtige g
ringen als de Yiguan Dao (De
de Ene Poort) werden in 1949 d
communisten naar Taiwan verc stuu
maar begint nu weer vaste voei
grond te krijgen op het Chinese
land.
Peking beschouwt sekten als
van het volk' en ondermijning!
monopolie van de communi
partij. Officieel zijn in China
vijf godsdiensten toegestaan:
tantisme, katholicisme, islam,
dhisme en taoïsme. Aanhang»
ten zich registreren bij het
voor godsdienstige zaken'. Vele y^0r
dat echter niet, uit angst voors ^te
en pesterijen door de politie.
1:l ie.D'
Metafysici houden
zich bezig met zaken
als realisme en idealis
me, ruimte en tijd, li
chaam en geest, oor
zaak en gevolg. Op de
Leidse universiteit
wordt het vak metafy
sica gedoceerd door dr. Jan Sleu
tels (1960). De uit Limburg afkom
stige Sleutels heeft een curriculum
vitae dat is vergeven van de cum
laudes. Hij studeerde filosofie, lite
ratuurwetenschap en recht. „Be
grijpen en doorgeven zijn mijn in
tellectuele passies",
zegt hij. Maar al gauw
staat de filosoof in
hem op en wordt de
uiüeg van zijn kijk op
de metafysische wer
kelijkheid ingewikkel
der. In de moderne
wetenschap, maar net zo goed in
het dagelijks leven, heerst de op
vatting dat alles 'informatie' is, en
daarmee een 'ding'. Een deur die
open staat, een kopje koffie, maar
ook een mens, de ziel en God zijn
dingen. Sleutels ziet dat anders.
ONNO VAN 'T KLOOSTER
Ik ben eigenlijk in de wieg gelegd
voor wis-, natuur- en sterrenkun-
de. Dat is sinds mijn achtste een
passie van mij. Uiteindelijk ben ik
filosofie gaan studeren, omdat dat
nu eenmaal de moeder van alle
wetenschappen is. Later ben ik daar weten
schapsgeschiedenis, literatuurwetenschap en
rechten bij gaan doen. Tussendoor heb ik een
jaar in Parijs doorgebracht om een roman en ge
dichten te schrijven, koken te leren en musea te
bezoeken. Uiteindelijk koos ik voor een promo
tieonderzoek in de wetenschapsfilosofie, omdat
dit de specialisatie was die mij de minste beper
kingen oplegde.
Ik ben een praktiserend omnivoor. Mijn promo
tie-onderzoek ging over 'neurale netwerken': een
soort computermodel van hoe de biologie van je
hersenen in elkaar zit. De kernvraag daarbij is
hoe wij de wereld kennen, of de werkelijkheid
waarnemen. Je kunt zo'n vraag benaderen vanuit
verschillende vakgebieden: biologie, psychologie,
computerkunde enzovoort. Wanneer je al die be
naderingen samenvat, zie je twee hoofdstromen:
mensen die kennis van binnenuit bestuderen
noem je internalisten. Aan de andere kant staan
de externalisten, die kijken naar wat zich in jouw
omgeving afspeelt en hoe dat jou via je zintuigen
beïnvloedt.
In mijn proefschrift heb ik een diagnose van bei
de stromingen gegeven, en 'bewezen' dat ze bei
de onmogelijk tot een oplossing kunnen komen.
Het alternatief is 'relationisme'. Kennis is volgens
mij, en daar sta ik niet alleen in, een relationeel
fenomeen. Dat houdt in dat je het alleen weten
schappelijk kunt bestuderen als een relatie.
Neem een analogie zoals een huwelijk: dat. kun je
ook niet herleiden tot de man of tot de vrouw.
Onzin, een denkfout. Je maakt daarmee het ob
ject van je wetenschap tot 'een ding'. Zo maakt
de wetenschap in het algemeen iets tot 'een
ding", op allerlei terreinen. Denk bijvoorbeeld
aan informatie. De moderne wetenschappelijke
opvatting luidt dat alles informatie is, en niet
meer dan dat. Een kop koffie is informatie, de
deur die open staat is informatie, de hele toe
stand in de wereld is informatie, en mensen zijn
informatie.
Volgens mij is de mens meer dan een
DNA-structuur of het zoveelste ding dat van een
koolstof-productielijn is afgekomen. Ander voor
beeld: elektriciteit. Sinds de Wet van Ohm is ie
dereen opgehouden zich af te vragen wat elektri
citeit nu eigenlijk is. De'moderne wetenschap
legt elektriciteit uit in velden of potentialen. Ab
stracte termen, waarbij je je maar beter niet kunt
afvragen wat het nu precies voorstelt. Wat mij nu
als metafysicus interesseert is; hoe komt het dat
iedereen ophoudt zich af te vragen wat elektrici
teit is? Wat is dat voor een mechanisme? Hoe
komt het dat wij denken dat alles informatie is?
Kunnen wij ons nog voorstellen hoe het was voor
een oude Griek om naar een stuk barnsteen te
kijken, of voor Descartes om de zon te zien?
Ik streef in mijn dagelijks leven naar een soort
'intuïtieve helderheid'. Die ervaar je als je mooie
objecten of schilderijen bekijkt, een roman leest
of muziek beluistert. Dergelijke esthetische erva
ringen kunnen ook een bepaalde helderheid
hebben. Je kunt door iets worden geraakt zonder
dat je het hoeft uit te leggen. Die intuïtie of die
'woordeloze aanschouwelijke helderheid' vor
men een even belangrijk onderdeel van mijn le- schien wikken en wegen we wel. Maar o| :htei
ven als de zaken waarover je in taal helderheid komst hebben we niet veel invloed. Ook Spe
kunt verkrijgen. neren we de beslissing achteraf meestal i sus:
Vorig jaar gaf ik een lezing voor een zaal vol ar- zelf toe.
chitecten over ruimte. Ik vroeg mijn gehoor om Zaken als de ziel, of God, zijn in de wet: aan
eens 'mee te voelen' hoe ons begrip van ruimte ook onderhevig aan de tendens tot het
veranderd is in de loop der eeuwen. De meeste lijken'. Je ziet het overal: aspecten van je IDV
mensen denken in kaders als 'de ruimte van een verzelfstandigen als een ding. En daarn 2ui
huis of stuk land', de vierkante meters. Je kunt arm je die ervaring. Ze worden uitwisse »che
ruimte kopen en bebouwen. Probeer je nu eens facultatief. Het computergebruik is ee
voor te stellen ruimte te zien in de zin van 'woest' voorbeeld. We zijn gewend geraakt aan
of 'onherbergzaam' of 'vijandig'. Zo'n magische paald tempo van informatie tot ons nen
benadering van het begrip ruimte kennen wij moet niet te lang duren, want dan ven
niet meer. - ons. Je neemt de tijd niet meer om iets
Hetzelfde geldt voor persoonlijke identiteit: die ren'.
koop je tegenwoordig in de winkél. Dat heeft wel We zijn op deze manier bezig onze ii
degelijk invloed op onze perceptie van de werke- compleet te veranderen, zonder
lijkheid, op onze psyche. We redeneren dan daar zelf een beslissende invloed op
meestal dat we zelf die keuzes maken. De echte uit te kunnen oefenen. Er is een stu-
Jan Sleutels zou nog ergens binnenin zitten en rende factor. Nee, ik noem dat niet
zelf aan de touwtjes trekken. Niet dus. God. Eerder het leven, of het den-
In toenemende mate denk ik dat we onze be- ken. Eigenlijk moet het maar naam-
langrijkste keuzes niet echt zelf maken. Mis- loos blijven.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geld ig tot en met zaterdag.
Finland:
Wolkenvelden, afgewisseld door
wat zon en op de meeste plaatsen
droog. Een tamelijk koude noorden
wind en middagtemperatuur tussen
2 en 6 graden.
Noorwegen:
Wat zon, ook wolkenvelden en bijna
overal droog. Maxima uiteenlopend
van 3 graden in het noorden tot 11
graden in het zuiden.
Zweden:
Zonnige perioden en vrijwel overal
droog. Middagtemperatuur vrijdag
tussen 3 en 10 graden, zaterdag
veelal iets lager.
Denemarken:
Rustig weer met vooral in de nacht
en ochtend kans op mist. Overdag
nu en dan zon. Droog. Middagtem
peratuur dalend tot omstreeks 9
graden op zaterdag.
Engeland, Schotland, Wales en Ier
land:
Afwisselend zon en wolken. Vooral
in het westen kans op een bui. Mid
dagtemperatuur ongeveer 13 gra
den.
België en Luxemburg:
Droog en van tijd tot tijd zon. Kans
op mist, vooral aan het begin van
de dag. Maxima rond 13 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Plaatselijk mist, maar overdag ook
geregeld zon en vrijwel overal
droog. Middagtemperatuur vrijdag
tussen 15 en 20 graden, zaterdag
een fractie lager.
Portugal:
Wisselend bewolkt en vooral in het
westen kans op een regen- of on
weersbui. Middagtemperatuur uit
eenlopend van een graad of 20 in
het noorden tot 25 in het zuiden.
Madeira:
Wisselend bewolkt en enkele bui
en, misschien met onweer. Maxima
rond 23 graden.
Spanje:
Zonnige perioden. Ook kans op een
regen- of onweersbui, vooral in het
zuiden en oosten. Maxima veelal
tussen 20 en 25 graden, in het
zuidwesten eerst lokaal iets hoger.
Canarische Eilanden:
Zonnige perioden en plaatselijk
misschien een bui. Middagtempe
ratuur omstreeks 25 graden.
Marokko:
Westkust: zon, afgewisseld door en
kele buien, ook met onweer. Mid
dagtemperatuur tussen 22 en 27
graden.
Tunesië:
Eerst veel zon. Zaterdag meer be
wolking en kans op een bui. Mid
dagtemperatuur aan zee tussen 25
en 30 graden.
Zuid-Frankrijk:
Afwisselend zon en wolken en vrij
dag mogelijk een bui. Lokaal ook
mist. Maxima op vrijdag rond 21
graden, zaterdag rond 19.
Mallorca en Ibiza:
Perioden met zon en een toene
mende kans op een (onweers)bui.
Maxima ongeveer 26 graden.
Italië:
Eerst flink wat zon. Later van het
westen uit een toenemende kans
op een bui, misschien met onweer.
Middagtemperatuur uiteenlopend
van 18 graden in het noorden tot
rond de 25 graden in het zuiden.
Corsica en Sardinië:
Vrijdag geregeld zon en bijna overal
droog. Zaterdag meer wolken en
buien. Middagtemperatuur iets da
lend tot rond 22 graden
Malta:
Vrijdag eerst nog zon. Daarna een
toenemende kans op een regen- of
onweersbui. Maxima rond 25 gra
den.
Griekenland en Kreta:
Geregeld zon. Later op de dag een
kleine kans op een lokale bui. Mid
dagtemperatuur iets dalend tot om-
ZATERDAG 16 OKTOBER 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 08.06 Zon onder 18.44
Maan op 14.42 Maan onder23.08
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 08.25 20.35 07.58 20.08
Laag 04.10 16.24 03.51 16.05
Weerrapporten 15 oktober 08 uur:
station weer wind temp neersl
Amsterdam zwaar bew ono2 16 10 0.1
De Bilt zwaar bew ono2 16 10 01
Deelen zwaar bew ver. 1 15 10 00
Eelde zwaar bew. ws. 0 15 10 0.0
Eindhoven zwaar bew. ono2 14 11 0,0
Den Helder zwaar bew. o2 16 12 0.1
Rotterdam zwaar bew. ono2 16 7 0.0
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Madrid
Malaga
Mallorca
halt bew. v
mistbanken
onbewolkt r
Vlissingen
Maastricht
Aberdeen
Athene
Barcelona
Boedapest
s 0 16 9 0.0 sP|il
grondmist
grondmist
onbewolkt
D5 15 12 0.0
d3 14 10 0.0
>2 14 10 0.0
26 19 00
23 16 0.0
wl 11 2 0 3
w3 15 IB 00
1 17 11 0.2
D3 15 10 0.0
w2 28 17 0.0
>6 15 10 0.2
Stockholm half b«
Warschau half be
Wenen half be
Zurich zwaar
Bangkok zwaar i
Buenos Aires zwaar l
Casablanca hall be
Johannesburg onbew
Los Angeles zwaar
New Orleans onbew
New York onbew
Tel Aviv licht b
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
16 11 0.0 Tokyo
10 4 0.9 Toronto
bewolkt
onweer
warmtefront
nflf*
regen
sneeuw
V koufront
«tit
opklaringen
hagel
lagedruk
mist
windrichting
hogedruk
zonnig
19
temperatuur
luchtdruk in
1000 hect0 pascal
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18 00-19 30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128 030
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
F. Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323 5L.
Familieberichten: 023- 5317Jf°8a
023- 5320 216
Redactie 071-5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30*1*
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTENT lijee
Maandag t/m vrijdag v;
071-5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtigingv:
het automatisch afschrijven van hel W
abonnements- geld, ontvangen
oc-
vee
of
in portokosten per vercchijnEf S
IMJ
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSE n,
Voor mensen die moeilijk lezen,1 3-n
hebben of blind zijn (of een and?
leeshandicap hebben), is een sa"
van het regionale nieuws uit heil I» T
Dagblad op geluidscassette besd
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken LectW
streeks 22 graden.
Turkije en Cyprus:
In het zuiden en op Cyprus aanhou
dend vrij zonnig en droog. In het
noorden kans op enkele buien. Aan
zee maxima uiteenlopend van een
graad of 20 in het noordwesten tot
meer dan 25 graden in het zuiden
en op Cyprus.
Duitsland:
Van tijd tot tijd zon, maar ook wol
kenvelden. Overwegend droog en
plaatselijk mist. Vrijdag maxima
rond 12 graden, in het zuidwesten
iets hoger. Zaterdag overal iets la
gere maxima.
Zwitserland:
Perioden met zon. Hier en daar ook
mist, met name op de Zwiterse
Hoogvlakte. Middagtemperatuur
tussen 14 en 20 graden.
Oostenrijk:
Afwisselend zon en wolkenvelden
en bijna overal droog. Maxima vrij
dag rond 16 graden, zaterdag iets
lager.
Polen:
Eerst een koude noordenwind. Ver
der wolkenvelden met af en toe re
gen. In het westen soms ook zon.
Maxima dalend tot omstreeks 7
graden op zaterdag.
Tsjechië en Slowakije:
Wolkenvelden en vooral in Slowa
kije af en toe regen of motregen. In
Tsjechie soms ook wat zon. Mid
dagtemperatuur dalend tot om
streeks 10 graden.
Hongarije:
In het noordoosten misschien een
bui. Verder droog en geregeld zon.
Daling van temperatuur; zaterdag
maxima rond 12 graden.
K
N
H U
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17 00 u. (uitgezondf
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
lest;
