Winston Churchill
had indiaans bloed
TV
WEER
Slecht voorbeeld van de VS
Jagen is slecht voor de gezondheid
79
DONDERDAG 14 OKTOBER 1999
COM
E N T A A R
Een slechter voorbeeld had de Senaat van de Verenigde Staten af
gelopen nacht niet kunnen geven. Net nu Amerika en de rest van
de wereld zich uitermate bezorgd maken over de militaire coup in
de aspirant-kernmacht Pakistan, schiet het hogerhuis in Washing
ton de ondertekening van het verdrag tegen het testen van kern
wapens af. Daardoor is dat zogenoemde testbanverdrag, althans
voorlopig, een dode letter geworden. Het kan immers pas in wer
king treden als alle deelnemende landen het ratificeren, dus ook
de VS.
Nog los van het feit dat de wereld nu een door iedereen gewenst
verdrag wordt onthouden, zijn de mogelijkheden voor supermacht
Amerika om druk uit te oefenen op het instabiele Pakistan door de
stemming van vannacht aanzienlijk verzwakt. President Clinton,
die er na de staatsgreep van dinsdag als de kippen bij was om her
stel van de Pakistaanse democratie te eisen, oefende al maanden
flinke druk uit op Islamabad om zich bij het tesbanverdrag aan te
sluiten. Die pogingen leken de laatste tijd vruchten af te werpen.
Het laat zich echter raden dat het nieuwe Pakistaanse bewind heel
wat minder haast zal hebben nu de 'bovenmeester' in Washington
zelf met lege handen staat. De militaire machthebbers in Islama
bad hebben het burgerbewind immers vooral naar huis gestuurd
wegens zijn houding in het slepende conflict om de grensprovin
cie Kashmir met buurland India, ook een land dat op het punt
staat zelf kernwapens te gaan fabriceren.
De militairen hebben het terugtrekken van Pakistaanse infiltranten
uit het Indiase deel van Kashmir, afgelopen zomer, ervaren als een
flinke nederlaag en een ernstige verzwakking van de Pakistaanse
positie in het conflict. Ze zijn ook niet vergeten dat die terugtrek
king tot stand kwam onder stevige internationale druk, vooral uit
Washington. Het lijkt erop dat de staatsgreep vooral bedoeld is om
de wereld weer even te laten zien hoe de verhoudingen in de regio
liggen: Pakistan speelt militair nog mee, en bij de houding past
geen testbanverdrag.
Politiek India heeft gisteren rustig gereageerd op de coup, en dat is
een kleine geruststelling. Maar al zal de greep naar de macht in het
buurland niet direct tot een kernoorlog leiden, in combinatie met
de stemming in de Senaat heeft het conflict over Kashmir er een
ongewenst scherp randje bij gekregen. Dat moet niet alleen de on
voldragen Pakistaanse democratie worden aangewreven, maar
vooral ook de Amerikaanse Republikeinen in de Senaat. Zij heb
ben politiek eigenbelang boven een veiligere wereld gesteld, en die
houding is een democratische wereldmacht onwaardig.
Kijken naar nestwarmte
Eigenlijk weinig tijd gisteren om televisie te kijken. Drukdrukdruk,
weet je wel.
Maar laat dat nou net de titel zijn van een nieuw KRO-programma
op Nederland 1: Druk, druk, druk. Een drieluik over arbeidsmoraal,
met allemaal mensen erin die fulltime werken met nog een flinke
dot erbovenop, en dat nog vrijwillig ook.
Daar maak je natuurlijk wel even tjjd voor.
Want onderuitgezakt op de bank kijken naar bezige mensen die
tussen de bedrijven door ook nog beweren dat hun zakelijke contac
ten hun beste vrienden zijn, dat moeteen topervaring zijn. Zoiets
als op een terrasje, achter je derde biertje of cappuccino, lekker ont
hecht kijken naar al die gehaaste lieden die zelf niets anders zien
dan de twintig straatklinkers voor hen.
En helemaal vergeten dat je er zelf morgen gewoon weer tussen
loopt.
Nou, dat viel dus tegen. Een bedrijfswetenschapper die tegen de
achtergrond van een druk arbeidende - anonieme - lasser staat te
vertellen dat heel veel machines ons werk hebben overgenomen,
daar word ik niet warm of koud van. Het enige wat dat teweeg
brengt is de vraag wat er dan in godsnaam verkeerd is gegaan.
Want werken, dat doen we metz'n allen nog steeds. De vraag waar
óm dan toch, daar kwam geen antivoord op.
Of het moest de filosofie zijn van die kleffe baas van een adviesbu
reau voor dienstverleningsmarketing (ik heb het echt niet verzon
nen). Die zijn personeelsleden voorhield dat ze een 'levenslange
vriendschap' met elkaar dienden op te bouwen.
Nestwarmte, noemde hij dat.
Brr.
Twee mooie shots leverde het progamma wel op. Die interimman-
ger die onder het koesterende licht van een zondagavondse sche
merlamp met haar man het schema van de komende week door
neemt: kan jij de kinderen maandag van de crèche halen? Dan
breng ik ze dinsdagochtend.
Maar het prachtigste beeld was wel dat van beauty-ondernemer
Ariane Inden. Een jonge moeder die, aan haar bureau gezeten, haar
kind de borst geeft. Een moderne piëta: het perfecte icoon van time-
-management.
Maar of dat nou nestwarmte is?
Die terrasjesen'aring, nee, daar kwam het niet van.
wil 8uys
Droog en zonnig
Tot het midden van de maand september viel er vrijwel nergens
regen: tijdens de laatste decade van de maand was het dweilen
met de kraan open. Op sommige plaatsen in hoofdzakelijk de pro
vincie Noord-Holland viel in 10 dagen meer dan 100 mm. In onze
regio kwam Santpoort-Noord uit op een maandsom van 142
waarvan 128 mm tussen 21 september en 1 oktober.
Landelijk bezien was september bepaald geen natte maand. Er viel
omstreeks 70 mm en dat is vrijwel gelijk aan wat er normaal in
september valt. Het landelijk gemiddelde werd evenwel sterk beïn
vloed door de Hollandse regens -in Noord Holland circa 100 mm-
want in het oosten en zuiden was het een ronduit droge maand. In
Lichtenvoorde en Groesbeek werd slechts 27 mm opgevangen.
Na Santpoort-Noord was bij ons Hoofddorp erg nat met 139 mm.
Verder in Haarlem-West 113, Schiphol 108, Nieuw-Vennep 93 en
Valkenburg 92 mm. In Hazerswoude viel echter maar 75 en in
Stompwijk 66 mm.
De komende tijd wordt het weerbeeld bepaald door een krachti
ge Scandinavische hogedrukblokkade. Dankzij dit systeem, dat
ruim een maand later de spanning in het winterkamp flink zou
laten stijgen, is het droog en zonnig weer. Wel wordt het voor
het gevoel schraal. Dat komt omdat de oostenwind in kracht
toeneemt en droge lucht naar onze streken transporteert.
Morgen worden we nog geconfronteerd met vrij veel bewol
king. Pas later op de middag en vrijdagavond klaart het op.
De temperaturen stijgen tot maximaal 14-15 graden en
de oostenwind is zwak tot matig.
Tijdens het weekeinde is het overwegend zonnig, er
komt meer wind en het wordt maximaal 14-15 graden.
Gisteren was er aanvankelijk vrij veel zon, later raakte
het enige tijd bewolkt. In de kustgebieden kwam echter
al weer vrij snel de zon terug. In Bloemendaal werd het
zodoende nog 15,8 graad. Gisteravond koelde het op
nieuw flink af maar in de nacht kwam er meer bewol
king en werd het vooral aan zee merkbaar zachter.
jan visser
Kleinzoon zoekt in VS wortels van Britse staatsman
Als iemand symbool staat voor de
moed en onverschrokkenheid waar
mee de Britten de Tweede Wereldoor
log wonnen, dan is het wel Winston
Churchill. Zijn kleinzoon Winston S.
Churchill denkt nu te weten nu wat zijn
grootvader dreef. De staatsman met de
eeuwige sigaar in de mondhoek stamt
af van de indianen. Om precies te zijn
van de Iroquois, door kenners de meest
oorlogszuchtige groep van alle
indianen genoemd.
De 59-jarige Churchill, een voormalig parlementslid,
bevindt zich momenteel in de Verenigde Staten om
zijn vermoeden genealogisch te onderzoeken. De fa
milie weet al lang dat Jennie Jerome, de moeder van de
oorlogsheld, indiaanse voorouders heeft. „Haar ge
zicht laat overduidelijk een rode indiaan zien", zei
Churchill gisteren in het Britse dagblad The Times. Hij
ontdekte ook dat de achternaam Churchill opvallend
vaak onder indianen voorkomt.
Historici noemen de Iroquois, een verzameling van
onder andere Mohawk-, Cherokee- en Huron-india-
nen, 'geobsedeerd door oorlog'. In hun cultuur hing
zelfrespect volledig af van het bereiken van persoonlij
ke roem. Zij voerden vrijwel permanent strijd tot zij tij
dens de Amerikaanse Vrijheidsoorlog (1775-1783) wer
den verslagen.
Het is overigens niet ongebruikelijk dat Britse aristo
craten indiaans bloed hebben. Ook Lady Edwina Ash
ley, de vrouw van de Britse oorlogsheld en voormalige
gouverneur-generaal van India Lord Mountbatten,
had indiaanse voorvaderen. Zij stamde rechtstreeks af
van de indiaanse prinses Pocahontas.
Churchill heeft volgens zijn kleinzoon meer befaamde
voorouders. Drie van hen zouden hebben meegevaren
op de Mayflower. Dat is het schip waarmee de Pilgrim
Fathers, de Engelse puriteinse kolonisten, in 1620 naar
Amerika voeren. Churchill weet zeker dat zijn opa ont
zettend trots zou zijn als hij zou weten dat „het bloed
van de stichters van Amerika in hem stroomde
Niet iedereen is even enthousiast over het verhaal. Cy
nici spreken van een nieuwe trend in Amerika. Een
groeiend aantal mensen zoekt zijn wortels niet alleen
meer in Europa of Afrika, maar ook bij de 'native Ame
ricans'. Daarbij is genealogische nauwgezetheid soms
ver te zoeken.
Winston Churchill.
ARCHIEFFOTO ANP
Whitney Houston maakt het
volgens actiegroep te bont
Het jachtseizoen wordt morgen
weer geopend en Faunabe
scherming maakt zich zorgen.
Logisch, dat doen ze al jaren
want de natuurbeschermers
zijn tegen de jacht om het ple
zier. Dit jaar trekken de natuur
vrienden zich echter ook het lot
van de jager aan. In een persbe
richt vragen ze nog eens extra
aandacht voor het risico op een
hartaanval als een schot gelost
moet worden.
Faunabescherming verwijst
naar een verhaal in het blad 'De
Nederlandse Jager' van de Ko
ninklijke Nederlandse Jagers
Vereniging (KNJV). Daarin staat
dat jagen slecht kan zijn voor
het hart, zo blijkt uit Ameri
kaans onderzoek. In de Ver
enigde Staten overlijden jaar
lijks meer jagers aan een hart
aanval dan aan een schotwond.
En daar vraagt Faunabescher
ming aandacht voor, zo vlak
voor het jachtseizoen.
„Tja, ik moet er hard om la
chen", reageert woordvoerder
Z. Lulof van de KNJV. „Ik vind
het heel aardig van de mensen
van Faunabescherming dat ze
ons zo'n warm hart toedragen.
Uit die hoek had ik dat wel als
laatste verwacht. Zo zie je maar
weer."
Woordvoerder N. Koffeman van
Faunabescherming schept dui
delijkheid over de bedoeling
van het persbericht. „Het gaat
heus niet om de gezondheidsri
sico's van hun hobby. Dit on
derzoek bewijst maar weer eens
dat jagen puur voortkomt uit
een oerdrift. De hartslag stijgt
gigantisch, jagers koken bijna
over van emotie. Ze raken op
gewonden van het jagen. In
Duitse jachtliteratuur kun je le
zen dat sommige jagers zelfs
een erectie krijgen als ze een
mannelijk dier neerschieten.
Dan hebben ze namelijk ge
wonnen van hun natuurlijke ri
vaal. Er wordt dus niet alleen
gejaagd omdat het nou een
maal moet om de wildstand op
peil te houden."
Woordvoerder Lulof van de
KNJV reageert gelaten. „Tja, dat
argument van die oerdrift hoor
ik nu al zo lang. Het zegt meer
over Faunabescherming dan
over jagers. Wij houden de
wildstand op peil, daar gaat het
ons om. Bovendien, dit onder
zoek is al enkele jaren oud. Wij
hebben het nog een keer in ons
blad gezet om jagers attent te
maken op hun conditie."
achille prick
Dc: Amerikaanse zangeres Whit
ney Houston kan ook tijdens de
rest van haar Europese tournee
anti-bontactivisten verwachten.
D at maakte een woordvoerster
vfin de Actiegroep Bont voor
Dieren gisteren bekend. Euro
pese zusterorganisaties van
Bont voor Dieren gaan ook in
a ndere landen acties organise
ren. Houston treedt volgens de
a ctiegroep op in kleding die af
gezet is met nerts- en vossen
bont.
Bont voor Dieren voerde dins
dagavond actie tijdens het eer
ste concert van Houston in
.Ahoy' in Rotterdam. Dat ge
beurde buiten bij de ingang. De
negen actievoerders werden
door de politie opgepakt omdat
ze geen vergunning voor de de
monstratie hadden. Na een
paar uur werden ze nadat pro
ces-verbaal was opgemaakt
heengezonden.
Een woordvoerster van Bont
voor Dieren was gisteren nog
enigszins verbaasd over de aan
houding. Bont voor Dieren wist
weliswaar dat er geen toestem
ming was, maar had niet ver
wacht daadwerkelijk aangehou
den te worden. „Het was een
publieksvriendelijke ludieke ac
tie maar er schenen problemen
met de beveiliging te zijn."
De opgehaalde handtekenin
gen, enige honderden, zullen
met een begeleidende brief
naar de platenmaatschappij
van Houston gaan. Bont voor
Dieren voerde gisteravond, tij
dens het tweede concert van
Houston, geen actie.
De koninklijke verloving die niet doorging
Meer dan vier jaar was ze onze gedoodverfde toekom
stige koningin. Totdat De Telegraaf vorig jaar septem
ber paginabreed met het nieuws kwam dat haar rela
tie met prins Willem- Alexander was verbroken. On
geloof alom. Zelfs toen Emily Bremers een paar dagen
later, poserend voor haar voordeur, het bericht beves
tigde, twijfelde men nog aan het waarheidsgehalte.
Dezer dagen komt bij uitgeverij Het Spinhuis een
boek uit van de historica Irène Diependaal, met de ti
tel: Emily! De koninklijke verloving die niet door
ging'. Het is een mediahistorische reconstructie van
een waan van de dag die jaren voortduurde. Centraal
staat de vraag hoe de mediahysterie, die een totaal
vertekend beeld van de werkelijkheid gaf, zulke
proporties heeft kunnen aannemen. Waarom
geloofden ook kranten als NRC en De Volks
kranten tv-rubrieken als Nova en Netiverk
met grote stelligheid in een koninklijke verlo
ving. terwijl de kroonprins en zijn voor
lichters bleven volharden in hun terechte
ontkenning?
Het interessante en confronterende ant
woord op deze vragen is gebaseerd op
een ontnuchterende analyse die Die
pendaal maakte aan de hand van vrij
wel alle teksten en het nodige beeldma
teriaal die van meet af aan in de roddel
bladen en in de serieuze media aan de
kroonprins en Emily zijn gewijd.
Het startsein voor de Emilykoorts werd ge
geven door het roddelblad Weekend dat
begin 1995 meedeelde: 'Met dit meisje gaat
Willem-Alexander trouwen'. Het blad bleef
een cruciale rol spelen, omdat, zo maakt
HELEEN CRUL
Diependaal duidelijk, de toenmalige hoofdredactrice,
Hummie van der Tonnekreek, Emily beschouwde als
haar creatie. Zij verhief haar tot de heldin van een
nieuwe soapserie die zich, net zoals in Engeland, aan
het hof afspeelde met dezelfde 'familie op de troon'-
ingrediënten. Zij kon zich daarbij, eveneens als in En
geland. bedienen van belanghebbenden die 'lokten',
in dit geval omdat zij er baat bij hadden dat de relatie
niet geheim bleef, en de status van Emily meer werd
dan die van een vriendin.
Het boek maakt aannemelijk dat de familie B remers
zelf meer dan eens die bron was, direct of indirect, en
als zodanig voortdurend een voorschot nam op de
toekomst, door de gewenste ontwikkeling van een ver
loving zoveel mogelijk te forceren. Dat verklaart ook
de reeks foto's van Emily, alleen of met Wilier,n-
Alexander, op strategische momenten: als de relatie
bekend moer worden, als het duidelijk moet zijn dat
Emily meer is dan een vriendinnetje, als de geruchten
over haar als afgeserveerd e huwelijkskandidate te
sterk worden. Dit soort foto's, op de juiste plaats en op
het juiste moment, waarbij Emily steevast op haar
best in de camera lacht, waren, zo laat het zich aan
zien, alleen maar mogelijk via concrete tips.
Ook journalisten uit de serieuze media werden be
stookt met informatie over de romance' die afkomstig
was uit de kring van familie en vriendinnen van Emi
ly. Mede daardoor ontstond in het journalistiek cir
cuit een steeds sterker worden geruchtenstroom over
een op handen zijnde verloving die het karakter van
het 'zeker weten' kreeg. Zelfs toen de relatie officieel
verbroken was, ging het lekken door. Korte tijd later
werd op de redactie van Weekend een enveloppe met
privé-foto's bezorgd van een galabal waarop Emily
aan de zijde van de kroonprins verkeert. Dit gebaar,
afkomstig van een anonieme afzender, had maar een
doel: de wereld ervan te overtuigen dat Emily, alle
ontkenning van de RVD ten spijt, beslist meer was ge
weest dan een vriendin met de status van koninklijke
scharrel.
'De koninklijke verloving die niet doorging", is ge
schreven tot lering en vermaak. Het is de combinatie
van leerzaam én leuk die het boek bijzonder maakt.
Diependaal stelt de versoaping van de media aan de
kaak en maakt duidelijk hoe het ijzeren gordijn tus
sen roddelbladen en de serieuze pers ten tijde van
Emily voorgoed is geslecht. Men schreef eikaars infor
matie over, voegde er suggesties aan toe, weigerde de
RVD tegeloven. en zo ontstond de voortdurende mix
van gissingen en gossip die lezers en kijkers misleidde.
'Emily' is dan ook een scharniermoment in onze Ne
derlandse mediageschiedenis. De journalistieke tradi
tie: 'De feiten zijn heilig, het commentaar vrij' werd
ingeruild voor de Angelsaksische tabloidbenadering
waarin het commentaar heilig is en de feiten vrij. Die
knieval heeft te maken met de harde onderlinge con
currentie tussen steeds meer media en met de op
komst van het emotietijdperk. Want de lezers en kij
kerszijn een onverzadigbare big brother geworden
wat betreft intieme informatie over privé-zaken van,
bij voorkeur, the rich and the famous. Inmiddels
wordt de soap vervolgd met een nieuwe blonde vrien
din en weer een foute schoonvader. Emily baande in
meer dan een opzicht de weg voor Maxima. Als een
overbruggingsvriendinnetje? Dat blijft het geheim
van Huis ten Bosch.
nog
dagen
«liga
dam*
ivoetb
ids hoc
meded
iet de e
Nog 79 dagen en h gehaal<
we millennium bri voorh
Reden voor deze lc ledanc
in een dagelijkse si
rug te kijken op be
gebeurtenissen die
grepen op corresp n
rende data in de a
1000 jaar. Deze we
okt 1961: Eiland Ti g te vei
Cunha ontscheept :hQt 411
1997: John Denver genv^°j
om bij vliegtuigon ™se"(I
okt 1966: Begin na
Schmelzer; 14 okt
Slag bij Hastings; 1
1894: Dreyfus in P ]*n
arresteerd; 16 okt
duet
mesi
heef
iaar te
tot ant
Eerste operatie om
doving.
heekS
ber op
iweige
discc
ten sta;
later t
tfori
14 OKTOBER 1066
Het 'Tapisserie de lal
thilde' (genoemd naa
vrouw van Willem de
raar) doet misschien i
bellen rinkelenreplaci ag. M
van Bayeux klinkt al v ihuizei
der in de oren. Gewev rm aar
borduurd geeft deze
siering een indruk vai
veldslag die de wereli
denis zal veranderen
vooral Franse en
schiedenisboekjes eer
nente plek inneemt,
de 14de oktober 1999,
precies 633 jaar geledi
zijnv
van d
niet ti
it kan
site i:
er fc
ag» St
Willem, Hertog van N e vooi
op de velden bij het E „Het
plaatsje Hastings de S in de 1
hun koning Harold vt jm er 1
Aan de slag dankt Wil ettenc
naam 'De Veroveraar' icedur
positie als koning van ensatii
land. Het gevecht, me D66 et
machten van circa 10
vering negen
rold heeft de pech dai ac_
noorden eerst met bii result;
vallen Noormannen
kenen en zijn leger ru
versterkingen kan gev
lem legt voor de strijd
te af dat hij op de plaé izen a
slag een abdij zal opri ewerki
de Almachtige hem di up
gunnen. Die abdij van
Martinus zal bijna vij'
bestaan, alleen het pi
blijft uiteindelijk goed
serveerd over. Koning
minder fortuinlijk, me ;n van
in het rechteroog blaa estelij
laatste adem uit. r"
henkruul»
MENSELI
ot 199
itand:
DeVr
ïem zi
ii L
lok in
initii
tra (V1
bezot
manv<
De Amerikaanse spre
er een nieuw woord
winsky krijgen'. Tijde
show werd de term als
gebruikt voor orale se
Lewinsky was daar ab
blij mee. Hij eist een
NBC, de omroep die
wraakte woord in de
had. Hij uitte zijn ver
ging over het inmidd
zonde fragment in een
met het blad Daily Va
zit een familie achter
naam. Ik vind het wal
iemand dit bedenkt
LEWINSKY is de Witt
gaire die in opspraak
haar verhouding met
CLINTON, met wie zij
had.
SARAH FERGUSON
kend als Fergie, voelt
haar veertigste verjaa
kiger dan ooit tevoren
malige schoondochter
Britse koningin zei d
terview met de Britse
krant The Mirror. 0v
gere huwelijk met pri
DREW zei Fergie:
gelukkigste gescheid
wereld." Fergie vindt
ningin een geweldige
haar dochters is. Voor
LIP heeft zij echter
over. Verder liet ze w
haar hele leven heeft
het geluk dat ze nu
aanse graaf GADDO
GHERARDESCA heef)
BARBARA STREISAN
schijnlijk de best bet
roemdheid op oudej
dit jaar. De zangeres
miljoen gulden voor
in het MGM Grand h
Vegas. Dat meldt het
showbizzpersbureau
het Amerikaanse gok
rond de jaarwisseling
grote namen te vinden
TURNER treedt sam
TON JOHN op voor
gulden. Het zelfde
BETTE MIDLER voor
certen.
