Een kaartenbak als een stamboom
Multi Media
Meer speeltijd
'rins gaat al
tien jaar mee
SPEL van de WEEK
Psion nu ook
in kleur
Handheld computers komen steeds meer in zwang. Ze zijn nog
gemakkelijker mee te nemen dan een laptop of de wat kleinere
uitvoering daarvan en door de uitgebreide mogelijkheden doen
ze nauwelijks onder voor hun grote broers. Psion is al geruime
tijd markleider in deze sector en vooral de modellen uit de Se
ries 3 en 5 slaan erg aan. Voor wie het neusje van de zalm wil is
er nu ook eentje met een kleurenscherm ter groote van het
maximale oppervlak van het computertje en met een groter
toetsenbord dan gebruikelijk. Het model in de Series 7 (waarom
slaat Psion eigenlijk de even nummers steeds over?) komt half
oktober op de markt en kost 2599 gulden.
Daarvoor heeft u dan een mini-computer met een 133 MHz
processor, een oplaadbare batterij die vier keer langer meegaat
dan die van de gemiddelde laptop (genoeg voor een hele dag
werken) en met 16Mb intern geheugen (uit te breiden tot 32),
voldoende om 4000 pagina's A4-tekst op te slaan. Uiteraard kan
verbinding worden gemaakt met pc's, printers en ook gsm-tele-
foons.
RDAG 9 OKTOBER 1999
Een wekelijkse rubriek waarin
een aantal websites wordt be
licht dat nieuw of origineel is,
dan wel inspeelt op de actuali
teit.
klasgenoten
Klasgenoten staat vooral be
kend als een populair program
ma van Koos Postema, maar is
ook een website waar vrijwel al
le reünies van scholen voor ba
sis- en voortgezet onderwijs op
terug te vinden zijn. Wie dus
behoefte heeft om oude klasge
noten weer eens te zien kan
hier gaan zoeken, of wellicht
een eigen hereniging op touw
zetten. Schepper Albert van
Dijk is echter ook bezig om een
overzicht te maken van 'ver
dwenen' scholen en hoopt op
veel bezoekers die hem een
handje kunnen helpen.
www.klasgenoten.com
Een dier is vaak een dierbaar
bezit, en bij een ongeval of
ziekte is er veel leed. Ook finan
cieel leed, vandaar dat Dier
Zorg een verzekering voor hond
en kat aanbiedt. Op de website
van Die Zorg is daar informa
tie over te vinden, inclusief pre
mieberekening. Er is een een
forum aanwezig waar honden
en kattenliefhebbers kunnen
discussiëren over actuele stel
lingen. Een dierenarts is be
schikbaar om vragen te stellen.
Links naar de Dierenbescher
ming en Martin Gaus zijn aan
wezig en tenslotte is er ook nog
een spelletje: 'zoek de vlo'.
www.dierzorg.nl
SEAuito
rrarfe#-
Internet wordt het medium
voor de verkoop van gebruikte
auto's, denkt het weekblad Au
to Trader. Het blad is derhalve
een website begonnen waar
makkelijk en snel de gewenste
auto kan worden opgezocht, in
plaats van het uitpluizen van
pagina's vol dagbladadverten
ties. Van elke aangeboden auto
is een kleurenfoto beschikbaar.
Ook verzekering en financiering
komen aan bod.
www.autotrader.nl
mbaar Afrika 3 en 4
1 bij het debuut van de serie aangekondigd verschenen bij
ectrum Electronic Publishing de delen 3 en 4 van de reeks
baar Afrika. Net als met de delen 1 en 2 zitten ze samen in
osje. De complete, Franse serie bestaat uit twaalf delen. Bij
ïctrum is nog niet bekend of en zo ja wanneer de volgende
ingen in het Nederlands zullen verschijnen. In de reeks, die
iss$ertitel 'Het leven op de Savanne' heeft, wordt een aantal
i het Serengeti National Park van Tanzania gevolgd in zijn
I vi keling. Dat gebeurt via fraaie, interactieve fullscreen video.
!t timaal wil profiteren van de reeks moet eigenlijk bij de de-
2 beginnen, hoewel instappen op een latere leeftijd van
>aard Doema, Simba de leeuwin en Haraka het olifanten-
alle andere dieren ook heel goed mogelijk is. Ontembaar
leeft een Pentium 133 met 16 Mb Ram nodig en kost 49.90
elirv 0|
'NTAAL: 1. Graansoort; 4. bezitting; 8. bijbelse naam; 10. plaaggeest;
van (voor Schotse namen); 13. bevel; 15. uitroep van berusting; 16.
ilijk vnw 17. Amerikaanse staat; 20. god van de vernietiging; 21. vruchtbaar
le stof; 22. ameublement voor de eetkamer; 24. ondernemingsraad;
m uwelijk dier; 26. voegwoord; 28. Europeaan; 29. hoofddeksel; 32. lofdicht;
o 'rbak; 35. voorteken.
'AAL: 1 Zwaluwtong; 2 vluchtig; 3. muzieknoot; 5. spil; 6. familielid;
lord, 9 gevoel voor kiesheid; 11. beeldscherm; 12. gemzenleer; 14. rivier in
2ië; 16. afdruk van iemands gelaat; 18. in orde; 19. ontkenning; 23.
lateriaal; 24. fruit; 27. middag; 30. bijwoord; 31. aldus; 32. voorzetsel;
voord.
;ing van vrijdag:
itaal: 1. Band; 4. wijken; 7. opstaan; 8. kil; 9. set; 10. ijskonijn; 12. trekvee.
al: 2. Anna; 3. dienst; 4. weeklijst; 5. knol; 6. nesten; 9. snee; 11. koe.
FRANK BUURMAN
Albert van der Most ontwikkelde zijn eigen relatiebeheerprogramma: 'Winbase brengt sociale netwerken in kaart'.
FOTO HENK BOUWMAN
WinBase geeft werkelijke situatie weer in relatiebeheer
te meer wordt dui
delijk dat Mechner
wederom een top
prestatie heeft neerge
zet. Jammer alleen dat het
waarschijnlijk weer vijf jaar
voor deel vier uit
komt.
Min. systeemeisen: Pentium
200, 32 Mb Ram, Windows
3D-versneller aanbe
volen. Prijs: omstreeks 80 gul
den. Beschikbaar gesteld
door Domus/Mindscape.
Hoe goed sommige spellen ook zijn, uiteindelijk speel je ze
tegen de computer uit en dan wordt het tijd voor een nieu
we uitdaging: in de vorm van een uitbreiding van het be
staande spel bijvoorbeeld. Return to na Pali is een aanvul
ling op topper Unreal van ID Software, die overigens in de
meeste winkels nog maar 25 gulden kost. Voeg daar de 50
gulden van Return to na Pali aan toe en je hebt voor 75 gul
den een flink uitgebreid spel. Unreal is een hele mooie vari
ant op Quake, dat wil zeggen een schietspel waarbij je door
de ogen van de held kijkt en zeer alert door fraaie driedi
mensionale omgevingen moet heenlopen. Return to na Pali
biedt vooral meer van hetzelfde: nieuwe gebieden, nieuwe
monsters, maar ook nieuwe wapens om ze aan te pakken.
Handig is het snelvuurgeweer en de mogelijkheid om gra
naten met tijdsvertraging af te vuren, een soort mijnen leg
gen dus. De aanvulling is een nieuwe uitdaging, zeer ge
schikt voor de liefhebbers.
Tales of the swordcoast is een uitbreiding voor Baldur's
Gate van Bioware, wellicht het mooiste en beste rollenspel
dat ooit is gemaakt. Het mooie van deze aanvulling is dat
deze op een subtiele manier de wereld van Baldur's Gate
groter maakt, zonder datje daarvoor het originele spel uit
gespeeld hoeft te hebben. Overigens zijn de gebieden en
opdrachten die erbij komen wel van een behoorlijke hoge
moeilijkheidgraad, dus het verdient aanbeveling om flink
wat ervaring op te doen met je groepje helden alvorens het
domein van bijvoorbeeld de dwergenhoofdman Urlag te
bezoeken. Deze Urlag, wiens toren bij de zwaardkust ligt,
heeft enorme rijkdommen verborgen, maar deze wel afge
schermd mèt talloze valstrikken, vervloekingen en mon
sters. En dan is er ook nog een magisch eiland waar een
grote groep tovenaars in een grijs verleden is vastgezet.
Naast nieuwe avonturen biedt Tales of the swordcoast ook
betere wapens, andere spreuken en sterkere monsters,
waaronder een gruwelijke demonenridder. De fans van Bal
dur's Gate zullen ervan genieten. En bovendien is een
mooie kaart van het fantasierijk toegevoegd.
De aanvullingen kosten rond de 50 gulden en hebben dezelfde systeemeisen
als de hoofdspellen. Beschikbaar gesteld door Homesoft en Infogrames.
HHHHi
IUURMAN
in al die jaren niet veel veran
derd. Het speelt zich af in de
twaalfde eeuw. Een arme be
diende is een Perzische prins
geworden dóór met de dochter
van de sultan te trouwen. De
concurrentie pikt dat niet en
wordt in dit geval vertegen
woordigd door Koning Assan,
de jongere broer van de sultan,
die de prinses had gereserveerd
voor zijn zoon Rugnor, die half
man, half tijger is. Assan roept
de hulp in van een adembene
mende buikdanseres/moorde
nares om de prinses te ontvoe
ren en gooit de prins in de ker
kers. Daar begint het spel. De
speler moet ontsnappen, een
zwaard vinden, zich een weg
naar het dak vechten en van
daaruit (per vliegend tapijt) uit
eindelijk naar Tibet reizen waar
zijn geliefde wacht, in gezel
schap van Rugnor.
Topper of niet, Prince of Persia
is vooral een behendigheidsspel
en het vraagt om enige oefe
ning om de vloeiende bewegin
gen van de prins onder de knie
te krijgen. Zelfs goede tieners
pelers zullen hun handen vol
hebben aan de vijftien levels in
zeven verschillende exotische
omgevingen. De kenners zal het
genoegen doen dat veel goeds
uit de vorige spelen overeind is
gebleven. Daarnaast kan de
prins nu echter ook pijl en boog
en vechtstok hanteren, zijn er
meer geniepige vallen dan ooit
en zijn de tegenstanders een
stuk slimmer geworden. Het
feit dat het spel driedimensio
naal is maakt het moeilijker dan
ooit: afstanden moet nu im
mers ook in de diepte geschat
worden als de prins weer een
van zijn onstuimige, maar
levensgevaarlijke
sprongen maakt.
Beeld en geluid
zijn van hoge
kwaliteit en eens
LEIDEN/HAARLEM FRANK BUURMAN
Geen bedrijf kan tegenwoordig meer zon
der: de database in de computer, oftewel
de elektronische kaartenbak. Een verzame
ling personen en adressen, afnemers van
producten of diensten, kortom de klanten
kring in een notendop. De Leids/Haarlem
se ondernemer Albert van der Most was al
langere tijd ontevreden over de mogelijkhe
den van de bestaande professionele kaar
tenbakken, zoals E-Relatie en Act. „Die
programma's geven eigenlijk nooit de wer
kelijkheid weer. Er staan personen in, maar
meestal niet de actuele toestand van die
personen, en ook niet hun onderlinge rela
ties. Dat zijn gegevens die voor een bedrijf
van groot belang kunnen zijn."
Van der Most ontwikkelde daarom met zijn
bedrijf MostWare een 'intelligente' kaarten
bak, genaamd WinBase, een programma
waarmee logische verbindingen kunnen
worden gelegd tussen personen en hun
fucties, in de stijl van de 'links' op Internet.
„Het probleem van de bestaande relatiebe-
heerprogramma's is dat ze niet erg flexibel
zijn. Een persoon kan meerdere rollen ver
vullen in de samenleving, en dat is moeilijk
te registreren in een traditioneel systeem.
Je loopt al snel het risico dat je gegevens
dubbel moet opslaan. Met WinBase leg je
de nadruk op een bepaald persoon, en aan
die persoon kun je allerlei gegevens koppe
len. Waar de persoon momenteel werkt,
waar hij heeft gewerkt, hoe lang dat heeft
geduurd, hoe belangrijk hij is als klant, zijn
verhouding met andere personen in de da
tabase, lidmaatschap van een onderne
mersclub, en ga zo maar door", vertelt van
der Most.
WinBase biedt fn de praktijk diverse voor
delen. „We gebruiken het programma op
ons bedrijf, en we hebben de gewoonte in
de database te vermelden hoever we staan
met een bepaalde klant. Dat betekent dat
als ik er bijvoorbeeld niet ben iemand an
ders direct kan zien in de database wie hij
aan de telefoon voor zich heeft, en dat werk
kan overnemen." Het in kaart brengen van
sociale netwerken is een belangrijk aspect
van WinBase. Daardoor ontstaat bijna het
effect van een stamboom. „Het voorkomt
pijnlijke situaties bij het benaderen van
mensen: als een echtpaar net gescheiden is
is het niet zo tactvol om een uitnodiging
voor twee personen naar het voormalige
gezamenlijke adres te sturen".
Discipline
Een database is zo goed als de gegevens die
worden ingevoerd en op die regel maakt
ook WinBase geen uitzondering. „Het vergt
een zekere discipline om gegevens steeds
te vernieuwen of aan te passen. Maar in de
praktijk is dat bij WinBase niet meer werk
dan bij de bekende relatiebeheerprogram-
ma's."
Het programma is volgens van der Most
makkelijk te leren. „Mijn secretaresses had
den er vier uur voor nodig. Over het alge
meen ben je wel een paar dagen kwijt om
een dergelijk programma onder de knie te
krijgen. Een ander voordeel is dat het pro
gramma compact is: mijn huidige adres
senbestand van meer dan 1000 relaties
neemt niet meer dan vijf megabyte in be
slag, en dat ligt met de bekende elektroni
sche kaartenbakken wel even anders."
Wie WinBase gebruikt komt al snel bij het
gebruik van de muis het bekende 'Internet-
handje' tegen, dat aangeeft dat er verbin
dingen aanwezig zijn met andere gegevens.
Een ander aspect is het stoplichtje, dat aan
geeft of verbindingen nog bestaan (groen
licht) of zijn opgeheven (rood licht). Oude
re gegevens zijn echter nog wel terug te
vinden, om de geschiedenis van een be
paald persoon in kaart te brengen. Een spe
ciaal vakje is gewijd aan de actualiteit van
de gegevens.
WinBase is in eerste instantie bedoeld voor
bedrijven die hun relaties zo goed mogelijk
in kaart willen brengen. „Maar misschien
komt er ooit een lichte versie uit voor de
consument. Op dit moment is het echter
nog geen kant en klaar-pakket, we verko
pen het aan bedrijven inclusief onze on
dersteuning, dat wil zeggen dat de database
geheel door ons wordt ingericht en be
staande gegevens worden overgezet", ver
telt Van der Most.
Informatie over WinBase is verkrijgbaar bij
MostWare Automatisering, Fruitweg 22-B,
Leiden, tel. 5791010, of Bingerweg 18-B,
Haarlem, tel. 023-5185190, of op Internet,
www.mostware.com.
lige spelfiguren zijn van
den. Dat geldt zeker voor
ice of Persia, die tien jaar
n het levenslicht zag.
ertijd was het een revolu-
platformspel, met vloei-
jewegingen van de prins
tegenstanders. In 1993
leel twee gemaakt dat
om van grote kwaliteit
massaal werd verkocht,
de valreep van het jaar
Prince Of Persia III nu
of Persia 3D geworden.
n achter de prins is Jor-
echner, die ooit debu-
nd,i(
AL
met het spel Karateka.
Ier vond de bewegingen
elfiguren in videospelle-
jhouierig en stak er veel
*''t®|e in om dat te verbeteren.
computers van die tijd
r di hij tot opmerkelijke pres-
Mechner nam zijn broer
rbeeld en kopieerde
jewegingen naar de com-
<on Ook in de Prince of Per-
gra ks werd steeds het on-
uit de kan gehaald voor
treft de mogelijkheden,
ïjd van de 3D-kaarten en
nelle Pentiums resulteert
in wellicht het fraaiste
vonlurenspel dat tot op
gemaakt is. Mechner en
m van softwarehuis Red
tertainment maakten
'me [van professionele ac-
ifte 1 gevechtsdeskundigen
beste (maar nog steeds
ide) resultaat te berei-
concurrentie, zoals Ei-
Lara Croft in het spel
tsafeaider, kan hier nog wel
leren.
ookjesachti-
lf| aal achter
of Persia is