Indonesië akkoord met VN-bestuur Oost-Timor Buitenland Echtpaar-Kok ziet tekenen van hoop in Harlem Herstelwerk autotunnel Mont-Blanc is gevaarlijk Rede Blair weerspiegelt zelfvertrouwen Labour Rusland boekt succes met schoonveegactie Chinees socialisme maakt arm dorp steenrijk WOENSDAG 29 SEPTEMBER 1999 155 Verdachte vrij door slapende rechter londen De veroordeling van een 26-jarige Britse automobilist is nietig verklaard omdat een van de rechters in slaap was ge sukkeld tijdens het proces. „De magistraat was een tukje aan het doen en moest gewekt worden. Het was me opgevallen dat hij zat te slapen en wij hebben het kort daarop aan een zaal wacht doorgegeven", aldus de advocaat van de automobilist. Zijn cliënt stond in juli terecht wegens agressief gedrag tegen een vrouwelijke chauffeur op het parkeerterrein van een win kelcentrum in Londen. Hij was tot een geldboete van ruim 1.600 gulden veroordeeld. Het slachtoffer is woedend op de rechter, maar dient geen nieuwe aanklacht in. „Mijn getuigenis was heel moeilijk voor me en ik wil het allemaal niet nog een keer door maken", aldus de vrouw. Slowakije sluit twee kerncentrales brussel-wenen Slowakije heeft de Europese Unie beloofd op termijn twee kerncentrales te sluiten. De ene gaat dicht in 2006 en de andere in 2008. Eurocommissaris Verheugen die over de uitbreiding van de Unie gaat, had de sluiting van de verouderde kerncentrales als voorwaarde genoemd voor onderhandelingen met Slowakije over toetreding tot de EU. Slowakije behoort bij de twaalf landen die op de nominatie staan om in de toekomst tot de EU toe te treden, al maakt het geen deel uit van de kop groep van zes. De Europese Commissie is verheugd over de aangekondigde sluiting van de kerncentrales. 'Hotlines' niet millenniumbestendig Washington Zes van de zeven Amerikaans-Russische 'hotlines' zijn niet millenniumbestendig. Dat heeft een hoge functionaris van het Amerikaanse ministerie van defensie gisteren verklaard. Onderminister Wamer van defensie zei dat de VS Moskou op korte termijn zullen voorzien van millenniumbestendige soft ware en computers om de problemen met de 'hotlines' te ver helpen. De 'hotlines', rechtstreekse telefoonverbindingen tus sen beide landen, dateren van begin jaren zestig, op het hoogte punt van de koude oorlog. De belangrijkste is die tussen de bei de presidenten. Ze werden ingesteld om in tijden van crisis on middellijke communicatie met de vijand mogelijk te maken. „Gegarandeerde verbindingen tussen Amerikaanse en Russi sche leiders is ten allen tijde een prioriteit, en van bijzonder be lang tijdens de millenniumwisseling", zei Warner tijdens een speciale bijeenkomst van een senaatscommissie. 'Autodiefstal kost jaarlijks 32 miljard' sofia De diefstal van auto's kost jaarlijks 32 miljard gulden. Alain Barbier van Interpol heeft dat gisteren op een conferentie over autodiefstal en verzekeringsfraude gezegd. In de databank van Interpol zijn de gegevens van 1,75 miljoen gestolen auto's opgeslagen. De databank staat in verbinding met soortgelijke instellingen in de Verenigde Staten en Canada om de wereldwij de zoektocht naar gestolen voertuigen te verbeteren. In Europa worden jaarlijks ongeveer twee miljoen auto's ontvreemd. Vooral in Duitsland worden veel voertuigen gestolen. Volgens Barbier zitten er vaak criminele organisaties achter. Barbier sprak bij de opening van een driedaagse conferentie in de Bul gaarse hoofdstad Sofia, waaraan politiefunctionarissen uit 24 Europese landen, de Verenigde Staten en Cdhada en de Europe se Commissie deelnemen. Miljoen dollar voor Flying Doctors den haag De Afrikaanse organisatie Amref/Flying Doctors kan een recordbedrag van 1 miljoen dollar op haar rekening bij schrijven. Dit bedrag ontving de in Nairobi gevestigde hulpor ganisatie gisteren in New York uit handen van mevrouw Mary Robinson, de VN-vertegenwoordiger voor de mensenrechten. De 'vliegende doktoren' wonnen dit jaar 's werelds meest pres tigieuze prijs op het gebied van liefdadigheid, de Conrad Hilton Humanitarian Prize. De organisatie krijgt de prijs omdat zij zich al jarenlang inspant de gezondheid van diverse inheemse volke ren in Afrika te verbeteren. Flying Doctors zal het miljoen dollar - circa 2 miljoen gulden - vooral gebruiken voor aids- en mala ria-projecten, de twee ziektes verantwoordelijk voor de meeste sterfgevallen in Afrika. Vrijlating Monfort-moordenaar geëist auch De advocaat van de man die verdacht wordt van de bru te moord op vier Nederlanders, afgelopen mei in het Zuid-Fran se Monfort gaat binnen twee weken vrijlating van zijn cliënt ei sen. De verdachte zit sinds 24 juni in voorarrest voor de moord op Artie van Hulst, zijn vrouw Marianne, Mariannes zus Dora en haai' man Johan Nieuwenhuis. De man kluste als zwartwer ker op de boerderij van Van Hulst. De verdachte heeft veel geld uitgegeven in de dagen na de moorden. De kredietkaarten van de Nederlanders waren gebruikt in de buurt van winkelcentra bij Toulouse. Voor de nacht van de moord zelf, toen ook al werd geprobeerd met de pasjes van de slachtoffers geld op te nemen, heeft de man echter een alibi. Hij was toen gewoon thuis in het dorp Estremiac. Hij heeft tweemaal geprobeerd te bellen via zijn mobiele telefoon naar een vriendin. Zijn advocaat kan dat France Telecom in Estremiac. Florida weigert tonen elektrische stoel Tallahassee De Amerikaanse staat Florida gaat niet in op voor stellen van museums om de afgedankte elektrische stoel van de overheid ten toon te stellen. Volgens de staat is het idee 'wel licht ongepast'. Twee musea hadden hun zinnen gezet op 'Old Sparky'het moordmeubel waarop tussen 1923 en 1999 238 mensen werden gedood. DeVoe Moore, de eigenaar van het museum voor antieke auto's in Tallahassee, zag een educatieve bestemming voor de stoel, die hij op een 'smaakvolle' manier wilde tentoonstellen. „Als kinderen naar de stoel kunnen kijken, of er in mogen zitten, zouden zij af kunnen zien van plannen om met een geweer onder een regenjas naar school te gaan", zei hij, verwijzend naar de schietpartij die de 'regenjasmaffia' in april in een school in Littleton aanrichtte. Deelakkoord bereikt in Colombia bogota De Colombiaanse regering en de grootste linkse guer rillabeweging in het land, de FARC, hebben gisteren een ak koord bereikt over de instelling van een verificatiecommssie. De partijen moeten in de commissie gezamelijk de toepassing van vredesakkoorden evalueren. Beide partijen zijn overeengeko men komende week verder met elkaar te praten. De haperende vredesgesprekken tussen de FARC en de autoriteiten moeten uiteindelijk leiden tot vrede tussen de regering en de oudste en grootste guerrillabeweging van Latijns-Amerika. Vorst Liechtenstein dreigt weg te gaan vaduz Prins Hans Adam II van Liechtenstein dreigt naar We nen te verhuizen. Hij wil duidelijke bevoegdheden als staats hoofd, anders hoeft het voor hem niet meer. Regering en parle ment bakkeleien al jaren over wat de bevoegdheden van de vorst zijn. Hans Adam II (54) is nu boos over de aanhoudende weigering van de volksvertegenwoordiging en de regering in het vorstendom om wetswijzigingen door te voeren die hem poli tieke verantwoordelijkheid garanderen. De prins eist met name het recht magistraten te benoemen en leden van de regering te ontslaan. Dat zou ten koste gaan van de macht van het parle ment en die stemt daar dan ook niet mee in. Clinton betaalt boetes voor liegen little rock Bill Clinton heeft 90.000 dollar betaald aan de advo caten van Paula Jones. De Amerikaanse president hoopt dat daarmee een definitief einde is gekomen aan de rechtszaken over zijn seksuele escapades. Het geld bestaat uit boetes die Clinton zijn opgelegd door rechter Wright die Clinton in april 1998 wegens gebrek aan bewijs vrijsprak van de aanranding van Paula Jones. Maar omdat Clinton tijdens de verhoren in de Jo- nes-zaak loog over zijn affaire met Monica Lewinski, heeft Wright hem alsnog beboet. Clinton heeft eerder Paula Jones, die hij in 1991 in een hotel in Little Rock tot sex zou hebben ge dwongen, 850.000 dollar betaald om te voorkomen dat Jones in hoger beroep zou gaan tegen zijn vrijspraak. ',V Indonesië heeft de VN toestemming gegeven een bur- gerbestuur op poten te zetten op Oost-Timor, ook al is dat formeel nog niet onafhankelijk. Eerder was afgespro ken dat Indonesië tot dat moment het gezag zou uitoefe nen, maar doordat haast alle Indonesische ambtenaren zijn weggevlucht dreigt een machtsvacuüm. men in het bestuur tijdens de overgangsperiode van drie jaar dat de VN het gezag draagt in de regio. VN-troepen in Oost-Timor hebben een tiental leden opge pakt van Kopassus, het elite korps van het Indonesische le ger. Zij worden ervan verdacht geheime operaties te hebben uitgevoerd voor de voormalige correspondent In november beslist het Raad gevend Volkscongres, het hoog ste Indonesische staatsorgaan, over onafhankelijkheid van Oost-Timor. De leiders van de onafhankelijkheidsbeweging, José 'Xanana' Gusmao en Ra mos Horta, willen actief deelne- president Soeharto. Diens schoonzoon Prabowo Subian- to, die vorig jaar uit hel leger werd ontslagen, was Kopassus- commandant. Er is niet bekend gemaakt waarom de Kopassus- leden zijn opgepakt. Wel is bekend dat delen van het Indonesische leger de Oost- Timorese milities hebben ge traind en van wapens voorzien. Ze worden ervan verdacht nauw met de milities te hebben samengewerkt. Sinds de uitslag van de volksraadpleging be kend werd, hebben milities hele dorpen en steden geplunderd en vernietigd. Honderden en mogelijk duizenden mensen zijn vermoord en honderddui- new york john wanders correspondent i Harlem, ba kermat van de Afrikaans-Ameri kaanse cultuur, kijken met lich te verwondering naar de rijzige gestalte die - omringd door zwaailichten, televisiecamera's en veiligheidsagenten - door hun buurt wandelt. Wie is die blanke man in dat donkere pak? Premier Kok en echtgenote Rita zijn even in Harlem om vast te stellen of Nederland op het ter rein van de sociale vernieuwing nog iets kan leren van de Ame rikanen. Het echtpaar-Kok wordt in sneltreinvaart langs drie projec ten geleid die kenmerkend mo gen heten voor de voorzichtige comeback die Harlem momen teel geniet. Harlem geldt nog steeds als een achterstandswijk waar enkele honderdduizenden zwarte inwoners van New York hun dagen in grote armoede slijten. Maar er gloort sinds een jaar of vijf weer hoop. Het meest concrete bewijs hiervoor is wellicht het winkel centrum Harlem U.S.A. dat in aanbouw is aan de Frederick Douglas Boulevard en de 125ste straat. Op de tweede verdieping van het 65 miljoen dollar kos tende complex hoort Kok dat het winkelcentrum straks goed zal zijn voor duizend arbeids plaatsen. Kok is geraakt door het opti misme dat hij in Harlem aan treft. Hij onderstreept dat ver betering van de werkgelegen heid een belangrijke voorwaar de is voor de aanpak van een scala aan sociale problemen. Wat dat aangaat verschilt de aanpak in Harlem niet zo bijs ter veel van de aanpak in pak weg een van de Rotterdamse probleemwijken. Maar het bezoek is te kort en te vluchtig voor het trekken van wijze lessen. „Wat mij hier op valt is dat Harlem in zo'n diepe put heeft gezeten dat een verge lijking met Nederland alleen al door de schaalgrootte en de omvang van de problemen niet goed te maken valt", zegt Kok. „Zelfs de grootste Nederlandse steden hebben niet zo'n mate van verpaupering meege maakt." chamonix bob kroon correspondent Bij de herstelwerkzaamhe den in de Mont-Blanc auto tunnel, waar afgelopen maart 39 mensen in een vuurzee omkwamen, zou onvoldoende rekening wor den gehouden met de ge zondheidsrisico's voor de werkploegen. Een arbeider moest deze zomer in het zie kenhuis worden opgeno men. De tunnel was bekleed met Glasal, een soort asbest houdende beplating. Door de brand, met hittes tot 1500 graden, liet dit over een lengte van tientallen meters los. Vier aannemersbedrijven bedankten voor de klus, om dat ze hun ingenieurs en werklieden niet wilden blootstellen aan het aanwe zige asbeststof. Volgens de exploitatie maatschappij ATMB is er niets aan de hand en worden 'alle veiligheidsvoorschriften nageleefd.' Maar niet ieder een is hiervan overtuigd. „Een betonbuis, die vijf da gen lang in een crematorium veranderde en waarin met pvc geladen vrachtwagens letterlijk verkoolden, kun je moeilijk voor 100 procent veilig verklaren", aldus een ingenieur. „Het pvc zette zich om in chloor en vervol gens in zoutzuur. Ook vallen nog steeds brokstukken van het gewelf naar beneden." Thierry Billet, een specialist van de Franse Arbeidsin spectie, wijst erop dat met het puin ook asbeststof in de tunnel vrijkwam en 'een paar asbestvezeltjes zijn ge noeg om longkanker te ver oorzaken'. De ATMB wijst dit alles als 'kwaadwillige stemmingma kerij' van de hand, maar wei gert details te geven over de zieke arbeider. Het herstel werk aan de tunnel gaat ge woon door. bournemouth zenden zijn uit de regio wegge voerd. Ondertussen groeit de inter nationale druk op Indonesië om af te rekenen met de mili ties en de militairen die verant woordelijk zijn voor de misda den op Oost-Timor. De Ameri kaanse minister van buiten landse zaken Albright heeft bij de Indonesische regering aan gedrongen op snelle actie. „Het is duidelijk dat er dingen ge beurd zijn die onacceptabel zijn", stelde hij. Washington dreigt zijn hulp op te schorten als er geen duidelijke stappen volgen. Eerder is de militaire samenwerking al stop gezet. correspondent Het staat vast dat de Britse pre mier Tony Blair binnen zijn La- bourpartij vijanden heeft, die hem te rechts en te weinig soci aal-democratisch vinden. Tij dens het jaarlijkse congres van de partij in Bournemouth bleek evenwel dat het overgrote deel van de leden heel blij is met zijn leider. De geboren redenaar Blair kreeg de zaal plat met zijn rede van ruim een uur, waarin hij alle registers opentrok. Ademloos hing het gehoor aan zijn lippen, en na afloop leek er geen einde te komen aan de staande ovatie. Bij zijn vertrek stond ook buiten het publiek enthousiast te klappen. Blair had het zelf al gezegd: „Hier staan we vandaag, met meer zelfvertrouwen dan we in ons honderdjarig bestaan ooit heb ben gehad. We zijn de enige politieke macht die in staat is het potentieel van de mensen in dit land vrij te maken." Rode draad in zijn betoog was de strijd tegen 'de conservatie ve krachten', in de Britse klas senmaatschappij: „De oude eli te die te lang de dienst heeft uitgemaakt. Die vrouwen en zwarten en Aziaten uit de beste banen heeft geweerd en die de beste universiteiten voor zich zelf hield. Ondanks al hun praatjes over vrijheid hielden zij de mensen klein", aldus Blair. Het ging er allemaal in als koek, temeer daar de regering ook in derdaad de bijl heeft gezet in de fundamenten van die klassen maatschappij. Zo staan de erfe lijke adellijke zetels in het Ho gerhuis op verdwijnen, en wordt er de komende drie jaar ruim 120 miljard gulden geïn vesteerd in de publieke gezond heidszorg en het openbare on derwijs. Tegelijkertijd worden er barricades opgeworpen voor de florerende particuliere on derwijs- en gezondheidscir cuits, die alleen openstaan voor mensen met geld. Dat is allemaal heel sociaal-de mocratisch, maar tegelijkertijd bewijst Labour dat het ook een degelijk economisch beleid kan voeren, waardoor Blair en de zijnen eveneens goed liggen bij bedrijfsleven en middengroe pen. Dat werd tijd, want in het verleden stond Labour vooral bekend als de partij die al het geld uitgaf aan goede werken, om het land vervolgens in ar moede achter te laten. Nu wijst alles erop dat Blair ook in 2001 de verkiezingen wint. Hij zou dan de eerste Labour-premier zijn die wordt herkozen. Arrestatiebevelen tegen 17 Tsjetsjenen - hans hoogenduk correspondent De operatie 'wervelwind', die de Russische veiligheidsorga nen begonnen na de drie re cente moorddadige bomaansla gen, heeft aanzienlijke resulta ten opgeleverd. Minister van binnenlandse zaken Roesjailo bracht president Jeltsin gisteren verslag uit: er is 521.000 kilo springstof gevonden, 101 ver dachten zijn gearresteerd en 16 aanslagen zijn voorkomen. Roesjailo zei verder dat een aantal 'terroristen' achter de aanslagen is geïdentificeerd. Namen gaf hij niet. Wel meldde de minister dat internationale arrestatiebevelen zijn verspreid tegen zeventien Tsjetsjeense militieleiders. Jeltsin heeft van de veilig heidsdiensten en van defensie geëist dat de grenzen worden afgesloten om de smokkel van wapentuig en de infiltratie van extremisten te voorkomen. Dat heeft geleid tot spanningen met Georgië. Rusland vermoedt dat de Tsjetsjenen via dat land v den bevoorraad. De Georgische president Sjevardnadzje heeft dit fel ontkend. De Russische luchtmacht viel gisteren opnieuw doelen aan in Tsjetsjenië. Het gaat volgens Moskou om steunpunten van islamitische extremisten. Maan van veel kanten is te horen dat- de Tsjetsjeense strijders vrijweh geen schade oplopen. De aan-r vallen zouden vooral een poli tiek doel dienen: het imago vant premier Poetin als keiharde or-- dehersteller moet worden ge-i vestigd. r Door de bombardementen 1 dreigt in Russische deelrepu-3 blieken Noord-Ossetië en In-., goesjetië, die grenzen aan Tsje-1 tsjenië, een humanitaire cata-1 strofe. Volgens schattingen i hebben zo'n 100.000 vluchte-a lingen er hun toevlucht ge- - zocht. De meesten leven in ten- n ten, in stations of op straat. Inn Ingoesjetië is slechts één kamp met 800 bedden. Communistisch China bestaat vrij dag vijftig jaar. Na een halve eeuw Volksrepubliek is er van de ooit ge predikte gelijkheid weinig meer over. Correspondent Jan van der Made ging naar Hancunhe, ooit één van de armste dorpen van de agglomeratie Peking, nu echter domicilie van Chi na's rijksten. Het vormt een opzichtig contrast met het nabijgelegen dorp Liujianfang, dat nog steeds bittere ar moede kent. hancunhejan v „We hebben in totaal twintig kamers", zegt Xiao Mei, „en vijf televisies." Trots laat ze de badkamer voor de gas ten zien. De kranen van het bubbelbad hebben goudkleurige adelaarskoppen als knoppen. „Onze gasten willen zich ongestoord kunnen wassen." Xiao Mei, getrouwd met Tian Liuhan, bewoont een vrijstaande villa in Han cunhe, het rijkste dorp in de agglome ratie Peking. De 3.000 inwoners rijden in 780 auto's. De Tians hebben er drie, waaronder een prijzige Lexus. Tian Li uhan is manager bij de Hancheng Constructie Groep, een van China's grootste bouwmaatschappijen. Hij is niet de enige: alle inwoners van het dorp zijn in dienst van de maat schappij. Het gemiddelde inkomen ligt rond de 1.000 gulden per maand, ver boven het landelijke gemiddelde. Tian Liuhan betaalde 125.000 gulden voor zijn twintig-kamerpaleis, inrichting in cluis. Tien jaar geleden was de situatie radi caal anders. Onder Mao Zedong's be wind stond het dorpje bekend als 'het dorp waar honger wordt geleden'. Het was er afzien. De dorpelingen ver bouwden maïs, maar de grond was vaak te droog om op goede oogst te kunnen rekenen. De Grote Sprong Voorwaarts (1958-1960) ging gepaard met een enorme hongersnood en de cimeerde het inwonertal van het dorp je. Tijdens de Culturele Revolutie (1966-1976) woedde ook hier de desa klassenstrijd. Maar één inwoner liet het er niet bij zitten. Boer Tian Xiong zag dat China vanwege de enorme verstedelijking onder Deng Xiaoping's hervormingen behoefte had aan metselaars. Gebruik makend van die bouwexplosie meldde hij zich aan als bouwvakker, en zei het boerenbedrijf vaarwel. In 1988 besloot hij voor zichzelf te beginnen. Hij richt te de Hancheng Constructie Group op, en ging bij de stad Peking leuren om contracten. Anno 1999 staat heel China vol met bouwsels van Hancheng. Het nieuwe hoofdkantoor van de China Aviation Administration is bijna klaar, en de fir ma bouwde vele ministeries, banken en kantoortorens. De boeren van Han cunhe werden allemaal werknemer van het constructiebedrijf. En vorig jaar was het zover: het 'nieuwe Han cunhe' was gereed. Ettelijke villa's werden in een jaar tijd uit de grond ge stampt door de arbeiders van Han cunhe, met materiaal van Hancheng. In de verre omtrek is er geen dorp als Hancunhe. Een paar kilometer naar het westen ligt Liujianfang, dat iro nisch 'huis met zes kamers' betekent. Boer Liu woont in een bouwvallig schuurtje. Hij wast zich met water uit een geëmailleerde schaal. Zijn erf ligt vol met maïskolven die hij moet zien te verkopen. De dorpschef had inder tijd wel wat leningen gekregen, maar zijn gebrek aan connecties en mana- gementservaring hebben ervoor ge zorgd dat het geld voor een geplande flessenfabriek 'verdween'. Van Hancunhe krijgt Liu 'rode ogen- ziekte', oftewel jaloezie. „In de jaren tachtig werd dat dorp aangewezen als model door de toenmalige burge meester van Peking, Chen Xitong", al dus Liu. „Chen gaf enorme leningen aan Hancheng van Tian Xiong. Dank zij de connecties tussen de twee man nen kreeg Hancheng de kans uit te groeien tot een machtig bedrijf." In 1995 werd Chen Xitong gearresteerd. Hij had voor meer dan 2 miljard gul den aan publieke gelden achterover gedrukt. Vorig jaar kreeg hij 13 jaar cel. „Als Chen niet gevallen was, zou Han cunhe er nog beter aan toe zijn ge weest", aldus de verbitterde Liu. De inwoners van het rijkste dorp rond Peking weigeren te vertellen waar hun geld vandaan komt. Hancheng expo seert zijn bouwsuccessen in een ten toonstellingszaaltje. Er hangen ook fo to's van Tian Xiong, die als een alleen heerser over Hancunhe regeert. Hij wordt bejubeld als een wijs man, die het dorpje uit de misere heeft getrok ken. Maar alle foto's dateren van na 1995, het jaar waarin Chen Xitong werd gearresteerd. Over de banden tussen de twee wordt met geen woord gerept. Een intellectueel uit Peking meent dat de communistische staatsideologie van gelijkheid, die vijftig jaar geleden ten grondslag lag aan de Chinese Volksrepubliek, definitief is begraven: „Zo is het hier vandaag, en Hancunhe bewijst het. Als je arm bent ben je arm, en als je rijk bent ben je rijk. Dat is Chinees socialisme." Premier Kok krijgt met zijn vrouw een rondleiding door Harlem. Terry Lane, voorzitter van een ontwikke lingsorganisatie, vertelt over de positieve gebeurtenissen in de wijk. foto epa douc kanter

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 7