Onze top 10 Topambtenaar houdt eer aan zichzelf VOC-schip Batavia op weg naar de Oost Invriezen eierstokken niet voor carrièrevrouwen 0.79 1.49 14.50 8.50 1.29 2.99 15.90 1.99 2.39 3.99 Binnenland Schoonmakers verdacht van mensensmokkel 'Druk ligt onterecht bij bijstandsmoeders' SP minder radicaal (AANDAG 27 SEPTEMBER 1999 Kinderen spelen dagen met granaat iENNEPBuurtbewoners in Gennep, Noord-Brabant, hebben kinderen dagenlang ongehinderd met een levensgevaarlijke gra naat laten spelen. Het explosief was woensdag bij graafwerk in de Prinses Irenestraat naar boven gekomen, waarna de kinde ren het als speelgoed in gebruik namen. De granaat heeft een lengte van veertig en een doorsnede van tien centimeter. Tot zaterdag heeft de jeugd met het explosief rondgezeuld en er zelfs mee gegooid. Hoewel buurtbewoners dat zagen, heeft nie mand dat bij de politie gemeld. Pas zaterdagmorgen lichtte een buurtbewoner de politie in, die granaat voorlopig met zand af dekte. Later die dag heeft het Explosieven Opruimings Com mando de granaat meegenomen en elders in Gennep tot ont ploffing gebracht. Kleuter verdrinkt in jachthaven lOERMONDEen vierjarig meisje uit Keulen is gisteren in een achthaven in Roermond verdronken. Het kind raakte te water oen haar ouders hun plezierjachtje aan het schoonmaken wa- a en. Toen de moeder merkte dat haar dochter weg was, riep ze t le hulp van de waterwacht in. Die vond het kind twintig minu- en later onder water. Reanimeren mocht niet meer baten. Rechtende automobilisten ie aeppel Twee vechtende automobilisten hebben gisteravond op 0j le A32 bij Meppel een ongeval met vier gewonden veroorzaakt. J 'olgens een woordvoerder van de politie zaten de twee elkaar net agressief rijgedrag in de weg. Ze besloten uiteindelijk om ip de vluchtstrook te stoppen, waar ze met elkaar op de vuist 1; |ingen. Twee achteropkomende automobilisten werden afge- j0eid door de vechtpartij. De voorste minderde vaart, wat echter xiloor de tweede automobilist niet werd opgemerkt. Een botsing ras het gevolg. De twee bestuurders en twee passagiers raakten Van de vier gewonden moesten er drie met ernstige 19 erwondingen naar het ziekenhuis worden gebracht. 0( ïuHan doodt ex-vrouw en dochter wolle Een 43-jarige man heeft zaterdagavond in zijn woning Z( i Zwolle zijn 35-jarige ex-vrouw en hun 15-jarige dochter met nessteken om het leven gebracht. Een 12-jarige zoon liep lichte erwondingen op. De vrouw en de twee kinderen waren bij de erdachte op visite, toen de man om onduidelijke reden een ïes trok en toestak. De verdachte heeft vervolgens zelf de poli- rjs e gebeld met de mededeling dat hij zijn ex-vrouw en dochter /el m het leven had gebracht. De politie heeft hem in de woning angehouden. Het gezin woonde al twee jaar niet meer bij el- ft'iar- el Verknemers ontslagen wegens porno ;rgen op zoom De Amerikaanse kunststoffenfabrikant General (lectric Plastics (GEP) in Bergen op Zoom heeft twee werkne op staande voet ontslagen omdat zij via interne computer- g et porno hebben verspreid. Zes andere werknemers zijn er- e(Dor geschorst en nog eens 21 kregen een waarschuwing. Voor >ver bekend is dit de eerste maal dat er in Nederland mensen z( jn ontslagen voor de verspreiding van porno binnen een be- grijf. De maatregelen volgen op een intern onderzoek bij GEP it onlangs is gehouden. De aanleiding was ben klacht die bij n 3 eigen GEP-Ombudsvrouw binnenkwam. doorgereden na dodelijk ongeval ienhornDe politie Noord-Holland Noord is op zoek naar een t ibekende automobilist, die in de nacht van zaterdag op zon- ig kort voor drie uur een fietser heeft doodgereden in Aven- t Y )rn. De 16-jarige jongen uit het dorpje Grosthuizen kwam er )or nog onbekende oorzaak op de rijbaan terecht en werd ver- ja ilgens aangereden. Het slachtoffer overleed ter plaatse. De be- ajj uurder van de auto, die uit tegenovergestelde richting kwam, ,n volgens de politie na het ongeval zonder te stoppen doorgere den. De automobilist hadzjch gisteren nog niet bij de politie meld. 'azantenjagers liggen zelf onder vuur schede» De Dierenbescherming vindt dat staatssecretaris Fa ir (natuurbeheer) de fazantenjacht in Nederland met onmid- illijke ingang moet verbieden. Veel jagers blijken zelf gefokte janten uit te zetten om deze vervolgens af te schieten. Vol- ns woordvoerder M. Blijenbetg van de Dierenbescherming is t uitzetten van fazanten bij wet verboden. Eind vorig jaar riep n organisatie het publiek op om tips over het uitzetten van fa- 5C nten te melden. Dat leverde een grote stroom informatie op, i vervolgens is nagetrokken. Binnenkort komt de Dierenbe- ïerming met een zwartboek over de fazantenjacht. Jaarlijks >rden er in Nederland naar schatting zo'n 250.000 fazanten schoten. Volgens Blijenberg is daarvan de helft uitgezet. te Spruiten, net 450 gram -r-re li) B CtlPanklare boerenkool, zak 300 gram M&T C(1 Kiprollade, 2 stuks op schaal, ca. 1 kilo JA50" Cd Schouderkarbonade, kilo JA5Ü" Cd Magere spekreepjes,' verpakt 100 gram -lr?9" Cd Huzarensalade, bak 1 kilo -33? CdZaanlander extra pittig 48+, kilo aa® Cd Bolletjes, wit of bruin, zak 10 stuks -Z89 Cd Magere vruchtenyoghurt, o.a, aardbei, perzik of bosvrucht pak 1 liter -299 Hertog room-, slagroom- of yoghurtijs, alle soorten, bak 1 liter -659 I?ze aanbiedingen zijn alleen geld ig met de Bonus kaart. a Deze Bonus aanbiedingen gelden t/m 3 oktober ai in AH-supermarkten met een -- ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensten Sweder van Wijnbergen per 1 september 2000 weg Sweder van Wijnbergen is gisteravond met onmiddellij ke ingang opgestapt als secretaris-generaal op het minis terie van economische zaken. Per 1 september 2000 ver trekt hij officieel. Volgens de topambtenaar is dit 'in goed overleg' gebeurd met zijn minister Jorritsma. Di verse universiteiten lieten direct al weten hem graag als hoogleraar te willen hebben. den haag gpd-anp De minister van economische zaken nam het haar hoogste ambtenaar kwalijk dat hij vori ge week op een besloten bijeen komst van belastingadviseurs kritiek had geuit op het nieuwe belastingplan van het kabinet. Volgens de topambtenaar is de nieuwe vermogensrendements- heffing een verkapte verhoging van de vermogensbelasting, is het nieuwe stelsel nodeloos in gewikkeld en nodigt het uit tot belastingontduiking. Vrijdag moest Van Wijnber gen bij Jorritsma op het matje komen en werd verzocht zich ziek te melden. Dat weigerde de topambtenaar. Vandaag zou de minister nog een gesprek met hem hebben. Van Wijnbergen besloot giste ren echter de eer aan zichzelf te houden. Van Wijnbergen werd door de vorige minister van economi- In het PvdA-Vlugschrift heeft staatsecretaris Van der Ploeg van cultuur het opgenomen voor Sweder van Wijnbergen. Beiden hebben een grote faam als econoom, zijn lid van de PvdA en kennen elkaar goed. Van der Ploeg stelde dat de se cretaris-generaal „er door een vriendendienst is ingetuind. Hij sprak op een besloten bijeenkomst waar tegen gemaakte afspraken in toch journalisten aanwezig waren, waardoor hij geciteerd is." Van der Ploeg vindt dat iedereen zich in het publieke debat moet kunnen mengen. „Een topambtenaar adviseert minis ters en dat kan ook publiekelijk, zoals Van Wijnbergen in NRC-Handelsblad over marktwerking deed", zo schrijft hij over een ander recent incident dat de topambtenaar wordt aangewreven. Wel meent Van der Ploeg dat Van Wijnbergen op het moment dat de politieke besluitvorming rond is, zo als bij de belastingplannen, zijn mond moet houden en zijn pijlen verder moet richten op lopende besluitvorming. sche zaken Wijers binnenge- gen was op dat moment hoog- haald als sparring partner voor leraar in Amsterdam en had diens ideëen over privatisering een grote reputatie opgebouwd en marktwerking. Van Wijnber- als econoom bij de Wereld- De Batavia verlaat Lelystad. lelystad gpd Met een traantje in de ogen en een brok in de keel heeft Lelystad zaterdagmiddag de Batavia uitgezwaaid. Het nagebouwde VOC-schip, Lelystads voornaamste toeristi sche attractie, ging op weg naar Sydney in Australië. Daar zal de fiere driemaster in 2001 de Olympische Spelen opluisteren. De replica aanvaardt de reis naar de andere kant van de wereldbol precies 371 jaar na het vertrek van de originele Batavia voor zijn eerste reis vanaf Texel. Het museum stuk ligt niet zelf in het water, maar maakt de wereldreis in een dokschip. De Australische-Nederlandse kamer van koophandel heeft de Batavia voorlopig on der zijn hoede. Directeur Frits Maré beloof de dat hij ongeschonden terugkeert: „We zullen beter op het schip passen dan de ka pitein in 1628". Toen ging de echte Batavia op z'n eerste grote reis ten westen van Au stralië ten onder. „Dat was bijna honderd jaar voordat Cook Australië aan de oostkust bereikte. Als de Batavia het destijds had ge red, hadden we in Australië nu misschien Nederlands gesproken", merkte de Austra lische ambassadeur Ted Delofski op. Tech nisch gezien zou de Batavia de lange reis met volle zeilen en op eigen kracht kunnen maken. „Dan waren we ook nog even de Thames opgevaren", schertste Bataviawerf- voorzitter (oud-minister) Tjerk Westerterp, verwijzend naar een stukje geschiedenis. FOTO GPD VINCENT JANNINK „Maar het is te duur". Bovendien bleek al bij z'n tocht over het Markermeer naar Am sterdam dat het schip op zee het zwaar te verduren zou hebben gekregen: nu al beukten de golven op de boeg en lag de Ba tavia scheef in het water. Morgen gaat het schip echt het zeegat uit, via het Noordzeekanaal, een tocht die de oude Batavia nooit heeft gemaakt, want dat kanaal was toen nog niet gegraven. Het schip vertrekt om acht uur uit Amsterdam en ligt om een uur of tien in de sluizen van IJmuiden. Na een reis van circa vijftig dagen en een tussenstop in Kaapstad moet de Batavia op 15 november onder zeil Sydney binnenlo pen. Honderden Marokkanen via Schiphol land binnengeloodst haarlem jacob van der meulen Schoonmakers van luchthaven Schiphol moeten vrijdag voor de Haarlemse rechter komen omdat ze worden verdacht van grootscheepse mensensmokkel. Zes Ma rokkaanse werknemers worden ervan be ticht honderden landgenoten het land te hebben binnengesmokkeld. Al tien jaar lang is bekend dat Schipholwerknemers met gebruik van hun toegangspasjes illega len binnenhalen. De politie hield de hoofdverdachte in de affaire, een 31-jarige Amsterdammer, sinds eind februari in de gaten toen hij had ge probeerd iemand uit de transitruimte te halen. In juni werden hij de andere vijf ver dachten echter pas opgepakt. Volgens de Haarlemse persofficier Th. Bot was er tot die tijd onvoldoende bewijs dat de schoonmakers zich bezighielden met georganiseerde mensensmoldcel. Hij bestrijdt dat justitie bewust illegalen heeft doorgelaten om een vinger achter een gro ter netwerk te krijgen. De omvang van de smokkel zou pas zijn gebleken na de arres tatie van de hoofdverdachte, aldus Bot. De illegalen boekten een vlucht van Ma rokko via Schiphol naar Istanbul, maar ble ven in de transitruimte op de luchthaven achter. Daar haalde een schoonmaker hen op door gebruik te maken van zijn Schip- holpasje. Voor die hulp zou een illegaal duizend dollar hebben moeten betalen. Al tien jaar is duidelijk dat vooral het schoonmaakpersoneel een zwakke schakel vormt in de bewaking van de luchthaven. In 1991 werd een smokkellijn opgerold die al twee jaar actief was. Toen was er sprake van grote hoeveelheden Afrikanen die via personeelsingangen buiten de paspoort controle om Nederland binnenkwamen. Een woordvoerder van de Haarlemse justi tie verklaarde echter kort daarna dat van een georganiseerde mensensmokkel geen sprake was. Dat werd in 1996 ernstig bestreden door de commissie Van Traa. Uit onderzoek bleek toen dat de luchthaven al vijf jaar zo lek was als een mandje. Honderden personeelsleden, onder wie ook douaneambtenaren en marechaussees, bleken betrokken bij drugs- en mensen smokkel. Zo'n 20.000 vaste krachten en 25.000 op roepkrachten zijn in het bezit van het Schipholpasjê. bank, waar hij diverse buiten landse regeringen van advies voorzag. Al snel ontpopte hij zich als een eigenzinnig be stuurder, die geen blad voor de mond nam. Ambtenaren moe ten kunnen deelnemen aan het publieke debat, zei hij destijds al in een interview. Zo noemde hij de banenplannen van toen malig minister van sociale za ken Melkert 'nep' en 'geen op lossing voor de werkloosheid'. Na het aantreden van Jorrits ma op het ministerie kwam hij direct met haar in aanvaring. Zo zei hij dat het kabinet bij het opstellen van het regeerak koord 'te optimistisch' was ge weest over de groei van de eco nomie. Jorritsma maakte daar op de afspraak dat Van Wijn bergen geen politieke uitspra ken zou doen zonder haar daarover te informeren. Vorige week liep het opnieuw mis met zijn uitspraken over het belas tingplan. Op het ministerie was het een publiek geheim dat Van Wijn bergen en Jorritsma niet door een deur konden. De minister eiste van haar topambtenaar volstrekte loyaliteit. Gisteren zei Van Wijnbergen bij de bekend making van zijn vertrek dat een ambtenaar altijd voor zijn me ning moet kunnen uitkomen, maar zich nooit 'in het open baar' mag verzetten tegen een kabinetsbesluit. Volgens hem had hij dat ook niet gedaan met zijn uitspraken over het belas tingplan. Die waren immers ge daan op een besloten bijeen komst, waar zonder dat hij het wist een journalist van De Tele graaf bij aanwezig was. Politiek ziet weinig in werkplicht den haag gpd „Mij hoor je niet zeggen dat bij standsmoeders vijf jaar lang thuis moeten blijven zitten ach ter een kopje thee. Het is goed dat ze het contact met de ar beidsmarkt niet verliezen", zegt PvdA-Kamerlid Saskia Noor man-Den Uyl. Toch is ze niet blij met het kabinetsvoorstel om alleenstaande ouders met peuters of kleuters te verplich ten een baan te zoeken. „Het voorstel legt de druk bij bij- standsmoeders, waar hij zou moeten liggen bij gemeenten en werkgevers." Nu hebben alleenstaande ou ders nog een vrijstelling om niet te werken als ze een kind hebben dat jonger is dan vijf jaar. Dit jaar pleitte Noorman- Den Uyl er nog voor om de wet te versoepelen voor bijstands moeders met kinderen van vijf tot twaalf jaar. Voortaan zou den zij niet meer volledig aan de slag moeten, maar slechts voor een beperkt aantal uren in de week. „In plaats daarvan komt het kabinet nu met een aanscherping van de wet", con stateert de sociaal-democrate met spijt in haar stem. Want als het aan staatssecretaris Ver stand van sociale zaken ligt, moeten bijstandsmoeders met hele jonge kinderen een deel tijdbaan accepteren van 24 uur per week. Voor de motivatie die Ver stand gaf voor het voorstel heeft Noorman-Den Uyl nog wel begrip. „Bijstandsmoeders moeten altijd perspectief blij ven houden op een baan. Het is op zich dan ook niet verstandig om vijf jaar thuis te zitten. Het is belangrijk dat zij kansen krij gen op scholing of een deeltijd baan. Maar daar zijn randvoor waarden voor nodig en daar voorziet het kabinetsvoorstel niet in." In het kabinetsvoorstel staat dat gemeenten, die de bij standswet uitvoeren, rekening moeten houden met de per soonlijke omstandigheden. „De praktijk leert dat gemeenten dat onvoldoende doen", zegt de PvdA'ster. „Ze passen de regels te strikt toe en houden geen re kening met de individuele situ atie." Ze wijst erop dat 'het niet de schuld is van de bijstandsmoe ders zelf dat ze aan de kant staan'. „Dit voorstel doet geen recht aan vrouwen in deze moeilijke situatie. De samenle ving is niet ingesteld op wer kende bijstandsmoeders. Het kabinet heeft wel meer geld uit getrokken voor extra kinderop vang, maar die plekken zijn er nog lang niet. Hoeveel deeltijd banen zijn er die rekening hou den met schooltijden? Hoeveel werkgevers zijn er die voorzie ningen treffen voor moeders met baby's die moeten worden gevoed?" Alleenstaande ouders met een peuter of een zuigeling kunnen volgens de parlementa riër dan ook amper een baan vinden die met de opvoeding van de kinderen is te combine ren. Noorman-Den Uyl staat niet alleen in haar kritiek: alleen de WD is er voor. Zelfs van het eigen D66 krijgt Verstand geen steun. Ook de bonden en de ondernemersorganisatie MKB zien niets in het plan. den haag gpd De Socialistische Partij (SP) doet afstand van haar uitgangs punt dat de landbouw, grote bedrijven en instellingen in handen moeten komen van de overheid. Verder schrapt de partij ook haar beginsel dat het hoogste salaris maximaal drie keer zo hoog mag zijn als het laagste. Partijsecretaris Kox ontkent dat de SP met het schrappen van deze uitgangspunten in het nieuwe ontwerp-beginselpro- gramma 'Heel de mens' op schuift naar het politieke mid den. „We willen ons meer in het centrum van de discussie plaatsen. We nemen niet van alles afstand. Nog steeds vinden we dat de samenleving zeggen schap moet hebben over de economie in plaats van alles overlaten aan de markt of aan Brussel." Volgens Kox stamt het huidi ge beginselprogramma nog uit de tijd dat de SP een buitenpar lementaire partij was. „Inmid dels hebben we vijf zetels in de Tweede Kamer en leveren we wethouders in verschillende ge meentebesturen. De SP is nu de vierde partij van Nederland in ledenaantal. Met het nieuwe beginselprogramma 'willen we een brug slaan naar mensen die in het verleden geen lid wilden worden, omdat ze ons te ou derwets vonden." De SP begon begin jaren ze ventig als een maoïstische be weging. Hoewel SP-leider Ma- rijnissen al jaren geleden aan gaf dat zijn partij dat verleden had afgeschud, vergelijken veel mensen de SP volgens Kox nog te veel met vroeger. „We willen niet meer alleen kijken naar hoe Nederland er volgens ons in de toekomst uit zou moeten zien, maar naar hoe de proble men in het hier en nu moeten worden aangepakt." GRONINGEN JAN VAN PUK Vrouwen die carrière willen maken en pas op latere leeftijd kinderen willen krijgen, ma ken geen enkele kans wanneer zij zich bij een.ziekenhuis mel den om eierstokweefsel te la ten invriezen met als doel dat later weer te gebruiken om zwanger te worden. Dat ge beurt nu niet en het zal voor alsnog ook niet gaan gebeuren nu Engelse en Amerikaanse wetenschappers erin zijn ge slaagd om met succes ingevro ren eierstokweefsel bij een 30- jarige Amerikaanse vrouw te transplanteren. „Deze techniek is niet bedoeld voor de vrouw die op haar 24e een loopbaan als advocate wil gaan opbouwen, haar eierstok- weefsel wil laten invriezen om dat, als ze 38 is weer op te ko men halen om zwanger te wor den", zegt de Groninger hoog leraar voortplantingsgenees- kunde M.J. Heineman. In Groningen is deze ethische discussie voor een deel al ge voerd. Het AZG (Academisch Ziekenhuis Groningen) is één van de twee ziekenhuizen in ons land waar eierstokken van jonge vrouwen worden inge vroren. De lijn die in Groningen en ons land wordt gevolgd, is dat in principe alleen meisjes en jonge vrouwen met kanker die daarvoor bestraald worden of medicijnen krijgen, in aan merking komen voor het laten invriezen van de eierstokken. Maar zekerheid dat het ingevro ren weefsel ooit wordt gebruikt, is er niet. „We doen het alleen omdat er over tien jaar misschien tech nieken zijn om uit ingevoren weefsel weer eicellen te laten rijpen. Als je het nu niet in vriest, weet je zeker dat je het later niet meer kunt doen", zegt Heineman. Net als veel colle ga's is de Groninger hoogleraar ingenomen met het nieuws dat het in Engeland gelukt is suc cesvol ingevroren eierstokweef sel te transplanteren. Heine man kent een van de belang rijkste bij de ingreep betrokken wetenschappers persoonlijk. De aan de universiteit van Leeds verbonden hoogleraar Roger Gosden vertelde enkele jaren geleden in het AZG over zijn onderzoek en medewerkers van het AZG leerden bij Gosden in Leeds de techniek van het in vriezen. Heineman wacht gespannen op de publicatie over deze ingreep in medische tijdschriften, om dat tot nu toe niets bekend is over de medische achtergrond van de vrouw bij wie dit is ge lukt. Wel weet Heineman dat de vrouw niet aan kanker leed op het moment dat de eierstokken werden ingevroren. „Maar ik weet niet waarom bij haar de eierstokken zijn weggenomen en nu weer zijn teruggeplaatst. En ik weet ook niet of ze nog zwanger kan worden en in hoe verre de overgangsklachten waar ze aan lijdt gaan verdwij nen". Omdat in ons land de invries- techniek alleen wordt gebruikt voor meisjes en jonge vrouwen met kanker, richt het onderzoek zich - naast technieken om er eicellen in te laten rijpen - ook op het veilig maken van de transplantatie. „Het gaat immers om vrouwen met kanker. En je moet er zeker van zijn dat het eierstokweefsel vrij is van tumorcellen wanneer je dat transplanteert. Je moet de ziekte niet teruggeven. Bij de af deling medische oncologie van het AZG wordt daar onderzoek naar gedaan". Als blijkt dat het inderdaad mo gelijk is dat een vrouw, bij wie ingevroren eierstokweefsel is getransplanteerd, zwanger kan worden, dan verwacht Heine man dat alleen vrouwen tot een jaar of veertig daarvoor in aan merking komen. Net zoals dat gebeurt bij andere technieken als reageerbuisbevruchting en eiceldonatie. Bij deze laatste techniek worden bij onvrucht bare vrouwen eicellen van een familielid of een vriendin ge bruikt. In het AZG is deze tech niek enkele tientallen keren toegepast. De kans dat er direct een zwangerschap op volgt is net zo klein als bij reageerbuis bevruchting: tussen de 15 en 20 procent. „Hoewel een commissie van de KNMG heeft gezegd dat deze techniek in principe ook toege past zou mogen worden bij vrouwen tussen de 45 en 50 jaar, komt het er in de praktijk niet van. In Nederland heerst de opvatting dat het niet goed is wanneer vrouwen op hoge leeftijd kinderen krijgen".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 3