'Interreligieuze oorlog dreigt over Jeruzalem'
Geloof Samenleving
'Uitspraken op gespannen voet met katechismus'
Emmaus
armoede
neemt to
MAANDAG 27 SEPTEMBER 1999
VANDAAG
rt-7 De talrijke Vincentius-verenigingen die de we-
L. I reld rijk is, hebben vandaag de gelegenheid
SEP hun naamgever te eren. Vincent de Paul, of
Vincentius a Paulo, heeft volgens zijn biografen
het nodige eerbetoon verdiend. Hij leefde van 1580 tot
1660 en stelde zich gedurende het grootste deel van deze
jaren ten dienste van arme, zieke, gewonde en onderdruk
te mensen. Zijn priesterlijke loopbaan begon in Clinchy,
een buitenwijk van Parijs. Maar zijn talent voor zielzorg
maakte, dat hij naar de koninklijke galeien werd gestuurd
om daar de gevangenen bij te staan in hun troosteloze en
harde slavenarbeid. Vincentius nam het met zoveel vuur
voor hen op, dat zijn superieuren hem liever uit de schijn
werpers haalden. Daarom werd hij naar een afgelegen
dorp gestuurd. Dat weerhield hem er niet van opnieuw
initiatieven te ontplooien ten behoeve van de nooddrufti-
gen. Een en ander resulteerde in de oprichting van een
priestercongregatie, de Lazaristen, en aansluitend ook een
vrouwenorde (filles de la charité). Tot op de dag van van
daag zijn er groepen religieuzen die zich door Vincentius
en zijn idealen laten inspireren. Ze hebben de afgelopen
eeuwen talloze mensen geholpen, en staan erom bekend
weinig acht te slaan op extreem gevaarlijke omstandighe
den.
NBG werft 15.000 leden
harderwijk Een ledenwerfactie van het Nederlands Bijbelge
nootschap (NBG) heeft dit voorjaar 15.538 nieuwe leden opge
leverd. Het NBG maakte het resultaat zaterdag tijdens de alge
mene vergadering in Harderwijk bekend. De organisatie voor
bijbelvertaling en -verspreiding had zich een aanwas van 25.000
leden ten doel gesteld. Het NBG kampt al jaren met ledenver
lies. In tien jaar is het aantal leden met bijna 9 procent afgeno
men. Vorig jaar keerden bijna 9.700 leden het NBG de rug toe.
Op 31 december 1998 had de organisatie 233.641 leden en
72.171 donateurs.
Herdenkingsdienst Helder Camara
egmond binnen Met een eucharistieviering in de Sint Adelbert-
abdij in Egmond Binnen hebben zondag enkele honderden
vrienden de vorige maand overleden Dom Helder Camara her
dacht. De 'rode bisschop' leidde van 1964 tot 1985 het bisdom
Olinda en Recife in het arme noordoosten van Brazilië. Dom
Helder was het levend evangelie geworden, waardoor hij zoveel
gezag kreeg, zei mgr. Jan van Cauwelaer, emeritus-bisschop van
Inongo in Zaïre, die tijdens het Tweede Vaticaans Concilie met
Camara bevriend was geraakt. Dom Helder heeft als eerste het
martelen van politieke tegenstanders door de militaire dictatuur
in Brazilië (1964 - 1984) in de openbaarheid gebracht. Daarmee
werd hij het symbool van verzet tegen de militaire junta, die
hem op alle mogelijke manieren dwarszat. Ook het Vaticaan
legde hem tweemaal een spreek- en reisverbod op. In zijn In
memoriam wees de Nederlandse oud-secretaris van Camara,
ing. Frans Mooren, erop dat indertijd koningin Juliana en later
koningin Beatrix de bisschop bescherming boden door hem
veelvuldig te ontvangen. Ook het eredoctoraat, dat de VU in
1975 aan Dom Helder verleende, droeg daartoe bij.
Australische bisschop treedt af
Canberra De anglicaanse bisschop van Canberra en Goulburn,
George Browning, treedt af, omdat hij vijftien jaar geleden een
buitenechtelijke relatie met een vrouw uit zijn gemeente heeft
gehad. De 56-jarige kerkleider besloot af te treden nadat de
vrouw bij het hoofd van de Australische anglicaanse kerk, aarts
bisschop Keith Rayner, had geklaagd. De vrouw vertelde dat ze
een relatie had gehad met een kerkelijke functionaris, waarop
Rayner een onderzoek instelde. In een brief aan zijn gemeente
leden heeft Browning om vergeving gevraagd. Hij schrijft dat hij
zich ervan bewust is dat velen zich door hem in de steek gelaten
voelen. De bisschop zegt dat hij niet uit gebrek aan motivatie af
treedt, maar omdat hij denkt niet meer goed te kunnen functio
neren. In tegenstelling tot hun rooms-katholieke collega's mo
gen anglicaanse bisschoppen wel in het huwelijk treden. Brow
ning is 34 jaar getrouwd.
Aanhangers Falun Gong voor rechter
hongkong China heeft de eerste aanhangers van de verboden
religieuze beweging Falun Gong in staat van beschuldiging ge
steld. Minstens tien mensen die bij de publicatie van geschrif
ten waren betrokken moeten in oktober voor de rechter ver
schijnen. Hen hangen gevangenisstraffen tot vijfjaar boven het
hoofd. Dat meldt het in Hongkong gevestigde Informatiecen
trum voor mensenrechten. Volgens de organisatie zijn de
rechtszaken de opmaat tot de vervolging van Falun Gong-lei
ders in het hele land. Ongeveer vijftig leiders zouden op dit mo
ment vastzitten. Voor sommigen van hen dreigt een gevange
nisstraf van meer dan tien jaar. De Chinese regering verbood de
beweging in juli en arresteerde honderden leiders en aanhan
gers.
Israëlische activist Michael Marchawski:
UTRECHT ANP
Godsdienstige aanspraken op
Jeruzalem door joden, christe
nen en moslims dreigen de stad
tot inzet van een interreligieuze
oorlog te maken. Het Palestijns-
Israëlische conflict is vergele
ken met zo'n strijd niet meer
dan een 'picknick'.
Voor de Israëlische activist
Michael Warchawski is het glas
helder: „Religieuze argumenten
mogen geen enkele rol spelen
in de discussie over de status
van Jeruzalem." Een discussie
nota met dat standpunt van de
Raad van Kerken in Nederland
kreeg in 1997 forse kritiek van
joodse, hervormde en rooms-
katholieke woordvoerders.
Warchawski heeft het met
name gemunt op het misbruik
van godsdienst aan Israëlische
kant. De kwestie-Jeruzalem
heeft volgens hem slechts met
onroerend goed te maken. „Re
ligie is niet meer dan een alibi
om meer Palestijnse grond te
bezetten en te annexeren." Wat
Israël in Jeruzalem doet, is niets
minder dan 'bestuurlijke etni
sche zuivering', aldus de direc
teur van het Alternative Infor
mation Center in Jeruzalem,
een gezamenlijk initiatief van
Israëli's en Palestijnen.
De eerste stap op weg naar
een oplossing voor Jeruzalem is
volgens Warchawski het bestrij
den van de 'foute, misdadige en
gevaarlijke opvatting', dat Jeru
zalem aan één groep toekomt.
„De strijd om Jeruzalem is geen
Palestijns-Israëlisch conflict,
maar een strijd waarbij elke
persoon, elke religie en elke
cultuur die de stad koestert be
trokken is."
Warchawski sprak in Utrecht
bij de presentatie van de Mis
siekalender 2000, een project
van de protestantse Nederland
se Zendingsraad (NZR) en het
rooms-katholieke Centraal Mis-
Joodse kinderen spelen in de nederzetting Beitar lllit op de Westelijke Jordaanoever, met uitzicht op de Palestijnse stad Nahalin. Het Israëlische
ministerie van volkshuisvesting heeft toestemming gegeven voor de bouw van opnieuw 2600 huizen in nederzettingen in dat gebied. 'Duiven' in
de regering en vredesgroepen zijn woedend. Zij vrezen dat het besluit leidt tot stagnatie van de vredesbesprekingen met de Palestijnen. foto ap
sie Commissariaat. Die bevat
met het oog op het 2000-ste ge
boortejaar van Jezus miniatu
ren van de Palestijnse christen
Zaki Baboun. „Een aardig ge
baar", vindt de Palestijnse the
ologe Jean Zaru. „Een herinne
ring aan het feit dat de Pales
tijnse christenen ondanks alle
moeilijkheden sinds de tijd van
Jezus hebben standgehouden."
De miniaturen van de kun
stenaar uit Bethlehem over het
leven van Jezus bevatten enkele
verwijzingen naar de huidige
politieke actualiteit. Zijn afbeel
ding van Jeruzalem toont een
Palestijn die bij een Israëlische
wegversperring wordt tegenge
houden.
De hervormde Raad voor
Kerk en Israël heeft in een brief
geklaagd, dat de joodse identi
teit van Jezus in het werk van
kunstenaar Baboun te weinig
uit de verf komt. Volgens alge
meen secretaris G. van Butse-
laar van de Nederlandse Zen
dingsraad wilden de uitgevers
de Palestijnse kunstenaar alle
ruimte geven om zijn visie op
het evangelie en zijn beleving
van de werkelijkheid te verbeel
den. Dat de kalender daarmee
niet helemaal 'politiek correct'
is, nemen ze op de koop toe.
Leertouwer: Eijk geen professor maar een draaikont
groningen anp
De opvattingen over homosek
sualiteit die bisschop Eijk van
Groningen in zijn collegedicta
ten presenteerde, staan op ge
spannen voet met de rooms-ka
tholieke katechismus. Die
spreekt veel opener over (ho
mo) seksualiteit dan Eijk sugge
reert. Dat zei de rk-godsdienst-
psycholoog J. van der Lans gis
teren tijdens een debat in Gro
ningen naar aanleiding van de
ophef rond Eijks collegedicta
ten. Het oecumenische studen
tenpastoraat had dat georgani
seerd uit zorg om het behoud
van het 'open kerkelijke kli
maat' in het bisdom.
Volgens Van der Lans is in
het kerkelijk spreken over sek
sualiteit de scheiding tussen li
chaam („de zetel van te over
winnen kwaad") en geest vaak
nog richtinggevend. De kate
chismus ziet seksualiteit daar
entegen als een „kenmerk van
Leertouwer: felle kritiek op Eijk. archieffoto marklamers
de hele mens, dat verbonden is Hoewel de katechismus ho
rnet alle aspecten van de men- moseksuele handelingen als te-
selijke persoon als eenheid van gennatuurlijk veroordeelt,
lichaam en geest." spreekt ze met 'realisme en res
pect' over het verschijnsel ho
moseksualiteit. Kuisheid, waar
toe homoseksuelen volgens de
katechismus geroepen zijn, is
iets anders dan seksuele ont
houding, aldus Van der Lans.
Het betekent veeleer losmaking
van onderworpenheid aan pas
sies en integratie van seksuali
teit in de gehele persoon. Voor
zijn visie dat homoseksualiteit
een ontwikkelingsstoornis is,
vindt Eijk in de katechismus
geen steun, aldus Van der Lans.
De godsdienstwetenschapper
L. Leertouwer maakte gehakt
van het wetenschappelijk ge
halte van Eijks dictaten. Het ar
gument dat die niet voor open
baarmaking bestemd waren,
deugt volgens de voormalig rec-
tor-magnificus van de Universi
teit Leiden niet. „Wie pas ach
teraf, als het dictaat op straat
ligt, laat weten dat men die
tekst met een korreltje zout
moet nemen, is geen professor
maar een draaikont."
Eijks opvattingen over homo
seksualiteit zijn volgens Leer
touwer een gepromoveerd arts
onwaardig. „Dr. Eijk kan zijn
artsexamen, laat staan zijn doc
torsgraad, niet hebben gehaald
zonder minstens te vermoeden
dat zijn opvattingen over de fy
siologie, de neurologie en de
psychologie van homoseksue
len niet in overeenstemming
zijn met de huidige stand van
de medische wetenschap."
Voor zijn stelling dat wat de
RK-Kerk in de middeleeuwen
de joden zou hebben aange
daan, schromelijk wordt over
dreven, voert Eijk volgens Leer
touwer geen deugdelijke bron
nen aan. „Geschiedkundig flod-
derwerk", oordeelt hij. Het is
wellicht toch goed dat hij bis
schop is geworden, vond Leer
touwer. „Stel je voor dat hij -
Rome staat voor niets - ergens
tot hoogleraar in de kerkge
schiedenis was benoemd."
REDACTIE AAD RIEiyELD, 071-5351
orleans anp
Armoede neemt toe, ook
het rijke Nederland. He
zelfde geldt voor het aant
mensen zonder dak bovi
hun hoofd. Die worden
laatste twintig jaar bovei
dien hoe langer hoe jonge
Dat is de mening van vee
tien afgevaardigd'
Emmausgroepen uit Nede
land.
Zij waren de afgelopi
dagen bij de bijeenkon
van zo'n vijfhonderd v*
antwoordelijken uit 37 la
den in de hele wereld,
eens in de vier jaar woi
gehouden. Ditmaal had
plaats in het Franse 0
léans, tegelijkertijd met
viering van de 50ste verja;
dag van de beweging.
Toen de nu 87-jarige A
bé Pierre, een capucijn
monnik en indertijd linl
radicaal Kamerlid, in 19
de beweging opricht
hoopte hij die binnen
zienbare tijd te zien v<
dwijnen als iedereen w<
een dak boven zijn hoi
had. Die wens is niet vi
vuld. Emmaus heeft zi
uitgebreid over de hele v
reld, is allesbehalve over!
dig en kan nauwelijks a
de vraag voldoen.
„Elk jaar moeten we h
vaak 'nee' verkopen bij
brek aan ruimte," verte
Xander van Asperen
Emmaus in Utrecht. Bep
van den Berg uit Den H;
zegt dat ook. Emmaus-D
Haag biedt jaarlijks ond
dak aan twintig tot dei
mensen, die anders
straat blijven.
In Nederland zetten n
driehonderd mensen in
ven autonome leefgemei
schappen en elf vrijwi
gersgroepen zich actief v
Emmaus in. Er is even
een tekort aan dragei
krachten op langere
mijn. „We hebben men:
nodig die zo'n drie tot
jaar blijven," zegt Van
peren. Emmaus biedt in
ginsel tijdelijk onder*
aan mensen, die ervoor 1
zen niet alleen en vi
zichzelf te leven, maarlgi
een gemeenschap. k<
In 1949 begon Abbé Pjgi
re zijn beweging van 'vjst
denrapers', daklozen
leefden van het oph<
herstellen en verkopen
afgedankte kledij en an<
spullen. In Nederland is jzi
voddenrapers geen sprjdt
meer, ook wegens de ste|,A
strengere milieuwetgei
en het milieubewustzijn.
Daar ligt ruimte voor llza
maus, inmiddels on
turnd tot 'kringloper',
voorbeeld: opslag van
plicht terug te nemen
kasten is goedkoper in
lokalen dan bij de winke
Afvalverwerking is een
drijf geworden. Aan ons
mensen daarin op te lei
en eventueel een baai
bezorgen, redeneert
maus.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met dinsdag.
Finland:
Wolkenvelden, maar ook af en toe
zon. Later op dinsdag kans op re
gen, verder meest droog. Middag-
temperatuur tussen 8 en 12 gra
den.
Noorwegen:
Tamelijk bewolkt en van tijd tot
tijd regen. Maxima dalend en
dinsdag van 8 graden in het noor
den tot 15 graden in het zuiden.
Zweden:
Half tot zwaar bewolkt en af en
toe regen. Maxima van ongeveer
8 graden in het noorden tot 16
graden in het zuiden.
Denemarken:
Veel wolken en enkele buien, mo
gelijk met onweer en windstoten.
Middagtemperatuur ongeveer 16
graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ier
land:
Half tot zwaar bewolkt en buien,
mogelijk met onweer. Middag-
temperatuur tussen 13 en 18
graden.
België en Luxemburg:
Wisselend bewolkt en enkele bui
en, mogelijk met onweer. Mid
dagtemperatuur ongeveer 18 gra
den.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Tamelijk bewolkt en perioden
met regen, ook kans op onweer.
Tussendoor ook opklaringen.
Vooral maandag in het oosten nog
flink wat zon. Maxima van 17 gra
den in het westen tot iets oven de
20 graden in het oosten.
Portugal:
Perioden met zon, alleen in het
uiterste noorden ook wolkenvel
den en mogelijk een bui. Maxima
tussen 20 en 25 graden.
Madeira:
Perioden met zon en kans op een
bui. Maxima rond 24 graden.
Spanje:
Flinke zonnige perioden en op de
meeste plaatsen droog. Maxima
uiteenlopend van 22 graden in
Galicie tot 28 graden in het zui
den en zuidoosten.
Canarische Eilanden:
Zonnig, maar aan de noordkant
van de eilanden ook wolkenvel
den. Maxima ongeveer 29 gra
den.
Marokko:
Westkust: flink wat zon en droog.
Middagtemperatuur 25 tot 30
graden.
Tunesië:
Flink zonnig en droog. Maxima
ongeveer 32 graden.
Zuid-Frankrijk:
In het zuiden en eerst ook oosten
geregeld zon, maar naar het noor
den toe bewolkt en buiig, met
kans op onweer. Maxima van 22
graden langs de westkust tot 25
graden in het zuidoosten.
Mallorca en Ibiza:
Zonnige perioden, maar eerst nog
kans op een bui. Maxima onge
veer 28 graden.
Italië:
In het zuiden zonnige perioden.
Elders meer wolken en enkele re
gen- of onweersbuien. Maxima
tussen 26 en 31 graden, bij bui
en lager.
Corsica en Sardinië:
Half tot zwaar bewolkt en enkele
buien, ook met onweer. Middag
temperatuur ongeveer 27 graden.
Malta:
Zonnige perioden en droog. Mid
dagtemperatuur rond 30 graden.
Griekenland en Kreta:
Flinke perioden met zon en
droog. Maxima tussen 26 en 30
graden.
Turkije en Cyprus:
Vrij zonnig. Droog. Maxima tus
sen 25 en 30 graden.
Duitsland:
Maandag geregeld zon en op veel
plaatsen droog. Dinsdag bewolkt
en buiig, ook kans op onweer.
Maxima tussen 17 en 22 graden.
Zwitserland:
Wisselend bewolkt en regen- of
onweersbuien, de meeste op
dinsdag. Middagtemperatuur on
geveer 19 graden.
Oostenrijk:
Half tot zwaar bewolkt en van tijd
.tot tijd buien, ook met onweer.
Maandag in het noorden droger
met zonnige perioden. Middag
temperatuur omstreeks 21 gra
den.
Polen:
Zonnige perioden en maandag op
de meeste plaatsen droog. Dins
dag van het westen uit een toene
mende kans op enkele regen- of
onweersbuien. Middagtempera
tuur omstreeks 19 graden.
Tsjechië en Slowakije:
Maandag veelal droog en zonnige
perioden. Dinsdag van het westen
uit een aantal buien, ook met on
weer. Middagtemperatuur rond
22 graden.
Hongarije:
Nu en dan zon. Maandag op de
meeste plaatsen droog, dinsdag
enkele buien, ook met onweer.
Maxima ongeveer 23 graden.
DINSDAG 28 SEPTEMBER 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 07.36 Zon onder 19 25
Maan op 21.20 Maan onder 11.04
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 06.15 18.36 05.48 18.09
Laag 01.45 14.04 01.26 13.45
O L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
F. Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn—
TELEFAX
Advertenties 071-. 5323 508
Familieberichten: 023- 5317 337
023- 5320 216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17
071- 5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging verstn
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,- ko
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnei
worden verzonden geldt een toeslag
aan portokosten per verschijndag.
bewolkt
HS.
7'
onweer
warmtefront
regen
sneeuw
V koufront
opklaringen
hagel
lagedruk
--
mist
windrichting
hogedruk
zonnig
19
temperatuur
luchtdruk in
1000 hecto pascal
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEI
Veenstreek Voor mensén die moeilijk lezen, slech Tij
chef eindredactie regio hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een samenv
van het regionale nieuws uit het Leid
Dagblad op geluidscassette beschikba
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur, Gr
D.C. van der Plas,
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin-en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
INTERNET:
w.leidschdagblad.nl MA)L
redactie.ld@damiate.hdc.nl
K
N H U I Z
onbewolkt
licht bew. nno2
onbewolkt w.s. 0
19 17 0.0
27 22 0 9
19 13 00
30 22 0 0
30 21 0.1
22 8 0.0
31 21 0.0
Vancouver onbewolkt
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17 00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111
ka
