'RK-Kerk moet innerlijke eenheid terugvindei
Zeven dagen in een hutje op balkon of in de tuin
Geloof Samenleving
ZATERDAG 25 SEPTEMBER 1999
VANDAAG
25
Een feestelijke dag, want naast de christenen
hebben zowel de hindoes als joden iets te vie
ren. Het Loofhuttenfeest (Soekkot) herinnert de
joodse bevolking aan haar vlucht uit de Egypti
sche slavernij. En de 'Pitri Poedja' festiviteiten van de hin
does hebben als doel de voorouders gunstig te stemmen
voor het komende jaar. De oudste zoon leidt in naam van
alle nazaten de offerplechtigheid, die voor het merendeel
bestaat uit het eerbiedig serveren van voedsel en bloemen
aan de overledenen.
De katholieke kerk tenslotte heeft weer een aantal heiligen
op de feestkalender van vandaag staan, waaronder 'Gerulf
een Nederlands/Belgisch missionaris uit de achtste eeuw,
die bij Drongen werd vermoord. Daar liggen nog zijn relie
ken.
nc Dokters die geen cent willen aannemen voor
LU him diensten, waren vroeger ook zeldzaam.
SEP Vandaar dat Cosmas en Damianus, tweeling
broers uit het Klein-Azië van de derde eeuw, de
titel 'santi medici', 'heilige geneesheren', meekregen. Het
verhaal gaat dat Damianus een moment van zwakte kende
en drie eieren van een dankbare patiënte aannam. Cosmas
ontstak in woede en schreeuwde, dat hij niet meer in één
graf met zijn hebberige broer begraven wilde worden. Nog
een geluk dat er, toen het eenmaal zover was, een pratende
kameel verscheen die de nabestaanden opdroeg de twee
heiligen toch in één graf te leggen. De beenderen van Cos
mas en Damianus hebben sindsdien vanuit hun graf nog
menig wonder mogen verrichten. Hun feestdag is 26 sep
tember.
berkala Mohammed Burhan al-Deen, leider van de Bahara-
moslims in Irak, zegent de gelovigen die een bezoek willen
brengen aan het graf van Imam Hussein, de tweede kleinzoon
van de profeet Mohammed. Kerbala, 110 kilometer ten zuid
westen van de Iraakse hoofdstad Bagdad, is voor de moslims
een heilige stad. foto ap
Con Amore bij Samen Zingen
alphen aan den run Het vijftig leden tellende Nieuwkoopse koor
Con Amore treedt zondagavond op tijdens Samen Zingen, een
regelmatig terugkerend evenemen in de Maranathakerk bij de
Swaenswijkbrug in Alphen aan den Rijn. Organist Leo Blankers
begeleidt de samenzang van de kerkgangers. Samen Zingen is
een terugkerend evenement in de Maranathakerk. Het zijn
diensten waarbij de woordverkondiging ontbreekt. Dominee
Santing, die de dienst leidt, spreekt wel korte teksten, gedichten
en gebeden. De dienst begint om half zeven, de kerk is om zes
uur open.
BEROEPINGSWERK
GEREFORMEERDE KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Beroepen: te Voorburg, R.J. Vreugdenhil te Langeslag.
Beroepbaar gesteld: E.J. Sytsma, Jacob Catsstraat 227, 8265 XP Kam
pen. Tel. 038 3324169.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Emmeloord, W. Silfhout te Hendrik Ido Ambacht.
Bedankt: voor Boskoop, C. Sonneveltte Veenendaal.
REDACTIE AAD RIETVELD, 071-'
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met zaterdag.
Finland:
Wolkenvelden, maar waarschijn
lijk op de meeste plaatsen droog.
Middagtemperatuur van 15 gra
den in het zuiden tot 8 in het
noorden.
Noorwegen:
Wolkenvelden en in het zuiden
af en toe regen. Maxima van 10
graden in het noorden tot 17 in
het zuidoosten.
Zweden:
Wolkenvelden en in het zuiden
soms wat regen. In het noorden
meest droog en geregeld zon.
Maxima van 10 graden in het
noorden tot 19 in het zuiden.
Denemarken:
Wolkenvelden en af en toe regen.
Middagtemperatuur ongeveer 18
graden.
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
Wisselend bewolkt en enkele re-
gen- of onweersbuien. Tussen
door soms zon. Middagtempera
tuur tussen 15 en 20 graden.
België en Luxemburg:
Wolkenvelden en enkele buien,
soms met onweer. Middagtem
peratuur 20 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Wisselend bewolkt en enkele re
gen- of onweersbuien. Maxima
van 18 graden in het westen tot
22 in het oosten.
Portugal:
Perioden met zon, maar op beide
dagen ook kans op een bui. De
meeste buien in het noorden.
Maxima tussen 20 en 25 graden.
Madeira:
Enkele wolkenvelden en kans op
een bui. Zondag meer zon en
droog. Maxima rond 23 graden.
Spanje:
Perioden met zon, maar zaterdag
vooral in het oosten ook stevige
buien, vaak met onweer. Maxima
uiteenlopend van 22 graden in
Galicie tot 28 in het zuiden en
zuidoosten.
Canarische Eilanden:
Zonnig, maar aan de noordkant
van de eilanden zaterdag ook en
kele wolkenvelden en kans op
een bui. Maxima ongeveer 28
graden.
Marokko:
Westkust: zaterdag enkele wol
kenvelden en kans op een bui.
Zondag weer zonnig en droog.
Middagtemperatuur 24 tot 29
graden.
Tunesië:
Overwegend zonnig en maxima
tussen 28 en 35 graden.
Zuid-Frankrijk:
Van tijd tot tijd zon, maar ook re-
gen- en onweersbuien. Zwaarste
buien in het oosten. Maxima van
22 graden langs de westkust tot
ongeveer 26 in het zuidoosten.
Mallorca en Ibiza:
Geleidelijk meer bewolking en
vooral zondag kans op stevige
buien. Maxima dalend naar 25
graden.
Italië:
Flinke zonnige perioden. In het
noordwesten enkele wolkenvel
den en zaterdag kans op een bui.
Zondag ook in het noordoosten
en midden enkele buien. Maxi
ma tussen 28 en 33 graden, tij
dens regen dalend naar 24 gra
den.
Corsica en Sardinië:
Zaterdag zonnig en warm. Zon
dag enkele stevige buien en tem
peratuur dalend naar 26 graden.
Malta:
Vrij zonnig. Maxima rond 30 gra
den.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
bewolkt
SE
onweer
warmtefront
„T,
regen
opklaringen
sneeuw
hagel
y koufront
lagedruk
mist
zonnig
19
windrichting
temperatuur
hogedruk
luchtdruk in
-100°- hecto pascal
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voornabezorging:
Ma. t/m/ vr. 18.00—19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
W.F
REDACTIE
F Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die on' ■"'n
het automatisch
abonnements
betaling.
Voor abonnementen die per pos
worden verzonden geldt een toi
aan portokosten per verschijnda
LEIDSCH DAGBLAD
Voor mensen die moeilijk
hebben of blind zijn (of
leeshandicap hebben), is
van het regionale nieuws
Dagblad op geluidscassette
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken
Stockholm licht bs
w6 23 23 170.0
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonder
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
18 18 132.0 INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
29 34 210.0 Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
14 15 120.1 Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
Griekenland en Kreta:
Vrij zonnig en droog. Maxima
tussen 26 en 30 graden.
Turkije en Cyprus:
Vrij zonnig en droog. Maxima
tussen 25 en 30 graden.
Duitsland:
Wisselend bewolkt en af en toe
regen of motregen. Tussendoor
ook wat zon. Zondag meer wol
ken en meer regen. Maxima van
18 graden in het noorden tot 23
in het zuiden.
Zwitserland:
Geleidelijk meer bewolking en
enkele stevige buien. Zondag la
ter op de dag in het westen dro
ger. Maxima dalend tot ongeveer
21 graden.
Oostenrijk:
Zonnige perioden, maar wel toe
nemende kans op een bui. Mid
dagtemperatuur ongeveer 24
graden.
Polen:
Perioden met zon, maar ook en
kele buien. Maxima tussen 20
en 25 graden.
ZONDAG 26 SEPTEMBER 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 07.33 Zon onder 19.29
Maan op 20.24 Maan onder08.23
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 04.57 17.21 04.30 16.54
Laag 00.55 14.56 00.36 14.37
MAANDAG 27 SEPTEMBER 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 07.34 Zon onder 19.27
Maan op 20.50 Maan onder09.43
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 05.37 17.56 05.10 17.29
Laag 01.25 15.36 01.06 15.17
Een hutje op de hei. Wie zou het niet willen?
Symbool van een stressloos leven. Een sober op
trekje met de spullen die je echt nodig hebt en in
het gezelschap van mensen op wie je het meest
bent gesteld. Terug naar de
elementen en de essentie in
ons bestaan. Weg van de
kubieke meters materie die
<we in het dagelijks leven
rondom ons hebben uitge-
stald. De loofhut komt dicht
bij dat ideaal.
De vrolijkste week van het
joodse jaar is aangebroken:
Loofhuttenfeest, een feest
dat acht dagen duurt en gis
teravond is begonnen. We
eten, praten, studeren, bid
den zeven dagen lang niet
in hutjes op de hei, maar in
hutjes op het balkon of in
de tuin (en vroeger in de
oude Amsterdamse joden
buurt zelfs in hutjes op
straat). De loofhut geeft
vorm aan een paradox: wel
behagen door soberheid. Je
kunt met minder toe dan je
denkt. En je zult soms wel
moeten, wen er dus maar
aan.
Grote Verzoendag is voorbij.
God is een dag lang uitvoe
rig geprezen als groot,
barmhartig, ontzagwek
kend, liefdevol, rechtvaar
dig, betrouwbaar, welwil-
haarlem guido de bruin
De Rooms-Katholieke Kerk
moet haar 'innerlijke eenheid'
terugvinden. Binnenkerkelijke
kritiek heeft lang genoeg de uit
straling van de kerk bepaald.
De zoekende mens hunkert niet
naar zich voortdurend herha
lende discussies over homosek
sualiteit, celibaat en vrouwelij
ke priesters, maar naar een
krachtig antwoord op vragen
over leven en dood.
„Het is de grote uitdaging van
deze tijd om de vele mensen
die zoekende zijn een adequaat
en krachtig antwoord te ge
ven", zegt waarnemend bis
schop Punt van Haarlem.. Die
zorg ligt volgens hem achter de
beleidsnota Meewerken in het
pastoraat die de bisschoppen
onlangs presenteerden. Daarin
benadrukken zij de centrale po
sitie van de eucharistie in het
geloofsleven en de onmisbare
rol van de priester. „Heel veel
mensen in onze tijd worstelen
met vragen van zingeving, lij
den, dood, vergeving en eeuwig
leven. De kerk kan hen in haar
verkondiging en sacramenten
een handreiking bieden."
Binnenkerkelijke twisten over
kwesties van kerkorde en mo
raal bepalen te veel het gezicht
van de kerk, vindt Punt. Hij gaat
daarom zelf de boer op om de
boodschap van de kerk uit te
dragen. Op voor iedereen toe
gankelijke catecheseavonden
zal hij samen met zijn vicaris
sen hoogstpersoonlijk de cen
trale uitgangspunten van de
kerk uiteenzetten.
Eén van die uitgangspunten
is de betekenis van de sacra
menten. Met hun nota willen
de bisschoppen vooral de eu
charistie weer tot het 'hart van
de kerk' maken. In elke paro
chie moet daarom elk weekein
de minstens één eucharistievie
ring plaatsvinden. Woord- en
communiediensten, waarin
niet-gewijde pastoraal werkers
mogen voorgaan, kunnen de
eucharistie niet vervangen. De
rol van pastoraal werkers ligt
volgens de bisschoppen aller
eerst in het pastoraat en is in de
liturgie vooral aanvullend.
Elk weekeinde in elke paro
chie minstens één eucharistie
viering acht Punt in Haarlem
haalbaar. Om overbelasting van
priesters te voorkomen, zijn
wellicht wat organisatorische
aanpassingen nodig. De bis
schoppelijke nota had in zijn
bisdom echter al bij voorbaat
voor onrust gezorgd. In juni
trok de Vereniging van Pasto
raal Werkenden (VPW) fel van
leer tegen Punt, die pastoraal
werkenden uit het basispasto
raat zou willen weren en leken
van verantwoordelijke taken
ontheffen. Een 'desastreus be
leid', vond de VPW.
In een brief aan priesters,
diakens, pastoraal werk(st)ers
en andere gelovigen probeert
Punt de gemoederen te sussen.
Er is geen sprake van dat hij
van zijn bisdom een 'traditio
nalistische kerk' wil maken,
waarin leken niets meer te ver
tellen hebben. Het gaat hem er
om de eucharistie tot het hart
van de kerk te maken. Door alle
terechte maatschappelijke be
trokkenheid van de kerk is de
„dimensie van sacramentaliteit,
spiritualiteit en mystiek" ver
bleekt.
Hij wil de beleidsnota in goed
overleg op de Haarlemse situa
tie toepassen en hoopt dat zijn
opposanten hun 'defensieve
houding' laten varen. Niemand
hoeft zich in zijn positie be
dreigd te voelen, bezweert hij.
De Haarlemse hulpbisschop Punt: „Het is de grote uitdaging van deze tijd om mensen die zoekende zijn een
adequaat en krachtig antwoord te geven." foto anp
Aan een 'stukje bijsturing' zal
de waarnemend bisschop ech
ter niet ontkomen.
Punt denkt een goed beeld te
hebben van de plaatsen in zijn
bisdom waar pastoraal werk
(st)ers wel eens hun boekje te
buiten gaan en zich te veel als
priesters gedragen. Er zijn
grensoverschrijdingen, vindt
hij, maar hij wil niet zeggen op
welke schaal die plaatsvinden.
Volgens deken Th. Braakman
van Alkmaar hameren de bis
schoppen terecht op het onder
scheid tussen woord- en com
muniediensten en eucharistie
vieringen. „Hier en daar lijkt
dat er niet meer te zijn." Van de
priesters in het bisdom kan
echter niet meer gevraagd wor
den. „Bij hen is de rek
Braakman hoopt dat hei
leg dat Punt wil voeren,
rakter van 'samen
heeft. „Het is van het gr
belang dat het vertrouwe10
steld wordt en het wantir k
niet verder toeneemt.
Bij de VPW heeft Punt
gen nog niet weggenomrfef
bisschoppelijke nota ben
volgens secretaris R. Hi
ongelijkwaardigheid I,
priesters en pastoraal w
„De consequenties f
voor de pastores in het
kunnen nogal groot zijr
juicht het overleg met
schop toe, maar ziet de
sing van de nota niet
vrees tegemoet.
Tegenstand kan in h<
steeds gepolariseerde
bijna niet uitblijven. „E
kruis dat een ieder die
geeft moet dragen", al du
„Ik probeer een beleid;
volgen waarvan ik naar
geweten meen dat die
de wereldkerk de juiste
hoop zo veel mogelijk i
in de kerk daarin mee
gen."
Het deert Punt niet
Vaticaan hem (nog) niej
benoemd tot opvolger
vorig jaar overleden
Bomers, onder wiens lei<
tegenstellingen tussen d
leiding en vernieuwingsj J
gelovigen een hoogtepi'1
reikten. Punt is voo
apostolisch administrati
alle bevoegdheden van
schop. Het lijkt erop dat
ticaan eerst eens wil
Punt op zijn taak in eei
lijk bisdom berekend is
er zijn veel bisdommei!?
wereld die jaren een f
lisch administrator heb
lijd daar niet onder.
ld:
Het staat allemaal haaks op het domin;
dachtegoed van de huidige maatschap)e
zijn prijzengekte voor huizen, zijn belastir'
deeltjes en 'extraatjes van de grootste kru
de Nederlandse regering. De betonkolos
banken, accountants- en advocatenkanti
ven, net als de pyramides van weleer, een
woestbare indruk van economische vol
en de politici - bang om ouderwets te lijk]
pagaaien de managementgoeroes na.
betonkolossen zijn niet veel meer dan I
facade die verhult dat grof geld wordt i
met de rente op wurgleningen aan lan<
een straatarme bevolking, die door de 1
nog armer worden. Hier supertech-gel
daar zeeën van hutjes, die soms zelfs d
niet mogen hebben.
Soekot is een vrolijk feest, wie treurig i
loofhut doet iets niet helemaal goed. Hi
sierd met bloemen en vruchten, want S f
ook een oogstfeest; in het Land Israel is i
achter de rug. De wankelheid van het
wordt in herinnering gebracht op het i
dat een gevoel van veiligheid overheerst d
genoeg te eten is voor de winter. Voor del
de vreemdeling bestaat die veiligheid niei
afhankelijk van onze goedgunstigheid. I
viticus vertrouwt er niet op dat we ook inl
goedgunstig zijn. Vandaar het voorschrifj
laatst geoogste voor de arme en de vree
te laten liggen, zodat ook zij te eten hebbi
Dat biedt perspectief voor het miljard ee
deze grootgruttersregering te verdelen h<)rn
spectief voor de armen ver weg, in hu
van plastic, blik en karton bij voorbeeld.
jard is niet veel, maar misschien zou
wurglening mee kunnen worden afgekoc
lend, vergevingsgezind, geduldig, genadig. Steeds
weer opnieuw, uur na uur, en dat alles met als
doel God te vermurwen ons niet alleen in leven
te laten, maar ons zelfs een goed en gezond leven
te geven. Meer dan negenhon
derd bladzijden tellen de twee
speciale gebedenboeken voor
Grote Verzoendag, rechts het
Hebreeuws, links de Nederland
se tekst. Ik heb het allemaal ge
lezen of gezegd, en me er, zoals
ieder jaar, niets bij kunnen
voorstellen. Bij die God die
voorbij de verste hemelen onze
daden beziet en beoordeelt en
al dan niet over Zijn Immense
Vaderhart strijkt. Wat niet erg is,
want ik weet zeker dat het ande
ren net zo vergaat. En boven
dien, ieder jaar slaat de ontroe
ring toch toe bij het allerlaatste
stukje van de dienst, als zeven
keer wordt herhaald: 'De Eeu
wige, Hij is God.' Het is net als
bij een moeizame vrijpartij,
waarbij je plotseling en onverwacht toch klaar
komt. Zoiets.
Loofhuttenfeest is bijna het tegenovergestelde
van het ascetische Jom Kippoer-ploeteren om
nader tot God te komen. De contemplatie is er
niet minder om, maar heeft een heel andere
vorm. In de loofhut worden religieuze en filosofi
sche teksten bestudeerd en besproken, in sjoel
wordt Leviticus gelezen, van hoofdstuk 22, vers
26 tot en met hoofdstuk 23, vers 44. En de verzen
12 tot en met 16 uit Numeri. 'In hutten zult gij
wonen zeven dagen; elke inwoner in Israel zal in
hutten wonen (Lev. 23:42). En hutjes zijn het. De
muren mogen van allerlei soorten materiaal zijn
gemaakt, maar het dak bestaat uit takken en bla
deren. Door dat bladerdak moet de regen naar
binnen kunnen komen. Als er
regen is, wat in het Beloofde
Land zelden het geval is. Van
daar dat er met Soekot, want
zo heet het feest in het He
breeuws, smeekbedes worden
gezegd om regen.
De loofhut herinnert aan de
veertig jaar die het joodse volk
rondzwierf in de woestijn na
dat het uit Egypte was bevrijd.
Het Egypte met zijn indruk
wekkende pyramides voor de
dode koningen. Geen groter te
genstelling dan tussen die gi
gantische, onverplaatsbare
steenmassa's, gemaakt voor de
eeuwigheid, en de wankele
hutjes, die weliswaar zo stevig
moeten zijn dat ze niet onmid
dellijk kunnen worden omge
blazen, maar die toch nauwelijks beschutting
bieden. Als je het nog niet wist of was vergeten is
de boodschap van de loofhut: het bestaan kan uit
elkaar vallen voor je er erg in hebt.
Hecht niet te veel waarde aan materieel bezit, is
de Soekotgedachte. Aartsvader Izaak was een
stinkend rijk man, maar zijn zoon Jakob, die alles
van luxe wist, wilde niet veel anders dan brood
en wat kleren. De rabbijnen suggereren zelfs dat
je je met luxe ongemakkelijk moet voelen. Stude
ren is het hoogste goed, kennis verwerven, con
templatief leven, goed doen aan anderen.
