GroenLinks wil toch in de NAVO blijven jetaeniek Amsterdam waar paradijs voor paddestoelen Verplichte Haagse kür zit er weer op Binnenland ïv Van Wijnbergen wilde geen ambtenaar zijn 'Gestoorde criminelen in gevangenis behandelen' Dure algemene beschouwingen RIJDAG 24 SEPTEMBER 1999 Kijk uit voor trucks' ben haag Loop nooit vlak achter een vrachtauto langs. Stop al- lijd voor de stopstreep. Vrachtauto de bocht om? Blijf rechts en iuim erachter. Als jij de chauffeur ziet, dan ziet hij jou ook. Dat zijn de tips die basisscholieren krijgen tijdens de voorlichtings les over hoe ze in het verkeer moeten reageren op vrachtauto's. Minister Netelenbos van verkeer gaf gisteren in het bijzijn van een groep kinderen het startsein voor de jaarlijkse campagne, die een initiatief is van de Kring van jonge ondernemers van Transport en Logistiek Nederland. Twee jaar geleden begon die dub met het project Veilig op Weg. Doel is het aantal verkeers slachtoffers terug te dringen. Elk jaar krijgen 4000 basisscholen informatie toegestuurd. Naast theorielessen is er ook praktijk voorlichting met een vrachtauto op het schoolplein. Fraude op stadhuis Rotterdam iOTTERDAM Bodes en beveiligings- en keukenpersoneel in het ^lei Rotterdamse stadhuis hebben de afgelopen jaren voor tonnen drank- en rookwaren gestolen. Ook declareerden zij over- oJuren die nooit waren gewerkt. Burgemeester Opstelten stelde bij zijn aantreden direct een onderzoek in naar geruchten die al enkele jaren de ronde doen op het stadhuis. Het bureau Integer O*1] Handelen van de gemeente stuitte al snel op de fraude en de diefstallen. Inmiddels zijn al drie ambtenaren geschorst, de- lop Dfficier eist cel voor paddo's 20 )en bosch Het Openbaar Ministerie heeft gisteren in een proef- 'rtK iroces over geestverruimende paddestoelen voor de rechtbank 139 n Den Bosch cel geëist tegen vier mannen. De vier erkenden net de kweek van en handel in paddo's in 1995 en 1996 de kost ie hebben verdiend. Zij meenden dat het bij verse paddestoelen niet om strafbare feiten ging. Ze gingen volgens justitie in de lout door de paddestoelen ook te verwerken in honing en troopwafels. Volgens officier Revis zijn paddo's niet zo on- te- chuldig als gedacht wordt. Hij hoopt met celstraffen te voorko- ig- nen dat Nederland ook hier 'marktleider' wordt in Europa, vest Proefproces over wachtlijsten in de zorg den haag anp De rechtbank in Utrecht buigt zich op 19 oktober over de wachtlijsten in de thuiszorg. Advocaat Wijnberg heeft na mens vier cliënten een proef proces aangespannen tegen het zorgkantoor Utrecht. Met het proces wil hij duidelijkheid krijgen over wie verantwoorde lijk is voor de wachtlijsten in de thuiszorg. Hij heeft de vier cliënten ge selecteerd uit een groot aantal mensen die zich op 1 juni bij een actiedag van de ouderen bonden hadden gemeld voor een proefproces. Zij wachten al maanden op thuiszorg. Wijn berg dagvaardde verleden jaar de Staat over de wachüijsten. De rechtbank in Den Haag oor deelde toen dat de ouderen niet bij de Staat, maar bij de zorgkantoren moesten zijn. De advocaat heeft tegen deze uit spraak hoger beroep aangete kend. Dat dient op 8 novem ber. Daarbij zal Wijnberg de uitspraak van het kort geding dat op 19 oktober dient, mee nemen. Fundamentele koerswijziging op komst den haag gpd De fractie vindt nu dat bij een nieuw progressief defensiebeleid bezuinigingen niet meer het uit gangspunt mogen zijn. De fractie kiest nadrukke lijk voor een actief doch kleiner vredesleger, dat zowel licht als zwaar bewapend kan optreden om brandhaarden in te wereld te helpen blussen. De plannen kunnen leiden tot een bezuiniging, maar dat zal slechts een fractie zijn van de drie miljard aan bezuinigingen die vorig jaar nog in het verkiezingsprogramna stond. De nieuwe de fensieplannen zijn nog niet doorberekend op hun financiële gevolgen. De verdediging van Nederland of het NAVO- grondgebied heeft vanwege het wegvallen van de militaire dreiging uit de voormalige Sovjetunie geen prioriteit. De NAVO kiest er zelf ook voor om vredesoperaties meer nadruk te geven, aldus GroenLinks die als zij in de regering terechtkomt 'kritisch' lid wil blijven van het bondgenoot schap. De GroenLinks-nota ligt dicht tegen de eerder bekendgemaakte defensieplannen van de PvdA aan. GroenLinks wil ook de meeste mobilisabele eenheden (reservetroepen) bij de landmacht op heffen en meer parate eenheden oprichten. Net als de PvdA wil GroenLinks het Duits-Nederlands Legerkorps opheffen. Ook moet het mes fors in de marine. Acht van de zestien fregatten moeten worden opgedoekt. In tegenstelling tot de PvdA wil GroenLinks ook de onderzeebootdienst op heffen. Bij de luchtmacht moeten twee squa drons F16's worden opgeheven. De fractie buigt zich dinsdag over de defensie nota. Zowel binnen de fractie als in de partij wordt weerstand tegen de nota verwacht van aanhangers van de oude anti-defensielijn. sep- ielieuwe laakt kleine da ïmor zichtbaar i ?ECH' In nieuwe scantechniek ?D aakt het mogelijk de kleinste .s aadaardige tumoren en uit- wull aiingen op te sporen. Kanker- zwellen kleiner dan een cen- aeter zijn met de bestaande paratuur onzichtbaar. Door met deze nieuwe scanner in eerder stadium kanker valt te sporen, is er een grotere is op genezing. „z )at stelt de nucleair-genees- n ndige Stokkel die vandaag in r recht promoveert op zijn [dekking. Zijn bevindingen "^beteren nie alleen sterk de irlevingskansen voor men- met kanker, maar is ook eens goedkoper. Met de ïgepaste PET-scanner zoals ikkel die heeft getest, kunnen [operaties en dure en zeer astende chemotherapieën rden vermeden. 'olgens de promovendus kan nieuwe diagnostiek ook de chtlijsten in de ziekenhuizen langere termijn terugdrin- Voomamelijk voor opera- in het hoofdhalsgebied en longen waarbij een verhoog- kans bestaat op de ontwik van meerdere tumoren, or met de scanner uitzaaiin- uit te sluiten, is een kijk- iratie onder narcose door is niet meer nodig, tokkel maakte gebruik van technologie van een be- ande PET-scanner, een ap- aat waarover maar twee aca- mische ziekenhuizen in Ne- land beschikken. Maar hij s\/ am er achter dat de veel dkopere standaardcamera in de nucleaire geneeskun- wordt gebruikt, met een ge- "Jge aanpassing kankerhaar- i van vijf millimeter of zelfs iner in beeld kan brengen. ;^$tokkel, werkzaam in het Universitair Medisch itrum (LUMC), deed het ex- iment in het academisch kenhuis in Utrecht (AZU). gen /an eui Eï n oeh hoe lallr fn, eld' lit Een straatchampignon op de Bloemgracht in de Jordaan, een van de ruim 1100 soorten die in en rond de hoofstad zijn gevonden. amsterdam anp Amsterdam is een waar paradijs voor paddestoelen. In de stra ten, bosjes, tuinen, parken en zelfs op de Wallen komen maar liefst 1106 soorten paddestoe len voor. Tweehonderd daarvan worden met uitsterven be dreigd, concludeert mycoloog Chrispijn na vijfjaar onderzoek. Chrispijn vond niet alleen veel paddestoelen, maar ook heel bijzondere. Zo ontdekte hij vijf soorten in Amsterdam en omgeving die nooit eerder in - Nederland waren aangetroffen. Van de stekelhorstzwam die in Artis groeit, werd zelfs gedacht dat die uitgestorven was. In de berm bij de voetbalvelden van Holysloot groeit een forse gor- dijnzwam en op Schiphol komt een geheel onbekend breek- steeltje voor, dat nog niet eens een Nederlandse naam heeft. De ruim 1100 soorten padde stoelen zijn een verdubbeling ten opzichte van eerdér onder zoek. De onderzoeker heeft met tientallen medewerkers heel Amsterdam op zijn kop gezet. Chrispijn concentreerde zich vooral op plekken waar veel paddestoelen verwacht kunnen worden, zoals bosjes en boom singels. De binnenstad was daarom een extra uitdaging. Maar ook daar werden veel paddestoelen gevonden, vooral in grachtentuinen en stadspar ken. De Amstelveense poel, de heemparken in die plaats, het Amsterdamse Bos en Amster dam-Zuidoost spannen de kroon wat het aantal soorten paddestoelen betreft. Ook rondom de Sloterplas en het Westelijk Havengebied groeien veel verschillende paddestoe len. Een echte Amsterdamse pad destoel is de toverchampignon. Deze werd 25 jaar geleden ont dekt in het Amsterdamse Bos en komt nu al op zo'n twintig plaatsen voor in de stad. De paddestoel verspreidt zich van- foto anp rob chrispijn uit de hoofdstad over de rest van het land. De toverchampig non is inmiddels ook al in een paar andere landen aangetrof fen. Chrispijn laat in zijn boek zien dat zijn belangstelling voor paddestoelen niet puur acade misch is. Hij heeft ook een paar recepten opgenomen, zoals voor de oesterzwam van het PEN-eiland en de pronkridder uit heksenkringen van de Oos terbegraafplaats. n Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diens GroenLinks stevent af op een fundamentele koerswijziging inzake het defensiebeleid. De Kamerfractie wil af van het partijstandpunt om het lidmaatschap van de NAVO op te zeggen zodra GroenLinks in de regering zit. Ook moet de drie miljard gulden aan bezuinigingen op het defensiebudget in het verkiezingsprogramma worden geschrapt, zo staat in de defensienota die GroenLinks binnenkort bekendmaakt. haarlem sjaak smakman Hans Wijers haalde hem een paar jaar geleden naar zijn mi nisterie. Sinds zijn terugkeer naar Nederland na dertien jaar trouble-shooten voor de We reldbank nam de als briljant be kend staande econoom Sweder van Wijnbergen het kabinetsbe leid namelijk bijna onophoude lijk op de korrel en het leek de eveneens stormachtig op Eco nomische Zaken opererende Wijers wel een goed idee om Van Wijnbergen eens aan den lijve te laten merken dat de po litieke praktijk er heel anders uit ziet dan de economische theorie. Van Wijnbergen heeft zich nooit echt kunnen conforme ren aan zijn ambtelijke status. De secretaris-generaal van eco nomische zaken mag als enige topambtenaar in het econo- menblad ESB een sterk per soonlijk getint nieuwjaarsartikel schrijven, maar voor Van Wijn bergen is dat nooit genoeg ge weest. Vanaf het eerste moment was duidelijk dat Van Wijnber gen volledig vrij wenste te wor den gelaten in het naar buiten brengen van zijn prikkelende en tegendraadse opvattingen. „Sweder schiet graag vanuit de heup: honderd keer schieten, drie keer raak", zei zijn vriend, collega-econoom en huidige staatssecretaris van cultuur Van der Ploeg een paar jaar geleden over hem. Met Wijers leidde dat nooit tot grote conflicten, maar met zijn opvolgster Jorritsma heeft hij het bijna aan de lopende band aan de stok gehad. Bij het aan treden van Paars-2 liet de SG weten dat het regeerakkoord op drijfzand was gebouwd en dat het kabinet snel in grote pro blemen zou komen. „Ik ben nu eenmaal niet de booschapper van de minister", zei Van Wijn bergen. „Dat is hij natuurlijk wel", was de reactie van Jorrits ma. Van Wijnbergen trok zich er weinig van aan. Gisteren overheerste in het ka binet de woede toen bekend werd dat Van Wijnbergen op een besloten bijeenkomst van het accountants- en organisa tiebureau Arthur Andersen de Van Wijnbergen: honderd keer schieten, drie keer raak. foto wfa roel rozenburg vloer had aangeveegd met het nieuwe belastingplan. Het troe telkind van staatssecretaris Ver meend van financiën, de nieu we vermogensrendementshef- fing, deed hij af als een verkapte verhoging van de vermogens belasting. Verder liet hij weten dat de onbeperkte aftrek van de hypotheekrente ten onrechte niet werd aangepakt. Daarnaast stelde hij in NRC- Handelsblad van gisteren in een vraaggesprek voor om het Openbaar Ministerie maar te privatiseren en het werk uit te besteden aan het advocaten kantoor dat dat het beste kan doen. Vanochtend moest Van Wijnbergen zich voor de zo veelste keer bij de minister mel den om zijn uitingen van de af gelopen dagen te verklaren. Hij overtrad met zijn uitlatingen immers de afspraak dat hij poli tiek gevoelige uitspraken eerst zou overleggen met zijn minis ter. Vanmorgen moest Van Wijn bergen weer op het matje ko men bij Jorritsma. Iedereen ver wacht dat het einde van zijn verblijf op EZ daarmee nu echt in zicht is. Of Van Wijnbergen dat echt heel erg vindt, is een andere vraag. De beperkingen die zijn verbonden aan de amb telijke status, heeft hij in elk ge val nooit willen respecteren. Geestelijke nood stijgt nijmegen anp Geestelijk gestoorde delinquen ten moeten in de gevangenis worden behandeld. Daar heb ben ze recht op. Maar omdat het verblijf in een cel steeds verder wordt versoberd, zijn daar weinig mogelijkheden voor en stijgt de geestelijke nood van grote groepen gevan genen. Dat zei professor Vegter gisteren bij zijn aantreden als hoogleraar penitentiair recht in Nijmegen. Vegter is onder meer raadsheer bij het Gerechtshof in Arnhem Behandeling binnen de ge vangenismuren is nu nog for meel verboden. Psychische hulpverlening aan delinquen ten dient plaats te vinden via de algemene geestelijke gezond heidszorg, op psychiatrische af delingen van ziekenhuizen of in TBS-klinieken. Volgens Vegter blijkt echter uit onderzoek dat meer dan tien procent van de gevangenen geestelijk gestoord is. De meesten lijden aan per soonlijkheidsstoornissen, die niet zelden verband houden met het misdrijf waarvoor ze gevangen zitten. Omdat er buiten de muren veelal geen plaats is en binnen de muren niets gebeurt, moe ten veel gestoorde delinquen ten veel te lang en te vaak 'op cel' of zelfs in isolatie blijven. De doelstelling van het gevan geniswezen dat detentie geen schadelijke gevolgen moet heb ben, komt daardoor volgens Vegter in het gedrang. to! uthanasiekeuze tor kinderen *Jm de baan Cadeautjesregen tijdens Algemene Politieke Beschouwingen den haag ans bouwmans deren onder de 16 jaar krij- 0011 waarschijnlijk toch niet het Kf) ht zelf te beslissen tot eutha- wt 'e' ^en meerderheid van de eecje Kamer heeft moeite ee I dit deel van het kabinets- /eeij 'rstel over euthanasie. Het n)dl toet houdt er dan ook reke- g mee dat dit wordt ge- :oe'e rapt, heeft minister Borst i volksgezondheid gisteren kw egd. 3'j temier Kok had eerder op De dag al laten doorschemeren het kabinet dit voorstel her- rweegt. Volgens hem zijn er iast laaide onderwerpen die 'te 1ê8e' oelig zijn om beslissingen te :üeï nen op basis van uitsluitend aa®i meerderheid'. Het kabinet ten je ernstig zieke kinderen liner 12 jaar in bijzondere om- def idigheden het recht geven te :en voor euthanasie. Alleen iVdA zou hier nog voor voe- let kabinet had oorspronke- dit zelfbeschikkingsrecht (tamin het voorstel .staan. De eten !c| van gtate wees er echter dat het recht om te kiezen he r euthanasie voortvloeide kette hgj jrejt (jat ónderen wel iets eggen hebben over hun me- he behandeling. De andere 1SZI lerdelen van het euthanasie- ^8 rstel behelzen het uit de 31 fbare sfeer halen van het gen van euthanasie. en maurice wilbrink Bij het kunstschaatsen noemen ze het de verplichte kür. Van de jury moeten de schaatsers per se een aantal bewegingen uitvoeren, van een driedubbele axel tot een pirouette. In de politiek noemen we dit voorgeschreven programma de Alge mene Politieke Beschouwingen, met hoofdletters. Na twee lange dagen zit de verplichte Haagse kür er weer op. Iedereen oefent er flink op. Het CDA had zelfs een werkgroepje dat al maanden gele den de voorbereidingen in gang zette. Be halve de visionaire vergezichten, hebben de partijen allemaal verlangens voor het komende begrotingsjaar. Het kabinet neemt het wensenlijstje in ontvangst en laat vervolgens weten wat gehonoreerd wordt. Jarenlang kon er weinig tot niks, maar nu het weer goed gaat maken verzoe ken om een extraatje van de kant van de regeringsfracties weer kans. Wie wat bin nensleept, regelt dit achter de schermen en de premier legt dat vervolgens voor de bühne nog eens uit. Nog nooit is er tijdens de algemene be schouwingen zoveel cadeau gedaan als de ze keer. Dat er een miljard lastenverlich ting in het vat zat, wist heel het Binnenhof van de zomer al. Hoe het kabinet dit geld wenste te besteden, was ook in augustus al bekend. Alle partijen in de Tweede Kamer hadden ruim de tijd te bedenken hoe zij dit zouden besteden en vrijwel iedereen wilde in ieder geval wat meer doen voor groepen in de knel, zoals gezinnen die van de bijstand moeten rondkomen. Zelfs de WD, die zich niet bij elk onder werp afvraagt wat het voor de minima be tekent, liet spontaan weten dat deze groep een extraatje kan venvachten. Dat is nog eens investeren in de coalitie. Het afgelo pen jaar, het eerste van Paars-2, liet zo'n nare smaak achter dat de regeringspartijen elkaar nu maar weer eens stevig vasthou den. En al die goedgeefsheid leidde maar liefst tot nog één miljard extra, voor de lage inkomens, de kinderbijslag en investerin gen in zorg, onderwijs en defensie. De honderden miljoenen die vanwege de aantrekkende economie extra binnenstro men, maken het veel makkelijker voor de Paarse fracties om samen op te trekken. Wat dat betreft zal zelfs de invoering van een nieuw belastingstelsel in 2001 geen probleem worden: de natuurlijke tegen stellingen tussen WD en PvdA worden simpelweg afgekocht met vijf miljard las tenverlichting. Een cadeau voor de hoge inkomens in de vorm van een milde ver mogensbelasting, de vermogensrende- mentsheffing, en een flinke plus voor de lagere inkomens. Paars heeft voor de periode 1999-2002 zo voorzichtig begroot dat minister Zalm van financiën routineus de meevallers kan boeken, waarmee de coalitie en het kabi net vervolgens goede sier kunnen maken. En als de meevallers nog te ver weg liggen in de tijd, dan halen we gewoon een half miljard lastenverlichting naar voren die voor 2002 was bestemd. Voer daar maar eens oppositie tegen. CDA-leider De Hoop Scheffer en Groen- Links-voorman Rosenmöller voerden de afgelopen dagen bij voorbaat een verloren strijd. Dat wisten ze ook. Vanwaar dan toch al die energie gestoken in de Be schouwingen? Waarom wordt dit debat ge zien als een hoogtepunt in het parlemen taire jaar, als alles wordt voorgekookt en kabinet en regeringsfracties keurig hun één-tweetjes maken? Zou het zijn omdat de burger op het puntje van zijn stoel zit om maar geen woord te missen van het marathondebat? Nou, nee. De Algemene Beschouwingen zijn traditie. Aan het Binnenhof hecht men daar aan, zie het gedoe op Prinsjesdag. Het is daar naast een van de weinige keren in het jaar dat de fractieleiders, de erkende politieke zwaargewichten, gezamenlijk in debat gaan met de minister-president. Die kans nemen ze elkaar in de Kamer niet af, want het genereert altijd publiciteit. Voor sommige (beginnende) politiek lei ders zijn de Beschouwingen een gelegen heid bij uitstek om te schaven aan het ver haal waarmee hij (er is momenteel geen zij) zichzelf en zijn fractie de komende ja ren wil profileren. CDA-leider De Hoop Scheffer heeft zijn 'eigen' verhaal nog wat verder uitgewerkt. WD-voorman Dijkstal, vorig jaar nog wat onwennig, schetste met brede pennenstreken hoe zijn liberale landschap van de toekomst eruit ziet. En verder wordt er erg veel naar elkaar ge keken. Na de verplichte figuren weten de kunstschaatsers waar de concurrentie staat. En zo ook na de Algemene Beschou wingen. De hoofdrolspelers aan het Bin nenhof tasten elkaar af, geven voorzetjes, kijken hoe de ander reageert. De oppositie leiders De Hoop Scheffer en Rosenmöller geven signalen af aan Paarse collega's: daar liggen de raakvlakken in de toekomst. Dat is uiteindelijk de belangrijkste functie van Algemene Beschouwingen. De zaken worden achter de schermen gedaan. Dat is ook deze keer weer genoegzaam gebleken. den haag anp Politiek Den Haag spreekt over de duurste algemene be schouwingen sinds jaren. On der druk van de Tweede Ka mer zijn de plannen uit de miljoenennota op de volgen de belangrijke punten aange past: - Het kabinet belooft voor vol gend jaar een extra lastenver lichting van 440 miljoen gul den. Dat geld wordt besteed om de koopkracht voor men sen met een laag inkomen met ongeveer 1 procent extra te verbeteren, zoals de Sociaal- Economische Raad had gead viseerd. Die verbetering krijgt gestal te door een lager tarief in de laagste schijf van de inkom stenbelasting. Daar staat te genover dat de verhoging van de belastingaftrek voor wer kenden, het arbeidskostenfor fait, niet 390 gulden gaat be dragen, maar 310 gulden. - De verhoging van de kin derbijslag zal niet gemiddeld 50 gulden per kind per jaar be dragen, maar 110 gulden. - Honderd miljoen gulden voor een verhoging van het zak- en kleedgeld voor mensen in verpleeghuizen, uitbreiding van dagbesteding en psychi-" sche zorg. - Vijftig miljoen gulden voor Defensie om knelpunten op te lossen bij het inzetten van per soneel voor vredesoperaties. - Ook moet eenmalig 50 mil joen gulden beschikbaar ko men om de wachtlijsten van de ziekenhuizen te bestrijden. - Dertig miljoen om wacht lijsten op te lossen bij taalles sen, onder meer voor minder heden. Er komt ook 30 miljoen extra voor het beroepsonder wijs. Eenzelfde bedrag komt er voor scholen die moeite heb ben om leerkrachten aan te trekken. Ook komt er nog eens 20 miljoen voor scholen die kinderen buiten de lestijden opvangen. Twintig miljoen gulden extra voor computer programma's in scholen en voor onderwijs en trainingen voor jongeren en ouderen. - De belastingfaciliteit voor mensen met een chronische ziekte wordt verhoogd van 1000 naar 1500 gulden. Dit kost 30 miljoen. - Een regeling in de belas ting om boeren te stimuleren tot biologische landbouw gaat 20 miljoen kosten. - Twintig miljoen voor kin deropvang. Kok oneens met Hoogervorst over korten ziekengeld den haag anp Premier Kok neemt de suggestie van WD-staats- secretaris Hoogervorst van sociale zaken over een lagere loondoorbetaling bij de Ziektewet niet over. In het kabinet zijn er geen plannen daar iets aan te doen, liet hij gisteren bij de Algemene Be schouwingen weten. Hoogervorst plaatste eerder vraagtekens bij de afspraken die de sociale partners hierover in hun CAO's maken. Werkgevers zijn verplicht min stens 70 procent van het minimumloon door te betalen bij ziekte. In veel CAO's is echter volledi ge doorbetaling van het loon afgesproken. Hoog ervorst vroeg zich af of dit wel verstandig is. De financiële prikkel voor zieke werknemers om weer aan het werk te gaan voordat ze in de WAO terechtkomen, valt hierdoor namelijk weg.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 3