Leiden Regio
Leiden: onderzoek naar gebreken kerken
Bewoners blij
net Kooiplaza
Nee, ik heb geen we in huis
'Mensen aan het werk
krijgen is een cadeautje'
Pechtold 'kookte van woede'
Zondag 19 september
ook in Leiden autovrij!
NPERDAG 16 SEPTEMBER 1999
wim wegman. 071-5356414. plv -chef annet van aarsen. 071-5356436
(ronken achter het stuur
[p. Omdat hij vannacht met een flinke slok op achter het
lur was gekropen en een daardoor een aanrijding veroorzaak-
heeft de politie gisteren een 31-jarige Leidenaar aangehou-
>n. De man knalde op de Stevenshofdreef met zijn auto fron-
al op de wagen van een 25-jarige plaatsgenoot. Uit een blaas-
st bleek dat de veroorzaker van het ongeluk te veel te hebben
dronken.
ïbreker betrapt aan Stokroos
m pgN Een bewoonster van de Stokroos betrapte vanmorgen
n inbreker. Ze was wakker geworden van gestommel. De
w riep de buren, die een man in de kamer aantroffen. De
vluchtte. De politie heeft hem niet kunnen vinden.
feestje rond de Vliet
De restauratie en herinrichting van de Vliet wordt zater-
officieel afgesloten door wethouder Van Rij. In de afgelopen
:e jaar is gewerkt aan riolering, kademuren, bruggen en de
inbare ruimte in de omgeving van deze straat. Het feest is
16 uur in het gemeentearchief aan de Boisotkade.
iar van de Ouderen
jen» 1999 is het Internationale Jaar van de Ouderen. In dit
Ier worden in de maand oktober verschillende activiteiten
Drganiseerd voor Leidse ouderen. Op donderdag 7 oktober
h gint om 19.30 uur de diapresentatie 'De Blauwe Tram in en
ui i Leiden', iedereen is dan welkom in centrum De Robijn in de
ge Mors. De jaarlijkse Leidse Dag van de Ouderen wordt op
dag 15 oktober gevierd. In zaal De Regenboog in de Meren-
ik staat die dag het thema 'Leiden, vroeger en nu' centraal.
'ei de Leidse Welzijnsorganisatie zijn kaarten voor deze dag a
'g< 0 gulden te verkrijgen. En op zaterdag 16 oktober vindt in De
r ht ag een Leidse 55 plus-informatiemarkt plaats, met als thema
\m ideren vernieuwen'.
bo
pa 8'
Vervolg van voorpagina
Alle Leidse kerken die voorkomen op de rijksmonumen
tenlijst en alle kerken die daarvoor zijn voorgedragen,
zouden nauwkeurig moeten nagaan in hoeverre er spra
ke is van gebreken. En die kerken moeten ook berekenen
wat de kosten zijn van volledig herstel. Dat is de vurige
wens van de gemeente. Met de resultaten van zo'n
grootscheeps onderzoek in de hand, kan Leiden duide
lijk maken dat zij te weinig geld van het Rijk krijgt voor
restauratie van de gebouwen. „We kunnen dan laten
zien dat het zo niet langer kan", zegt monumentenwet-
houder A. Pechtold. Het is de bedoeling dat de gemeente
de kerken zeer binnenkort benadert.
Nu mag de helft van de subsi
die daar naar toe, in de verhou
ding 2:1. Niet elke stad heeft
een kasteel, maar er zijn ook
dorpspompen en dergelijke",
legt woordvoerder Richel van
de Rijksdienst voor Monumen
tenzorg uit.
Leiden zegt het geld voor het
opknappen van monumentale
huizen niet op te kunnen ma
ken en klaagt erover dat de gul
dens desondanks niet ingezet
mogen worden voor een bij
zondere restauratie als van de
leiden herman joustra
hans jacobs
Leiden krijgt al een jaarlijkse
bijdrage van 1,2 miljoen gul
den. Maar dat geld moet voor
een groot deel worden besteed
aan subsidies voor het opknap
pen van monumentale wonin
gen. „Die bepaling is een aantal
jaren in de wet opgenomen
omdat gemeenten en provin
cies geneigd waren woonhui
zen te verwaarlozen. Al het geld
ging naar kerken en kastelen.
Pieterskerk. „Dat bedrag is te
klein en ik zou het vrij willen
besteden", verklaart Pechtold.
Hij vindt ook dat Leiden recht
heeft op 'maatwerk'.
Richel begrijpt niet dat Lei
den 'geld overhoudt'.„Dan
klopt de raming van de behoef
te en noodzaak tot restauratie
niet, of heeft de gemeente niet
genoeg haar best gedaan om ei
genaren enthousiast te maken
om subsidie aan te vragen voor
het opknappen van hun huis.
Maar goed, als Leiden kan aan
tonen dat ze haar uiterste best
heeft gedaan dan kan staatsse
cretaris Van der Ploeg worden
gevraagd of het geld elders kan
worden gebruikt", aldus Richel.
Op die manier zou Leiden, mits
ze het verzoek kan onderbou
wen, extra geld kunnen vrijma
ken voor de Pieterskerk.
De gemeente zal zich wat dit
betreft zeker melden maar
vraagt ook om meer. „We moe
ten inzetten op het verwerven
van een speciale positie bij het
Rijk", vindt Pechtold. De Pie
terskerk mag dan nu wel hard
toe zijn aan een restauratie, er
zijn meer monumentale kerken
in Leiden die wat dat betreft
aandacht behoeven. Behalve de
Pieterskerk staan ook de Gere
formeerde kerk Vrijgemaakt
aan de Herengracht, de Luther
se kerk aan de Hooglandsekerk-
gracht, de Hooglandse kerk, de
Bethlehemskerk aan de Lam
mermarkt, de Marekerk aan de
Lange Mare, de Doopsgezinde
kerk aan de Pieterskerkstraat en
de Lodewijkskerk aan de Steen-
schuur op de rijksmonumen
tenlijst. De kerk en pastorie van
de Onze Lieve Vrouwe Hemel
vaart en Sint Joseph aan de He
rensingel, de Petruskerk aan de
Lammenschansweg en de oud-
katholieke kerk aan de Zoeter-
woudsesingel zijn door de ge
meente voor die lijst voorgedra
gen.
De landelijke verdeling van
gelden die de Rijksdienst voor
de Monumentenzorg nu han
teert doet volgens Pechtold
geen recht aan het monumen
tale karakter van de stad. „Lei
den heeft de meeste monu
menten per vierkante kilometer
in Nederland en heeft op Am-
peter groenendijk
n (11), Erhan (9) en Ricar-
10) komen druipend onder
tailmtein vandaan. „Hartstikke
i", zegt Ricardo. „Je kan er
steeds doorheen lopen,
nu word je nat. Leuk man!
jn vriendje Erhan is wat
zichtiger: „Ik doe dit alleen
hoor. Anders wordt
moeder echt boos." De
tin op het Kooiplein werkt
Het beroemde waterwerk
gisteren na 27 jaar op-
n in gebruik genomen. Het
opgeknapte Kooiplein, zo
imen de aanwezigen, heeft
lei f nu een nieuwe naam:
fontein werd dertig jaar
en gemaakt door de des-
wereldberoemde Cobra-
tenaar Constant Nieuwen-
Maar twee jaar na de ope-
in 1970 ging de kraan
de voorbijgangers wer-
- jongewenst nat van de on-
"-^enbare waterstralen. In de
vorm zal dergelijke
ast achterwege blijven,
it de pompinstallatie van
itein is geavanceerd,
ithouder A. Pechtold, een
de sprekers tijdens de
itigheid: „Door een con-
tiefout van Constant was
mtein erg onpraktisch. De
gemeente wilde de fontein toen
verwijderen, maar de buurtbe
woners hieldëh dat tegen."
Jammer genoeg kon Constant,
inmiddels 79 jaar oud, gisteren
de feestelijkheden niet meema
ken.
Veel buurtbewoners toonden
zich tijdens de feestelijkheden
verheugd dat 'hun' fontein het
weer doet. „Een prachtig ge
zicht", meende een 75-jarige
bewoner van de Suriname-
straat. „Ik woon hier al zolang
ik leef, maar ik kan me amper
nog herinneren dat hij ooit
heeft gewerkt. Het werd na
tuurlijk wel tijd, dat er wat ge
beurde." Een andere toeschou
wer, bestuurslid van de aan het
plein .gelegen moskee: „Voor
ons is de fontein belangrijk. Het
bepaalt het gezicht van deze
plek, die onze bezoekers na
tuurlijk heel vaak zien. Dit plein
neemt een belangrijke plaats in
ons leven in. Ja, ik ben er heel
blij mee."
Tijdens de openingsplechtig
heid nam Pechtold het eerste
exemplaar in ontvangst van het
boekje Sieraden in de stad -
Beelden en fonteinen in Leiden.
Schrijfster Marijke Uittenbroek
vertelt hierin over de ontstaans
geschiedenis van bijvoorbeeld
de Vïsfontein aan de Aalmarkt,
de beelden van Van der Werff
en Boerhaave en de fontein van
Constant. In dit boekje valt on
der meer te lezen, hoe de Co
bra-kunstenaar de fontein niet
alleen ontwierp als rustpunt,
maar ook als eerbetoon aan be
woners van De Kooi, die tijdens
de Tweede Wereldoorlog actief
waren in het verzet. Uitten
broek noemde de fontein „een
sieraad voor de wijk."
Wethouder Van Rij onthulde
het nieuwe plein samen met de
bedenkster van de naam 'Kooi
plaza', mevrouw Van der
Weerdt. De naam werd gekozen
uit 281 inzendingen van Leide-
naars. Vein Rij benadrukte in
zijn toespraak het belang van
de aanpassing van jongere
stadswijken. „In de gemeente
gaat soms teveel aandacht naar
onze binnenstad. Begrijpelijk,
want die binnenstad is wereld
vermaard. Het is echter van
groot belang, dat ook nieuwere
wijken zoals De Kooi aan de
wensen van de tijd worden aan
gepast. De herinrichting van
het Kooiplein is daar een mooi
voorbeeld van." Aan het plein
werden in de voorbije jaren wo
ningen en winkels gebouwd.
Nu is het plein omringd door
een supermarkt, een video
theek en een appartementen-
Kinderen uit
De Kooi ver
maken zich in
de fontein van
lonstant
foto
•loek
zuyderduin
complex. „Daarom was ook een
nieuwe naam nodig: het is een
nieuw plein geworden", aldus
Van Rij.
Van Rij verklaarde blij te zijn
met de goede politieke samen
werking die tot de herinrichting
heeft geleid. „Er wordt momen
teel veel gepraat over samen
werking in het college. Maar
over dit plein waren we het
vaak in een minuut eens."
|gemeente is momenteel
c doende aan te schuiven
Jhet rijtje namen dat al fors
rSlwoningen verdient. Make-
jrs en notarissen bijvoor-
fcld hebben bijzonder veel
lit bij de overspannen hui-
jimarkt. Binnenkort slaat de
heente daar ook (weer) een
|dig slaatje uit. Want de
irde van alle 'objecten' in
!den wordt dezer dagen vast
heid in het kader van de Wet
irdering Onroerende Zaken
OZ). Op 1 januari 2000 moet
[klus zijn afgerond. Daarna
f de rekening onroerend-
jkbelasting vanzelf in de bus.
ede kans dat die hoger uit-
t dan daarvoor,
jaar geleden leidden de
ities tot metershoge stapels
waarschriften. Er werd toen
•ral 'vanaf de straat' geschat.
Uit de losse pols, zeg maar. Zo
kon het gebeuren dat u in een
fors achterstallig onderhouden
pandje voor hetzelfde bedrag
werd aangeslagen als uw buur
man in een keurig gerenoveer
de woning.
Binnenkort moet u er, als huis
eigenaar, weer aan geloven. De
informatie heeft Leiden name
lijk nodig voor de waardevast
stelling (taxatie) van uw huis
voor de periode 2001-2004. In
ventarisatie woningen hertaxa
tie 1999 heet dit programma.
Speciaal daartoe wordeh zoge
naamde inventariseerders op
pad gestuurd. De gemeente wil
dit keer niet dezelfde ellende
meemaken als vijfjaar geleden.
Daarom trekken speurneuzen
kriskras door Leiden om uw
huis te bekijken, van buiten én
van binnen. Om een juiste
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in
de Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad
i
waarde vast te kunnen stellen is
het van groot belang dat een
aantal kenmerken van uw wo
ning inpandig wordt opgeno
men, schrijft de gemeente aan
Leidenaars die door de inven
tariseerders niet thuis worden
aangetroffen. Om de ontbre
kende gegevens alsnog te krij
gen, wordt er een vragenfor
mulier achtergelaten. Binnen
twee weken na afgifte dient dat
formulier naar de gemeente te
worden gezonden. Het is mo
gelijk dat er steeksproefsgewijs
een controle zal plaatsvinden
van het ingevulde vragenfor
mulier. Hiervoor wordt u dan
apart benaderd.
Wat de gemeente op dat vra
genformulier allemaal wil we
ten over uw woning? Dat wilt u
niet weten. Hoeveel we's zijn
er? Is de woning aangesloten
op het openbaar riool? Zijn er
hardhouten trappen? Is er een
schuifpui? Is er mechanische
ventilatie? Kunt u op zolder
rechtop staan? Verder zijn er
vragen over de inrichting van
badkamer en keuken. En als u
over een kelder beschikt die
ook nog eens bewoond is, heeft
u ineens een souterrain. Dit
schreeuwt natuurlijk om frau
de. Nee, ik heb geen wc in huis
en ben ook niet op een afvoer
aangesloten en doe mijn be
hoefte dus in de tuin, zou een
antwoord kunnen zijn.
Zo'n vaart zal dat volgens Joop
Maat niet lopen. Het hoofd
voorlichting van de gemeente
is uiteraard bereid het vragen
formulier toe te lichten. „We
gaan ervan uit dat de waarheid
wordt ingevuld", aldus Maat.
„We hebben natuurlijk de ka
dastrale gegevens van een pand
maar willen graag meer weten
om de waarde zuiver te kunnen
bepalen." Of controleurs ver-
Geen wc en geen aansluiting op het openbaar riool. Geschatte waarde van deze ruime doorzonwoning:
rond de vijf ton. archieffoto hielco kuipers
plicht moeten worden toegela
ten tot een woning of bedrijfs
pand, weet hij (nog) niet pre
cies want het hoofd juridische
zaken viert vakantie. „Maar ga
er maar van uit dat als het
moet, het ook kan."
Het klinkt demagogisch maar
toch kunnen wij ons niet aan
de indruk onttrekken dat men
sen die met bloed, zweet en
tranen in de afgelopen vijfjaar
hun huisje hebben opgeloiapt,
worden 'gestraft' met een ho
gere aanslag. „De wettelijke
grondslag van de waardebepa
ling is de taxatiewaarde", aldus
Maat. „Bij eventuele verkoop
kan dat te gelde worden ge
maakt." Met anderewoorden:
hoe hoger het huis voor de
WOZ wordt getaxeerd, hoe
meer het pand op de markt zou
kunnen opbrengen bij eventu
ele verkoop.
Nou dachten wij toch altijd dat
verreweg de meeste mensen
hun huis opknappen om er
prettig in te wonen. En niet di
rect om het te verkopen.
Luchtkussen
Een iets luchtiger onderwerp
tot slot.
Het leek Adie Tegelaar, voorzit
ter van de bewonerscommissie
Agaatlaan, een aardig idee om
volgend jaar op Koninginnedag
bij het vierde Agaatfeest, voor
de verandering eens flink uit te
pakken. Ze hebben daar die
dag, op het pleintje voor de flat,
van alles. Kraampjes, een pop
penkast, een terras, een zanger,
noem maar op. Maar vanwege
het millennium leek het haar
leuk om ditmaal achter zo'n
luchtkussen aan te gaan. Voor
de kids. Om op te springen.
Maar informatie bij sport-o-
theek van de gemeente Leiden
leerde haar dat hun kussen
Aantal rijksmonumenten
stijgt naar 56.000
De Leidse Pieterskerk is niet
het enige rijksmonument dat
geld nodig heeft. Volgens de
laatste inventarisatie van de
behoefte aan restauratie en
onderhoud van de 44.000
rijksmonumenten blijkt dat bij
meer dan 35 procent snel op
treden nodig is. Het gaat daar
bij alleen nog maar om bouw
werken die zijn gebouwd voor
1850. Daar komen binnenkort
de bouwwerken uit het tijd
perk 1850-1940 bij die belang
rijk genoeg zijn om te behou
den. De verwachting is dan
ook dat volgend jaar het aan
tal rijksmonumenten 56.000
De laatste berekeningen ge
ven aan dat minstens 4,3 mil
jard gulden nodig is om de
achterstanden weg te werken.
Die zijn vooral ontstaan in de
jaren tachtig toen er alleen
maar op monumentenzorg
werd bezuinigd. Zo daalde het
restauratiebudget van 180
miljoen gulden in 1980 tot 80
miljoen gulden in 1996. In fei
te werd nog minder uitgege
ven.
sterdam na de grootste aaneen- baar komt zal ook evenredig
gesloten historische binnen- over het land worden verdeeld,
stad." Maar de rijksdienst waar- „Het kan natuurlijk niet zo zijn
schuwt nu al: geld dat binnen- dat alles terecht komt in Am-
kort eventueel extra beschik- sterdam of Leiden", zegt Richel.
Premier Kok:
keerplan, waarin veel mensen
met Melkertbanen werken. Bij
het Regionaal Opleidingen Cen
trum (ROC) kregen zij te horen
hoe een man na psychiatrische
problemen nu weer aan het
werk is via het Leerwerkbedrijf
van DZB. En ook het project
Toezicht door Jongeren kreeg
hoog bezoek. Tot slot spraken
Kok en Vliegenthart in restau
rant Lokaal van Verre met ver
tegenwoordigers van diverse
organisaties over onder meer
het scholingsproject van het
restaurant en de rol van het
midden- en kleinbedrijf bij ar
beidsintegratie.
Kok zei dat de Leidse aanpak
hierbij zeker resultaat had. „Je
ziet heel veel vooruitgang. Dat
geeft moed. Elke burger die wil
participeren op de arbeids
markt maar dat niet kan, is er
een teveel."
Een cadeautje voor de posi
tieve resultaten van Leiden - in
de vorm van subsidie - zat er
echter niet in. „Dat mensen
weer aan het werk komen is het
cadeautje", zei hij.
leiden connie van uffelen
vervolg van voorpagina
'Erg onder de indruk' was pre
mier Kok gistermiddag na zijn
werkbezoek aan Leiden. Dit be
zoek stond in het teken van 'de
weg terug naar zelfstandigheid
en werk' en Kok was vooral zeer
te spreken over de motivatie
van de verschillende Leidse in
stanties om mensen weer aan
het werk te helpen. „Leiden
heeft een bijzondere positie
verworven. Er gebeurt heel veel
in goede onderlinge samenwer
king", zei Kok. „Mensen zijn er
mee gebaat dat ze niet van het
kastje naar de muur worden ge
stuurd."
Samen met staatssecretaris
M. Vliegenthart, begon Kok zijn
bezoek bij Stichting De Binnen
vest. Daar maakten zij kennis
met de opvang en begeleiding
van mensen met verslavings-
en zwerversproblematiek. Kok
sprak hierbij met twee deelne
mers aan een begeleid-wonen-
project.
Daarna kregen de bewinds
lieden uitleg over het Stadspar-
leiden robbert minkhorstmaken en lichtte hem daarna
bij tijd en wijle in over hoe de
zaak er voor stond. Vorige week
woensdag werd de commissie
ingelicht. B en W hebben de
opdracht gegeven aan Hester
Keijser en Norman Beierle. Zij
hebben een budget gekregen
van 7.500 gulden.
„Ik zat niet te wachten op een
bedankje. Ik had wel verwacht
dat hij zou zeggen: 'Ik ben blij
dat het er nu komt'. Maar hij
begon meteen te foeteren."
Pechtold noemde De Coo's
partij daarom Leiden Weer Ge
zanik in plaats van Leiden Weer
Gezellig. „Van binnen kookte ik
van woede", licht de wethouder
toe. De Coo werd woedend en
zei 'dat het eens afgelopen
moet zijn met dit gesodemieter.
„Dit college moet oprotten."
„Ik denk dat hij de zaak roos
kleuriger voorstelt dan ze is",
reageert De Coo. „Hij heeft mij
alleen maar op de hoogte ge
houden omdat ik er steeds ach
terheen zat. Verder vind ik
tweeënhalf jaar nog knap aan
de lange kant. Raadsbesluiten
moeten gewoon worden uitge
voerd."
Wethouder Alexander Pechtold
heeft duo-raadslid Jacques de
Coo (LWG/De Groenen) speci
aal voor de commissie cultuur
uitgenodigd omdat daar de op
dracht voor het maken van het
Kiekmonument op de agenda
stond. Bovendien heeft hij De
Coo geregeld op de hoogte ge
houden van zijn pogingen geld
te vinden voor het project. „Ik
was daarom hoogstverbaasd
toen hij begon te foeteren." De
Coo zei vorige week dat hij het
ongehoord vond dat het tien
jaar heeft moeten duren voor
dat twee kunstenaars de op
dracht kregen.
Pechtold trad ruim twee jaar
geleden aan als wethouder en
kreeg onder meer de portefeuil
le cultuur. De Coo wees hem er
toen op dat er nog een motie
uit 1989 lag, waarin werd ge
vraagd om een eerbetoon aan
de Leidse fotograaf Kiek. Die
motie heeft de gemeenteraad
overgenomen, maar is tot op de
dag van vandaag niet uitge
voerd. Pechtold beloofde De
Coo dat hij daar werk van zou
voor die dag al verhuurd was.
Jammer, te laat. Kan gebeuren.
Verbaasd was ze alleen wel om
te horen aan wie. Aan de ge
meente Katwijk. Vreemde gang
van zaken. Of wij dat ook von
den?
Uiteraard. Aad van der Luit
daarom gebeld. Van Sport
Recreatie. Die doet navraag.
„Klopt, het kussen is weg. Der
tig aanvragen voor die dag.
Maar het gaat niet naar Kat
wijk. Het blijft in Leiden. Overi
gens, het még wel aan een om
liggende gemeente worden ver
huurd. De sport-o-theek heeft
namelijk niet een plaatselijke
maar een regionale functie. Ik
ben bang dat mevrouw het er
gens anders moet proberen."
Dat gaat ze doen. Mocht ie
mand wat weten: Adie Tege
laar, 071-5766377
eric-jan berendsen ad van kaam
Een schoon en gezond milieu is voor iedereen van belang. Daarom
ondersteunt de gemeente Leiden van harte het initiatief van lokale
en landelijke milieuorganisaties voor een autovrije zondag.
De gemeente doet daarom een beroep op u om zondag 19 september
vrijwillig de auto niet, of veel minder, te gebruiken.
Informatie: 020-6262620
of www.autovrijezondag.nl
Dienst Bouwen en Wonen
Leiden
