Elektrowinkels vrezen langere garantie
Vierkant blikje
is in aantocht
Ondergronds transport wordt zichtbaar
Economie
id is aantrekkelijke
krder voor banken
f
RUIM BAAN IN
ZUID-HOLLAND
IAG11 SEPTEMBER 1999
itie op hoogste punt in twee jaar
${oG_t Schoenen, kleding en groeten en fruit waren in au-
|een stuk duurder dan vorig jaar. De inflatie bedraagt
Cr 2,6 procent. Dat is het hoogste niveau in twee jaar.
r s het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) hebben
igpkels hun wintercollectie dit jaar eerder in de winkel ge-
'"^Bovendien liep de uitverkoop van de zomercollectie
rlang door dan vorig jaar, constateert het CBS. Maar ook
7door de hogere oÜeprijs - en sigaretten waren aan-
duurder dan in dezelfde periode vorig jaar. Aardappel-
jers konden hun hart daarentegen ophalen: net als vori-
jpd daalde de aardappel sterk in prijs. Het bureau gaat er
3 «log vanuit dat het hoge inflatieniveau incidenteel is. In
Pffldng met juli lagen de consumentenprijzen 0,6 procent
e';ht jaar ziektekostenverzekeraars'
Voor zowel de ziekenfondsen als de particuliere verze-
was 1998 een bijzonder slecht jaar. De ziekenfondsen
k een negatief resultaat van ruim 400 miljoen gulden,
He tekort liepen de particuliere zorgverzekeraars op. Dat
Jt het Jaarboek 1999 van Vektis, het landelijk informatie-
n van de zorgverzekeraars. De Algemene Kas van de zie-
Jsen, die al jaren in het rood verkeert, verslechterde
jr verder naar ruim vier miljard gulden negatief. Enig
fatje voor de ziekenfondsen waren de aanvullende verze-
ta waarop een positief resultaat van 100 miljoen gulden
eboekt.
Ji: bejaarde laten wennen euro
Minister Zalm (financiën) wil voor bejaarden en
1 fenden proberen een korte gewenningsperiode in te stel-
■rjr het gebruik van de nieuwe euromunten. Het voorstel
U' jandaag tijdens een informele bijeenkomst van de Euro-
nisters van financiën in de Finse stad Turku besproken.
Zalm is het niet mogelijk hetzelfde met de eurobiljetten
Maar omdat ook andere lidstaten voorstander zijn van
inningsperiode, ziet hij wel kansen voor de introductie
munten, bijvoorbeeld in december 2001. Officieel
nieuwe Europese betaalmiddel begin januari 2002
jreen beschikbaar.
sumentenbond slaat plank mis'
De Consumentenbond slaat volgens KPN de plank
fmis met de gisteren geponeerde stelling dat met de in-
fvan Voicemail Actueel de telefoonrekening twintig gui
tjaar omlaag kan. De bond wil dat KPN de extra inlcom-
ireclame- en andere boodschappen op de voicemail
pt. Alle bellers krijgen - als ze dat willen - na de persoon-
pdschappen het weerbericht, een nieuwsbericht maar
jertenties te horen. „De advertenties leveren geld op,
jor bijvoorbeeld het weerbericht moeten wij betalen",
ai woordvoerder. KPN kreeg destijds toestemming van
ivoor voicemail op voorwaarde dat de kosten nief zou
den betaald uit de gewone telefoonopbrengsten.
sine maandag twee cent duurder
De benzine wordt maandag twee cent duurder. Eu-
id komt op 2,30 gulden per liter, super plus ongelood
Iden en super met loodvervanger op 2,42 gulden.
Ier Shell heeft dit gisteren meegedeeld. De prijsverho-
it één dag na de aankondiging van Shell dat de literprijs
Isel met 1,8 cent omhoog gaat naar 1,58 gulden. Die ver-
aat vandaag in. De prijswijzingen zijn het gevolg van de
ilingen op de internationale markten.
vrachtbedrijf overgenomen
Luchtvrachtexpediteur KDS Cargo BV op Schiphol is
«tig procent in handen gekomen van Transport Mana-
t International Holding (TMI). Daarmee is een nieuwe
at in de concentratie in de luchtvrachtsector op Schip-
,ntf een keiharde concurrentieslag gaande is. KDS, waar
ijdersonen werken, zal zelfstandig blijven functioneren,
"noort tot de internationale Road Airgroep en telt 850
erkers. De onderneming verwacht in 1999 een omzet
ld de 500 miljoen gulden en een netto-winst van vijftien
:ha|r jong en toch al een
Tnciële meneer of me-
lompleet met eigen
pning met echte rente,
'rekening met serieu-
r tarten en een heuse
Jet kan bij de banken,
ihet zelfs heel graag ge-
(^reclame-inspanningen
fcaus.
ten kunnen niet vroeg
ïginnen met het zoe-
dnderen als klant. Ie-
t wordt volwassen en
enè \Toeg of laat een be-
n *rg nodig om zijn sa-
itkering op te laten
Jaamaast is de erva-
^de financiële instellin-
3 ïklanten erg merken-
loffc- Verzekeringen, cre-
b en beter nog, de hy-
betrekt de volwassen
jyJk bij de huisbankier,
dvicadeaus als 'Knorbërt
"irken', een oprolbare
line of een fototoe-
Jrug verdiend,
te op jeugdspaarreke-
nu tussen de 2,75 en
ïnt, een kwart tot een
ïnt lager dan de vol-
Daarder krijgt. Positie-
71 Peter is de Juniorrente-
van Spaarbeleg. Be-
t aapje Bally, ontvangt
uge financiële consu
lprocent rente, net zo-
fin ouders op de gewo-
-kening van Spaarbe-
J,aan op de ontvangen
folgens spaarspecialist
ratelband van onder-
l teau MoneyView Re-
^et terecht. De klanten
gfdan de premie die een
®nken geven bij trouw
iierc? Mgt de deelnemer
OöfHorijnvloot van ABN
u;® premie van één pro-
- ?^over het gehele ge-
bedrag aan het einde
looptijd. Deze premie
Maximaal vijftien pro-
ev jezien het kind tot u -
J n vijftiende jaar kan
'.Jen De premie komt
"2 P de rente van drie pro-
fcHd: „Bedenk dat je
ene rekening lange tijd
'Verkopers staan voor onvoorzienbare risico's'
De elektrobranche is bang voor zware financiële klappen
door de verlenging van de wettelijke garantietermijn
vanaf uiterlijk 2002. De nieuwe Europese richtlijn be
paalt dat consumenten minimaal twee jaar na de aan
koopdatum aanspraak maken op kostenloze reparatie of
vervanging van zaktelefoon, tv of computer. Doordat fa
brikanten niet worden verplicht hun garantie van één
jaar verlengen, vrezen de winkeliers op te draaien voor
het tweede jaar.
den haag gpdkundig gebruik' tenzij hij dat
duidelijk kan aantonen. Zonder
De winkelier mag een klacht aanwijsbare schuld van de ge-
over een kapot apparaat niet bruiker, moet de winkelier over
zomaar afdoen met 'onoordeel- de brug komen en repareren of
een nieuw apparaat aanbieden.
„Prima voor de consument,
maar de verkopers staan voor
onvoorzienbare risico's", zegt
een woordvoerster van Uneto.
De branche-organisatie vreest
een 'slachting' onder de bruin-,
wit- en grijsgoedverkopers. De
EU-richtlijn geeft de winkeliers
geen rechten de kosten van re-
parades door te schuiven naar
de fabrikanten. De EU vindt dat
landen die dat willen dat zelf
maar moeten regelen. Uneto is
daarom een lobby begonnen
om 'Den Haag' een aanvullen
de wet te laten maken. Maar
beleidsmedewerker J. van der
Kolk ziet het somber in:. „Dit
staat bij Economische Zaken
niet hoog op de prioriteiten
lijst."
De extra kosten zijn door de
elektronicafabrikanten becij
ferd op zesüg procent bovenop
de kosten van één jaar. Welke
bedragen in het geding zijn en
hoe vaak een apparaat stuk
gaat, zegt Van der Kolk niet te
weten. „Dat ligt allemaal veel te
gevoelig." Hij geeft toe op die
manier wel een abstracte dis
cussie te voeren zonder hou
vast aan bedragen en getallen.
Langere garantie zou prijsop
drijvend kunnen werken. Ga
rantie kost geld. Bij winkelke
tens die extra garantieperiodes
verkopen kan ongeveer worden
gezien hoeveel: een paar tien
tjes tot enkele honderden gul
dens voor twee jaar op een pc
van 3.000 gulden.
Dat het Duitse Loewe al twee
jaar op zijn tv's geeft en Philips,
leverancier van de onderdelen
ervoor, maar één jaar, ligt vol
gens Van der Kolk waarschijn
lijk aan de hogere marge op de
prijziger Loewe-modeUen. Op
zijn computermonitoren geeft
Philips trouwens drie jaar.
De Consumentenbond wijst
er op dat de consument ook
zonder de Europese garantiere
geling langer verhaal kan halen
via de Wet Consumentenkoop.
Ewald van Kouwen: „Die wet
geeft consumenten recht op
verhaal gedurende de gemid
delde economische levensduur.
Met een kapotte wasmachine
kun je na tien jaar nog terug en
voor een pc ligt de grens op
drie jaar. Hoe ouder het appa
raat, hoe groter het deel is dat
de koper moet meebetalen aan
de reparatie."
Noviteit Hoogovens Packaging Steel
velsen-noord ed blaauw
De voordelen van het vierkante
blik(je) zijn legio. Het geestes
kind van Hoogovens Packaging
Steel, producent van verpak-
kingsstaal, neemt twintig pro
cent minder ruimte in, waar
door transport- en opslagkos
ten aanzienlijk lager zijn. Ander
voordeel is dat het blik, ge
maakt van 0,12 millimeter
dun staal, beter stapelt dan het
ronde busje en een stuk lichter
is.
Signalen uit de markt hebben
directeur ir. Jaap Dunnebier
van Product Markt Ontwikke
ling (PMO) geleerd dat het vier
kante blik een kansrijke toe
komst heeft. „Ik verwacht dat
het nog zo'n anderhalf tot twee
jaar duurt voor dat de consu
ment de blikken in de schap
pen aantreft." Marketing mana
ger Hugo Cimmermans: „Het
resultaat is volstrekt nieuw. Uit
onderzoek weten we dat er een
markt voor is."
Het vierkante blikje - het pro
totype draagt de werknaam Le
Carré - is het resultaat van 3,5
jaar bedenken, onderzoeken,
ontwerpen en testen. Het zou
kunnen worden gebruikt door
tal vari industrieën. In de werk
kamer van Dunnebier staat een
beperkt aantal 'vierkantjes'
naast ronde colablikjes. Dat
ronde blikje voldoet toch goed?
Dunnebier: „Ronde blikjes met
bier of frisdrank met vlerkante
conservenblikjes vergelijken,
dat deugt niet. Want dat is ap
pels met peren vergelijken."
Cimmermans: „Dat zijn twee
totaal verschillende werelden."
Het ontstaan van Le Carré
dateert van februari 1996 toen
Peter van Herrewegen, student
aan de technische universtiteit
bij Hoogovens met zijn stage
begon. „Bekijk dat ronde blik
eens, zie wat we er aan kunnen
veranderen", zo luidde zijn op
dracht. En Van Herrewegen -
inmiddels medewerker - kwam
met het vierkante blik op de
proppen.
Naast de marketinggedachte
speelde de techniek een be
langrijke rol in de totstandko
ming. Het materiaal moest
sterk en vooral voldoende flexi
bel zijn om het sterilisatiepro
ces te kunnen doorstaan. Dun
nebier: „Als je voedsel conser
veert, verhit je het eerst om de
aanwezige bacteriën te doden.
Maak je water warm. dan gaat
het uitzetten. De druk loopt op
en het blik moet die druk kun
nen weerstaan. Bij een rond
blik wordt de druk opgevangen
door zijn vormgeving. Om de
druk bij een vierkant blik te
kunnen weerstaan, zou zelfs
dikker staal nodig zijn."
In plaats van dikker staal pro
beerde Hoogovens het omge
keerde. Met dunner staal en de
ze ronde vormgeving bleek het
proefmodel uiterst flexibel te
zijn. Met het grootste gemak
doorstond het allerhande proe
ven. Die ontdekking was een
forse stap in de goede richting.
„Vooral die staalsoort van 0,12
millimeter, dat is uniek", zegt
Dunnebier trots.
Tal van gespecialiseerde on
derzoekers waren betrokken bij
de ontwikkeling van het vier
kante blik. Eén groep boog zich
over de vorm: een andere groep
deed onderzoek naar de sterkte:
weer een groep onderzocht hoe
je de onderdelen op de beste
manier aan elkaar kon lassen.
„Voorts heeft een groep, waar
Marketing manager Hugo Cimmermans (links) en directeur Jaap Dunnebier van HPS, in de ban van het vierkante blik
foto united photos de boer 1ur engelchor
bij Stork-medewerkers waren
betrokken, het sterilisatiegedrag
bestudeerd en een groep werk
te aan de 'stapelmogelijkheden'
van het blikje."
Begin dit jaar werd Le Carré
enthousiast ontvangen op de
grootste verpakkingsbeurs van
Europa, Interpack in Düssel-
dorf. Iedereen die op enigerlei
wijze bij verpakking van pro
ducten is betrokken, keek zijn
ogen uit. „Dat het zo goed aan
sloeg, daar waren we natuurlijk
verschrikkelijk blij mee", zegt
Dunnebier. Het idee plus het
prototype mag dan uit de koker
van HPS (circa 1.300 medewer
kers) komen, het staalbedrijf
gaat zich niet met de productie
van de blikjes bezighouden.
Dunnebier: „De inventarisatie
periode loopt ten einde. Het se
lectieproces gaat deze weken
beginnen. Er moeten machines
komen die de blikjes maken, er
moeten bedrijven komen die de
blikjes produceren en gaan vul
len. En wij leveren het 0,12 mil
limeter staal. Ik acht zelfs niet
uitgesloten dat we naar 0,10
millimeter gaan. Dat zou een
doorbraak van jewelste zijn."
Cimmermans: „Denk niet dat
nu ineens alle ronde blikken
zullen verdwijnen, ik hoop het
niet. We praten over een nieu
we markt die prima naast de
bestaande markt kan bestaan.
Kijk, blik heeft helaas een niet
een al te positief imago. We
denken bij vierkante blikken
juist aan kwaliteitsvoedsel of
producten die op een wat duur
dere manier aan de klanten
worden gepresenteerd."
Dunnebier, spelend met het
vierkantje blikje: „Met welke
bedrijven wij rond de tafel heb
ben gezeten? Ik kan daar niets
over kwijt. Want onze mogelijke
klanten willen niet dat wij daar
over met anderen praten. Deze
opmerking, zo lijkt me, zegt ge
noeg over de belangstelling die
er voor het product bestaat."
vast zit om in aanmerking te
komen voor de premie. Als de
klant puur kijkt naar de rente,
moet hij voor de hoogste ver
goeding. gaan. Als je kinderen
wilt leren omgaan met een re
kening, moet je ervoor zorgen
dat het kind zoveel mogelijk
kan: sparen, betalen, over
schrijven en pinnen. En als het
leukste cadeau telt. moet je die
rekening uitkiezen."
De verschillende rekeningen
kunnen door zowel de kinderen
als de ouders worden geopend.
Maar als het kind de rekening
opent, moeten de ouders
schriftelijk toestemming geven.
Die ouderlijke toestemming
geldt over het algemeen ook
voor het pinnen. De ouders
moeten in ieder geval hun fiat
geven voor rood staan. Bij de
banken waar de jongeren te
recht kunnen als het financieel
een beetje minder gaat, geldt in
ieder geval een minimum leef
tijd van vijftien jaar.
Hoe dan ook blijven de ou
ders altijd aansprakelijk voor
het gedrag van hun kroost. Bij
de ouders is door een eventueel
schuldeisende bank meer te ha
len dan bij de kinderen. Banken
mogen zelfs bij tekorten geld
oversluizen van de ouderlijke
rekening naar de jeugdreke-
ning.
Eén van de actiefste banken
op het kinderfront is de VSB.
Deze bank begon een jaar gele
den met de Eurokids rekening.
Het is een combinatie van een
spaar- en betaalrekening en de
kinderen krijgen een pinpas.
VSB biedt daarbij school-uitjes
aan naar een bankfiliaal en
komt in de klas voorlichting ge
ven over de euro.
De lol zit in het tastbare spa
ren. Elke keer als de jongere mi
nimaal vijf gulden stort, ont
vangt hij een 'kindereuro'.
Maximaal kan de spaarder één
keer per dag een euro ontvan
gen. Wie er tien inlevert, krijgt
een echte euro terug: 2,20 gul
den. Met deze euro's zijn ren
dementen te halen waarvan
veel professionele beleggers
dromen. Wie tien dagen spaart,
stort namelijk vijftig gulden en
krijgt 2,20 gulden rente. Dat is
een dikke vier procent.
ECONOMISCH KORT
delft cock runeveen
Waar eens de waterbakken van
het Delftse Waterloopkundig
Laboratorium stondert, rijden
nu een paar Automatisch Gelei
de Voertuigen een ogenschijn
lijk willekeurig parkoers. Ze
zoeven over de TestSite van
Connekt. De theorie van het
ondergronds vervoer is er tast
baar gemaakt. Geprogram
meerd vanuit een indrukwek
kende controlekamer rijden de
wagentjes rondjes. Op de wand
is een projectie te zien van wat
overkomt als een traject van
speelgoedrails.
Hans van Baaren, één van de
twee directeuren van Connekt,
ziet het goedkeurend aan. De
TestSite is een technologisch
hoogstandje dat nog nergens in
de wereld is te bewonderen.
Het aantoonbare bewijs dat
vervoer onder onze voeten be
trouwbaar is en echt gestalte
kan krijgen.
Wie over ondergronds ver
voer spreekt, verwacht eerder
iets als een buizenstelsel dan
allerlei wagentjes die in een
grote open ruimte rijden, par
keren, laden en lossen. De ver
klaring is even simpel als af
doende: 'Wij houden ons bezig
met transporttechniek, niet met
ondergrondse zaken. Voor
voertuigen is het helemaal niet
interessant of ze' onder de
grond zitten of niet'.
OLS, een Ondergronds Logis
tiek Systeem, is in. Het verkeer
wordt drukker, de files langer,
de betrouwbaarheid van ver
voer over de weg minder en de
ruimte steeds beperkter. Neder
land loopt vast. Zand erover?
Inderdaad, dat wordt algemeen
gezien als de enige oplossing:
onder de aarde een nieuw we
gennet graven of boren.
Soms gaat het om vervoer
van bulkgoederen en halffabri
katen. Daar was DSM in Zuid-
Limburg mee bezig, maar die
gooide onlangs het bijltje erbij
neer omdat het door de speci
fieke toepassing veel te duur
Als onbemande botsautootjes rijden de automatisch geleide voertuigen door een grote hal van de techni
sche universiteit in Delft. De ruimte is door Connekt ingericht als testcircuit voor onderzoek naar de moge
lijkheden van ondergronds transport. foto anp ton borsboom
Het Britse frisdrankconcern
CADBURY SCHWEPPES heeft
samen met de Amerikaanse
Carlyle Group de Dr Pepper-
bottelarij overgenomen voor
1,45 miljard gulden. Cadbury
wil zo meer invloed kunnen uit
oefenen op het bottelen en de
distributie van zijn eigen mer
ken. Ook hoopt het een vuist te
maken tegen Coca-Cola en
PepsiCo.
De Europese Commissie heeft
in een brief aan de Amerikaan
se regering protest aangetekend
tegen het systeem van HAVEN
GELDEN in de VS. Volgens
Brussel discrimineert dat Euro
pese koopvaardijschepen. Als
er eind dit jaar geen akkoord is
over een aanpassing, maakt de
Commissie de zaak waarschijn
lijk aanhangig bij de wereld
handelsorganisatie WTO.
Het kledingconcern C A gaat
zijn streven naar modernisering
kracht bijzetten met een veran
dering van het logo. In plaats
van het uit de jaren zeventig
daterende beeldmerk met een
regenboog komt er een logo
met een 'zonneboog' waarin
een warme tint geel.overheerst.
C A heeft in Europa 578 filia
len. waarvan 84 in Nederland.
Autoriteiten zijn een onderzoek
begonnen naar mogelijke ille
gale prijsafspraken tussen Zwit
serse HORLOGEFABRIKAN
TEN op de binnenlandse markt.
Een kartel dat eind 1997 krach
tens nieuwe wetgeving moest
zijn ontbonden, zou in het ge
heim nog steeds functioneren.
De Zuid-Amerikaanse brouwe
rijgroep Quilmes, voor 15 pro
cent eigendom van HEINEKEN,
neemt de Argentijnse bottelaar
Buenos Aires Embotelladora SA
(Baesa) over voor 686 miljoen
gulden. Baesa houdt zich bezig
met het produceren, bottelen
en distribueren van frisdranken
van PepsiCo in Argentinië en
Uruguay.
bleek. In Zeeland, onder de
Westerschelde, en Groningen,
bij Delfzijl, filosoferen ze er ook
over. Leiden wil een buizenstel
sel voor stadsdistributie. Vender
als het houden van 'haalbaar
heidsonderzoeken' is het tot nu
toe allemaal niet gekomen.
Eén plan is beduidend verder
dan de rest: het OLS voor trans
port van bloemen van de bloe
menveiling Aalsmeer naar
Schiphol en vice versa, waarbij
later het NS-station Hoofddorp
voor de overslag van goederen
wordt betrokken. Dergelijk ver
voer van onbemande 'vracht
wagens' met pallets vol bloe
men is wat als eerste op de
TestSite wordt nagebootst. „We
hebben met een schuin oog ge
keken naar de ECT op de Maas
vlakte die voor het container
transport al met Automatisch
Geleide Voertuigen werkt. Al
leen doen ze het daar niet on
dergronds en het systeem
Schiphol-Aalsmeer-Hoofddorp
is 25 kilometer lang. Daarmee",
aldus Van Baaren, „heeft het
een andere dimensie dan wat er
op een klein oppervlak op de
Maasvlakte gebeurt".
Het voordeel van zelfrijdende
AGV's is enorm, vindt de Con-
nekt-directeur. „Dan kun je in
colonne en met een veel grotere
frequentie rijden, dan wanneer
je het door mensen laat doen.
De klok rond zou je 200 tot 300
chauffeurs nodig hebben. Dat
is te kostbaar en nog oninteres
sant werk ook". Het 'bloemen-
project' vraagt om een proef
tuin, meent hij. „Je moet iets
doen om het uit te testen". Een
jaar is eraan gebouwd. Echt
operationeel is de TestSite
sinds donderdag toen minister
Netelenbos (verkeer) de officië
le opening verrichtte. Met eigen
ogen een demonstratie aan
schouwen, moet beleidsbepa
lers, critici en geldschieters over
de streep trekken. Het gaat ten
slotte om een initiatief waarin
overheid en bedrijfsleven sa
men over de brug moeten ko
men.
Bij het verwezenlijken van dit
nieuwe type vervoer draait na
melijk alles om de vraag of en
door wie de benodigde honder
den miljoenen op tafel worden
gelegd. Directeur Van Baaren
gelooft erin dat in 2005 het eer
ste ondergrondse transport kan
rijden. „Als eind dit jaar de par
tijen besluiten dat het ervan
komt en dat hangt op de finan
ciën".
JkEOS
ONDER WrjCïï\TCTEJXn^Gm?
ontmoeten studerend en werkzoekend Zuid-Holland
op zaterdag 30 en zondag 31 oktober 1999
in de Groenoordhallen te Leiden
Informatie over de beurs en het presenteren van
uw bedrijf of onderwijs instelling tijdens deze
beurs: O.G.Z.b.v.