Vreemdganger krijgt
geen naam maar nummer
f
'De Neus' legt massagraf Duitse soldaten bloot
4
Het Gesprek van de Dag
Van den Ende is hypocriet
Kleine buienkans
Millenniumtour
ZATERDAG 11 SEPTEMBER 1999
-JRDAG
COMMENTAAR
Met begrijpelijke verbijstering is deze week gereageerd op de uit
spraken van Joop van den Ende over de 'verpaupering' van het
programma-aanbod. Van den Ende vindt dat de commerciële tele
visie veel te veel amusement en grofheid uitzendt en dat de over
heid daaraan met nieuwe regels een einde moet maken. Dat uitge
rekend Neerlands bekendste televisie-producent dit soort verwij
ten durft te maken is inderdaad een gotspe.
Joop van der Ende zelf is namelijkals-geen ander verantwoordelijk
voor de cultuuromslag die zich de afgelopen tien jaar in de Neder
landse ether heeft voltrokken. Hij was de bedenker van TV10 dat
het eerste legale commerciële televisienet had moeten worden.
Van meet af aan had dat de bedoeling met een minimum aan seri
euze informatie en een maximum aan vrijblijvend amusement
grote groepen kijkers weg te lokken bij de publieke omroepen.
Toen die opzet mislukte, sloot hij samen met de concurrerende
plannenmakers van Veronique een monsterverbond dat via
Luxemburg de huiskamer ging bestoken met een - vriendelijk ge
zegd - lichtvoetige programmering.
Joop van den Ende begon ooit als arme feestartikelenhandelaar,
maakte naam als theaterproducent van vrije producties en maakte
vooral de afgelopen tien jaar een inmens fortuin als mede- lid van
de raad van bestuur van het naar de beurs gebrachte Endemol.
Dat bedrijf is het nieuwe televisieseizoen begonnen met twee om
streden programma's. In het een worden echtparen gescheiden en
tot overspel verleid. In het andere gaan wildvreemde mensen met
elkaar in huis wonen, 24-uur per dag bespied door camera's. Over
verpaupering van het televisieaanbod gesproken.
De overheid is er niet om programma's te verbieden, maar wel om
kwaliteit mogelijk te maken. Ze doet dat als hoedster van het pu
blieke bestel. In de commerciële wereld bestaat terecht een grote
productievrijheid, al raken steeds meer bedrijven gelukkig over
tuigd van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Het is jam
mer dat dat besef bij Endemol nog niet is doorgedrongen. Het is
ronduit hypocriet dat Van den Ende nu in de spiegel kijkt, zonder
zijn eigen beeltenis daarin te herkennen.
Grote, sterke vrouwen
Sinds de commerciële omroepen hebben ontdekt dat je met behulp
van keukengiganten en tuincentra goedkope dagtelevisie kan ma
ken, is Nederland aan het doe-het-zelven geslagen. Een witte muur
in huis kan niet meer; daar moet op 'gesponsd', 'gemozaïekt' of'ges
jabloneerd' worden. De ouderwetse tuin - met tegelterrasje en ga
zonnetje - heeft afgedaan. Voor minder dan klaterende waterpartij
en, wuivende tropische planten en designterrasjes in spannende
kleuren komt niemand zijn huis meer uit.
Nu levert al dat handwerk vaak mooie luiizen en tuinen op. Op te
levisie, tenminste. In de praktijk leiden de goedbedoelde klusadvie-
zen van SBS en RTL regelmatig tot platgeslagen duimen en onder
tegels geplette tenen. Om maar niet te spreken van de scheefgezaag-
de planken, kortgesloten elektrische circuits en niet-dekkende verf
lagen. In Engeland hebben ze dat nu ook ontdekt. De BBC, die de
laatste tijd met alle kook- en klusprogramma's overdag een echte
huis-, tuin- en keukenzender aan het worden is, stuurt daarom el
ke dag rond lunchtijd een hulpteam op pad om de grootste mis
kleunen weer recht te breien. Het team bestaat uit twee potige klus
sers: Siobhian Palmer en Fiona Quigley.
Inderdaad, tiuee dames. Ze noemen zichzelf de 'Big, strong girls'
('grote, sterke meiden') en dat zijn ze ook. Tweehonderd kilo puur
vakvrouwschap. De BBC heeft niet voor niets gekozen voor tivee da
mes. Negen van de tien veroorzaakers van doe-het-zelf-rampen
zijn van het mannelijk geslacht. En toegegeven, het is best vermake
lijk zo'n stevige Engelse huisvader, vaak kalend en voorzien van een
buikje en tatoeages, die door twee vrouwen aan zijn oor door het
huis wordt gesleept om op zijn falen als 'handyman' te worden ge
wezen. Van mannen die al zes jaar lang hun gezin laten struikelen
over losse plinten tot heren die de meest afschuwelijke ongelukken
hebben veroorzaakt met hun gereedschap, geen enkele mislukte
klusser wordt gespaard.
De grappen van de dames zijn daarbij meestal te flauw voor woor
den. Maar dat geeft niet, deze nieuwe aanpak van de anders zo
saaie huis- en tuinprogramma's is op zichzelf al grappig genoeg. En
dat is een hele prestatie in een wereld waar de Robs en de Nico's het
voor het zeggen hebben. Siobhan en Fiona zijn van een heel ander
kaliber. De big, strong girls zijn de enige, echte kerels van klussend
televisieland.
De boeren waren een paar weken gelden tamelijk ongerust. De plens-
regens die op hun velden neerdaalden, terwijl een deel van het graan
en de pootaardappelen nog geoogst moesten worden, werden met lede
ogen aanschouwd. De laatste weken is er echter veel veranderd. Op
veel plaatsen heeft het sedert de zware donderbuien van donderdag
ochtend 26 augustus niet meer geregend. Zo'n lange regenloze perio
de komt maar weinig voor. Overigens was het begin van de week com
pleet noodweer in het Brabantse. In Oosterhout viel 95 mm en zware
hagelbuien hebben schade veroorzaakt aan rijp fruit in ondermeer de
Betuwe. Vandaag de eerste climax van de nazomer. In een zuidooste
lijke stroming komt weinig bewolking voor, de lucht droogt sterk op
en het kwik haast zich naar waarden boven de 25 graden. Overal in
onze regio, ook aan de stranden, wordt het meer dan 25, plaatselijk
wel 28 graden. Morgen wordt een tijdelijke tempering van de warm
te verwacht. Waarschijnlijk stokt het kwik bij 23-24 graden. Oor
zaak is een frontaal systeem dat vanuit het westen dichterbij komt.
Het front doet ook de bewolking toenemen en misschien komt er
een enkele bui opdraven. Verder waait de wind uit het westen. Ook
op maandag is er in een drukkende atmosfeer een kleine buien
kans. Daarna weer enkele dagen droog, zonnig en zomers warm tot
tropische hitte in het binnenland. Gisteren een bewolkte ochtend.
Daarna werd het zonnig, maar de zon kwam te laat en de
lucht was te vochtig voor zomerse maxima. Stompwijk no
teerde 24,3 graad. In De Bilt lukte het net wel. Daar werd
de vijfde zomerse dag van deze septembermaand geregi
streerd en hoe bijzonder dat wel niet is bewijst het feit dat
er voor het laatst in 1961 meer zomerse dagen zijn gere
gistreerd. Toen waren het er zes en in 1959 zeven. Die
aantallen worden dit jaar voorbijgestreefd.
jan visser
Discretie van grootste belang bij bureau voor aanvullende relatie
Hij gebruikt het woord 'vreemdgaan' bij voorkeur niet. Liever spreekt hij van een aanvullende relatie. Want zijn cliënten hebben alle
maal behoefte aan 'iets extra's' naast hun vaste partner. Mari Kapteijns (51) is directeur van Dating Consultancy Partner (DC Partner),
een bureau voor (on) gebonden relatiebemiddeling. Geen alledaags werk, want op vreemdgaan heerst nog steeds een groot taboe.
Bijna iedereen doet het, maar niemand geeft het toe. Het wordt tijd dat er meer openheid komt."
In de woonkamer van zijn huis
in Schijndel staan drie beeldjes
die het gezegde 'Horen, zien en
zwijgen' uitbeelden. Een tref
fende uitdrukking die alles met
Kapteijns' werk te maken heeft.
Tachtig procent van zijn cliën
ten is immers zonder medewe
ten van hun vaste partner op
zoek naar een aanvullende rela
tie. Voor de bemiddelaar reden
om alle verzoeken met de
hoogste discretie te behande
len. „Als iemand zich aanmeldt,
bespreek ik allereerst hoe we
het beste contact kunnen heb
ben zonder dat het thuisfront
daar iets van weet", zegt de di
recteur. „Dat kan via het werk,
een mobiele telefoon, maar ook
via een postbus." Verder werkt
DC Partner nooit met namen:
cliënten krijgen allemaal een
inschrijfnummer, waarmee ze
zich kunnen identificeren. „Zo
lekt er nooit informatie naar
derden. Dat is in deze branche
heel belangrijk."
De reden om op zoek te gaan
naar een aanvullende relatie is
voor iedere cliënt verschillend,
weet Kapteijns. „Vaak hebben
ze een slechte relatie met hun
huidige partner, maar willen ze
deze toch niet verlaten omwille
van de kinderen of om financi
ële redenen. Omdat ze toch be
hoefte hebben aan liefde en ge
negenheid, komen ze dan bij
mij." Ook ouderen van wie de
partner langdurig ziek is, klop
pen veelvuldig bij DCP aan.
Kapteijns: „Deze mensen zijn
vaak op zoek naar iemand met
wie ze de dagelijkse dingen
kunnen delen. Met hun eigen
partner kan dat niet meer." De
directeur benadrukt dat het zijn
cliënten niet alleen om seks
gaat. „Ik bemiddel alleen voor
serieuze relaties. Mannen die
denken dat ik hier een blik met
vrouwen opentrek, zijn aan het
verkeerde adres. Daar heb je
andere bureaus voor."
De werkwijze van DC Partner is
heel grondig. Een nieuwe cliënt
moet allereerst een uitgebreide
vragenlijst invullen met infor
matie over zichzelf, zijn werksi
tuatie en gezinsomstandighe
den. Verder wil Kapteijns graag
weten waarom iemand de be
hoefte heeft aan een aanvullen
de relatie. „Ik hoor soms hart
verscheurende verhalen. Er zijn
mensen die al jarenlang als
broer en zus leven en geen en
kele band meer hebben. Som
migen beginnen zelfs spontaan
te huilen als ze over hun thuis
situatie praten. Dan ben ik heel
blij dat ik ze kan helpen", zegt
de directeur.
Na het intakegesprek wordt een
profielschets van de cliënt ge
maakt, waarin hij aangeeft wat
voor 'n persoon hij zoekt en
waar en wanneer hij de aanvul
lende partner kan ontmoeten.
„Als iemand maar een uurtje
per week vrij kan maken, wordt
het natuurlijk niets", zegt Kap
teijns. „Ook in een aanvullende
relatie moet je veel tijd steken."
Toen de bemiddelaar zes jaar
geleden met het bureau begon,
ondervond hij veel weerstand
van zijn omgeving. „Veel men
sen vonden het onbehoorlijk
dat ik in goede huwelijken ging
stoken. Maar zo'n relatie is echt
niet zo goed meer als een van
de partners bij mij komt", zegt
Kapteijns. Een enkele keer advi
seert hij een cliënt nog een po
ging te doen de problemen met
de vaste partner op te lossen.
„Dan raad ik aan om samen in
therapie te gaan of een boek te
lezen over huwelijken en rela
ties." Het vreemdgaan zelf kan
ook een goede leerschool zijn.
„Iemand krijgt dan een beter
inzicht in de problemen met de
vaste partner en kan daaraan
gaan werken. De aanvullende
relatie gaat dan over en de
band met de vaste partner
wordt beter. Dat is natuurlijk
geweldig."
Natuurlijk gebeurt het ook re
gelmatig dat een vaste relatie
stukloopt omdat een van de
partners vreemdgaat. „Ik voel
me daar niet verantwoordelijk
voor", zegt Kapteijns. „Mijn cli
ënten zijn volwassen genoeg
om daar fatsoenlijk mee om te
gaan. Ze kiezen daar zelf voor."
Dat niet iedereen even blij is
met zo'n verbroken relatie,
blijkt uit de kwade telefoontjes
die Kapteijns af en toe ontvangt
van bedrogen partners. „Ik pro
beer die mensen altijd een spie
gel voor te houden door te vra
gen waarom hun partner een
vriend of vriendin heeft ge
zocht. Dan binden ze vanzelf
wel in."
Dat het ook heel anders kan
gaan, blijkt uit een incident dat
zich vorig jaar voordeed binnen
DC Partner. Kapteijns kreeg een
vrouw op bezoek, die niet ge
noeg voldoening vond in haar
huwelijk en op zoek was naar
een vriend. De directeur nam
haar adresgegevens op en deze
kwamen hem bekend voor. Hij
controleerde ze in de computer
en het bleek dat de echtgenoot
van de vrouw ook op zoek was
naar een aanvullende partner.
Kapteijns besloot discreet te
blijven en beide partijen niets
te vertellen. „Het enige dat ik
kon doen was de vrouw aanra
den een postbus te nemen in
een andere stad dan haar
woonplaats. Daar ontving haar
man immers zijn post al. En het
zou toch bijzonder vervelend
zijn als ze naast elkaar zouden
staan om een envelop van DC
Partner uit de postbus te halen.
Al zou dat veel moeilijkheden
besparen."
ANOUK MIDDELKAMP-
„Het is uitzonderlijk dat in zo'n
korte tijd zoveel lijken van Duit
se militairen bij elkaar worden
aangetroffen. Normaal gaat het
om één of twee. Maar tien ske
letten in drie weken in een ge
bied van driehonderd meter is
echt uniek." Kapitein Harry
Jongen, ook bekend als 'De
Neus', heeft deze week in het
Brabantse Sprang-Capelle het
tiende skelet van een Duitse
soldaat uit de Tweede-Wereld
oorlog opgegraven.
Het massagraf werd afgelopen
zomer ontdekt bij werkzaamhe
den voor de verzwaring van de
zomerdijk langs de Bergsche
Maas. Jongen, werkzaam bij de
Bergings- en Identificatiedienst
van de Landmacht leidt de ber
gingsoperatie. Hij verwacht dat
nog veel meer stoffelijke resten
aan de oppervlakte zullen ko
men. „In dit gebied is aan het
einde van de oorlog zwaar ge
vochten en zijn honderden do
den gevallen. Het is de eerste
keer dat we toestemming heb
ben om aan de natte kant van
de dijk te graven. Er kunnen
nog wel tientallen lijken wor
den blootgelegd", oordeelt hij.
Identificatieplaatjes en wapens
die in het graf zijn aangetroffen
maken duidelijk dat het om
Duitse soldaten gaat. Geen van
de tien gesneuvelde militairen
is tot nu toe geïdentificeerd. De
stoffelijke resten zijn voor iden
tificatie overgebracht naar het
laboratorium van de Kolonel
Palmkazerne in Bussum. Later
zullen zij worden bijgezet op de
begraafplaats voor Duitse mili
tairen in het Limburgse Yssel-
steyn.
De Duitsers zijn waarschijnlijk
in de winter van 1944-1945 ge
sneuveld tijdens zware gevech
ten met de geallieerde strijd
krachten. Kapelsche Veer vorm
de toen een belangrijk Duits
bruggenhoofd, dat doelwit was
van geallieerde aanvallen.
Daarbij zijn zowel bij de gealli
eerden als bij de Duitsers hon
derden doden gevallen. „Moge
lijk stuiten we ook nog op geal
lieerde militairen. Onze taak is
de berging en identificatie van
alie gesneuvelden, hun natio
naliteit speelt geen enkele rol.
Wij doen dit werk ten behoeve
van de nabestaanden", zegt
Jongen die al meer dan dertig
jaar als 'lijkenspeurder' van de
landmacht dienst doet.
De gevonden skeletten - waar
van er in ieder geval zes nage
noeg compleet zijn - lagen voor
een deel op elkaar gestapeld.
Van vier lijken ontbreekt het
hoofd. In de weilanden rond
het massagraf zijn verspreid
ook andere beenderen aange
troffen. In de lokale gemeen
schap gaan geruchten dat zich
in een soort bunker aan de kop
van de dijk nog een massagraf
moet bevinden. ,,'Als die verha
len juist zijn, dan moeten er
daar ook nog een aantal lig
gen", aldus Jongen, die met zijn
scherpe reukzin-vaak speur
honden heeft verslagen.
In de Bergsche Maasdijk wordt
al sinds juni gezocht naar over
blijfselen van soldaten uit de
Tweede Wereldoorlog. De
speurtocht loopt vooruit op het
verbeteren van de dijk tussen
Waalwijk en Geertruidenberg,
die uiterlijk in 2001 bestand
moet zijn tegen hoge water
standen. In juli werd er ook een
vijfhonderd pond zware vlieg
tuigbom gevonden, die op vijf
meter onder de grond tot ontL
ploffing is gebracht.
yvonne van der heupen
De slechte dingen
Toen ik negen jaar was stierf wijn vader. Ik wil
al jaren een stukje schrijven over de absurde za
ken die die dag plaats vonden. Althans absurd
in mijn negenjaiige ogen. Maar om een of ande
re reden komt het er niet van. Angst waar
schijnlijk.
Mijn moeder bleef achter met zes kinde
ren. Een van de gevolgen was dat mijn
ooms, ik had er vele, zich met de op-
voeding gingen bemoeien. Geluk
kig beperkte die bemoeienissen
zich tot vage wijsheden als: Jon
gen, één ding moet je nooit ver
geten: er zijn wel duizenden
meisjes-maa r je hebt maar één
moeder", of „en gidden is een
gulden en die kun je maar één
- keer uitgeven.Om niet te
spreken van: „Jongen, je weeter
alles van hè.Toen vond ik het
allemaal nogal lachwekkend.
Maar nu ben ik zelf al vele jaren
oom en iets slimmers dan boven
staande heb ik ook nooit kunnen
bedenken. De relatie oom-neefis
kennelijk te vaag voor andere me
dedelingen dan: Wat hoor ik,
heeft je zus verkering?" of „Zit je te
genwoordig in de computerbranche,
booming business zeker."
Het kwam dan ook als een verrassing
dat ik op veertienjarige leeftijd apart ge-
nomen werd door mijn vaders jongste broer,
mijn oom Jef Hij zei: „Jongen, iedereen bemoeit
zich met je opvoeding en iedereen heeft het beste
met je voor. Maar van wie moet jij de slechte
dingen leren? Wie leert je roken, diinken, gok
ken? Van die zaken moet een jonge jongen toch
ook kennis nemen. En daar ga ik voorzorgen."
Oom hield woord. Hij presenteerde me mijn eer
ste sigaret. Niet over de longen roken jongen,
dat schijnt slecht te zijn voor een mens.Oom Jef
was huisarts. Hij nam me mee naar de kroegen
naar het casino in Blankenberge.
Ik weet niet hoeveel tijd ik in mijn leven aan de
kaarttafel heb doorgebracht maar als ik in die
tijd natuurkunde had gestudeerd, was ik nu
atoomgeleerde geweest. Ik weet niet hoeveel geld
ik aan de kroegbazen heb gegeven („Nooit de
fooi vergeten, jongen") maar als ik het allemaal
gespaard had. hoefde ik nu niet meer te werken.
En wat dat roken betreft: niet langgeleden werd
ik geopereerd aan een slagader die verstopt zat.
Een verstopping die volgens de neuroloog voor
namelijk te danken was aan langjarig nicotine-
gebruik.
Hele delen van mijn leven tot nu toe zijn ver
vaagd in een walm van rook en alcohol. En mijn
toekomstig leven zal dank zij diezelfde walm
waarschijnlijk ernstig worden ingekort. Ik zou
oom Jef moeten vervloeken. Maar dat doe ik
niet. Integendeel: hij is mijn hele leven al mijn
favoriete oom. Hoe kan dat toch? Ik weet het
niet.
JOOST PRINSEN
Miami Bob Glassman rijdt de komende maanden in een geheel inge
richte glazen truck, compleet met bad, keuken en zitkamer door de Ver
enigde Staten. Glassman is van plan langs veertig steden te rijden, op
zoek naar de ideale stad voor het nieuwe millennium.
FOTO EPA RQBERTO SCHMIDT
Ti
jtie aan
Hen erv
Jen ink<
M I L L E N Nlonrech'
iggevori
nog
terhout
d0g611ereneei
Nog 112 dagen en|Zer®d
nieuwe millenniujj^1^
aan. Reden voord,
om in een dagelijl
terug te kijken opf k
rijke gebeurtenissfyiiüH
plaatsgrepen op
ponderende data£ct'0p
gelopen 1000 jaarpstaakt
week: 6 sep 1948:1 Inkel i
Juliana: 7 sep 193ptlaafsl
Holly geboren; 8sEeer
Piet Hein veroverlj cijfers
vloot; 9 sep 1976: fO.
overleden: 10 sep!
Londense chauffelparj
dronken rijder: 11 n
1963: Beatles nengj^k*
loves you'op. kt zuig
11 SEPTEMBER 1963
Platenstudio Parlopl Zyjver
wel iets met het banc^et ap,
nen. Alleen de drum ncjere
der de maat. Hij heet en get
en zijn enige pluspui e juch
in het bezit is van eej
Dat is een kostbare
heid in deze dagen. t
band dus over een d
kunt beschikken,
ook gaan zeuren als s^fst
er geen moer op kla; e(jin§
Maar nu is het kieze;tel 8e'
Of de drummer er uien, S(v
platencontract. John e
George hebben hete
toch wel gehad metP? a(v
valt nogal uit de tooi jcencl<
schuchter en ziet er$e 8e.^
van in om nonnetjes Ö1
hoofd te plassen, zo:
Paul in Hamburg plifnill
doen na afloop vani
den. Er uit dus met >sch»
en Paul zien hun kaïinland
vriend Ringo over te hanj;
komen drummen. Dste Ka
niet weigeren met eemet d
contract in het versdijke ti
ger Brian Epstein onin B<
Pete. Maar zo makkedie i
John, Paul en George drie j«
vanaf. Fans van PeteIn d
stieren bij de Liverpi ted. E
vern Club en slaan Gi de 'r
blauw oog. Mindere)
maand later, op 11 Sp^f»
1962, nemen de Beai
eerste plaatje op: 'b (DAM
Als een paar jaar latere r,
Paul, George en Rinjedacl
hun rijkdom wentelde h
Pete 180 gulden peryiiegt
een broodfabriek, had
peter breedveld
_waar
ïnkori
MENSEb""™
aurte
ftho
ttAll
«nter
e tijd
De Belgische kroont
gaat zich verloven, itm
Vlaamse krant Hetlsj™
Nieuws, die zegt helju
drie bronnen bevesll
te hebben. De uitvet
MATHILDE D'UDEKf
zijn, oudste dochteif
adelijk Belgisch ges'
prins Filip (39) vers
enkele maanden rej
het Waalse dorpje V
ne-Eau bij Bastenal
familie d'Udekemo
kasteel heeft, zo he
nister LOUIS OLIVII
Laatste Nieuws vert
binnenkort' zou dei
kend gemaakt word
d'Udekem d'Acozis t-
als logopediste. Ze
schreven als ,,bemi
trekkelijk, recht dot]
vaste hand opgevoe
zou haar in Italië o
ben. De afgelopen!
diverse malen gerui
een op handen zijn™
van de Belgische k
Maar dit keer zou li
ontmoet hebben,
dit jaar zouden Fili&J
gaan trouwen. JJ1