Heineken-bier mogelijk in plastic
Hoogovens informeert aandeelhouders over fusie
fstandsbediening moest tv-reclame voorkomen
Economie
air-6'
Containerscan verdient
zich in halfjaar terug
Zwolle: wie dicht lek in onze tunnel?
IDERDAG 9 SEPTEMBER 1999
bileumzegel eeuwfeest VNO-NCW
latste eeuw kenmerken van zware industrie tot het he-
daagse informatietijdperk. foto anp
irdeeldheid over BTW kappers
;el» De Europese lidstaten slagen er maar niet in het eens
orden over het verlagen van de BTW op arbeidsintensieve
juisten. Dat voor een aantal diensten het lage BTW-tarief zes
wordt, staat vast. De vraag is alleen voor welke. Tijdens
jjtelijk overleg gisteren konden de lidstaten het niet eens
n Wfden over een voorstel van Finland, voorzitter van de EU.
cjt l vraagt de staten twee uit vier categorieën diensten te kie-
een|Het gaat om 1. schoenlappers, fietsenmakers en kleerma-
2. de renovatie van huizen, 3. ramenlappers en werksters
thuiszorg en kappers. Met name een lagere BTW voor kap-
zorgt voor de meeste verdeeldheid.
'gibinepersoneel KLM ook in alliantie
Stewards en stewardessen van KLM en Alitalia volgen
foorbeeld van hun luchtvaartmaatschappijen. Ze vormen
1 ^alliantie om hun belangen beter te behartigen. Vier bonden
hgtfabinepersoneel vormen samen de WCCU, de Wings Cabin
i Union. De Nederlandse VNC vond in de nieuwe verhou-
som0" een met de Italiaanse collega's hoognodig. De
ev?!U richt zich vooral op die zaken die niet direct binnen de
t hii F13^ vallen. In oktober komen vertegenwoordigers
este i*e cabinevakbond van KLM-partner Northwest naar Ne-
j^-gind om aansluiting bij de WCCU te bespreken.
vïuindelsinstituut Nederland-China
ik?"j
in jlAAC» In alle stilte is gisteren in Den Haag een Nederlands-
se Kamer van Koophandel opgericht. Volgens een woord-
Ier van de gemeente Den Haag is de belangstelling uit Chi-
zichpor het nieuwe handelsinstituut groter dan verwacht. De
a ^irlands-Chinese Kamer van Koophandel is volgens de ge-
van ntemedewerker uniek in Europa. „Het is een particuliere
Fsatie die samen met de Chinese en Nederlandse regering
.proberen de handel tussen de twee landen te bevorderen"
j de woordvoerder. De oprichtingsbijeenkomst werd onder
/bijgewoond door de Chinese ambassadeurjn Nederland
handelsattaché. Inmiddels hebben 27 van de 31 Chinese
mcies zich al aangemeld.
3IW'e
weatoverzekeringen fiks duurder
\vorrfRDAM premies voor autoverzekeringen gaan de ko-
estre^e omh°°g- De verzekeraars Fortis Amev en Natio-
^jvNederlanden verhogen per 1 oktober hun tarieven met
jchtpctievelijk zeven en zes procent. De sterk toegenomen
'liiksre'ast is de reden voor de verhoging. De verwachting is dat
In heF1011^11 snei zuüen volgen, aangezien het schadespook de
en ppen maanden een flinke deuk heeft getrapt in de resulta-
w(p de verzekeringsconcerns. Oorzaak: steeds hogere claims
e j.slachtoffers, gestegen medische- en advocaatkosten en
^et jblikschade door de toegenomen verkeersdrukte.
^"suihelin gaat 7.500 banen schrappen
o*altir De Franse bandenfabrikant Michelin gaat de komende
ze|par in zijn Europese vestigingen 7.500 banen schrappen,
'annai? ^en Procent van huidige bezetting. Michelin doet dat
BS (is£ Peri°de de productiviteit met minstens twintig pro-
jjte verhogen. In de eerste zes maanden van het jaar haalde
'vanee0'"1 een nettowinst van 642 miljoen, een stijging met ruim
^amelF'011 procent. De directie is niet tevreden met dit resultaat.
t'jr' efnoposters kosten Ford miljoenen
'jjJiTDe Amerikaanse autofabrikant Ford stort 15,6 miljoen
tegen511 ói een fonds voor slachtoffers van seksuele intimidatie.
D~t wen, werkzaam bij fabrieken in Chicago, hadden het con-
^^aangeklaagd, omdat hun werkomgeving werd beheerst
i waiïP0"10^3®80*10 Posters en seksistische opmerkingen van
s schle^ke c°Uega's. F°rd 1S de instelling van het speciale fonds
yj, wle Amerikaanse commissie voor gelijke behandeling van
in <Pemers (EEOC) overeengekomen. De autofabrikant hoopt
de tor18ehaar verdere aanklachten van vrouwelijke werkne
an.
het
it ze zes-
:t zelfv
wee PP
ze:
je je
beetje]
dan
'erpesi
pf te voorkomen. In maart vorig jaar begonnen twee vrou-
f de eerste rechtszaak, in augustus van hetzelfde jaar volg-
British Steel krijgt officieus het groene licht op buitengewone vergadering
VELSEN-NOORD ED BLAAUW
Ondanks enkele kritische kanttekeningen en op
merkingen lijken de aandeelhouders van Hoog
ovens overtuigd van het nut van de fusie met het
Engelse British Steel. Bestuursvoorzitter F. van
Duyne zei gisteren tijdens de buitengewone aan
deelhoudersvergadering dan ook te verwachten,
dat aandeelhouders van het staalbedrijf him aan
delen voor vrijdag 1 oktober drie uur zullen om
ruilen voor die van de nieuwe onderneming.
Het ligt in de bedoeling dat elk aandeel Hoog
ovens 29,18 aandelen BSKH (werknaam nieuwe
onderneming) waard is. Dat bod komt neer op
een kleine 100 gulden per aandeel. In BSKH
(jaaromzet zo'n 32 miljard) krijgen Hoogovens
aandeelhouders een belang van 38,3 procent en
hun Britse collega's 61,7 procent. De Britten kun
nen e'e'n op e'e'n omwisselen en krijgen 35 pen
ce per aandeel toe. Dat kost British Steel 2,4 mil
jard gulden.
Tot stemming kwam het gistermiddag niet. Dat
was wel het geval in Londen, waar de aandeel
houders van British Steel het groene licht gaven
voor de fusie met het Nederlandse staalbedrijf.
Van Duyne zette de motieven uiteen om met
British Steel in zee te gaan. „Deze fusie-ondeme-
ming, waarvan de nieuwe naam 6 oktober be
kend wordt, zal een wereldspeler zijn, die een
sterke groei-potentie heeft en de financiële
kracht bezit forse investeringen te doen." Hij be
nadrukte opnieuw de aluminiumtak (tien pro
cent van de omzet van Hoogovens) de komende
tijd te versterken, onder meer door overnames.
Het samengaan leidt volgens de topman van
Hoogovens vanaf 2002 tot een kostenbesparing
van 660 miljoen per jaar. „Ik hoor alleen maar
voordelen, maar zijn er ook nadelen aan deze fu
sie verbonden", wilde een aandeelhouder weten.
Van Duyne: „Twee ondernemingen, twee cultu
ren. We moeten elkaar leren kennen. Dat gaat
niet van stel op sprong. Voorzichtigheid is gebo
den, opdat er geen breuk ontstaat."
Een andere aandeelhouder vroeg wat er gaat
gebeuren indien hij zijn aandelen niet aanmeldt?
Van Duyne: „We hopen op honderd procent, we
moeten 95 procent halen. Indien vijf procent
overblijft, houdt Hoogovens zijn notering in Am
sterdam en zal er volgend jaar, naast de aandeel
houdersvergadering in Londen waar de fusie-on
derneming is gevestigd, ook weer een aandeel
houdersvergadering Hoogovens zijn. Maar daar
ga ik niet van uit."
Een vertegenwoordigster van de Vereniging Ef
fecten Bezitters (VEB) vond het vreemd dat
Hoogovens enkele jaren geleden liet weten geen
enkele reden te zien voor een fusie. „Verdieping
van inzicht en heroriëntatie op onze strategie,
een metaal-specialist willen zijn op specifieke
marktsegementen, hebben dit besluit versneld",
zo meldde Van Duyne.
Oudere aandeelhouders klaagden dat het Engels
zo nadrukkelijk domineert in het (nieuwe) staal
concern. „De meeste ouderen zijn die taal niet
goed machtig", zei een heer op leeftijd. En naar
Londen reizen voor de aandeelhoudersvergade
ring lokt de senioren ook niet aan. „Hoogovens is
actief in transport en de vliegtuigindustrie. Dan
is er toch wel iets te bedenken waardoor het voor
ons makkelijker wordt deze vergaderingen te be
zoeken?" Hoogovens liet weten het voorstel...
mee te zullen nemen.
Alle technische problemen zijn ondervangen, de vraag is nu of het imago zonder glazen fles kan
De introductie van een plastic Heinekenfles laat nog even op zich wachten. Wel presenteerde de bierbrouwer gisteren de nieuwe groene krat met een speciale trein die de komende
dagen door Nederland rijdt foto gpd ton minnen
Heineken-bier wordt in de toekomst mogelijk verkrijg
baar in plastic flessen. Bestuursvoorzitter K. Vuursteen
begint steeds meer te zien in kunststof als alternatief
voor de glazen fles. Het concern is al volop aan het expe
rimenteren met soorten en maten plastic flessen.
teren bij de toelichting op de
halfjaarcijfers onder de indruk
van de plastic fles die de Deen
se concurrent Carlsberg sinds
kort in eigen land op de markt
brengt. „Het ziet er goed uit. Ik
vind het van erg veel moed ge
tuigen dat je dat uitprobeert
met het hoofdmerk. Of het ver
standig is, weet ik niet."
Vuursteen zei niet uit te slui
ten dat op den duur ook Heine-
ken in plastic zal worden gebot
teld. Een tijdsindicatie wilde hij
niet geven. De technische pro
blemen met plastic zijn volgens
hem in ieder geval opgelost.
Kunststof lekt volgens hem
geen koolzuur meer, waardoor
het bier 'plat' zou worden. Het
is volgens Vuursteen overigens
AMSTERDAM-ZOETERWOUDE
RICHARD AAOOYAAAN
Het Nederlandse bierconcern
brengt sinds' vorig jaar in
Frankrijk al het plaatselijke
biermerk '33' in plastic flessen
op de markt. Binnenkort volgt
een Italiaans Heineken-merk.
De top stond tot dusverre hui
verig tegenover het idee om ook
topmerken als Heineken zelf in
plastic te stoppen. Dit uit vrees
voor imagoverlies. Plastic zou
afbreuk kunnen doen aan de
uitstraling van een kwaliteits
merk.
De Heineken-top begint ech
ter voorzichtig te denken aan
plastic voor Heineken en Am-
stel. Vuursteen toonde zich gis-
niet de bedoeling dat plastic het
glas volledig zal vervangen.
De winststijging van 10,5 pro
cent tot 462 miljoen gulden
over de eerste helft van dit jaar
noemde Vuursteen 'uitstekend'.
De groei was echter aanmerke
lijk lager dan de stijging van 29
procent die over vorig jaar werd
geboekt.
De plus van vijftien procent
in de VS betitelde de Heineken-
topman als 'bijzonder'. Corona
is Heineken in Amerika al eer
der voorbijgestreefd als groot
ste bierimporteur, maar vol
gens Vuursteen is de Mexicaan
se brouwer geen echte concur
rent. Heineken zit in het seg
ment van de 'premium-bieren',
terwijl Corona zeker in het zui
den geldt als een gewoon bier
tje, aldus de topman.
De positie van Heineken in
de VS is 'ijzersterk', aldus Vuur
steen. Hij verwacht in Amerika
door te kunnen gaan met een
jaarlijkse gemiddelde afzetstij-
ging van tien procent. ,,Als je
harder groeit, verlies je iets van
de 'magic' van het merk." In
Azië is inmiddels sprake van
een licht herstel. Het zal vol
gens Vuursteen echter nog en
kele jaren duren voordat de
verkopen terug zijn op het ni
veau van voor de economische
crisis.
Een van de drie door Heine
ken overgenomen brouwerijen
in Polen kampt met forse afzet-
problemen en verliezen. Na in
grepen verwacht Heineken dat
de kwakkelende Poolse brou
werij volgend jaar weer winst
zal maken. In Frankrijk kreeg
het merk '33' forse klappen
door de harde concurrentie
binnen het goedkopere bierseg
ment.
Vuursteen vertrouwt er op
dat de overname van de Spaan
se brouwer Cruzcampo gewoon
doorgaat. De Spaanse autoritei
ten bekijken of Heineken niet
een te sterke positie krijgt. „In
Spanje hebben we dan een
marktaandeel van 37 a 38 pro
cent. Dat is in dezelfde orde
van grootte als in Frankrijk, Ita
lië en Polen."
Heineken versterkt zijn posi
tie op de Israëlische biermarkt.
Een aandeel in een met de Isra
ëlische Beer/Bornstein Groep
op te richten houdstermaat
schappij levert de brouwer in
direct een belang van 17,8 pro
cent op in Beer Tempo Indu
stries. Daarin zit onder andere
de grootste brouwerij van Isra
el. De investering kost Heine
ken ruim 37 miljoen.
Heineken en Tempo richten
binnen twee jaar een joint-ven
ture op die het merk Heineken
meer ingeburgerd moet maken
in Israël. Nu werkt een Israëli
jaarlijks zo'n vijftien liter bier
weg. Tempo kent in Israël met
een omzet van 296 miljoen een
marktaandeel van zo n zeventig
procent en heeft 1.200 werkne
mers in dienst.
len staan we stil bij de
rsprong van handige
terpen, die het dagelijks
en vergemakkelijken,
i en weetjes over hoe die
ledaagse dingen zijn
tstaan en wie ze heeft
evonden. Vandaag het
ltste deel van de serie
agelijkse Dingen': de
afstandsbediening.
4C RIXT ALBERTS AAA
it grootste gemak zappen
?enwoordig van de ene
[e andere tv-zender. Tot
is van reclamemakers die
aag hun 'geweldige' pro-
l willen aansmeren. Toch
n die spotjes meegewerkt
j komst van de afstands-
ung.
inmalige baas van het
aanse bedrijf Zenith Ra-
tporation was in de jaren
amelijk overtuigd dat tv-
reclameboodschappen
iden tolereren. Het be-
imt in 1956 de eerste
»ze afstandsbediening te
ontwikkeld. De baas
rde de ontwikkeling
[afstandsbediening in af-
ig van een reclamevrije
izender. Tot die tijd
de kijkers de reclames
wegzappen of het ge-
tdoen. Een zender zon-
lame is er nooit van ge-
maar de 'AB' is sinds-
i 'alledaags ding'.
teling is niet toe te
in aan één uitvinder.,
een database voor pa-
onder het woordje 're-
:ontrol' (afstandsbedie-
aekt, krijgt tientallen ge
erde patenten. Een
combinatie van beschikbare
technieken en de tijdsgeest - de
tv begon steeds meer op te ko
men - zorgde voor een geleide
lijke ontwikkeling van de af
standsbediening. Vele weten
schappers, vaak werkzaam bij
verschillende bedrijven, voeg
den telkens iets toe.
Eén van de eerste afstandsbe
dieningen voor de tv werd de
'lazy bones' (letterlijk vertaald
'luie botten') genoemd. Met dit
apparaat werd de tv op afstand
bediend, maar daar houdt de
vergelijking met het huidige
zap-apparaat op. Hoewel de
kijker het toestel op afstand aan
en uit kon zetten, zat de 'lazy
bones' met een kabel vast aan
de televisie. Deze afstandsbe
diening werd gewaardeerd,
maar de trotse eigenaars klaag
den over de kabel die door de
kamer liep. Regelmatig struikel
den er mensen over.
Midden jaren vijftig kwamen
diverse bedrijven met een af
standsbediening op de markt.
Philips maakt in die tijd mel
ding van een afstandsbediening
met kabel waarmee het volume,
helderheid en contrast van het
beeld kan worden bepaald. Het
apparaat kostte 38,50 gulden.
Zappen was in die tijd dus duur
en 'speciaal bedoeld voor zie
ken en invaliden', aldus Philips.
Na de 'vaste' afstandsbediening
volgde een afstandsbediening
die werkte op licht. De verbin
dingskabel verdween. Rond het
scherm zaten ontvangers die
reageerden op lichtflitsen. Het
systeem had echter één groot
nadeel. Ais de zon te fel scheen
kon de tv op een ander kanaal
springen.
De man die door Zenith als de
'vader van de remote control'
wordt omschreven - de uit We
nen afkomstige Robert Adler -
komt eind jaren vijftig met een
afstandsbediening op de markt
die werkt met 'ultrasonics', een
hoge geluidsfrequentie. Dit
bleef volgens het bedrijf tot be
gin jaren tachtig hét systeem
voor afstandsbedieningen,
maar was verre van goedkoop.
De 'AB' deed de prijs van een tv
met dertig procent stijgen, zo
meldt het bedrijf.
Hoewel verschillende bedrijven
met afstandsbedieningen op de
markt komen, ontvangt Adler in
1997 een Emmy Award voor
zijn werk. Adler studeerde in
1937 af in de natuurkunde aan
de universiteit van Wenen. In
1941 treedt hij in dienst bij de
onderzoeksafdeling van Zenith
in Amerika. Tot 1997 zet Adler
180 patenten op zijn naam die
allemaal te maken hebben met
de elektronica-industrie. In een
kwart eeuw gaan er volgens Ze
nith zo'n negen miljoen af
standsbedieningen over de
toonbank.
ROTTERDAAA GPD
De Rotterdamse douane heeft
de speciale apparatuur waar
mee op de Maasvlakte de in
houd van containers kan wor
den bekeken, binnen een half
jaar terugverdiend. Sinds de in
gebruikname in maart, zijn ille
gaal ingevoerde goederen ach
terhaald waarmee voor dertig
miljoen gulden aan omzetbe
lasting en accijns zijn ontdo
ken. Evenveel als de scan heeft
gekost.
Sinds maart zijn door de Rot
terdamse douane 97,8 miljoen
illegale sigaretten achterhaald.
Landelijk zijn in de eerste zes
maanden al ruim 180 miljoen
sigaretten in beslag genomen.
In heel 1998 waren dat er ze
ventig miljoen, tegen negentien
miljoen in 1997.
Volgens de douane is de siga-
rettenvangst ook te danken aan
mobiele douaneteams die het
vrachtverkeer controleren dat
Spartamets terug
naar fabrikant
ZUTPHEN/APELDOORN GPD
De Apeldoornse fietsenfabriek
Sparta heeft het kort geding
verloren dat de Duitse fabrikant
Sachs bij de rechtbank Zutphen
vorige week aanspande. Uit
vloeisel van de uitspraak is dat
Sparta de hulpmotoren van alle
Spartamets bij de dealers moet
terughalen. Volgens directeur
Scholing gaat het om 'enkele
duizenden'.
Sinds 1997 vervangt Sparta de
handmatige versie van de Spar-
tamet voor een elektrische. Dat
zou gebeurd zijn met niet-origi-
nele onderdelen terwijl de
naam Sachs wel op de motor
blokjes stond. De rechtbank
heeft Sparta nu elk gebruik van
de merknaam Sachs verboden.
Het Apeldoornse bedrijf moet
ook alle details over de produc
tie aan Sachs bekend maken.
Scholing wil niet spreken van
een ramp voor de fietsfabriek
die het financieel al moeilijk
heeft en mogelijk wordt overge
nomen door Accell (Batavus).
„We hebben uit nood gehan
deld omdat Sachs met de pro
ductie stopte. Maar de rechter
heeft daarmee geen rekening
gehouden." De Sparta-direc-
teur zegt overigens 'geen idee'
te hebben hoe te kunnen vol
doen aan de eis van de rechter
om alle in het geding zijnde
Spartamets terug te halen.
Douane vangt veel smokkelwaar
via de Duitse en Belgische
grens binnenkomt. Onderzoe
ken van FIOD-rechercheurs le
verden eveneens grote hoeveel
heden illegale sigaretten op.
Met de containerscan zijn
ook nog eens 16.630 liter gedis
tilleerd, 7.320 liter wijn en
189.200 liter zuivere alcohol ge
vonden. Postchef A. Roozen
van de douane op de Maasvlak
te is een beetje verbaasd over
het succes van de scan. Hij had
verwacht dat het effect al na
korte tijd zou verdwijnen om
dat smokkelaars naar andere
havens uitwijken.
De te controleren containers
worden geselecteerd aan de
hand van een risico-analyse.
Daarbij kijken experts van de
douane naar land van herkomst
en bestemming van de lading,
de gevolgde route en naar de
verzender en geadresseerde. De
luchthaven Schiphol krijgt bin
nen afzienbare tijd ook soortge
lijke scanapparatuur.
'Werkweek van
vier dagen is
onbespreekbaar'
DEN HAAO GPD-ANP
VNO-NCW is niet bereid lande
lijke afspraken te maken over
invoering van de vierdaagse
werkweek. „Daar valt met ons
niet over te praten", zei gisteren
werkgeversvoorzitter Blankert.
„Dan praten wij niet meer met
de werkgevers over hun voor
stellen voor vernieuwing van
het CAO-overleg. Dat heeft dan
geen zin meer", reageerde
FNV-onderhandelaar Van dei-
Kolk.
Hij begrijpt niet waarom de
werkgevers zich zo afzetten te
gen het voorstel. „Als ik slecht
wil denken, dan vraag ik me af
of VNO-NCW soms geen zin
meer heeft om tot een akkoord
te komen. Te vroeg schieten op
een prioriteit van de FNV vraagt
om moeilijkheden."
De FNV had gehoopt nog de
ze maand in de Stichting van de
Arbeid tot een akkoord te ko
men. De werkgevers willen wel
bij de diverse CAO-onderhan-
delingen praten over een vier
daagse, „maar dan wel in com
binatie met flexibele arbeidstij
den en bedrijfstijden", zegt di
recteur sociale zaken R. de Ley
VNO-NCW vindt dat de vak
bonden geen looneis moeten
stellen die boven de inflatie uit
gaat. Anders rijzen volgens
Blankert de loonkosten de pan
uit en komt de banengroei in de
knel. De FNV-bonden hebben
al afgesproken een half tot een
heel procent bovenop de prijs
compensatie te eisen. Binnen
kort wordt met de leden de
werkelijke eis vastgelegd.
Een FNV-woordvoerder vindt
het een 'rare uitspraak' omdat
de bedrijven kampen met grote
personeelstekorten. „Je zou
toch verwachten dat ze de
werknemers dan wat extra wil
len bieden." Uit onderzoek van
VNO-NCW blijkt dat de helft
van de ondernemers grote
moeite heeft om geschikt per
soneel te vinden.
ZWOLLE ANP
Dankzij de afstandsbediening hoeft de kijker niet alle tv-reclame tot
zich te laten komen. foto gpd
meente heeft al bijna een miljoen gulden uitge
geven om het probleem op te lossen, maar zon
der resultaat. Er moet zo'n 35 kuub grondwater
per uur worden weggepompt. Daardoor dreigt
verzakking van de grond en neemt het risico toe
dat het foli scheurt.
Volgens een gemeentewoordvoerder is het
voornaamste probleem dat het lek niet traceer
baar is. TNO, Grondmechanica Delft en buiten
landse specialisten konden geen uitkomst bie
den. Daarom gaat de gemeente via een adverten
tie op zoek naar expertise. De tunnel is gebouwd
in opdracht van NS, maar voor risico en rekening
van de gemeente Zwolle.
Zwolle zoekt een oplossing voor een sinds vorig
jaar lekkende tunnel. De gemeente roept via een
advertentie in het vakblad Cobouw specialisten
om zich te melden. De tunnel onder de spoor
baan van Zwolle naar Deventer, is begin jaren
tachtig niet in een betonbak aangelegd, wat te
genwoordig gebruikelijk is. Onder het wegdek is
over een lengte van 200 meter een speciale folie
aangebracht om te voorkomen dat grondwater
op het wegdek komt.
Die methode is echter niet succesvol gebleken.
Vanaf het vorig voorjaar lekt de tunnel. De ge-