BOX
MAN
Spellenmakers in de problemen
Compaq bevestigt koppositie met instapmodel
in Nijmegen
Multi Media
HoreóTPIaza
US OPEN
Gluren naar monsters, ooievaars en Jezus via de webcam
j[DAG 4 SEPTEMBER 1999
subtiel mogelijk, want als de
Duitsers de aanwezigheid van
de commando's ontdekken en
alarm slaan is het meestal snel
gedaan met 'Force Ten from
Navarone'.
Dierentuin
De missies spreken zeer tot de
verbeelding. Een paar luchtaf-
weerkanonnen opblazen op het
eiland Guernsey is nog te over
zien, maar een Duitse kolonel
ontvoeren vlak voor het hoofd
kwartier van Hitler of een ge
vangene bevrijden uit de die
rentuin van Belgrado vraagt
toch wel om een uiterste
krachtsinspanning. Erg mooi is
de missie waarin het prototype
van een Duits straalvliegtuig
moet worden vernietigd. Hier
tref je onder meer de Messer-
schmidt 163 aan, e^en vliegtuig
dat vooral een groot gevaar was
voor de arme Duitse piloot om
dat het vaak uit zichzelf al ont
plofte. Dat vliegtuig kun je dus
eigenlijk gewoon links laten lig
gen. Maar ook de Heinkel
Volksjager, een vliegtuig dat een
groot gevaar had kunnen bete
kenen voor de geallieerde
luchtmacht als de Duitsers de
kans hadden gekregen om het
te produceren tref je hier aan.
De missie waarbij je een ge
avanceerde maar onontplofte
Duitse bom moet meenemen
voor de geleerden thuis lijkt
vooral op een zelfmoordactie.
Commandos is vaak meer een
puzzel- dan een actiespel. De
kunst is om de Duitsers, die
overigens heel goed opletten,
dusdanig af te leiden dat je je
missie kunt uitvoeren. Timing
.is in dit spel verder van het
grootste belang. Wie het eerste
deel van Commandos goed
vond kan niet om deze aanvul
ling, die overigens op zichzelf
staat, heen. Al was het alleen
maar vanwege die mooie ge
bouwen in het Nijmegen van 55
jaar geleden.
Min. Systeemeisen: Pentium 166,
32 Mb Ram, Windows 95/98.
Prijs: 80 gulden. Beschikbaar ge
steld door Eidos/Grip Communi
cations.
l'cijnputerspel dat zich in
I gen afspeelt is een abso-
vr Jdzaamheid. Wie wil
duinen in het Nijmegen
aan de vooravond
inhevrijding van Neder-
j gbet derhalve een goede
iet 'Commando's, bey-
call of duty' van uitge-
ullos. Al was het alleen
in de geallieerden een
s0|ke helpen door belang-
cumenten over het op
i zijnde Ardennenoffen-
ielen van een Duitse of-
tesepat je daarvoor de hulp
L» Nederlandse prostituee
ebt, die de man in een
moet verleiden en aflei-
de pret niet drukken.
idós, beyond the call
is het vervolg op 'Com-
behind enemy lines'
Spaanse softwarehuis
idios. Het eerste deel
van de beste spellen
Het tweede deel biedt
leer van hetzelfde in
iuwe missies. Dit lijkt
iperkt, aangezien het
:el twintig missies
iaar de nieuwe op
zijn zo moelijk dat je
:n tijdje mee bezig
iderom gaat de speler
met de commandos
m, James, Frenchy,
en Sir Francis om die
terlijke Duitsers te ver-
Deze 'dirty six' heb-
maal zo hun speciali-
ls het opblazen van ge-
het geruisloos uitscha-
n schildwachten en
ce. Commando's is zo
jtekend dat je haast zou
dat je een missie moet
in. Dat moet allemaal zo
VAN DER NAT
Thuiskopieerders zorgen voor flinke daling van verkoop
PAUL HOUKES
Gèk worden ze ervan, de ma
kers van spelsoftware voor de
pc en voor spelcomputers. Bin
nen een paar weken nadat een
populair spelprogramma op de
markt is gebracht, is het aantal
kopieën daarvan zo groot, dat
de aanvankelijk zeer goede ver
koop een scherpe daling ver
toont. De omlooptijd van suc
cesvolle games, de periode
waarin aan het spel wordt ver
diend, wordt daardoor steeds
korter.
Het is vooral de invloed van de
kleine thuiskopieerder die zich
hier doet gelden. In vrijwel alle
gevallen gaat het om jongeren,
die voor hun kameraden op
school op hun cd-writer wel
even een kopietje willen ma
ken. Op het schoolplein wordt
het programma dan verhandeld
voor een schijntje van de prijs
in de winkel.
Europees marketingmanager
Björn Joos van Infogrames Be
nelux, één van de grootste dis
tributeurs van spelsoftware,
merkt het goed aan de verkoop
cijfers. „Je kunt precies zien wat
er gebeurt als je spellen verge
lijk die voorzien zijn van een
beveiligingscode met spellen
die zo'n voorziening niet heb
ben. Beveiligde spellen verko
pen veel langer. Bij cd-roms
zonder zo'n codering worden
in de eerste weken vaak grote
aantallen verkocht, maar dat
valt direct daarna sterk terug."
De anti-kopieerbeveiliging
biedt overigens geen enkele ga
rantie tegen het illegale kopië
ren. Het wordt alleen voor de
thuiskopieerders wat lastiger.
Professionals hebben door
gaans geen moeite met het kra
ken van de beveiliging. Op het
^internet zijn veel aanwijzingen
te vinden hoe je de codering
van een bepaald spelprogram
ma kunt omzeilen.
Cd of cd-rom in de ene lade, een leeg schijfje in de ander en klaar is
Kees. foto gpd
Spellenmakers gaan er dan ook
steeds vaker toe over om hun
producten met meerdere me
thoden tegelijkertijd te beveili
gen. Zo wordt geprobeerd om
het kopiëren onmogelijk te ma
ken door de bestanden op de
cd-rom extreem groot te ma
ken. Daar verslikt de cd-writer
zich in.
Dat het illegaal kopiëren de
spuigaten uitloopt blijkt ook uit
onderzoek van Blauw New Me
dia Consulting, dat elk half jaar
de markt in kaart brengt. Voor
het eerst deed Blauw ook on
derzoek naar het kopieerge
drag. Eén van de meest opmer
kelijke uitkomsten was dat con
sumenten in 1998 meef lege cd-
recordable schijfjes kochten
dan originele computergames.
Ook gaf ruim de helft van de
ondervraagde consumenten toe
wel eens een gekopieerde cd-
rom te krijgen of te kopen.
Blauw denkt dat de afvlakking
van de s'oftware-verkoop voor
een belangrijk deel komt dooi
de kopieerpraktijken. In de eer
ste zes maanden van 1998
groeide de markt van spelsoft
ware nog met 41 procent; in de
tweede helft van het jaar was
die groei nog maar veertien
procent. In diezelfde periode
steeg het aantal verkochte cd-
(re)writers juist zeer sterk.
Het maken van een kopie van
een spel op cd-rom is niet
moeilijk. Al vanaf een paar hon
derd gulden kan de cd-romspe-
ler in de pc worden vervangen
door een exemplaar dat niet al
leen gegevens kan inlezen,
maar ook data kan wegschrij
ven ('branden') op een daar
voor geschikt schijfje. Nog mak
kelijker wordt het kopiëren als
er tegelijkertijd een cd-romspe-
ler en een cd-rom (re)writer in
de pc zitten. Het ligt voor de
hand dat het dus vooral de
spelsoftware voor de pc is die
wordt gekopieerd.
Spelcomputers
De laatste maanden hebben
echter ook de producenten van
software voor de spelcompu
ters als Nintendo 64 en vooral
Sony Playstation veel last van
de kopieerterreur. De Playstati
on heeft een chip die ervoor
zorgt dat een illegaal gekopieer
de cd-rom wordt geweigerd.
Het is echter een publiek ge
heim dat deze chip tegen mini
male kosten kan worden ver
vangen door een ander exem
plaar. Wie handig is met de sol
deerbout doet dat zelf. Na deze
verbouwing slikt de Playstation
geduldig alle kopietjes.
Woordvoerder Jan Faber van
Columbia Tristar, het bedrijf
van Sony dat veel spelprogram-
ma's voor de Playstation uit
brengt, zegt dat erg moeilijk is
uit te rekenen hoeveel omzet
dat voor de softwaremakers
scheelt. „Er zijn wel schattin
gen, maar je kunt nooit exact
bepalen hoeveel omzet je er
door mist. Dat het gaat om een
heel groot bedrag, daar is ieder
een het over eens."
Dat ook de Playstation-software
massaal wordt gekopieerd is
volgens Faber deels een gevolg
van de populariteit van het ap
paraat. „Het heeft te maken
met een bepaalde beeldvor
ming, met een trend: de
Playstation is onder jongeren
cool, van deze tijd. Iedereen wil
het laatste spel hebben. Dat is
mooi, maar ze mogen natuur
lijk niet zomaar worden gekopi
eerd."
Het wordt hoog tijd voor een
bewustwordingscampagne in
de richting van het publiek,
vindt Björn Joos van Info
grames. „Daar starten we bin
nenkort mee, om mensen dui
delijk te maken welke schade
door dit soort praktijken wordt
aangericht. In de ontwikkeling
van een nieuw, groot spelpro
gramma worden vaak miljoe
nen guldens geïnvesteerd. Als
zo'n spel binnen enkele weken
vrijwel stilvalt vanwege het gro
te aantal kopieën, dan komt
zo'n investering er nooit meer
uit. Op den duur wordt het dus
onmogelijk om nog zulke
games te ontwikkelen."
Een wekelijkse rubriek waarin
een aantal websites wordt be
licht dat nieuw of origineel is,
dan wel inspeelt op de actuali
teit.
Een dag niet gelachen, is een
dag niet geleefd, wordt nog wei
eens beweerd. Wie het daarmee
eens is en elk risico wil vermij
den kan zich aanmelden bij de
site van moppen.nl, waar je
kunt bepalen hoe vaak per dag
je om een grap wilt lachen. Wil
je vier moppen per dag of op
dinsdag en donderdag twee
stuks? Verschoond blijven van
schunnige moppen of juist
niet? Het kan allemaal.
www.moppen.nl/emop.php3
Het verkopen van allerlei arti
kelen via het internet neemt
hand over hand toe. Vooral
boeken, cd's en cd-roms zijn
populair in de talloze internet
winkels. Sinds vorige week is
Nederland er weer eentje rijker.
Boxman is de naam, aange
naam. Geen kleine jongen,
want het bedrijf had voor de in
troductie in Nederland al vesti
gingen in zeven andere Europe
se landen. Cd's, video's en spel
len zijn de voornaamste koop
waar. Bij online kopen is een
prijsvergelijkend onderzoek
overigens wel op zijn plaats.
www.boxman.nl
Liefhebbers van eten, drinken
en slapen (in welke volgorde
dan ook) worden een aardig
stukje wijzer door een bezoek
aan een nieuwe horecasite. Op
de mooi in flash opgemaakte si
te van horecaplaza zijn honder
den horecabedrijven opgeno
men met alle bijzonderheden.
De site heeft daarnaast een uit
gebreid deel voor de vakwereld.
www.horecaplaza.nl
Ondanks de afwezigheid van ti
telverdediger Patrick Rafter en
superster Pete Sampras is de
US Open natuurlijk nog altijd
een tennistoernooi dat de
moeite van het volgen meer
dan waard is. Dat kan natuur
lijk via de televisie, maar vooral
ook via het internet. Heel veel
sites besteden er veel aandacht
aan, vooral die van de diverse
Amerikaanse nieuwskanalen.
De mooiste is en blijft echter
die van de organisatie zelf.
www.usopen.org
Voor sommigen is en blijft een
poging het rijbewijs te halen
een gebed zonder einde. Tallo
ze lessen, vele keren examen
doen en nog dat begeerde pa
piertje niet te pakken krijgen.
Het volgen van veel rijlessen is
bovendien een dure grap.
'Droogoefenen' via de zeer ver
zorgde website van het Centraal
Bureau Rijvaardigheidsbewij
zen is misschien een oplossing.
En bent u dan geslaagd, dan
krijgt u misschien een een ken
nis wel zo'n leuke elektronische
kaart via de site van het CBR.
www.cbr.nl
Steeds vaker kunnen internetgebrui
kers 'live' getuige zijn van gebeurtenis
sen, waar ook ter wereld. De webca
mera raakt steeds meer ingeburgerd, al
komen veel eigenaars er niet veel ver
der mee dan het vertonen van zichzelf,
starend naar het beeldscherm. Het
aantal toepassingen blijkt echter ein
deloos, zoals duidelijk wordt uit on
derstaande greep uit vele variaties.
NESSIECAM
Wie op zoek wil naar het Monster van
Loch Ness hoeft de deur niet meer uit.
Loch Ness Live heeft op diverse plaat
sen langs het Schotse meer webcame
ra's neergezet, die live een voortdu
rend wisselend beeld van het water
vertonen. Een Amerikaans paar uit
Galvestone in Texas is er van overtuigd
dat ze op die manier op 5 juni op de
eigen computer een glimp van 'Nessie'
heeft opgevangen. De website toont
een niet volstrekt overtuigende vergro
ting (1). Probeer het monster zelf te
ontdekken via de NessieCam (2). Meer
informatie over het mysterieuze meer
op een andere website, 'The Legend of
Nessie (3).
www.lochness.scotland.net/sigh-
tings.htm
www.lochness.scotland.net/camera.htm
www.nessie.co.uk/index.html
WEDDINGCAM
Wie plotseling of na eindeloos aarze
len de gok van het huwelijk wil wagen,
kan terecht in Las Vegas. De Ameri
kaanse gokstad telt bijna 90 trouwka-
pelletjes, die voor het overgrote deel
24 uur per dag en zeven dagen per
week geopend zijn. Vorig jaar traden
er volgens de eigen gegevens 108.717
mensen in het huwelijk, wat merk
waardig is, want dat is geen even ge
tal...
Eén van die trouwgelegenheden is de
Little White Capel. Michael Jordan, Ju
dy Garland, Frank Sinatra en Bruce
Willis/Demi Moore wisselden hier hun
ringen. Er is een webcamera geïnstal
leerd, zodat de hele wereld via internet
vrijwel rechtstreeks getuige kan zijn
van de korte plechtigheid (6). Er is top
drukte op zaterdag en zondag: de
trouwlustigen wisselen elkaar dan om
de vijf a zes minuten af. Hou wel reke
ning met het tijdsverschil. In Las Vegas
is het negen uur vroeger dan hier, dus
om zes uur 's avonds is het daar pas
negen uur in de ochtend en 's mor
gens is het er niet meestal echt druk.
www.discovery.com/cams/wedding/we
dding.html
OOIEVAARCAM
Eind augustus vertrekken de drie jon
gen van een ooievaarspaar uit Oosten
rijk naar Afrika. De ouderen volgen en
kele weken later. Sinds beide ouders
het nest in het reservaat Marschegg bij
de Tsjechische grens betrokken, 50 km
van Wenen, kan de wereld al getuigen
van de lotgevallen van de familie. Op
de website (7) zijn ook archieffoto's en
zelfs een live video te bewonderen.
www.wwf.at/stoerche/storch_live.html
TAXI CAM
Het lijkt wel altijd een vrolijke boel in
de taxi van Jon Barnes in Aspen in de
Amerikaanse staat Colorado. Z'n wa
gen hangt vol serpentines en vrolijk
knipperende lichtjes. Clint Eastwood,
Ringo Starr, Bob Dole en Thomas
Gottschalk reden mee. Iedereen kan
getuige zijn van de pret, want via een
webcam zet Barnes elke dag een paar
foto's op het internet (8). Een mailtje
sturen kan ook.
www.ultimatetaxi.com/taxinow.htm
CRUISECAM
Voor de meeste mensen is het een on
bereikbare droom: een cruise over de
Oceanen. Maar dankzij internet is het
nu mogelijk om lange zeereizen (mee)
te maken. De Amerikaanse maat
schappij Princess Cruise Tours uit
Los Angeles voert excursies uit naar
bestemmingen als Alaska, Hawaii,
Mexico, het Caribisch gebied, Europa
en soms rond de wereld. Acht van zijn
schepen hebben een webcam aan
boord. De foto's worden via de satel
liet verzonden en elke zestig seconden
vernieuwd, zodat ook de thuisblijvers
'live' (9) getuige kunnen zijn van de
reis.
www.grandprincess.com
MESSIAHCAM
Op de Olijfberg in Jeruzalem wacht
een groep diepgelovige christenen op
de wederkomst van lezus Christus, die
volgens hen daar zal plaatsvinden en
elk moment te verwachten is (10).
Daystar Ministry ziet het als een op
dracht om de wereld daar rechtstreeks
getuige van te laten zijn en heeft er.
daarom een webcamera geïnstalleerd,
de MessiahCam. De foto (11) toont de
muur rond de berg.
www.olivetree.org/2nd.htm
www.olivetree.org/webcam.htm
n sj
tszonfr weken na de grootste
is em in Nederland heeft
ktleider Compaq zijn
eeicollectie onthuld. Het is
logisch dat er onmid-
ergelijkingen worden
fhui tussen de Presario's
ats y oploper en Clubs, Mill
's en Platiniums van
)lger Packard Bell. Mis-
tstreeflat via deskundige, ge-
landiieercle tests technische
Jen kunnen worden
een eerste beschou-
ingt niet veel onder-
an het licht. Het lijkt
stie van smaak, tenzij
tiker het erg belangrijk
t er bijvoorbeeld vier
isluitingen op zitten
q) in plaats van twee
dat soort details, die
1 een kleine voorsprong
:en g<
neid
zond
prir
arbeii
:oek k
lijken te geven. Met name dan
bij de goedkoopste apparaten
zijn de extra in detail net een
tikkeltje beter. Wel of geen
scrollmuis, 4 of 8 Mb videoge
heugen, een iets grotere harde
schijf, 32 of 64 Mb werkgeheu
gen. Het zijn punten waarop
Compaq een kleine voorsprong
neemt op de concurrent. De
verschillen zijn vooral zichtbaar
bij het zogenoemde 'instapmo
del', dat van beide merken voor
1.999 gulden in de winkel staat.
Dat model is echter vooral be
doeld voor eerste kopers en
lichte gebruikers, die weinig of
niets zullen merken van ge
noemde verschillen. De duur
dere modellen ontlopen elkaar
nauwelijks. Compaq heeft in te
genstelling tot Packerd Bell wèl
beter ingespeeld op hetfeit dat
veel mensen inmiddels ISDN
gebruiken en dus weinig heb
ben aan de ingebouwde mo-
Eén van de nieuwe modellen van Compaq in het assotiment voor
2000. foto pr
dem. Optioneel wordt een USB-
ISDN adapter aangeboden,
voor de adviesprijs van 259 gul
den.
Packard Bell verraste bij de pre
sentatie met het aanbod van
gratis internet voor de levens
duur van de computer. Inmid
dels wordt te hooi en te gras
(bijna) gratis internettoegang
aangeboden, maar Compaq
doet daar (nog) niet aan mee.
Wel wordt in samenwerking
met Planet Internet 50 uur gra
tis toegang gegeven en worden
er goedkope abonnementen
aangeboden. Het bedrijf heeft
daartoe het CompaqNET in het
leven geroepen, waarmee het in
feite zal gaan optreden als een
provider. Ongetwijfeld zal bin
nen niet al te lange tijd ook gra
tis internet worden aangebo
den.
Compaq kan namelijk moeilijk
achterblijven bij anderen. Met
enige bravour werd dan wel ge
steld dat 'we geen boodschap
hebben aan wat de concurren
tie doet', maar de neus van
Pinochio zou flink gaan groeien
bij een dergelijke leugen. Maar
Compaq vaart wèl een eigen
koers en dat kan natuurlijk ook
als je de grootste bent. Zoals
bijvoorbeeld bij het software
pakket dat wordt meegeleverd.
Packard Bell zet alles er alvast
op, terwijl de koper van een
Presario het pakket voor het
grootste deel moet bestellen. Bij
elke computer krijgt de koper
vier punten waarmee bepaalde
software-titels kunnen worden
aangeschaft. Daarvoor hoeft dat
alleen 25 gulden verzendkosten
te worden betaald, maar het
voordeel is dat je zelf bepaalt
wat er op de pc wordt geïnstal
leerd en niet.
Muis van Logitech zonder staart
Het bureau ligt altijd vol. Des
ondanks liggen verbindingska
bels tussen de verschillende ap
paraten die aan de pc hangen
slechts zelden in de weg, omdat
ze na aansluiting redelijk sim
pel weg te werken zijn. Behalve
de muis. Die vraagt uiteraard
om beweging en niet zelden
maakt zijn 'staart' ruzie met de
andere zaken op het bureau.
Nu is daar inmiddels een'serie
producten voor in de handel,
die dat probleem grandioos op
lossen. De infrarood-muis
werkt al prima, maar heeft als
nadeel dat er altijd zichtcontact
moet zijn tussen muis en 'ont
vanger'. Een kopje koffie kan de
communicatie al in de weg
staan. De radiografische muis is
dan de beste oplossing.
Als eerste in een nieuwe serie
radiografische producten is de
ze maand door Logitech een
nieuwe Cordless Mouseman
Wheel op de markt gebracht.
Drie knoppen en een scrollwiel
annex drukknop telt het bijzon
der goed in de hand liggende
apparaatje. Die knoppen zijn
natuurlijk naar eigen wens te
programmeren middels de bij
geleverde software. De plaatsen
waar de hand de muis vastheeft
zijn bekleed met speciaal zacht
materiaal. De duimknop aan de
zijkant geeft de RSI-gevoelige
wijsvinger misschien nog wel
het meeste rust als hij wordt af
gesteld op dubbelklikken. De
twee AAA-batterijtjes in de
muis hebben volgens de fabri
kant bij normaal gebruik een le
vensduur van zes maanden tot
een jaar. De adviesprijs be
draagt 129 gulden