The Cats: 'Het blijft zonde' I TV WEER f Het Gesprek van de Dag 119 ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1999 COMMENTAAR Donkere uren Oost-Timor De Verenigde Naties en de buitenlandse pers verlaten doodsbang Oost-Timor, en dat is geen best teken voor de al een kwart eeuw door geweld geteisterde Indonesische provincie. Net na het zo on verwacht rustig verlopen referendum over onafhankelijkheid van de door Jakarta geannexeerde Portugese oud-kolonie, maakt Oost- Timor een van zijn donkerste uren mee. Pro-Indonesische milities nemen met bruut geweld simpelweg de macht over. Het lijkt er daarom al niet echt meer toe te doen wat vandaag de uitslag van de door de VN gecontroleerde volksraad pleging zal zijn. Een oplossing is er waarschijnlijk geen stap dich terbij mee gekomen. Geweld is op Oost-Timor helaas niets nieuws. Maar wat de uitbar sting van deze week extra bedreigend maakt, is het alles-of-niets karakter ervan. De milities lijken na het referendum van maandag een paar dagen nodig te hebben gehad om de waarheid tot zich te laten doordringen, maar die heeft ze nu in het gezicht geslagen: de onverwacht hoge opkomst betekent voor hen slecht nieuws. Ieder een ging er immers van uit dat de voorstanders van onafhankelijk heid wel zouden varen bij een hoog percentage stemmers. Het is waarschijnlijk uit pure frustratie dat de milities zich nu zo niets ontziend tegen alles en iedereen keren. Ze weten dat ze het politieke spel verloren hebben, en dan ligt er nog maar één moge lijkheid: dood en verderf zaaien. Iedereen beseft namelijk dat een volslagen ontregeld Oost-Timor niet op eigen benen zal kunnen staan, en dan bij gebrek aan beter deel van Indonesië zal blijven. De wereld is immers niet bereid een vredesmacht te sturen, en Ja karta wenst die ook niet. Een andere verklaring wil dat het altijd al onwillige Indonesië hier van het begin af aan op heeft aangestuurd. Dat er sprake was van een strategische meesterzet: geef de wereld de indruk dat de Timo- rezen over hun eigen toekomst kunnen beschikken, wetend dat ze massaal vóór onafhankelijkheid zullen stemmen. Lok op die ma nier de woede van de milities uit, laat de zaak volstrekt uit de hand lopen, en constateer dan dat zelfstandigheid onder deze omstan digheden helaas uitgesloten is. Alles blijft vervolgens bij het oude. Het maakt voor de Timorezen zelf weinig uit welke van de twee verklaringen de juiste is, omdat de onontkoombare conclusie in beide gevallen dezelfde is: de provincie staat voorlopig nog niet op eigen benen. Hoe dan ook hebben de rede en de hoop het hier weer afgelegd tegen de botte kracht van bruut geweld. Liefde met TV-Westmethode Journaals kijken wij de laatste tijd via de TV-Westmethode. Een aanpak die we van harte aanbevelen aan iedereen die ho rendol wordt van dat gedoe over Maxima Zorreguieta. Het geeft zo veel rust. De methode hebben we overge nomen van een paar kennissen, die de zender TV West alleen maar interessant vinden als daarop beelden uit hun geliefde Leiden zijn te zien. Helaas voor hen richt de regionale zender zich vooral op nieuws uit Den Haag en omstreken. Wat ze on geveer netzo boeiend vinden als verslagen van de bestuursverga dering van de postduivenvereni ging Oost-Knollendam. Zij nemen de nieuwsuitzendin gen van TV West daarom op vi deo op en bekijken die vervol gens met de afstandsbediening in de aanslag. De presentatrice hoeft bij het begin van een nieuw item maar de woorden 'In Den Haa...uit te spreken, of ze rossen de band met de fast- forwardknop weer vooruit. Ge oefend als ze zijn, slagen ze er zo in de nieuwsuitzendingen van TV West - die normaal al gauw een kwartier duren - tot één a anderhalve minuut terug te brengen. Met diezelfde snelheid gaan we sinds een paar dagen door de journaals. Alleen reageren wij niet op 'In Den Haa...maar op de woorden 'Kroonprins Wil- lem-Alex...en 'de Rijksvoorli... Ook als we de vrolijke blonde kaaskop van onze troonopvol ger in beeld zien verschijnen, drukken we voor de zekerheid maar op het knopje 'ff. Niet om plotseling ontloken re publikeinse gevoelens, maar vanwege de schaamte om het gezamenlijke geklungel van ver slaggevers, Koninklijke familie en Rijksvoorlichtingsdienst. Fijn dat Willem-Alexander een nieu we vriendin heeft, en leuk dat het nieuwe lid van de koninklij kefamilie nu een keer geen Duits accent heeft. Weer eens wat anders, zullen we maar zeg gen. Maar waarom moet daar zo idioot over gezwegen wor den? En waarom moeten daar meteen vele minuten journaal aan gespendeerd worden, vol dwaze klopjachten op een im mer goedmoedig zwijgende kroonprins? Hopen ze hem zoenend met Maxima aan te treffen op de achterbank van de koninklijke limousine? Verwachten ze dat, als ze maar met genoeg verslag gevers zijn, dat hij zich toch ge dwongen voelt zijn relatie op te biechten? De enige leuke reportage was die in het Journaal van donderdag avond, waarin verslag werd ge daan van die malle fake-foto in de Telegraaf en alle andere mis sers in de pers. Hartstikke hypo criet natuurlijk - het Journaal kon fijn relativerend doen, en tegelijk een paar minuten Mdxi- ma meepikken - maar toch ook wel weer treffend. De kroonprins is verliefd, en wij worden gek. wil buys Zomers warm 'It looks like the summer is over' (hit van Dusty Springfield): daar leek het halverwege de maand augustus op. Ondertussen weten we beter. De septemberzomer draait dezer dagen op volle toeren. In vrijwel de hele regio wordt het vanmiddag zo'n 27 graden. Deze formidabele temperaturen worden bereikt onder een meestentijds wolkenloos zwerk bij niet meer dan een matige oostenwind. Morgen is het opnieuw zomers warm met vergelijkbare maxima als vandaag. Ook de zon is van de partij, maar later op de middag en in de avond kan er wat meer bewolking binnenschuiven van een storing boven Frankrijk. Ook een bui is niet geheel uitgesloten. Het is dit weekeinde trouwens vijftig jaar geleden dat de thermo meters helemaal uit hun dak gingen. Op 5 september 1949 werd in Den Helder 32,6 graden gemeten. Dat is de hoogste tempera tuur die daar ooit in de nazomermaand is geregistreerd. Na 1949 is het daar nooit warmer geweest dan 27,3 graad op de zesde in 1958 en de topper van 5 september 1949 is in andere zomer maanden slechts drie keer overtroffen. Dat was op 20 au gustus 1932, 3 en 4 augustus 1990 en met 33,9 graad op 12 juli L923. In onze regio werd het in Oude Wetering 33,4 graad. Na het weekeinde wordt het tijdelijk wat minder fraai. Er komt meer bewolking en de kans op een bui neemt toe. Als de atmosfeermodellen gelijk krijgen stevenen we tijdens de tweede helft van volgende mmj week echter opnieuw af op zomerse temperaturen. ||§sS Een nieuw hogedrukgebied op het Europese vasteland zou deze condities kunnen bewerkstelligen. Tenslotte gisteren: in Bloemendaal werd het 24,5 graad en met 25,2 noteerde het KNMI de eerste zomerse dag in september sedert 1992. De hoge temperaturen werden bereikt bij veel zon maar in de late middag kwam er veel sluierbewolking binnendrijven. jan visser Van de bouwsteiger naar het podium en terug Het levén van de artiest is vluchtig. Zo zijn ze bekende Nederlanders, zo hoor je tijden niks van ze. Even geen hit of show en De Beroemdheid gaat schuil achter vergeten kleed kamerdeuren. De rubriek 'Gedoofde Sterren' zet die deuren weer open. Vandaag afleve ring negen, de laatste. In deze afsluiter aandacht voor The Cats uit Volendam, ooit de grootste hitmachine van ons land. Uitvinders van de palingpop, vrienden die collega's en zakenpartners werden. En toen ging het fout. „We spreken elkaar nooit meer." „The Cats krijg je nooit meer bij elkaar.' Ze zwaaien weer naar elkaar, als ze elkaar in het dorp tegen komen. En dat is heel wat. Maar het blijft bij een groet, meer niet. Daarvoor is te veel ge beurd, met The Cats onderling. „Toen Piet Veerman per se solo wilde, stootte hij ons daarmee het brood uit de mond. De rest bleef achter zonder inkomen", vertelt Jaap Schilder. „Zoiets blijft heel lang zeer doen." Jaap Schilder was destijds gitarist en pianist van The Cats. Maar moest weer gaan metselen, toen de groep ter ziele ging. „Aan ons is ik-weet-niet-hoe- veel verdiend. Zelf kregen we er maar een schijntje van." Giganten, waren ze. Eén van de meest succesvolle popgroepen van Nederland, meldt de Popencyclopedie onomwon den. Befaamd vanwege hun close-harmonyzang. Beroemd door hun hits, die overal in Eu ropa scoorden. Tussen 1966 en 1978 jaarlijks minstens twee grote Top-Veertig noteringen. Zo in trek dat nummers als Lea, Marian, Be My Day, Vaya Con Dios en One Way Wind uit groeiden tot evergreens. Nog al tijd zijn ze als Arbeidsvitaminen op de radio. Jaap Schilder (56 jaar) weet het allemaal nog precies. Hoe hij als jochie samen met Piet Veer man zong. Dat hun dorpsgeno ten Cees Veerman (gitaar, zang) en Arnold Mühren (bas, zang) ook een muzikaal koppeltje vormden. Later, toen drummer Theo Klouwer zich bij het vier tal voegde, noemden ze zich The Cats. Ontdekt bij een talen tenjacht in Landsmeer door Ve ronica-platendraaier Jan van Veen. Doorgebroken nadat ze in 1968 beroepsartiesten wer den. Nog altijd heeft Jaap Schil der het kenmerkende Cats- ringbaardje uit die tijd, nog im mer heeft zijn haar het model dat in hun succesjaren zo in de mode was.Al was het toen nog veel langer, hoor." Ach, toen. Noem een jaartal en hij zegt welke hit ze destijds hadden. Noem een plaatsnaam en hij weet uit zijn hoofd hoe de grootste feestzaal daar heet. „Kermissen, feesten, concerten, we stonden overal. Bijna elke dag om half vijf reed het busje voor om ons thuis op te halen. Samen reden we dan het land in. Later kwam daar het buiten land bij. Toen we die grote hits kregen, reisden we half Europa af voor televisieklussen. In West-Friesland hadden we fans die ons tot in Zweden volgden. En overal meedeinen met die handel." Een poging om ook Amerika te veroveren, strandde. Wel braken ze door in Indone sië en Suriname, zodat ze ook in die landen op tournee gin gen. Zijn ogen glimmen als hij praat over de gouden jaren. „Een gekkenhuis, was het. Elke dag maakten we wat anders mee. En alles was prachtig. Vanaf mijn veertiende had ik in de bouw gewerkt. Zingen deed ik alleen 's avonds. Maar toen we van onze hobby ons beroep konden maken, was dat de kans van ons leven. Ik leefde voor de muziek. Wij allemaal, eigenlijk. Daarom was het zakelijk wat amateuristisch geregeld, in die tijd. Ik weet nog dat we met Lea op nummer één stonden en dat we voor 125 piek speelden in het Heerenloogement in Pur- merend. Honderdvijfentwintig piek met z'n zessen, want onze manager Jan Buys deelde ook mee. Kom daar nu eens om. Als jevandaag de dag op nummer één staat, kun je zo 25 duizend gulden voor een optreden wa gen. Bij ons was het niet om het geld begonnen. Van de zakelijke dingen hadden we ook geen verstand. Piet werkte als kraan drijver, Arnold zat in de com- n puters, Cees zat op kantoor en Theo was loodgieter. We waren gewone jongens uit Volendam. Dan ben je allang blij als de mensen overal je muziek willen horen en dat ze je platen ko pen. Achteraf gezien hadden we het zakelijk natuurlijk allemaal anders moeten doen. De pla tenmaatschappij heeft heel goed gezeten met ons. Maar die dingen weet je niet als je daar voor het eerst met je vrienden en je gitaar aankomt. Dan vind je het gewoon leuk om een plaatje te maken. Al dat zakelijke weet je pas ach teraf. Net zoals ik nu weet dat we nooit hadden moeten stop pen. We hadden het jaren kun nen volhouden. Net als BZN. Zo had ik het ook willen doen: drie keer in de week het land in voor een optreden en ieder jaar een cd met nieuw werk waar van je weer een hitsingle pro beert te halen. Dat is toch een pracht manier om je geld te verdienen?" In 1974 hadden The Cats het gehad. Met een groots af scheidsconcert namen ze af scheid van het publiek. En dat was dat. Dachten ze. Maar een jaar later speelden ze opnieuw samen. In 1980 zetten ze er - na een tegenvallende platenver- koop - weer een punt achter. Ze gingen terug naar hun oude werk. Maar jawel: drie jaar later scoorden ze met La Dilligence opnieuw een hit. In die laatste Jaap Schilder: terug in de bouw. succesgolf ontpopte zanger Piet Veerman zich steeds nadrukke lijker als het boegbeeld van de groep. Hij nam afstand van de rest van de band. Daarom was de buitenwacht niet verbaasd toen hij aankondigde alleen verder te gaan, als solozanger. Waarom? Jaap Schilder maakt de bekende beweging tussen duim en wijsvinger. De centjes. „We pakten samen tien procent van de platenverkoop. Of je dat geld nou in je eentje hebt of met z'n zessen moet delen. Re ken het verschil maar uit." De andere Cats vonden dat Piet Veerman het niet kon maken om op te stappen. „We hadden er ook afspraken over op papier staan. Samen zaten we in een Vennootschap onder Firma. Door weg te gaan, maakte hij ons brodeloos." Het kwam zelfs tot een rechtszaak waarbij ze hun zanger wilden dwingen om te blijven. De rechter stelde Piet Veerman in het gelijk. Hij mocht solo. „Want moderne slavernij is afgeschaft", aldus het vonnis. Einde Cats dus. Het lied was uit. Drummer Theo Klouwer belandde weer in de bouw, bas sist Arnold Mühren stortte zich op zijn geluidsstudio en gitarist Cees Veerman was al eerder naar kantoor teruggegaan. Jaap Schilder moest terug naar ce- mentkuip en troffel. „Ik kreeg nog wat royalties, maar daar kon ik niet van rond komen. Vooral niet toen de belasting van de voorgaande jaren ook nog kwam. Met drie opgroeien de kinderen krijg je dan wel wat FOTO OPD JOOP BOEK te verwerken. Ik heb mijn auto verkocht en mijn hypotheek opgetopt om er financieel een beetje uit te springen. Maar maak er nou geen drama van, van die stap terug naar de stei ger. Bouwen is ook creëren. Met de troffel heb ik mooie din gen gemaakt. En als je lichaam weer aan het werk is gewend, gaat het wel weer." Toch probeerden Mühren en Schilder het in 1993 opnieuw in de muziek. Met Jan Akkerman maakten ze een paar cd's die lovende kritieken kregen, maar geen commercieel succes wer den. Het bleef dus de bouw, voor Jaap Schilder. Nog steeds staat de twaalfsnari- ge gitaar bij hem in de kamer, ook al raakt hij het instrument nauwelijks meer aan. Het lukt niet meer. Vorig jaar kreeg hij een herseninfarct. „Ik kan niet meer wat ik wilde. Het tokkelen lukt niet meer." Ook het kijken wordt moeilijk, zodat hij niet meer kan werken. „Gelukkig geniet ik erg van mijn kinderen. En alle herinneringen zijn mooi. Af en toe komen er nog fans langs om bij te praten. Van een paar krijg ik ieder jaar nog een kaartje met de kerst of met m'n verjaardag." En altijd is er weer die vraag. Die ene, waarop hij het antwoord al klaar heeft. Nee dus. „Nee. The Cats krijg je nooit meer bij el kaar. We spreken elkaar nooit meer. Er is te veel gebeurd. Maar zonde blijft het." jan vriend Jochem De laatste keer dat ik Jochem zag, was hij overleden. Ik heb nog staan bidden aan het voeteneind van zijn bed in het ziekenhuis. De dag daarvoor had hij me tijdens het bezoekuur de mantel uitgeveegd. Hij kon heel streng zijn. Hoe kon ik een Nederlands elftal be denken zonder Davids in de midden linie? En waar was het artikel uit de krant over de plannen van bondscoach Rijkaard dat ik hem had beloofd? Ook had hij me bij die gelegenheid de voor delen van een sportjack uitgelegd - kijk die extra rits eens" - dat hij van Hans Jorritsma had gekregen. Hoewel we beiden wisten dat hij dat jack nooit zou dragen. Een aantal weken geleden, hij kon nog lo pen toen, was hij bij ons thuis. We zagen op de televisie wielrenners door de Alpen fietsen. Jochem begon aanwijzingen te ge ven: „Er komt een scherpe bocht naar links, dan twee kilometer vlak en dan begint JOOST PRINSEN rechts om de hoek de klim. Let maar op. Ik heb daar vaak gefietst.En verdomd, het klopte precies. Hij kende iedere bocht in het parcours. Het wordt tijd dat ik eens duidelijk opschrijf over wie het eigenlijk gaat. Een paar jaar geleden vertelde Fleur, onze jongste dochter, dat ze op een studenten feest een jongen had leren kennen die voortdurend haar hand had vastgehouden. Ze had hem herhaalde lijk gevraagd die hand los te laten. Maar hij had pre cies uitgelegd waarom hij aan dat verzoek niet kon voldoen. Een vasthoudend type met wie Fleur al vrij snel verkering kreeg. Hij heette Jochem, hij was twin tig jaar en hij studeerde iets technisch. Ik leerde hem kort daarna kennen. Bij die gelegenheid legde hij me uit hoe je de inhoud van een cilinder kunt berekenen. Nu ik erover nadenk legde hij me iedere keer dat ik hem zag wel iets uit. Niet om te schoolmeesteren maar om je te laten delen in zijn bezit. Hoe je ergens kon ko men, hoe je taarten moest bakken of hoe het precies zat met het getal pi. Indringende betogen, met zoveel charme overgoten dat het mij soms moeilijk viel om bij de les te blijven. Een lieve jongen, een kind nog. Eind vorig jaar bleek hij een fatale vorm van kanker te hebben. Hij accepteerde zijn ziekte als een natuur lijk iets dat op het pad kwam van „de gelukkigste mens ter wereld", zoals hij zich ooit noemde. Er verza melde zich een bonte stoet van mensen om hem heen. En in allemaal bleek hij ooit een klein stukje van zich zelf geplant te hebben. Schatplichtigen waren we, al eiste hij de schuld nooit op. Wel moesten we in zijn buurt op onze woorden passen want fouten kon hij snel afstraffen. Misschien de enige manier waarop zijn brille nog een uitiveg kon vinden. Hoe het in dat laatste jaar precies zat met die verke ring weet ik eigenlijk niet. Dat deed er ook niet zoveel toe want wie eenmaal in zijn ban was, kwam daar moeilijk van los. Bovendien had hij zo zijn eigen op vattingen. Verkeringen konden uitzijn, maar ze wa ren eigenlijk aan. Mensen konden sterfelijk zijn, maar in feite hadden ze het eeuwige leven. Hij was het opti misme i>er voorbij. Optimisme was iets voor pessimis ten. Hij was zijn eigen regisseur, hij had zijn eigen ze kerhedenEn vandaar uit kon hij je beetpakken en niet meer loslaten. En daarom is hij er nog. por de luit en jteindr nog dagen E vett Nog 119 dagen en li nieuwe millennium aan. Reden voor deLeme om in een dagelijks 0m z: terug te kijken op bp zijn rijke gebeurtenisseTs^j plaatsgrepen op coHor' ponderende data ir gelopen 1000 jaar. Ijp q week: 30 aug 1797: Frankenstein geboiF aug 1997: prinses Un ,s g overleden; 1 sep 18fop2S haus brandt af; 2 seArnh grote brand Londeif"11 s 1976: einde aan q Mars; 4 sep 1888: Gjvemi Eastman bedenkt K pen' 4 SEPTEMBER 1888 L Hij schrijft nog z'n eig£e, f mecampagne, met slo£ 'Wanneer u op het knccT drukt, dan doen wij de George Eastman krijgt* e de drempel van de twii eeuw voor elkaar dat nf s van de gewoonste dingP®?r gaan maken. Klik, klik,a e een geweersalvo. Zodrf Amerikaanse uitvinder september 1888 z'n eer v< ne camera met rolfilm patenteerd, slaagt hij ellCl 1900 een toestel te fabi dat de gewone man voi dollar kan kopen. 'Een; mera moet net zo gemj zijn als een pen', word| de lijfspreuken van Eas Ook het woord 'Kodal eeuw zal doorstaan, is ding van deze Amerika dat Kodak met z'n letta lekker sterk woord is d| taal hetzelfde klinkt'. 2 rijst snel, maar Eastmal in de schijnwerpers sta hij eens wordt aangehcj zegt hij tegen de agentjf1 George Eastman'. Het woord: 'Dat willen ze ii stad allemaal wel zijn'.; maart 1932 nodigt hij v den uit. De uitvinder, qalsei veld door ziekte, teken-idei ste wil en zwaait het get we weer uit. Er klinkt een in g° zelfmoord slaagt. In eelerm scheidswoord staat: 'Afe ee vrienden: Mijn werk isfnen Dus waarom nog langj'n 0 ten? G.E.'. henk ruul* lac Suske en Wc ïtjari in het Bereft6® ir ee Het Berenbos van Ou\^ vai Dierenpark in Rhenen|erjjj hoofdrol in het nieuwste tuur van Suske en Wisl Berenbeklag wordt op u tember aangeboden af rentuindirecteur Gerai^. f en Paul van der Valk, ee] Jeugdzaken van de Diedac scherming. lren In het Berenbos in Rhèjan. worden sinds acht jaaij ov, waarloosde Europese kn u gevangen. De meeste Crsc] zijn in Oost-Europa gever, kermis- of dansberen. Berenbos wonen ook 5, beren die totaal uitgep aangetroffen in Oost-E bossen. |n| Suske en Wiske zijn infi^j; renbeklag op vakantieSMii kije. Daar treffen zij ee artiest die beren misbr veel omzwervingen rei ke en Wiske de dieren 1 gen zij ze naar het Berj Striptekenaar Paul Gee zich door een bezoek T dierentuin inspireren. MENSELI YOUP VAN 'T HEK luie uit. De VARA heeft de 8 vastgelegd voor een ou 1 conference. Het progra wordt niet vooraf opgerj Youp treedt vrijdagavoif cember op in de AmsteJ Stadsschouwburg: de V zendt de show rechtstrl Volgens de omroep zal I afc Hek de kans te baat ne| op zijn vertrouwde wijze tend, zingend én schelj te leggen dat alle ophelaat de millenniumwisselinj voorbarig is. Een eeuwpatt mers honderd jaar en n;is dus de vooraankondigifof j programma. fen De opnamen van het vi?"'n van de filmserie INDIAjhui NES beginnen pas in 2' gens het Britse showbii reau Wenn heeft het tri» de eerste drie films (Gf i27. cas, Steven Spielberg Warsacteur Harrison Fineer, eerder tijd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 2