Ahold fuseert niet
ten koste van alles
Bouwbedrijven bijten hun tanden stuk op Duitsland
Economie
Vries pakt illegaal
"izoenswerk hard aan
Breedste zeereus ter wereld
IJDAG 3 SEPTEMBER 19999587
ouwbedrijven NBM-Amstelland en HBG
Oen grote problemen in Duitsland. NBM-
itelland verloor de eerste helft van dit jaar
70 miljoen gulden bij het dochterbedrijf
fcich met projectontwikkeling bezighoudt.
heeft het lek bij bouwbedrijf Wayss
l nog altijd niet boven water en lijdt jaar
verwachting 100 miljoen gulden verlies in
island.
B-Amstelland zag de winst in de eerste helft
pit jaar verrassend met 41 miljoen dalen tot
55 miljoen gulden. De grootste huizenbouwer
van Nederland, 5.000 woningen per jaar, werd
getroffen door het stilleggen van drie projecten.
Dat kostte het bouwbedrijf negen miljoen. Nog
een miljoen gulden meer raakte het bedrijf kwijt
aan de projectontwikkeling in Duitsland waar
enkele jaren geleden GFG werd overgenomen.
Sinds 1998 heeft NBM alle aandelen in handen
en is men het bedrijf grondig aan het doorlich
ten. Daarbij rollen de lijken uit de kast, wat het
bedrijf noopte tot een extra afboeking van 58,6
miljoen gulden.
NBM Rail, de van de NS overgenomen railbou
wer, leed de eerste helft van dit jaar een verlies
van zes miljoen, tegen een winst van acht mil
joen gulden in de eerste helft van 1998. „Oor
zaak is het uitblijven van orders. Volgend jaar is
er werk genoeg", aldus bestuursvoorzitter Van
Bussel. „Het ene jaar zit het personeel thuis dui
men te draaien en het jaar daarop lopen ze zich
de benen onder het lijf uit. Dat is al jaren zo. Het
werk zou beter gespreid moeten worden."
Bij concurrent HBG hebben ze inmiddels flink
hoofdpijn van hun Duitse avonturen. De over
name van Wayss Freytag enige jaren geleden
is een compleet drama geworden. Met de ver
wachte 100 miljoen gulden verlies van dit jaar
erbij geteld, komt de totale schade voor HBG op
900 miljoen gulden. Opk voor volgend jaar
wordt nog geen winst verwacht. HBG is inmid
dels een rechtszaak begonnen tegen Agif, het
bedrijf waarvan het W&F kocht. HBG wil in elk
geval de 200 miljoen terug die het voor de aan
delen betaalde.
Het onverwacht grote verlies in Duitsland, HBG
dacht na een reorganisatie de zaak op poten te
hebben, zorgde er voor dat de nettowinst in het
eerste halfjaar gelijk bleef aan de 59 miljoen gul
den uit de eerste helft van 1998. De omzet daal
de met 300 miljoen tot 4,8 miljard gulden.
NS sluiten binnen drie jaar het
Wagenbedrijf in Amersfoort.
Daardoor verliezen 160 werkne
mers hun baan. Het spoorbe
drijf moet dicht vanwege moor
dende concurrentie. Op de Rot
terdamse Maasvlakte zetten de
NS een compleet nieuw onder
houdsbedrijf op.
Samen met de vakbonden
spraken de spoorwegen giste
ren over een sociaal plan. Vol
gens woordvoerder van FNV
Bondgenoten is de boodschap
gelaten ontvangen. „Er zijn al
zoveel reorganisaties geweest,
de mensen hebben het zien
aankomen." Niettemin is de
opheffing van het bedrijf vol
gens Elise Merlijn 'een drama'.
„Bij de reorganisaties is steeds
het principe van wie het laatst
komt gaat er het eerst uit. Daar
door is de leeftijd van de mees
te mensen hoog. Die zie ik niet
massaal naar Rotterdam ver
huizen." De FNV eiste van de
NS looncompensatie-regelin-
gen voor personeel dat buiten
de spoorwegen een baan vindt,
aldus Merlijn.
Het Wagenbedrijf repareert
spoorwegmaterieel waarmee
door heel Europa goederen
worden vervoerd. In het kleine
onderhoudswerk en reviseren
van wagons is het Amersfoortse
bedrijf sterk.
3'
1 Iff!
Werkgevers kunnen internet blokkeren
Werkgevers kunnen opgelucht ademhalen. Software-im-
irteur WinRoute komt met speciale software waarmee het in-
aetgebruik van werknemers kan worden beperkt. Met het
igramma WinRoute Pro kan een beperkt aantal sites (inter-
agina's) worden ingesteld die werknemers kunnen raadple-
Daarnaast is het mogelijk een tijdslimiet te programmeren,
der biedt het programma volgens de importeurs ook nog
is bescherming tegen computerkrakers. „Vooral ondeme-
:rs kunnen nu eindelijk het internet veilig en effectief gebrui-
als informatiebron", aldus WinRoute.
shore wil meer eerlijke concurrentie
De bedrijven in de Nederlandse offshore-industrie
ende eerlijke concurrentie in Europa. Vooral de Britse markt is
en e peilijk toegankelijk, terwijl de Nederlandse wel open is. Daar-
i1 ondervinden de toeleveringsbedrijven in de olie- en gassec-
ende i duidelijk nadeel. Die boodschap brengt directeur R. Rosen
en e jobson van de branchevereniging IRO volgende week over
staatssecretaris Ybema van economische zaken tijdens een
maünoeting in het Schotse Aberdeen. Daar bezoekt de bewinds-
nder im Nederlandse bedrijven op de internationale vakbeurs.
delegatie is met dik zestig ondernemingen de grootste uit de
jchiedenis van de Nederlandse offshore-industrie. Rosen Ja-
bson hoopt dat Ybema een en ander in Brussel zal bepleiten.
emanning mag na jaar naar huis
kVerdam De vijftienkóppige Oekraïense bemanning van de
ii de ketting gelegde zeesleper 'Gepard' is gisteren na een jaar
ar huis vertrokken. De mannen ontvingen al die tijd geen sa-
is, omdat de rederij dat weigerde te betalen. Deze week
jgjn ,je eigenaar plots met het geld over de brug. Door een fi-
ncieel geschil tussen eigenaar Satco, manager Oreo en
leepswerf De Schelde lag het schip al meer dan een jaar aan
ketting in Vlissingen. De Internationale Zeelieden Vakbond
F) kreeg maandag te horen dat de repatriëringskosten, juridi-
1 ie kosten en het salaris van de bemanning waren betaald,
igens de ITF weigeren reders in landen als Rusland en Oekra-
geregeld bemanningen te betalen. Rederijen zouden geïnfil-
■ijkenf ziJn d°or de Russische maffia en criminelen.
[eer drukte Waal mogelijk via radar
iith» Het scheepvaartverkeer op de Waal kan de komende ja-
met twintig procent groeien door een nieuw verkeerbegelei-
i 1 ld systeem (VTS), dat Rijkswaterstaat gisteren bij Lobith in
iruik heeft genomen. Op dit moment varen er jaarlijks onge-
T 165.000 schepen over de Waal. Het VTS is ontwikkeld door
ed met'Apcldoomse bedrijf HOT, ontstaan uit een voormalige divi
de uïtevan Hollandse Signaalapparaten. Het ruim zes miljoen gul-
eerj kostende radarsysteem bestaat uit een verkeerscentrale in
Waalhaven bij Nijmegen, vijf onbemande radarposten en
e marifoonposten. Via de radar is veel beter zicht op de ge-
rlijke en nauwe Waalbochten mogelijk, zodat de schepen
Mer kunnen doorstromen.
LïïuON ENW verwacht meer winst
I wJrn Energiebedrijf NUON ENW rekent voor 1999 op een
■■1st van 450 miljoen gulden. Dat is 15,4 procent meer dan de
ca bedrijven vorig jaar voor de fusie samen behaalden. Sinds 1
zijn ENW, EWR, Gamog en NUON opgegaan in NUON
aesjV. Het nieuwe bedrijf noteerde in de eerste zes maanden
dit jaar een omzet van 3,6 miljard gulden. Hoeveel de winst
ct bedraagt, wil het energieconcern niet kwijt. „Het is meer
i de helft van de verwachte 450 miljoen", zegt een woord-
rster. Energiebedrijven draaien in het eerste semester altijd
=r dan in het tweede.
iderscheiding voor Joh. Enschedé
Joh. Enschede Stamps Security Printers BV heeft het
bpese predikaat Qualified Company gekregen. De onderne-
Jg, een volle dochter van geldmaker Joh. Enschede, kreeg de
ierscheiding op basis van de uitkomsten van een onderzoek
Jr 33 beleids- en bedrijfsaspecten binnen het bedrijf. Het on-
fcoek werd uitgevoerd door de European Foundation for Bu-
Iss Qualification (EFBQ). Joh. Enschedé Stamps maakt jaar-
1 zo'n twee miljard post- en waardezegels. De Haarlemse
jiucten gaan naar 65 landen in de wereld. Het bedrijf heeft
iropa een marktaandeel van vijftien procent.
it venture Shell met BASF
i Het Brits/Nederlandse olieconcern Shell gaat samen
I het Duitse chemieconcern BASF voor 500 miljoen dollar
d miljard gulden) een chemiefabriek bouwen in Singapore,
f eind 2002 moet daar worden geproduceerd. Beide con-
Jis hebben een belang van vijftig procent in de joint-venture.
ant
iganpbeid kunnen verrichten. Hij wil
daarom met Arbeidsvoorzie-
illegale seizoensarbeid ning gaan praten om beter op
voortaan keihard opge- de vraag naar personeel tijdens
Met deze waarschuwing het oogsten te anticiperen. Ver-
de minister De Vries (so- der wijst hij erop dat asielzoe-
kaken) een nieuwe aanpak kers enig soelaas kunnen bie-
por de problemen die zich den.
jks voordoen in seizoens- Volgens PvdA-Kamerlid
als bollenpellen, fruitpluk- Noorman hebben zich dit jaar
ti aspergesteken. 2.500 asielzoekers gemeld voor
gens de minister neemt de seizoensarbeid. De helft werd
liteit in de land- en tuin- goedgekeurd, maar slechts 400
enorme proporties aan. mensen werden aangesteld,
gaat niet meer om een en- Veel te weinig, vond Noorman,
illegaal die een baantje Staatssecretaris Hoogervorst
en er een vindt. Nee, er (sociale zaken) had geen goed
soms enorme organisa- woord over voor de agrarische
phter die illegale arbeid in sector die zelf de kosten voor
tland regelen." De Vries een premieverlaging van sei-
dat onacceptabel. zoensarbeiders zou ophoesten,
idat boetes volgens hem maar. dat nu weigert. Hooger-
fschrikmiddel niet meer yorst noemde dit een gebrek
en, wil hij strengere maat- aan solidariteit binnen de land-
In nemen. Hij heeft daar- en tuinbouw. Hij is niet van
al met justitie gesproken, plan een nieuwe regeling te be-
ït uiterste geval wil De denken. Behalve het CDA kon
5edrijven zelfs stilleggen. de Kamer zich daarin vinden,
minister betoogde giste-
de Kamer dat er voldoen-
:nsen zijn die seizoensar-
rotterpamOp het uiterste puntje van de
Maasvlakte ligt tot en met zondag het
breedste schip ter wereld en de op vier na
grootste. De onder de vlag van de Bahama's
varende Sea World lost ruim 450.000 ton
ruwe olie bij de Maasvlakte Olie Terminal
(MOT). De Sea World is 79 meter breed en
360 meter lang. De tanker, gebouwd in
1978 met een dragend vermogen van
491.120 ton, begon zijn werkzame leven als
'Nanny'. In 1998 dreigde de sloop maar
Frontline bracht het reuzenschip weer in de
vaart. Het is een van de 82 Ultra Large Cru
de Carriers die er sinds 1976 gebouwd zijn.
Daarvan is de helft al gesloopt, ondanks het
feit dat deze hele grote schepen, mits goed
onderhouden, een 'werkzaam leven' hebben
van dertig jaar. De zeereuzen kunnen niet in
elke haven terecht. En als er wat mis gaat,
dan is het milieu-risico ook gelijk heel erg
groot, aldus MOT-manager L. Kloet giste
ren. De Sea World zou oorspronkelijk nog
groter worden, namelijk 700.000 ton. Maar
nog tijdens de bouw is het tonnage dras
tisch teruggebracht, aldus kapitein E. Jack
son. Het oorspronkelijke plan verklaart
waarom het schip zo breed is. Het schip
kwam één keer eerder naar Rotterdam: in
1995 onder een andere naam. De door de
Sea World aangevoerde olie is bestemd
voor de Shell-raffinaderijen.- De olie is van
uit het schip rechtstreeks naar Europoort en
Pemis gepompt. De MOT beschikt over een
opslagcapaciteit van 4,2 miljoen kubieke
meter, verdeeld over 36 enorme opslag
tanks. De allergrootste tanker is de Jaare Vi
king (564.763 ton) die vaart voor de rederij
van de Griek Lucas Haji-loannou.
foto gpd cees kuiper
Naam: Patty Harpenau
Leeftijd: 40
Beroep: kunstenaar
Burgerlijke staat: ge
huwd
Kinderen: twee zoons
Auto: Mercedes („Een
Cabrio en ik kreeg pro
minentenkorting") 1
Hobby: schilderen foto gpo roland de bruin
Patty Harpenau is schilderes.
Onlangs werd in het Contem
porary Art Centre in Utrecht
haar nieuwe tentoonstelling 'I
have a voice' geopend. Een se
rie portretten van spraakma
kende mensen uit de afgelo
pen eeuw. Om van alle be
slommeringen daaromheen te
bekomen heeft Harpenau
zichzelf een cadeau gegeven,
tevens haar laatste grote aan
koop. Harpenau is in Enge
land een week in de leer ge
weest bij Deepak Chopra.
„Een soort Emille Ratelband,
maar dan anders. Het is heel
'down-to-earth' hoor, maar
wel spiritueel. Het is niet zo
dat we gaan zitten zingen
rondom kaarsen. Er zijn aller
lei werkgroepen en ik kwam
Donovan, Dave Stewart (man
nelijke helft Eurythmics) en
Uri Gelier (buigt lepels om
met zijn gedachten) tegen."
Een beetje prijzig was het al
met al wel, moet Harpenau
toegeven. Het weekje kost
haar 3.000 Britse pond, bijna
10.000 gulden.
Dat het weekje dat bedrag
waard is, blijkt volgens Harpe
nau uit haar slechtste aan
koop ooit. Een paar jaar gele
den volgde de kunstenaar een
avondje een cursus in het Am
sterdamse Oibibio, het spiri
tueel centrum van Ronald Jan
Heijn. „Nou dat was niet
veel", zegt Harpenau. „We za
ten met een kleine groepen
mensen bij elkaar en moesten
met elkaar gaan delen. Er
kwamen allerlei verhalen naar
boven, iedereen luisterde en
dat was het. En een enthousi
asme van een paar deelne
mers, ongelooflijk. Ze begon
nen te huilen en aan één stuk
door dank je wel te roepen. Ik
vond het niets voorstellen. Je
kunt beter via het ziekenfonds
een psychiater inhuren. Die
zegt nog wat terug."
Harpenau's beste aankoop is
haar hond Max, een blonde
Labrador. Eigenlijk een toeval
lige aankoop zo'n 1,5 jaar ge
leden. „We gingen naar een
nest hondjes kijken bij een
boer in Bunnik. Helemaal niet
met de bedoeling een hond te
kopen. Maar daar lag Max,
zo'n klein bolletje tussen acht
broertjes en zusjes. Ik wilde
hem meteen hebben. Mijn
man was in eerste instantie
niet zo enthousiast. Hij dacht
er onderuit te komen door te
zeggen dat hij geen geld bij
zich had en dat we een week
later terug zouden komen. Ik
voelde eens in mijn achterzak
en daar zat precies 800 gulden
in, het bedrag dat we nodig
hadden. Ik sta daar nog steeds
van te kijken. Normaal heb ik
nooit geld bij me. Ik ben erg
van de pinpas."
Harpenau's financiële tip is er
een voor beginnendë schil
ders. „Koop nou niet meteen
zo'n dure doos verf en dure
doeken", zegt Harpenau.
„Koop gewoon de drie primai
re kleuren en een rol behang.
Zo leer je zelf kleuren te men
gen en door te schilderen op
de achterkant van het behang
mag wel eens iets mis gaan."
Verkoop UNA
aan Reliant
gaat toch door
haarlem gpd
Minister Jorritsma is toch ak
koord met de verkoop van
stroomproducent UNA aan
energiegigant Reliant in de VS.
Reliant betaalt 3,9 miljard gul
den voor het bedrijf, 500 mil
joen meer dan oorspronkelijk
was afgesproken. Het extra geld
is bedoeld voor de afkoop van
onrendabele investeringen.
Verder wordt nog eens 1,1 mil
jard gulden aan nieuw kapitaal
in UNA gestoken.
De verkoop zat vast op de fi
nanciële bijdrage aan de zoge
heten bakstenen. Dat zijn on
rendabele investeringen die de
stroomproducenten waaronder
UNA, in het verleden hebben
gedaan. Het betreft onder an
dere projecten voor stadsver
warming en zeer onvoordelige
importcontracten voor stroom
en gas. De kosten voor deze
bakstenen worden geschat op
bedragen tussen de 4 en 17 mil
jard gulden. Afgesproken is dat
de combinatie Reliant-UNA
zo'n 500 miljoen gulden extra
aan de aandeelhouders, de pro
vincies Noord-Holland en
Utrecht en de gemeenten Am
sterdam en Utrecht betaalt. De
aandeelhouders stellen zich ga
rant óm in totaal 1,9 miljard
gulden van de bakstenen voor
hun rekening te nemen. De op
brengst voor de aandeelhou
ders zal dus minimaal twee mil
jard gulden bedragen.
De oorspronkelijke plannen
gingen er van uit dat Reliant
UNA gefaseerd zou overnemen.
Pas in 2006 zou Reliant alle
aandelen in handen hebben.
Nu de liberalisering van de
energiesector veel harder gaat
dan gedacht, verwacht UNA dat
al volgend jaar al haar aandelen
aan Reliant zijn overgedragen.
Kamerleden in
haven Amsterdam
den haag hans jacobs
Leden van de Kamercommis
sies voor economische zaken
en ruimtelijke ordening en mi
lieubeheer zijn maandag uitge
nodigd voor een werkbezoek
aan de Amsterdamse haven, ter
voorbereiding van de nota
'Ruimtelijk Economisch Beleid'.
De uitbreiding van de haven en
de daaraan gekoppelde bouw
van een tweede grote zeesluis
in IJmuiden staat in de Tweede
Kamer namelijk nog steeds ter
discussie. Verschillende Kamer
leden vinden dat Amsterdam
maar pas op de plaats moet
maken, of zich verder moet
specialiseren en het 'grote
werk' aan Rotterdam overlaten.
Amsterdam en de provincie
Noord-Holland zijn het daar
mee niet eens.
Een van de filialen van Pathmark, de keten van Ahold in de VS. In New York City is Pathmark marktleider on
der de supermarkten. foto anp
Ahold-baas Cees van der Hoeven presenteerde gisteren
'excellente kwartaalcijfers'. De nettowinst van het moe
derbedrijf van Albert Heijn steeg met veertig procent
naar 380 miljoen; de omzet met 34,5 procent naar 17,4
miljard gulden. Het bedrijfsresultaat nam met 42,3 pro
cent toe tot 707 miljoen gulden. De VS waar inmiddels
zestig procent van de omzet en zeventig procent van het
bedrijfsresultaat vandaan komt, blijven de ster binnen
de holding.
den haag gpd
Maar mist Ahold na de aange
kondigde fusie tussen de Fran
se supermarktketens Carrefour
en Promodès niet de boot op
het oude continent? In Spanje
en Portugal is Ahold weliswaar
vertegenwoordigd, maar Duits
land, Frankrijk en Groot-Brit-
tannië zijn tot nu toe blinde
vlekken. Met de Amerikaanse
gigant Wal-Mart nadrukkelijk
op het oorlogspad, is dat een
riskante situatie.
De Ahold-topman bleef laco
niek en tegelijk blakend van
zelfvertrouwen. „Ahold wil niet
ten koste van alles meedoen
aan het fusie-circus", doceerde
hij relativerend. „Wij hebben
ons als doel gesteld de beste su
permarktketen van de wereld te
worden en niet de grootste. Als
beide dingen samenvallen is
leuk, maar zo niet, maakt het
ons echt niet uit."
Van der Hoeven ontkende
ooit een bod te hebben uitge
bracht op Carrefour en ook dat
Promodès op zijn verlanglijstje
stond. Wie er wel op staan wil
de hij absoluut niet zeggen. Hij
wilde alleen kwijt dat Ahold 'ex
treem actief is, en dat 'het
voorspelde consolidatieproces
in Europa echt begonnen is'.
De Franse fusie heeft een
voor Ahold zelfs positief effect.
„De noodzaak voor de raspaar
den in Europa om een grotere
stal te vormen, is urgenter ge
worden", aldus Van der Hoe
ven. Met andere woorden: aan
sluiting bij Ahold.
Dat de keuzemogelijkheden
minder worden en overnames
duurder, deert de Ahold-baas
weinig. De Ahold-koers blijft
duidelijk. „Alleen als we over
tuigd zijn aanzienlijke waarde
te kunnen toevoegen, die be
langrijk groter is dan de aan
koopprijs, doen we het. Onze
aandeelhouders, maar ook on
ze klanten verwachten dit."
Dat het Belgische Delhaize
onlangs in Amerika de keten
Hannaford voor Aholds neus
wegkaapte, is voor Van der
Hoeven helemaal geen ramp:
de prijs was veel te hoog. „We
blijven strakke financiële crite
ria hanteren", aldus de top
man, die er prat op blijft gaan
nooit te veel te hebben betaald
voor een overname.
Ahold floreert over vrijwel de
hele linie. Behalve in de VS is er
grote groei in Zuid-Amerika,
maar ook in landen als Spanje,
Portugal, Polen en Tsjechië was
er flinke progressie. Azië toont
herstel: de omzet steeg er met
bijna dertig procent, maar het
bedrijfsresultaat is nog negatief
(23,7 miljoen gulden).
In Nederland groeide de om
zet met 5,1 procent naar 3,9
miljard gulden. Dochter Schui-
tema deed het met een omzet
stijging van negen procent erg
goed. Albert Heijn boekte een
magere groei van 1,9 procent
en heeft te maken met een iets
dalend marktaandeel tot rond
27,5 procent. Het is volgens Van
der Hoeven allemaal tijdelijk en
te wijten aan de invoer van de
klantenkaart, enkele aankopen
en problemen met enkele pro
ductiebedrijven.
Kwartaalomzet stijgt met 34,5 procent naar 17,4 miljard gulden
