M
Duur slippertje Barney
C
WEER
Opticien Herman Bosma: het oog van Ajax
128
Huwelijk in de wolken
Het Gesprek van de Dag
DONDERDAG 26 AUGUSTUS 1999
MILLENNIUM
nog
dagen
we
help
an
Nog 128 dagen en het
nieuwe millennium brilj'
aan. Reden voor deze k end
om in een dagelijkse st
terug te kijken op belai
rijke gebeurtenissen di
plaatsgrepen op corres
ponderende data in dc L
gelopen 1000 jaar. DeziN'ed»
week: 23 aug 1948: We
raad van Kerken opgen
24 aug 1572: Bartholo
meusnacht in Parijs; 25 rdi
aug 1566: Beeldenston »vo
Den Haag; 26 aug 1976
Lockheed affaire; 27
1883: uitbarsting vulka
Krakatau; 28 aug 1988:
tientallen doden bij airlnuiz
show Ramstein. mtsl
opg
26 AUGUSTUS 1976
In haar memoires sch
beth den Uyl over één van
moeilijkste ogenblikken in
lange loopbaan van koninf
Juliana en in die van haart
Joop. Het is het moment \t 1V2
op de premier de vorstin ii
over de rol van Prins Berna 777^;
de Lockheed-affaire. 'Joop
er erg tegenop om de bood111111
schap aan koningin Julian; OP
moeten gaan brengen. Ma
het moest. Ik hoorde hem
thuiskomen, ik had op hen
wacht. 'En, hoe nam de ko:
gin het op', vroeg ik hem.
zweeg een poosje en vertel
toen: 'De koningin reageer
niet. Toen ik binnenkwam
ze te breien voor haar kleii
deren. En terwijl ik mijn ve EChi
vertelde, breide ze maar d< mei
Ze zei niets, ze reageerde n id
Het staatshoofd, zij breide'
de 26ste augustus 1976 kor litie
een eind aan alle gissingen
onderzoekscommissie Dor ake
genoemd naar de gelijknai ft v
rechter, rapporteert de reg ren
over de betrokkenheid van 1;
prins Bernard bij steekpen t
gen ter waarde van ongeve ftel
100.000 dollar. De prins bli
toegankelijk te zijn gewees
voor 'onoorbare verlangen TC
aanbiedingen' van de Ame
kaanse vliegtuigbouwer Lo
heed. Toenmalig defensiec
nister Vredeling zal jaren li °rn,
beweren dat Bernard er mi
een 'héél milde straf, het r
■pr mnppn rlracpn van 71 P
L'Ulli
kil
oei
he
meer mogen dragen van
uniform, vanaf is gekomen
HENK RUUL
1,1,1;
ïsl
menselijk;
v
De twee weduwen van een f 'aai
gentijnse bigamist moeten 1 r°f'
pensioen eerlijk delen. Ditl'n
een rechter in de Argentijns 'er
stad Córdoba gisteren besli: 'oer
zaak kwam aan het licht toe
een van de weduwen een kht
indiende bij de Argentijnse
ale dienst omdat zij opeens ir_
de helft van het pensioen va terg
haar overleden man ontving errr
sociale dienst vertelde haai 2
de eerste echtgenote van hc
man ook aanspraak maakte -
zijn pensioen. Toen bleek d
man gelijktijdig met de twe<
vrouwen getrouwd is geweei ;V
1937 huwde hij zijn eerste
vrouw van wie hij nooit offic
scheidde. Vanaf 1945 wasl
getrouwd met zijn tweede vi
en bleef tot zijn dood, 42 ja
ter, bij haar.In Argentinië rr
men minstens twaalf jaar ge
trouwd zijn om aanspraak te op
ken op het pensioen van de
genoot. Een Argentijnse ree
bank heeft besloten dat ben tol
vrouwen evenveel recht heb j
op het opgebouwde pensioe
krijgen nu allebei de helft.
Ta
a In
,;;iu
Het 'medeleven' van hondi
bezoekers valt de op een zw
operatie wachtende olifant
MOTALA in Thailand erg
Het dier raakte deze week zi
haar toeren door de massal
langstelling, dat de ampul
van haar linkervoorpoot vo
is uitgesteld. Motala stapte
augustus in de Thaise
een landmijn en raakte daar
zwaargewond. De 38-jarige li
fant - gewicht vier ton - groe 'Kr
vervolgens uit tot nationale
roemdheid. Honderden mei
pang, 600 kilometer ten
van hoofdstad Bangkok,
medeleven kenbaar te make
Motala raakte erdoor in de
,,Ze moet eerst op krachten
men. Ze is verzwakt. Niet al
door de wond, maar ook doe
massale aandacht", verklaa
een dierenarts van de klinie1
uitstel van de operatie. „We
ben het aantal bezoekers
beperken.'
COMMENTAAR
Jongeren in de bijstand
Het scheelt als jongere nogal wat in welke gemeente je woont als je
bent aangewezen op de bijstand. De ene gemeente geeft je een uit
kering volgens de normen van de bijstandswet, de andere gemeen
te vindt dat bedrag te laag en geeft een 'volwassen' uitkering die
vele honderden guldens hoger ligt.
Het is een element dat ongetwijfeld ter sprake zal komen bij de op
stapel staande evaluatie van decentralisatie van de bijstand. Een
paar jaar geleden werd die ingevoerd, omdat er steeds meer wrij
ving kwam tussen rijk en gemeenten over de bijstand. Het rijk, dat
de bijstand grotendeels betaalt, had niet ten onrechte de indruk
dat het bij veel socale diensten een rommeltje was. De gemeenten
klaagden over de wirwar van regels en regeltjes die het hen onmo
gelijk maakte om maatwerk te leveren aan hun cliënten.
De uitkomst was dat gemeenten meer zelf mochten regelen en
daarvoor ook een groter budget kregen. Als ze hun eigen geld uit
geven, letten ze wel beter op, redeneerde het rijk. En de gemeen
ten waren blij dat ze meer dan voorheen een eigen beleid konden
voeren.
Dat die vrijheid tot verschillen zou léiden, lag voor de hand. Het
rapport van de sociale raadslieden maakt duidelijk dat die ver
schillen wel meevallen. Dat is niet verwonderlijk. Er is immers een
heel scala van extraatjes voor de minima en elke gemeente heeft er
wel een paar in het bijstandspakket zitten.
Het enige grote verschil zit in de behandeling van jongeren onder
de 21 jaar. Volgens de wet zijn ouders tot hun 21ste voor hun kin
deren financieel verantwoordelijk en dient een (volledige) bij
standsuitkering dus een (hoge) uitzondering te zijn. Een aantal ge
meenten denkt daar anders over en behandelt deze groep als 'vol
wassen' uitkeringsontvangers met bijbehorende uitkering.
Je kunt er lang over discussieren of dat terecht is, maar is het sop
hier de kool waard? Het gaat immers maar om een groep van nog
geen 10.000 mensen, op een totaal aantal bijstandsontvangers van
ruim 430.000.
Het valt te hopen dat dergelijk relatieve bijzaken de komende tijd
niet het zicht ontnemen op de vraag die echt centraal moet staan:
hoe zorgen we ervoor dat mensen vanuit de bijstand weer aan de
slag komen? Want dat lukt ook in de huidige hoogconjunctuur nog
steeds niet al te best. Maar (ook) voor bijstandsontvangers is werk
nog altijd het enige echte perspectief op een beter bestaan.
Rob Heijkamp en Astrid Wagensveld trouwden als eersten in Neder
land in een luchtballon. foto cpd william hoocteyling
Niet de snelle kick, maar een
trieste gebeurtenis in het leven
van twee Nieuwegeiners was er
de oorzaak van dat Gorinchem
gisteren een primeur beleefde.
Voor het eerst in Nederland
werd er een huwelijk in een he
teluchtballon afgesloten.
Op 4 november kennen de 34-
jarige Rob Heijkamp en 28-jari-
ge Astrid Wagensveld elkaar
tien jaar. Een uitgelezen gele
genheid elkaar het jawoord te
geven, vonden ze. Maar het
plotselinge overlijden van de
moeder van de bruid bracht
hen op andere gedachten.
„Toen we op een gegeven mo
ment kort na het overlijden op
de snelweg reden, zagen we een
heteluchtballon zweven", legt
Astrid uit. „Dat beeld maakte
een enorme indruk op ons",
vult Rob aan. „Het ding zweef
de zo rustig en vredig tussen
hemel en aarde, terwijl we zelf
boordevol verdriet zaten. We
besloten spontaan dat wij in
een ballon wilden trouwen. Als
eerbetoon aan moeder."
Trouwen in een ballon bleek al
leen in Gorinchem te kunnen.
Daar nam de gemeenteraad in
april als eerste in Nederland
een voorstel aan dat het moge
lijk maakt op wat voor locatie
dan ook in het huwelijk te tre
den. Afspraken waren snel ge
maakt en zo gingen Rob en As
trid de lucht in; met een ambte
naar van de burgerlijke stand,
een ballonvaarder en een getui
ge-
De feitelijke huwelijksvoltrek
king vond niet in de mand van
de ballon plaats, want wie op
stijgt is niet meer in Gorin
chem. Daarom gaven Rob en
Astrid elkaar het jawoord vlak
voor de ballon de lucht in ging.
Eenmaal in het mandje van de
ballon mochten de echtelieden
de trouwringen uitwisselen.
FRITS STEGEN
Prachtig slotakkoord van zomer
Gebroken been speelt dartskampioen parten bij voorbereiding WK
„Dat wordt veel televisie kijken de komende dagen", zegt Raymond van Barneveld. Zijn lin
kerbeen zit van voet tot knie in het gips en mst op een kussen op een stoel. De telefoon en de
afstandsbediening voor de televisie zijn onder handbereik. „Je wordt hier niet vrolijk van",
verzucht hij. De Open Dartskampioenschappen in Denemarken kan hij het komende week
einde wel vergeten. En het is nog maar de vraag of hij het WK in Zuid-Afrika gaat halen, dat
op 4 oktober begint. „Dat komt ook in gevaar als ik zes weken in het gips moet blijven."
Afrikaanse luchtmassa's zijn gisteren tot Nederland doorgedron
gen. In het zuiden van het land werd het plaatselijk ruim 30 gra
den. In onze regio kwam het duinstation van het KNMI bij Bloe-
mendaal uit op 27,8 graden. Elders werd het maximaal zo tus
sen de 26 en 27 graden. Aan het einde van de middag ont
stonden boven het noorden van Frankrijk en de Kanaalregio
zware onweersbuien. Op het vliegveld Orly bij Parijs werd een
orkaanstoot van 141 kilometer per uur geregistreerd.
Vooral tijdens de afgelopen nacht kregen wij eveneens te ma
ken met een onweerscomplex dat langs een koufront ont
stond. In het Waddengebied haalde de wind uit tot meer
dan 100 km per uur. De neerslaghoeveelheden stelden over
het algemeen weinig voor. In Stompwijk viel 6 en op
Schiphol 2 mm.
Vanochtend vroeg was het weer opgeklaard. Voor de
komende dagen ziet het er goed uit. Onder invloed
van nieuwe hogedruk, morgen boven de Golf van
Biskaje daarna min of meer boven Nederland, is het
rustig en droog weer. Alleen tussen morgenavond en
zaterdagochtend kan er nog een bui vallen. Verder
zijn er perioden met zon en het kwik blijft op niveau.
Morgenmiddag wordt het 22, zaterdag 23-24 graden
en zondag omstreeks 25 graden. Een prachtige slot
akkoord dus van een zomer die een dikke vol
doende verdient.
uitstraling. Daar werd een beet
je lacherig over gedaan, zo van:
hij wil slimmer lijken. Maar ge
loof mij: het zijn echt geen
domme jongens."
Dom of niet, de opticien vaart
er wel bij dat Ronald de Boer
een bril draagt. Het brengt pu
bliciteit en er komen zelfs men
sen in de zaak die net zo'n
montuur als de rechtshalf wil
len hebben. Vanaf oktober
moeten de liefhebbers van oog
mode a la De Boer naar Zand-
voort komen. Najaren in dienst
te zijn geweest van d$ Amstel-
veense opticien Groenhof
opent Herman Bosma dan zijn
eigen zaak in winkelcentrum
Jupiter. De eerste nieuwe klant
is er al: de technische staf van
Barcelona nodigde de Zand-
voorter uit om de keepers zon-
nelenzen aan te meten. Hij ver
wacht deze week een telefoon
tje over de laatste details te krij
gen. Wanneer hij toch die kant
opgaat, kan Bosma meteen een
nieuw montuurtje voor Ronald
meenemen.
plof van joolen
schuwen, openbaren nieuwe medische inzichten of zij
zetten kanttekeningen bij ontwikkelingen zoals Inter
net.
Een waarschuwing voor dode slangen komt van twee
artsen uit de Amerikaanse staat Arizona. Zij hadden
altijd gedacht dat de aangrijpende griezelverhalen
over ratelslangen die doorzeefd met kogels, messen of
anderszins morsdood gemaakt, alsnog gingen bijten,
tot de volksfantasie behoorden. Totdat ze ruim dertig
mannen die gebeten waren door een ratelslang naar
hun ervaringen vroegen, en inderdaad, een aantal
van hen was gebeten door slangen waarvan ze dach
ten dat ze (bijna) dood waren. Eén zelfs door een ont
hoofde rateblang die hem beet toen hij zijn kop pak
te. Een slangenonderzoeker bevestigde dat ratelslan
gen nog een uur na hun dood gevaarlijk blijvett. De
moraaleen onthoofde slang kan het best worden be
schouwd als een korte slang.
Aan het feit dat ons cholesterolgehalte niet te hoog
mag zijn, danken we cholesterol verlagende margari
ne. cholesterol verlagende geneesmiddelen en talloze
dieettips. Maar een te laag cholesterolgehalte is, voor
al bij vrouwen, ook niet best. Dat kan leiden tot de
pressie en angstgevoelens. Onderzocht werden vrou
wen van 18 tot 27 jaar, die allemaal gezond waren,
een gemiddelde lengte en gewicht hadden, geen medi
cijnen slikten en ook niet rookten. Laat gebak, ijs en
gefrituurd voedsel links liggen, is het advies voor
wouwen meteen laag cholesterolgehalte, maar ver
hoog dit gehalte door meer vis ofvisolie te eten. On
derzoeker en psycholoog Edward Suarez meent dat
ook een postnatale depressie in sommige gevallen het
gevolg kan zijn van een laag cholesterolgehalte, om
dat dit na de bevalling drastisch daalt.
Nieuw licht op het zogeheten 'Golfoorlogsyndroom' en
wellicht ook het 'Bijlmersyndroom' werpt een studie
onder 46 veteranen van de Golfoorlog. Ze behoorden
tot de 'Seabees', een speciale marine-eenheid. Zes en
twintig van hen hielden serieuze klachten over aan
hun toenmalige activiteiten. 21 blijken een abnor
maal laag gehalte van het enzym para-oxonase Q te
hebben, een enzym dat het lichaam helpt in de strijd
tegen toxische chemicaliën. Of je wel of niet gevoelig
bent voor het contact met chemische toxische stoffen
en daar chronische klachten aan over houdt, zou dus
niet te wijten zijn aan 'psychische overgevoeligheid'
zoals wel wordt beweerd, maar aan het erfelijke gege
ven of de natuur je wel of niet bedeeld heeft met een
ruime dosis van dit bepaalde enzym.
Door de regels heen sijpelt in de medische tijdschriften
één conclusie door die artsen graag onder ons houden:
kritische, veeleisende patiënten lopen de meeste kans
op de beste behandeling. Als het om ingrijpende ope
raties gaat, dan loont het om een tweede mening bij
een andere arts te vragen en navraag te doen bij vrien
den en kennissen over hun ervaringen meteen be
paalde arts of ziekenhuis. Wie toegang tot internet
heeft, kan zelf de beste therapieën uitzoeken. Maar
wees op je hoede voor cyberartsen en voor aanbiedin-
fen van geneesmiddelen die in Nederland niet ver-
rijgbaar zijn, maar via het buitenland zijn te bestel
len.
Doelbewust kiezen loont, als het om je gezondheid
gaat. De beste resultaten en overlevingskansen geven
ziekenhuizen die gespecialiseerde behandelmethoden
hebben voorde aandoening waaraan je lijdt, om het
even of dat een hartaanval is of een versleten heup.
Het wachten is dan ook op een consumentengids voor
de gezondheidszorg, waarin je al dit soort zaken ge
woon kunt opzoeken
Mallorca afgelopen zondag.
Raymond van Barneveld had er
demonstraties darts gegeven.
Een makkie. Maar toen hij bui
ten kwam hadden ze de straten
nat gespoten, zoals Spanjaar
den doorgaans doen om de
weg schoon te maken. „Daar
gleed ik door uit. Mijn onder
been lag geknakt onder mijn
bovenbeen. Ik had onwijs veel
pijn." Toch besefte Raymond
nog niet dat er sprake was van
een breuk. In z'n hotel is zijn
been, dat helemaal was opge
zet, meteen met ijs behandeld
en de hele nacht is het in een
natte handdoek gewikkeld ge
weest. Maar maandag is Bar
ney er, ondanks hevige pijn,
toch nog de hele dag op gaan
lopen. „We moesten terug naar
huis. Ik heb geprobeerd zo wei
nig mogelijk op die voet te
steunen, maar ja, op zo'n vlieg
veld is dat moeilijk: je moet in
checken en heel wat lopen.
Hier en daar hadden ze geluk
kig wel van die rolbanden."
Bij aankomst op het vliegveld
van Düsseldorf, waar de vlucht
eindigde, was de pijn volgens
Raymond verschrikkelijk. De
Duitsers pakten het vervoer
van Van Barneveld echter gron
dig aan. „Echt grote klasse. Er
stond een rolstoel klaar en ver
volgens ben ik met een busje
naar mijn auto gebracht, waar
in een vriend me naar Den
Haag heeft gereden." Eenmaal
thuis is de dartskampioen toch
maar even langs het dichtstbij
zijnde ziekenhuis gegaan. Daar
werd wel degelijk een breuk ge
constateerd. „Het is een mooie
breuk, zeiden ze. Even vrees
den ze nog voor een operatie,
maar waarschijnlijk hoef ik al
leen zes weken in het gips."
Omdat Van Barneveld beslist
geen vedergewicht is, moet hij
oppassen niet zijn volle ge
wicht op zijn gebroken enkel te
Raymond van Barneveld: „Ik ben ervan overtuigd dat ik ook hier sterker uitkom."
zetten. Lopen met krukken
heeft voor hem echter ook een
nadeel. „Ik krijg nu al blaasjes
in mijn handen. Daar moet ik
voor oppassen, anders heb ik
straks daaar een probleem",
zegt hij, wijzend op z'n 'gou
den' rechterhand die hem twee
keer naar het wereldkampioen
schap darts leidde. Zijn vrouw
Sylvia heeft inmiddels een rol
stoel voor in huis geregeld.
„Zodat ik naar mijn computer
kan rollen."
„Komende maandag wordt be
paald of ik löopgips kan krij
gen", zegt de Hagenaar. Omdat
het linkerbeen niet het stand
been is waarop Barney bij het
gooien van pijltjes steunt, heeft
hij hoge verwachtingen van
eventueel loopgips. Behalve
wedstrijden heeft Van Barne
veld voor de komende maand
namelijk ook veel demonstra
ties op de agenda staan.
Of hij verzekerd is voor dit
soort ongelukken, weet Van
Barneveld nog niet precies. „Ik
heb niet uitsluitend mijn han-
foto cpd frank jansen
den verzekerd. Ik heb een alge
hele verzekering afgesloten.
Maar ik weet niet of dit gedekt
is."
Cool als altijd zegt Barney nu
ook 'alle rust te nemen'. „Ik
ben ervan overtuigd dat ik hier
sterker uitkom en dan pakken
we de draad weer op."
maaike oppier»
Een consumentengids voor de gezondheidszorg
Een hele avond doorgebracht met een stapel medische
tijdschriften. Een wereld vol wonderlijke wetenswaar
digheden trok aan mijn ogen voorbij. Iaat ik met art
sen zelf beginnen. Ze hakken, althans in Duitsland,
hun eigen vingers af.
In 1988 is er in de Duitse verzekeringsbranche de mo
gelijkheid voor artsen ingevoerd om wijsvingers voor
een bedrag van 900 mark apart te verzekeren. De uit
keringbedroeg meer dan een miljoen mark. Inmid
dels hebben de verzekeraars hun aanbod weer inge
trokken. want het aantal verzekerde artsen dat sinds
dien hun linkerwijsvinger verloor, steeg onrustbarend.
Dat maakte de verzekeringsbranche uiteraard al snel
argwanend, temeer omdat de artsen bijna allemaal
hun linkerwijsvinger kwijt waren geraakt, zon
der dat de andere vingers iets mankeerden.
Hetgeen hoogst ongebruikelijk is als je door
een hond wordt gebeten of uitschiet met de
cirkelzaag.
Steevast waren de artsen hun vinger ook
onmiddellijk kwijtgeraakt, hetgeen ook
erg onmedisch is, want in de genees
kunde geldt de wet dat alles wat je ver
liest, onmiddellijk zorgviddig moet
worden meegenomen naar het zie
kenhuis, waar men er vaak nog in
slaagt een en ander succesvol aan el
kaar te hechten. Maar nee, in deze ge
vallen had de 'hond de vinger opgege
ten' of was deze 'in de tuin verloren ge
raakt'.
In alle andere berichtgeving die ik heb
verzameld, zijn artsen niet zelf het lij
dende en omstreden vooriuerp, maar
doen zij wat zij horen te doen. Zij waar-
HELEEN CRUL
Half Nederland rolde van de
bank toen Ronald de Boer een
paar jaar geleden voor het eerst
met een modieus brilletje op de
neus een interview gaf. Opmer
kingen als: 'Wil die soms slim
mer dan zijn broertje lijken' en
'er zit vast vensterglas in dat
ding', waren niet van de lucht.
De Zandvoortse opticien Her
man Bosma (46) maakt nu een
einde aan het mysterie. Nee, er
zitten glazen op sterkte in en de
Barcelona-speler draagt de bril
vooral om na de wedstrijd veilig
naar huis te kunnen rijden.
Bosma weet alles van des oog
geheimen van de De Boertjes
omdat hij sinds 1984 de vaste
opticien van Ajax is. De Zand-
voorter speelde als jong talent
in het eerste van de Amster
damse amateurclub AFC. Daar
aan hield de brillenman vrien
den in de voetballerij over en
via deze relaties kwam hij bij
Ajax terecht. Alle spelers, van
de jongste junioren tot de leden
van het eerste, en de begelei
ders ondergaan bij Bosma en
zijn collega's jaarlijks een ogen-
test. Als het nodig is, past hij ze
een paar contactlenzen aan.
Tot zijn klantenkring behoren
Ronald en zijn broer Frank de
Boer, jeugdtrainer en oud-spe
ler Johnny van 't Schip en kee
per Fred Grim.
Terug naar de voetbaltweeling.
De twee zijn bijziend wat bete
kent dat ze van veraf minder
scherp zien. „Maar omdat ze
een eeneiige tweeling zijn, is bij
Ronald de correctie rechts het
meest en is Franks linkeroog
het slechtst", vertelt Herman
Bosma. Ernstig zijn de proble
men niet want het duo heeft
maar een afwijking van plus an
derhalf. Een paar zachte lenzen
lossen alles op.
„Het gaat zoals Johan Cruijff
zegt om de details. Die lenzen
maken dat De Boertjes iets
scherper zien en daardoor net
wat strakker diep kunnen 'pas
sen'. We zijn ervan overtuigd
dat je door de lenzen zelf niet
beter gaat voetballen, maar als
je voelt dat je beter ziet, krijg je
meer zelfvertrouwen en daar
door speel je beter", redeneert
Herman Bosma. foto united photos de boer rob Hendriks
Bosma op een manier die 'de
verlosser' niet zou misstaan.
Dan blijven er nog vragen rond
de bril van Ronald. Waarom
had hij er bijvoorbeeld wel één
en broer Frank niet. „Die jon
gens waren niet gewend aan
het dragen van lenzen en daar
om deden ze die na de trainin
gen en wedstrijden uit. Ronald
wilde ook daarna scherper blij
ven zien, bijvoorbeeld tijdens
het autorijden. Frank had dat
minder en daarom Ronald
draagt wel een bril en zijn broer
niet", legt de Zandvoortse opti
cien uit. Na een korte aarzeling
gaat hij verder. „En Ronald is
iets modebewuster. Met een
brilletje kreeg hij wat meer die