Nederland derde asielland in Europa
Coalitie schiet VVD-defensierapport af
Binnenland
IJs op het Vrijthof
Actie Turkije vooral voor wederopbouw
Axa wint kort geding, maar mosselspotje komt niet terug
Zuid-Holland wil steun
van rijk voor regio-tv
Nieuwe voorstellen op til
over inkrimpen veestapel
Anno
1999
19,99
JONGE
NSDAG 25 AUGUSTUS 1999
2a(
•nstoi
g 197
27
jkse s walsen De brug over de Linge bij Geldermalsen, bekend
bela utomokilisten en kanovaarders, staat in de steigers. Zij
d It voor het eerst in 25 jaar gerenoveerd. De brug is van
;sen d (belang voor het sluipverkeer dat de files op de A2 richting
corre en wil ontlopen. foto anp ton borsboom
lind
ir. De per houdt vast aan Twentestad
(aag Minister Peper houdt vast aan het wetsvoorstel over
°Pg< emeentelijke herindeling in Twente. Hij is niet van plan de
ekritiseerde fusie van Enschede, Hengelo en Borne tot vier-
id van ons land uit het voorstel te halen. De bewindsman
dat vanmorgen laten weten in schriftelijke beantwoording
de vragen van de Eerste-Kamerfracties. De meeste senaats
les kraakten eerder het wetsvoorstel dat het aantal gemeen-
ii Twente terug brengt van 22 tot 12. Uitgaande van die re-
vulfc vorming van Twentestad (ruim 250.000 inwoners)
i nop alsnog alleen rekenen op steun van de PvdA, die slechts 15
Ie 75 zetels in de senaat bezet. Maar dat is voor Peper geen
'-,1J 31 eiding om bakzeil te halen.
by dood gevonden in kanaal
5 8G/hasselt Een negen maanden oud Tilburgs meisje is gis-
oomai fonci dood aangetroffen in het Albertkanaal in het Belgische
edenis ie]( p>e baby was eerder op de dag door haar zestigjarige
:est ve meegenomen uit haar ouderlijke woning in de Cornelis
uisma dcertstraat in Tilburg. De grootmoeder is al enige tijd zwaar
spannen. Volgens de politie is de baby door verdrinking om
Loui even gekomen. In de buurt van de plaats waar het meisje is
„den, is ook de auto aangetroffen waarmee de grootmoe-
Tilburg was vertrokken. Van de zestigjarige vrouw orit-
ft n0g ieder spoor,
IJb™ erlast door werk aan A12
kwaii (ht. Rijkswaterstaat raadt automobilisten aan de A12 tus-
voor.l \mhem en Utrecht de komende zeven weken zoveel moge-
in daa e mijden. Gisteren is de dienst begonnen met het aanbren-
w ran een nieuwe asfaltlaag op het tracé tussen Driebergen
hoofd „nnik. Om de overlast te beperken, hebben de werkzaam-
jrm dl n zoveel mogelijk plaats tussen 's avonds negen uur en half
ist, ras S0Chtends en gedurende twee weekeinden. Er is dan maar
3P 25 rijstrook beschikbaar. Er is een omleidingsroute. Die loopt
Leidt Arnhem via de A50 in de richting Nijmegen en verder via de
bum en de A2 richting Utrecht en andersom. Ook als er niet ge-
ïlied: (wordt zijn er minder rijstroken beschikbaar.
din
!v"v™ icht familie Vaatstra
varden De familie Vaatstra heeft een uitgebreide klach-
gaan „ef naar het Openbaar Ministerie in Leeuwarden gestuurd,
nielin mille is ontstemd over het verloop van het onderzoek naar
ani mnoorde Marianne Vaatstra. Vooral het feit dat bepaalde
s> °y( nniet zijn onderzocht door het recherchéfëam is de familie
en da verkeerde keelgat geschoten. Marianne Vaatstra werd in
PJ e' ininginnenacht van dit jaar gewelddadig om het leven ge-
jn. Bo jn de weilanden bij Zwaag-Westeinde. Het OM heeft in-
/el eei ,jeis een 27-jarige Irakees als hoofdverdachte aangemerkt,
reken nan js verdwenen en tegen hem is via Interpol een interna-
man; aal opsporingsonderzoek ingesteld,
leid. E
^3 er herintreders in onderwijs
Nog osch» Het aantal herintreders in het basisonderwijs groeit
koi aam sinds vorig najaar heeft de projectorganisatie Career
;er Onderwijs (CCO) in opdracht van het ministerie van on
tijs duizend herintreders aan een baan geholpen. Met het
iet 'Terug voor de klas' probeert staatssecretaris Adelmund
rarentekort op basisscholen te bestrijden. Toen in april
v-^-spdat het CCO 312 herintreders had geplaatst, werd gespro-
^>:||van een mislukking, omdat het basisonderwijs de komende
glerperiode elk jaar wel 8500 extra leraren nodig heeft,
ivoerder O. Bosma van de Algemene Onderwijsbond
i) noemt het resultaat „heel wat beter dan vorig jaar, maar
iet voldoende."
lonazi's mishandelen Nederlander
Khen Een Nederlander ligt in München in coma na een
Je mishandeling. Volgens plaatselijke media en een homo-
Ij is de man het nieuwste slachtoffer van homohatende
izi's in de Beierse hoofdstad. De 38-jarige Eindhovenaar
iet een schedelbreuk en interne bloedingen op de intensi-
te. Twee kortgeschoren mannen hadden hem afgelopen
[einde bewusteloos geslagen in een straat met enkele ho-
i. De Nederlandse toerist was op stap met een vriend uit
:hen, die eveneens werd mishandeld maar niet zo zwaar
nd raakte.
nder vertragingen Schiphol
De passagiers op Schiphol hebben tijdens de top
te in juli minder last gehad van vertragingen dan vorig jaar.
procent van de vluchten kwam op tijd aan, tegen 68,2
it in juli vorig jaar. Iets meer dan 65 procent van de
len vertok volgens schema. Vorig jaar ging iets minder dan
ft op tijd weg. In totaal reisden in juli 3.644.139 passagiers
chiphol, 6 procent meer dan vorig jaar. Het totaal aantal
|ers in 1999 ligt nu op 20.731.299. Zowel in het aantal pas
te ziji irs als in de hoeveelheid vracht zit dit jaar een stijgende lijn.
het aantal nachtvluchten is dit jaar gestegen. Dit komt
al door vluchten die ongepland, door vertragingen of een te
spoedige vlucht, tussen 23.00 en 6.00 uur aankomen. Om
i geluidsoverlast hierdoor te voorkomen, besloot Schiphol
er dit jaar de Buitenveldertbaan 's nachts te sluiten. De ko
lde maanden zal de geluidszone wel worden overschreden,
JEL gemeld in het Gebruiksplan 1999 van Schiphol.
ardrijles wordt goedkoper
L« Paardrijles kan na een uitspraak van het gerechts-
di a Amsterdam goedkoper worden. Het hof heeft bepaald
hel Qaneges (gedeeltelijke) ontheffing van het hoogste BTW-ta-
;t del' 17,5 procent) over de lesgelden moeten kunnen krijgen.
Oper hof oordeelt dat paardrijlessen behoren bij de sportbeoefe-
en als instructie moeten worden gezien. De belasting
eden! it vindt daarentegen dat paardrijlessen vallen onder het re
it d hef onderwijs, waarvoor het hoogste BTW-tarief geldt.
'jj irine zoekt technisch personeel
dl IAag De Koninklijke Marine (KM) is naarstig op zoek naar
uitzendkrachten om de Wesüand Lynx helikopters te on-
öuden. Het is voor de KM moeilijk om aan technisch per-
el te komen. De werkdruk voor het technisch personeel
door dit personeelstekort. Zelfs de inzetbaarheid van heli-
irs aan boord van fregatten dreigt gevaar te lopen. De ma-
10 probeert nu hulp te krijgen van militair personeel van
,_J O-partners. Het ministerie laat nadrukkelijk weten dat het
iet gd ten van burgerpersoneel een 'incidentele en tijdelijke
7 sef tegel' is. Hoewel defensie zegt aan een structurele oplos-
aracl te werken, wordt gevreesd dat het tekort aan vliegtuigtech-
101® 'personeel verder oploopt. De resultaten van wervings-
laifPagnes vallen tegen en veel mensen willen weg.
ANP Algemeen Nederlands Persbureau CPD Geassocieerde Pers Diensten
Duitsland blijft koploper, Groot Brittannië op tweede plaats
Nederland is op de Europese ranglijst van favoriete asiel
landen gedaald naar de derde plaats. Vorig jaar kreeg
Nederland, net als in 1997, veertien procent van de Eu
ropese asielstroom te verwerken. Groot-Brittannië haal
de Nederland vorig jaar in met vijftien procent, tegen
over 13 procent in 1997. Duitsland is nog altijd koploper
met 31 procent van het aantal asielaanvragen (41 pro
cent in 1997).
den haag anp
Dit blijkt uit de zogeheten 1998 vroegen 45.217 mensen in
trendanalyse Keten in Kaart van Nederland asiel aan, wat een
de Immigratie- en Naturalisa- stijging is van 31 procent ten
tiedienst (IND). Het betekent opzichte van het jaar daarvoor.
Door enorme aantallen asiel
zoekers die vorig jaar naar Ne
derland kwamen, raakten de
opvangcentra propvol en kon
de IND zijn werk niet meer aan.
De IND moet binnen 24 uur -
en binnenkort 48 uur - beoor
delen of een asielverzoek kans
maakt. De IND slaagde er in
september 1998 slechts in twee
procent van de ongegronde
asielverzoeken direct af te wij
zen. Uit de analyse blijkt nu dat
vorig jaar 29 procent van de
asielverzoeken direct verwor
pen had kunnen worden.
Staatssecretaris Cohen van
Justitie besloot daarom wacht
lijsten in te stellen voor nieuw
binnengekomen asielzoekers.
Dit geeft de IND wat meer
ruimte om de asielverzoeken te
beoordelen.
Nog altijd blijken veel asiel
zoekers zonder geldige papie
ren naar Nederland af te reizen.
In 1998 probeerde 84 procent
zonder identiteitspapieren of
reisdocumenten Nederland
binnen te komen. Cohen wil dit
misbruik van de asielprocedure
bestrijden met de Wet Ongedo-
cumenteerden. Volgens deze
wet moeten asielzoekers die
utrecht gpd
Axa Verzekeringen mag de om
streden 'mosselreclame' blijven
uitzenden van de rechtbank in
Utrecht, maar zal dat niet meer
doen. „Het is op zichzelf ver
heugend dat de rechtbank ons
in gelijk heeft gesteld", aldus
Axa-woord voerder T. Peijster,
„maar gezien de commotie die
in de mosselbranche is ont
staan over de tv-spot, blijven
wij bij ons besluit de commer
cial terug te trekken."
De mosselreclame doet vol
gens de Utrechtse rechter H.
Schepen geen afbreuk aan de
goede naam van de mossel. Of
de in beeld gebrachte mossele
ter echt ziek wordt, wordt in het
midden gelaten. Het eten van
mosselen brengt, stelt Schepen
vast, 'objectief gesproken' een
gezondheidsrisico met zich
De Reclame Code Commissie
oordeelde eerder dat de com
mercial wel misleidend is. Zo
wel de zaak bij de Reclame Co
de Commissie als het kort ge
ding in Utrecht was aangespan
nen door het Productschap Vis
en mosselbedrijven in Yerseke.
Het Productschap Vis onder
neemt verder geen actie. „Met
het stopzetten van de uitzen
dingen van de reclame hebben
wij ons doel bereikt", verklaar-
Maastricht Terwijl de terrassen nog het domein zijn van zongenie-
ters, is de Stichting Winterland Maastricht al begonnen met de aanleg
van een ijsbaan op het Vrijthof in Maastricht. De 25 bij 30 meter grote
baan komt er in het kader van de millenniumwisseling. Rond de ijs
baan worden allerlei evenementen gehouden, waaronder de al jaren
bestaande kerstmarkt. De exploitatie van de baan kost twee ton. Dat
geld moet via sponsors binnenkomen, maar ook als dat niet lukt gaat
het initiatief gewoon door, zegt de stichting.
foto wfa paul mellaart
Gulle gevers bedankt voor 'hulp aan Bangladesh
den haag gpd
De gulle gevers die als eersten
geld hebben overgemaakt op
gironummer 797 voor de
slachtoffers van de aardbeving
VIEUX VOORDEEL
in Turkije, werden de afgelopen
dagen op hun bankafschriften
bedankt voor 'hun steun aan
Bangladesh'. Een pijnlijk mis
verstand, dat is ontstaan omdat
giro 797 jaren geleden voor het
laatst is gebruikt tijdens de wa
tersnood in Bangladesh. Het
bedankje zat echter nog in de
computer. „Dat foutje hebben
wij inmiddels hersteld", verze
kert de voorlichter van de Sa
menwerkende Hulporganisaties
(SHO), die de inzameling coör
dineert.
Hoeveel geld de afgelopen
dagen is binnengekomen, ma
ken de organisatoren bekend
bij de start van de twee weken
durende nationale hulpactie
'Help slachtoffers aardbeving
Turkije'. Die begint morgen
avond met een inzamelingsac
tie op vier publieke en com
merciële televisiezenders.
De vorige hulpactie voor Al
banese vluchtelingen uit Koso
vo heeft een recordopbrengst
van ruim 111 miljoen gulden
opgeleverd. De organisatoren
durven vooralsnog geen voor
spellingen te doen over het
eindbedrag van de inzame
lingsactie voor Turkije. Het gi
ronummer 555 staat nog open
voor donateurs aan Kosovo.
Het ingezamelde geld zal in
eerste instantie worden ge
bruikt voor tenten, dekens, wa
ter en sanitaire voorzieningen,
voedseldistributie, medicijnen,
generatoren, kookgerei en com
municatiemiddelen. Op langere
termijn gaat het geld naar de
wederopbouw.
De tv-uitzending begint mor
gen met een herdenking van de
slachtoffers in de moskee van
Zaandam. Verder wordt dezelf
de formule toegepast als bij vo
rige acties en is het programma
informatief en onderhoudend
van aard. De centrale presenta
tie is in handen van Maartje
van Weegen (NOS) en Jeroen
Pauw (RTL).
zonder paspoort, andere identi
teitspapieren en reisdocumen
ten Nederland binnenkomen
'aannemelijk' maken dat zij die
documenten niet moedwillig
zijn kwijtgeraakt. Slagen zij daar
niet in, dan laat Nederland hen
niet tot de asielprocedure toe
en moeten zij het land uit.
Veel asielzoekers gooien hun
papieren weg 'op advies' van
reisagenten of smokkelorgani
saties. Het is voor de IND dan
moeilijk om de asielaanvraag te
beoordelen of om vast te stellen
of een asielzoeker misschien in
een ander land asiel had moe
ten aanvragen. De afgelopen ja
ren verklaarde zo'n zeventig tot
tachtig procent van de asielzoe
kers met hulp van een reisagent
of mensensmokkelaar naar Ne
derland te zijn gekomen. In
1998 lag dit percentage nog op
66. Het aantal minderjarige
asielzoekers dat naar Neder
land kwam, was vorig jaar op
gelopen tot 3504. Dat is acht
procent van de totale asielin-
stroom. Van hen kwam vijftien
procent uit Somalië en veertien
procent uit China.
de woordvoerster T. Sintnico-
laas. „Dat de rechter ons niet in
het gelijk heeft gesteld, is jam
mer. Al heeft hij wel aangege
ven dat de mosselsector wel
licht op langere termijn schade
kan lijden door herhaling van
de commercial, maar dat hij
daar geen harde bewijzen voor
heeft. Dat heeft hij in zijn oor
deel dus niet mee laten wegen."
'West en Rijnmond moeten samenwerken
den haag anp
De provincie Zuid-Holland
stelt voorwaarden aan het fi
nancieren van de regionale
zenders TV West en TV Rijn
mond. Gedeputeerde staten
(GS) lieten gisteren weten
open te staan voor een struc
turele financiering, maar het
rijk moet meebetalen. Als dat
niet gebeurt, zien GS de toe
komst van beide omroepen
somber in.
Volgens een woordvoerder
van Zuid-Holland is per om
roep zeven miljoen gulden
nodig. „Dat kunnen wij niet
alleen opbrengen." Naast de
provincie, moeten ook het
ministerie van OCW en de
inwoners van Zuid-Holland
meebetalen. Over de hoogte
van de bijdrage van het rijk
wordt nog gesproken.
Vanaf januari 2000 betalen
de Zuid-Hollanders behalve
kijk- en luistergelden, ook
via de inkomstenbelasting
een heffing van enkele gul
dens per jaar voor de regio
nale zenders. „Alle inwoners
van de provincie moeten de
zender dan wel via de ether
ontvangen", aldus de zegs
man. Verder willen GS dat
TV West en TV Rijnmond
veel meer samenwerken.
Uit een evaluatie blijkt dat
de twee stations niet kunnen
overleven zonder publieke
financiering. De reclame-in
komsten zijn onvoldoende
om het voortbestaan te ga
randeren. Verdere bezuini
gingen op personeel en ap
paratuur zijn niet haalbaar
en de programmering blijft
steken op een minimaal ni
veau.
Het GS-voorstel komt op 8
september aan de orde in
een commissievergadering.
Daarna wil het provinciebe
stuur overleg met het minis
terie van OCW over de toe
komst van de televisiestati
ons. Naar verwachting valt in
december een definitief be
sluit over de hoogte van de
structurele financiering van
de regionale zenders.
TV Wést heeft vertrouwen
in de toekomst. Directeur A.
van Esch: „We gaan ervan
uit dat iedereen meewerkt.
Als één van de grootste pro
vincies kan Zuid-Holland
toch niet zonder regionale
televisie." Hij vestigt zijn
hoop ook op staatssecretaris
Van der Ploeg (Media), die
een groot voorstander is van
publieke financiering voor
regionale zenders.
Vorig jaar maart dreigde
TV West failliet te gaan.
Dankzij de eenmalige finan
ciële steun (4,8 miljoen gul
den) van Rijk, provincie en
gemeente is het voortbe
staan van de zender tot 1
maart 2000 verzekerd. Twee
weken geleden werd bekend
dat de huidige aandeelhou
ders zich eind dit jaar terug
trekken.
den haag gpd
Minister Brinkhorst van land
bouw heeft gisteravond tijdens
een bijeenkomst op het Cats-
huis zijn meest betrokken colle
ga's in het kabinet nieuwe
voorstellen gedaan voor in
krimping van de veestapel.
Nieuwe maatregelen zijn nodig
nu de rechter tot drie keer toe
de Varkenswet van zijn voor
ganger Van Aartsen heeft afge
wezen en de Europese Com
missie van Nederland eist dat
de stelselmatige overtreding
van de nitraatrichüijn tot het
verleden behoort.
Het gesprek met premier
Kok, de vice-premiers Jorritsma
en Borst, minister Pronk van
milieu en de landbouwspecia-
listen van de Tweede-Kamer
fracties ging vooral over de
vraag hoe het mestoverschot
kan worden aangepakt. Volgens
een van de aanwezigen kwam
daaruit naar voren dat inkrim
ping van de hele veestapel, in
clusief runderen en kippen,
'onontkoombaar' is. Het kabi
net probeert nu uit te vinden
hoe dit 'op sociaal aanvaardba
re wijze' te bereiken is.
Vermoedelijk kiest het kabi
net daarbij nu wel voor een
schadeloosstelling. Eerder liet
premier Kok weten dat het ka
binet daarover nadenkt, omdat
de kritiek van de rechter zich
juist richtte op het ontbreken
van een schadevergoeding voor
boeren die varkens moesten in
leveren. Welke andere maatre
gelen, naast eventuele schade
vergoeding, het kabinet nog
meer in gedachten heeft, is nog
niet bekend.
Nederland kreeg op 3 augus
tus een brief van 'Brussel' waar
in nogmaals werd gewezen op
de verplichtingen die ons land
heeft bij naleving van de ni
traatrichüijn. Voor 3 oktober
moet er antwoord komen. Al
eerder was Nederland gewezen
op de gevolgen van de overbe
mesting voor het nitraatniveau
in bodem en water.
JENEVER VOORDEEL
'Een flutstuk met conservatieve stellingnames
den haag gpd
GALLGALL
Coalitiepartijen PvdA en D66
hebben geen goed woord over
voor het gisteren gepubliceer
de defensierapport van de Tel-
dersstichting, het wetenschap
pelijk bureau van de WD.
„Het is een flutstuk met zeer
conservatieve stellingnames",
reageert Harry van den Bergh,
voorzitter van de fractiead
viescommissie defensie PvdA.
Ook D66-Kamerlid Jan Hoeke-
ma heeft weinig woorden nodig
om het rapport 'Gerommel
achter de kim' van WD-onder-
zoeker P. van Schie naar de
prullenbak te verwijzen. „Het
lijkt wel of het rapport in 1989
is geschreven, voor de ineen
storting van het communisme",
luidt zijn commentaar.
CDA-Kamerlid Van Ardenne
betreurt de conclusie van het
rapport dat Nederland minder
vaak aan vredesoperaties moet
deelnemen en dan alleen als er
nationale belangen in het ge
ding zijn. „Dat vind ik onjuist",
reageert zij.
Ook minister De Grave (de
fensie), zelf prominent lid van
de WD, lijkt weinig onder de
indruk van de analyse van de
Teldersstichting. Hij repte bij
het in ontvangst nemen van
'taxatieverschillen' en verschil
len van inzicht tussen zijn op
vatting, verwoord in de begin
dit jaar gepubliceerde hoofdlij
nennotitie, en het WD-rapport.
Volgens WD-onderzoeker
Van Schie is het belangrijkste
veiligheidsrisico voor Neder
land de dreiging van massaver
nietigingswapens (chemische,
biologische en nucleaire) door
'het Westen vijandige regimes'.
„Deze defensietaak wordt
schromelijk verwaarloosd",
stelt Van Schie. Ook vreest hij
nieuwe confrontaties met Rus
land, China of andere landen in
het Oosten.
Maar volgens minister De
Grave gaat het hier niet om een
'acuut probleem' en investeert
Nederland in antiraketsyste
men. Ook acht hij de militaire
dreiging uit het Oosten minder
actueel.
Met Van Schie's analyse om
terughoudender te zijn met
deelname aan vredesoperaties,
is De Grave het niet eens. Dat
kan Nederland als belangrijke
industriële natie en als NAVO-
lid niet maken, aldus de minis
ter.
Ook WD-leider Dijkstal
meent dat het rapport ten on
rechte stelt dat Nederland de
klassieke defensietaken niet
langer kan combineren met de
interventie- en vredesoperaties.
„Een goed toegeruste krijgs
macht moet op beide taken
voorbereid zijn. De WD-fractie
is daar vooralsnog positief on
der". Wel waarschuwt Van
Schie volgens hem terecht voor
onvoorziene gevolgen van uit
breiding van de NAVO.
Het WD-rapport loopt voor
uit op de eind dit jaar te ver
schijnen defensienota van mi
nister De Grave. Daarin schetst
hij een visie op de toekomst van
de krijgsmacht. Ook de PvdA,
CDA, GroenLinks en andere
fracties komen binnenkort met
eigen voorstellen.
Weduwe Visser
Jonge Jenever
Vcmicuu
lOOcl
2^9
JENEVER
GALLGALL