'Barak wil
eigen staat
Palestijnen'
GOED
KOOP
■y
Buitenland
Vliegtuigongeluk Hong Kong
Geweld in Algerije weer opgelaaid
Sterkte gebouw afhankelijk van geweten aannemers
DRUIVEN
WIT
iNDAG 23 AUGUSTUS 1999
hade orkaan Bret beperkt
pus christi De orkaan Bret die momenteel over de Ameri-
nse staat Texas raast, lijkt minder schade te berokkenen dan
jer werd gevreesd. De wervelstorm trekt vooral over dunbe-
t landbouwgebied. Er zijn geen berichten over gewonden,
iralsnog blijft de schade in de Texaanse regio beperkt tot
gewaaide bomen en elektriciteitsmasten. In enkele plaatsen
e stroom uitgevallen. In Colombia zou Bret gisteren een eer
slachtoffer hebben gemaakt. Een vrouw overleed in Cartage-
loen een muur instortte tijdens hevige regenval. De neerslag
volgens een woordvoerder van het Colombiaanse meteoro-
sch instituut een direct gevolg van de opmars van Bret via
;aribische Zee richting de Golf van Mexico.
ddagslaapje kan dodelijk zijn
Een dutje na de lunch kan gevaarlijk zijn voor de ge-
dheid. Bejaarde mensen die siësta houden, gaan vaker dood
bejaarden die slechts een keer per dag slapen. Dit blijkt uit
erzoek van het Academisch Ziekenhuis Hadassah in Jeruza-
Tijdens een zes jaar durende proef met 450 bejaarden bo
de zeventig jaar overleed twintig procent van de proefgroep
siësta hield. Van de bejaarden die niet aan een middagdutje
n, stierf slechts elf procent. De artsen vinden het resultaat
hun onderzoek verrassend. „De siësta is een aloud medi
aan gebruik en wordt algemeen als weldoend beschouwd."
mogelijke verklaring voor de hogere sterfte onder de siësta-
Iers is de stijging van de bloeddruk en versnelling van de
lag na het wakker worden.
JJ7J ndelijk weer westerse pandababy
wgeles-peking Voor het eerst in negen jaar tijd is in een
i onze
ii lie,
iteren.
Ierse dierentuin een reuzenpanda geboren. De baby is za-
in San Diego ter wereld gekomen en maakt het goed. De
reigde reuzenpanda plant zich zeer spaarzaam voort. Er zijn
maar ongeveer duizend exemplaren op de wereld, voorna-
ijk in China. Shi Shi en Bai Yun, de ouders van de panda-
y in San Diego, komen ook uit China. Ze zijn uitgeleend aan
ierentuin van de Amerikaanse stad. Dat gebeurt onder
r om te bekijken hoe de voortplanting vlotter kan gaan, zo
net kunstmatige bevruchting.
lijn wil EU-waarschuwing alcohol
De Europese Unie moet op flessen met alcoholische
nken een waarschuwing voor de gezondheid verplicht gaan
m 14.0 en. Met dit voorstel wil de Duitse minister voor volksge-
dheid, Andrea Fischer, het alcoholmisbruik indammen. De
indsvrouw van de Groenen denkt aan een waarschuwing
|s jjg nu ai voor sigaretten op verpakkingen, reclameposters
2 Leid!advertenties verschijnt. De minister wil bereiken dat in ie-
geval op elke fles sterke drank op de gevaren voor de ge-
ïiate b dheid wordt gewezen. Twee jaar geleden pleitten de minis-
voor volksgezondheid van de zestien Duitse deelstaten al
Haarler een waarschuwing tegen alcohol, ook op bier- en wijnfles-
Het plan werd echter in de ijskast gezet, na felle protesten
de alcoholindustrie en drankimporteuren.
ianse bosbranden geblust
hjliai
irid^ De Spaanse brandweer is er gisteren in geslaagd de
branden te blussen die vrijdagavond hadden genoopt tot de
uatie van circa 10.000 mensen. Zeven mensen raakten
argewond. Zaterdag breidden de vlammen zich nog uit in
rdelijke richting, waar zij het graf van dictator Franco be-
igden. Monniken die op het terrein van het mausoleum le-
512j .moesten worden geëvacueerd. Het graf van de dictator is
leschonden. De branden hebben duizenden hectare bos ver
ereik st
i/of-rekeningen veel te riskant
2a - Béüï Vrouwen lopen grote financiële risico's als ze met hun
Igenoot of partner een en/of-rekening hebben. De Britse re-
ng gaat binnenkort waarschuwen dat het beter is financiële
?n in eigen beheer te houden, schrijft de zondagskrant Sun-
Express. Dat gebeurt naar aanleiding van een rapport van
51 btenaren van het Britse ministerie van financiën, die stellen
vrouwen met een gezamenlijke rekening hun financiële on-
ïng riskeren als ze geldzaken in goed vertrouwen aan hun
aen overlaten. Ze moeten er rekening mee houden dat ze
schuldeisers belaagd worden als hun mannen van het
ite pad afraken en met de noorderzon verdwijnen. De helft
de paren in Groot-Brittannië heeft een en/of-rekening.
izichtsbedrog veroorzaakt paniek
ibon» De stranden van de Algarve zijn gisteren met spoed
'acueerd, omdat een hoge vloedgolf de kust zou naderen,
autoriteiten in het belangrijkste vakantiegebied van Portugal
egen bewoners en toeristen hoger gelegen gebieden op te
ken. Helikopters en vliegtuigen stegen op, maar konden
vloedgolf ontdekken. Waarschijnlijk is er sprake geweest
optisch bedrog door reflectie van een hete luchtmassa voor
ust van Afrika.
)de in landingsgestel vliegtuig
den.. In het landingsgestel van een British Airways-vliegtuig
isteren een dode man aangetroffen. De dode werd gevonden
een vlucht van elf uur van Cuba via de Bahama's naar het
idense vliegveld Gatwick. De politie heeft een onderzoek in-
t teld. Begin deze maand werden twee jongens uit Guinee
idgevroren aangetroffen in het landingsgestel van een vlieg-
;van de Belgische maatschappij Sabena. Zij waren gevlucht
armoede in hun land.
m ddam exporteert YN-hulpgoederen
den_» De Iraakse leider Saddam Hussein verkoopt de VN-
pgoederen voor de hongerlijdende baby's in zijn land net zo
;als ze het land binnenkomen. Volgens de Britse krant Surt-
Telegraph financiert hij met de opbrengst van de producten
P% ui Ier andere wapenaankopen voor zijn regime en de kosten
U 1 zijn familie. Volgens de zondagskrant is de illegale handel
I ^■hulpgoederen onweerlegbaar aangetoond toen de kust-
mI ht van Koeweit vorige week een schip onderschepte dat met
ton babymelkpoeder en flesjes onderweg was van Basra in
■■■ii 'naar India. VN-onderzoekers hebben geconstateerd dat de
kort daarvoor in het kader van het humanitaire pro-
mma van de VN naar Irak waren gestuurd.
ïcf ntwerpen CS ontruimd na overval
tPENHet Centraal Station van Antwerpen en metrostati-
in de omgeving werden gisteren gedurende bijna twee uur
als gevolg van een overval op een juwelier. De die-
hadden wat juwelen weggegrist en in de winkel een ver-
Ihte sporttas achtergelaten. Kort na één uur 's middags stel-
JG explosieven-experts vast dat de tas ongevaarlijk was: hij be-
51j te een namaak-bom. De dieven hadden vermoedelijk de be-
tling via het creëren van chaos hun eigen aftocht te verge-
Gelijken. Tijdens de vlucht schreeuwden ze tegen de uitba-
HKat in de bewuste sporttas een tijdbom zat. Het treinverkeer
Nederland en België raakte ernstig ontregeld. De over-
fflBers ontkwamen.
an in woestijn teruggevonden
SfiLi Ruim een maand nadat hij verdween in de Australische
I at Sandy Desert is de Amerikaanse toerist Robert Bogucki
'ggevonden. De politie meldde vandaag dat ze de vermiste
antieganger had getraceerd in een droogstaand beekje in de
Ktijn en dat hij op weg was naar het kustplaatsje Broome, in
noordwesten van het land. In welke toestand de avonturier
'bevindt, is nog onduidelijk. De 33-jarige Bogucki stuurde
'ouders op 13 juli een kaartje met de mededeling van plan te
C 'met de fiets door de woestijn te trekken. Sinds die dag was
n woord meer van hem voornomen. De vriendin van de roe
tte Amerikaan verklaarde in een«erder stadium tegen de
iüe, dat Bogucki zou proberen reddingsteams uit de weg te
in om zijn uithoudingsvermogen te testen.
Taiwanese partij
wil kernwapens
ontwikkelen
TAIPEI Rtr-AFP
De presidentskandidaat van de
kleine Taiwan Onafhankelijk
Partij (TIP), Cheng Pang-Cheng
wil dat zijn land kernwapens
ontwikkelt om de Volksrepu
bliek China op afstand te hou
den. De partij koos Cheng dit
weekeinde tot kandidaat voor
de presidentsverkiezingen van
volgend jaar. De TIP is voor
stander van een formele af
scheiding van het Chinese vas
teland en het uitroepen van de
onafhankelijkheid van Taiwan.
Cheng maakt niet veel kans om
als president te worden geko
zen. De huidige Taiwanese pre
sident Lee Teng-hui zei onlangs
dat China en Taiwan met elkaar
als aparte staten zouden moe
ten omgaan. Tot nu toe be
schouwen beide landen zich
nog als één land. Peking be
schouwt het eiland als een op
standige provincie. China ont
stak in grote woede door de uit
spraken van Lee en voert sinds
dien een felle campagne tegen
hem.
Russisch leger en
rebellen eisen
overwinningen op
LONPEN-MOSKOU Rtr
De leider van de islamitische
rebellen in de Kaukasische
deelrepubliek Dagestan, Shamil
Basajev, zegt dat het Russische
leger 'catastrofale verliezen'
heeft geleden. De rebellen, die
van Dagestan en het naburige
Tsjetsjenië één moslimstaat
willen maken, zouden boven
dien twee dorpen hebben inge
nomen. Het Russische ministe
rie van defensie meldt echter
dat de Russische troepen hun
opmars hebben voortgezet.
Volgens een woordvoerder
hebben de Russen het belang
rijke dorp Tando veroverd, als
mede de belangrijke bergpas
Kharami naar Tsjetsjenië. Zon
der die pas kunnen de opstan
delingen geen zwaar militair
materiaal aanvoeren.
Om Tando in het zuiden van
Dagestan, is de afgelopen twee
weken zwaar gevochten. De op
standelingen hebben hier hun
hoofdkwartier. Volgens de zegs
man worden de artilleriebe
schietingen van twee andere
dorpen, Ansakta en Rakhata,
voortgezet, maar is de Russi
sche infanterie nog niet in de
strijd geworpen.
De opstandelingen ontken
nen de Russische meldingen.
Zij zeiden Tando nog altijd in
handen te hebben en boven
dien twee anderen dorpen te
hebben veroverd. Tijdens de
gevechten om het dorp Tando
zijn volgens de fundamentalis
ten veertien Russische militai
ren gevangen genomen. De
zegsman benadrukte dat de is-
lamistische strijders geen ge
bruik maken van de Kharami -
pas. „De Russen zitten daar al
een tijdje. Ik heb geen idee
waarom zij besloten hebben
dat nu in de openbaarheid te
brengen."
hong kong Een passagiersvliegtuig van de Taiwanese maatschappij China Airlines is gisteren bij de lan
ding op de internationale luchthaven bij Hong Kong verongelukt. Volgens de Chinese regering zijn bij het
ongeluk zeker twee mensen om het leven gekomen, 211 mensen raakten gewond. Er zouden zich ook
twee Nederlanders in het toestel bevinden. Volgens ooggetuigen was het vliegtuig al in de lucht in brand
gevlogen en stortte het kort voor elf uur 's avonds neer. Hongkongse functionarissen en de luchtvaart
maatschappij ontkennen deze versie. Volgens hun lezing vloog het toestel pas in brand na de onzachte
landing. Reddingsploegen waren al eerder op de hoogte gebracht van het naderende onheil en hadden op
de luchthaven voorzorgsmaatregelen genomen. Het toestel, een MD-11, was met zo'n 315 passagiers en
bemanningsleden afkomstig uit Bangkok en landde in zeer slecht weer. De wervelstorm Sam houdt op dit
moment huis in het gebied. foto reuters bobby yip
Van Aartsen positief na bezoek aan Israël
De Israëlische premier Barak 'wil werkelijk een situatie
naderbij brengen waarin een Palestijnse staat ontstaat'.
Dat heeft hij gisteren tegen minister Van Aartsen van
buitenlandse zaken gezegd. De bewindsman begon het
afgelopen weekeinde aan een zesdaagse reis door het
Midden-Oosten. „Barak begint aan dit proces, omdat hij
precies weet wat hij wil", zei Van Aartsen.
jeruzalem anp
ALGIERS AFP-Rtr
In Algerije is het geweld de afgelopen dagen weer
opgelaaid. Sinds vrijdag vielen tientallen doden,
vrijwel zeker vermoord door moslimfundamen
talisten. In de stad Ouezra in de provincie Médéa
zijn in de nacht van vrijdag op zaterdag zeven
tien mensen gedood, onder wie vier kinderen en
een baby.
Omwonenden vertelden dat een groep als mili
tairen geklede mannen vrijdagavond een gebouw
in Ouezra waar een besnijdingsfeest werd gege
ven, binnendrongen. Zij sneden onmiddellijk de
jongen die besneden zou worden en zijn vader
de keel door. Vervolgens lieten de daders een
bom ontploffen in het gebouw, dat daarop in
stortte.
Zaterdag werden op een bergachtige weg in de
provincie Bouira zeven burgerwachten gedood
door een bom. Het geweld in het Noord-Afri
kaanse land is opgelaaid sinds president Bou-
teflika het in juni op een akkoordje gooide met
de AIS, een minder radicale islamistische militie.
Sindsdien hebben de veel radicalere terreurmili-
ties van de G1A de strijd verhevigd, met meer dan
tweehonderd doden als gevolg.
Op 16 september wordt in Algerije een referen
dum gehouden over een gedeeltelijke amnestie
regeling, waardoor de GIA in een nog sterker iso
lement komt te staan.
Sinds in 1992 de door militairen gedomineerde
regering een verkiezingsoverwinning van de fun
damentalistische partij FIS naast zich neerlegde,
is het land in de greep van de terreur. Volgens
Bouteflika zijn in die zeven jaar 100.000 mensen
vermoord.
Volgens de Nederlandse minis
ter, die voor het eerst een offici
eel bezoek brengt aan het Mid
den-Oosten, is Barak 'een hele
intelligente man bij wie je een
militaire aanpak herkent, in de
goede zin van het woord'. Ba
rak wordt volgens Van Aartsen
'gedreven door de gedachte'
dat de huidige generatie politici
in het Midden-Oosten - ook al
zitten daar veel mannen op
leeftijd bij - een oplossing moet
vinden voor de decennialange
conflicten. „Hij is daar zelf zeer
vastberaden in", aldus een op
timistische Van Aartsen.
Hij noemde de gesprekken
die hij met Barak en zijn Israëli
sche ambtgenoot Levy voerde
'zeer bemoedigend'. „Levy be
loofde me dat er onder dit kabi
net geen nieuwe nederzettin
gen meer komen en Barak zei
me dat hij de afspraken van het
Wye-akkoord zal nakomen.
Maar hij wil verder dan Wye, hij
wil de echt grote vraagstukken
op tafel leggen, dynamiek in het
proces brengen en dat verbin
den aan een tijdspad."
Die grote vraagstukken in het
Jakarta eens met
meer VN-politie
op Oost-Timor
JAKARTA Rtr
Indonesië heeft vandaag het
groene licht gegeven voor de
stationering van meer agenten
van de Verenigde Naties op
Oost-Timor. Dat moet gebeu
ren na het referendum volgen
de week maandag over onaf
hankelijkheid voor de door ge
weld geteisterde provincie. De
opperbevelhebber van het In
donesische leger, generaal
Wiranto, zei dat de regering er
geen moeite mee heeft als de
VN besluit meer personeel in te
zetten in de voormalige Portu
gese kolonie. „Wij verwelko
men de versterking van de bur-
gerpolitie", aldus Wiranto. De
volkerenorganisatie houdt toe
zicht op het referendum 30 au
gustus over de toekomst van
Oost-Timor. Jakarta moet toe
zien op de veiligheid. De laatste
weken neemt het geweld van de
pro-Indonesische milities ech
ter enorm toe.
GOLCUK* JESSICA LUTZ
CORRESPONDENT
De eerste aannemers zijn aan
gehouden in Turkije. Na de
aardbeving van vorige week, die
al meer dan 10.000 doden heeft
geëist, wordt de beschuldigen
de vinger naar de aannemers
gestoken. Zij hebben alle bouw
voorschriften aan hun laars ge
lapt. De aannemer Veli Göcer,
wiens ingestorte flats talloze le
vens eisten, is het land uitge
vlucht. „Ik heb zeezand ge
bruikt in die flats", geeft hij via
de telefoon toe. „Het waren
mijn eerste gebouwen. Ik wist
van niks. Niemand vertelde me
dat dat niet kon."
Al jaren smeken de Verenigde
Kamers van Architecten dat er
eisen gesteld worden voor ie
mand zich aannemer mag noe
men. Die eisen ontbreken nu.
De in korte tijd steenrijk gewor
den Göcer was tien jaar geleden
nog drukker. In Yalova verpul
verde het beton van aannemer
Metin Kocals luxe apparte
mentsgebouwen omdat er nau
welijks cement in zat. Minstens
zeventig mensen werden onder
het puin bedolven. Als hoofd
van de lokale Kamer van Archi
tecten zette hij dertien jaar ge
leden zijn oom onder druk, de
toenmalige burgemeester van
Yalova, om een moeras droog
te leggen. Ondanks heftige pro
testen in de gemeenteraad, dat
het in dit aardbevingsgevoelige
gebied niet veilig was om daar
bouwgrond van te maken, wist
de burgemeester de raad om te
praten en liet zijn neef er op
bouwen. Die is inmiddels on
vindbaar.
„Het verbaast me niets dat al
die gebouwen ingestort zijn",
Veel gebouwen in Turkije zijn ingestort. Dit komt met name door de slechte bouwpraktijken van de aanne
mers. foto gpd phil nijhuis
zegt Fikret Ertugrul, een inmid
dels dakloze bouwvakker.
„Nooit worden de fundamen
ten voldoende versterkt", ver
telt hij. „Het is gewoon gewor
den om betonijzers van tien
mm doorsnee te gebruiken in
plaats van zestien zoals het
hoort. Het beton maken we al
lang niet meer zelf. Maar van
dat kant-en-klare beton weetje
niet wat er in zit. Iedereen die
wil, kan een betonfabriek op
richten." Waarom hij nooit ge
protesteerd heeft tegen die mal
afide praktijken? „Dan zou ik
mijn baan toch kwijtraken."
Ironisch genoeg is de bouwsec
tor Turkije's trots in het buiten
land. Tot in Duitsland en Ka-
zachstan bouwen de Turken
flats, fabrieken en kantoorge
bouwen die wel solide zijn. Ook
in het zwaar getroffen Gölcük
staan gebouwen rotsvast over
eind, te midden van een zee
van puinhopen. „Maar het is
ook de schuld van de gemeen
ten", meent Ertugrul. „Die con
troleren niets. Als je betaalt,
krijg je een bouwvergunning. Al
bouw je een huis van stro.
Dat wijst burgemeester Ismail
Baris resoluut van de hand.
„Niet in mijj^ijd. Toen ik in
1994 burgemeester werd, be
stond het deel van de stad dat
zo zwaar beschadigd is al. Van
wat daarna is gebouwd, staat
het meeste nog overeind." De
burgemeester denkt al weer aan
de toekomst. „Ik wil van Gölcük
een wereldstad maken en ieder
land uitnodigen om een wijk te
bouwen. Dan hoeft het nie
mand al te veel te kosten. Of
misschien schrijf ik een inter
nationale wedstrijd uit voor een
stadsplan."
„De aannemers die deze ge
bouwen hebben gebouwd, heb
ben een massamoord begaan",
zei minister v/an binnenlandse
zaken Saaaetön Tantan en be
loofde vervolging. Na iedere
aardbeving -de laatste was
slechts een jaar geleden en toen
werden er veertien architecten
en aannemers gearresteerd-
kondigt de regering maatrege
len aan om de naleving van de
bouwvoorschriften af te dwin
gen.
Maar de straf voor slecht bou
wen is symbolisch omdat de
boetes niet worden aangepast
aan de geldontwaarding van
techtig procent per jaar. Een
simpel wetsvoorstel om ieder
een te verplichten zijn huis te
verzekeren -de verzekerings
maatschappij zou dan als onaf
hankelijke inspecteur optre
den- ligt al sinds de aardbeving
van 1992 in Erzincan te wach
ten op behandeling in het par
lement. De Wereldbank maakte
toen geld vrij voor een grote in
spectie en het opstellen van een
advies om de wetten aan te
passen. Dat project is nog
steeds niet beëindigd.
„Onze staat heeft nooit vol
doende waardering gehad voor
de studies van de Aardbevings
stichting", schreef architec
tuurprofessor Mete Tapan van
de Technische Universiteit van
Istanbul gisteren bitter aan de
krant Radikal. „Onze staat
heeft evenmin voldoende mid
delen vrijgemaakt om onze ex
pertise aan te wenden voor het
controleren of gebouwen veilig
zijn. Projecten voor urgentie
woningen zijn ontwikkeld door
de Technische Universiteit van
Istanbul en het Directoraat
voor Rampenbestrijding in An
kara. Maar helaas heeft al deze
moeite, al die wetenschappelij
ke activiteit onze staat, noch
onze regeringen kuryren mobi
liseren."
vredesproces in het Midden-
Oosten zijn de Israëlische ne
derzettingenpolitiek, de bezet
ting van de Golanhoogte. de fi
nale status van het door Israë
liërs en Palestijnen betwiste Je
ruzalem en de vrijlating van Pa
lestijnse gevangenen. Barak wil
toenadering tot alle Arabische
landen in de regio, ook met Sy
rië, maar hij gaf Van Aartsen
geen boodschap mee voor de
Syrische president Assad. „Ik
ben geen bemiddelaar of tus
senpersoon. Barak zei me: mo
gen we het in de regio nu zelf
een keer proberen, zonder druk
van buitenaf."
Van Aartsen stelde in zijn ge
sprek met zijn ambtgenoot Le
vy de zaak van de haven in Ga
za 'hardnekkig' aan de orde.
Nederlandse gelden daarvoor
kunnen niet worden ingezet,
omdat Israël de bouw van de
haven altijd heeft tegengehou
den. Nu zou een 'pragmatisch
Israëlisch kabinet bereid zijn de
Palestijnen met de bouw te la
ten beginnen, om dan tijdens
de aanleg van de haven te spre
ken over definitieve veiligheids
garanties'.
Graf ex-dictator
Bulgarije overleeft
drie slooppogingen
Het graf van de voormalige Bul
gaarse dictator Dimitrov heeft
dit weekeinde drie slooppogin
gen doorstaan. Ex-communis
ten en socialisten raakten in ju
belstemming over de postume
overwinning van de stalinisti
sche dictator.
Zaterdag werd tot twee keer
toe zonder succes geprobeerd
het mausoleum op te blazen.
De kolos in hartje Sofia kwam
wel iets scheef te staan. Na een
crisisberaad van de regering
over de mislukte afbraakpoging
werd besloten een derde po
ging met driehonderd kilo dy
namiet te wagen. Deze faalde
gisteren eveneens. Het mauso
leum, met 1,30 meter dikke mu
ren, is slechts licht beschadigd.
Dimitrovs graf moet nu ma
chinaal worden gesloopt. Het is
niet mogelijk meer springstof te
gebruiken, omdat het graf mid
den in de bebouwde kom staat.
Dimitrov, een van de oprich
ters van het 'communistische
bewind in Bulgarije, was van
1947 tot 1949 premier. Zijn lijk
lag decennialang opgebaard in
het mausoleum. Na de val van
het communisme in november
1989 werd het mausoleum be
smeurd met graffiti. Onlangs
werd besloten het mausoleum
af te breken. De stoffelijke res
ten van Dimitrov zijn op ver
zoek van de familie in 1990 ge
cremeerd.
kilo
RUNDERGEHAKT
ELKE DAG GOED NIEUWS
