Hoofdredacteur Gaykrant blij met 'neurotische stoomt"1
'Ik doe in mijn leven niet anders dan instappen
Kerk Samenleving
VRIJDAG 20 AUGUSTUS 1999
:a<
VANDAAG
20
Bernardus van Clairvanx was in zijn leven
(1090-1153) zowel populair als gehaat. Voor
kerk en volk kon Bernardus lange tijd weinig
kwaad doen. Hij bemiddelde tussen pausen,
vorsten en edellieden en predikte met zoveel vuur en vaar
digheid, dat hij weieens met de apostel Paulus werd verge
leken. Veel van zijn geschriften zijn bewaard gebleven, en
daaruit blijkt dat deze boeteprediker en abt van het door
hemzelf opgerichte Cisterciënser-klooster van Clairvaux,
ook zijn sporen verdiende in de theologie en mystiek. In
het jaar 1145 vroegen de paus en de Franse koning Lode-
wijk VII of Bernardus zijn reputatie en kwaliteiten wilde in
zetten bij het optrommelen van vrijwilligers voor een kruis
tocht. De muzelmannen (moslims) hadden de oude kruis
vaardersburcht Edessa heroverd en moesten tot staan wor
den gebracht. Bernardus wist de noodzakelijke edellieden
over te halen en daarnaast tienduizenden mannen voor het
voetvolk. De kruistocht werd een ramp. Weinigen overleef
den de heilige oorlog. Aan het thuisfront kreeg Bernardus
daarom veel kritiek. Uitgeput door het vasten overleed de
heilige in zijn klooster te Clairvaux.
Kerk: Ambon proeftuin heilige oorlog
ermelo Ambon is een 'proeftuin voor de heilige oorlog', stellen
christenen op het Molukse eiland. De politiek gemotiveerde
aanstichters van het geweld tussen christenen en moslims zou
den in heel Indonesië een islamitische staat willen vestigen. Dat
schrijven vertegenwoordigers van de Molukse Protestantse Kerk
(GPM) mede namens de rooms-katholieke bisschop van Am-
boina in een open brief. De briefschrijvers roepen de hulp van
de Verenigde Naties en de Verenigde Staten in. De onlusten op
Ambon, waardoor sinds januari honderden mensen zijn omge
komen, worden volgens hen op nationaal niveau geregisseerd.
Daarbij zouden de Indonesische media ten onrechte suggere
ren dat de christenen het geweld hebben aangesticht, waardoor
een 'anti-christelijk klimaat' ontstaat.
IKV: 'Multi-etnisch Kosovo opgeven'
den haag De internationale troepenmacht in Kosovo moet het
streven naar een multi-etnische staat opgeven. Kosovo is in fei
te al Albanees gebied geworden.Alle idealen en goede bedoe
lingen van KFOR ten spijt, is het op dit moment absoluut zin
loos om naar verzoening tussen de verschillende bevolkings
groepen te streven", zei secretaris Mient Jan Faber van het In
terkerkelijk Vredesberaad (IKV) gisteren bij zijn terugkeer uit
Kosovo. In plaats van 'krampachtig' te blijven ijveren voor
vreedzaam samenleven van Serviërs en Albanezen, kan KFOR
volgens Faber beter de Serviërs helpen het gebied te verlaten.
De Serviërs voelen zich volgens de IKV-secretaris 'vastgehouden
door KFOR' en zouden het liefst onmiddellijk naar Servië ver
trekken. Het heeft geen zin hen met een beroep op het onhoud
bare ideaal van een multi-etnische staat in Orahovac te houden,
vindt Faber. KFOR moet volgens hem wel de veiligheid van
minderheden blijven garanderen. Hij verwacht dat de Servische
gemeenschap in Kosovo geleidelijk uitsterft. Voor de Serviërs
die blijven zit er niets anders op dan te assimileren en in ieder
geval Albanees te leren. „Het valt te hopen dat het een demo
cratische staat wordt die open zal staan voor de buurlanden, en
dat het etnische element in de politiek verdwijnt", aldus Faber.
Parkeren en geestelijk tanken
eindhoven In de dorpskerk op het festivalterrein van het Flevo
Totaal Festival zijn vier diensten per dag, waarvan de laatste om
half een 's nachts begint. En op de 'Prayer Place' kunnen bezoe
kers op elk moment van de dag 'parkeren' en geestelijk bijtan
ken. Back tot the future is het thema van de tweeëntwintigste
editie van het popfestival van Youth for Christ, waar naast mu
ziek het geloof een hoofdrol speelt. Flevo Totaal is het grootste
christelijke festival van Europa. Het duurt nog tot zondag.
FOTO ANP
groningen gpd
De uitspraken over homoseksuelen die
de nieuwe Groningse bisschop Wim
Eijk in het verleden heeft gedaan zijn
in de homowereld met verbijstering
ontvangen. Hoofdredacteur Henk Krol
(48) van de Gaykrant zegt het woord
'discriminatie' niet zo gauw op de lip
pen te nemen. „Maar ik voel me wel
beledigd," zegt hij.
Begin dit jaar werd bij Krol darm
kanker geconstateerd en nu volgt hij
een chemokuur. „Juist nu ervaar ik
hoe belangrijk het is om niet alleen
door het leven te hoeven gaan", zegt
hij. „Ik ben ervan overtuigd dat God de
merjs heeft geschapen om een mede
mens lief te hebben en samen door
het leven te gaan. Als het waar is wat
Eijk zegt, dat een seksuele relatie tus
sen homo's niet meer is dan 'weder
zijdse zelfbevrediging', was mijn part
ner al twintig keer weggelopen. Als de
bisschop zegt dat liefde tussen homo
seksuelen 'intrinsiek onmogelijk is'
voel ik me vooral ten opzichte van
mijn vriend beledigd."
Blijkens collegetraktaten zou dr. Eijk
toekomstige priesters in het Seminarie
Sint Janscentrum in Den Bosch heb
ben voorgehouden, dat homoseksuali
teit een 'neurotische ontwikkelings
stoornis' is. Krol: „Als dat zo is, ben ik
alleen maar blij dat m'n vriend en ik
aan deze afwijking lijden." De hoofd
redacteur van de Gaykrant, die joodse,
vrijzinnige en katholieke wortels heeft,
noemt zichzelf gelovig zonder kerkelijk
te zijn. Hij bestrijdt dat homoseksuali
teit door de bijbel wordt afgewezen.
„Het woord 'homoseksualiteit' is ruim
100 jaar oud en komt in de bijbel niet
voor. Wat in de bijbel wordt veroor
deeld is sodomie: orgieën, waarbij
mannen met mannen, kinderen of
dieren seks bedrijven."
Krol is blij dat de uitspraken van Eijk
niet symptomatisch zijn vi
standpunt van alle katholieke
den in ons land. „Ik heb geho
iemand als bisschop Muske
Breda zich heel bewogen heeft
ten over de zorgzaamheid
seksuelen voor elkaar. Toi
vriend en ik overgingen tot off
gistratie van onze relatie krei
Muskens een fijne brief. Hij
graag willen inzegenen, maar
niet van de kerk.
ling
«li in
Peter Kat-
tenberg
(45) kan
op veel
manieren
worden
geduid:
doctoran
dus god
geleerdheid, doctor in
de letteren, auteur,
beeldend kunstenaar,
beleidsonderzoeker,
adviseur, remon
strants predikant,
echtgenoot en vader
van vier kinderen. De
laatste jaren legt hij
zich voor zijn boter
ham hoofdzakelijk toe
op het predikantschap
in de Lokhorst ge
meente in Leiden. Dit
jaar studeerde hij af in
de letteren op een
proefschrift over Andy
Warhold (1928-1987),
waarin hij deze om
streden Amerikaanse
pop-art kunstenaar
door ONNO VAN 'T KLOOSTER
f Van zowel kunst als geloof kun je
niet zeggen wat het is. Ze geven al-
lebei een bepaalde visie op de wer-
kelijkheid. Van die visie kun je zeg
gen 'dat' hij is 'wat' hij is, of dat er
elementen zijn die naar iets anders verwijzen.
Meer is het niet. Door bijvoorbeeld je huis naar
jouw smaak in te richten, geef je letterlijk vorm
aan je leven. Het zegt iets over jou. Je maakt iets
- dat kan een kunstwerk zijn, een zelfgebouwde
keuken, of. je legt een tuin aan - en daarmee ver
uiterlijkje met vormen een deel van jezelf.
In dat opzicht ben ik een materialist. Het leven is
in wezen vormeloos en chaotisch. En geestelijk
leven materialiseert zich altijd en wil zichtbaar
worden in dingen. In muziek, kleur, stof. Wan
neer het geen vorm krijgt, zweeft het. Waarom
leest iemand een boek? Nou, bijvoorbeeld omdat
je op zoek bent naar de verwoording, of veruiter
lijking, van een gevoel. De sensatie van: 'zo heb
ik het altijd al willen zeggen, en hier staat het.'
Daarom verwoordt een predikant het geloof van
zijn gemeente, zodat de gemeente geconfron
teerd wordt met de inhoud van haar eigen geloof.
Mensen kunnen daarmee ergens instappen. Ik
doe zelf in mijn leven niet anders dan 'instap
pen'.
Zo ben ik ook in 1990 in de Remonstrantse Broe-
^.eer
pte,
1 mm.
rijl
S25
een
'priester'
noemt.
De kran
tenartike
len over
Katten-
bergs dis
sertatie
liggen keurig op een
stapeltje in de werk
ruimte bij zijn zelf tot
woonhuis verbouwde
bollenschuur in
Oegstgeest. Op de
vraag of hij als gods
dienstwetenschapper
en kunstenaar, die
toch de nodige jaren
in New York niet de
eerste de beste oplei
ding heeft genoten,
religieuze motieven in
zijn beelden verwerkt,
antwoordt Kattenberg.
„Mijn beelden zijn
meer voor de gezellig
heid. En ik ben hele
maal niet religieus be
wogen."
P.A.P.E. Kattenberg: „Bij het roeien zie je weieens zo'n coach met een megafoon langs het water fietsen. Zo'n type ben ik. foto hielc re|
derschap gestapt. Mijn vader was hervormd do
minee, maar daarom ben ik niet theologie gaan
studeren. Evenmin om predikant te worden. Ik
wilde theologie studeren, omdat ik het één van
de meest klassieke vooropleidingen voor het le
ven vind. Religie als maatschappelijk verschijnsel
of cultureel fenomeen heb ik al vanaf jonge leef
tijd interessant gevonden. De vraag: 'wat ga ik la
ter doen en hoe ga ik in mijn onderhoud voor
zien', heeft mij geen moment beziggehouden.
Mijn studie was ook niet gericht op het predi
kantschap, maar op de godsdienst als sociaal
maatschappelijk en cultureel verschijnsel. Zie het
als een meer wetenschappelijke benadering van
het christendom. Het had een zekere afstand tot
de godsdienst als een onderwerp van persoonlij
ke beleving. Die afstand heb ik altijd behouden.
Nu nog in mijn werk hanteer ik een professionele
distantie. Dat heb ik van kinds af aan al gehad.
Aan Jezus wordt de uitspraak toegeschreven dat
hij 'de weg' is. Op die weg, of in navolging van
hem, lopen er velen. Voor wat betreft godsdienst
loop ik nooit op de wég. Altijd op de stoep. Ik
loop dus wel mee. Zo kun je als predikant voor
mensen toch belangrijk zijn. Bij het roeien zie je
wel eens zo'n coach met een megafoon langs het
water fietsen. Zo'n type ben ik. Wanneer er een
roeier uitvalt, ben ik niet te beroerd zijn om zijn
plek in te nemen. Zoveel distantie heb ik nu weer
niet. Maar in principe fiets ik langs de kant.
Van remonstranten zegt men wel eens dat het ra
re mensen zijn. In onze beginselverklaring staat
dat de geloofsgemeenschap is geworteld in het
evangelie van Jezus Christus. En ook al schrijf je
evangelie met een kleine letter, het doet niets af
aan de intentie van die uitspraak.
Voor mij vormt de remonstrantse broederschap
een 'geestelijk onderdak'. Ik vind er geborgen
heid. Je krijgt er de vrijheid om als het ware een
ongemeubileerd huis zelf in te richten. Daarom
voel ik mij er thuis én ben ik ingestapt.
Drie dingen zijn voor mij belangrijk: geborgen
heid, tijd en de dood. Geborgenheid om de zo
juist genoemde reden. Tijd omdat we leven in
een samenleving waarin wordt gezegd: tijd is
geld. Voordat ik gevraagd werd predikant te wor
den - eerst in Amsterdam, later in Leiden - deed
ik onderzoek bij het Leids adviesbureau Research
en Beleid naar nieuwe arbeidstijden. De over
gang van het bedrijfsleven naar het predikant
schap betekende wat betreft het omgaan met
tijd, alsof je van een storm in de luwte kwafti.
Ik heb in het bedrijfsleven veel geleerd over hoe
in de samenleving met tijd wordt omgegaan.
Maar met de overgang van het bedrijfsleven naar
het religieuze leven leerde ik dat tijd meer is dan
geld. Het is het meest kostbare in je le 1. F
predikant loop je met mensen mee in 1 ede
van leven'. Toch komt in al mijn gesprek itgt
mensen nooit ter sprake 'hoe lang dinger
In een mensenleven is dat uiteindelijk'
irrelevant.
Het derde aspect: de dood, hangt samen
tijd van leven'. Ik loop dus met mensen
hun levensweg en krijg soms de uitnodi
ook er aan het einde bij te zijn. Een exi
moment. Ze laten je toe in de Intimiteit
leven.
Een van de belangrijkste redenen om bi
monstrantse broederschap in te stappei
ze de beste getuigenis kennen omtrent
Het gaat zo: 'Te allen tijd en overal komt:
leven kwam, de Dood. Hij breekt het k
brooze leven af. Hij komt verwacht oi
wacht; als vijand of als vriend; ondanks oi
schen of door menschenschuld. Maar
komt, hij is of wordt mee opgenomen in
van God. Hierdoor is hij geen einde, do £S{
gang; brengt geen scheiding slechts, di
hereeniging; en voert niet tot ver-
nietiging, doch tot vernieuwing in i
het licht.' ^kle
Prachtig. Beter kan het niet wor
den gezegd. ^|kat«
je.l
si
ïny
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met zaterdag.
Finland:
Vooral in het zuiden wolkenvel
den en geregeld flink wat regen,
soms ook onweer. In het noorden
droger en af en toe zon. Maxima
tussen 12 en 17 graden.
Noorwegen:
Naast wolkenvelden ook af en
toe zon en met name langs de
westkust kans op buien. Maxima
van 10 graden in het noorden tot
19 in de buurt van Oslo.
Zweden:
Af en toe zon, maar ook wolken
velden en vooral in het noorden
en zuiden regen. In het midden
droger. Middagtemperatuur van
12 graden in het noorden tot 20
plaatselijk in het zuiden.
Denemarken:
Eerst bewolkt en buiig, zaterdag
minder buien en meer zon. Maxi
ma rond 18 graden.
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
Vooral in het noorden flink wat
zon. In het zuiden wat meer wol
ken en mogelijk wat regen. Maxi
ma van 14 graden in Schotland
tot 20 in de buurt van Londen.
België en Luxemburg:
Vrijdag nog veel wolken en gere
geld buien, soms met onweer.
Zaterdag een stuk droger en ge
leidelijk meer zon. Maxima rond
19 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Naast wolkenvelden steeds meer
zon en waarschijnlijk droog.
Maxima van een graad of 18 in
de buurt van het Kanaal tot 23 in
de oostelijke departementen.
Portugal:
Overwegend veel zon, maar in
het noorden soms ook wolkenvel
den. Waarschijnlijk wel droog.
Maxima uiteenlopend van 21
graden langs de noordwestkust
tot dik 30 in het binnenland.
Madeira:
Perioden met zon en droog bij
maxima van ongeveer 25 graden.
Spanje:
In het noordoosten vandaag nog
stevige regen- en onweersbuien.
Verder vrij veel zon, droog en
warm. Maxima aan zee meest
rond de 30 graden, landinwaarts
plaatselijk tot tegen de 40.
Langs de Golf van Biskaje mid
dagtemperatuur rond 22 graden.
Canarische Eilanden:
Flinke perioden met zon en
droog. Middagtemperatuur tus
sen 25 en 30 graden.
Marokko:
Westkust: veel zon en droog.
Maxima vlak aan zee tussen 25
en 30 graden.
Tunesië:
Veel zon en erg warm met maxi
ma van 40 graden aan de stran
den in het noorden tot ver boven
de 40 in het binnenland.
Zuid-Frankrijk:
Vrijdag in het uiterste zuiden nog
buien met onweer. Zaterdag
overal meest droog en geregeld
zon. Maxima oplopend naar 25
graden in de Vendee en 30 in de
buurt van Perpignan.
Mallorca en Ibiza:
Perioden met zon en zaterdag
nog kans op een regen- of on
weersbui. Maxima rond 31 gra
den.
Italië:
In het zuiden veel zon, droog en
warm. In het noorden meer wol
ken en van tijd tot tijd een regen-
of onweersbui. Maxima in het
noorden rond 28 graden, in het
midden en zuiden meest rond
35 graden.
Corsica en Sardinië:
Flink veel zon en alleen vrijdag
op Corsica kans op een (onweers-
)bui. Maxima tussen 30 en 35
Weerrapporten 20 augustus 08 uur:
ZATERDAG 21 AUGUSTUS 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 06.34 Zon onder 20.52
Maan op 17.14 Maanonder01.ll
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 11.54 00.00 11.27 23.33
Laag 07.06 19.20 06.47 19.01
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
L3S Palmas
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
regenbui
licht bew.
licht bew.
- 3i
dt
bewolkt
onweer
"W™ warmtefront
regen
sneeuw
V koufront
Ate
opklaringen
hagel
lagedruk
mist
windrichting
hogedruk
zonnig
19 temperatuur
luchtdruk in
-1°0°- hect0 pasca(
hall bew
onbewolkt
onbewolkt
half bew.
motregen
regen
temp neersl Malta
15 12.0
14 12.0
13 2:0
14 5.0
11 2.0
15 11.0
14 12.0
13 10.0
14 8.0
12 1.0
10 0.5
26 0.0
29 23 0.0
20 14 0.2
27 18 0.0
22 13 0.0
20 11 0.1
32 25 0.0
18 7 0.1
20 10 0.0
14 20.0
17 12 0.3
22 15 26.0
Bangkok r
Buenos Aires o
Casablanca 2
Johannesburg z
Los Angeles 2
New Orleans z
New Vork t
Tel Aviv c
Tokyo 0
Toronto
half bew.
onbewolkt
onbewolkt
32 25 0.0
16 0.0
16 14 0.0
28 23 0.0
25 17 0.0
27 20 5.0
20 10 0.0
20 10 0.0
33 18 0.0
35 20 0.0
32 22 0.0
22 14 18.0
21 14 2.0
26 22 0.0
21 14 0.2
21 10 0.1
23 11 0.0
32 22 0.0
34 22 0.0
15 13 00
21 13 0.1
25 16 8.0
20 14 4.0
35 23 12.0
25 17 00
25 20 0.0
24 11 0 0
21 17 0.0
29 26 0.0
26 21 0.0
34 24 0.0
33 27 0.0
23 15 0.0
43 27 0.0
23 15 0 0
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071 -5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr.18.00-19.30
Zaterdag 10.00-12.00 ui
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
F. Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071-5323 508
Familieberichten: 023- 5317 3if,*®'
023- 5320 216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tol
071-5356230
1 RUBRIEKSADVERTENUi
071-5128 030 Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot
071-5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging1
het automatisch afschrijven van he
abonnements- geld, ontvangen V
betaling.
VERZENDING PER POSTjj
Voor abonnementen die per post (bin
worden verzonden geldt een toeslag
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSET
Voor mensen die moeilijk lezen, sk
hebben of blind zijn (of e
leeshandicap hebben), is
van het regionale nieuws
Dagblad op geluidscassette besd
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur/
d vt
ig ver l')ei
itje
ld n
Iko
do
rks
it I
inderiN
it het Li H
boU
ectuur,
graden.
Malta:
Vrij zonnig en warm. Middagtem
peratuur ongeveer 34 graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig en warm. Maxima op de
meeste stranden rond 30 gra
den, landinwaarts warmer.
Turkije en Cyprus:
Droog en overwegend zonnig.
Maxima aan zee meest tussen
32 en 38 graden.
Duitsland:
Vrijdag in het midden en noor
den de meeste wolken en buien,
soms met onweer. Zaterdag over
al droger en steeds meer zon.
Maxima tussen 18 graden tegen
de Deense grens en 24 plaatse
lijk in het zuiden.
Zwitserland:
Perioden met zon en tijdelijk af
nemend buiig. Maxima van 22
graden in het noorden tot 28 in
het zuiden.
Oostenrijk:
Vrijdag in het zuiden nog stevige
buien. Verder af en toe zon en
een stuk droger. Middagtempe
ratuur rond 24 graden.
Polen:
Tamelijk veel bewolking en vrij
dag vooral in het noorden buien,
zaterdag overal kans op wat re
gen. Maxima tussen 20 en 25
graden, zaterdag enkele graden
lager.
Tsjechië en Slowakije:
Naast wolkenvelden ook af en
toe zon en zaterdag in het noor
den kans op wat regen. Maxima
meest tussen de 20 en 25 gra
den.
Hongarije:
Perioden met zon, maar ook
steeds kans op een regen- of on
weersbui. Maxima rond 26 gra
den.
K
N H U I
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
