Spanje mag zelf beslissen
over Heineken-overname
MKB voor werkweken van wisselende lengte
Economie
Chipknip en pinpas
op één abonnement
Topman Van der Lugt
laakt prestaties ING
Pieperseizoen in volle gang
Banken eisen snelle
verkoop van Ceteco
Telegraaf en Wegener pokeren om VNU-kranten
NSDAG 18 AUGUSTUS 1999
JR
ropese auto-industrie productiever
en» De Europese auto-industrie produceerde per werkne-
vorig jaar 52 wagens tegen 47 in 1997. De fabriek van Nis-
n het Britse Sunderland was verreweg de productiefste: 105
's per werknemer. Nissan overtrof daarmee zelfs ook de ef-
itste fabrieken in de VS die rond de 87 zitten. Tweede is
OPJljswagen-vestiging in het Spaanse Navarra die 76 auto's per
nemer maakte. NedCar in Born, waar Volvo en Mitsubishi
•nwerken, ging fors vooruit van 36 naar 50 wagens per
nemer. De cijfers worden jaarlijks gepubliceerd in het Brit-
eekblad The Economist. Onderaan de ranglijst bungelt de
•r-fabriek in Longbridge met 30 auto's per werknemer.
,M ontkent presentatie alliantie
hol De Nederlandse luchtvaartmaatschappij KLM heeft
end dat in oktober de alliantie met Northwest Airlines en
lia zou worden gepresenteerd. De Britse krant Financial Ti-
schreef gisteren dat die presentatie op losse schroeven staat
at er onenigheid zou bestaan met een andere kandidaat
ier, het Amerikaanse Continental Airlines. Een KLM-
rdvoerder benadrukt dat gesprekken met Alitalia en North-
over een zeerr nauwe samenwerking op dit ogenblik de
•ste prioriteit hebben en dat pas daarna verder wordt on-
andeld met Continental. Ook weerspreekt de KLM dat de
m van de alliantie - Wings - al vaststaat.
rtel van baggerbedrijven verboden
iaag De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) heeft
m baggerbedrijven verboden samen te werken. Met een
«aandeel van 66 procent in beton- en metselzand, werken
unen in de onderneming Nederzand. De afspraken over de
riinge verdeling waarop Nederzand gebaseerd is, vormt
illegaal kartel, zegt de NMa. De NMa wees ook opdrachten
iet samenwerkingsverband af. Door het besluit komen en-
grote ontzandingsprojecten in problemen. De baggeraars
;en in de provincies Gelderland, Noord-Brabant en Lim-
In Nederzand zitten onder meer de zandbaggeraars Dek-
Kaliwaal-Bijland, Van Waning, Goudriaan, Paes, van Ros
in en Smals.
en steun voor pomphouders
iaag» Minister Zalm (financiën) ziet geen mogelijkheid om
iphouders in de grensstreek alsnog tegemoet te komen, nu
ist van de Europese Unie staatssteun moet worden terugge-
erd. Hij schrijft dit in antwoord op Kamervragen van Stroe-
(CDA). Door een verhoging van de accijns op benzine in
zagen de pomphouders veel klanten met lede ogen
de grens vertrekken. De regering kwam hen tegemoet met
regeling. De Europese Commissie bepaalde dat die regeling
lts voor 183 pompstations mag gelden. Zo'n 450 andere
pstations vallen erbuiten en moeten ten onrechte ontvan-
staatssteun terugbetalen. Zalm schrijft dat drie alternatieve
[elijkheden onderzocht zijn voor een regeling voor de
phouders, maar die zouden geen kans maken op grond van
ipees recht. Ook is een alternatief bestudeerd dat werd aan-
agen door een belasting-adviesbureau, maar ook dat zou
ingeoorloofde staatssteun kunnen worden beschouwd.
tstel van betaling Planet Hollywood
york» De Amerikaanse restaurantketen Planet Hollywood
uitstel van betaling aanvragen om een financiële reorgani-
mogelijk te maken. Daarover is een akkoord bereikt met de
;atiehouders en een groep investeerders. Planet Hollywood
sinds april geen rente meer over zijn obligatieleningen,
inderneming zegt in de problemen te zijn geraakt door de
e groei in 1996 en 1997. De restaurants blijven gewoon
ien. Het plan omvat onder meer een kapitaalinjectie van 30
oen dollar van een groep investeerders met de twee grootste
leelhouders, de Saudische prins Al-Waleed bin Talal en de
icier Ong Beng Seng. Andere aandeelhouders zijn de ac-
Sylvester Stallone en Arnold Schwarzenegger.
ritiek Brussel op uitleg Coca-Cola
iEi» Rapporteurs van de Europese Commissie bekritiseren
litleg van Coca-Cola over de vergiftiging van zo'n 200 Belgi-
kinderen na het drinken van cola, begin juni. De inspec-
vermoeden dat er sprake was van een fout in het produc-
roces, maar de Amerikaanse fri§drankproducent heeft dit
tegengesproken. Volgens Coca-Cola is de vergiftiging ver-
taakt door het gebruik van bijtende schoonmaakmiddelen,
rvan een deel op pallets met blikjes frisdrank terecht is g
ien. Doordat de precieze oorzaak van de vergiftiging, die
Cola al 225 miljoen gulden heeft gekost, duister blijft, val-
de ziekteverschijnselen ook niet te verklaren, zo menen de
rapporteurs. Kinderen klaagden over braakneigingen, em-
hoofd- en maagpijn en langdurige misselijkheid.
landbouw 115.000 banen weg
iselIn de Europese landbouwsector zijn vorig jaar 115.000
edige arbeidsplaatsen verloren gegaan. Daarmee daalde de
kgelegenheid in de landbouw met 1,7 procent. Alleen in Ne-
en Spanje steeg het aantal arbeidskrachten, met 1,3 res-
tievelijk 1,2 procent. Uit gisteren gepresenteerde cijfers van
ostat, het Europees statistisch bureau, blijkt verder dat vorig
in totaal 130.000 banen verloren gingen van familieleden
op boerderijen werkten. Volgens Eurostat komt dat er op
dat per saldo het aantal tijdelijke arbeidskrachten in de
dbouw is gestegen. De grootste daling in werkgelegenheid is
liddels tot staan gekomen. In 1992 en 1993 daalde het aantal
ien op boerderijen jaarlijks nog met zo'n vijf procent. In ver-
jking met 1979 is ongeveer de helft van de 12,4 miljoen ar-
dsplaatsen verdwenen.
HP-voorzitter lonkt naar CNV
sterdamVoorzitter Verhoeven van de vakcentrale MHP
een oogje op de vakcentrale CNV. „Persoonlijk ben ik voor
fusie met het CNV", zegt hij deze week in HP /De Tijd. CNV-
irzitter Terpstra noemt het aanzoek verrassend en interes-
„Als we kunnen komen tot een versterking van de belan-
sluit ik niets uit. Maar onze identiteit is wel van groot be-
De uitspraken van Verhoeven zijn opvallend, omdat de
iP zich volop probeert te onderscheiden van de vakcentrales
Ven CNV. Voorzitter Teuwen van De Unie, verreweg de
lotste bij de MHP aangesloten bond, vindt de uitlatingen niet
standig. „Dagdromerij in de zomertijd", zegt Teuwen. „Wij
raden ons op de nieuwe koers. Daar komen we met z'n allen
Verhoeven marcheert voor de troepen uit." De MHP heeft
000 leden en het CNV 365.000.
lanagement neemt LTB over
35 1 irlem» Het accountantsbureau LTB is overgenomen door 47
Ien van het management. De zogeheten 'management buy-
t' waarbij de aandelen werden overgenomen van een aan de
'stelijke land- en tuinbouworganisatie gelieerde stichting is
erond. De deelnemers zijn bijna allen accountant, belasting-
'edrijfsadviseur. De maatschap die zij vormen kent drie re-
Haarlem maakt deel uit van de regio Noord. Lisse, Sassen-
im, Roelofarendsveen en Alphen aan den Rijn behoren tot de
>io Midden. Behalve een vernieuwing van de huisstijl in het
der van het 75-jarig bestaan wil LTB de bestaande dienstver-
'ing uitbreiden in de milieu-accountancy, internationale za-
i en vermogensbeheer. In totaal werken er bij het bureau 530
vanii edewerkers.
ij veil
Bij hel
Si lok
in VS luchtverkeer vertraagd
ÜÏÜJLi Op de dertien grootste luchthavens in de VS is het aan-
vertragingen de eerste vijf maanden van dit jaar meer dan
tiubbeld, zo maakte de Amerikaanse krant USA Today op uit
a* 'C'^e cijfers- Trieste koploper is het vliegveld van Memphis,
;u,*^ar de toename meer dan 800 procent was. Maar ook in De
en Las Vegas stijgen steeds meer toestellen te laat op. Net
dl Europa speelt de toename van het luchtverkeer een be-
il ïgrijke rol bij de vertragingen. Ook het weer speelt mee. Voor-
het onweer in het middenwesten is berucht.
MKB Nederland wil in het midden- en kleinbe
drijf een 'flexibele werkweek' invoeren. In drukke
tijden moeten werknemers vijf of zes dagen per
week komen opdagen. In perioden dat het rusti
ger is kan de werkweek makkelijk naar vier, drie
of misschien wel twee dagen worden terugge
schroefd.
„Wij zijn op zich niet tegen een vierdaagse
werkweek zoals het FNV wil", zegt voorzitter
Hans de Boer, „maar die moet niet voor iedere
werknemer het hele jaar door gelden. Misschien
kunnen we samen met de vakbeweging zoeken
naar een middenweg."
Ik ken veel ondernemers die soms maanden
met personeelstekorten kampen, terwijl ze een
paar maanden later met een overschot zitten.
Dat probleem kunnen we oplossen door werkne
mers in de drukke tijd vijf dagen te laten komen
en in de slappe tijd veel minder. Sommige bedrij
ven experimenteren nu noodgedwongen met
werknemerspools. In slappe tijden verhuren ze
een deel van hun personeel aan een collega-be
drijf dat het wel druk heeft."
De Boer merkt dat veel ondernemers nu men
sen aannemen die eigenlijk niet geschikt zijn
voor de baan. „Maar ze scholen zelf bij- en om
zodat ze na een tijdje wel aan de eisen voldoen.
Het afgelopen jaar is het aantal MKB-bedrijven
dat de werknemers op cursus stuurt toegenomen
met 5 procent. Vooral technisch personeel wordt
de schoolbanken ingestuurd."
FNV-voorzitter Lodewijk de Waal reageert ge
matigd positief op de voorstellen van De Boer.
„Zijn uitspraken zijn een goede opstap voor het
CAO-overleg. De vierdaagse werkweek is be
spreekbaar voor MKB-Nederland begrijp ik uit
zijn woorden. Daar moeten we op decentraal ni
veau maar eens over doorpraten. Het kan overi
gens niet zo zijn dat de werkgever de arbeidstijd
bepaalt, dus wanneer er vier dagen en wanneer
er vijf dagen gewerkt moet worden. Zo kun je als
werknemer bijvoorbeeld je zorgtaken niet plan
nen. Als de mensen een vierdaagse werkweek
willen is het MKB gedwongen te luisteren, anders
krijgen ze die moeilijk vervulbare vacatures nooit
opgevuld. De Boer zal met ons mee moeten."
Complicaties voor bierbrouwer bij inlijven Cruzcampo
Heineken krijgt te maken met een belangrijke complica
tie bij de overname van de Spaanse bierbrouwer Cruz
campo. Europees commissaris Van Miert (concurrentie)
heeft gisteren besloten dat de Spaanse mededingingsau
toriteit haar oordeel mag vellen in deze zaak.
utrecht anp
brussel-zoeterwoude anp
Spanje vroeg Van Miert vorige
maand of het zelf de overname
mocht behandelen. Madrid
vreest voor een te invloedrijke
positie van Heineken, dat ook
al een meerderheidsbelang
heeft in brouwerij El Aguila. Het
was voor het eerst dat Madrid
zo'n verzoek deed. Op grond
van de 'bijzondere kenmerken
van de Spaanse biermarkten'
stemt Van Miert daar nu in toe.
De afzet van bier in Spanje
concentreert zich sterk op de
regio's waar bepaalde brouwe
rijen zijn gevestigd. Heineken
zou met El Aguila en Cruzcam
po een overheersende positie
verkrijgen in Andalusië, de Ex-
tremadura en de regio rondom
Valencia. Traditioneel zijn dit
de Spaanse regio's met de
hoogste bierconsumptie per
hoofd van de bevolking.
Cruzcampo behoort met El
Aguila, Mahou, San Miguel en
Damm tot de vijf grote brou
wers in Spanje, die gezamenlijk
82,3 procent van de markt in
handen hebben. Mahou en San
Miguel zijn voor het grootste
deel in handen van het Franse
voedingsconcern Danone. San
Miguel heeft weer een minder
heidsbelang in Damm.
De Spaanse mededingingsau
toriteit vreest nog verdere bui
tenlandse overheersing als Hei
neken alle aandelen in Cruz
campo verwerft. Daarom wil zij
de geplande overname diep
gaand onderzoeken. Cruzcam
po is nu voor 88,21 procent in
handen van de drankengroep
Diageo/Guinness. Het reste
rend belang behoort toe aan de
Deense brouwer Carlsberg.
Heineken heeft met beide par
tijen een akkoord over overna-
Een woordvoerder van Hei
neken zegt de Spaanse beslis
sing met vertrouwen tegemoet
te zien. „De concurrentiewetge-
Wiinkeliers hoeven vanaf 1 sep
tember nog maar één abonne
ment af te sluiten voor de ver
werking van transacties met
een chipknip, chipper of pin
pas. Tot nu toe moesten aparte
abonnementen worden geno
men. Interpay, dat het beta
lingsverkeer tussen banken re
gelt, hoopt dat de regeling de
chipkaart populairder zal ma
ken.
Sinds de introductie bijna
vier jaar geleden zijn negentien
miljoen kaarten in omloop, die
echter nauwelijks worden ge
bruikt. Dat komt vooral doordat
de chipper (van de Postbank)
en chipknip (van de andere Ne
derlandse banken) afzonderlij
ke abonnementen kennen.
Winkeliers zijn om die reden
huiverig om beide systemen te
hanteren.
In maart bereikten de banken
al een doorbraak door de chip-
kaartapparatuur bij banken en
winkels geschikt te maken voor
zowel chipper als chipknip.
Daar komt nu bij dat winkeliers
vanaf 2001 nog maar één abon
nement (15 gulden per maand)
hoeven te betalen. Tot die tijd is
de verwerking gratis.
MKB-Nederland is blij met de
stap vooruit. De belangenorga
nisatie voor het midden- en
kleinbedrijf verwacht dat de
chipkaart meer in zwang zal ra
ken. Ook maakt bredere accep
tatie in 2002 de introductie van
de euro makkelijker, denkt
voorzitter Hans de Boer.
ving in Spanje moet in lijn zijn
met de Europese regelgeving.
Wat dat betreft maakt het niet
veel uit of een besluit valt in
Brussel of Madrid." Volgens de
woordvoerder mag de Spaanse
overheid maximaal zeven
maanden doen over het onder
zoek.
Heineken wijst erop dat de
nieuwe combinatie Cruz
campo/El Aguila in Spanje een
marktaandeel zou krijgen van
37 procent. „Dat is minder dan
de overheersende partij in bij
voorbeeld Portugal, die 59 pro
cent van de markt in handen
heeft", aldus de woordvoerder.
Volgens hem vullen beide
Spaanse brouwerijen elkaar op
regionaal gebied juist goed aan.
„Beide bedrijven bedienen ei
genlijk al totaal verschillende
regio's."
amsterdam anp
ING-bestuursvoorzitter G. van
der Lugt is ontevreden. De kos
ten gaan te snel omhoog, terwijl
de verkoop van nieuwe produc
ten te gering is. Verder duurt
het ontwikkelen van nieuwe fi
nanciële producten te lang. Dit
heeft een kritische Van der Lugt
op een ING-conferentie in
Noordwijk gezegd, zo meldt het
bedrijfsblad ING News.
De directie van ING Groep
besteedt op het ogenblik veel
aandacht aan de bestrijding van
de te hoge kostengroei. In mei
hebben alle divisies een brief
gekregen met nieuwe doelstel
lingen op het gebied van de
kosten, zo verklaart een ING-
zegsman desgevraagd.
De bank-verzekeraar is groot
geworden door het aanbieden
van bank- en verzekeringspro
ducten via diverse verkoopka
nalen. Maar de onderlinge sa
menwerking kan beter, tekent
Van der Lugt aan. „We hebben
hogere verwachtingen gescha
pen dan we konden waarma
ken. Investeerders zijn daar
door teleurgesteld en vinden
dat ING op het gebied van geïn
tegreerde financiële diensten
minder presteert", zegt hij.
De topman vindt dat veel
kansen worden gemist. „Dat
kan zijn veroorzaakt door een
te strikte focus op de eigen inte
resses, onwetendheid van el-
kaars capaciteiten of onverenig
bare persoonlijkheden." De
verkoop van producten moet
meer aandacht krijgen.
Om de onderlinge samen
werking in de multinational te
verbeteren, wordt de voertaal
voor het management vanaf
volgend jaar Engels.
pesse De aardappelcampagne in ons land is op dit ogenblik in volle gang. Op het bedrijf van maatschap Bom in het Drentse Pesse werden giste
ren de eerste vrachtwagens volgeladen met geoogste piepers en vervoerd naar de aardappelmeelfabrieken van Avebe.
FOTO WFA NAT ASIA MELISSEN
amsterdam anp
De banken van Ceteco, de
grootste schuldeisers van het
met uitstel van betaling kam
pende handelshuis, hebben de
druk op de bewindvoerders
flink opgevoerd. Het plan om
een sterk afgeslankt Ceteco
overeind te houden met een
strategische partner, stuit op
weinig liefde.
Opvallend is dat de voorheen
dwarsliggende Citibank nu één
front vormt met de overige Eu
ropese banken, zo meldt een
betrokkene: „Er is geen contro
verse meer tussen de banken."
De banken, waaronder ING en
ABN Amro, willen dat de be
windvoerders snel afscheid ne
men van Ceteco. Om dat te be
reiken hebben ze de druk opge
voerd: „Ze moeten Ceteco zo
snel mogelijk verkopen", zegt
een betrokkene.
Tot nu toe worden sommige
landendivisies in Zuid-Amerika
nog financieel gesteund door
de lokale banken, maar de
angst bestaat dat de steun als
nog wordt ingetrokken, \Vaar-
door de financiële problemen
groter worden. De bewindvoer
ders wilden gisteren geen com
mentaar geven.
Tot voor kort waren de
schuldeisers verdeeld over de
toekomst van Ceteco. De Ame
rikaanse Citibank die vooral
geld had uitstaan bij de lokale
Ceteco-dochters. in Zuid-Ame-
rika, wilde aanvankelijk de divi
sies liquideren. De Europese
banken daarentegen hielden de
mogelijkheid open om aan Ce
teco een boedelkrediet te ver
strekken.
Ceteco vroeg in juni uitstel
van betaling aan. De miljoe-
nenverliezen in Argentinië en
Venezuela hadden het concern -
vermogen uitgehold. Ook werd
het concern hard getroffen
door natuurgeweld en een eco
nomische crisis in Zuid-Ameri
ka. Ondanks alles wilden de
boedelbeheerders nog geen
faillissement aanvragen voor
Ceteco. Geprobeerd werd de
Zuid-Amerikaanse dochters af
te stoten, terwijl een afgeslankt
Ceteco, met vooral vestigingen
in Midden-Amerika, op zoek
kon gaan naar een sterke part-
den haag raymond peil
achtergrond
Het pokerspel rond de vier regionale
kranten van uitgever VNU in oost- en
zuid-Nederland is begonnen. De
meeste betrokkenen verwachten dat
De Telegraaf en Wegener Arcade de
buit verdelen. De kranten in Limburg
zouden naar De Telegraaf gaan, het
restant in Gelderland en Zeeland naar
Wegener. Noord-Brabant is nog de
vraag. In totaal hebben de regionale
VNU-kranten een oplage van 830.000.
„Ik veronderstel dat VNU vrij veel
haast heeft met de verkoop", zegt
NDC-directeur Jan de Vries, uitgever
van het Nieuwsblad van het Noorden
en de Leeuwarder Courant. De samen
werking op advertentiegebied tussen
de regionale kranten van de Telegraaf,
Wegener en VNU en NDC is de be
langrijkste reden om rond de tafel te
gaan zitten. Die samenwerking maakt
het mogelijk ook,naar de gunst van
landelijke adverteerders te dingen en
te concurreren met landelijke bladen,
radio en tv.
Analisten becijferen de waarde van
de VNU-kranten op ongeveer 1,8 mil
jard gulden. Gezien de ongeveer 5,7
miljard die het Haarlemse bedrijf van
de week uittrok om de Amerikaanse
kijk- en luisterdienst Nielsen Media
Research over te nemen komt de uit
gever wat krap bij kas te zitten. De
aankoop drukt de nettowinst met 130
miljoen gulden per jaar, terwijl boven
dien een overbruggingskrediet van
ABN Amro en ING Bank voor de finan
ciering van de overname prijzig is.
De economische staf van de Natio
nale Investeringsbank (NIB) in Am
sterdam zegt dat VNU duurdere lenin
gen van Nielsen tegen een lager tarief
kan oversluiten. Bovendien brengt de
verwachte beursgang van Nielsen In
ternetbedrijf NetRatings de nodig con
tanten op. „Maar ik neem aan dat
VNU een oorlogskas achter de hand
wil houden voor overnames in Europa,
volgend voorjaar bijvoorbeeld", aldus
de NIB-analist.
Op de lijst van mogelijke gegadigden
voor de VNU-dagbladen plaatsen de
meeste ingewijden ook uitgever PCM
(Volkskrant, Algemeen Dagblad, NRC
Handelsblad, Parool, Trouw, Rotter
dams Dagblad), terwijl belangstelling
uit het buitenland - Duitsland of Bel
gië - niet wordt uitgesloten.
De binnenlandse overnamekandida
ten zijn daarbij gehandicapt door een
'herenakkoord', waarin zij afspraken
dat iedere uitgever niet meer dan der
tig procent van de markt in handen
mag hebben. Volgens de oplagecijfers
van begin dit jaar heeft PCM 31,2 pro
cent, De Telegraaf 26,4, VNU 17,9 en
Wegener 15,1. Schending van het ak
koord kan tot ingrijpen van de over
heid leiden.
De vraag is hoe de Nederlandse Me
dedingingsautoriteit (NMa), die in het
belang van consumenten over vrije
concurrentie waakt, denkt over de ver
dergaande concentratie in dagblad-
land. De NMa kan een fusie verbieden
als zij meent dat een uitgeefconcem
een zo groot marktaandeel in handen
krijgt dat eerlijke concurrentie niet ge
waarborgd is. Waar deze grens ligt is
niet duidelijk. De autoriteiten doen
daar pas een uitspraak over wanneer
een voorgenomen fusie bij hen wordt
gemeld.
De financiële positie van de betrok
ken partijen is al evenmin onbelang
rijk. De Telegraaf bulkt van het geld en
wordt door beleggers schertsenderwijs
als 'de bank' aangeduid in plaats van
'de krant'. Wegener Arcade is, mede
door de minder fortuinlijke overname
van Arcade, veel minder welvarend.
Aankoop van een paar VNU-kranten is
desondanks haalbaar, zeker als ingrij
pende kostenbesparingen mogelijk
blijken door kranten in elkaar te schui-