m&vet
r r I
'Ühl
IjjÊj'L
Bruin zijn: van statussymbool
naar vals gezondheidsideaal
Trends
Zachte leersoorten en
voetbedden de trend
Hangende badkamer praktisch en hygiënisch
DINSDAG 10 AUGUSTUS 1999
REDACTIE MARGOT KLOMPMAKER EN SASKIA STOELINGA
JDAG 1
THEO KOOPMAN
Alles is deze zomer op loopgemak afgestemd.
Voeten worden deze zomer in
de watten gelegd. Of liever ge
zegd, in de leren bedjes. Zacht
is namelijk de trend in de
schoenmode en dat valt aan de
zomerse stappers af te lezen.
Geen stugge materialen meer,
geen harde voetbedden, maar
fluwelige instappers en sanda
len van soepele ieerkwaliteiten
met vriendelijke polsteringen
en lichtgewicht zolen. Een pure
verwenning voor de voeten dus.
Gemak dient de mens. Meer
dan ooit hebben de Nederland
se schoenfabrikanten dit
spreekwoord als uitgangspunt
gehanteerd bij het samenstellen
van de zomercollecties. Verge
ten zijn de tijden dat vrouwen
hun tenen in broeierige spitse
neuzen persten, dat venijnig
knellende bandjes rode strie
men tekenden op de wreven.
Passé is ook het balanceren op
griezelig hoge naaldhakken. Dit
seizoen krijgen de voeten alle
ruimte en zijn de schoenen in
de eerste plaats praktisch en
comfortabel. Uitgevoerd met
zacht gepolsterde voetbedden,
zowel in de sportieve als de ge
klede modellen, en met handi
ge klittenbandsluitingen in alle
denkbare vormen.
Sleutelwoord in de nieuwe
schoenmode is luchtig. Geknipt
voor een zomer lang slenteren
van terras naar terras zijn dan
ook de karakteristieke balleri
na's, de eigenwijze instappers,
geinige sandalen en pittige zo-
merboots. Ze bepalen groten
deels de nieuwe look. Maar ze
ker ook de verfijnde pumps en
trotteurs, de dracht voor wie
ook in de vakantiemaanden
'gesoigneerd' voor de dag wil
komen, leveren hun aandeel in
het schoenenbeeld.
Voor het modieuze aspect zor
gen vooral de ruime leestvor
men, variërend van asymme
trisch tot (afgerond) carré, als
mede de haldcen en de zolen.
Actueel zijn vooral de doorlo
pende slee(plateau)zolen -
doorgaans licht van gewicht en
met een geprofileerd loopvlak -
die aan de zijkanten geschuurd
lijken. De hakken blijven nog
een seizoen lang breed en ste
vig, terwijl allerlei speels ver
werkte banden, verrassende
uitsnijdingen en perforaties,
sierstiksels, aparte gespen of
vlechtwerk van leer met elastiek
voor de nodige afwisseling zor
gen.
Overigens zijn niet alleen de
modellen verantwoordelijk
voor het schoenenbeeld, ook de
materialen spreken een woord
je mee. En daarbij draait alles
om 'soft'. Hoe zachter en soe
peler, hoe meer trendy, geldt
deze zomer als stelregel. Naast
sportief nubuck (fijn geschuurd
leer) en suède, is vooral het
'handschoenenleer' nappa po
pulair, evenals chevreaux, ofte
wel geitenleer, en geborsteld
leer. Samengestelde materialen
met een metallic- of paarle
moerglans of een fijne print
verlenen nog een extra rijke uit
straling aan de schoenen.
Elastiek en Lycra, voor nog
meer loopgemak, zijn inmid
dels niet meer uit de schoen
mode weg te denken. Deze
stretchstoffen worden dan ook
veelvuldig, al dan niet in com
binatie met leer, toegepast.
Voor de echte sportievelingen,
die hun schoeisel niet alleen
met flaneren, maar ook met een
stevige wandeling willen verslij
ten, zijn er bovendien allerlei
sandalen en boots van gevette
of geoliede Ieerkwaliteiten.
Zo uiteenlopend als de model
len en materialen zijn, zo be
perkt is het aantal kleuren die
de schoenen deze zomer sieren.
Zwart voert onmiskenbaar de
boventoon, met in het kielzog
allerlei grijstinten. Soms wor
den diverse nuances, zoals pa
rel-, platina- en antracietgrijs,
in een model gecombineerd.
Ook de natuurlijke bruinen,
zandkleuren, kaki- en bronstin
ten zijn actueel, terwijl wit en
blauw het plaatje vervolmaken.
Dankzij de ton-sur-ton verwer
king leveren al deze kleuren
vooral een rustig schoenmode
beeld op. Een beeld dat uitste
kend past in een lome, zoele en
vooral lange zomer.
Bruin worden, gebronsd terug
keren van vakantie is voor de
meeste mensen nog altijd een
soort heilig moeten. Niemand
wil thuis of op de werkvloer ge
confronteerd worden met op
merkingen als 'jouw vakantie is
kennelijk verregend'. Een va
kantie of vrije dag in voorjaar
en zomer is kennelijk pas ge
slaagd als de huid een meta
morfose heeft ondergaan. His
torisch gezien is dat een merk
waardige gedachtengang. Want
de jaren dat een bleke huid in
aanzien stond, hebben aanmer
kelijk langer geduurd dan die
van de gebruinde huid.
De sprookjesschrijvers gebroe
ders Grimm bijvoorbeeld schre
ven in het begin van de negen
tiende eeuw al dat de moeder
van Sneeuwwitje een dochter
wilde met een huid zo blank als
sneeuw. Een blanke huid had
namelijk alles te maken met
status, met aanzien. Wie ge
bruind door het leven ging, ver
sleet zijn werkzame dagen op
het land en beoefende een be
roep waar de elite de neus voor
optrok.
Pas in de jaren twintig van deze
eeuw kwam de ommekeer. De
zonnebadcultus deed haar in
trede en dat leidde ertoe dat de
rijken en intellectuelen zich
niet alleen aan de zonnewarmte
mochten laven uit gezond
heidsoverweging en, maar ook
omdat een bruin uiterlijk mode
was geworden. Het was de
Franse modeontwerpster Coco
Chanel die in het begin van de
jaren dertig voor een schokken
de revolutie zorgde door ge
bruind en wel in het openbaar
te verschijnen. Zeker voor een
vrouw was dit een hoogst onge
paste daad. De actie sloeg ech
ter wel aan en de bruine revolu
tie van Chanel begon aan een
indrukwekkende opmars. De
mensen gingen zelfs op zoek
naar de zon. Eerst waren het de
rijken die in de zomer naar het
zuiden afzakten. Daardoor
werd het bruin verheven tot
een statussymbool. Nadat ook
anderen in staat waren de rij
ken te volgen, verdween het
imago dat bruin-zijn een sta
tussymbool was.
Een nieuw etiket werd snel ge
vonden. Een bruin uiterlijk
werd symbool voor een goede
gezondheid. Bleekneusjes wer
den op doktersadvies naar spe
ciale centra gestuurd om 'een
gezond bruin kleurtje' te krij
gen.
Het gezondheidsaspect wordt
nog steeds uitbundig gehan
teerd volgens Pieternel Dijkstra,
sociaalpsychologe aan de uni
versiteit van Groningen. Zij
doet momenteel onderzoek
naar het onderwerp 'Aantrekke
lijkheid'. „Dat de mensen bruin
willen worden, heeft er alles
mee te maken dat de mensen
ijdel zijn en mooi willen zijn,
want mooi zijn is een kenmerk
van een goede gezondheid. Ie
mand die pips ziet, wordt niet
mooi gevonden. Je vraagt je af
of die persoon zich wel goed
voelt. Gezond lijken is tegen
woordig erg belangrijk voor de
mensen. Maar het is natuurlijk
erg misleidend, omdat ook
mensen die ongezond zijn,
bruin worden. In de winter, als
de normale huidskleur terug
keert, zie je het verschil wel
weer. Er zijn mensen die echt
overdrijven. Die willen super
bruin zijn, maar dat is op de
lange termijn juist niet goed,
want je krijgt veel eerder een
oude huid." Inmiddels weet ie
dereen ook wel dat zonnebaden
risico's met zich meebrengt.
Huidkanker ligt op de loer, een
kwaal die jaarlijks 25.000 Ne
derlanders oplopen. Jarenlange
waarschuwingen van huidspe
cialisten, kankerbestrijdingsor-
ganisaties, het inzetten van een
speciale kankerbus (de inmid
dels gestopte sproetenbus)
hebben niet kunnen voorko
men dat de mensen nog altijd
massaal en langdurig zonnen.
Volgens dermatoloog dr. P. van
Voorst van het Academisch Zie
kenhuis Groningen openbaren
de gevolgen zich niet onmid
dellijk, maar over vijf tot tien
jaar. Het is volgens hem ook
een onzinnige gedachte dat
men alsmaar bruiner wordt
naar gelang men langer in de
zon ligt. Alleen mensen die toch
al een donkere huid hebben,
kunnen door steeds maar weer
onder de zon te kruipen steeds
bruiner worden. Wie moeizaam
bruin wordt, kan zich die moei
te besparen. Die wordt echt
niet bruiner.
Preventievoorlichter K. van
Koppen van de Nederlandse
Kankerbestrijding Koningin
Wilhelmina Fonds kookt soms
van woede als hij het gebraad
aan de stranden ziet.Als ik zie
dat ouders hun kleine kinderen
naakt op het strand en in het
water laten spelen, word ik zo
kwaad dat ik wel eens de nei
ging heb om naar hen toe te
stappen en te vragen of ze in
vredesnaam wel beseffen wat
ze hun kind aandoen. Want
vooral kinderen lopen een zeer
groot risico dat ze daardoor la
ter huidkanker krijgen."
Maar hij gruwt ook van het ge
drag van ouderen. Vandaar zijn
advies: „Ga nooit tussen twaalf
en drie uur 's middags in de
zon. Als je toch in de zon wilt,
doe het daarvoor en daarna.
Hou het liefst de kleren aan of
zoek een beschutte plek onder
boom of parasol. Volg verder de
instructies op die op de anti
zonnebrand staan. Die zijn over
het algemeen goed. Je moet het
spul echt royaal op het lichaam
smeren. Daarna moetje de kle
ren weer aantrekken en pas na
een half uur kun je ze weer uit
trekken. Anders werkt het niet.
Om de twee uur moet je dat
herhalen. Maar weet wel, dat
deze spullen uitsluitend be
scherming bieden tegen ver
branding en absoluut geen ga
rantie bieden tegen huidkan
ker."
Bij de Nederlandse Cosmetica
Vereniging weet woordvoerder
mevrouw G. de Ranitz dat fabri
kanten van anti-zonnebrand-
middeltjes jaarlijks voor vijftig
miljoen gulden aan spullen af
leveren aan de detailhandel. Dit
bedrag is al jarenlang redelijk
stabiel. Ze heeft de indruk dat
de cultus van het bruin worden
inmiddels over zijn hoogtepunt
heen is. Ook Van Koppen van
de Kankerbestrijding consta
teert dat.
Maar volgens woordvoerder S.
Verlaat van het Nederlands Mo
de Instituut hebben beiden het
bij het verkeerde eind. „Ik zit al
dertig jaar in het vak en je hebt
altijd mensen die zelf niet wil
len of kunnen zonnebaden die
zoiets roepen. Maar het is onzin
om te stellen dat in de mode
wereld de cultus van het bruin
worden over zijn hoogtepunt
heen is."
rÉ;
i m
- Nijg
'j&
THEA WAMELINK
Een speciaal montagesysteem waaraan de kastjes en accessoires wor
den opgehangen. foto pr
Een hangende badkamer. Prak
tischer en hygiënischer bestaat
niet. De vloer kan tot in alle
hoeken worden gedweild of ge
zogen. Optisch is een pluspunt
dat de badkamer groter oogt.
Alles kan tegen de muur. Behal
ve de toiletpot ook kasten, rek
ken en kleine artikelen. Er zijn
ophangsystemen die tussen
tijdse wijzigingen mogelijk ma
ken. Voor als men pas na een
tijdje de ideale indeling be
denkt.
Er zijn railsystemen waaraan
met een eenvoudige handeling
toiletrolhouder of handdoeken-
stang kunnen worden Opge
hangen en afgehaakt, maar bo
vendien schappen, spiegels en
complete kastjes. Aan sommige
voorzetwandsystemen kan zelfs
de wastafel worden bevestigd.
Een uitkomst voor het opknap
pen van een badkamer in een
oud huis of een huurpand.
Zonder grootscheepse verbou
wing toch een aantrekkelijk re
sultaat. Verhuisbaar bovendien.
Legio wandkasten en rekken
kunnen gewoon tegen een vlak
ke wand, die is betegeld dan
wel bepleisterd of geschilderd.
De lange, slanke en vrij ondiepe
kast is op het ogenblik favoriet.
Gezien het gewicht van zo'n
hoge kast in gevulde toestand,
moet het bevestigingssysteem
wel degelijk zijn.
Badkamerkasten zijn er in vele
maten, materialen en uitvoerin
gen. Translucent (veiligheids -
)glas in matwit of een kleurtje,
helder kristalglas, houtfineer in
onder meer peren, berken of
kersen, kunststof in trendy grijs
of zwart, echt aluminium of een
met aluminiumverf afgewerkte
ondergrond zijn de belangrijk
ste verschijningsvormen van
fronten. Als leggers past men
naast veel glas ook kunststof en
metaal toe. Roestvrijstaal is in
opkomst. We zien dit materiaal
al bij kranen en aanverwante
accessoires.
Glas en kunststof deuren wor
den dikwijls gecombineerd met
houten kastrompen. Als we in
de badkamer spreken over hout
is dat meestal fineer op een
plaatmateriaal ondergrond. Bij
massief hout loopt men name
lijk meer kans dat het gaat trek
ken in een vochtige omgeving
als de badkamer nu eenmaal is.
De beste kwaliteiten 'houten'
badkamermeubels zijn opge
bouwd uit watervast verlij md
meubelplaat dat tweezijdig is
gefineerd. Dan zal kromtrekken
nauwelijks kunnen voorkomen.
Bij spaanplaat als basis is een
perfecte randafwerking van de
panelen van essentieel belang.
Als er vocht in het plaatmateri
aal kan dringen dan zwelt dat
op met alle gevolgen van dien.
Als gevolg van samenwerking
tussen fabrikanten van meube
len, spiegels, verlichting, kra
nen en andere accessoires zijn
veel componenten voor de in
richting qua design, kleur en
materiaal mooi op elkaar afge
stemd. Men hoeft dat ook niet
allemaal zelf bij elkaar te zoe
ken. In de meeste showrooms
worden alle componenten in
combinatie gepresenteerd.
Ongewoon bestek
Het prijswinnend ontwerp.
Als er iets is waarop vormgevers hun tanden kunnen stu
ten, is het bestek. Door de eeuwen heen is het nauwelijk
vorm veranderd. Zilversmeden en designers werden vor
door museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam ui
daagd de tradities te doorbreken. Aan de expositie uit pa
lier bezit onder de titel 'last supper, 800 jaar eetbestek' w
wedstrijd verbonden met de opdracht een zevendelig zil
bestek te ontwerpen. Functionaliteit werd als voorwaard
steld. Het moesten geen kunst- maar gebruiksvoorwerp!
Een deskundige jury heeft acht besteldken beoordeeld. IM
Boijmans van Beuningen benaderde Galerie Yksi in Eind
om het resultaat van de prijsvraag te exposeren, omdat
een geschikte plaats achtte voor het promoten van eigen
vormgegeven zilveren voorwerpen. De bestekken zijn er
vandaag tot en met 2 oktober 1999 te bewonderen.
Winnaar werd Arjen Lucas. Hij is erin geslaagd de vormg
van bestek een nieuwe dimensie te geven. Opmerkelijk
rechtop staande positie van de messen en de verhoogde
van lepels en vorken. Een eervolle vermelding ging naar
van Kouswijk en Simon Barreling. Manon van Kouswijk i
wierp (samen met Fleur van Dissel) een bestek van een v
buust model met een klassieke inslag. En waarin teksten
gegraveerd als 'de liefde gaat' (vork), 'over de tong' (lepe
'aan twee kanten' (mes). Leiden ongetwijfeld tot leuke ta
sprekken. Het ontwerp van Simon Barreling heeft als tite
Boy...' Uitgangspunt is buismateriaal dat aan de uiteinde
vormd wordt tot bruikbare lepels, vorken en messen. Op
zijn ook het grappige 'dwergbestek' van Marlies Crooijm spelf
het antiek aandoende eetgerei van Simon Anderton en h
'vouwbestek' van Wouter van Baaien.
Galerie Yksi, Havenstraat 1, Eindhoven, tel. 040-29304 s^r|
r\a: n nn it on n it
Open: di t/m vrij 10.00-17.30 uur, za 12-17 uur.
sprek
dat hi
heeft.
Herh.
Hollyc
Engel
Mark<
Vandc
Patrio
pel in
Tegel
Get th
Kenn
Paula
NOS-J
Netw<
Actuc
senta
Graaf
Opspc
Progr
hulp'
gevra
van rr
tie-. IN
en Di
Tien t
Deuren van rijstpapier
Bijna alles wat uit het Verre Oosten komt en voor huis en
bedoeld, vindt momenteel gretig aftrek. Boeddhabeelden
voorbeeld zijn niet aan te slepen en de Chinese Feng Shu
is voor velen richtsnoer om de woning in te richten. Om
huiskamer nog meer in Aziatische stijl op te tuigen, komt
licht de zogenoemde Shoji-scheidingswanden uit Japan
pas.
Aan deze wanden zit echter een westers tintje, want het 1
afkomstig van de Canadese populierensoort yellow popi.
der bestaat dewand uit handgemaakt rijstpapier, dat ver
baar is in de kleuren wit, geel, lila, rood en grijs. De schei
wanden zijn te gebruiken als deur, zonwering, kastdeur,
scherm of schuifwand. De prijzen zijn zeer verschillend
hankelijk van de maten, maar voor een deur van negentij
meter breed en 2.30 hoog moet 350 gulden worden beta.
Voor meer informatie: K&S Interieur, Amsterdam, tel:
616.7252
Professionele verstekzaag
Woo
Nacl
gen.
flits
n
ti I
JAA
in Dl
oekoi
ma's
rland
)1. H
Zelf meubels kunnen maken is een uitdaging voor veel d<
zeivers. Tv-programma's over klussen besteden er niet v<
niets zo vaak aandacht aan. Doorgaans zijn er profession dvoei
paraten voor nodig, maar de laatste tijd verschijnen er ge m eei
doe-het-zelfvarianten. De elektrische verstekzaag van Bo
hiervan een voorbeeld, want het apparaat is in grote lijne
pdrai
ij hel
gelijkbaar met een model voor vaklieden dat vorig jaar w iet
introduceerd.
Deze verstekzaag kort onder meer allerlei materialen af.
Iemand die pips ziet wordt niet mooi gevonden. Daarom is het zonnebaden populair, maar niet zonder risico's. foto anp marcel antonisse
dien zijn dank zij een extra meegeleverde corapactzaag kt Z1)n 11
exacte zaagsneden in hout en kunststof te maken. Nauwl ijze v
kunnen werken, is sowieso kenmerkend voor dit gereeds »t pr(
omdat de machines een schacht hebben om de zaag in tö'uitei
ten. Het apparaat van de Duitse fabrikant, de Bosch PFSbeet
heeft daarnaast een draaibaar zaagblad waarmee zowel li -n di
rechts is te werken. De machine is inclusief afkorttafel vo T zi;
geveer 280 gulden bij kluswinkels te koop.
Info: Robert Bosch BV, Hoofddorp, 023-5656600.
blijvi
wooi
mn
MMHNHHHMHr
Anagram
Op elke verticale regel dient een woord van vier een van vijf en een
van zes letters te worden ingevuld. Het woord van vijf letters bestaat
uit de letters van het voorgaande woord plus 1het woord van zes
letters bestaat uit de vijf letters van het voorgaande woord plus 1 Als
de hele puzzel juist is ingevuld, vormen de letters in de vet omlijnde
kolom een woord.
1Houtsoort, vuurpijl, vermindering;
2 koorhemd, rechtbank, wankel;
3. deel v h gebit, Italiaanse dichter, tweepersoons fiets;
4 kleur, landhuis, dal;
5. slotwoord, overdreven voorliefde, zeker persoon;
6. betaalmiddel, hitte, agio;
7. bloedvat, gifslang, klimwerktuig;
8. gordel, altijd, toch;
9. zuiver, godin v.d vrede, tooien;
10 wandpilaster, zijn glans verliezen, brandstof ir
Oplossing van maandag:
Horizontaal: 1 Gen; 5. een; 7. contact;
8. uur; 9. hal; 11. sleet; 14. li; 16 re;
17. oei; 18. nee; 19. in; 20. ut; 22. erker;
25. pan, 27. aam, 29. viering, 30. weg,,
31 kap.
Verticaal: 2 Ecu; 3. nors; 4. stee; 5. echt;
6. Eta; 8 uil; 10. lee; 12. luier; 13. einde;
15. ion; 16. reu; 19. iep; 21. tam;
22 enig; 23. kers; 24. rank; 26. avé;
28. aga.
