In één keer uit de kunst
WEER
Maatschappelijke managers
Elizabeth schrapt officiële
herdenking prinses Diana
Sportvliegers kunnen
beter niet de lucht in
Treinrover
viert 70ste
verjaardag
Herders op het groene laken
145
MAANDAG 9 AUGUSTUS 1999
_>AG<
COMMENTAAR
Topmanagers zagen in 1998 hun salaris gemiddeld met maar liefst
acht procent stijgen. Het loon van de dertig meest verdienende
ondernemers ging zelfs met 35 procent omhoog. Bij deze percen
tages is overigens geen rekening gehouden met de zeer lucratieve
optieregelingen die ondernemers zichzelf toebedelen. De vakbon
den ergeren zich terecht aan deze ontwikkeling.
Gingen de managers er fors op vooruit, de meeste gewone werkne
mers moesten het met minder dan drie procent doen. Elk jaar op
nieuw bij de start van het CAO-seizoen maant het bedrijfsleven de
vakbonden tot tempering van de looneisen. Loonmatiging is één
van de pilaren van het succesvolle poldermodel, waar Nederland
internationaal hoge ogen mee gooit. In combinatie met lastenver
lichting levert dit beleid banen op die er anders niet zouden zijn.
Dat mag allemaal waar zijn, maar loonmatiging wordt voor de vak
bonden steeds moeilijker aan de achterban te verkopen als de top
managers met twee maten meten. De FNV-bonden hadden afge
sproken om bij de komende onderhandelingen een procent bo
venop de prijscompensatie te eisen. Dat zou bij de huidige inflatie
neerkomen op zo'n drie procent. Het bedrijfsleven moet niet gek
opkijken als die eis nu onder druk van de vakbondsleden naar bo
ven toe wordt bijgesteld.
Voor een succesvol poldermodel is solidariteit tussen de sociale
partners een vereiste. Het argument van de werkgevers dat topma
nagers in de Verenigde Staten veel meer verdienen dan zij zelf, is
daarom enigszins gezocht. De werkgever kan niet van zijn partner
in het poldermodel matiging eisen, terwijl hij zelf zijn zakken vult
onder het mom van de schaarste aan toptalent op de arbeids
markt. En zo goed hebben de toptalenten van de beursgenoteerde
ondernemingen het in 1998 niet gedaan. De winsten zakten ge
middeld met zestien procent.
Een bijkomend gevaar van deze ontwikkeling is dat mensen met
een sociale uitkering helemaal achterblijven. De CNV wijst hier op.
Enerzijds zit de vakbond met een gerechtvaardigde eis van de le
den voor meer loon, terwijl de bond zich tevens als maatschappe
lijke organisatie wil profileren. Er dus ook voor de zwakkeren in de
samenleving wil zijn. De werkgevers zouden zich ook moeten rea
liseren dat hun maatschappelijke verantwoordelijkheid verder gaat
dan de kwartaalwinst van de onderneming en hun eigen porte
monnee.
De Britse koningin Elizabeth
heeft besloten dit jaar geen offi
ciële koninklijke herdenking te
organiseren van de dood van
prinses Diana. Op 31 augustus
is het twee jaar geleden dat de
prinses bij een auto-ongeluk
om het leven kwam.
Vorig jaar nog werd Diana offi
cieel herdacht op het Windsor-
landgoed Balmoral in Schot
land. Dit jaar zullen leden van
'the firm' de prinses privé her
denken, meldt de Britse krant
Sunday Times. De Times spe
culeert dat Elizabeth hiermee
de wens van Diana's zonen Wil
liam en Harry volgt om hun
moeder in vrede te laten rusten.
Graaf Spencer, Diana's broer,
zou geschokt zijn door het be
sluit van de monarch. Hij zou
van plan zijn William en Harry
uit te nodigen voor een familie
herdenkingsdienst van de
Spencers.
De dood van Diana en haar
vriend Dodi Al-Fayed bracht in
1997 een massahysterie teweeg.
De koningin is toen vaak verwe
ten te weinig met het volk mee
te voelen. Dat de vlag op
Buckingham Palace niet half
stok ging, kwam haar bijvoor
beeld op een ongekende golf
kritiek te staan.
Sportvliegers die op zicht vlie
gen kunnen zich tijdens de
zonsverduistering beter niet in
de lucht wagen. Dat dringende
advies geeft de Rijksluchtvaart
dienst aan piloten van de kleine
burgerluchtvaart. Het geldt
vooral als er sprake is van be
wolking. De zonsverduistering
in combinatie met bewolking
kan tot nachtelijke omstandig
heden leiden en volgens de Ne
derlandse regelgeving zijn
nachtvluchten verboden voor
vliegtuigen zonder navigatie
middelen, legt een woordvoer
ster van de Luchtverkeersbevei
liging op Schiphol uit.
Het gewone commerciële
luchtverkeer is in de regel wel
voorzien van dergelijke instru
menten en is gewend 's nachts
te vliegen. Dat zal dus geen hin
der van de eclips ondervinden.
Als sportvliegtuigjes zich
woensdag tijdens de verduiste
ring in de controlezone rond
Schiphol willen begeven, lopen
ze bovendien het risico door de
verkeerstoren te worden afge
wezen. De luchtverkeersleiding
staat dergelijke vluchten tot op
een hoogte van 500 meter on
der bepaalde voorwaarden ge
woonlijk toe. Maar wegens de
eclips worden ze beperkt toege
laten.
Bergense koopt vrachtwagens vol schilderijen van particulier
Het is de droom van iedere kunsthandelaar, maar het is de Bergense Ineke Aronds echt over
komen. In één keer kon ze een gigantische, onbekende particuliere verzameling kopen. Begin
maart werd ze op een maandagmorgen gebeld met de vraag of ze interesse had in 'een paar
schilderijen'. Het bleken er tweeduizend te zijn. Bijna een halfjaar later is ze nog verbaasd
over wat ze bij die Alkmaarse verzamelaar aantrof. Ze moest in één keer beslissen en waagde
het: op een tiental doeken na, kocht ze ongezien de hele collectie. „Eigenlijk is het nóg een
gok, want ik heb nog steeds niet alles gezien", zegt Aronds in haar Bergense kunsthandel. „Ik
ben met nummeren nu bij 900 aangeland en nu pas zit ik bijna op de helft."
De Alkmaarse verzamelaar, die
onbekend wil blijven, vertelde
in hun eerste telefoongesprek
dat hij werken had van onder
meer Germ de Jong, Jaap Min,
Piet Wijngaert en Matthieu
Wiegman: ,,Ik was geïnteres
seerd want dat sloot goed aan
bij mijn specialisatie in schil
ders van de Bergense school en
tijdgenoten", vertelt Aronds.
Toen het in hun tweede tele
foongesprek om meer dan een
paar schilderijen bleek te gaan,
besloot ze bij hem langs te
gaan.
„Wat ik daar aantrof was met
geen pen te beschrijven", zegt
ze nog steeds onder de indruk.
„Na binnenkomst moest ik een
trap op. De trapopgang hing
helemaal vol, ook het halletje
dat volgde was vol en de eetka
mer en woonkamer idem dito.
Dat was nog niet alles. Ook de
badkamer fungeerde als opslag
ruimte. alle kasten zaten vol en
ook onder het bed lagen schil
derijen.
Alleen in de kamers van zijn
twee opgroeiende dochters la
gen geen schilderijen. Dat had
den ze kunnen bedingen. Een
van die dochters vertelde me
dat je op de jaarlijkse verjaar
dagsfoto's het huis kon zien
dichtgroeien. De laatste jaren
werd de visite in groepjes van
twee uitgenodigd omdat er niet
meer plaats was."
In dertig jaar groeide de verza
meling uit tot zijn huidige om
vang. Aronds heeft bewonde
ring voor de Alkmaarder: „In
plaats van een biertje in een ca
fé kocht hij iedere week een
schilderij. Niet duur, want het
moest betaalbaar zijn, hij heeft
een gewone baan. Hij is een he
le gewone, vriendelijke man
met een leuk gezin. De schilde
rijen vervoerde hij op de fiets
want een auto hebben ze niet.
Maar het is wel een man met
een enorme verzamelwoede."
De gedachte om iets te verko
pen was nooit bij hem opgeko
men totdat in maart de riole
ring kapot ging en de vloer
open moest. „Eerst had hij
overwogen alles ergens op te
slaan maar dat lukte niet. Toen
kwam de gedachte aan ver
koop, maar dan ook radicaal,
alles in één keer. Daar hebben
we een paar uur over gepraat,
want het was voor hem een
enorm dilemma. Na een slape
loze nacht, zijn we de koop
overeengekomen.
Ze regelde een vrachtwagen en
vijf man voor het weekend want
op maandag kwam de loodgie
ter. „Bij het uitruimen van het
huis wilde ik alles direct sorte
ren. olieverf bij olieverf, aquarel
bij aquarel. Maar dat was on
mogelijk. Het was te veel. Aan
de muren hing niet één schilde
rij aan een spijker, er hingen er
wel drié: van het achterste
werkje moest ik met een borstel
het stof afvegen anders zag ik
niet eens de afbeelding.
We zijn het hele weekend bezig
geweest. Vijf of zes vrachtwa
gens vol, haalden we weg. Zon
dagavond stonden mijn garage,
opslag en kunsthandel vol. Ik
heb zelfs inderhaast een zomer
huis gehuurd om alles kwijt te
kunnen."
Op maandagochtend belde de
Alkmaarder haar op: ze was nog
wat vergeten, ze had niet in de
kasten gekeken; nog een
vrachtwagen! Vier maanden la
ter is het sorteren en beschrij
ven van de collectie nog in volle
gang: „Ik heb een eeuwige
vrees dat ik iets over het hoofd
zie, een werk van een beroem
de meester of zo. En op de een
of andere manier hou ik het
nog steeds angstvallig bij el
kaar."
In haar kunsthandel heeft ze nu
een wand gereserveerd voor
werk uit deze Alkmaarse verza
meling: „Ik heb er al zo'n dertig
werken uit verkocht. Er zijn ook
schilderijen die ik hou, een
werkje van Jean Verhoeven, die
in Parijs met Picasso heeft sa
mengewerkt, verkoop ik niet."
De wand zorgt ook regelmatig
voor verrassingen: „Schilders
uit de omgeving die langsko
men zijn verbaasd als ze op
eens oud werk van zichzelf
zien, zoals laatst Henk Padt."
Aronds heeft de verzamelaar
'een goede prijs' betaald: „Maar
ik heb er ook veel werk aan, bij
na alles moet worden schoon
gemaakt en veel is aan restau
ratie toe." Hoe het de verzame
laar is vergaan? „Na de verkoop
viel er een soort last van zijn
schouders. Hij leek opgelucht
te zijn dat er eindelijk iemand
was die hem had geholpen die
beslissing te nemen."
De bekendste Britse voort
vluchtige, 'treinrover' Ron
nie Biggs, heeft gisteren in
Rio de Janeiro zijn 70ste
verjaardag gevierd. Biggs,
die geschiedenis maakte
met zijn deelname aan de
'Great Train Robbery* van
1963 had ongeveer 140 gas
ten uitgenodigd voor een
barbecue in de tuin van
zijn woning in Rio.
Biggs kreeg vorig jaar een
beroerte en moet het van
zijn arts rustiger aandoen,
met niet meer dan een glas
wijn per dag. Hij ontsnapte
in 1965 uit de gevangenis
nadat hij vijftien maanden
had opgeknapt van een
vonnis van 30 jaar wegens
zijn aandeel in de roof van
2,6 miljoen pond uit de
posttrein van Londen naar
Glasgow. Hij vluchtte via
Australië naar Brazilië, dat
steevast heeft geweigerd
hem aan de Britse autori
teiten uit te leveren. Een
van de 20 gasten die voor
het feest speciaal uit Groot -
Brittannië waren overgeko
men, was een van de ande
re nog in leven zijnde over
vallers, Bruce Reynolds.
De nu 67-jarige Reynolds
zat tien jaar uit van een
vonnis van 25 jaar. Hij zei
dat het besluit van Biggs,
om te ontsnappen, achter-
afgezien het juiste was ge
weest - „niet mijn besluit
om mijn straf uit te zitten".
Volgens hem waren er zo
veel gasten komen opda
gen omdat Biggs „een aar
dige vent" is en niet vanwe
ge Biggs' bekendheid.
Het is weer eens wat anders: biljarten in de open lucht. Deze Tibetaanse herders in de Chinese provincie Qinghai zijn zo enthousiast over het
spelletje dat ze een pooltafel hebben meegesleept. Terwijl hun geiten en paarden grazen, spelen ze op het groene laken een partijtje, foto af
Buien met onweer
Zon, zee en zaligheid: daar draaide het de afgelopen weken steeds om.
Inmiddels is er wel het een en ander veranderd. Bepalend voor het
weerbeeld is niet langer een gebied van hoge barometerstanden boven j
het noorden van Europa maar een depressie reikend van de Golf van
Biskaje via het Noordzeegebied tot boven de Oostzee. Afgelopen zater- I
dag veroorzaakte een storing al flink wat regen (Schiphol tapte 13,
Valkenburg 14 en Stompwijk 17 mm af); vandaag en morgen draait
het om buien die van onweer vergezeld kunnen gaan.
De luchtmassa's die zich vandaag boven ons land bevonden waren
nog uitgesproken warm. Het kwik steeg vrij gemakkelijk tot boven
de 20 graden. Ook morgen komt het kwik boven de 20 graden
uit. Maximaal mogen we rekenen op temperaturen omstreeks
22 graden. Deze temperaturen worden waarschijnlijk rond
het middaguur bereikt. Daarna daalt het kwik een aantal
graden. Dat komt omdat de wind aan de achterzijde van
de naar het zuidoosten zwenkende as van het lagedruksys-
teem naar het noorden ruimt. De windsterkte wordt boven
land matig. Langs de kust komt evenwel een vrij krachti
ge, mogelijk een krachtige noord tot noordwestenwind te
staan.
Het binnendringen van de minder warme lucht gaat dus ge
paard met enkele buien die van onweer vergezeld kunnen
gaan. In de loop van de middag nemen de buienkansen af en
worden opklaringen verwacht. Op woensdag, de dag dat de
maan voor de zon staat, wordt het weerbeeld bepaald door
een zwak hogedrukgebiedje. Dankzij dit 'eclipshoogje' blijft
het droog maar niet alleen de maan schermt de zon af. Sta
pelwolken helpen ook een handje mee. Naarmate de maan
meer en meer voor de zon komt en de verduistering dus toe
neemt zal een deel van de bewolking waarschijnlijk wel oplos
sen. Aan het einde van de week lijkt de buiigheid overigens
weer terug te keren.
jan visser*
Fish and Chips
Wie buikloop associeert met maaltijden in zuidelijke
landen, heeft nog nooit Fish and Chips gegeten in
Brixham. Of in Dartmouth, of in Looe, of in Polperro.
of in Fowey, of in Mevagissey of in Port Isaac. Mijn
drang om me op vakantie aan te passen aan de
plaatselijke zeden en gewoonten, leidt tot heel wat
eenzame uurtjes in de campinglatrines. En het is
meer dan een donkerbruin vermoeden dat het natio
nale gerecht van de Engelsen daarvoor verantwoorde
lijk is.
De Fish and Chips worden niet meer verkocht in ou
de kranten. De gebakken cod (kabeljauw) en de
chips (te vergelijken met wat grof gesneden
Vlaamse frieten) krijg je tegenwoordig geser
veerd in een veel te kleine ku nststof bak, die
bovenop een vel vetvrij papier wordt ge
plaatst. De ene helft van de vis en de patat
ligt in het bakje, de andere helft hou je bin
nen de opstaande randen van het papier,
waarop binnen de kortste keren het pre
dikaat 'vetvrij' niet meer van toepassing
is. Als je niet tijdig verbaal ingrijpt, giet
een bereidwillige chipsbakker daar nog
een flinke lading azijn overheen.
Terecht of niet. maar de Engelsen worstelen
met een beroerd culinair imago. De Fish
and Chips wordt in populariteit waar
schijnlijk alleen naar de kroon gestoken
door de Kip Curry. Voor mij maakt het alle
maal niet uit. Wat russen de middag als Fish
and Chips naar binnen gaal, komt er 's
avonds als Kip Curry uit.
Ah ervaringsdeskundige houd ik het erop
DICK VAN DER PLAS
dat vooral de chips verantivoordelijk zijn voor dit
proces. De fish bestaat meestal uit een grote moot
smakelijk visvlees, voorzien van een knapperige korst.
Maar de chips hebben nog het meest weg van een la
ding op een te lage temperatuur voorgebakken Sor-
bo-sponsjes die, eenmaal je slokdarm gepasseerd,
spontaan hun geabsorbeerde vetlading tegen de
maagwand uitknijpen.
Toch oefent de lucht van Fish and Chips, in combina
tie met een zonovergoten haventje met allemaal van
die gekleurde bootjes van de Simon Hart-schilderijen,
een onweerstaanbare aantrekkingskracht op me uit.
Het is hetzelfde ah met drank. Tijdens een flinke ka
ter zweer je nooit meer een druppel aan te raken,
maar dat voornemen verflauwt in hetzelfde tempo als
het gif door de lever wordt afgebroken. Bij Fish and
Chips verloopt dat proces zo'n beetje synchroon aan
de spoelingen van de stortbak.
Buikloop is een goed te verdragen ongemak ah je in
de comfortabele beslotenheid van de eigen woning
bent, met de onbeperkte beschikking over een ver
trouwd aanvoelende wc waar je je verzekerd weet van
optimale privacy. Een goed boek binnen handbereik
wil ook nog wel eens bijdragen aan deze staat van
welbevinden. Anders wordt het ah je op een kampeer
terrein bent aangewezen op een batterij geschakelde
latrines, van elkaar gescheiden door kunststof wand
jes die om de één of andere reden nooit helemaal tot
op de grond doorlopen. Waar je alle geregelde bezoe
kers uiteindelijk aan hun schoenen herkent. Waar het
wc-papier of net op is, of bestaat uit van die dunne,
losbladige velletjes waarop oude gebeden- en gezan-
genboeken doorgaans zijn gedrukt. En waar alleen
mijn vader in staat lijkt om met een zekere waardig
heid over de drempel te schrijden met het verzamelde
werk van Gerrit Achterberg onder zijn arm.
Het besef dat je niet thuis bent, is op vakantie nergens
heviger dan op het campingtoilet. (En o wee ah er ie
mand naast je plaatsneemt die wel doet alsof hij
thuis is.)
Het enige alternatief dat je als caravankampeerder
hebt voor het gemeenschappelijk sanitair is het inge
bouwde Thetford-cassettetoilet waarover je in je ei
gen vakantie-onderkomen beschikt. Het bestaat uit
een verkleinde uitgave van de reguliere toiletpot en
watert af op een kunststof cassette die uit een deurtje
in de buitenwand van de caravan wordt getrokken.
De inhoud van deze plastic tank wordt biologisch af
gebroken door de, ook door Thetford geleverde, toilet
vloeistof. Wij gebruiken de milieuvriendelijke variant
Aqua Kern Green, die vooral bedoeld lijkt om de na
tuurlijke eigenschappen van het menselijke afvalpro
duct te koesteren en te conseiveren. Zodra het op het
legen van deze mini-beerput aankomt, weet mijn
vrouw zich opeens helemaal niets meer te herinneren
van het doorbreken van rolpatronen tussen man en
vrouw of van het feit dat wij in gemeenschap van
goederen (doet er niet toe welke) zijn getrouwd.
Na drie weken Fish and Chips was voor mij het op
merkelijkste bericht uit de krant van afgelopen week
dat koohtofproducent Norit in Namibië een installa
tie gaat bouwen waarmee drinkwater kan worden ge
wonnen uit rioolwater.
Uit eigen ervaring wil ik maar gezegd hebben dat me
dar voor de Engelse zuidkust voorlopig geen haalbare
kaart lijkt.
MIL LEN NI
nog
dagen
ïeo
veilij
in 65
itiscl
'ïstus
pt toe
op di
w japrac
statie
3rd.
idde
Nog 145 dagen en 1 ;8en(
nieuwe millenniun
aan. Reden voor de
om in een dagelijks^ Ar
terug te kijken op bpouw
rijke gebeurtenisser^
plaatsgrepen op co^e arC
ponderende data inijden
gelopen 1000 jaar. lFva-
week: 9 aug 1964:
likt wonden na optiL on,
Stones; 10 aug 16535md£
Tromp sneuvelt bij jndst
Heijde; 11 aug 1984f1
Olympische goud vP e
Carl Lewis; 12 aug lLgj
Singer introduceert!
ste naaimachine; 134 O
1961: bouw BerlijnsT^
begint; 14 aug 19541 ger
profvoetbalwedstrijfi, ho
Nederland. fWar
dar
(mm
9 AUGUSTUS 1964 jacti,
Iedereen is het er deze tn g,
gustus 1964 snel over e^je
was in Nederland nog iWei
vertoond. Het Kurhaus£ant
wereldsterren als Robetjja
Edith Piaf en Mariene Ej
op de bühne hadden
was door op hol geslag#*"
van het 'beatkwintet th|CHT.
Stones' de avond tevorT^j
puinhoop veranderd. Jtf de
hingen in de kroonluchter
de stoelen vlogen door Lcht
'Gespuis van het allerlafljaj-j
looi' noteren de journal^
Het concert zal in de jale
volgen uitgroeien tot ee{je z\
the, die een merkwaardig
tekening van de beeldv&r(ja
tot gevolg heeft. Om dej
van de geweldsexplosie!
nadrukken zal het progi^
in de loop der jaren slinlfe
anderhalf of soms tot eiN.
nummer, terwijl het er
kelijkheid toch echt vijfu jsjï
Ook mensen van wie je L h0
afvragen of ze de historLer
gebeurtenis wel haddei^
woond, claimden tijdenlest,
concert in het Kurhaus h0
geweest. Zoals superfanThe(
wijn Buch die in het op4evl
getuigde van zijn herinit jn<
aan het nummer 'Carolkog
lijk juist het bewijs dat lier
niet was. Omdat het geit
een van de twee documli
filmpjes slecht was, zettj"^
nici er later 'Carol' achti)ON
hoorde Buch, waarschijf^j
hij die zaterdag gewoonk0S(
bad. fd
CASPER POSTMAA L
MENSELI
De Britse goudvis TISH,
del ijk de oudste ter werelp11
vangenschap, is vorige wbDA
43- jarige leeftijd overleef^
Tish woonde zijn leven lakn j
GORDON en HILDA HANLja
Engelse Yorkshire. Hun z g6|
ter had Tish in 1956 op ate
mis gewonnen. Mevrouw
trof de vis eerder deze we
vend op zijn rug aan.
nog hoe Tish in ons leven
Peter had hem gewonner
droeg hem apetrots mee
huis. Hij kan veel ouder
weest dan 43 jaar. Het ei
wij kunnen zeggen is dat
sinds juli 1956 thuis hebff
had," aldus Hilda Hand.
haar heeft de goudvis zo I
leefd, omdat hij iedere d<
zelfde merk visvoer kreeg
kom regelmatig werd vers
en ze altijd een netje geb rs
om hem te vangen. De ho aai
derdom van Tish heeft ee
melding gekregen in het
ness Book of Records. He
record stond op naam var
ook een Britse goudvis, d
1980 op 41- jarige leeftij
leed.
De leden van de Ierse jonj^
groep Boyzone gaan in ee
spelen. De film, die The V er
ling Boys (De fluitende jo nd
gaat heten, speelt tijdens
ste Wereldoorlog. Bandlid®
RONAN KEATING vertolkf
van een Ierse jongen die
met zijn broer op jonge Ie
brancardier aan het front
Vlaamse leper wordt. In tc
er ruim 20 miljoen guldei
vesteerd in de rolprent. DlHt
re leden van Boyzone zulk ap.
kleinere rol krijgen. De fill Pn
schreven door Geoffrey Si
quist en door hem opgedr
aan zijn broer Gerry. Die v
heroïneverslaafd en pleeg
eindelijk zelfmoord. Daan ltl
leefde hij een glamourlevi V:
reed in dure sportauto's ei N
een relatie met actrice Na
Kinski. De bandleden van
ne zijn overigens ook al be
mei de opnames van een
film die gaat over hun stor
tig verlopen carrière.
ak
Gc
eft
