Leiden Regio
'Gat van 2 miljoen door EZH'
'Buitenbeentje' de Tregter
viert feestje zoals normaal
'Er is geen enkele reden voor schaamte'
Universiteitsbibliotheek
ageert tegen stijgende
abonnementskosten
Oostduits modelspoor in Leiden
MAANDAG 2 AUGUSTUS 1999
Keukenbrand aan Watersteeg
leiden In een huis aan de Watersteeg, tussen Hooigracht en St.
Jorissteeg, heeft zaterdagavond een korte brand gewoed. Een
35-jarige man had in de keuken sudderlapjes op het vuur gezet,
ging werken op zijn computer en dacht niet meer aan zijn culi
naire activiteiten. Kort daarop stond de afzuigkap in lichter
laaie. In een poging de brand te blussen liep de man brandwon
den op en moest naar het LUMC worden gebracht. Een perso
neelslid van een naburig restaurant ging de vlammen te lijf. Zijn
werk werd even later door de brandweer overgenomen. Hoe
groot de schade is, is nog niet bekend.
Poging tot aanranding
leiden Een 22-jarige Leidse vrouw heeft het afgelopen weekein
de aangifte gedaan van poging tot aanranding. Ze zegt vorige
week dinsdag door twee mannen te zijn lastig gevallen op de
Gooimeerlaan tussen de Willem de Zwijgerlaan en het Shell-sta
tion. Er zouden diverse mensen hebben gezien dat het duo de
vrouw probeerde aan te randen, maar iedereen reed door.
'Onevenredig en onredelijk duurder'
De Universiteitsbibliotheek in
Leiden heeft zich met andere
wetenschappelijke bibliotheken
in Nederland verenigd in het
samenwerkingsverband UKB.
Het platform bindt volgende
week de strijd aan met uitge
vers als Reed Elsevier en Wol-
ters KI uwer over de steeds stij
gende prijzen van wetenschap
pelijke tijdschriften in vooral de
exacte en medische hoek.
„De abonnementen worden
onevenredig en onredelijk
duurder", zegt P. Gerretsen, de
bibliothecaris van de Leidse
UB. Als voorbeeld noemt hij
The Lancet, een belangrijk me
disch tijdschrift waarvan de UB
inmiddels het abonnement
heeft opgezegd. „In 1997 kostte
een jaarabonnement 683 gul
den, dit jaar moesten we 1149
gulden betalen. Bijna twee keer
zo veel. Aangezien onze bud
getten niet stijgen, moeten we
keuzes gaan maken. Bij andere
tijdschriften gaat het overigens
veel braver. Een abonnement
op het Tijdschrift voor Geschie
denis kost bijvoorbeeld al jaren
heel netjes tweehonderd gul
den."
De bibliotheken zijn al een
aantal jaar in gesprek met de
uitgevers over de stijgende
abonnementskosten, tot nu toe
vruchteloos. Maar volgens Ger
retsen is de grens nu bereikt.
„En ik hoop eigenlijk dat de uit
geverijen dat zo langzamerhand
ook gaan inzien. Het is toch een
slechte zaak - niet alleen voor
de bibliotheken - dat we abon
nementen moeten opzeggen.
De uitgevers moeten nu maar
eens rekening gaan houden
met de zware lasten waar de bi
bliotheken voor staan. Het kan
zo niet langer."
De universiteitsbibliotheken,
de Koninklijke Bibliotheek in
Den Haag en de bibliotheek
van de Koninklijke Nederlandse
Akademie van Wetenschappen
gaan volgende week met de uit
gevers om tafel zitten. Ze hopen
anders dan de afgelopen jaren
ditmaal wél spijkers met kop
pen te kunnen slaan nu ze zich
hebben verenigd.
Volgens Gerretsen is er spra
ke van een fundamenteel pro
bleem. „Onze eigen weten
schappers schrijven vaak 'om
niet' artikelen voor deze tijd
schriften. Logisch, het is voor
hen heel belangrijk om in pres
tigieuze bladen als The Lancet
te publiceren. Maar de situatie
doet zich dus voor dat universi
teiten dubbel moeten betalen.
Eerst voor de onderzoekskosten
en vervolgens voor de weten
schappelijke artikelen die naar
aanleiding van een onderzoek
geschreven worden."
Café de Tregter bestaat twaalf jaar: 'tijd voor een
feestje op de hoek van de Zoeterwoudsesingel.
Echt uitpakken deed eigenaar Marius van der
Ploeg gisteren niet. De oprichtingsdatum 1 au
gustus wordt namelijk elk jaar uitgebreid ge
vierd met goede muziek, lekkere happen en een
glaasje, en waarin de twaalfde verjaardag nou
zoveel afwijkt van de elfde? Feest is feest voor
de stamgasten van de Tregter. Tijdens het ver
lengde happy hour komen bekenden uitbater
Marius de hand schudden. Hij neemt ze glun
derend in ontvangst: de wensen, de cadeautjes
en de schouderklopjes. Bezoekers worden bij
de voornaam aangesproken en wanneer het tijd
is geworden om afscheid te nemen doen zij dat
ook persoonlijk.
De Tregter is een buitenbeentje in het Leidse
met zijn gemengd publiek: iedereen en alles
stapt er binnen, van de student om de hoek tot
Ome Kees van vierentachtig die elke dag een
paar pinten komt halen. Dat is van oudsher zo,
zegt Van der Ploeg. „Rond de eeuwwisseling
was hier al een uitspanning die toen nog op het
grondgebied van Zoeterwoude lag. Boeren uit
de regio die naar de veemarkt gingen in Leiden
stopten hier op de heen- of terugweg voor een
hartversterkertje. Het hoekhuis heeft ook daar
na verschillende cafés gehuisvest met namen
als 'Ruimzicht' en 'AnibaV' Het uithangbord
'liier paarden en rijtuigen stallen' op een van de
foto's aan de muur levert het bewijs van die
lange historie.
Toen het café twaalf jaar geleden zijn huidige
naam kreeg, begonnen de nieuwe eigenaren
met een andere formule. De Tregter moest een
bruine kroeg worden met plaats voor live-mu-
ziek en dansavonden in het weekeinde. Van der
Ploeg zette dat idee voort toen hij zes jaar gele
den met een compagnon het café overnam. In
een normale week staan er beginnende bandjes
geprogrammeerd, is er disco op de vrijdag en
zaterdag en kan de bezoeker er op de dinsdag
avond terecht voor folkmuziek. De cafébaas
kiest bewust niet voor één soort muziek omdat
hij geen enkel publiek wil uitsluiten. Van der
Ploeg: „Als het maar dansbaar is. Iedereen is
hier welkom. Op vrijdagavond tref je misschien
wel tien nationaliteiten aan plus buurtbewo
ners. Er is bovendien ruimte voor een potje
darts of biljart. Wie daar niet van houdt, schuift
aan aan de leestafel."
Van der Ploeg bestiert de zaak zonder be
drijfsleider maar met parttimers die achter de
tap en bij de deur staan en de disco draaiende
houden. „Ik ben er elke dag, soms maar een
half urntje, soms ook veerden uur als dat nodig
is. Dat hoort erbij als je een eigen zaak hebt.
Maar je hoort mij niet klagen: een café hebben
heeft als voordeel dat je elke keer iets anders
kan organiseren, zoals het Caribische festival
dat we samen met Pardoeza hielden bij de La-
kenfeesten. Het werk bevalt me omdat de da
gen nooit hetzelfde zijn. Ik weet nooit wie ik
hier 's middags in de zaak heb. Dat is de char
me van deze kroeg."
Marco Koolhaas en zijn strijd tegen het ongedierte
Leiden moet rekening houden met een structurele te
genvaller van ruim twee miljoen gulden nu de minister
van economische zaken een groot deel van de verkoop
opbrengst van electriciteitsbedrijf NUON-ENW opeist.
Dat stelt WD-raadslid A. Geertsema.
Burgemeester en wethouders
verwachten vanaf volgend jaar
4,5 miljoen uit de verkoop van
haar aandeel in het electrici
teitsbedrijf. NUON-EWN wordt
voor 2,35 miljard overgenomen
door het Duitse bedrijf Preus-
sen Elektra.
Tijdens de behandeling van
de Perspectiefnota in juni waar
schuwde Geertsema samen met
F. van As (RPF/SGP/GPV) al
uitgebreid voor de te hoogge
spannen verwachtingen van het
college. Volgens Geertsema is
in de afgelopen maand alleen
maar duidelijker geworden dat
de opbrengst voor de gemeente
te hoog is ingeschat. „Minister
Jorritsma heeft al laten weten
dat de gemeenten 1 miljard
moeten reserveren voor de be
kende 'bakstenen', oude onren
dabele contracten waarop het
Rijk indertijd subsidie heeft ver
leend. Voor de gemeenten blijft
er dan maar iets meer dan de
helft van de opbrengst over.
Dus zal de opbrengst voor de
gemeenten ongeveer halveren",
aldus Geertsema. Bij de bereke
ning van de structurele op
brengst voor de gemeente is
geen rekening gehouden met
het aandeel dat Jorritsma op
eist.
„Het is in mijn optiek het be
kende verhaal van het schieten
van de beer en het verkopen
van de huid die niet helemaal
synchroon lopen", vervolgt de
WD'er. „Het college heeft een
groot bedrag in de begroting
opgenomen, maar blijkt een
groot deel van dat geld nu niet
te krijgen. Laat het college dat
maar eens uitleggen."
Burgemeester en wethouders
komen morgen bij elkaar, on
der andere om het door de WD
voorspelde tekort op de begro
ting te bespreken.
Hij vindt het gedrag van dieren
fascinerend en werkt graag met
mensen. En omdat er in, op of
rond elk gebouw of huis onge
dierte èn mensen voorkomen,
is de 34-jarige Leidenaar Marco
Koolhaas een gelukkig man. Hij
begon begin vorig jaar het be
drijf Ratrace, gespecialiseerd in
bestrijding van ongedierte, vo-
geloverlast en het uitvoeren van
hygiëne-inspecties.
Wespen, vlooien, fruitvliegjes,
ratten, mieren, muizen en kak
kerlakken. Koolhaas heeft het er
maar druk mee. Maar om nou
te zeggen dat er in een warme
zomer meer ongedierte en in
secten zijn dan in een koele,
gaat hem te ver. „De mensen
worden er sneller mee gecon
fronteerd omdat ze bijvoor
beeld meer in hun tuin zitten.
Of bij thuiskomst na vakantie
blijkt dat de hond vlooien heeft.
Maar het is niet zo dat er bij
warm weer meer ongedierte of
insecten zijn of na strenge win
ters minder. Neem bijvoorbeeld
de kakkerlak. Die is er het hele
jaar door sinds er bijna overal
centrale verwarming is."
Verschillende ongedierten,
verschillende bestrijdingsme-
thoden. Zo worden vlooien ver
delgd door goed schoon te ma
ken en een 'cocktail' aan gif.
Ratten daarentegen kunnen re
kenen op een combinatie van
een bestrijdingsmiddel en lok
aas op plekken waar ze veel
voorkomen. Slootkanten, bij
kapotte rioleringen en in kruip
ruimtes. Bijen daarentegen
worden weggelokt door de ko
ningin te verplaatsen waarna de
rest van de zwerm volgt.
Voor deze karweitjes is Kool
haas, in het bezit van het diplo
ma van de Stichting Vakoplei
ding Ongediertebestrijding in
Wageningen, de hele week dag
en nacht bereikbaar. Overdag
rekent hij 85 gulden per uur in
clusief voorrijkosten. Buiten
'kantooruren' gelden hogere ta
rieven. Hij werkt veel samen
met politie en woningbouwver
enigingen zeker omdat de ge
meentelijke ongediertebestrij-
Marco Koolhaas bestrijdt wespen.
ders om vijf uur naar huis gaan.
„Maar een wesp houdt na vijf
uur niet op met steken", weet
Koolhaas. „En wie moet er dan
in het weekeinde naar een
speeltuin of bejaardencentrum
waar een mierenplaag is?"
Via politie en woningbouw
vereniging wordt Koolhaas ook
geconfronteerd met minder
prettige kanten van zijn werk.
Het schoonmaken van huizen
waarin vereenzaamde en/of
vervuilde mensen hebben ge
woond die zijn vertrokken naar
een ziekenhuis, verzorgings
centrum of zijn overleden. „En
dan merk je dat er steeds min
der sociale controle is. Triest is
dat."
Duiven en meeuwen heeft
Koolhaas al succesvol bestre
den. In Amsterdam en Rotter
dam worden duiven vergast, in
Leiden mag dat niet. „Draden
en netten spannen. Dat is de
beste oplossing", heeft hij ge
merkt. „Hanepoten werken
niet. Daartussen gaan duiven
zich nestelen. Meeuwen hou
den van een harde ondergrond
dus als er op een dak draden
worden gespannen, kunnen ze
niet landen en zijn ze weg.
Maar ja, er hangt wel een kos
tenplaatje aan. Bedrijven kun
nen dat wel betalen maar de
particulier schrikt er van."
Speciaal voor bedrijven voert
Koolhaas ook hygiëne-inspec
ties uit. Dat kan in keukens van
restaurants of instellingen zijn,
maar ook in een café. „Vaak
hebben koks geen tijd of geen
zin om schoon te maken en
wordt het werk uitbesteed. Ik
controleer de hele voedselpro
ductie, van het begin tot het
eind. Overigens, mensen gene
ren zich nog steeds als er bij
voorbeeld kakkerlakken in hun
keuken worden aangetroffen.
Maar bijna altijd is het onge
dierte van buitenaf gekomen.
foto mark lamers
Via brood bijvoorbeeld. Vliegjes
komen mee in groente en fruit
en muizen kunnen in eierdozen
zitten. Het overkomt je ge-
Zijn ideaal is dan ook dat er
over een jaar of twee op elke
voordeur van de restaurants in
Leiden en omgeving een Ratra-
ce-card prijkt. Naast de stickers
met daarop de logo's van Euro
card, Mastercard en Visacard.
Maar hij realiseert zich dat daar
nog wel een cultuuromslag
voor nodig is. „Mensen moeten
dan wel anders gaan denken
over ongedierte, want er is geen
enkele reden voor schaamte."
Corporaties
doen financiën
voortaan zelf
leiden
De woningbouwverenigingen
Zijl en Vliet en Leiden (WBL) re
gelen vanaf volgend jaar weer
hun eigen financiën en admini
stratie. De Stichting Alba, die
dat werk voor de corporaties
doet, wordt per 1 januari 2000
opgeheven.
De Stichting Alba is het sa
menwerkingsverband van Zijl
en Vliet en WBL. De stichting
was ooit opgericht om het bij
houden van de financiën zo
goedkoop mogelijk te houden.
De woningbouwverenigingen
vonden zichzelf te klein om dat
werk zelf te doen. Inmiddels
zijn er zoveel fusies geweest dat
Zijl en Vliet en WBL inmiddels
groot genoeg zijn.
De 17 medewerkers van de
Stichting Alba krijgen een func
tie aangeboden bij een van de
twee corporaties. Er is een soci
aal plan gemaakt. Behalve de fi-
nancële administratie en de
huuradministratie verzorgt de
stichting ook geldleningen en
beleggingen van de woning
bouwverenigingen.
Duivenberichten
Feest is
feest voor
de stam
gasten van
de Tregter,
met muziek
en dans.
leiden Het Oostduitse modelspoormerk Piko viert zijn 50-jarig bestaan met een kleine
overzichtstentoonstelling in het Modelspoortreinenmuseum in de oude Zeevaartschool
aan het Noordeindeplein. De tentoonstelling is dit weekeinde geopend in aanwezigheid
van het hoofd economische dienst van de Duitse ambassade in Nederland. Piko was ge
ruime tijd het enige modelspoormerk in Oost-Europa. Het werd als zodanig ook erkend
door de Sovjetunie. „Vanwege het gebrekkige materiaal was er niet zo veel mogelijk in
de DDR, maar sinds de Wende maakt Piko fantastisch mooie modellen die zich kunnen
meten met alles van de bekende merken in het Westen, zoals Fleischmann en Marklin",
aldus vakjournalist Paul de Groot die zaterdag meteen een kijkje ging nemen. De ten
toonstelling is georganiseerd door de Nederlandse importeur van Piko en volgens De
Groot is hij voor lieftiebbers van miniatuurtreinen zeer de moeite waard. De Piko-ten-
toonstelling duurt tot eind september. foto taco van der eb