Nederland vult gaten I in VN-hulp m, Buitenland Groenen houden nu al van eurocommissaris Bolkestein 'Verklikkers' verdienen bescherming Tot september pauze in Noord-Iers vredesproces Families nemen afscheid van John Kennedy junior Rijzende zon officieel Japanse vlag VRIJDAG 23 JULI 1999 Ruimteveer Columbia vertrokken rapE Canaveral Het ruimteveer Columbia is vanmorgen om ir onze tijd gelanceerd van het Kennedy-ruimtevaartcen- trum in Cape Canaveral. Het veer gaat de röntgentelescoop Chandra in de ruimte zetten. Daarin zitten ook Nederlandse in strumenten, waaronder zonnepanelen van Fokker Space. De lancering was gisteren nog voor de tweede keer in 48 uur uitge steld. Storm met onweer maakte het vertrek toen onmogelijk. Dinsdag werd de lancering voor 48 uur uitgesteld, nadat enkele seconden voor het vertrek hoge concentraties waterstof in een motorcompartiment werden waargenomen. Later bleek het om een fout van de meetapparatuur te gaan. Als de lancering van daag opnieuw had moeten worden uitgesteld, was de NASA mogelijk in grote problemen gekomen. Doordat er in augustus een reeks raketten voor commerciële doeleinden de lucht in moet gaan, had de lancering misschien naar begin volgend jaar moeten worden verschoven. 'PKK zal arrestatie Soysal vergelden' ictanbul De Koerdische Arbeiderspartij PKK heeft Turkije ge dreigd 'gebruik te maken van zijn recht op vergelding' na de aanhouding van (^ervat Soysal. Dat blijkt uit een verldaring van de PKK-leiding, die gisteren door het pro-Koerdische persbu reau DEM is verspreid. De Turkse regering noemt Soysal de tweede man van de PKK, maar volgens de Koerdische organisa- is hij niet meer dan een actief lid. Het is nog steeds onduide lijk waar Soysal is opgepakt. Volgens de PKK is hij vorige week dinsdag aangehouden in de vroegere sovjetrepubliek Moldavië. Dat zou hem aan Turkije hebben overgedragen, maar de Mol- davische regering sprak dat gisteren tegen. Turkije wil alleen zeggen dat Soysal 'ergens in Europa' is gepakt. Ramos Horta: Soeharto mag wegrotten Sydney Als het aan de leider van de onafhankelijkheidsbewe ging voor Oost-Timor ligt, hoeft de Indonesische ex-president Soeharto niet te herstellen van zijn lichte beroerte. Hij mag rus- 'wegrotten in de hel', zei José Ramos Horta gisteren tijdens een bezoek aan Australië. Ramos Horta won in 1996 samen met bisschop Carlos Belo de Nobelprijs voor de Vrede. Ramos Hor- i, die onder het bewind van Soeharto 24 jaar in ballingschap leefde, sprak de wens uit dat Soeharto op korte termijn de pijp aan Maarten geeft en zich voegt bij zijn 'verdorven echtgenote in de hel'. De vrouw van de ex-president stierf twee jaar geleden inhalig leven, gewijd aan het beroven van het Indonesi sche volk', aldus Ramos Horta. Gijzeling Turkije vreedzaam beëindigd ankara De gijzeling van 43 bewaarders door gevangenen in zes Turkse gevangenissen is gisteren zonder bloedvergieten beëin- De muitende gevangenen hebben hun bewakets na drie dagen vrijgelaten. De gevangenen, allen leden van links-extre mistische groepen, wilden met de actie een hongerstaking van twee medestrijders ondersteunen. Volgens het Turkse persbu reau Anadola zijn de autoriteiten op de eis van de gijzelaars in- i om de twee hongerstakers te verplaatsen naar een ande re inrichting. Zij zitten vast voor een bomaanslag op de gouver- in de noordelijke provincie Cankiri in maart. Daarbij raakte de provinciebestuurder gewond. Harnas dreigt Israël met aanslagen eruzalem De islamitische verzetsbeweging Harnas heeft giste- '.egd de oorlog tegen Israël een nieuwe impuls te zullen De beweging heeft Israël, de Verenigde Staten en de Pa- estijnse autoriteit ervan beschuldigd een campagne te voeren Dm haar uit te schakelen. Het dreigement lijkt bedoeld om het redesproces te dwarsbomen. Vorig najaar, toen er schot kwam het vredesproces, pleegde Harnas een serie bloedige aansla- en, die de toenmalige Israëlische premier Netanyahu een re- gaven het proces te blokkeren. Nu streeft de nieuwe Israëli- che premier Barak naar hervatting van de onderhandelingen, lij praat hierover morgen met de leider van de Palestijnse Au- Yasser Arafat. ün! tRI 1 Arrestaties bij protest Wit-Rusland isk Bij de demonstratie van woensdag tegen de autocrati- che Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko zijn tus- "teieft en en zeventig arrestaties verricht. Dat heeft de be- angrijkste oppositiegroep, het Wit-Russische Volksfront, giste- De arrestanten zullen waarschijnlijk via snelrecht rorden berecht. De autoriteiten hadden geen toestemming ge- statten voor de demonstratie. Zo'n vijfduizend demonstranten ingen woensdag in de hoofdstad Minsk de straat op om het af- eden van Loekasjenko te eisen. Loekasjenko werd in 1994 voor ijf jaar gekozen, maar in L996 wijzigde de president de grond wet zodanig dat hij tot 2001 aan zou kunnen blijven. AA koos alleen Chinese ambassade Washington Het enige doelwit dat de Amerikaanse inlichtin- Hendienst CIA koos voor de bombardementen op Joegoslavië was de Chinese ambassade in Belgrado. CIA-directeur George ènet gaf gisteren toelichting op deze blunder. Tenet werd on- ervraagd door het Huis van Afgevaardigden. Hij noemde het Dngebruikelijk' dat de CIA een specifiek doelwit voor een bom- lardement nomineert. De methode van het bepalen daarvan niet bepaald op een luchtaanval toegesneden. Een CIA- gent had met pen en lineaal de coördinaten bepaald van waar olgens hem een Joegoslavisch overheidsgebouw moest liggen. )e aanslag, waarbij drie doden en vele gewonden vielen, was de leest in het oog lopende misser van de NAVO tijdens het Koso- EVEffl D-conflict. 'olombia demonstreert massaal Enkele honderdduizenden mensen hebben gisteren in stad Medellin een demonstratieve mars ge- tegen het geweld en de verdwijningen in het land. Vol- s enkele media waren er zelfs meer dan een miljoen mensen pde been. De demonstratie vormde onderdeel van een reeks lanifestaties die in mei begon. In verschillende delen van Co- |mbia hebben maatschappelijke organisaties inmiddels beto- ngen gehouden. Die richtten zich tegen de bloedige burger- prlog, die wordt gestreden door de ultra-linkse guerrillabewe- ng ELN en de paramilitaire FARC. Die houden volgens officië- cijfers naar schatting 1.400 mensen vast. Zo'n drieduizend ensen zijn verdwenen. FOTO AP apanse vliegtuigkaper doodt piloot Ütyo» Een met een mes gewapende kaper heeft afgelopen icht een toestel van de Japanse luchtvaartmaatschappij All ippon Airways gekaapt. Hoewel de kaper na korte tijd kon orden overmeesterd, verwondde de man de piloot. Die over- ed later aan zijn verwondingen. De kaper raakte gewond. Het iegtuig was op weg van Tokyo naar het noorden van het land, 'had 517 mensen aan boord. Kort na vertrek van de luchtha- n Haneida drong de man met een mes de cockpit binnen. De piloot werd gedwongen te vertrekken. Kort nadat het ver- ersvliegtuig was teruggekeerd naar Haneida wist de piloot de per te overmeesteren. Hij raakte daarbij zo ernstig gewond 11 hij korte tijd later overleed. straatsburg marc peeperkorn correspondent Uit onverwachte hoek klonk gisteren applaus voor de liberale euroscepticus Frits Bolkestein: hij viel goed bij de Groenen. Zelfs 'rode Dany' Cohn-Ben- dit, dé Frans-Duitse actievoerder van mei '68, klapte enthousiast mee voor de Nederlandse kandidaat-eurocom missaris. Het Brusselse charme-offen sief van Bolkestein werkt. Zonder één woord van zijn eurokritische houding terug te nemen, paait de WD'er zijn linkse opponenten in het europarle ment. Wat door de Groenen was aan gekondigd als 'een confrontatie met de meest controversiële kandidaat', liep gisterochtend uit op een zachtaardige snuffelpartij. Kat-in-het-bakkie voor Bolkestein. De ontmoeting met de Groenen was er op zijn verzoek. Ter voorbereiding van de hoorzitting met het gehele parle ment begin september, dat mede zijn officiële benoeming bepaalt. Als het hier lukt, lukt de rest ook wel, moet Bolkestein gedacht hebben. Want van de Groenen heeft de liberaal het minst te verwachten. „In deze fractie zitten niet uw grootste supporters", zo leidde GroenLinkse euroleider Joost Lagen dijk het debat dan ook in. Het bracht Bolkestein niet van slag. Volstrekt naar waarheid vertelde hij, omringd door antikapitalisten, jaren lang voor multinational Shell gewerkt te hebben. Met veel plezier. Dat hij een 'doorgewinterde parlementariër' is, die staat te popelen voor het debat. „En dat is mijn natuurlijke houding." Ook de overbodig gedetailleerde vra gen van de Nederlandse GroenLink- sers brachten hem niet van zijn stuk. Integendeel: hij greep de geboden kans om uiteen te zetten dat ook een Europese ecotax, zoals de Groenen die willen, geen wondermiddel is. Dat ho gere belastingen banen kosten. Nog zo'n Groen heilig huisje: een hu maan Europees asielbeleid. Natuurlijk is Bolkestein daar voor. Alle internatio nale verdragen in deze moeten vooral worden gerespecteerd. „Feit is alleen dat het systeem ontploft in Nederland, waar ieder asielverzoek apart wordt behandeld", merkte de kandidaat-eu rocommissaris fijntjes op. Waarom een eurocriticus als hij in vre desnaam commissaris wil worden, vroeg een Italiaanse Groene. Omdat de Europese Unie van groot belang is en hij daar een bescheiden rol in wil spe len. Maar nu het toch over motivatie gaat: Bolkestein heeft zich er op zijn beurt 'erg over verbaasd' dat de helft van de parlementariërs dinsdag niet eens de moeite nam de presentatie van de aankomende Commissie bij te wonen. „In mijn land barst de Tweede Kamer uit zijn voegen als de nieuwe regering zich voorstelt", zo liet hij on gevraagd weten. Of Bolkestein nog steeds zo afkerig is van een Europees werkgelegenheids beleid? Zeker. „Het is geen goede zaak als de Commissie zich met te veel za- ken bemoeit. Wij moeten ons beper- i ken tot de kerntaken. Anders wordt de Portugese economie opgezadeld met de lasten van de Duitse industrie." En een aanhanger van een federaal Euro pa is Bolkestein evenmin. „Dan zou Nederland een soort Beieren in Euro pa worden. Niet echt mijn ideaal." Het Groene weerwerk blijft uit. Sterkei als Bolkestein in zijn slotwoord beplei de vergaderingen van de EU-ministers1 voortaan openbaar te maken, barst he applaus spontaan los. Tevreden staat de liberaal vijf minuten later buiten, i „Dit was beslist geen bezoek aan het hol van de leeuw", glimlacht hij. „Het is een heel sympathieke fractie, deze Groenen." brussel marc peeperkorn correspondent Europese ambtenaren die 'klik ken' om misstanden aan te kaarten, verdienen bescher ming. Affaires zoals rond de Nederlandse euroambtenaar Van Buitenen - wiens onthul lingen het vertrek van de Euro pese Commissie inleidden, maar hem zijn baan kostten - moeten in de toekomst worden voorkomen. Dat adviseert het speciale 'Comité van Wijzen' in een ontwerprapport dat werd geschreven'op verzoek van het Europees Parlement. Het comité benadrukt de waar de van mensen als Van Buite nen die fraude en vriendjespoli tiek aan de kaak stellen. De Wij zen hekelen de manier waarop de Nederlander daar vervolgens voor is gestraft. „In plaats van hem te steunen, zetten zijn meerderen hem onder extra druk", aldus het rapport. Het Comité berispt daarmee de hoogste commissie-ambtenaar, de Nederlander Trojan. De nieuwe commissie onder voor zitterschap van Romano Prodi zou snel een gedragscode moe ten opstellen, die waarschu wende ambtenaren zekerheid en bescherming biedt. Het comité bracht gisteren al leen zijn voorlopige slothoofd stuk naar buiten. Dat gebeurde onder druk van het Europees Parlement, dat de adviezen wil gebruiken als het begin sep tember de nieuwe commissa rissen aan de tand voelt. Het volledige rapport van de Wijzen volgt op 13 september. Opmerkelijk is het advies om commissarissen te verbieden politiek actief te zijn in partijen, vakbonden of andere organisa ties. Dergelijke activiteiten on dermijnen hun neutraliteit en zijn een 'serieuze inbreuk op hun onafhankelijkheid', zo schrijft de onderzoekscommis sie. Prodi meent juist dat derge lijke politieke bijbaantjes wel mogelijk zijn. Als het advies wordt overgenomen, brengt dat kandidaat-commissaris Bolke stein in problemen. Die be kleedt namelijk tot oktober vol gend jaar het voorzitterschap van de Liberale Internationale. zouden zich verder actief met eikaars handelen moeten be moeien. Doen alsof hun neus bloedt terwijl de kranten bol staan van verhalen over mis standen, iets waar de oude Commissie een patent op had, kan niet meer. „De commissa rissen zijn verantwoordelijk voor problemen waarvan zij hadden kunnen weten, bijvoor beeld omdat het parlement er vragen over stelde of omdat de media erover berichtten." De commissie zou daarnaast veel meer openheid moeten tonen en het parlement rijkelijker van informatie voorzien. Het comité vindt niet dat het parlement individuele commis sarissen naar huis moet kunnen sturen. Dat voorrecht blijft voorbehouden aan de EU-lid staten - via het Hof van Justi tie - en de commissievoorzitter. Prodi heeft de toezegging ge kregen van alle leden van zijn team dat ze opkrassen als hij dat vraagt. Het parlement dringt al geruime tijd aan op dezelfde bevoegdheid, en zal daar zeker voor blijven vechten. Het comité geeft ook de EU-lid- staten een veeg uit de pan. De eenvoudige manier waarop de hoofdsteden de jaarlijkse be groting goedkeuren, kan vol gens de Wijzen niet langer. Een slordige controle geeft fraude en verspilling meer kans. As uitgestrooid voor de kust De vastgelopen vredesonder handelingen in Noord-Ierland worden over anderhalve maand, op 6 september, hervat. Dit heeft de voormalige Ameri kaanse senator Mitchell giste ren bekendgemaakt. De bemid delaar gaat er van uit dat het akkoord van Goede Vrijdag kan worden gered, maar onder streepte dat dit lang kan gaan duren. Vorig jaar zat Mitchell het vredesoverleg tussen de strij dende Noord-Ierse partijen voor. Dat leidde uiteindelijk tot het akkoord van Goede Vrijdag, de basis van het vredesproces. Woensdag sprak de Amerikaan opnieuw met de belangrijkste politieke figuren. Vorige week liep het vredes proces vast, toen de protestant- ste unionisten, inclusief hun leider David Trimble, de garan tie eisten dat het verboden Ierse Republikeinse Leger, de IRA, wordt ontwapend. Tot die tijd weigeren zij een regering te vor men met Sinn Féin, de politieke tak van de IRA. Het republikeinse leger ver brak daarop na twee jaar de stilte met de bewering dat de Britse regering primair verant woordelijk is voor het vasüopen van het vredesproces. De IRA bevestigde nogmaals geenzins van plan te zijn de wapens on middellijk in te leveren. Mitchell weigerde commen taar op de uitlatingen van de IRA. Hij wilde slechts kwijt dat 'geweld of de dreiging met ge weld de problemen in Noord- Ierland niet oplost'. Het protes tantse kamp beschuldigde de IRA ervan met de 'dreigende, aanvallende en onnauwkeurige' verklaring het vredesproces te vertragen. washington john wanders correspondent De as van John F. Kennedy jr., zijn echtgenote Carolyn en haar zus Lauren Bessette is gisteren uitgestrooid voor de kust van het vakantie-eiland Martha's Vineyard, niet ver van de plaats waar zij vorige week vrijdag om het leven kwamen. De stoffelij ke resten werden door de fami lies Kennedy en Bessette in een besloten plechtigheid ver strooid vanaf het marineschip USS Briscoe. Kennedy's eenmotorige vlieg tuig stortte vorige week vrijdag avond bij het aanvliegen van Martha's Vineyard vanaf grote hoogte met hoge snelheid in zee. Autopsie heeft uitgewezen dat de drie inzittenden op slag dood waren. Orider dergelijke omstandigheden maakt het voor de hevigheid van de klap nauwelijks verschil of het vlieg tuig neerkomt op water of op beton. De Amerikaanse media, die zich tot in het extreme rond wentelen in het verdriet van de Kennedy's en de Bessettes, wer den bij de afscheidsceremonie op ruime afstand gehouden. De talrijke fotografen en camera- lieden die zich sinds afgelopen weekeinde ophouden op en rond Cape Cod en in boten na bij Martha's Vineyard, regi streerden met hun telelenzen niettemin de bewegingen van de in zwarte kledij gestoken le den van de families Kennedy en Bessette. De afscheidsceremo nie nam ongeveer een half uur in beslag. 'Den Haag gevoeliger voor smeekbeden Nederland fungeert steeds vaker als gatenvuller van de diverse VN-hulpprogramma's, omdat andere lidstaten het financieel totaal hebben laten afweten. Dit zei Tun Myat van het VN-Wereldvoedselprogramma WFP giste ren. „Op de donorranglijst van de meeste VN-hulppro- gramma's neemt Nederland sowieso de tweede plek in na de Verenigde Staten", aldus Myat. Nederland geeft via de VN- noodhulpcoördinatie OCHA fi nanciële hulp aan landen in de Grote-Merenregio, Centraal Afrika en met name aan Sudan. Met ruim 27 miljoen gulden neemt Nederland meer dan twaalf procent van de totale Su- dan-hulp sinds januari 1999 voor zijn rekening. Het grootste deel van de Nederlandse bijdra ge is bestemd voor program ma's van het VN-kinderfonds Unicef en het WFP. Niet-gouvernementele orga nisaties in Sudan, zoals Artsen Zonder Grenzen, het Interna tionale Rode Kruis en de stich ting Vluchteling, ontvingen over de eerste zes maanden van 1999 8,4 miljoen gulden van Den Haag. De Verenigde Staten tekenden voor dertig procent van de Sudan-hulp met bijna 65 miljoen gulden, waarmee de Amerikanen de donorranglijst leiden. Volgens Myat bekleedt Ne derland een bijzondere donor- rol. Den Haag is gevoeliger voor smeekbeden dan andere VN- lidstaten om over de brug te ko men voor hulpprogramma's die lijden aan een ernstige vorm van 'donormoeheid'. „We heb ben afgelopen woensdag weer zes miljoen extra aan voedsel hulp voor Kosovo uit Neder land gekregen. Daar zijn we blij mee, want zelfs Kosovo wordt financieel niet uitermate goed gesteund." Landen die van de internatio nale politieke agenda verdwij nen, zijn aan de goden overge leverd. Myat: „Voor Afghanis tan, Tadzjikistan, Noord-Korea, Guinee-Bissau, Burundi, de De mocratische Republiek Congo en Angola komt nauwelijks meer een cent binnen. In Ango la heerst een burgeroorlog maar er sterven momenteel ook twee- tot driehonderd mensen per dag van de honger." Donorlanden stellen meer ei sen aan de VN en aan bestem- mingslanden voordat er wordt gedoneerd. „Men hangt steeds vaker een zak geld aan een vas te bestemming, onder meer na tionaal belang in een regio. Maar er is ook een tendens waar te nemen in de privatise ring van de buitenlandpolitiek, inclusief ontwikkelingshulp", aldus Myat. Tokyo De Hinomaru-vlag, ofwel de Rijzende Zon, loopt in grote aantallen van de band in een fa briek in Tokyo. De Japanse Twee de Kamer nam gisteren een wets voorstel aan dat de vlag en het volkslied Kimigayo (Zijne Majes- teits Regering) officieel in de wet verankert. Vlag en lied zijn om streden, omdat ze veel Japanners herinneren aan het militaristische en imperialistische Japan van eer der deze eeuw. De communisten en socialisten in de Japanse Tweede Kamer stemden tegen. Zij hebben zich lang verzet tegen het gebruik van nationale symbolen, maar moesten wel erkennen dat de vlag en het volkslied zijn inge burgerd. Beide partijen vrezen echter dat het voorstel een voor bode is van een wettelijke erkèn- ning van de keizer als staats hoofd, zoals voor de Tweede We reldoorlog het geval was. Premier Obuchi zei dat de keizer het sym bool is van de eenheid van het land, maar niet het staatshoofd. Dat is ook de omschrijving die in de grondwet van 1949 staat. FOTO REUTERS TOSHIYUKIAIZAWA DAVID OGILVY 1911-1999 Reclamegoeroe van de eeuw „Zou jij een ge sjeesde student en een mislukte boer 139 jaar aanne men?" Reclame goeroe David Ogil- vy, woensdag op 88-jarige leeftijd overleden, hield niet op die vraag aan wie dan ook in de reclamewereld te stellen. En stee vast was het ant woord: nee, zo ie mand zou geen schijn van kans hebben gehad. „Dat is dan jam- r", antwoordde Ogilvy laconiek, t op die ma nier had de recla mewereld nooit met mij kennisge maakt." David Ogilvy, om schreven als de grootste vernieu- vrouw r van de recla- leek alles tegen te hebben n hij eind jaren veertig het reclamebureau Ogilvy Ma ther begon. De Brit was naar de Verenigde Staten geëmi- had de spreekwoor delijke twaalf ambachten en dertien ongelukken (bassist, kok, tabaksplanter, pannen- verkoper, enquêteur) achter de rug. Hij was een man uit de praktijk en wist hoe hij iets t verkopen. Zijn belang rijkste stelregel was: 'De con- s geen idioot. Ze is je Zijn visie en ideeën bleken zó te slaan dat het bedrijfje twee werknemers uit groeide tot een multinational met vertegenwoordigingen in meer dan honderd landen. Zijn reclamecampagnes zijn legendarisch. Voor Rolls Roy- ce bedacht hij de slagzin: 'Bij honderd kilometer per uur maakt het elektrische klokje in Ogilvy: 'De klant is niet dom, ze is je vrouw'. FOTO Rolls Royce het meeste lawaai'. Het sigaret tenmerk Marlboro werd door hem voor altijd verbonden met het stoere imago van cowboys. In 1983 schreef hij het standaardwerk 'Ogilvy on advertising'. De ideeën van Ogilvy bleven niet beperkt tot reclame al leen. Ook zijn personeelsbe leid viel op. Iedere nieuwe di recteur van een Ogilvy Ma ther-vestiging kreeg van hem een matroesjka, een aantal Russische poppetjes die in el kaar passen. In de kleinste zat de boodschap: 'Als wij alle maal mensen in dienst nemen die kleiner zijn dan wij, zullen we een bedrijf van dwergen worden. Maar nemen we mensen aan die groter zijn dan wij, dan brengen we het tot een bedrijf van reuzen'. DEN HAAG GPD

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 5