Vice-president Suriname haalt fel uit
Binnenland
Stuw nog even open Nota beticht
De Meerpaal wacht sloop niet meer voor
GroenLinks populair bij jongeren
De onmacht van de behandelaars
Schaamte over Jolanda Venema
schudde zorgverlening wakker
Tien jaar voor moord op fietsenmaker
rdam De 24-jarige man die vorig jaar de Amsterdamse
fietsenmaker E. Wind om het leven bracht is door het gerechts
hof in Amsterdam veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf. De
procureur-generaal had tien jaar en TBS geëist. Omdat de ver
dachte niet of nauwelijks gemotiveerd is voor een behandeling
zag het hof af van TBS. De rechtbank kwam eerder dezelfde
conclusie. Voordat Wind dodelijk werd getroffen, had hij al de
baas van de fietsenwinkel, Ton Hol, neergestoken, omdat deze
geen tijd had zijn scooterband te repareren.
Bank voor jongeren met schulden
fnschede De gemeente Enschede wil een 'jongerenleenbank'
oprichten die kan helpen bij het saneren van de schulden. De
gemeente is op zoek naar partners met wie de instelling kan
worden opgezet. Op dit moment kunnen jongeren met schul
den nergens terecht. Schuldsanering bestaat in Nederland al
leen voor volwassenen. Steeds meer jongeren raken echter ver
strikt in financiële problemen, met als risico dat ze die via het
criminele circuit 'oplossen'. Landelijk is al onderkend dat dit
een steeds groter probleem wordt. De jeugd komt gemakkelijk
in geldproblemen door de aankoop van bijvoorbeeld scooters
en mobiele telefoons. Vaak kunnen ze de gevolgen van deze
aankopen niet overzien. De mobieltjes leveren pas later hoge
rekeningen op, die bovendien elke maand terugkomen.
Voetganger doodgereden op A2
utrecht Een onbekende man is vanmorgen om het leven geko
men bij een ongeval op de A2 bij Utrecht. De vrachtwagen
chauffeur die de man aanreed, heeft verklaard dat het slachtof
fer op de weg lag. Hij kon hem niet meer ontwijken. Door de
ernstige verwondingen is de politie er nog niet in geslaagd de
identiteit van het slachtoffer vast te stellen.
Oud-banenpoolers krijgen geld
Van Radhakishun mag relatie met Nederland sterk worden bekoeld
Wat de Surinaamse vice-president Pretaap Radhakishun
betreft mogen de diplomatieke betrekkingen tussen zijn
land en Nederland worden teruggebracht tot het niveau
honorair-consul. Hij zei dit tijdens een interview op een
lokaal radiostation waarin hij de vloer aanveegde met
het voormalige moederland. Vooral minister Herfkens
van ontwikkelingssamenwerking moest het ontgelden.
Paramaribo* armand snijders zijn niet failliet, we zitten alleen
correspondent wat krap bij kas. Onze liquidi
teitspositie is niet wat ze wezen
Radhakishun reageerde op be- moet maar de regering is solva-
richten in de Nederlandse me- bel. Iemand die het niet breed
dia dat Suriname failliet is. „We heeft is niet failliet."
De relatie met Nederland
mag in de visie van Radhakis
hun tot het vriespunt worden
teruggebracht. ,,Ik heb niets
met de boodschappen van
Herfkens te maken. Dat er vol
gens haar in Suriname niet aan
behoorlijk bestuur wordt ge
daan, laat mij koud. Laat haar
in eigen land kijken, hoe daar
wordt bestuurd. Ze gaan daar
allemaal van links naar rechts
en weer terug. Onlangs is er im
mers weer een lijmpoging ge
weest in de regering."
„Ze zitten gewoon te kletsen.
Nederland heeft in Suriname
niet één brug gebouwd, terwijl
zij er in eigen land over elke
sloot een hebben. Wanneer het
in hun kraampje past geeft Ne
derland wel ondersteuning,
maar wanneer dat niet het ge
val is dan denken ze dat we nog
slaven zijn die gezweept kun
nen worden."
Over de honderden miljoe
nen guldens aan verdragsmid
delen die Suriname nog tegoed
heeft was Radhakishun even
min te spreken.
Volgens de vice-president
zijn de berichten over de pro
blemen in de gezondheidszorg
in Suriname die zijn ontstaan
door wanbetaling van de zijde
van de overheid, ernstig over
dreven. „Als er even geen aspi
rine is, is gelijk de hele gezond
heidszorg in gevaar. Ze maken
van een mug een olifant. Is het
land dan zo ziek dat het zoveel
medicijnen nodig heeft", vroeg
hij zich af.
In de Surinaamse media
wordt Radhakishun vandaag fel
aangevallen. Volgens het dag
blad De Ware Tijd maakt de
tweede man van het land boki I
kensprongen en is hij onge
schikt voor zijn functie. Voora
de aanval op Herfkens vindt dt
krant 'te gortig'. „Door zijn uit
latingen gooit hij de waardigi1 i
heid van het land te grabbel''i
aldus het redactionele com<i
mentaar waarin tevens de conr
statering werd geuit dat de vice
president die bekend staat ah
een stevige drinker, doorge- 1
draaid was en met driedubbele
tong sprak.
Den Haag
van leugens
den haag gpd
In een zeven pagina's tellende
diplomatieke nota beschuldigt.
Suriname Den Haag van leu
gens. De nota gaat in op de
brief die de ministers Van
Aartsen (buitenlandse zaken) j
en Herfkens (ontwikkelingssa- i
menwerking) op 18 juni naar de 1
Kamer stuurden. De bewerin
gen van de Haagse ministers
zijn „in flagrante strijd met de
waarheid" en worden „als bele-y
digend ervaren".
Dat laatste gaat over de pas
sage waarin Van Aartsen over
president Wijdenbosch zegt dar
hij „elk moreel gezag kwijt is en-
zijn regering vleugellam is".)
Hieruit blijkt dat „Nederlandse 1
ministers zich op een aller
minst vriendschappelijke wijze
inlaten met de interne aangele-1
genheden van de Republiek Su-'
riname", zo wordt gesteld. i
De boze nota verandert niets
aan de opstelling van de Neder-!
landse regering, zegt een| i
woordvoerder van Buitenland-:
se Zaken in Den I laag. De be
trekkingen met Suriname zijn i
koel sinds het geharrewar over'
het politieke overleg tussen de
regeringen. Van Aartsen liet vo
rig jaar weten dat Suriname wat
hem betreft niet de focus van'
het buitenlands beleid is.
Pand met cultuurhistorisch belang
Clingendael
De gemeenteraad van Dronten
heeft besloten De Meerpaal te
laten slopen. Het gebouw is
verouderd en het exploitatiete
kort loopt steeds verder op.
Voor ruim 32 miljoen gulden
moet op dezelfde plaats een
nieuw multifunctioneel cen
trum verrijzen.
De Meerpaal werd eind jaren
zestig gebouwd naar een ont
werp van architect Van Klinge
ren, die vorige week vrijdag
overleed. Met name zijn doch
ter Nora van Klingeren voerde
lange tijd actie om het gebouw
te behouden. De Meerpaal was
in de beginfase van grote bete
kenis voor Dronten, mede om
dat er veel televisieprogram
ma's werden opgenomen.
In het gebouw was onder an
dere het Meerpaaltheater ge
vestigd, werden sportwedstrij
den gespeeld en vormde de lo
catie voor de weekmarkt in
Dronten. Rijksbouwmeester
professor ir. Wytze Patijn deed
het verzoek om het besluit tot
sloop uit te stellen. In een brief
aan het Dronter college noem
de Patijn De Meerpaal een ge
bouw met een cultuurhisto
risch belang. Omdat het nog
geen vijftig jaar bestaat, komt
het pand niet in aanmerking
voor bescherming van het rijk.
Ook minister Pronk (Milieu)
pleitte nog voor uitstel van de
besluitvorming. De gemeente
raad legde de verzoek van de
minister en de rijksbouwmees
ter echter naast zich neer. De
Meerpaal gaat over circa een
jaar tegen de vlakte.
De Dronter raad liet wel de
mogelijkheid open dat het
sloopbesluit wordt herzien. Tij
dens de raadsvergadering klonk
de suggestie het gebouw af te
breken en te herbouwen, bij
voorbeeld in het Openlucht
Museum in Arnhem.
Staatssecretaris Van der Ploeg
(cultuur) kan zijn plan om de
Dienst Omroepbijdragen per 1
januari 2000 op te doeken niet
zomaar uitvoeren. De rechter in
Amsterdam heeft bepaald dat
hij eerst advies had moeten vra
gen aan de ondernemingsraad
van de dienst. Hij moet dit nu
alsnog doen.
De ondernemingsraad van de
Dienst Omroepbijdragen (DOB)
heeft verheugd gereageerd op
de uitspraak van de rechter. Bij
de dienst werken 275 mensen.
De ondernemingsraad vindt het
onbegrijpelijk dat Van der Ploeg
het personeel van de DOB niet
Van der Ploeg op vingers getikt
den haag gpdheeft betrokken bij zijn plan.
Het ministerie wilde nog niet
reageren op de rechterlijke uit
spraak.
De staatssecretaris wil de om
roepbijdragen (het kijk- en luis
tergeld) vanaf 1 januari 2000 la
ten innen via de belastingen.
Als gevolg daarvan wordt de
DOB opgeheven. Dat zou het
ministerie zestig miljoen gul
den per jaar besparen. Dit geld
moet ten goede komen aan de
jeugdzorg. De medewerkers
van de dienst is een baan bij de
belastingdienst toegezegd. Vol
gens de ondernemingsraad is
het bezuinigingsbedrag uit de
lucht gegrepen.
diplomaten
Het prestigieuze instituut voor
internationale betrekkingen
Clingendael in Den Haag ver-j
zorgt niet langer de opleiding
van toekomstige Nederlandse
diplomaten. Na ruim vijftien
jaar komt daaraan een einde.
Het ministerie van buiten
landse zaken heeft besloten de
cursus te verplaatsen naar het
Opleidingsinstituut voor de
Rijksoverheid (ROl). Dat bereidt
jonge diplomaten samen
de Rijksuniversiteit Groningen
in negen weken voor op eer
carrière bij Buitenlandse Zaken.
De oude opleiding - het 'di-
plomatenklasje' - voldeed vol- 1
gens adviesbureau KPMG niet
meer aan de eisen van deze tijd. 1
De nadruk in de opleiding lag
volgens het bureau te veel op
inhoudelijke kennis en te wei
nig op vaardigheden en proces
sen. De opleiding duurde een
jaar.
In de toekomst moeten diplo
maten tijdens een korte trai
ning onder meer leren hoe een
begroting tot stand komt en
welke krachten van invloed zijn
op het buitenlands beleid. Zij
krijgen een kort overzicht van
de belangrijkste beleidsterrei
nen waarmee het ministerie te
maken heeft, zoals de Europese
integratie, het veiligheidsbeleid,
ontwikkelingssamenwerking en
asielzaken. Inhoudelijke kennis
over landen waarmee de diplo
maten in hun baan te maken
krijgen moeten ze 'on the job'
opdoen. En de talen kunnen zij
in afzonderlijke cursussen leren
of bijspijkeren.
Clingendael blijft wel cursus
sen geven voor buitenlandse di
plomaten uit Afrikaanse en
Oost-Europese landen.
Als het aan de jongeren ligt zou
GroenLinks groter zijn dan de
PvdA. GroenLinks zou in de
Tweede Kamer twee keer zo
groot worden en uitkomen op
22 zetels. De PvdA zou slinken
van 45 naar 21 zetels. Dit blijkt
uit een onderzoek door het In
stituut voor Publiek en Politiek
tijdens de Megafestatie, een
beurs voor jongeren die vorige
week gehouden werd.
De regeringspartijen zouden
nog niet de helft van de stem
men halen die ze nu hebben.
De WD zou bij de jongeren de
grootste partij zijn met 32 zetels
(21 procent van de stemmen),
dat is zes minder dan de 38 die
ze nu hebben. Het CDA zou te
rug moeten van 29 naar 19 ze
tels, en D66 zou van 14.op 17
zetels komen. De kleine christe
lijke partijen zouden dalen van
8 naar 5 zetels.
longeren hebben het niet zo
op politieke partijen die een ge
matigde koers varen. Ze stem
men liever op partijen die als
duidelijk links of duidelijk
rechts bekend staan. De Socia
listische Partij zou groeien van
5 naar 16 zetels. De CD is in
middels uit de Tweede Kamer,
maar ruim 11 procent van de
jongeren stemde tijdens de Me
gafestatie op de partij van Jan
maat.
Zo'n duizend jongens en
meisjes van vijftien tot achttien
jaar brachten via de stemma-
chine hun stem uit en ruim ze
venhonderd van hen vulden
een vragenlijst in. Volgens het
Instituut valt het mee met de
parate kennis van jongeren
over de politiek. Zo'n 73 pro
cent kon de juiste regeringspar
tijen noemen. Vrijwel iedereen
herkende premier Kok (PvdA)
op de foto. Na hem was vice-
premier Borst (D66) de bekend
ste (95 procent), gevolgd door
vice premier Jorritsma (91 pro
cent).
foto anp vidiphoto
In het kielzog van Jolanda Venema's ouders
'toerde' hij dagelijks langs de actualiteitenpro
gramma's op televisie en radio en sprak hij met
schrijvende verslaggevers. Ton Krol, eind jaren
tachtig directeur van de Heemsteedse De Harte-
kamp en voorzitter van de afdeling zwakzinni
genzorg binnen de Nationale Ziekenhuisraad,
herinnert het zich levendig. „Ik was niet alleen
geschokt door de impact van Jolanda's verhaal,
maar ook door de emotionele gevolgen voor haar
ouders. Jolanda's moeder barstte regelmatig in
tranen uit als zij haar verhaal deed bij die media-
optredens. Die familie is door een hel gegaan.
De publicatie van de beelden van het vastgeke
tende verstandelijk gehandicapte meisje zorgde
ook bij De Hartekamp voor een schokgolf, erkent
Krol. „De onmacht van de behandelaars van ver
standelijk gehandicapten kwam heel extreem
naar buiten. Sinds die tijd is er in de gehandicap
tenzorg enorm veel veranderd. Op De Harte
kamp introduceerde de Amerikaan John McGee
de 'Gentle Teaching'-methode, speciaal bedoeld
voor zwaar verstandelijk gehandicapten. De poli
tiek maakte meer geld vrij voor deze zorgsector.
En wij werden ons ervan bewust dat we mens
waardiger behandelaars moesten worden."
priel De stuw in de Rijn bij Driel gaat morgen weer dicht. Hij heeft ruim zeven maanden opengestaan vanwege de aanhoudende hoge waterstand in de Rijn.
Naakt, met een riem om haar
middel vastgeketend aan de
muur van een kale geblindeer
de kamer. De foto van de gis
teren overleden Jolanda Vene
ma bracht elf jaar geleden een
schok teweeg in Nederland.
Sindsdien is Jolanda het sym
bool van misstanden in de
zorg voor mensen met een
verstandelijke handicap.
De ouders van Jolanda kwamen
eind 1988 met de foto naar bui
ten omdat ze de levensomstan
digheden van hun dochter in
de Assense zwakzinnigenin
richting Hendrik van Boeye-
noord na vijf jaar niet langer
duldden. Moeder Venema
sprak van leefomstandigheden
'erger dan die van een hond'.
„Als ik zie hoe ongelukkig Jo
landa daar is, denk ik: ze kan
maar beter dood zijn."
Jolanda had de zorg nodig
van één op één, maar in de
zwakzinnigeninrichting was
voor vijf bewoners slechts één
groepsleider beschikbaar. In de
meeste van dergelijke inrichtin
gen was de situatie niet anders.
Door gebrek aan geld en perso
neel werden ernstig gedragsge
stoorde zwakzinnigen be
schouwd als 'onbehandelbaar'
en daarom geïsoleerd en vast
gebonden. De geneeskundig
hoofdinspecteur schatte des
tijds dat er honderd soortgelijke
gevallen in Nederland voorkwa
men. Volgens het Nederlands
Ziekenhuisinstituut werden
zelfs meer dan duizend ernstig
gedragsgestoorde zwakzinnigen
geregeld vastgebonden om te
voorkomen dat ze zichzelf ver
wondden.
Jolanda was helder genoeg
om te beseffen dat ze was geke
tend. „Waarom moet ik aan de
muur, ik ben toch niet stout?
vroeg ze haar moeder. De di
recteur van de inrichting pro-
Jolanda Venema met haar ouders in 1988. archieffoto
beerde de ouders gerust te stel
len door de ketting waarmee
Jolanda was vastgeketend te
vergelijken met een navelstreng
die veiligheid biedt. „Maar vol
gens mij is het meer een strop
om je nek en daar ga je dood
aan", reageerde Venema des
tijds.
De publiciteit schudde politi
ci en beleidsmakers wakker. De
hulpverlening aan Jolanda werd
stukje bij beetje aangepast en
haai gedrag verbeterde aan
zienlijk. Ze ging meer praten,
kreeg meer bewegingsruimte,
ging in een groep wonen, leefde
zich uit op de arbeidstherapie
en ging zelfs op vakantie.
De aandacht rond Jolanda
Venema heeft verbetering ge
bracht in de positie van heel
veel zwakzinnigen in Neder
land. De meesten hebben nu
een eigen kamer die er leuk uit
ziet. Er zijn zorg- en behande
lingsplannen en er is veel meer
openheid tussen professionele
hulpverleners en ouders. Maar
ook nu wordt nog steeds naar
vrijheidsbeperkende middelen
gegrepen als patiënten lastig
worden. Uit onmacht binden
begeleiders zwakzinnigen vast
of dienen hen medicatie toe, al
le goede bedoelingen ten spijt.
Eind vorig jaar werd bekend dat
een 16-jarig verstandelijk ge
handicapt meisje met psychia
trische stoornissen al negen
maanden in een isoleercel van
een ziekenhuis verbleef, waar
van de laatste vijf weken aan
enkels en polsen vastgebonden
op bed. Oorzaak: plaatsgebrek
in de instelling waar ze een fat
soenlijke behandeling kon krij
gen.
De 33-jarige Jolanda Venema
woonde sinds mei vorig jaar in
het tehuis Maartenswouden in
Drachten. Ze leed aan longpro
blemen en bezweek gisteren
aan een zwak hart.
den haag Het kabinet heeft besloten zo'n zevenduizend oud
banenpoolers, die hun inkomen de afgelopen weken zagen da
len doordat ze minder huursubsidie kregen, tegemoet te ko
men. Minister De Vries van sociale zaken schrijft aan de Tweede
Kamer, dat de ex-banenpoolers gedurende drie jaar een com
pensatie krijgen, die van jaar tot jaar kleiner wordt. De Tweede
Kamer aanvaardde kort voor de zomervakantie een motie van
Van Gent (GroenLinks) om de oud-banenpoolers gedurende vijf
jaar tegemoet te komen. Zover wil het kabinet niet gaan.
Cel voor handel in diergeneesmiddelen
leeb Leeuwarden Een man die handelde in verboden diergenees-
n M middelen is veroordeeld tot een gevangenisstraf van dertig
maanden waarvan zes voorwaardelijk. De rechtbank legde de
hef man een hogere straf dan was geëist vanwege zijn doortrapt-
e*® heid. Zo maakte hij etiketten na die bijna niet van echt te on-
ste"i derscheiden waren en spreidde hij het risico door de middelen
d0n op vijf verschillende plaatsen op te slaan. Bovendien ging hij ge-
'r w woon door met de handel nadat er huiszoeking was verricht.
en justitie denkt dat de man deel uitmaakt van een netwerk van le-
a8b veranciers en afnemers, waaronder drie dierenartsen.
Man overleden na schietpartij
Een nog onbekende man is gisteravond in Rotter
dam overleden, nadat hij met een pistool door het hoofd was
geschoten. De politie vond de man op straat naast zijn brom
fiets. Het slachtoffer overleed later in het ziekenhuis. Door de
ernstige verwondingen is de politie er nog niet in geslaagd de
b'ev identiteit van het slachtoffer vast te stellen.
Ook Transavia naar rechter
haag Transavia Airlines vreest dat duizenden t
dupe zullen worden van het onverwachte besluit van minister
"re Netelenbos om per 5 augustus Rotterdam Airport's nachts te
'^rs! sluiten. Bovendien gaat het besluit Transavia naar verwachting
^eB sijf miljoen gulden kosten. Transavia spant, in navolging van
het Rotterdamse luchthavenpersoneel, een kort geding aan om
de minister te dwingen de maatregel terug te nemen.
Mobiele opvang voor zwervers
ding! In Eindhoven staat sinds enige dagen een mobiele opvangwa-
"?n voor zwervers. Het ding heet ZWOP, de Zwervers Opvang
aats. De wagen wordt regelmatig verplaatst om overlast over
de stad te verspreiden. De zwervers vinden dat ze als een ker
misattractie te kijk worden gezet. foto anp koen verheyden
toc
rech:
in Antillen moeten bezuinigen
Witte illegaal snel op vrije voeten
L; De Nederlandse Antillen moeten niet de illusie
open hebben dat Den Haag weer financieel bijspringt als zij niet be-
let 32 ftüfiigen op de overheidsuitgaven. Dat zei minister Peper (Bin-
ta vöö inlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) gisteren op Curasao,
jelsd N'j vindt dat de Antillen het Nationaal Herstelplan moeten uit
en b» j'oeren- h°e pijnlijk die maatregelen ook zijn. Een commissie,
ter ba bigesteld door de Antilliaanse premier Römer, heeft begin juni
stie dit plan gepresenteerd. Daarin wordt voorgesteld om de omzet
belasting te verhogen van twee naar vijf procent en 2.400 amb
ten Snaren te laten 'afvloeien'. De coalitiepartijen op de Antillen
Prins kunnen hierover tot nu toe nog geen overeenstemming berei-
an hel :en.
ereld'
tenen
et Du
emert Amsterdam Justitie zal de witte illegaal die woensdag werd op-
recor gepakt snel weer vrijlaten. Het openbaar ministerie heeft nog
in Lö "iet besloten of zij de man gaat vervolgen. Hij wordt verdacht
joenü van valsheid in geschrifte en een poging tot oplichting. Hij zou
iee ni betrokken zijn bij schijnhuwelijken. Justitie benadrukt dat deze
ed vofl aak losstaat van zijn illegale status. „Dat is een zaak van de
innes üreemdelingendienst en de Immigratie- en Naturalisatie-
recc dienst." De man geniet met dertien andere witte illegalen kerk-
ateerd asiel in Amsterdam. Dominee Cees van Veelen van de kerk be
den 0 !°u daarna op de stoep voor het politiebureau waar de man
iatst« vastzat een vastenactie.
[dieD
Ouders zijn sekskelderaffaire moe
stene J
metei !i!Mer-erfscheidenveen De ouderraad van basisschool De Dreef
den. I aiEmmer-Erfscheidenveen heeft minister Korthals van justitie
'rins6 evraagd een einde te maken aan de zogeheten sekskelders-af-
;cte O aire. De raad vraagt de minister het openbaar ministerie (OM)
Burge 'Assen te manen de dossiers over de affaire ter beschikking te
uidlai 'ellen aan alle betrokkenen. De ouderraad hoopt daarmee dat
inenvi feacht ouderparen die in het bestaan van de sekskelders gelo-
;t Nod hun strijd zullen staken. „Het proces sleept nu echter al
r op Wee jaar en de spanning wordt voor sommigen ondraaglijk",
uitzi,' ïldus de ouderraad. Een aantal leerlingen van De Dreef zou on
aards ücht hebben gepleegd met jongere schoolgenootjes in sekskel-
verstó krs, maar het OM concludeerde na onderzoek dat de aangiften
re uits tojuist v
