Gemaal moet museum redden
Oliver is in Engeland een
Utrechtse Walk of Fame
zorgt voor veel discussie
'Wilhelmina' blijft ook
in grote bak overeind
Herdenking
Hemingway
Dreamspace
chef jan rijsdam. 071-5356444, PIV chef annet van aarsen 071-5356443
Vier mooie bronskleurige te
gels in het wegdek van de Ou
degracht in Utrecht houden
momenteel iedereen van z'n
werk bij de organisatie van
het Nederlands Filmfestival.
De Walk Of Fame voor de
Winkel van Sinkel, naar Hol-
lywoods voorbeeld met voet
en handafdrukken van Ne
derlandse filmsterren, zou
volgens het filmfestival de re
latie tussen Utrecht en de
filmkunst zo mooi kunnen
symboliseren. Maar het mag
niet van de plaatselijke wel
standscommissie. Die vindt
het plan banaal en niet origi
neel. Bovendien, zo werd de
ze week in een vergadering
van die commissie gesteld, is
de Oudegracht net weer net
jes betegeld.
„Een ontzettend flauwe re
denering van de commissie
om het af te wijzen omdat het
geen origineel idee is," zegt
woordvoerder Paul Westgeest
van het Filmfestival. „Daar
naast zegt ze dat het banaal
is. Daar moeten we hier diep
van zuchten. Zo typisch
Utrechts. Als je de gemeente
Utrecht ergens voor nodig
hebt, wordt het vaak lastig. Je
hoeft maar een vlag ergens
aan de Oudegracht te hangen
tijdens het festival en ze val
len er al over. En hoezo zijn
die tegels banaal?"
Het Filmfestival wilde in
september vier bronzen te
gels in het wegdek leggen van
Rutger Hauer, Monique van
de Ven, Paul Verhoeven en
Rob Houwer. Een mooie aan
leiding is dat Turks Fruit door
het Nederlands publiek is ver
kozen tot Nederlandse film
van de eeuw. Elk jaar zouden
er dan twee of drie tegels bij
komen van winnaars van een
Gouden Kalf. Westgeest: „Ge
woon een leuk idee dus."
De filmsterren en regisseur
plus producer zelf waren er
nog niet eens van op de
hoogte, het was een plannetje
dat alleen op papier bestond.
„Wij dachten dat het leuk was
de stad en film op die manier
aan elkaar te verbinden en te
gelijk deze vier mensen uit
Turks Fruit eeuwigheidswaar
de te geven," zegt Westgeest.
„Weet je wat echt banaal is?
De Amsterdamse putdeksels,
waar tegenwoordig reclame
op staat. Daar is volgens mij
minder over te doen geweest
als hier over deze tegels."
Scheidend festival-direc
teur Jacques van Heijningen
peinst er volgens Westgeest
niet over om in te gaan op het
verzoek van de welstands
commissie met een gewijzigd
plan te komen. „Dit is een
goed plan, met spiaakvolle te
gels. Niet rood, niet geel of
groen of blauw, nee, zand
kleurig, mooi passend aan de
Oudegracht. De maten zijn
ook niet opzienbarend."
De Munk zingt opera
jsterdam_ï Danny de Munk gaat opera zingen. Op 8 septem
ber treedt hij op in het Amsterdamse Concertgebouw met het
Nederlands Theaterorkest onder leiding van Jules van Hessen.
De zanger uit Purmerend die eerder naam maakte door zijn rol
jls kinderacteur in de films 'Ciske de Rat' en 'Op hoop van ze
nen' en later hoofdrollen zong in musicals als 'Les Miserables'
en 'Cyrano' is nu met een coach bezig zich een aantal aria's uit
„pera's van onder anderen Verdi eigen te maken. Met Ameri
kaanse sopraan Gail Gilmore zingt hij een aantal duetten. In
ajn concert blijft hij de musical trouw met stukken uit onder
meer 'Miss Saigon'. Ook staan enkele duetten op het program
ma met Laura \hasblom, met wie hij was te zien in 'Pump Boys
md Dinettes'.
Korzo theater breidt uit
r<jjHAAG Het Korzo theater in Den Haag breidt fors uit. Het
beeft de naast het eigen gebouw gelegen panden aan de Nobel-
itraat opgekocht waarin een nieuwe studio wordt gebouwd. In
je uitbreiding wil Korzo een uitgebreid les- en workshop pro-
«amma aanbieden voor zowel profesionele als amateurdan-
jers. Bovendien krijgen het Holland Dance Festival en dans-
jthool Ex Nunc een plekje in het complex. En om de nieuw ver
erven centrumfunctie te realiseren gaat Korzo samenwerken
met onder andere de Haagsche dansetage. Na de verbouwing
Kordt op 23 september zal de nieuwe studio geopend tijdens
bet 15-jarig jubileum van het theater. Er is een feestprogramma
n samengesteld met een exclusief slagwerkevenement en optre-
lens van Emio Greco, Dylan Newcomb, Beppie Blankert en Da-
S piel Landau.
AnneWil Blankers Gezien: 21/7
Circustheater in Scheveningen Aldaar
te zien tot en met 8 augustus, elke
nsdag tot en met zondag Extra voor
stelling dinsdag 3 augustus.
ijns-
btiele trekjes, een superieure
stbehandeling en het majes-
uze grote gebaar... AnneWil
nkers in een rol die uitge
leid is tot een creatie: de fi-
n[gf ir van koningin Wilhelmina.
succes van het stuk dat
tnsdagavond zijn tweede
mière beleefde, is de triomf
de klassieke kunst van het
voor leelspelen, neergelegd in het
torisch perspectief van de
ag of het juist was wat ze
k! uitwijken naar Engeland,
Ui de Tweede Wereldoorlog
brak.
Ie kracht schuilt in een idea-
tombinatie van factoren, zo-
een sterk en uitstekend
elbaar stuk (auteur Ton Vor-
ïbosch), een minutieuze re-
(Nlette Bouhuys) en de ver-
ïeling van factoren (kostu-
ig. belichting, decor en
Ég) in handen van een
je' producent (Jacques Senf)
niet op een koopje uit was
beloond werd, omdat het
ik blijft komen. Het vraagt
om een identificatie met het
beeld dat Vorstenbosch heeft
geschetst van de grillige, door
God geroepen oude koningin
en de machtsspelletjes en intri
ges aan haar hof.
Ver over de honderd voorstel
lingen waren er, sinds de Am
sterdamse première op 31 au
gustus van het vorig jaar en nu
is er dan in het Circustheater in
Scheveningen de verlenging.
Niet zonder risico's. Een zaal
met een capaciteit van 1400
plaatsen, die qua indeling nogal
verschilt van het geijkte, intie
me schouwburgpatroon. Van
daar dat in deze grote bak met
zendermicrofoons gewerkt
wordt. Geen ideale situatie voor
een toneelstuk waarin detaille
ring in spel en dialogen een van
de markante punten vormt en
het een opg"ave is letterlijk diep
te te.bereiken. Niettemin, de
voorstelling 'staat' en bevat
nauwelijks zwakke momenten.
Aanvankelijk was het de op
zet de Konirüdijke Schouwburg
in Den Haag als locatie te kie
zen voor 'Wilhelmina je main-
tiendrai', maar die is door res
tauratiewerkzaamheden niet
beschikbaar. Meer dan 20.000
mensen zullen tot en met 8 au
gustus het stuk in Schevenin
gen gaan zien.
HAVANNA
De in 1961 overleden Ameri
kaanse schrijver Ernest He
mingway is woensdag op zijn
honderdste geboortedag her
dacht op Cuba. De bescheiden
plechtigheid werd gehouden in
een van de kamers van He
mingways vroegere huis Finca
Vigia, even buiten Havana. Op
de voorste rij zat de 102 jaar ou
de Gregorio Fuentes, kapitein
van Hemingways boot 'El Pilar".
„Hoe zou ik me moeten voelen?
Ik voel me heel slecht", zei
Fuentes. „Hij was een van de
beste vrienden die een man kan
hebben." Hemingway heeft
twintig jaar permanent en elf
jaar af en aan op Cuba ge
woond. Zijn huis, de bars Bo-
deguita del Medio en Floridita
en de kamer in hotel Ambos
Mundos waar hij een tijd ge
werkt heeft, zijn nog steeds
trekpleisters voor toeristen.
Ten met George
Clinton op
Woodstock '99
HAARLEM RICHARD STEKELENBURG
De Haarlemse rapper Rockat-
tack Ten (ex-Gotcha!) treedt
vanavond op met de Ameri
kaanse 'godfather of p-funk'
George Clinton. Het concert
heeft plaats tijdens de dertigja
rige jubileumeditie van Wood
stock. Het festival wordt tot en
met zondag gehouden in het
plaatsje Rosa in de Amerikaan
se staat New York.
Woodstock '99 kent verder
optredens van onder anderen
Alanis Morissette, Red Hot Chili
Peppers, Fatboy Slim, The Che
mical Brothers en The
Offspring. Van de oude Wood-
stock-generatie is alleen Grate
ful Dead-drummer Mickey Hart
aanwezig - met zijn nieuwe
band Planet Drum.
Twee jaar geleden toerde Ten
al eens met Funkadelic door
Canada. George Clinton leverde
vorig jaar bovendien een gast-
bijdrage voor de cd Double Pe
netration van Ten's hiphopfor
matie Nicotine.
Ten trof George Clinton
maandag bij het optreden dat
zijn grote voorbeeld gaf in Para-
diso in Amsterdam. Bij die gele
genheid nodigde hij Ten uit
hem te vergezellen op Wood
stock. 'Dr. Funkenstein', die
gisteren 59 werd, is van plan er
zijn verjaardag te vieren.
R&B en Hiphop op Hoodstock
LEIDEN
Leiden krijgt een nieuw groot evenement, Hoodstock '99. Een mu
ziekevenement waar R&B, hiphop, reggea, Surinaamse en Zuid-
Amerikaanse muziek de 'black' en 'white' cultuur herenigt. Het
evenement zal op 28 augustus plaatsvinden in de Groenoordhal-
len. Onder andere D'ante, Scandelete, Ragga Pqpa, Planeteers, I-a
caz en de Gabiang Boys zullen op het podium staan. Maar ook
DJ's als Chuck, B-Wine, en dj Precise ontbreken niet.
Om het evenement extra allure te geven is het geheel bijzonder in
gericht. Er zijn verschillende PlayStations en een indoorkermis,
voor de kleintjes is er een kindereiland met daarbij behorende op
pas. De kaartjes kosten 30 gulden in de voorverkoop en 50 aan de
deur. Speciale VIP plaatsen kosten 50 gulden en 75 aan de deur.
De kaarten zijn te koop bij Men at work, Hairsalon Simba en de
VW.
Groningen vreest gevolgen bij extreme regenval
Het Groninger Museum is alleen te redden met een ge
maal bij Delfzijl. Volgens de gemeente Groningen zal het
museum anders, bij extreme regenval, weer onder water
lopen.
Groningen GPDwaterschap zet grote vraagte
kens bij het idee.
Wethouder W. Pattje van cul- Er ontstond vorig jaar voor
tuur gaat in het najaar 'met de 3,5 miljoen gulden schade om-
pet in de hand' naar het water- dat de waterstand boven een
schap Hunze Aa dat het gemaal naad tussen de waterdichte on
beraamde kosten: miljoenen derkant van het gebouw en het
guldens) moet installeren. Het bovenstuk uit kwam. „Het is
veel te duur om die naad water
dicht te maken. Dan kunnen we
beter helemaal een nieuw mu
seum bouwen", aldus Pattje.
Als de eventuele komst van
een gemaal lang op zich laat
wachten, zal de gemeente on
derzoeken of het zin heeft een
noodvoorziening aan te bren
gen. Volgens Pattje wordt daar
bij gedacht aan de aanleg van
een richel op de bodem van het
Verbindingskanaal waar het
museum in staat. In noodsitua
ties kunnen losse platen tegen
die richel in het water worden
gezet.
Zo'n tijdelijke damwand is
weliswaar zo lek als een mand
je, maar de situatie kan dein wel
met pompen beheersbaar wor
den gemaakt. „Het idee is ons
tijdens de jongste wateroverlast
aangedragen door een uitvin
der", aldus Pattje. Hij wil geen
permanente damwand omdat
de uitstraling van het museum
daardoor verloren gaat.
Volgens een woordvoerder
van het waterschap Hunze Aa is
het maar zeer de vraag of een
gemaal bij Delfzijl het museum
kan redden. „Dat lijkt me voor
barig. Het waterpeil in de boe
zem gaat dan wel omlaag, maar
je voorkomt de grote piekafvoer
door het Verbindingskanaal er
Een klassieker met een lach en een traan
irdam hans visser
(musical 'Oliver' komt eraan,
ze week begonnen in de Am
use studio Focus de re-
ies voor misschien wel de
Jotste reizende Nederlandse
Étertoumee, gebaseerd op
I beroemde roman 'Oliver
pit' van Charles Dickens. In
tote rol van de leider van de
fonsbende Fagin maakt Ar-
lEderveen zijn musicalde-
iL Hij treedt daarmee in dg
tsporen van Johnny Kraay-
np die deze rol speelde toen
show in 1963 zijn eerste Ne-
landse première beleefde.
imen met Mariska van
ck en Bart Oomen, de beide
lere volwassen hoofdrolspe-
sneed hij de 'Oliver'-taart
l Het begin van de produc-
die op 19 september in het
sterdamse Koninklijk Thea-
Carré in première gaat. Ei-
Jijk had oQk Willejn Nijholt
moeten zijn. Vanaf janu-
als 'Oliver' zijn tweede serie
tstellingen in Carré geeft,
tlt hij afwisselend met Eder-
de rol van Fagin. Maar de
fur, zanger en danser vierde
figen kring zijn 65e verjaar-
musical 'Oliver' van de*
in dit jaar overleden Lionel
wordt gespeeld door 26
urs, onder wie ook Bert
hoffer, Marjolein Sligte, Ma-
Lansen en Tom van Beek.
ttelrollen in dit verhaal over
jongetje dat in het Londen
pakweg 1850 door de vader
moeder van een weeshuis
tlt verkocht aan een begra-
sondernemer en diens
nv. Later valt hij in handen
de oude booswicht Fagin,
leeft van wat zijn bende
ïnrollertjes hem oplevert,
"dan komt Oliver in con-
met de rijke Meneer
vnlow.
ft als zoveel andere shows
tvan de Engelse producent
feron Mackintosh de rech
tzit, zou ook 'Oliver' moe-
worden geënsceneerd naar
van de jongste Londense
ssversie. Niettemin mag
i Ende een eigen versie
l Die wordt nu neerge-
loor een productieteam dat
®1 uit Engelsen bestaat. De
ver dus ook."
Ken Caswell heeft Lionel Bart
van nabij meegemaakt: „Die
man was absoluut onmogelijk.
Als hij nu hier zou zijn, had hij
ons gegarandeerd gek gemaakt.
Maar ja, die show is dat ook
echt van hèm."
Maar hoe is Caswell zélf als
regisseur? Brigitte Odett moet
bekennen dat ook hij wel eens
uit zijn slof kan schieten, maar
dat blijken hooguit noodzakelij
ke incidenten te zijn. „Hij is
grappig, gepassioneerd, integer
en begint altijd met iedereen op
zijn gemak te stellen. Daarbij is
hij een en al energie. We werk
ten al samen bij 'Les Miséra-
bles', 'Sweeney Todd' en 'Ana-
tevka' en ook in Duitsland en
België hebben we samen 'Les
Mis...' gedaan."
„Ik heb vroeger ontzettend
veel geleerd van het regisseren
van amateurtoneel in Haarlem
en Santpoort. Maar werken met
hem is werkelijk een leerschool.
Zelden maak je iemand mee die
zo goed zijn huiswerk doet, die
zo goed onderbouwd zijn aan
wijzingen geeft. Een van zijn
grootste kwaliteiten is toch wel
dat hij in staat is van al die
mensen die deze show moeten
spelen een echte groep te ma
ken."
„Als je acht maanden met el
kaar op reis bent, is dat ontzet
tend belangrijk. Hij doet dat
door iedereen simpelweg volop
respect voor elkaar te laten
hebben. En dat zal nodig zijn,
want dit wordt een ontzettend
zware tournee met veel mati
nees en dus veel voorstellingen.
Bovendien heb je de zorg voor
al die kinderen, elke dag weer."
'Oliver': Bussum, 31 augus
tus t/m 11 september; Amster
dam, 15 september t/m 3 ok
tober en 14 januari t/m 27 fe
bruari; Breda, 6 t/m 31 okto
ber; Enschede, 3 t/m 14 no
vember; Nijmegen, 17 t/m 28
november; Den Haag, 8 de
cember t/m 9 januari; Leeu
warden, 1 t/m 12 maart; Rot
terdam, 15 maart t/m 30 april;
Den Bosch, 3 t/m 14 mei;
Maastricht, 17 t/m 28 mei;
Utrecht, 31 mei t/m 11 juni;
Eindhoven, 14 juni t/m 25 ju
ni.
leiding heeft regisseur Ken Cas
well, die in Nederland onder
meer 'Les Misérables' en 'Ana-
tevka' regisseerde.
„'Oliver' is in Engeland een
monument", zegt hij. „Sinds
mijn achtste heb ik het verhaal
in allerlei vormen leren kennen:
als strip, als film, als musical en
natuurlijk heb ik de roman ge
lezen. Dus je kunt zeggen dat ik
alle karakters goed heb leren
kennen. Ze staan in een ijzer-
sterk verhaal, dat door Lionel
Bart op een ideale manier tot
musical is vervyerkt."
Het regisseren van 'Oliver'
vindt Caswell bepaald geen
kleinigheid. Met een speelse
grijns rond de lippen verwijst
hij naar de Amerikaanse ko
miek W.C. Fields die iedere the
atermaker voor eens en voor al
tijd waarschuwde: treed nooit
op met honden en kinderen,
want die leiden alle aandacht
af. „En in deze voorstelling
hébben we honden en kinde
ren."
„Maar'een echt probleem is
de bijzondere sfeer van het ver
haal. Die ademt de wereld van
de schrijnende armoede in het
Londen van de vorige eeuw en
daarmee heeft de show nogal
wat donkere kanten. Een show
vol contrasten. Op een ernstige
mishandeling sluit naadloos
een vrolijk liedje aan. Dat moet
je als acteur toch geloofwaardig
kunnen maken."
„Een verhaal vol Victoriaanse
ellende", vindt Brigitte Odett,
co-regisseur. „Die boeken van
Dickens hadden in Engeland,
waar de armoede vaak werd
ontkend, dan ook beslist ef
fect." Ze vertelt hoe Dickens
eens een predikant meenam
naar een armenbegrafenis. Een
schokkende ervaring die hij na
derhand beschreef in 'Oliver
Twist'. Toen de predikant dat
verhaal later teruglas, verklaar
de hij in het openbaar zich niet
te kunnen voorstellen dat zoiets
zich werkelijk zou kunnen
voordoen.
„Dat Victoriaanse Engeland
van toen doet me sterk denken
aan de Verenigde Staten van
nu, waar ook de middle class de
dienst uitmaakt. En welbe
schouwd komen vergelijkbare
situaties ook voor in de achter
standswijken van de grote ste
den in Nederland. Daarmee is
'Oliver' nog aardig actueel."
Ze vindt dat Lionel Bart er
goed in is geslaagd het verhaal
lichtvoetig te maken. „Daarmee
blijft hij toch in de buurt van
Dickens. Kijk bij voorbeeld wat
hij met de namen van zijn per
sonen in zijn boeken doet. Oli
ver Twist is meer dan zo maar
een naam. Als je die uit elkaar
haalt krijg je 'All of a twist', wat
duidt op een grote omslag in ie
mands leven. En die heeft Oli-
londen Dreamspace heet dit gigantische opblaasbare
kunstwerk van Maurice Agis. Het is de grootste 'pneuma
tische' installatie ter wereld. Zo groot dat je er, zoals deze
moeder met haar kind, in kunt verdwalen. Maar voor Agis
is dat nog niet genoeg: hij werkt nu aan een tweede - nog
grotere - versie van Dreamspace, die vanaf het jaar 2000
drie jaar lang op toemee zal gaan door Europa. Dream
space nummer 1 heeft korte tijd in Londen gestaan en is
nu op een boot op weg naar Schotland. foto epa
De hoofdrolspelers van Oliver Twist snijden de taart aan, bij het begin van de repetities. Rechts Arjan Ederveen.
