Stappers en lopers gaan
in Nijmegen hand in hand
ontij
Zomer 1999
rn.nn
bij nacht
C l uu
UJ'UU
gelijst
Leiderdorp
Naast het wandelen is de
Nijmeegse Vierdaagse
bekend om zijn feesten.
Een week lang staat het
centrum van de Waalstad
op £n kop. Bijna een
miljoen mensen drinken
een biertje of een frisje bij
een van de vele biertenten
en terrassen in de stad. De
36.809 wandelaars stappen
gedeeltelijk mee. 's
Ochtends vroeg kruisen zij
op weg naar de start de
laatste ladderzatte
feestgangers. Dan lachen
de twee groepen elkaar
ongetwijfeld uit. En als
later de lopers de stad
weer binnen trekken,
begint het feest van voren
af aan. Volle terrassen,
tientallen podia met bands
en pleinen vol hossende en
dansende mensen.
Daartussen, jawel, ook
serieuze lopers. Kan dat,
drinken, dansen en de
volgende ochtend om drie
uur op om 50 kilometer te
wandelen? En hoe laat
moet je dan naar bed? Een
verslag van de avond voor
de eerste dag.
i i
De handen gaan de lucht in op
de tonen van de André Hazes-
hit De Vlieger. De stemming op
Plein 1944 zit er goed in. Het
bier vloeit rijkelijk, de polonai
se wordt ingezet. Gerda Kerk
hof slaat het vertier vanachter
een tafel vol glazen gade. Ze
wijst op de drank en de hos
sende mensen. „We moeten
een beetje warmlopen voor
morgen."
Samen met acht vrienden uit
Schijndel loopt Kerkhof de 40
kilometer. De 18 voetjes noe
men ze zichzelf. Vier daarvan
lopen de Vierdaagse al voor de
tiende keer. Erik Heller wandelt
dit jaar niet mee, maar hij is
wél met zijn vrienden meege
komen om te feesten. Sinds
jaar en dag arriveert de groep
om twaalf uur 's middags in
Nijmegen. „Je moet voor vieren
je startbewijs ophalen, dus dan
kun je net zo goed wat eerder
gaan zodat je wat meer
meepikt van de feesten."
Rond middernacht taait de
groep af voor een paar uurtjes
slaap. Echt dronken zullen ze
niet worden. Althans, dat ho
pen ze. Ondertussen wordt er
weer een blad bier neergezet.
De tafel staat vol. Hier en daar
een glaasje water. Om de pijn
te verzachten voor morgen?
„Nee", grinnikt Gerda. „Wij da
mes drinken graag Safari en dat
verkopen ze hier niet op die
pleinen. We hebben dus een
fles onder tafel staan en dat
mixen we met een slokje water.
Water-sec komt later wel, mor
genochtend vroeg. „We doen
altijd de eerste de beste drank
tent op de route aan en slaan
daar flink fris in."
Moeite met lopen hebben ze
niet. Vantevoren trainen ze ste
vig en dan is de 40 kilometer
best te doen. Ook het stappen
's avonds is voor hen geen pro
bleem. Na het wandelen trek
ken ze naar de pleinen en dan,
weet Erik uit ervaring, gaat een
biertje er best in. „De Vierdaag
se is immers een feest."
Hetzelfde beweert een drietal
dames uit Zevenaar. „Wij lopen
de Vierdaagse niet alleen - wij
vieren hem ook." Of dat kan?
„Tuurlijk, als je getraind hebt
wel. Op het lopen. We hebben
hier weieens tot twee uur 's
nachts gestaan. Dan ging om
vier uur de wekker af. Maar dat
ging best, hoor. 's Ochtends de
zonnebril op, hè."
Toch zijn veel feestvierders een
andere mening toegedaan. „Wij
lopers? Nee, sorry. Dan ston
den we hier niet", klinkt het al
om tien uur 's avonds. En Lei-
denaar Erik Esderts is niet eens
gekomen om te lopen. Hij is,
om in Monopoly-termen te
spreken, slechts op bezoek. „Ik
kom de smaak proeven. Mis-
schiend dat ik volgend jaar wel
mee doe. Maar het lijkt me af
zien."
Bij een van de vele bierkarren
staat een stel hamburgers eten
de en bier hijsende jongens.
Matrozen uit Den Helder, zo
blijkt bij navraag. En ze lopen
wel degelijk mee. Hun voorbe
reiding volgens Jeroen: „Zui
pen tot je erbij neervalt en om
drie uur meteen door. Dan
loop je de eerste 20 kilometer
op de drank en de volgende 20
op karakter. Alleen het moment
tussen nuchter worden en weer
dronken,
sen die niet goed worden. Dat
heeft inderdaad vooral te ma
ken met drank en pillen." Of
dat wandelaars zijn? „Een ver
standige wandelaar ligt nu te
rusten. Een onverstandige gaat
feesten tot-ie er bij neervalt. En
degenen die van het leven ge
nieten, doen aan alle zomer
feesten mee én lopen hem uit."
De gedrevenheid van Vierdaag-
se-lopers is zo groot dat hun
'Water ën zoute
drop het ideale dieet'
dat is het
moeilijke."
Of ze dat
de hele
week vol
houden?
„Nou, vier
dagen."
Hij klinkt
als een ervaren loper, maar dat
valt tegen „Het wordt mijn eer
ste. Maar we hebben wel 350
kilometer getraind. We zijn in
het Midden-Oosten geweest,
daar hebben we 45 graden op
de kop gekregen. En in Dene
marken hebben we twee dagen
regen gehad. We kunnen dus
alles aan." Ook zijn verzorger
Vincent verwacht geen proble
men. „Water, zoute drop en de
restjes van vanavond", is vol
gens hem het ideale dieet voor
zijn jongens.
Twintig meter verderop denken
ze daar anders over. Tussen al
le mobiele snackbars staat zo
waar een Rode-Kruispost. En
dan moet het lopen nog begin
nen. „We komen hier niet om
blaren te prikken", legt Gonny
Burgers uit. „Maar voor men-
zelden tot
uitstappen
leidt, meent
Burgers. Die
overigens uit
eigen erva
ring weet dat
bijvoorbeeld
de Elfsteden
tocht zwaarder is, ook al geeft
ze dat als Nijmeegse met enige
moeite toe. „Die duurt één dag
en een nacht. Hier heb je vier
dagen de tijd." Op welk dieet
wandelen het beste gaat, dat is
volgens de 48-jarige Rode
Kruis-vrijwilligster puur per
soonlijk. „De één loopt het lek
kerst op allerlei pepdrankjes,
de ander op een boterham met
appelstroop, of op thee met
veel melk."
Veel belangrijker in haar ogen
is het bio-ritme van de loper.
„Je staat om drie uur op, gaat
om vier uur lopen. Dan kom je
om drie uur thuis, even de be
nen strekken en om zeven uur
naar bed. Om drie uur opstaan
went heel snel en slapen om
zeven uur 's avonds is gemak
kelijker dan het lijkt", verzekert
Burgers. „Je bent doodmoe.
Trouwens, je hoeft niet per se
te slapen. Al lig je maar met de
beentjes omhoog."
De eerste avond mogen wan
delaars nog wel op stap. „Tot
een uur of elfzegt Burgers
om tien voor elf. „Alleen niet
naar de disco, daar is het te
warm voor. Als er nou open
luchtdisco was, dan kon het
nog wel. „Maar dit is natuurlijk
niks", gebaart ze naar een band
die het publiek Het kleine café
aan de haven probeert te laten
zingen. „Het enige voordeel
van dat soort nummers is dat je
ze onderweg ter afleiding nog
eens kunt zingen."
Maar voor menigeen is het lied
en het tijdstip toch het signaal
om naar bed te gaan. Wanneer
de langverwachte George Baker
het podium betreedt, zijn in
het Nijmeegse centrum nog
maar weinig lopers te beken
nen. Op andere plaatsen daar
entegen duurt het feest nog
uren. Het Koningsplein bij
voorbeeld staat om half één
nog vol. En in Valkhof gaat de
muziek door tot de eerste wek
kers weer afgaan. De kruispun
ten in de stad worden al be
waakt als de stappers naar huis
strompelen en de lopers op
pad gaan.
JOB DE KRUIFF EN MARUN KRAMP
REDACTIE AD VAN KAAM. 071-5356429, ROB ONDERWATER, 0
's Nachts brood bakken. Voor
dag en dauw opstaan om
bloemen te rijden, 's Avonds een
patiënt behandelen. Voor
sommige mensen is dat
onregelmatige leven de
normaalste zaak van de wereld.
Naam: Janmarinus Vooys
Leeftijd: 21
Woonplaats: Katwijk
Beroep: leraar
Hobby: strandwacht bij de Katwijkse Reddings "ji
Vandaag drinken, morgen afzien. Voor een aantal deelnemers is de Nijmeegse Vierdaagse één groot feest, foto niels broekema - van thullenaar
ril
Wat vind je van ouders die op het strand nie
hun kinderen letten?
„Zo simpel ligt het niet, In een mierenhoop
het afgelopen weekeinde is een kind zo verdun
De moeder kijkt naar links en rechts gaat zoon
dochterlief zo op in de massa.
Hoe ga je met wanhopige ouders om? ,si;
„Ik stel ze gerust door te zeggen dat alle kinden nd
uiteindelijk weer terechtkomen. Dan is het rii nd
wel goed. De meesten zijn snel weer gevonden. i[e
zijn ook ouders die zich minder druk maken. I ,je
was er een Duits jongetje wel erg lang zoek. Oi
twaalf uur kregen we een melding binnen en a
half acht 's avonds kwam zijn vader vragen of-
was gevonden. Bleek dat het kind aan het speI ai
was voor de vuurtoren."
Wat doe je met mensen die te ver in zee gaai
„De mensen op de patrouilleboot proberen de
zwemmers duidelijk te maken dat het gevaarl
om ver de zee in te gaan. Het is dit jaar tot nu e,
een stuk gevaarlijker dan voorheen. De zwinn
zijn flink dieper en er staat een sterke strom'inf
voeren een preventief beleid. Als het druk is.h
ook mensen van ons langs de vloedlijn. De d(x 1
ling van onze club is dat er nul mensen verdri lcr
ken." i
De KRB bestaat uit vrijwilligers die soms zei
dagen per week van vroeg tot laat in de wea U
Wie betaalt de boten en bekostigt de dure co
municatieapparatuur?
„Die boten worden soms gesponsord door bedi
uit Katwijk. En verder krijgen we subsidie vans
gemeente. Als we wat nodig hebben, kunnen i
tijd aankloppen. Terecht denk ik, want we vei1
ten toch goed werk. Op de keper beschouwd, i s
gemeente natuurlijk voor een dubbeltje op dei
rang. Wat denk je dat een professionele krack
om de kust te bewaken?"
Trekt de KRB er wel eens 's nachts op uit? F
Soms. We kregen vorig jaar een melding oven
zoekgeraakte surfer. Toen zijn we in samenrn
met alle reddingsbrigades, de KNRM en de po
langs de kust gaan zoeken. Dat is best moeilijï
zoeken in het donker. Dan gebridken we eenl
kogel om wat te kunnen zien. De sulfer vondl
niet, die was al naar de kant gezwommen. H 11
beurt inderdaad nog wel eens vaker en dat ko e'
ook niet altijd even goed uit. Maar voor de KR
ik alles opzij." |p
ROB ONDERWATER
Janmarinus
Vooys: „De zee is
dit jaar tot nu toe
een stuk gevaarlij
ker dan voor
heen."
i'
Bruggen hebben een aantal menselijke eigenschappen. Ze
laten vaak over zich heen lopen en klappen dicht als ze er
genoeg van hebben om nog langer voor anderen open te
staan. Toch onderscheiden bruggen zich op ten minste één
punt van hun makers. Mensen denken zich onsterfelijk te
maken door met een facelift af te dalen naar hun jeugd,
maar gaan uiteindelijk toch naar de kelder. Daarentegen lij- hij
ken sommige bruggen het eeuwige leven te hebben.
Een van de bewijzen daarvoor staat, hangt en ligt in Leider
dorp. Daar waar de Does net niet de natuurlijke grens
vormt tussen Hoofdstraat en Achthovenerweg toont de
Doesbrug onbegrensde mogelijkheden. Vijf jaar geleden is
ze aan een tweede leven begonnen. Alsof 106 jaar al niet
oud genoeg was, werd ze vernieuwd. Een facelift die de
brug werkelijk optrok.
Op weg naar haar derde eeuw hoeft zij in tegenstelling tot
haar wachter dan ook niet met de vut. Daarvoor is ze nog tel
levenslustig. Al moet daarbij wel worden vermeld dat ze een
handje is geholpen. Sinds de openstelling van de rondweg
hoeft ze niet meer zoveel gewicht te torsen en is ze in wat
rustiger vaarwater terechtgekomen. De mensen die zich
daarin bevinden, kunnen haar voorlopig dan ook nog erva
ren als een verkwikkende 'Does'. Eeuw in, eeuw uit.
tekst; JAN PREENEN foto: WIM DIJKMAN
