J
God op het Web
Kerk Samenleving
Bidden voor einde aan de oorlog
MCKS als zelfstandig
instituut opgeheven
'J
ak
DINSDAG 20 JULI 1999
-K
VANDAAG
n ft Het volgende merkwaardige verhaal doet de
ronde over de heilige Margaretha van Antiochië.
JULI Jezus en zijn twaalf apostelen vroegen Margare
tha eens om onderdak. Ze weigerde de dertien
mannen binnen te laten. Een buurvrouw was minder be
vreesd en stemde toe, waarop Jezus haar uit dankbaarheid
zegende met het vermogen om zes weken onafgebroken te
werken. De buurvrouw begaf zich naar het spinnewiel en
spinde een grote hoeveelheid werk in één keer af. Marga
retha besloot toen alsnog de mannen onderdak te verle
nen. Zij werd op dezelfde manier gezegend. Maar voordat
ze begon moest ze eerst nog even naar het toilet. Dat had
ze beter niet kunnen doen, want nu bleef ze zes weken on
afgebroken plassen. Dit verhaal is de achtergrond achter
de weerspreuk: "Regen op Sint Margriet gééft zes weken
boerenverdriet'. De echte Margaretha van Antiochië leefde
waarschijnlijk in de vierde eeuw na Christus en werd ont
hoofd omdat ze weigerde haar geloof af te zweren en te
trouwen met een heiden. Ze is een 'noodheilige' die vooral
door vrouwen tijdens het bevallen werd aangeroepen te
gen de pijn. Op 20 juli wordt ook de heilige Portugese
prinses Wilgefortis geëerd. Een vrouw die haar heiligensta-
tus ook te danken heeft aan een vreemd verhaal. Ook Wil
gefortis moest trouwen. Ze wilde maagd blijven en vroeg
God om hulp. Prompt kreeg Wilgefortis een baard. Haar
vader werd zo boos omdat het huwelijk van de baan was,
dat hij haar liet kruisigen.
Hindoes bouwen nieuwe tempel
amsterdam Met een gebedsdienst heeft de Amsterdamse hin
doegemeenschap van de Sanatan Dharm-richting gisteren een
symbolisch begin gemaakt met de bouw van een nieuwe tempel
(mandir). Een hogepriester heeft door middel van rituelen de
bouwgrond heilig verklaard. Na een voorbereiding van drie jaar
wordt op een maagdelijk terrein aan de Saaftingestraat de Rad-
ha Krishna-mandir gebouwd, de eerste karakteristieke hindoe
tempel in Nederland.
Voorafgaande aan het slaan van de eerste paal vond een twee
uur durende gebedsdienst plaats. Met rituelen en spreuken uit
de Heilige Geschriften vroeg de priester allereerst de zegen van
de Almachtige. Vervolgens werd de bouwgrond heilig verklaard.
Er werden vier stenen voorzien van bloemen en fruit diep in de
bodem gestopt ter inzegening van de nieuwe mandir en de
bouwgrond.
Besluit heiligverklaring tsaar uitgesteld
moskou De Russisch-Orthodoxe Kerk neemt mogelijk volgend
jaar een besluit over de heiligverklaring van tsaar Nikolaas n,
die in 1918 met zijn gezin door de Bolsjewieken werd geexecu-
teerd. Dat heeft patriarch Aleksi II gisteren gezegd. Eerder
maakte de kerk bekend dat het besluit al dit jaar op een synode
zou vallen. Aleksi zei echter, dat alleen de aartsbisschoppen die
in 2000 bijeenkomen bevoegd zijn een dergelijke kwestie op de
agenda te zetten en er een besluit over te nemen. Aleksi is overi
gens een tegenstander van de heiligverklaring van Nikolaas. De
tsaar en zijn familie komen er volgens Aleksi niet voor in aan
merking, gezien de manier waarop ze het land en de toenmalige
staatskerk leidden.
Evangelist Olson in Bethlehemskerk
leiden De Amerikaanse evangelist Paul Olson, vooral bekend
om zijn toespraken over de 'eindtijd', spreekt vanavond en
morgenavond in de Bethlehemskerk aan de Lammermarkt 57 in
Leiden. Tijdens de diensten, georganiseerd door de stichting Jo-
han Maasbach Wereldzending, treden het Haagse jeugdkoor Li
ving Christ en het trio Scouts of Joy uit Gouda op. Beide dien
sten beginnen om half acht.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: door de Provinciale
Synode Noord-Brabant en Lim
burg als predikant voor buitenge
wone werkzaamheden (missio
nair toeruster bij het Regionaal
Dienstencentrum Noord-Brabant
en Limburg): W de Jong, kandi
daat uit Mierlo, die dit beroep
heeft aangenomen; door de Pro
vinciale Synode Noord-Brabant
en Limburg als predikant voor
buitengewone werkzaamheden
(geestelijk verzorger (parttime)
t b v de GGZ Oost-Brabant voor
de locaties Coudewater (Rosma
len) en Huize Padua (Boekei):
mw. M.E. Kraaijeveld-Boogaard
te Oss. die dit beroep heeft aan
genomen
Aangenomen: naar Westerbroek.
A. Lagendijk te Smilde
Toegelaten tot de evangeliebe
diening en beroepbaar: Mw. R.C.
Barnard, Biltstraat 109, 3572
AM Utrecht; J.R.J van Gelderop,
Daalseweg 276, 6523 CD Nijme
gen
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Gramsbergen, R.W.
Biewinga te De Lier, die dit be
roep heeft aangenomen; te Rui-
nerwold-Koekange, mw. A.M. van
de Wetering te Oldehove, die dit
beroep heeft aangenomen
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt: voor Zwolle, B. van der
Heiden te Kampen
OUD GEREFORMEERDE GEMEEN
TEN IN NEDERLAND
Bedankt: voor Ede (als lerend ou
derling), G. Gerritsen te Barne-
veld
kargil Indiase artilleriesoldaten in de betwiste
grensprovincie Kashmir bidden tot een hindoe
godheid, voor wie zij een altaar hebben opgericht
in een geïmproviseerde 'tempel'. Eén van de solda
ten vertelde dat hij elke dag bidt dat de oorlog snel
ophoudt en hij kan terugkeren naar zijn familie.
Rustig is het nog niet in de grensprovincie. Pakis
tan, dat eind vorige week zijn troepen uit het India
se deel van Kashmir terugtrok, beschuldigt nu India
van grensoverschrijdingen. foto afp
Congres gehuy 'e
priesters voo ss
bisschop tabo
driebergen anp
Het Multidisciplinair Centrum
voor Kerk en Samenleving
(MCKS) is als zelfstandig insti
tuut opgehouden te bestaan.
Volgens een mededeling van de
begeleidingscommissie van het
MCKS wordt het werk in grote
lijnen voortgezet binnen het
nieuwe Instituut Kerk en We
reld.
Het in 1982 opgerichte MCKS
werkte al zeven jaar samen met
de stichting Kerk en Wereld in
Driebergen. Daardoor werd het
centrum in 1992 verlost van
ernstige financiële en organisa
torische problemen. De stafle
den kwamen in dienst van het
vormingscentrum Kerk en We
reld. Inhoudelijk behield het
MCKS een zo groot mogelijke
zelfstandigheid.
Dit ging goed totdat Kerk en
Wereld in 1997 zelf in financiële
moeilijkheden raakte, waardoor
een ingrijpende reorganisatie
noodzakelijk was. Kerk en We
reld trof eenzijdig en zonder
overleg maatregelen, die gevol
gen hadden voor de positie van
het Centrum voor Kerk en Sa
menleving. Uiteindelijk werd
het als aparte afdeling van Kerk
en Wereld opgeheven.
Over de levensvatbaarheid
van het nieuwe instituut kan op
dit moment niemand een defi
nitief oordeel geven, aldus
voorzitter G. Dekker van de be
geleidingscommissie. Over het
behoud van het oecumenisch
karakter van het werk zullen
naar zijn mening weinig pro
blemen ontstaan.
Wel is er zorg over de hand
having van het multidiscipli-
nair-wetenschappelijk karakter.
Sinds het vertrek van H. Noor-
degraaf naar de theologische
faculteit van de Universiteit
Utrecht ontbreekt de inbreng
van de sociale wetenschappen.
In die vacature zal niet op korte
termijn worden voorzien.
Door de nieuwe opzet komt
het MCKS-werk in verbinding
met nieuwe doelgroepen, zoals
de vrouw-en-geloofbeweging,
in religie geïnteresseerde jonge
ren en (kerkelijke) hulpverle
ners. Ook kan op deze manier
de relatie met de internationale
oecumenische organisaties
worden versterkt.
Het 'trefpunt voor geloof en
samenleving' werd in 1982 op
gericht door zeven lidkerken en
de Raad van Kerken. Het cen
trum werd achtereenvolgens
geleid door M. Thung, emeri
tus-hoogleraar L. Laeyendecker
en H. Noordegraaf.
Het MCKS is volgens de eer
ste voorzitter, H. de Lange,
voortgekomen uit twee lijnen in
de oecumenische beweging: de
rol van de leken in de kerk en
de maatschappelijk-politieke
verantwoordelijkheid van de
kerk.
numegen anp
hl
irt
Het Vaticaan heeft de C iie
dese emeritus-bisschop tei
mi De Roo verboden he
ternationale congres vai
huwde priesters bij te
nen. Het vijfde wereld
gres van gehuwde prie
vindt van 28 juli tot 1 ai|ra'
tus plaats in Atlanta
Verenigde Staten.
Van de pauselijk nulkili
in Canada, bisschop
Bonazzi, heeft emeritus
schop Remi De Roo te b
gekregen, dat de Vatic;
congregatie voor de
schoppen vindt dat De
niet aan het congres
deelnemen. GOP (gehi
en ongehuwde priesters
vereniging tot vemiei
van het ambt in de Ro<
Katholieke Kerk, heefi
vernomen van de Cana
zustervereniging Corpui
nada.
De pauselijke nu
wees De Roo, geboren ii
nada, erop dat bij de ve
gingen die het congres
gehuwde priesters orga
ren instanties zijn die
over het leergezag vai
kerk van mening versct lir
of dat openlijk in twijfel
ken. De aanwezigheid
een bisschop zou voL
Bonazzi aanleiding geve -
verwarring.
4-
TL
De islam en het christendom staan sinds
hun kennismaking op gespannen voet
met elkaar. De een beschouwt de ander als
het achterlijke neefje van de familie - welis
waar een bloedverwant, maar dan wel een
die er helemaal naast zit. Sinds de christelij
ke- en de moslimcultuur onzacht met elkaar
in botsing kwamen tijdens de kruistochten
is er een stroom losgekomen van polemi
sche geschriften, die het gelijk van de een
afbakent tegenover het dwalen van de an
der. Mohammed is een valse profeet, gees
tesziek, met zijn epileptische aanvallen zijn
volgelingen op een dwaalspoor leidend. De
christenen daarentegen hebben God's
boodschappen verdraaid, veranderd en ge
corrumpeerd, tot de lasterlijke slotsom aan
toe dat God een zoon zou hebben verwekt
bij een vrouw. De strijd in woord en ge
schrift tussen christenen en moslims gaat
tot de dag van vandaag door en wordt met
electronische middelen gevoerd: op inter
net.
http://www.debate.org.uk/ is een site die is
opgezet door de Hyde Park Christian Fel
lowship. Die houdt zich bezig met het debat
tussen christendom en islam, maar dan wel
vanuit christelijk perspectief. De site wil
christenen een aantal feiten en argumenten
in handen geven, zodat ze sterker staan in
debatten met moslims. „We maken een dui
delijk onderscheid tussen dialoog en debat.
Het is belangrijk om naar elkaar te luisteren,
maar omdat beide religies een (elkaar uit
sluitende) claim leggen op de waarheid,
komt er een moment dat een debat noodza
kelijk en goed is. Het is de plicht van christe
nen en moslims om hun standpunten te be
argumenteren, eerlijk en met respect voor
de menselijkheid en integriteit van de oppo
nent." Alle auteurs die bijdragen aan de site
houden zich daaraan. Wat dat betreft is er
veel verbeterd sinds de tijd dat christenen
Mohammed zagen als een bedrieglijke tove-
'God' is het meest voorkomende woord op het internet, j j xj
Het zoekprogramma Altavista geeft zes en een half miljoen
verwijzingen naar pagina's waar je je licht kunt opsteken over
religieuze zaken. Kerkelijke organisaties en obscure religieuze
groeperingen hebben pagina's waar ze zich presenteren. Van de
Evangelische beweging tot de Taliban, van voodoo tot vaticaan.
Deze keer: christenen debatteren met moslims op de electroni
sche snelweg
http://www.debate.org.uk/
naar en zijn volgelingen als ongelukkige
schepselen op verre stranden, gebonden in
de kluisters van ongeloof. Maar het respect
betekent niet dat er geen harde noten wor
den e
De site van Hyde Park puilt uit van de goed
onderbouwde strijdschriften en doortim
merde teksten die zagen aan de zuilen van
de islam. De tekstgeschiedenis van de Koran
wordt tegen het licht gehouden. De schrij- silvan schoonhoven
vers leggen het heilige boek op de pijnbanlat
en hameren op tegenspraken, absurditeit»en
en grammaticale fouten in de tekst.
Een ander artikel is juist verdedigend en
probeert de kritiek die moslims hebben op
het christendom te weerleggen, zoals het
verwijt dat christenen aan meergodendom
doen met hun Vader, Zoon en Heilige Gees !er
De triniteit zou volgens moslims ontleend
zijn aan de oude Egyptenaren die Osiris,
Horus en Isis aanbaden als vader, zoon en
moeder. Jay Smith verdedigt het christen
dom door erop te wijzen dat deze egypti-
sche goden elkaar de hersens insloegen en
dus niet te vergelijken zijn met de christelij
ke drieëenheid.
Keith Small legt in zijn artikel wederzijdse
misvattingen tussen de twee religies op ta
fel. Hij geeft tóe dat christenen de neiging
hebben de waarde van de islamitische cul<
tuur in de geschiedenis te onderschatten
moslims te zien als onontwikkelde extremif16'
ten en bommenleggers. Daar zet Small te
genover dat moslims selectief zijn in hun
kritiek op de tekstgeschiedenis van de Bij
bel. Ze menen dat de Bijbel een gecorrum
peerd boek is, waarvan de inhoud in de lot
der tijd bewust veranderd is. Maar als de b
beltekst zo onbetrouwbaar is, waarom zou
de koran dan van tekstuele aanpassingen
verschoond zijn gebleven, vraagt hij zich
Hoe zeker zijn we dat we de ongeschonden
tekst zoals die uit Mohammed's mond
kwam nu als koran in handen hebben?
Eén van zijn eindconclusies: „Laten we el
kaar met respect en sympathie behandelen
Laten we elkaar eerlijk tegemoet treden en
ernaar streven onze misvattingen over el
kaar recht te zetten." Zou internet dan echt
culturen tot elkaar brengen, zoals in de idejide
alistische begindagen van dit medium wel
werd geloofd?
hre
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met woensdag.
Finland:
Flinke perioden met zon en
droog. Maxima rond 25 graden.
Noorwegen:
Veel bewolking en met name in
het zuiden veel regen, eerst mo
gelijk ook onweer. Maximumtem
peratuur rond 20 graden.
Zweden:
Van het zuidwesten uit bewolking
en enkele pittige buien, eerst ook
met onweer. Maxima dalend naar
ongeveer 22 graden.
Denemarken:
Wisselend bewolkt en van tijd tot
tijd een bui, soms ook met on
weer. Maxima dalend naar 20
graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ier
land:
Wisselend bewolkt en vooral in
het noorden buien en een harde
noordwestenwind Maxima van
16 graden in het noorden van
Schotland en Ierland tot 20 in de
omgeving van Londen.
België en Luxemburg:
Perioden met zon, afgewisseld
door enkele regen- of onweerbui
en. Langs de Belgische kust soms
een stevige wind. Maxima dalend
naar 21 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Nu en dan zon en vooral dinsdag
enkele regen- of onweersbuien.
Maxima uiteenlopend van 19 gra
den langs Het kanaal tot 26 in de
oostelijke departementen.
Portugal:
Flinke perioden met zon en
droog. In het noorden ook enkele
wolkenvelden. Maximumtempe
ratuur uiteenlopend van 22 gra
den aan de noordwestkust tot 35
in het binnenland.
Madeira:
Perioden met zon en droog. Mid-
dagtemperatuur ongeveer 25 gra
den.
Spanje:
Overwegend zonnig, maar langs
de Golf van Biskaje meer wolken
en mogelijk een bui. Maxima vari
ërend van 32 graden aan de Cost
a's, tot 40 in het binnenland.
Langs de golf van Biskaje rond
23 graden.
Canarische Eilanden:
Zonnig, in het noorden ook wol
kenvelden en stevige noordelijke
wind. Middagtemperatuur om
streeks 27 graden.
Marokko:
Westkust: oven/vegend zonnig en
droog. Maxima tussen 30 en 35
graden, op de stranden met wol
kenvelden iets frisser.
Tunesië:
Flink veel zon, maar vooral dins
dag ook kans op een regen- of on
weersbui. Maxima tussen de 35
en 40 graden.
Zuid-Frankrijk:
Perioden met zon en vooral dins
dag nog kans op een regen- of on
weersbui* Maxima uiteenlopend
van 23 graden in de Vendee tot
34 bij Perpignan.
Mallorca en Ibiza:
Steeds meer zon en droog bij
maxima rond 32 graden.
Italië:
Flink veel zon en alleen in het Al
pengebied mogelijk een onweers
bui. Maxima rond 31 graden.
Corsica en Sardinië:
Zonnig en droog met maxima
rond de 30 graden.
Malta:
Veel zon en meest droog bij maxi
ma rond 32 graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig zomerweer. Middagtem
peratuur omstreeks 30 graden.
Op Kreta waait een stevige en
verkoelende noordenwind.
Turkije en Cyprus:
Langs de kust zonnig en droog.
Landinwaarts meer wolken en
mogelijk eeri onweersbui. Verder
een stevige noordenwind. Maxi
ma langs de kust rond 28 graden,
bij de Zwarte Zee iets minder
warm.
Duitsland:
Nu en dan zon, afgewisseld door
stevige regen- of onweersbuien.
Eerst nog warm met maxima rond
30 graden, later iets frisser.
Zwitserland:
Perioden met zon, maar ook kans
op een pittige, lokale regen- of
onweersbui. Maxima rond 28 gra
den.
Oostenrijk:
Zonnig en meest droog, woens
dag van het westen uit meer wol
ken en mogelijk een onweersbui.
Warm met maxima rond 30 gra
den.
Polen:
Flink veel zon en droog, vooral
woensdag van het westen uit on
weersbuien. Maxima rond 30 gra
den, woensdag iets minder warm.
Tsjechië en Slowakije:
Van het westen uit meer wolken
en vooral woensdag kans op een
regen- of onweersbui. Maxima
rond 30 graden.
Hongarije:
Veel zon en overwegend droog zo
merweer. Maxima rond 30 gra
den.
WOENSDAG 21 JULI 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 05.46 Zon onder 21.46
Maan op 15.21 Maan onder01.19
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 10.45 23.20 10.18 22.53
Laag 06.37 19.16 06.18 18.57
Weerrapporten 20 juli 08 uur:
Amsterdam half tx
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Maastricht
Aberdeen
Athene
Barcelona
Boedapest
Bordeaux
Brussel
Cyprus
Dublin
Frankfurt
Helsinki
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
Malta
licht bew. w.s. 0
onbewolkt z1
regenbui zzw 5
onbewolkt nno 1
motregen wzw 7
half bew. zw4
zwaar bew. wnwl
licht ben. wzw 2
onbewolkt ono4
licht bew zw 5
half lx
onbewolkt nw 3
27 17 0.2
30 17 0.1
28 16 09
30 16 0 8
29 16 26.0
24 18 0.1
27 18 3.0
30 17 3.0
25 19 01
30 18 1.0
20 14 1.0
33 22 0.0
29 21 0,0
32 19 0.0
28 15 0,0
25 14 0.0
27 18 1.0
31 25 0.0
18 13 5.0
29 20 0.2
28 17 0.0
22 14 0.0
31 14 0.0
29 19 0.0
28 14 0.0
22 18 0.0
26 22 0.0
26 18 00
27 17 8.0
26 16 3.0
29 17 0.0
18 00
28 20 0.0
35 17 0.0
30 22 0.0
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
bewolkt
ZK.
onweer
warmtefront
regen
opklaringen
flfft
sneeuw
hagel
f koufront
lagedruk
mist
zonnig
19
windrichting
temperatuur
hogedruk
luchtdruk in
hecto pascal
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres; Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging;
Ma. t/m/vr.18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. 8outerse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
F. Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties; 071-5323 508
Familieberichten: 023- 5317 337
023- 5320 216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie: 071-5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot li
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 1'
071-5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging versin
het automatisch afschrijven van het 0rf
abonnements- geld, ontvangen 1,- k<f g<
Fo
betaling.
VtKltNDING PER PUM
Voor abonnementen die per post (binnei
worden verzonden geldt een toeslag va"
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTES
Voor mensen die moeilijk lezen, slediï
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een samem
van het regionale nieuws uit het Leid!
Dagblad op geluidscassette beschikbu
informatie 0486-486486
(Centrum
licht bew.
onbewolkt
regenbui
io 1 25 17 13.0 Bangkok
13 18 16 6.0 Buenos Aires
iw4 27 22 0.0
io 4 22 17 0.1
15 25 17 0.2
rw4 29 13 0.0
io 2 30 17 0.0
hall tx
Casablanca half bew.
Johannesburg onbewolkt
Los Angeles onbewolkt
New Orleans half bew.
New York zwaar bew.
0.0 Tel Ai
22 14 00
25 15 10
28 15 0.0
28 17 1.0
half bew
regenbui
onbewolkt
half bew.
23 00
5 00
20 0.0
23 7.0
24 0.2
24 0.0
23 0.1
18 0.1
24 0.0
13 00
K E N H U
Z E
ONGEVAILENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
ki: