Kleurenprinters voor een grijpstuiver t
Multi Media
De PC als volwaardig kantoor
cufêk liegen mi
De Civil War gaat maar door
Kung Fu-avontuur
tfERDAG 17 JULI 1999
SAMENSTELLING FRANK BUURMAN EN JAN VAN DER NAT
Bedrijven als Easy Computing
uit Haarlem en Denda Multi
media uit Oldenzaal hebben
zich gespecialiseerd in handige
programma's die voor een
vriendelijke prijs op de markt
worden gebracht. Typelessen,
visitekaartjes drukken, voor
beeldbrieven en dergelijke zijn
bedoeld om de kantooractivi
teiten op de PC te vergemakke
lijken.
Easy Computing levert niet al
leen de software, maar ook het
papier om bijvoorbeeld visite
kaartjes mee te .drukken. Met
het programma Visitekaartjes
2000 kan worden gekozen uit
2000 ontwerpen, met het star-
terspakket kunnen ze worden
afgedrukt. 124 lege kaartjes zijn
beschikbaar, alleen een printer
is nog noodzakelijk.
Ook Denda heeft en program
ma voor visitekaartjes; het gaat
om de Print-Studio waarmee
ook uitnodigings- en wenskaar
ten kunnen worden gedrukt. Er
zijn veel grafische mogelijkhe
den, maar voor het papier moet
de gebruiker zelfs zorgen.
Het starterspakket Affiches
Posters is geschikt om enorme
mededelingen te maken. Die
worden geprint op losse A4-pa-
gina's, die aan elkaar worden
geplakt. Inbegrepen is een set
pagina's die naadloos kunnen
worden samengevoegd. Ont
werpen voor 22 'banners' zijn
bijgevoegd.
Met het programma 'Cd Druk
kerij Kit' kunnen makkelijk cd-
labels en dergelijke worden ge
drukt. Het papier is bijgevoegd.
Er zijn 50 ontwerpen beschik
baar, maar zelf ontwerpen kan
ook.Met de woordentrainer En
gels 2.0 kan de Engelse taal snel
worden bijgespijkerd. Het pro
gramma kent 20.000 woorden
en heeft ook spraakherkenning,
waarmee de uitspraak kan wor
den verbeterd.
Typetop is een programma om
snel met tien vingers te leren
tikken. Maar Denda heeft voor
mensen die niet te veel willen
typen het programma NL-brief
2.0 in hiiis, met 1250 voor
beeldbrieven die desgewenst
ook nog versierd kunnen wor
den. Sollicitaties, bestellingen,
aanmaningen, klachten, voor
elk onderwerp is er wel een
brief. Zeer geschikt en makke
lijk voor mensen die moeite
hebben met schrijven, of daar
gewoon te lui voor zijn. Er zijn
ook versies in het Duits en het
Engels beschikbaar, voor cor
respondentie met het buiten
land.
De meeste programma's draaien
al op een 80486-computer en
kosten tussen de 40 en 50 gul
den.
Een Wekelijkse rubriek waarin
een paar websites worden be
licht die nieuw of origineel
zijn, dan wel inspelen op de
actualiteit.
Kinderwagens die niet in de
bus passen, autostoeltjes met te
korte gordels, gevaarlijke oven
deuren en sokjes en schoentjes
die niet blijven zitten. Het leven
van ouders van kleine kinderen
zit vol kleine gevaren en grote
ergernissen. Ouders die zich
wild ergeren aan producten die
het leven met kinderen gemak
kelijker en leuker zouden moe
ten maken, maar die knullig of
gevaarlijk in elkaar zitten, kun
nen daar nu wat aan doen. Op
de website van Ouders Online
kunnen zij nu actief deelnemen
aan een wedstrijd industrieel
ontwerpen van gebruiksartike
len.
Ouders Online
www.ouders.nl
Wist U dat maar 16 procent van
de baby's die in de Verenigde
Staten wordt geboren van natu
re blond is? Toch is 33 procent
van de volwassen vrouwen in
de VS blond, is 64 procent van
de televisiepresentatrices blond
en zelfs 73 procent van de
'playmates' in de betere bloot
bladen. Hoe dit komt is wel
duidelijk, maar waar het om
gaat is dat deze statistische in
formatie is terug te vinden op
de website 'Cijfers liegen niet".
Daarin is verder te lezen dat elk
jaar wereldwijd een half mil
joen verkeersslachtoffers vallen,
en dat komt neer op 1370 ver
keersdoden per dag. Iets om
over na te denken als je weer
eens in de auto stapt.
Solliciteren op Internet aan de
hand van je CV (gegevens over
de loopbaan): makkelijker kan
het niet, door middel van de
CV-bank. Vul je CV in, en met
een druk op de knop kun je sol
liciteren bij vele werkgevers.
Bedrijven nemen contact op
met de sollicitant als ze hem of
haar kunnen gebruiken. En met
een druk op de knop kun je ook
weer positief of negatief reage
ren. Het zal geen verbazing
wekken dat met name compu
terbedrijven op deze manier ge
schikte mensen trachten te vin
den, maar er zijn meer bedrijfs
takken opgenomen in de CV-
bank.
aé cv bank,NL
www.cvbank.nl
Somige mensen worden niet
koud of warm van een zonsver
duistering, maar wie een beetje
geinteresseerd is in hetgeen
zich buiten onze dampkring af
speelt moet op woensdag 11
augustus dit astronomische
verschijnsel (maan schuift tus
sen aarde en zon) gaan zien.
Want pas in 2081 is er weer een
zonsverduistering in onze
buurt, dat wil zeggen in Noord-
Frankrijk, Zuid-Duitsland of
Zuid-Engeland. Wie in Neder
land blijft krijgt slechts een in
gedeukte zon te zien. Actuele
Informatie van de hand van
Carl Koppeschaar hierover is te
vinden op de website van het
blad Kijk. Wie toch liever thuis
blijft kan op de site de verduis
tering overigens rechtstreeks
volgen. En wie het fenomeen in
het echt wil zien: Kijk Veilig,
want zonlicht is zeer schadelijk
voor het netvlies, ook als er met
een zonnebril of een negatief
wordt gekeken.
www.ldjk.nl/zonsverduistering
De link naar het sympathieke
Broodnet was vorige week ver
keerd weergegeven in deze ru
briek. Wie alles wil weten over
brood moet surfen naar het
adres www.brood.net.
moge'
tCons
licros:
t werk
3 lister
?cten.
(\anda kunnen maar geen
eg krijgen van de burger
en1 ig, een bloedig dieptepunt
Syma in geschiedenis. Vele 'war-
zijn gewijd aan het con
ussen Noord en Zuid, dat
n 1861 en 1864 werd uitge-
lemati 'en. Softwarehuis Talon-
iracht in zijn Batt-
und-serie de veldslagen bij
istigin sburg, Antietam, Shiloh en
wste 'un tot leven op de PC,
leek vervolgens te stop-
Op aaridrang van de rela-
leine, maar trouwe schhre
stoelgeneraals' over ter
ld besloot het softwarehuis
een vijfde deel uit te
;en, dat de belangrijke slag
lickamauga weergeeft.
leze schermutseling in
Wil halen moet er overi-
wel iets voor over hebben,
het spel is niet in Neder-
tekoop, in tegenstelling
andere vier delen die bij
tin een doos voor 100 gul-
den verkrijgbaar zijn. Chicka
mauga kan alleen direct wor
den besteld bij Talonsoft, en
met een credit card en Internet
is dat snel te regelen: binnen
een week heb je het program
ma voor 120 gulden (inclusief
verzendkosten) in huis.
Chickamauga is Battlegrond 9
(andere delen in de serie zijn
gewijd aan de veldslagen van
Napoleon) en behandelt in eer
ste instantie de slag bij Mur-
freesboro op 30 december 1862.
Deze bloedige veldslag duurde
drie dagen en werd uitgevoch
ten bij de Stones River nabij
Nashville. De Union-generaal
William Rosecrans bracht met
zijn 'Army of the Cumberland'
de zuidelijke generaal Braxton
Bragg met zijn 'Army of the
Tennessee' een gevoelige ne
derlaag toe, en dwong hem zich
terug te trekken naar Chattan-
Valstrik
Geruime tijd later, op 19 sep
tember 1863, troffen deze legers
elkaar weer in het bosachtige
gebied nabij Chickamauga Cre
ek. Dit keer was het leger van
Bragg, dat zich had versterkt, in
het voordeel. Rosecrans liep in
een geniepige val en het is
vooral te danken aan de koel
bloedigheid van onderbevel
hebber George Thomas dat het
leger van Cumberland niet gro
tendeels werd vernietigd. Tho
mas stopte enkele levensgrote
gaten in de linie en trok het
noordelijke leger terug. Aan
beide kanten vielen veel slacht
offers: in totaal 34.000. Bragg
had gewonnen, maar het was
voor de Confederatie een zinlo
ze zege. Het zuidelijke leger kon
zich de verliezen niet veroorlo
ven en de befaamde g
Robert E. Lee stond in de
maanden die volgden steeds te
genover een enorme overmacht
aan noordelijke soldaten. Hij
moest zich verder en verder te
rugtrekken.
Chickamauga is weer verder
verbeterd ten opzichte van de
vorige delen. Voor de ervaren
'wargamer' is er het vertrouwde
Battleground-beeld: een fraai
getekende kaart, waar de niet
minder fraai getekende troepen
ijverig over heen trekken. Het
bosachtige gebied zorgt voor
een bijna guerilla-achtige strijd,
met veel verrassingen. Voor de
beginner kan het een voordeel
zijn om maar een gedeelte van
de troepen aan te voeren, de
computer doet dan de rest te
gen de computer of een echte
tegenstander. De speler kan
kiezen voor de Union en probe
ren Bragg te weerstaan, of voor
het zuiden en proberen Rose
crans af te slachten. Zoals in al
le delen biedt het in dit spel een
enorm voordeel om in het ter
rein hoger te staan dan de te
genstander. Een kwestie van
goed manoeuveren.
Min. systeemeisen: Pentium 75,
16 Mb Ram, Windows 95/98.
Prijs: 100 gulden. Te bestellen via
Internet: www.talonsoft.com
■HHBHI
Z E
HEINZ
Frans woordenboek
In de serie woordenboeken op
cd-rom van Van Dale Lexico
grafie verscheen het handwoor
denboek Nederlands- Frans/
Frans-Nederlands. De digitale
versie bevat de complete in
houd van de gedrukte hand
woordenboeken, maar biedt
daarnaast alle extra's die je nou
eenmaal van een cd-rom kunt
verwachten, zoals het gemakke
lijk zoeken van woorden en uit
drukkingen, zoeken op woor
den binnen de tekst, het invoe
ren van eigen notities en derge
lijke.
De digitale handwoordenboe
ken hebben een adviesprijs van
149 gulden. Komende zomer
komt ook het Duitse woorden
boek uit op cd-rom.
'SWOORD RAADSEL
ZONTAAL:
tetbalterm; 8. Japanse gordel-
9' grootvader; 10. houten beleg-
|13. dierengeluid; 14. streling; 15.
ridig getal; 17. werk van schoon-
[19. visbak; 20. roeibank; 21. oos-
'kkelinstrument; 23. muziek-
24. tijdperk; 25. rivier in Italië;
*lv.e. trap; 28. uitroep; 30. be-
harmonie.
[CAAL:
Inteken; 2. rivier in Siberië; 3.
aorn: 4. rechtop zijn; 5. gekuifde
vogel; 6. voorzetsel; 7. familielid; 11.
Zuid-Europese boom; 12. crime; 13.
zeer vermoeid; 16. inleiding; 17. oog
holte; 18. insect; 22. reeks spoorwa
gens; 26. gedwee; 27. loofboom; 28.
spil; 29. uitroep; 31. voorzetsel; 32. bij
woord.
Oplossing van vrijdag:
Horizontaal: 1. Ster; 4. gaper; 7. los
geld; 8. iep; 9. kor; 10. tegenin; 12. ro-
mance.Verticaal: 2. tube; 3. ridder; 4.
geriater; 5. pulp; 6. rossen; 9. knie; 11.
gym.
D00
spel Tunguska is een pro-
tvan het Oosteuropese soft-
:quijiN ehuis Exortus en de Haar-
j vooi se uitgever Project 2 Inter-
ie. Het verhaal rond het
is een beetje vaag. In Tun-
:a, een onbewoond gebied
usland, is aan het begin van
eeid« eeuw waarschijnlijk een me-
werkw iet ingeslagen die een kilo-
ers groot gebied heeft ver
st. Deze gebeurtenis is nog
:he w ds onderwerp van talloze
0en1 [iilaties. Zo zijn UFO-lief-
jrt-timi ^ers ervan overtuigd dat het
om een harde landing van
buitenaards ruimteschip en
in een serie als de X-files
[deze geheimzinnige ramp
Imatig terug.
Dl is aan de speler om het
sel rond Tunguska op te
je ges ?n. Dat gaat aan de hand
3ze ie. een zekere Jack Riley, die
funci|rond van een vals vonnis
elektrische stoel is ver-
eeld. Op het moment dat
liljoenen volts op zijn fi
guur» m worden losgelaten ont-
ijk reoj tjack echter met buiten-
se hulp naar een andere di-
ndi9e< sie. Hij komt terecht in een
el, dat vol zit met vijanden
dien die hem ervan moe-
:eerhouden om drie talis-
nen te vinden, die noodza-
zijn om het avontuur tot
oed einde te brengen. Een
adventure' dus, waarin
echter centraal staat,
ley is gespecialiseerd
:i Oosterse vecht
en moet zich als
ite Bruce Lee
Ihet spel heen-
In het begin
leen de
in van
maar later komen daar nog
vechtstokjes, een bijl en een
zwaard bij.
Oefening
Jack wordt van afstand door de
speler bestuurd. Enige oefening
met de toetsen is wel noodza
kelijk om het mannetje efficiënt
te kunnen laten bewegen en
vechten. Springen, hardlopen,
slaan en schoppen op verschil
lende manieren geschiedt door
middel van combinaties met
vooral de pijltoetsen. Wat dat
betreft lijkt het spel wel wat op
Streeftfighter II.
In het begin zal de speler regel
matig sneuvelen en weer op
nieuw moeten beginnen. Maar
na enkele uurtjes trainen stij
gen de overlevingskansen aan
zienlijk. Tunguska is een spel
dat makkelijk speelt omdat de
speler door wisselende camer-
hoeken steeds een optimaal
zicht heeft op zijn mannetje. De
omgeving waar Jack Riley zich
doorheen beweegt is prachtig
getekend. Ook qua geluid valt
er weinig op hst spel aan te
merken. Qua puzzels valt er
echter niét zo heel veel te doen
in het spel en dat maakt Tun
guska bij uitstek geschikt voor
de speler die zich bij voorkeur
vechtend over het PC-scherm
beweegt. Het is absoluut nood
zakelijk om alle vijanden uit te
schakelen om dit spel tot een
1 einde te brengen.
Min. systeemeisen: Pentium
133, 32 Mb Ram,
Windows 95/98. Ad
viesprijs: 99 gulden,
maar te koop bij on
der meer Dixons
voor 40 gulden.
Beschikbaar ge
steld door
Project 2 In
teractive.
Dc HP Deskjet 6IOC biedt een goede print
kwaliteit voor slechts 249 gulden.
FOTO Hewlett-Packard
Drukken voor een schijntje, het
kan. Kleurenprinters gaan mo
menteel tegen afbraakprijzen
over de toonbank. Voor nog
geen tweehonderd gulden zijn
scherpe en veelkleurige afdruk
ken mogelijk.
Na de forse prijsval bij harde
schijven, cd-rom-spelers, scan
ners en andere randapparatuur
voor computers is het nu dan
de beurt aan de kleurenprinter.
Een goed apparaat, met vol
doende snelheid en scherpte,
kostte lange tijd vijfhonderd
gulden of meer. Maar fabrikan
ten als Lexmark, Canon en HP
doen hun oude modellen mo
menteel de deur uit tegen weg-
geefprijzen. De kleine Lexmark
Colorjet 1100 kost bij gewone
computerwinkels nog maar
179 gulden en de Canon
BJC-250 Bubblejet 199. Het
zijn apparaten die gekleur
de A4-tjes in ruim één mi- fj
nuut afdrukken.
Voor een gewone PC-ge-
bruiker is die wachttijd
niet onoverkomelijk
lang. En ook de nieuwste
series kleurenprinters
gaan fors in prijs achter
uit en niet in prestatie.
Zo kost de nieuwe Lex
mark Z11 Colorjet Prin
ter nog maar 229 gulden.
Het apparaat drukt fo
to's af in een scherpte
die voor het men
selijk oog meer
dan voldoende
is (in vaktaal:
1200x1200
puntjes).
jetprinters. De marge is zeer
laag geworden".
brikanten bieden kleinere inkt-
patronen aan, waardoor de
klant al na 600 pagina's aan
drukwerk de tankjes moet bij
vullen. Wie bijvoorbeeld met
een éénkoppige printer mart
met kleur wil afwisselen, is tot
140 gulden kwijt aan twee inkt-
patronen. Een prijs die maar
een paar tientjes lager ligt dan
het apparaat zélf.
Analisten verwachten echter
dat de prijs voor inktpatronen
niet eeuwig hoog kan blijven.
De prijs van een inktjetcartridge
zal binnen twee jaar dalen naar
een paar tientjes. Maar nu al
zijn er bedrijven die goede al
ternatieve inktpotten bieden
die veel goedkoper zijn dan
merkpotten, en de echte knut
selaar kan zelfs met een injec
tiespuit proberen de oude pot
ten na te vullen. Maar dat is
niet zonder risico, omdat je
speciale sneldrogende inkt
moet gebruiken.
Hoe kan het, zulke lage prijzen
voor goede printers? PC-gebrui-
kers kochten in 1997 met elkaar
ruim 425.000 inktjetprinters,
vorig jaar 550.000 en dit jaar
worden er naar schatting mini
maal 750.000 kleurenprinters
verkocht. Daarmee is een mas
samarkt ontstaan. De groei
kwam vooral doordat surfende
Internetters de beeldschermen
vol informatie graag op papier
willen nalezen.
„Vanwege die grote vraag kun
nen we de apparaten veel goed
koper produceren", zegt Bas
van Mook van printerfabrikant
Lexmark Nederland. Enigszins
mopperend voegt hij daar aan
toe: „We verdienen bijna niks
meer op de
inkt-
Felle concurrentie
Het eind van de prijsdaling lijkt
niet in zicht. Doordat de markt
steeds groter wordt, doen
steeds meer nieuwe aanbieders
mee. De felle concurrentie doet
de prijzen nog verder dalen,
denkt ook Van Mook. „De kwa
liteit van de kleurenprinter
wordt steeds beter, de snelheid
steeds hoger en de prijzen
steeds lager".
De printerfabrikant maakt de
winst op de inkt. De industrie
werkt volgens het beproefde
'Gilette-model': de prijs van een
scheermeshoudertje is te ver
waarlozen, maar de mesjes
zijn peperduur.
Steeds meer
fa-
Voor plantenliefhebbers
Voor de liefhebbers
van inheemse flora
verscheen onlangs
bij Nova Zembla de
ultieme cd-rom. Een :EH6HB|
populair-weten-
schappelijk werk B55S" H
onder redactie van I
de specialisten Ma-
rij nissen en Mol.
Het een combina-
tie van determina-
tie-mogelijkheden
(het vaststellen van v.. JNRRI
heid tot het maken -Afe.3
van een diashow
voor een presenta- JH| ML.
tie. Een zeer duide
lijke interface wijst
prima de weg.
Determinatie is in feite het meest interessant. Je ziet een bepaal
de plant en gaat via de specifieke kenmerken zoeken naar de juiste
naam en alle andere gegevens. Stap voor stap kom je bij hetgeen je
zoekt. En vinden doe je de bewuste plant altijd, want alles wat
groeit en bloeit in Nederland en Vlaanderen staat op het schijfje.
Een greep uit de inhoud: 4000 foto's van planten, 600 verklaarde
botanische termen, 1200 tekeningen, de uitspraak van de (moeilij
ke, want Latijnse) wetenschappelijke namen en de ruim 2000 na
tuurgebieden, waar de planten voorkomen.
Min.systeemeisen: Pentium 90,16 Mb Ram, Windows 95/98.