Kasteel voor kinderen Ail
WEER
Onrust in Iran
Autopedmarathon van
2000 minuten in Borger
Noodtransport toiletpapier
naar wanhopige kamelenrijders
Jeanne d'Arc tot nieuw idool voor jeugd gebombardeerd
Therapie
171
bf
Rechter: B'
moedigt aan tot
Houtkunst
WOENSDAG 14 JULI 1999
C 0
M E N T A A R
Een groep wanhopige kamelen
rijders in het binnenland van
Australië is gisteren na een
hulpoproep bevoorraad door
een parkopzichter met 24 rollen
toiletpapier. De toeristen waren
snel door hun voorraad heen
geraakt, nadat ze last hadden
gekregen van buikloop.
Op negen dagen afstand van
het dichtstbijzijnde dorp beslo
ten de kamelenrijders een op
roep te doen via hun reisorga
nisator om hen uit de brand te
helpen. Parkopzichter Don Ro
land van Queensland Parks and
Wildlife Service werd erop uit
gestuurd om vanuit Birdsville,
1.300 kilometer uit de oostkust
van de deelstaat Queenland,
190 kilometer verder landin
waarts te rijden naar waar de
groep zich bevond. Hij werd
met open armen ontvangen.
„Ze zijn verschrikkelijk blij,
maar nog wel wat rood aange
lopen van de inspanningen om
zo lang mogelijk met het reste
rende papier te doen", aldus
Roland.
In het Drentse dorp Borger
wordt vrijdag en zaterdag een
autopedmarathon van 2000 mi
nuten gehouden. Negen teams
van tien steprijders zijn mo
menteel volop in training om
deze uitputtingsslag vol te hou
den. Twee teams zijn gefor
meerd met asielzoekers uit de
buurt. De organisatie, stichting
Millennium 2000 Borger,
noemt de marathon dan ook
een „internationale race", met
deelnemers uit Nederland, Sy
rië, Afghanistan, Irak, Bosnië,
Kosovo en Guinee Bissau.
Volgens woordvoerder J. Tanja
van de organiserende stichting
is een autopedrace geen uni
cum in Nederland, maar een
race van 33 uur en 20 minuten
wel. Het is een estafette-race,
waarbij de autoped niet stil
mag staan.
Het startschot klinkt vrijdag
ochtend om zeven uur, de fi
nish is zaterdagmiddag om
twintig over vier. De stichting
hoopt dan 25.000 gulden aan
sponsorgeld te hebben binnen
gehaald voor het lokale millen
niumfeest dat van 6 tot en met
9 januari 2000 wordt gehouden.
Langs het parcours kan het pu
bliek zelf meedoen aan ludieke
attracties als kluiskraken,
„peerdje rieden" en bierpul
schuiven.
Minder warm en buien
Het weer viel gisteren tegen. In vochtig warme lucht ontstond bo
ven de Noordzee laaghangende bewolking. Met een matige, naar
noordwest krimpende wind drongen de wolken het kustgebied
binnen en schermden daar vrijwel de hele dag de zon af. De tem
peratuur bleef daardoor bij 19-20 graden steken. Op Valkenburg
bij Leiden werd het maximaal 19,1 graad. In het oostelijk deel van
onze regio brak na wat regen in de ochtend de zon wel enige tijd
door. Op Schiphol werd ruim 21 graden gemeten. In de late mid
dag breidde de laaghangende bewolking zich uit en koelde het een
graad of 4-5 af.
In de avond klaarde het van het westen uit weer wat op. Boven
het oosten van het land kwamen in kleffe luchtmassa's voor de
tweede keer binnen een etmaal zeer zware buien tot ontwikke
ling. In het buurtschap Oeken bij Brummen viel uit een inkt
zwarte lucht 90 mm in een uur tijd. Over het gehele etmaal be
droeg de neerslagsom zelfs 112 mm. In de late middag trokken
de wolkbreuken naar Duitsland weg.
Ondertussen heeft een depressie bij IJsland de touwtjes in
handen gekregen. Met een westelijke wind stroomt vandaag
en morgen minder warme lucht over Nederland. Een rand-
storing, in dienst van de depressie, veroorzaakt morgen bui
en. Sommige buien kunnen vergezeld gaan van onweer en
met middagtemperaturen rond 20 graden is het de minst
warme dag van deze week.
In de loop van vrijdag gaat de atmosfeer stabilise- «aH&s_
ren. Deze ontwikkeling heeft te maken met een
uitdijend hog'edrukgebied op weg van de Golf van
Biskaje naar West Europa. Tijdens het weekeinde
verplaatst het luchtdruianaximum zich naar de
Oostzeeregio. Bij ons wordt het dan droog en
zonnig en het kwik stijgt tot waarden boven de
25 graden. Wel kan er later in het weekeinde een
regen of onweersbui tot ontwikkeling komen.
Ook na het weekeinde blijft het warm weer.
jan visser
Iraanse studenten hebben gisteren opnieuw massaal gedemon
streerd voor persvrijheid en meer democratie in hun land. De de
monstraties, die nu al zes dagen aanhouden, kwamen op gang na
dat een speciaal gerechtshof de gematigde krant Salaam had ver
boden. Maar in feite zijn zij een gevolg van een machtstrijd tussen
de conservatieven en de hervormers in Iran. Die begon twee jaar
geleden toen de hervormer Khatami in 1997 onverwacht tot presi
dent werd gekozen.
President Khatami beloofde bij zijn aantreden democratische her
vormingen door te voeren. Dat is tot nu toe niet gelukt. Zijn macht
is gering. De conservatieve geestelijkheid maakt in Iran nog altijd
de dienst uit. Leger, politie, veiligheidsdiensten en de pers vallen
onder de leiding van de geestelijk leider ayatollah Khameini, de
opvolger van de grondlegger van de Islamitische Republiek,
Khomeini. Veel van Khatami's hervormingen worden door de con
servatieven vertraagd en tegengehouden.
De hervormingsgezinde studenten laten nu met de grootste de
monstraties sinds de Islamitische Revolutie hun tanden zien. Als
het niet goedschiks kan, dan maar kwaadschiks. De conservatie
ven dachten in eerste instantie met het inzetten van knokploegen
het studentenprotest geweldadig in de kiem te kunnen smoren.
Deze tactiek lijkt echter niet te werken. De studenten willen van
geen wijken weten. Ook de onverwachte excuses van Khameini
over het politieoptreden werden niet aanvaard.
De studenten moeten echter voorzichtig opereren. Oppassen dat
de zaak niet escaleert, zoals bijvoorbeeld de Chinese studenten
tien jaar geleden op het plein van de Hemelse Vrede overkwam.
De protesten zijn nog lang niet zo massaal als in 1979, het jaar van
de revolutie. Gezien de geringe bewegingsvrijheid van de president
en de grote macht van de conservatieven is niet ondenkbaar dat
het studentenprotest op een zeer bloedige confrontatie uitloopt,
waarna de geestelijkheid de touwtjes nog steviger in de handen
neemt.
Gisteren veroordeelde ook president Khatami het optreden de stu
denten, aan wie hij voor een belangrijk deel zijn presidentschap te
danken heeft. Hij kan vermoedelijk vanwege de krachtsverhoudin
gen niet anders. Dit alles voorspelt weinig goeds voor de hervor
mingen waar de studenten zo op hopen.
Stichting wil jeugd in de knel een rustplaats bieden
De sporen van een barbecue en disco voor Noord-Ierse kinderen, rooms-katholieke én protestantse, zijn
nog zichtbaar. Volgend jaar hoopt 'regelfee' Judith Koops ook jeugdige Albanezen en Serviërs uit Kosovo te
verwelkomen. Stukje bij beetje wordt zo een droom werkelijkheid, de droom van een kinderkasteel in het
Brabantse land.
Een oase voor kinderen die om
wat voor reden dan ook in de
knel zitten, een plek waar ze te
midden van alle problemen
even zichzelf kunnen zijn. Met
dat beeld voor ogen vestigden
Myrke Stalman en Chiel van der
Linden zich enkele jaren gele
den in een bijgebouw van kas
teel Nieuw Herlaer in Sint Mi
chielsgestel. Ze woonden daar
voor in Groningen. Stalman
was mondhygiëniste in het
Academisch Ziekenhuis, waar
ze werkte met kankerpatiëntjes.
Van der Linden was er psycho
loog bij een onderwijsinstituut.
Ze geven nu samen trainingen
aan managers en werken tege
lijk aan de verwezenlijking van
hun ideaal.
De plannen zijn na een wat
moeizame start in een stroom
versnelling geraakt. Het kasteel
wordt binnenkort overgedragen
aan een stichting en Judith
Koops is sinds 1 mei fulltime in
dienst als regelfee. „Je moet
goed kunnen regelen en een
beetje kunnen toveren", ver
klaart ze haar functie.
Wie Nieuw Herlaer van binnen
en van buiten bekijkt, weet
waarom. Een groot deel van het
kasteel is hard toe aan een
grondige restauratie. Vooral en
kele muren, de enorme zolder
en het dak. Beneden ziet het er
wat beter uit, maar ook daar is
veel werk te verzetten. De stich
ting wil eerst in etappes de be
gane grond onder handen ne
men. Dat wordt betaald uit
subsidies, donaties en de
'adoptie' van zalen door bedrij
ven. De klus moet binnen twee
jaar zijn geklaard. Zondag 5
september presenteert de
Stichting Kinderkasteel in aan
wezigheid van talrijke kinderen
haar plannen tijdens een open
dag.
Nu is slechts een klein deel van
het kasteel geschikt voor activi
teiten. Die hebben daar dan
ook maar mondjesmaat plaats.
Zo komt er eens in de veertien
dagen op zaterdag een groep
van het Lava-team, een vrijwil
ligersorganisatie die zich inzet
voor jongeren met problemen.
Van spastische en dyslectische
tot hyperactieve en autistische
kinderen.
„Het is nog te stil, je hoort te
weinig kinderstemmen'erkent
Koops. Wel zijn er regelmatig
Judith Koops en Myrke Stalman voor het kasteel Nieuw Herlaer dat wordt omgetoverd tot een plek waar jongeren in de knel weer tot zichzelf
kunnen komen. foto gpd roland de bruin
buitenprogramma's op het elf
hectare grote landgoed bij het
kasteel. „Maar overnachten is
nog niet mogelijk", zegt de re
gelfee. De stichting wil daar zo
snel mogelijk verandering in
brengen. Voor een grondige re
novatie van de benedenverdie
ping wordt samengewerkt met
het Europees Centrum voor
Restauratietechniek in het Bel
gische Leuven. „Die kijken naar
de ziel van een gebouw en dat
spreekt ons aan."
Judith Koops, Myrke Stalman
en Chiel van der Linden zien
het opgeknapte kasteel in ge
dachten al voor zich. „Het
wordt prachtig", voorspellen
ze. „Mooi ingerichte zalen met
lange vaandels aan de muur en
mysterieuze gangen met schat
kisten, bewaakt door ridders in
harnas. Kinderen kunnen straks
hun fantasie de vrije loop laten.
Als ze spoken willen zien, dan
zien ze die. Dit wordt hun kas
teel; hier kunnen ze naar harte
lust ravotten en spelen. Een ge
bouw waar ze met vieze voeten
naar binnen mogen."
Koops, die jarenlang beleids
medewerker was van een wo
ningbouwvereniging in Amster
dam, benadrukt dat Nieuw
Herlaer geen vermaakcentrum
wordt, zoals bijvoorbeeld De
Efteling. „Eigenlijk zijn we een
facilitaire instelling: wij bieden
de mogelijkheden en we zien
wel wat de kinderen doen. Bui
ten vinden zij speeltoestellen,
bomen om in te klimmen,
grond om in te spitten en speel
materiaal als plastic buizen,
touwen en stofzuigerslangen.
Het kasteel moet warmte, ge
zelligheid en veiligheid uitstra
len. Een plek waar kinderen
even hun problemen vergeten
en zichzelf kunnen zijn."
De nieuwe functie past naad
loos in de historie van Nieuw
Herlaer. Koops: „Eerder zaten
hier een instituut voor doof
stomme kinderen en daarna
onder anderen de 'Dochters
van de Goddelijke Heiland uit
Wenen'. De zusters openden de
poorten voor iedereen die hulp
vroeg. In 1921 gaven ze bijvoor
beeld een half jaar onderdak
aan vijftig Hongaarse kinderen.
Daarna kwam er een observa
tiekliniek voor kinderpsychia
trie. Met een kasteel voor kin
deren in de knel zetten wij die
traditie als toevluchtsoord
voort."
wim vonk
Robin Hood lijkt door de 'ont
hulling' over zijn vermeende
homoseksualiteit een beetje op
zijn retour. Maar daar staat te
genover dat de Maagd van Or-
léans zich meer dan 550 jaar na
haar dood op de brandstapel
internationaal ontpopt als
nieuw idool voor de jeugd. Dat
schreef de Britse zondagskrant
The Sunday Times.
Hoe onwaarschijnlijk het ook
moge klinken, de heilige natio
nale heldin van Frankrijk is vol
gens het blad een soort pop
icoon aan het worden voor een
nieuwe generatie tv- en filmkij
kers van Calais tot Chicago.
Onwaarschijnlijk, want de ge
schiedenis van het Noord-Fran
se tienermeisje uit de 15e eeuw
dat zich in harnas stak om de
strijd met de Engelsen aan te
binden, voldoet nauwelijks aan
het beeld da.t de hedendaagse
tiener van een heldin heeft: zij
was diepgelovig, stierf vrijwel
zeker als maagd en trok gedu
rende het grootste deel van
haar korte leven in middel
eeuwse wapenrusting rond.
In een pas verschenen boek
over Jeanne noemt schrijfster
Mary Beth Talion haar een
„waar icoon voor onze tijd: jon
geren willen echt een held die
hen verbindt, iemand die even
sterk is als Rambo, maar dan
een Rambo die bidt".
In de VS trok CBS vorige maand
tientallen miljoenen, voorna
melijk jonge, kijkers met een
miniserie van vier uur over
Jeanne d'Arc. Het was een ech
te hit. Jeanne werd gespeeld
door de zestienjarige actrice
Leelee Sobieski. De themasong
werd gezongen door Charlotte
Church, een dertienjarige so
praan uit Wales. Peter O'Toole
had de rol van een kwaadaardi
ge bisschop. Een criticus van de
productie zei niet te begrijpen
waarom de belangstelling na de
hit zo blijft aanhouden. „Het
gaat immers over een kruisdra-
gende tienermaagd met een
voorliefde voor babbelen met
dode heiligen".
In Frankrijk zelf gaat na het
succes van de CBS-serie in ok
tober een nieuwe Hollywood-
film van Luc Besson over het le
ven van Jeanne in première.
Haar rol wordt gespeeld door
Milla Jovovitsj. Verder spelen
John Malkovitsj, Faye Dunaway
en Dustin Hoffman mee. Het
verschijnen van deze rolprent
in Frankrijk kan daar nog voor
een hevige politieke rel zorgen.
Want daar heeft de extreem
rechtse Nationaal-Frontleider
Le Pen zich laatstelijk de uit
straling van Jeanne toegeëigend
voor zijn beweging. Die maakte
haar verhaal tot „heilig sym
bool van Gallisch verzet tegen
vreemde indringers" - in Le
Pens geval immigranten uit
Afrika.
Er zijn inmiddels talloze websi
tes geopend over Jeanne. Een
Amerikaanse rockband noemt
zich naar haar. Vorige maand
riep het Duitse blad Journal für
die Frau haar uit Vrouw van het
Millennium.
Een bedrijf dat het niet meer ziet zitten
gaat een dag naar de hei. Beter gezegd,
de leiding van dat bedrijf gaat een dag
naar de hei. Onder supervisie van een
therapeut voor verstoorde verhoudin
gen hakt men dan gespannen op elkaar
in. De therapeut heeft een 'flip-over' tot
zijn beschikking. Dat is een blocnote
van onrustbarende omvang op een
ezel. Daarop is de therapeut - a
raison van 5.000 gulden per dag
- in de weer met viltstiften en
plakkertjes in alle kleuren van de
regenboog. De messen zijn ge
slepen. Alle frustratie van een
tent in de versukkeling moet er
uit. Het rinkelt van de kopjes
koffie en de kassa van de thera
peut, ook wel consultant of or
ganisatieadviseur genoemd,
rinkelt lustig mee.
Ik heb in mijn arbeidzaam be
staan veel van die sessies mee
gemaakt. Vooral de laatste tien
jaar zijn ze als paddestoelen uit
dè hei geschoten. Je zag de con
sultants in steeds grotere auto's
arriveren. Eerst was het nog een
kek BMW-tje. Maar naarmate we
het in het bedrijf steeds minder za
gen zitten en navenant meer gin-
HAN MULDER
gen reorganiseren, steeg de auto van de
consultant in omvang, aanzien en paar
denkracht. Momenteel komt hij met de
Jaguar bij zijn chronisch ongemotiveer
de clientèle.
Gisteren hebben ze op het Catshuis ook
zo'n sessie ondergaan. De Raad van Be
stuur van Nederland is al sedert zijn
aantreden in de versukkeling. Geen vi
sie. Slaande deuren, rooie koppen, te
weinig op de zetel, te veel op de schop
stoel. „Wat u nodigt heeft is een mis
sie", zo klinkt het vanuit de Broeder
schap van Nederlandse zakkenvullers,
waarin al die snelle flip-overs zijn geor
ganiseerd. Tot de kleinste krabbelaars
toe beschikken tegenwoordig over een
'missie'. Niemand kan meer zonder. In
een missie moet staan waarom we op
aarde zijn, behalve om toch al in de he
mel te komen. Zonder missie vaart nie
mand meer wel.
Vroeger was dat niet zo. Konden we ge
makkelijk zonder. Dacht je dat ze toen
bij Verkade een missie hadden? Natuur
lijk niet. Ze wilden gewoon zoveel mo
gelijk beschuit verkopen en in elk rol zat
een plaatje van een muis, pad, vogel of
ander dier en die plaatjes kon je verza
melen. Colijn en zijn mannenbroeders
in het kabinet gaven zo min mogelijk
harde guldens uit. Daar had hij geen
missie Dij nodig.
Trouwens, onze kat vangt nog steeds
zoveel mogelijk aan muis, pad, vogel of
ander dier, tegen zomin mogelijk in
spanning. Tommie heeft zich nog nooit
om een missie druk gemaakt. De tragiek
is dat de moderne mens zijn twijfels en
onzekerheid niet meer in een doosje
doet om daar heel zuinig te bewaren.
Annie M.G.Schmidt schreef er een liedje
over. Wonderen zijn de wereld uit.
De kerk staat leeg, maar God schiep ver
volgens de management-goeroe com
pleet met viltstift en wanstaltig taalge
bruik. En zo'n goeroe zei er: 'Nederland
zou weer iets moeten neerzetten wat
respect afdwingt' Volhouden dus. Het
WK-voetbal is mislukt. Bolkestein be
zorgde ons in Brussel ook al niet echt de
hoofdprijs en de Betuwelijn zal straks
ook wel niet het achtste wereldwonder
worden. Waarover spraken zij, dat stel
daar op het gras, boven op het gras?
Over werk, werk en nog eens werk. Over
zorg, zin, zelf doen. Over paars, pats,
boem. De missies vlogen over het ga
zon. Men kwam gisteren op het Cats
huis viltstiften tekort
MILLENNIU
nog
dagen
nde
Nog 171 dagen enh
nieuwe millennium
aan. Reden voor de? illen
om in een
ikpn nn M
terug te kijken op bt
rijke gebeurtenissen
plaatsgrepen op cot
ponderende data in
gelopen 1000 jaar.
week: 12 juli 1785:
vaart vanuit tuin patoud
Noordeinde: 13 juli
groot liefdadigheids
eert Ethiopië: 14 juli
bestorming van del
15 juli 1099: Godfrie m'o<
Bouillon neemt Jeru
in; 16 juli 1948: eers
vliegtuigkaping: 17 j
1596; Willem Baren'
Jacob van Heemske
men aan op NovaZi
14 JULI 1789
De schrijver en historie van
d'Onnesson gaat hetvi Van
maar liij is dan ook eer
man. 'De Franse revoln
oordeelt hij, 'is de bek
gebeurtenis in de were! jelijl
de geboorte van Christ saai
is er over die historisch ema
wenteling veel gezegd t igert
schreven, zoals ook det
ming van de Bastille op
1789 historici eeuwenli
het werk heeft gezet. M jej
zijn ze het nooit gewon
Want is de Franse Revo
een monumentale drei iuizi
de tijd of is 1789 louter
symptoom van een biji
matige verandering die
voor de Revolutie bego:
diep in de 20ste eeuw;
werken? De historicus!
Lefebvre lanceert nog'
van de prikkelendste si
als hij beschrijft hoezee JU
een rol speelt. Hij schei
beeld van een volk dati
Bastille oprukt om aan
verneur van de gevang
Bernard Jordan, Markie
Launay, te vragen wape
munitie beschikbaar te
Als drie afgevaardigdei
burgerij wat lang metc
kies tafelen - ja, hoe ga: 'gj^
Frankrijk - wordt het w
rustig en voor hij het bi
wordt De Launay meti r(
gersmes onthoofd en d
bestormd.
henk ruijl
poe
oen
ÜU1
de f
ini<
De opwekking van een kleine
bierfabrikant 'de blonde' te
proberen en 'de andere' te ne
geren kan in Venezuela niet. In
de reclame zie je een schaars
geklede blonde vrouw die zegt:
„Ik ben de andere. Als je me
probeert, blijf je bij me."
Maar deze poging van Cervece-
ria Regiqnal zich af te zetten te
gen bierreus Polaris is seksis
tisch en wekt op tot overspel.
Dat heeft het Venezolaanse
hooggerechtshof in Caracas be
paald, zo meldde het blad El
Universal dinsdag.
Volgens het hof is in
meboodschappen van
op tv en billboards
gen 'voortdurend
aanwezig dat overspel
tiefs of op zijn minst
„Zij schaden de
raai gegeven de talrij ionei
ciete psychologische
digingen vrouwen
naliserenen en tot
maken." deck
Voor Gary Patterson lijkt het een koud kunstje,
vormt hij in niet meer dan 45 minuten een stuk
van een adelaar. Patterson was een van de tien
festival voor houtbewerkers in de Amerikaanse plaats
foto
