'Ceteco-lening was naïef
Organon: geen reden tot paniek over anticonceptiepil
'CDA neemt gok met privé-mededeling voorzitter'
Binnenland
Irritatie bij CDA over
euthanasievoorstellen
Heteluchtspektakel boven de Rijn
Nieuwe generatie pil zou vooral bij jonge vrouwen kans op trombose vergroten
De nieuwste generatie anticonceptiepil vergroot
de kans op trombose. Vooral vrouwen onder de
25 die de pil voor het eerst gaan slikken en daar
bij kiezen voor de derde generatie anticoncep
tiepil lopen een sterk verhoogd risico op trom
bose. Ze zouden een acht keer hoger risico lo
pen op een bloedpropje in een ader. Dat blijkt
uit een groot onderzoek van de vakgroep farma-
co-epidemiologie in Utrecht. De resultaten zijn
zaterdag gepubliceerd in het het wetenschappe
lijk tijdschrift The Lancet.
Volgens het farmaceutische bedrijf Organon is
het onderzoek van de Universiteit van Utrecht
gebaseerd op onvolledige gegevens. Van de on
derzochte vrouwen zijn niet genoeg gegevens
bekend om te concluderen dat de derde genera-
tiepil de oorzaak is van hun trombose, aldus Or-
ganon-woordvoerster H. van Leeuwe. Organon
is de grootste producent van anticonceptiepillen
in Nederland. Het bedrijf ziet geen reden tot pa
niek onder de pilgebruiksters. In Nederland slikt
ongeveer eenderde van de 1.7 miljoen pilge
bruiksters de 'derde generatiepil' van merken als
Marvelon, Meliane, Minulet, Harmonet, Merci-
lon en Femodeen.
De woordvoerster is niet onder de indruk van
de resultaten van het onderzoek. „De weten
schappers baseren hun onderzoek op zoge
naamde persoonsjaren uit de Pharmo-bestan
den. Deze bevatten maar beperkte gegevens
over patiënten. Ze melden bijvoorbeeld niet of
een vrouw bedlegerig was of dat er in de familie
al aanleg was voor trombose. Dit kunnen name
lijk ook de oorzaken zijn van de trombose, in
plaats van de anticonceptiepil."
Van Leeuwe meldt daarnaast dat de onder
zoeksresultaten van de Utrechtse wetenschap
pers niet nieuw zijn. „In 1995 werd er ook al iets
dergelijks geroepen en brak er paniek uit. Ande
re onderzoeken toonden toen echter aan dat een
derde generatiepil helemaal niet gevaarlijker is
dan andere pillen. Waarom de artsen nu onno
dige paniek zaaien, weet ik niet."
De woordvoerster erkent wel dat het gebruik
van de anticonceptiepil in het algemeen niet
zonder risico's is. „Rokers en vrouwen met
overgewicht moeten goed beseffen dat ze meer
kans hebben op bijwerkingen. Zij moeten zich
afvragen of het wel slim is om de pil te blijven
slikken." Van Leeuwe pleit daarom voor betere
voorlichting over de werking en de gevaren van
de pil. Dit moet gebeuren door fabrikanten,
maar zeker ook door artsen en apotheken.
„Misschien moeten we weer terug naar de
jaarlijkse pilcontrole door de dokter. Dat is
voor de gebruiksters niet altijd prettig, maar
het maakt ze wel meer bewust van hun pilge
bruik."
Zuid-Holland dreigt voor 47,5 miljoen het schip in te gaan
De provincie Zuid-Holland heeft in de afgelopen tien
jaar in totaal bijna een half miljard gulden geleen aan
Hagemeyer-dochter Ceteco. Dat ging altijd goed, totdat
door de crisis in Latijns-Amerika het handelshuis in
steeds grotere problemen kwam. Nu dreigt de provincie
voor 47,5 miljoen het schip in te gaan. „Het provinciebe
stuur handelde naïef", vindt WD'er Hieltjes. Maar het
provinciebestuur wil niets weten van onverantwoorde ri
sico's. „De leningen aan Ceteco pasten binnen de af
spraak die in het vorige college was gemaakt om kasgeld
risicovrij te beleggen", zegt woordvoerder Oliver.
volgens de afspraken risicovrij
worden belegd. Als dat goed
gaat, levert het miljoenen gul
dens per jaar aan extra inkom
sten op.
WD'er Hieltjes zet grote
vraagtekens bij het risicovrije
karakter van de leningen aan
Ceteco. Vorig jaar juli, een paar
dagen nadat de provincie ak
koord was gegaan met een le
ning van 35 miljoen, werd dui
delijk dat het niet goed ging
met het bedrijf. Die signalen
werden alleen maar sterker,
maar desondanks stemde de
De provincie heeft de afgelopen
jaren een innige relatie opge
bouwd met het Utrechtse han
delshuis. Sinds 1987 verstrekte
Zuid-Holland voor in totaal on
geveer 500 miljoen gulden aan
kortlopende leningen. De pro
vincie kan die leningen ver
strekken omdat ze geregeld
grote bedragen eerder binnen
krijgt dan ze worden uitgege
ven. Jaarlijks heeft de provincie
tussen de 100 en 200 miljoen
gulden tijdelijk over, die dan
provincie nog afgelopen mei in
met het uitstellen van de terug
betaling van een oudere lening
van 12,5 miljoen. Hieltjes: „Op
dat moment was er niemand
meer die durfde te beweren dat
dit risicovrij beleggen was." Vo
rige week vroeg het handelshuis
uitstel van betaling aan en is
het op slag uiterst onzeker ge
worden of de provincie de mo
menteel uitstaande 47,5 mil
joen gulden ooit nog wel zal te
rugzien.
Op de vraag hoe het komt dat
de provincie zulke nauwe ban
den onderhield met een han
delsbedrijf, reageert de provin
ciewoordvoerder afwijzend. „Er
zijn enkele tientallen organisa
ties waaraan geregeld geld
wordt geleend." Maar Hieltjes
wijst erop dat Ceteco wel een
erg grote klant van de provincie
was. „Er zijn absurd hoge be
dragen aan één bedrijf geleend,
terwijl iedere belegger weet dat
je je risico moet spreiden. Er is
kennelijk in 1987 een relatie
ontstaan, waarna steeds grotere
bedragen zijn uitgeleend aan
het bedrijf, terwijl de alertheid
bij de provincie in ieder geval
niet toenam. Mogelijk had men
het idee dat het al tien jaar goed
ging en dat het wel zo zou blij
ven."
Een onafhankelijke accoun
tant gaat op verzoek van pro
vinciale staten de komende
maanden de Ceteco-leningen
op een rijtje zetten. Cruciaal
daarbij is of de provincie de
problemen bij het handelshuis
had kunnen zien aankomen,
maar heeft nagelaten daarnaar
te handelen. In september
moet de accountant daarmee
klaar zijn. WD'er Hieltjes heeft
zijn mening al bijna klaar. Over
wat er dan moet gebeuren geeft
de WD, die na de provinciale
verkiezingen eerder dit jaar uit
het college van gedeputeerde
staten werd gewipt, alvast een
schot voor de boeg. „Natuurlijk
is de gedeputeerde van financi
en (de PvdA'er De Jong - red.)
politiek verantwoordelijk."
De Nederlandse Vereniging
voor Vrijwillige Euthanasie
(NWE) is tevreden over de ver
ruiming van de euthanasierege
ling die minister Borst van
volksgezondheid heeft voorge
steld. De vereniging is vooral
blij dat bij het volle bewustzijn
opgestelde schriftelijke wilsver
klaringen nu rechtsgeldig zijn,
ook als iemand dement wordt
of in coma raakt. Dat ook zes
tien- en zeventienjarigen zelf
om euthanasie kunnen verzoe
ken, kan eveneens rekenen op
instemming van de NWE. Het
CDA is boos over de timing van
Borst. Met haar voorstellen had
ze moeten wachten tot na het
zomerreces, vinden de chris
tendemocraten.
De NWE benadrukt het be
lang van de erkenning van de
zogeheten euthanasieverklarin
gen. waarin mensen tevoren
kunnen aangeven wanneer ze
euthanasie willen. De enige uit
zondering treedt volgens de
nieuwe regeling op als de arts
gegronde redenen heeft om aan
te nemen dat de verklaring niet
vrijwillig en weloverwogen is af
gelegd. Volgens woordvoerder
Comelissen is het jammer dat
in het wetsvoorstel nog altijd
sprake is van de eis van 'uit
zichtloos en ondraaglijk lijden'.
De NWE zou liever zien dat dat
wordt vervangen door de om
schrijving 'als de levenssituatie
door de patiënt als ondraaglijk
wordt ervaren'.
Het CDA is behoorlijk geïrri
teerd over de 'sliert ethische
voorstellen die eind vorige
week nogal onverhoeds uit de
ministerraad kwam.' Een dag
voor het euthanasievoorstel
kwam Borst met het plan om
late abortussen in uitzonde
ringsgevallen mogelijk te ma
ken, nog een dag eerder besloot
ze de abortuspil toe te laten.
„Deze onderwerpen zijn te be
langrijk om nu even kort door
de bocht af te handelen. Het
was beter geweest als het kabi
net deze plannen nog voor het
Kamerreces had gepresen
teerd", aldus de fractie.
VVD hamert
weer op scherpere
keuring WAO
den haag anp
De WD wil met PvdA en D66
opnieuw gaan praten over in
grepen in de WAO. Volgens Ka
merlid Wilders zijn er over vijf
jaar een miljoen (gedeeltelijk)
arbeidsongeschikten als er niets
gebeurt en dat is volgens hem
'volstrekt onacceptabel.'
Net als een paar maanden ge
leden pleit Wilders voor vaker
herkeuren en een strenger regi
me voor mensen met psychi
sche klachten. Met name dit
laatste voorstel is destijds door
de andere fracties afgeschoten.
„Als ze daar niets in zien dan
moeten wc over andere maatre
gelen sprekenaldus Wilders.
Hij daagt PvdA en D66 uit met
alternatieven te komen.
Het Landelijk Instituut Socia
le Verzekeringen (LISV) schat
het totaal aantal WAO-uitkerin-
gen eind dit jaar op ruim
924.000, 20.000 meer dan eind
vorig jaar. „De plannen van het
kabinet om de arbeidsonge
schiktheid terug te dringen zet
ten geen zoden aan de dijk. Met
mijn voorstellen is in 2004 een
kwart miljoen winst te boeken",
weet Wilders.
Zorgwekkend vindt hij dat
het aantal WAO'ers sneller
groeit dan de beroepsbevol
king. „Als we nu ingrijpen voor
komen we een nieuwe discussie
over duur en hoogte van de
WAO-uitkeringen."
Ijzers uit het vet
dronten anp
De grootste schaatsliefhebbers
kunnen hun ingevette ijzers al
weer van zolder halen. Met in
gang van afgelopen zaterdag
heeft kunstijsbaan Kwintus
Nova in Dronten haar ijsvloer
beschikbaar gesteld voor lief
hebbers van de schaatssport.
Het experiment met de zoiner-
openstelling loopt tot eind juli.
Terwijl de temperatuur za
terdag opliep tot boven de 25
graden, spoedden enkele tien
tallen mensen zich naar de
kunstijsbaan. De temperatuur
in de hal bedraagt slechts 6
graden. Volgens een woordvoe
der is in Nederland nog nooit
eerder een ijsbaan in de zomer
opengesteld. Recreanten kun
nen 's avonds en in het week
einde terecht. Op werkdagen is
de baan gereserveerd voor li
centiehouders.
De allround-kernploeg met
onder andere Ids Postma traint
de komende drie weken in
Dronten. Ook de Sanexploeg
met Rintje Ritsma, Martin Her
sman en Marianne Timmer en
de Unit 4-formatie (Brigt Ryk-
kje) maken gebruik van de ijs
baan. Diverse buitenlandse
kernploegen hebben zich even
eens aangemeld.
Als het experiment een suc
ces wordt wil de Dronter
kunstijsbaan in de toekomst
negen of tien maanden per jaar
open blijven.
Marnix van Rij, de net aangetreden par
tijvoorzitter van het CDA, maakte vrijdag
bekend dat hij gaat scheiden. Zijn vrouw
is een lesbische relatie aangegaan. Zo
wel zij als Van Rij willen hun vier kinde
ren en zichzelf met deze publieke ver
klaring beschermen tegen mogelijke
roddels, maar zijn actie heeft ook voor
verbazing en enige verwarring gezorgd
bij de media: ze werden opgeroepen een
pijnlijke mededeling over het persoon
lijk leven van een mens in de politiek
naar buiten te brengen.
Media hanteren in Nederland de onge
schreven fatsoensnorm dat alleen over
het privé-leven van politici wordt ge
schreven als dat relevant is voor hun po
litiek functioneren. Verschillende kran
ten besloten het nieuws over Van Rij te
brengen, waaronder deze krant, andere
niet. De vraag is nu of de politiek een fa
se is ingegaan met een nieuwe open
heid, die meer berichtgeving over privé-
zaken uitlokt.
Ank Bijleveld, vice-voorzitter van de
CDA-Kamerfractie: „Er is Icing en uitvoe
rig nagedacht over het besluit van Van Rij
om een verklaring uit te geven. Het is na
tuurlijk allereerst een persoonlijke afwe
ging. Van Rij weet dat het toch bekend
raakt en dan onderwerp van gesprek
wordt. Ik kan me voorstellen dat hij en
zijn vrouw hopen dat op deze wijze de
publiciteit na één melding in de media
helemaal over is. In het algemeen vind ik
het niet noodzakelijk dat volksvertegen
woordigers in alle gevallen melding doen
over hun privé-leven. Ik vind het wel
goed dat dit gebeurt als politici iets heb
ben gedaan wat niet mag. Maar daarvan
is bij Van Rij natuurlijk geen sprake."
- Van Rij heeft zich meteen bij zijn aan
treden geprofileerd als man van de open
heid. Past dit ook in de nieuwe partijcul
tuur van het CDA?
„Op zich past het in onze tegenwoordige
opstelling, die meer gericht is op open
heid en discussie dan vroeger. Maar hier
geldt: de heer Van Rij heeft de medede
ling nu gedaan en daarmee is de kous
wat ons betreft ook af."
- Maar met de zelfgekozen verklaring
van Van Rij is toch een heel nieuw ter
rein betreden?
„Ja. Het is absoluut iets nieuws. Ik denk
ook dat het persoonlijke in de politiek
meer een rol krijgt. Dat zag je op een
heel andere manier bij de benoeming
van de nieuwe ombudsman. De Tweede
Kamer heeft daar openlijk haar afweging
gemaakt over de kandidatuur van oud
minister Sorgdrager. Ook dat is een
nieuw verschijnsel."
- Hoeveel overleg is er in de CDA-top ge
weest over de verklaring van Van Rij,
voordat deze naar buiten werd gebracht?
„Daar zijn enige stevige gesprekken over
gevoerd, met de CDA-fractietop en met
het dagelijks bestuur van de partij. Het is
vervolgens een bewuste keuze geweest
om Van Rij de vrijheid te geven zijn me
dedeling te doen."
- U loopt op eieren 'in deze zaak.
„Ja, en u ook. Ik respecteer de afweging
van Van Rij. Maar er is een hartig
woordje over gewisseld. Het gaat om het
belang van de persoon en de kinderen."
- Vond de partijtop het een gok om deze
publieke verklaring uit te laten gaan?
„Je weet nooit zeker hoe zo iets uitpakt.
Maar we hebben er vertrouwen in dat
dit netjes wordt behandeld. Maar het is
risicovol. Voor Van Rij en voor het CDA,
in zijn totaliteit, ja."
- Het CDA staat voor een actief gezinsbe
leid, hecht sterk aan harmonieuze ver
houdingen binnen het gezin en hamert
op de verantwoordelijkheden van ouders
jegens hun kinderen. In hoeverre wordt
dit beeld nu doorkruist?
„Daar wil ik eigenlijk helemaal niets
over zeggen. Dat is hier ook niet aan de
orde."
- Heeft u hierop al reacties gekregen van
uit het CDA?
„Nou, eigenlijk niet veel. Voor zover er is
gereageerd, was dat in positieve zin.
Men doet er niet negatief over.
rhenen Vanaf de uiterwaarden van de Rijn bij Rhenen kozen gisteren 24 heteluchtballonnen het luchtruim. Vanaf de andere oever, aan de Betuwse kant van de rivier, had je daar
mooi het zicht op. Veel toeschouwers hadden een tuinstoel meegenomen om het spektakel op hun gemak te bekijken. De ballonvaarten waren een onderdeel van de Rijnfeesten in
Rhenen. foto wfa jan bouwhuis
ntainertrein uit de rails
:rdam Bij een ontsporing van een containertrein z
ld is grote schade ontstaan aan de goederenspoorweg, die
otterdamse haven verbindt met rangeerterrein Kijfhoek,
kse je32 wagons tellende goederentrein, de wekelijkse vracht-
be del naar Praag, vielen er negen om. De NS hebben vandaag
de hele dag werk om de rails te repareren. Langs een om
minnen de treinen inmiddels wel weer van en naar de Rot-
amse haven. Per etmaal gaan er ongeveer honderd goede-
1 ln einen over de havenspoorlijn. foto anp robert vos
r.D
A ipositie wil opheldering over fotorol
iaaG' De oppositiepartijen CDA en GroenLinks willen op-
ering van minister De Grave (defensie) over het verdwijnen
'idsi pen fotorolletje met opnamen die een Dutchbatter in 1994
juli
lel
erU |.K
erst izen voor het stilhouden van een incident in plaats van
gemaakt in de moslimenclave Srebrenica. Het CDA-Ka-
je i id Van der Knaap wil van De Grave weten waarom hij het
k lent en het verzoek aan het openbaar ministerie om een
:oek in te stellen, niet aan de Tweede Kamer heeft ge-
Kamerlid Vos van GroenLinks is teleurgesteld dat „weer is
Ikaait te spelen".
ia, leidingen universiteiten samen
a Zi jjï« De universiteiten zijn gedwongen noodlijdende oplei-
en gezamenlijk aan te paldcen. Vorig jaar waren er nog 272
dingen, nu worden dat er volgens het deze maand gepubli-
|e centraal register 131. Volgens R. Meijerink, voorzitter van
Alle leniging van universiteiten, leidt een vermindering van het
>p al d opleidingen niet tot verschraling van het aanbod. Zo wil
12 niversiteit Utrecht met de Landbouwuniversiteit in Wage-
lalei en samenwerken om het onderwijs op verwante opleidin-
t. M ip elkaar af te stemmen. Leiden en Delft beginnen met een
el al ,ve opleiding life sciences.
itser verdrinkt bij surfen
tijd,
iqnd In het grindgat De Weerd bij Roermond is gister-
i voi lag tevergeefs gezocht naar een 30-jarige Duitser, die daar
:ond onken zou zijn. De man was aan het surfen met zijn 4-jari-
han ontje, dat later door watersporters alleen op de plank werd
r, in etroffen. De politie heeft gezocht met een hond, die lijken
Tot: iter kan lokaliseren. Het zoeken is vandaag voortgezet. De
in c tiis een van de grootste trekpleisters binnen het Midden-
•ron urgse watersportgebied en is ruim tien meter diep.
lath
ietineerden gepakt bij ontsnapping
ïdbo yssE_i Twee 16-jarige gedetineerden die gisteravond pro-
Ie on len te ontsnappen uit de jeugdinrichting De Hartelborgt in
;nisse, zijn daarin niet geslaagd. De ene jongeman zit vast
ichti verkrachting, de ander voor diefstal met geweld. Rond acht
i bes lommen de twee tijdens het luchten over het hek. Onmid-
loivw ging het alarm af, waarna ze op het dak van het admini-
et Bk tkantoor klommen. In eerste instantie probeerde het cri-
im van de inrichting de jongens van het dak 'af te praten',
coni vanwege hun achtergrond werd later toch een bijstands-
naa eid van het ministerie van justitie ingeschakeld,
het
midatieklacht tegen burgemeester
me* Gemeentevoorlichter De Regt heeft de Middel
eburgemeester Spahr van der Hoek bij de gemeentelijke
rlate tencommissie formeel aangeklaagd wegens seksuele inti-
rt aa tie. De Regt volgt daarmee het advies van een door de Ab-
io ingehuurd adviesbureau. De Regt stoort zich aan op-
nad ingen die de burgemeester in zijn bijzijn zou hebben ge-
eni tover vrouwelijke collega's?Die voelen zich overigens niet
n du! teel geïntimideerd. De voorlichter stelde het gedrag van de
d me tvader al eerder aan de kaak. Minister Peper van binnen
zaken concludeerde in november vorig jaar dat Spahr
er Hoek geen seksuele intimidatie kon worden verweten,
t De Regt geen klacht had ingediend en omdat de vrou-
egen wie de opmerkingen waren gericht de intimidatie
Is zodanig zouden hebben ervaren.
ite brand bij DAF Trucks
Bij DAF Trucks in Eindhoven heeft zaterdag korte
>ld Dlfcn £r°te brand gewoed. Er vielen geen gewonden, over de
van de schade is nog niets bekend. Het vuur ontstond
;n Va: n dak door oververhitting van een afzuiginstallatie. Daar-
Di s vervolgens de dakbekleding gaan branden. In het ge-
bevonden zich op dat moment ruim dertig mensen, die
ft gei:r problemen naar buiten konden komen. De brand heeft
uweli >evolgen voor de productie bij DAF Trucks.
rORU
oige edbootdrama eist leven
sburf
iwütwerd Een 27-jarige vrouw uit het Groningse Ooster-
:rdis zaterdagmiddag om het leven gekomen, toen de
boot waarin zij zat over de kop sloeg. Het slachtoffer was
Indi aanden zwanger. Twee andere inzittenden, haar 32-jarige
Ten de 43-jarige schipper zijn met ernstige verwondingen
ziekenhuis in Groningen opgenomen. Zij zijn buiten le-
evaar. De vierde inzittende, een 42-jarige vrouw, raakte
■wond. Zij wist na de crash hulp te halen.
f tie pakt 27 drugstoeristen
dam. De Rotterdamse politie heeft zaterdag27 drugstoe-
aangehouden bij een controle-actie in de internationale
de\ n °P het traject tussen Rotterdam en Antwerpen. De poli
ce :rde de actie uit in samenwerking met de Spoorwegpolitie,
e twe ninklijke Marechaussee en de Rijkswacht Antwerpen. Bij
jetroi estanten werden in totaal zo'n 500 gram marihuana en
moe :'rca 30 gram paddo's en enige grammen harddrugs in be-
velijk :n°men. Onder de 27 verdachten bevonden zich vijf Ne-
viere '^ers- Voor het overige bestond de groep uit elf Belgen,
ansen, drie Britten, een Ier en een Marokkaan. De Rijks-
Antwerpen handelt de zaken tegen de verdachten af.
:n caféluik kost man leven
Bami In een café aan de Nieuwe Binnenweg in Rotter-
zaterdag een 82-jarige man om het leven gekomen nadat
opc|°r ecn openstaand luik in het etablissement was gevallen.
5rzef achtoffer maakte een smak van twee meter en belandde
narkt v'°er van de bierkelder. Hij overleed ter plaatse aan zijn
des! n(bngen. Het cafépersoneel had het slachtoffer nog ge-
an Al chuwd voor het openstaande luik.
de lu
k[ tragingen door spoorbrug
jndei ^2 Een geopende spoorbrug over het Spaarne in Haar
trek zaterdagmiddag voor flinke vertragingen in het trein-
eizig'er tussen Amsterdam Sloterdijk en Haarlem gezorgd. De
ikerir >lng om kwart over drie niet meer helemaal dicht, nadat
ezea en was geweest voor de scheep'vaart. Reizigers werden
;hrik Ussen vervoerd of reisden per trein via Leiden. Vanuit
scoc !IT1 ondervonden vooral mensen die terugkeerden van het
in Zandvoort hinder van de vertraging. Na anderhalf uur
p spoorbrug weer dicht en kon het treinverkeer worden