Weer fotorolletje
uit Srebrenica weg
BEL-AANBIEDING BIJ VAN TIL
Binnenland
Onderzoek OM naar racisme
en discriminatie Dutchbatters
Westerscheldetunnel in startblokken
Kolonie reuzenmieren
ontdekt in Haaksbergen
Chronisch zieken vrezen
rekening van apotheek
Nederland dreigt veel EU-geld mis te lopen
uid-Holland voor
miljoen het schip in
Milieudefensie dreigt
Schiphol met rechter
van tiMïïïSran
IRDAG 10 JULI 1999
ssages Anne Frank taboe
•RDAM Het Parool heeft met het publiceren van onbeken-
«gboekfragmenten van Anne Frank, vorig jaar augustus, het
ursrecht geschonden van het Anne Frank Fonds. Dat heeft
rant gisteren gemeld op last van het gerechtshof in Amster-
i. Het hof oordeelde donderdag dat het Amsterdamse mid-
jlad onrechtmatig had gehandeld. Het gaat om fragmenten
jine's dagboek dat haar vader Otto heeft achtergehouden,
S elijk omdat ze een minder florissant beeld schetsen van de
ie tussen het echtpaar Frank en tussen ouders en dochter.
Anne Frank Fonds spande meteen een kort geding aan te-
Het Parool, maar verloor dat. De rechtbank oordeelde dat
jelang om te kunnen informeren in dit geval zwaarder
en tog dan het auteursrecht. Het Anne Frank Fonds ging in ho-
jeroep en kreeg donderdag bij het hof gelijk. Het hof vindt
luteursrecht toch belangrijker.
''^lijfde baan moet heel snel'
op b
issei IAAG De nieuwe vijfde baan voor luchthaven Schiphol kan
minister Netelenbos van verkeer betreft niet snel genoeg
den aangelegd. Na haar oproep enkele weken geleden aan
ita lil phQi om alvast met de bouwwerkzaamheden te beginnen,
tar. I jelt de bewindsvrouw nu een indringend gesprek met pre-
nt-directeur Cerfontaine. Netelenbos is voorstander van
versnelde start van de aanleg, zei ze gisteren. Schiphol en
ïinister verschillen van mening over de wijze waarop de
van State nog roet in het eten kan gooien bij de bouw van
meer dan dertien jaar besproken vijfde baan. De Raad
t zich nog buigen over bezwaarschriften die mensen kun-
indienen tegen de nieuwe aanwijzingsbesluiten van het ka-
t- t. Zo lang er van de Raad geen definitief oordeel is, wil
phol geen risico lopen. Netelenbos vindt daar maar onzin.
1 tieepswrakken mogelijk monument
|iM» Twee scheepswrakken die in het IJsselmeer liggen
len mogelijk een archeologisch rijksmonument. De provin-
loord-Holland heeft hierover positief geadviseerd aan
ssecretaris Van der Ploeg van Cultuur. Het gaat om een 15e
eded vs wrak van een zeeschip, dat ligt voor de kust bij Medem-
)lk'. 1 Bn om een zeventiende eeuws waterschip in de Regatta-ha-
berof jn dezelfde plaats. Het provinciebestuur vindt dat de wrak-
:en monumentale en wetenschappelijke waarde vertegen-
i digen. Daarom zouden zij moeten worden beschermd. Als
akt o rakken inderdaad rijksmonument worden, dan worden ze
1 lekt met zand om ze te beschermen.
en resultaat kortere schoolweek
adwe rmeer Een eerste gesprek tussen de bedenkers van het
n de stel tot een vierdaagse schoolweek en ambtenaren van het
lag d( sterie van Onderwijs is zonder resultaat gebleven. Afge-
doe ken is dat er eerst een notitie wordt opgesteld over de vraag
r hee welke eisen de school moet voldoen bij zaken als kinderop-
Vade en dergelijke. In september volgt een nieuwe gespreksron-
beïi en woordvoerster van het ministerie was gisteren na het
Spa; eg wat minder afwijzend. „De standpunten liggen minder
it de iteen dan we eerder dachten". De Vereniging voor Open-
Onderwijs maakte tijdens het gesprek duidelijk dat ze niet
een vierdaagse werkweek is. Docenten zouden de vijfde
:chter nodig hebben voor vervulling van de vele andere ta
lie ze buiten het lesgeven nog hebben. Daarmee zou het
leerlingen wel neerkomen op vier dagen school.
ertienjarige bekent verkrachting
'ven Een veertienjarige jongen uit Valkenswaard heeft
nd dat hij in Veldhoven een meisje heeft verkracht en een
ir aangerand. Zijn slachtoffertjes zijn tien en zeven jaar oud.
n van
>e in
r Ger
nent.
t de
/an 0
stte
?et hi vee zedendelicten vonden vorige maand kort na elkaar
s in dezelfde wijk in Veldhoven. Dat leidde tot grote onrust,
olitie formeerde een onderzoeksteam van twaalf recher-
rs. De jongen wordt maandag voorgeleid aan de officier
et Prijustitie in Den Bosch,
iiurti
sovaren krijgen 'zakcentje' mee
;n, Ba iaag De 4000 Kosovaren die Nederland vanaf april vanuit
krijg edonië heeft laten overkomen, krijgen bij hun terugkeer
Kosovo een 'zakcentje' mee. Hoeveel geld de zij precies
(rijgen om bij terugkomst in hun eerste levensonderhoud
orzien, is nog niet duidelijk. Het kabinet heeft vrijdag be-
n om Kosovaren geen tijdelijke verblijfsvergunning meer te
n. Die regeling was sinds april van kracht. De Kosovaarse
itelingen kunnen in principe niet doorprocederen voor een
f verblijfsvergunning. Deze mogelijkheid ligt pas na een jaar
C 2 l Nederland zal ook niet meer extra soepel omspringen
het verstrekken van bèzoekersvisa aan eerstegraads familie-
kVCl i (echtgenoten, ouders en kinderen) en grootouders van in
erland verblijvende Kosovaren. Dat betekent ook dat ver-
n vo je yjgg njet meer worden verlengd.
md® aandelen Ceteco
jrsha
edrij\
et joi
zijn
ie be
aar bi
provincie Zuid-Holland
47,5 miljoen gulden mis
me( >en die zij had géïnves-
in het zieltogende han-
tis Ceteco. Eerder deze
kreeg de Hagemeyer-
er uitstel van betaling,
antwoordelijk gedepu-
De Jong van financiën
gisteravond in een in-
commissievergadering
ïdgemaakt dat de provin-
ïderhalf jaar geleden twee
;en aan Ceteco heeft ver-
De Jong hoorde daarover
Drige week, toen al duide-
as dat het bedrijf diep in
oblemen zat. De kans dat
^ra ovincie nog iets terugziet
e miljoenen is volgens de
gedeputeerde niet groot.
Oppositiepartijen hebben
kenbaar gemaakt dat het pro
vinciebestuur had kunnen
voorzien dat de Ceteco-investe-
ring riskant was. De activiteiten
van het handelshuis concentre
ren zich namelijk in Zuid-Ame-
rika, waar het handelt in wit
goed. Na de orkaan Mitch kon
den consumenten hun gekoch
te artikelen niet meer afbetalen
en daardoor kwam Ceteco in de
problemen.
De diverse partijen in Provin
ciale Staten vinden het vreemd
dat De Jong hen niet eerder in
lichtte. Het Utrechtse bedrijf zit
in dieprode cijfers. Zo schreef
het over vorig jaar een verlies
van ruim 44 miljoen dollar.
w; 1'IWIIlll
rnM
BEL
I eetfauteuil 'Aletta' Ontwerp; Gerard van den Berg.
ieding in diverse leerkleuren: normaal 1295,- Nu
795,-
ANP Algemeen Nederlands Persbur
erde Pers Diensten
Opnamen van geëxecuteerde moslims verdonkeremaand
arnhem anp
den haag gpd
Opnieuw is een rolletje met foto's van een Dutchbatter
uit Srebrenica verdwenen. Hét rolletje is op het ministe
rie van defensie zoekgeraakt, onthulde het televisiepro
gramma Nova gisteravond. Het Openbaar Ministerie on
derzoekt hoe dat mogelijk is, zo bevestigt een woord
voerder van het ministerie van defensie.
De Nederlandse adjudant heeft
het rolletje bij zijn superieuren
ingeleverd, waarna het is ver
dwenen.
In september vorig jaar heeft
de Dutchbatter contact opge
nomen met zijn toenmalige ba
taljonscommandant Everts en
hem het hele verhaal verteld.
Everts is daarmee vervolgens
naar de bevelhebber van de
landmacht gestapt. Die heeft de
zaak opgenomen met minister
De Grave van defensie.
In overleg met de mare
chaussee heeft het Openbaar
Ministerie tot een strafrechtelijk
Het gaat niet om foto's van de
val van Srebrenica in juli 1995.
Het zijn foto's, die een adjudant
van Dutchbat II gemaakt heeft.
Die was van juni 1994 tot janu
ari 1995 in de enclave gelegerd.
Hij heeft in die periode buiten
de Nederlandse compound in
de enclave opnamen gemaakt
van een 'schermutseling', aldus
de zegsman van Defensie. Op
de foto's staan vijf lijken van
moslims die op last van hun ei
gen commandant Oric zijn
doodgeschoten, meldde Nova.
onderzoek besloten. De adju
dant heeft op 1 oktober vorig
jaar aangifte gedaan van het
'wegmaken van bewijsstukken'.
Sinds januari van dit jaar loopt
een gerechtelijk vooronderzoek,
en de rechter-commissaris
heeft inmiddels een aantal
mensen gehoord, bevestigt de
militaire kamer van de recht
bank in Arnhem.
Foto's en Srebrenica zijn een
gevoelig onderwerp voor De
fensie. Eerder ontstond veel
commotie toen bleek dat er bij
Defensie opnamen van moge
lijke oorlogsmisdaden tijdens
de val van de enclave waren
zoekgeraakt. Een rolletje was
door een fout bij het ontwikke
len op het ministerie mislukt en
van een ander rolletje zouden
de opnamen te onduidelijk zijn
om als bewijsmateriaal te kun
nen dienen.
Het Openbaar Ministerie (OM) in Arnhem heeft
besloten een nieuw strafrechtelijk onderzoek in
te stellen naar de gedragingen van vier Dutchbat
ters in voormalig Joegoslavië. Het zou gaan om
racisme en discriminatie. Het OM baseert zich
op rapporten van de Militaire Inlichtingen Dienst
(MID), die vorige week vrijdag door Defensie aan
het Openbaar Ministerie ter beschikking zijn ge
steld. De MID-rapporten geven justitie aanlei
ding voor verder onderzoek.
In september 1998 had justitie besloten dat er
onvoldoende aanleiding was voor een strafrech
telijk onderzoek naar rechtsextremistische gedra
gingen. Het OM had toen alleen de beschikking
over het feitenrelaas van de debriefing Srebreni
ca.
Het gaat om de gespreksverslagen van de Mili
taire Inlichtingendienst (MID) met vier betrokke
nen, aldus een woordvoerder van Defensie. De
verslagen dateren al van drie jaar geleden, maar
zijn nooit door de MID aan de politieke top door
gegeven. Ook de Noordhollandse commissaris
der koningin Van Kemenade, die door minister
De Grave gevraagd was een onderzoek naar Sre
brenica in te stellen, had niet de beschikking over
het materiaal.
Volgens de defensiewoordvoerder 'is er sprake
van iets dat niet goed gegaan is'. De Grave had al
snel bij zijn aantreden duidelijk gemaakt dat alles
wat betrekking had op de gang van zaken in de
moslimenclave in Bosnië, aan hem gemeld
moest worden. De minister constateert dat de
MID twee beoordelingsfouten heeft gemaakt
door de zaak noch aan zijn voorganger Voorhoe
ve, noch aan hem te melden ten behoeve van het
onderzoek van Van Kemenade. Voor hem is dat
aanleiding het plan van aanpak van de in maart
aangekondigde reorganisatie van de dienst nog
eens tegen het licht te houden.
Het materiaal komt overigens niet voort uit het
zogeheten feitenrelaas, de debriefing van de
Dutchbatters die in Srebrenica hebben gezeten.
De MID kwam de zaak in september 1996 bij toe
val op het spoor tijdens een routine veiligheids
onderzoek van een voormalige blauwhelm. De i
militair maakte de dienst duidelijk dat hij weet
had van racistisch en discrimerend gedrag van
collega's en dat hij er moeite mee had dat daar
nooit iets mee gedaan was. De MID begon ver
volgens een serie gesprekken met vier betrokke-
nen, maar heeft uiteindelijk niets met de versla
gen gedaan.
CDA-woordvoerster Van Ardenne heeft inmid
dels de moeite genomen het eveneens vetrouwe-
lijk ter inzage gegeven feitenrelaas door te ne
men. Zij noemt het 'verbijsterend' dat het rap
port nog nooit tot veroordelingen heeft geleid.
„Er staan afschuwelijke dingen in."
haaksbergen anp
In Haaksbergen is een kolo
nie reuzenmieren gesigna
leerd die thuishoren in Italië
en het voormalige Joegosla
vië. De zogeheten 'campono-
tus vagus' is twintig keer zo
groot als de gemiddelde Ne
derlandse mier.
De opmerkelijke ontdek
king is gedaan door de 29-ja-
rige Jörgen Kienstra. „De
mieren leven in een spoor
biels in het centrum van
Haaksbergen, dicht bij mijn
woning. De biels ligt in een
groenvoorziening en doet
dienst als afscheiding".
De Haaksbergenaar is een
insectenkenner en lid van de
Mierenwerkgroep Nederland.
„Ik heb de kolonie enige tijd
geleden ontdekt, maar ik heb
er geen ruchtbaarheid aan
gegeven. Ik wilde eerst met
zekerheid weten dat het om
de 'camponotus vagus' gaat."
Kienstra vermoedt dat de
biels uit Midden-Europa af
komstig is en de reuzenmier
is meegelift. „Het is heel goed
mogelijk dat de kolonie er al
jaren huist, maar nooit eerder
is opgemerkt. Het gaat om
een kleine populatie van dui
zend dieren."
Volgens de Haaksbergenaar
kan de camponotus vagus
flink bijten en spuit hij mie-
renzuur in de wond van zijn
slachtoffers. De reuzenmier
voedt zich onder meer met
insecten, suikers en koolhy
draten.
terneuzen Tunnelsegmenten staan klaar voor gebruik bij de bouwput van de Westerscheldetunnel. In totaal worden de 52.800 van deze seg
menten gebruikt om de tunnelbuis te maken. Na de boring en de plaatsing van de delen zal er nog een brandwerende laag aan de binnenkant van
de segmenten worden bevestigd. foto anp Raymond rutting
brussel anp
Nederland dreigt jaren te moeten wachten
op de uitbetaling van Europese steun voor
regionale projecten zoals wegenbouw of de
aanleg van havens. Met deze stok achter de
deur hoopt de Europese Commissie Neder
land alsnog een richtlijn voor de bescher
ming van flora en fauna uit te laten voeren.
In totaal gaat het om een bedrag van 2,6
miljard euro (5,7 miljard gulden) voor de
komende zeven jaar dat Brussel voorlopig
op de plank wil laten liggen.
In een brief dringen de Europese commis
sarissen Wulf-Mathies van regionale ont
wikkeling en Bjerregaard van milieu aan op
een snellere uitvoering van de zogeheten
Habitat-richtlijn. Deze bepaalt dat elke lid
staat beschermde gebieden voor flora en
fauna moet aanwijzen. Daarbij ligt de na
druk op de bescherming van bedreigde vo
gelsoorten.
Ook Frankrijk, Duitsland, Ierland en Portu
gal hebben een vergelijkbare brief ontvan
gen. Volgens gegevens van de Europese
Commissie zou Nederland slechts voor 6,7
procent van het totale grondgebied hebben
aangegeven waar sprake moet zijn van be
schermende maatregelen voor flora en fau
na. Eigenlijk had Brussel juni vorig jaar al
een complete lijst rtioeten ontvangen.
Alle vijftien EU-lidstaten tonen zich vol
gens de woordvoerster van Wulf-Mathies
traag in het aanwijzen van beschermde ge
bieden. Nederland en de vier andere lidsta
ten vertonen echter een erg grote achter
stand. Duitsland heeft pas voor 1,5 procent
van het grondgebied beschermende maat
regelen genomen.
In de brief wijzen de twee eurocommissa
rissen Nederland er op dat een definitief
besluit over de toewijzing van steunfond
sen pas kan geschieden als een lidstaat aan
alle belangrijke EU-regelgeving voldoet.
Ook de zogeheten Habitat-richtlijn behoort
daartoe.
Het Wereldnatuurfonds (WNF) onder
steunt de aanpak van de twee scheidende
eurocommissarissen. Volgens directeur
Long van het WNF-kantoor in Brussel
„kunnen de vijf betrokken lidstaten wel
eens een heel hoge prijs betalen voor het
niet naleven van belangrijke regelgeving
voor het natuur- en milieubeleid".
Long meent verder dat vooral Frankrijk
grote risico's neemt door de Habitat-richt
lijn zo traag in te voeren. Bjerregaard sleep
te de Franse regering vorig jaar al voor het
Europees Hof van Justitie in Luxemburg,
omdat het jachtseizoen voor bepaalde
soorten vogels in Frankrijk veel te vroeg be
gint. Ook dat is iri strijd met de Habitat
richtlijn.
den haag gpd
Het Werkverband Chronisch
Zieken (WCZ) maakt zich zor
gen over de datum van 1 sep
tember. Vanaf die dag moeten
Nederlanders veel medicijnen
die niet onder de Wet Tarieven
Gezondheidszorg vallen zelf be
talen. Ook chronisch zieken,
tenzij de arts op het recept 'c.g.'
(chronisch gebruik) vermeldt.
Volgens Guido Bakker van
het WCZ wordt het er voor de
chronisch zieken alleen maar
moeilijker op. „Assertieve men
sen zeggen makkelijk tegen een
arts: ik ben chronisch ziek, dus
moet u 'c.g.' op het recept zet
ten. Maar zo is niet iedereen.
Bovendien weten veel patiën
ten niets van deze maatregel en
krijgen dus plotseling extra kos
ten, terwijl dat niet nodig is. We
zijn bang dat Borst iets heeft
verzonnen waar ze geld mee
denkt te verdienen, terwijl het
in de praktijk niet werkt."
De maatregel van minister
Borst van volksgezondheid gaat
over medicijnen die ook bij de
drogist te koop zijn, zoals pijn
stillers en middelen tegen hooi
koorts en chronische obstipa
tie, kortweg: zelfzorgmiddelen.
Aanvankelijk moesten ook de
.DESIGNCENTRUM
hoofddorp richard mooyman
De milieubeweging wil bij de
rechter de tijdelijke sluiting van
een of meer startbanen afdwin
gen als er geen akkoord komt
over betere milieunormen voor
Schiphol. Met dit dreigement
zette Milieudefensie gisteren de
onderhandelingen met de
luchtvaartsector zwaar onder
druk.
De partijen slaagden er op
het raadhuis in Hoofddorp niet
in om overeenstemming te be
reiken over een gezamenlijk ad
vies aan minister Netelenbos
van verkeer. De luchtvaartsec
tor en de milieubeweging heb
ben twee weken extra de tijd
genomen in een uiterste poging
om het alsnog eens te worden.
Schiphol wil de komende jaren
fors groeien, terwijl de milieu
beweging harde garanties wil
dat geluidshinder, gevaar en
luchtvervuiling niet toenemen.
Diepgaande meningsverschil
len over met name lawaaihin
der en veiligheidsrisico's staan
een akkoord echter in de weg.
Voorzitter Van der Vlist van
het zogenoemde Tijdelijk Over
legplatform Schiphol (TOPS)
wilde gisteren op een perscon
ferentie weinig kwijt over de in
houd van de onderhandelingen
'om de broedende kip niet te
storen'. Maar Schiphol-direc-
teur Cerfontaine en Milieude
fensie-onderhandelaar W. Duy-
vendak vlogen elkaar al snel
publiekelijk in de haren.
Cerfontaine reageerde geïrri
teerd op de mededeling van
Duyvendak dat de milieubewe
ging naar de rechter stapt als er
geen oplossing wordt bereikt.
Die gelegenheid doet zich naar
verwachting binnen enkele
maanden voor omdat Schiphol
dan hoogstwaarschijnlijk de be
staande wettelijke geluidsgren-
zen zal overschrijden.
Een rechterlijke uitspraak kan
mogelijk leiden tot de tijdelijke
sluiting van één of meer start
banen, een maatregel die
Schiphol met angst en beven
tegemoet ziet. Minister Nete
lenbos heeft weliswaar eerdere
overschrijdingen gedoogd,
maar het is zeer de vraag of de
rechter dat opnieuw zal toe
staan.
De Schiphol-directeur zei te
betwijfelen of verder overleg
zinvol is als de milieubeweging
naar de rechter stapt. Daarmee
zou opnieuw een juridisch ge
vecht ontstaan rond de milieu-
grenzen van Schiphol. Het
'groene poldermodel' onder lei
ding van Van der Vlist was juist
bedoeld om verder geruzie over
cijfers en normen te voorko
men.
chronisch zieken deze zelf gaan
betalen, maar na protesten uit
de Tweede Kamer wijzigde
Borst de regeling. De verwacnte
besparing is nu geen 300 mil
joen, maar 130 miljoen gulden.
Artsen, apothekers, drogisten
en patiëntenorganisaties zijn
op tijd ingelicht, maar de pati
ent weet nog van niets. Bakker:
„Onze patiëntenbladen waren
al naar de drukker toen de rege
ling werd vastgesteld. We ho
pen dat de artsen hun informa
tie goed hebben gelezen, en de
patiënten goed voorlichten."
Een probleem daarbij is volgens
Bakker dat in de regeling is be
paald dat 'nieuwe chronische
patiënten' pas na 14 dagen de
bewuste medicijnen vergoed
krijgen. „Maar wie is nieuw?
Een chronische patiënt die jaar
lijks een spuit tegen hooikoorts
haalt. Is die ieder jaar nieuw?"
De hulplijnen zullen in sep
temberroodgloeiend staan,
verwacht Bakker. „We hopen
dat het op den duur mee zal
vallen, als iedereen er aan is ge
wend. Een positief effect is mis
schien dat patiënten nu wel
naar hun arts toe moeten om
hun chronische ziekte te be-,
spreken."
CDA-voorzitter
maakt scheiding
publiek bekend
den haag gpd
Met een in politiek Den Haag
zeldzaam vertoon van open
heid heeft CDA-voorzitter Mar-
nix van Rij gisteren via de me
dia een verklaring uitgegeven
over zijn privé-leven. De begin
dit jaar aangetreden voorzitter
maakte bekend dat zijn huwe
lijk is stukgelopen en dat zijn
vrouw een lesbische relatie is
aangegaan.
Van Rij liet via zijn woord
voerder weten dat hij openheid
van zaken geeft, omdat hij een
publieke funktie heeft, maar
ook omdat hij vreest dat hij an
ders voeding zou geven aan
roddel en achterklap.
In het CDA wordt verbaasd
gereageerd op deze verklaring.
Volgens een woordvoerder van
het partijkantoor wordt de be
slissing van Van Rij gerespec
teerd. In de Kamerfractie zit
men met het nieuws in de
maag, omdat de partij een ac
tieve gezinspolitiek voorstaat.
Van Rij en zijn vrouw hebben
vier kinderen.
Actievoerders maakten bij aanvang van het TOPS-overleg duidelijk hoe zij over Schiphol denken.
foto anp marcel antonisse