1
ivt
Denksport
1
IAG9JULI 1999
GE
beh a
iropese kampioenschappen zijn ver-
De Nederlandse dames werden
en plaatsten zich voor de wereld-
l4 oenschappen. De Nederlandse heren
n teleurstellend tiende. In de volgen
ten volgen spellen uit dit EK. Een be
lt strijdmiddel in het huidige wed-
ridge is het openen op drie-, vier- of
ijthoogte. Vooral als openaar (en ze-
i men zelf niet-kwetsbaar is tegen
iare tegenstanders) wordt daar druk
It van gemaakt. De tegenpartij heeft
altijd moeilijk mee. Meen als ze na
ssen en goed taxeren toch in het goe-
jntract zijn gekomen, loopt het
itieve bieden natuurlijk wel bij het af
in het eerste spel was Oost de gever
TlJn waren kwetsbaar. Oost had in deze
vedstrijd geopend met 3 sch; Zuid
ewe ad deze kaarten: schha H V 10
uH87 4;kl87 2. Zuid zag het al ge-
i. Na pas zou West hoog in schoppen
inen bieden. En dan waren NZ hele-
|e biedcontrole kwijt. Je ziet niet veel
i in deze positie rustig passen. Deze
t( eler bood 4 ha. Oost paste. En
f op Met een partner, die kwetsbaar op
m; loutje 4 ha kon bieden, wilde Noord
m Eer beneden slem eindigen. Het eni-
)leem was welk slem? De biedruimte
k voor nadere informatie. Daarom
Noord, niet ten onrechte, tot het
waarschijnlijke eindcontract 6 ha.
tek geen succes,
het spel:
HB 10 9532
VHV10764
H 8 7 4
872
:l werd zeven keer gespeeld. Steeds
Oost met 3 sch. En drie keer kwa-
wefe in het onmogelijke 6 ha terecht,
it. ge lijk moet Zuid eerst passen. Noord
eijer 3 SA bieden. En daarna kan Zuid
nog 4 ha bieden. En dat kan met
5 isfceite na de start met schoppen wor-
maakt. In het tweede spel mocht
arten met de volgende kaarten: sch
aAHV75 2;ruV;klA5 4. Oost was
r en OW waren kwetsbaar. Na twee-
as opende West met de sterke 2 kl.
umpte met deze kwetsbaarheid di-
ir 5 kl; Oost doublet; Zuid 5 ru; West
Voor welke uitkomst kiest u? In
'rtallenwedstrijd kwam West kijken
rtenaas. Daarna maakte Zuid 13 sla
nt dit was het spel:
H 9 8 3
V 1098763
N H 10 8 5 2
*10964
IG
geren
*974
*B83
AB106542
ijk hadden NZ met hun akties heel
uk. Drie keer werd harten getroefd
.^j0[Dnden de klaverens in drie keer vrij-
worden. Omdat de troeven 1-1
zaten konden alle verliezers van
;g op de vrije klaverens. "Dat waren
iten voor NZ. Aan de andere tafel
W in 5 ha. Toen Noord begon met
ook dat contract niet meer down.
iltijd een kwestie van goed taxeren,
spel toont de keerzijde van de
ïricht<e van het premptieve openen:
Oost
A 9 8 3
V HVB953
1092
ts de gever en niemand was kwets-
uid opende het bieden met 3 kl;
is; Noord 3 SA; West sloot het bie-
net 4 ha. Het is een kansloos con-
Zuid met ruiten start. Zuid startte
met klaverenaas. Dat gaf hoop. Na
nptieve opening, het passen van
>p 4 ha en de uitkomst was volgens
ïlse international Andrew Robson
een open boek. In deze situaties
lid zeker met zijn singleton uit als
troeven heeft. Nu hij met klaveren
on zal hij maar een troef hebben,
r troeven tegen hoopte Noord na-
op vier slagen en paste. Daarom
Robson dat het spel zo gespeeld
vorden: Klaveren getroefd, schop-
klaverenheer (ruiten weg). Noord
.ippenvrouw hebben en dus eerst
er Bpnboer (Zuid heeft geen twee sin-
En daarna pas voor de eerste keer
nuit West en de 9 inleggen! Want
r troeven is de kans op de 10 bij
[root. Door dit prachtige speelplan
de tegenpartij maar twee ruitens en
f, want dit was het spel:
«V76
VA1072
A V 7
o
A983
*HVB953
1092
ijk was Oost ontzettend geholpen
bieden van NZ, de uitkomst van
ll zijn eigen theorie.
Ad Oskam PUZZEL
Oplossing
nummer 26
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren: MODEPÓP
en KLEERHANGER
|C|Q|M|M|0|D|E J P l L A S T I |C|
h o E ËtTT i o
U QQBBQ DBBQH
BQQD UUUUU UUHU
Kruiswoordraadsel
nummer 27
Horizontaal:
1. Meubelstuk; 8. indien; 9. schaakterm;
10. zandheuvel; 12. lichaamsvloeistof;
13. talmen; 15. pilaar; 16. flauw; 18. een
bad nemen; 20. kier; 21. driekroon; 22.
rivier in België; 24. een zekere; 26. klaar;
28. onsmakelijk; 30. koord; 33. lumen;
34. kannetjeslauid; 35. redevoering; 36.
bijwoord; 37. proef; 39. plaats in
Duitsland; 40. laatstleden; 42. loot; 45.
voetbalpool; 48. dagelijks voedsel; 49.
stad in Japan; 51. geur; 53. schil; 54.
bakenstok; 55. deel van een ei; 56. staren;
57. Europeaan; 58. klap; 60. Spaanse ere
titel; 61. dood.
Verticaal:
1. Grote hoeveelheid van een drank; 2.
levenslucht; 3. voorzetsel; 4. checken; 5.
karaat; 6. snavel; 7. Perzische gouden
munt; 8. dreef; 11. dierlijk product; 12.
dierengeluid; 14. keurig; 15. takelwagen;
16. meisjesnaam; 17. roofdier; 19. soort
meloen; 23. middagmaaltijd; 25. maat
huis; 27. hevig; 28. dik; 29. kunstwerk; 31.
eveneens; 32. blaasinrichting aan een
smidse; 33. gestold vleesnat; 38. grafheu
vel; 39. koraaleiland; 41. sterk hellend;
43. betitelen; 44. Europees land; 46. lof
dicht; 47. niet-geconsacreerde hostie; 49.
koets; 50. bekeuring; 52. cultusgebruik;
54. tak van sport; 58. persoonlijk vnw.;
59. meervoud (Lat. afk.).
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters uit de volgende vakjes:
7 35 58 2 45 42 4 1 36 59 en
56 24 52 20 39 6 54 55
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per brief
kaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat
Leidsch Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden.
Winnaars
De winnaars zijn:
Fam. De Jeu, Troubadourshof 4, Sassen-
heim (crytogram)
A. M. Brandt, Ommedijkseweg 5, Zoeter-
woude (kruiswoord)
Cryptogram nummer 27
HORIZONTAAL:
6. Teer in dubbel opzicht (11); 8. Nalatigheid van een
groep vissen? (13); 10. Niet eens een dubbele zwan
gerschap (10); 12. Voedsel van een knaagdier (4); 13.
Het ruikt hier niet onaangenaam (4); 14. Aardige lek
kernij voor schaatsers (8); 16. Zitplaats die vastloopt?
(11); 18. Wisselende contacten op weg? (11); 20. Kom
in het schip om te drinken! (5); 21. Boek tegen zwan
gerschap (3); 23. Mop die verlichting geeft? (7).
VERTICAAL:
1. Dagreis? (16); 2. Binnen te eten geven? (8); 3.
Familiestuk? (13); 4. Wordt de laatste dicht aan de
dijk gezet? (4); 5. Het jasje van een fluitist (6); 7.
Gevleugelde vis (5); 9. Ga eraan om gratie te krijgen!
(5); 11. Het steunt op bedrijfsconcentratie (5); 15. De
Amsterdamse ponten trekken eraan (6); 17. Via een
helling naar het slot (8); 19. Net in de grond (4); 22.
Betoverende straf (3).
Oplossing
nummer 26
Horizontaal: 2. Kloris; 5.
Roosje; 9. kippen; 10. krul
staart; 12. Apollo; 13. achter
werk; 14. stardom; 15. ijlgoed;
17. Anna; 18. paasbest; 20.
ingrijpen; 23. bloedvat.
Verticaal: 1. Kloostef moppen;
3. Rosmalen; 4. Spektakel; 6.
spoorloos; 7. Zeeland; 8.
Drachten; 11. lateraal; 16.
waar; 19. bijpad; 21. golf; 22.
naar.
DAMMEN
In de slotronde van de club
competitie wist Hiltex de lands
titel voor de neus van Rinsuma-
geest weg te kapen. Maar met
het winnen van de KNDB-be-
ker kreeg het seizoen toch nog
een bladgouden randje voor de
Friezen. In de finale werd het
kwartet van Denk en Zet met
5-3 geklopt door Auke Schol-
ma, Gerlof Heerema, Arjan van
Leeuwen en Tjalling Goede-
moed. Laatstgenoemde had
echter geen aandeel in het suc
ces. Met een nonchalante zet
zette Goedemoed zijn team al
na ruim een half uur op achter
stand. Wit: J. van den Akker
(DEZ); zwart: T. Goedemoed
(R'geest): 1. 32-28 19-23 2.
28x19 14x23 3. 37-32 10-14 4.
41-37 5-10 5. 46-41 17-21 6.
32-28 23x32 7. 37x28 21-26 8.
41-37 16-21 9. 38-32 21-27 10.
32x21 26x17 11. 37-32 14-19 12.
43-38 18-23 13. 49-43 12-18
14. 42-37 17-21 15. 31-27
21-26?? 16. 27-22! De witspeler
kent in elk geval de openings-
combinaties beter dan zijn op
ponent: 18x27 17. 32x21 23x41
18. 35-30 26x17 19. 30-24 19x30
20. 34x5 en zwart gaf het op. Na
41-46 verdwijnt zijn dam weer
via 38-32 en wit bergt daarna
zijn dam veilig op.
Aan het tweede bord trok
Gerlof Heerema de stand weer
recht na een prima aanvalspar-
tij waarin Harmsma volledig
overspeeld werd. Nadat Schol-
ma en Van den Borst de punten
hadden gedeeld was het woord
aan Arjan van Leeuwen die
reeds in het middenspel tegen
stander Andrew Tjon A Ong
III
III
1(1
m
g
i
D
D
S
1
p,
p
P
Kill
D
O
111
9
o
9
M
III
IIP
111
ui
n
9
(111
g
g
111:
g
fill
g
(IV
g
9
o
D
O
O
O
9
wist te foppen (zie diagram 1).
Na het laatst gespeelde 41.
6-11 lokte Van Leeuwen met
42.44-40 de zwartspeler uit zijn
tent: 42. 30-35 43. 27-22
35x44 44. 39x50 12-17 of? 45.
34-29 23x34 46. 26-21 17x26 47.
22-18 13x22 48. 28x6 Een ver
rassend doorbraakje, maar het
effect blijft nog even uit: 26-31
49. 6-1 31-36 50. 1x45 36-41
51. 32-27 24-30 52. 27-21
41-47 53. 21-16 47-36 54.
33-28 36-27 55. 38-33 27-9 56.
16-11 9-20 57. 11-6 20x47 58.
28-22 47-36 59. 22-17 36-4 60.
6-1 2-8 61. 1-6 8-13 62. 45-40
4-15 Een zet om bij stil te
staan. Vergiste zwart zich en
overzag hij de damvangst? Of
liet zwart de afname van de
dam bewust toe omdat hij de
overblijvende stand op remise
taxeerde? En bevat deze stand
nog wel winst voor wit na bij
voorbeeld 30-35? Vragen waar
op ik het antwoord schuldig
moet blijven. In het afspel dat
nu volgt eist wit de winst op in
een klassiek eindspelletje: 63.
40-29 15x11 64. 6x10 13-18 65.
10-32 18-22 66. 50-44 30-34
67. 32-49 34-39 68. 44x33
25-30 69. 49-35 30-34 70.
33-29 34x23 71. 35-13 22-28
72. 13-24 28-32 73. 24-20 en
zwart gaf het op. Aan u de vraag
of zwart na 64. 6x10 nog remise
had kunnen maken. Maar hoe
dan ook, voorlopig prijkt een
jaar lang de KNDB-beker in de
galerie van Rinsumageest.
Het eindspel uit laatstge
noemde partij vertoont wat de
stand betreft enige overeen
komst met het eindspel waar
mee Johan Bastiaannet onlangs
de eerste prijs won bij een com
positiewedstrijd van de dam-
problemisten (zie diagram 2).
Er moesten bewerkingen ge
maakt worden op de slotstand
met een zwarte schijf op 25 en
een witte dam op 48. Bastiaan
net slaagde daar heel fraai in. Ik
beperk mij tot de hoofd- en
een subvariant: 40-35 19-23(A)
11-6 23x45 6-1 45-50 35-40!
33-39 40-44 39-43 1-6 met
winst en vereiste slotstand. Va
riant (A): 19-5 11-6 33-38(Al)
34-29 5-46 35-19 etc. Nog even
(Al): 5-46 35-24 46-23 of?
24x38 23x40 38-49! en wit wint
eveneens.
Tot slot een aardige opgave
voor de minder ervaren oplos
sers (zie diagram 3). Wit speelt
en wint. Dit probleem kunt u
samen met nog 185 composi
ties vinden in een keurig uitge
voerd boekje getiteld "Wit
speelt en wint". Ter gelegen
heid van het 50-jarig bestaan
van Damvereniging Noord uit
Amsterdam bundelde promi
nent DVN-lid Philip de Kat zijn
mooiste composities. Het boek
je verscheen in een oplage van
slechts 70 exemplaren. De prijs
is eveneens gering. Voor maar
fl. 12,50 heeft u vele uren dam-
plezier. U kunt het boekje be
stellen via een telefoontje naar
de auteur: 020-6130209.
SCHAKEN
Paul Bierenbroodspot
Het gemak waarmee Gary Kas
parov de laatste tijd toernooien
wint is verbazend. Me evene
menten waaraan de Rus mee
doet zijn niet echt spannend
meer te noemen. In Frankfurt
won Kasparov een rapidvier-
kamp met anderhalf punt voor
sprong op Kramnik en An and,
die weer anderhalf punt meer
hadden dan Karpov. Elke speler
ontmoette elkaar vier keer. Kas
parov versloeg al zijn tegen
standers met 2,5-1,5. Kramnik
was in beginsel ook goed op
dreef, maar hij viel terug toen
hij zich liet beetnemen door
Kasparov (Zie diagram 1). Wit
staat iets prettiger, maar bij
goede verdediging is er weing
aan de hand. Kramnik stuurt op
dameruil aan om verder te ver
eenvoudigen, maar daarbij ziet
hij een tactische grap over het
hoofd. 33...Dd8 34.Df4 Dc7??
Vrijwel elke andere zet was be
ter. 35.Txd5! Plotseling staan
alle stukken van Kasparov goed.
De pointe van de combinatie is
dat de toren op d7 gebonden is
aan de dekking van de dame.
35...exd5 36.Pd4+ 1-0. Op
36...Te7 volgt 37.Dxc7 en op
36...Kd8 is 37.Pe6+ direkt uit. Zo
goed als Kasparov het de laatste
tijd doet, zo slecht vergaat het
Anatoli Karpov. Ook hier had
hij weer last van een slechte
tijdsindeling. De FIDE-wereld-
kampioen kwam meerdere ma
len in tijdnood en dat liep niet
altijd goed af. Onlangs verloor
Karpov een active chessmatch
met 5-1 van Anand. Ditmaal
werd het 2-2, waarbij Karpov
zowaar een partij won. Anand
nam op een verschrikkelijke
manier wraak. (Zie diagram 2).
Zwart is overspeeld. Zijn vol
gende zet laat een leuk zelfmat
toe. 44...Te8 45.Dxh5! 1-0. Na
45...Dxh5 is het mat met 46.Lg7.
Er werden relatief veel remises
gespeeld. Dit ging overigens
soms met veel spektakel ge
paard, zoals uit de volgende
partij blijkt. Kasparov - Anand
Schotse opening: l.e4 e5 2.Pf3
Pc6 3.d4 exd4 4.Pxd4 Lc5
5.Pxc6
Normaal wordt hier 5.Le3 ge
speeld, maar mogelijk wil Kas
parov deze variant bewaren
voor de match om zijn wereld
titel later dit jaar tegen dezelfde
tegenstander. De tekstzet staat
als onschuldig te boek. 5...Df6
6.Dd2 dxc6. De theorie geeft
hier 6...Dxc6 met gelijk spel.
7.Pc3 Pe7 8.Df4 Dd6 9.Le2 Pg6
10.Dg3. Beide partijen willen
alleen de dame ruilen op een
voordelige manier. Zwart zou
graag Dxd6 zien, waarna hij
met cxd6 zijn pionnenstructuur
kan herstellen. Wit wil de da
mes alleen ruilen als zwart zijn
dubbelpion behoudt, waarna er
een voordelig eindspel rest.
10...f5 11.f4 Dd4 12.Ld3 Lb4
13.gxf5. Kasparov gaat in op de
verwikkelingen. 13,..Lxc3+
14.bxc3 Dxc3+ 15.Kf2 0-0
16.gxf6 Dxal 17.Dh4 h6 18.Lc4
IG18 19.Lf7. Met de dreiging
f4—f5 gevolgd door Lclxh6.
19...Dc3 20.Le3 Le6. Zwart
geeft materiaal terug, maar het
is de vraag of hij niet beter op
winst had kunnen spelen met
20...Dxc2+ 21.Kg3 Dd3. 2I.Lxe6
Tae8 22.Dh3 Dxc2+ 23.Kf3
Dxg6 24.Lg4 De4+ 25.Kf2 Txf4
Met dit offer verwijdert zwart
de dekking over de zwarte vel
den, waarop eeuwig schaak het
logische gevolg is. 26.Lxf4 Dxf4
27.Lf3 Dd4+ 28.Kg3 1/2-1/2
Na 28...De5+ is remise onver
mijdelijk.
In Haarlem is het afgelopen
weekend het AKN-toernooi ge
wonnen door Mikhail Gurevich.
Deze in België levende groot
meester was oppermachtig en
won al zijn zes partijen. Op de
gedeelde tweede plaats eindig
den maar liefst tien spelers met
vijf punten: Tiviakov, Dgebuad-
ze, Chuchelov, van den Doel,
Mitkov, Blees, Szekely, Knop-
pert, Ruud Janssen en Bertho-
lee. Volgende week meer over
dit toernooi.
FILATELIE
Het Chinese nieuwjaar met
zijn twaalf-jarige cyclus (rat, os,
tijger, konijn, zwijn, draak,
hond, slang, haan, aap, ram en
paard) wordt steeds populair
der. Elk jaar komen er meer
landen die er zegels aan wijden.
Dit jaar, het 'Jaar van het ko
nijn' al zeker 24. Konijnen-ze
gels verschenen in ieder geval
in: Buthan, Canada, Cambodja,
China, Cuba, Frans-Polynesië,
Hongkong, Ierland, Japan, Jer
sey, Kasachstan, Macao, Mars
hall-Eilanden, Nederlandse An
tillen, Niuafóou-Eilanden, Nor
folk-Eilanden, Singapore, So
malië, Verenigde Staten, Tai
wan, Tavalu, Tokelau-Eilanden,
Tonga en Zuid-Afrika.
In 1978 verscheen in de Ver
enigde Staten een 13 doller-
cent-zegel met het portret van
Harriet Tubman, strijdster voor
gelijke rechten, een jaar later
gevolgd door een 15 c.-zegel
met daarop dat van dominee
Martin Luther King. Het waren
de eerste zegels in een nieuwe
reeks 'Black Heritage'. Inmid
dels telt de reeks 22 zegels en
op deze 33 c. zegel Malcolm
Little, beter bekend als Mal
colm X. Malcolm X, geboren op
19 mei 1925, ging in 1952 over
tot de islam (El-Hajj Malik El-
Shabazz) en richtte in 1957 de
Black Muslim publikatie Muh-
ammed Speaks op. In 1964
maakte hij een toernee door
Europa, het Midden-Oosten en
Afrika. Op 21 februari 1965
werd hij in de Audubon Ball
room in New York vermoord.
De Verenigde Staten hebben de
afgelopen tijd nog enkele be
roemdheden herdacht. Op 26
mei in het zesde velletje Cele
brate The Century, 1950 (met
vijftien 33 c-zegels) zien we bij
voorbeeld de legendarische Lu
cy (Lucille) Ball uit de tv-serie I
Love Lucy (1951-1957), samen
met haar echtgenoot Desi Ar-
naz, en de zesvoudige wereld
kampioen. zwaargewicht bok
sen Rocky Marciano (van 1952
tot 1956). NB. Verder wordt op
dit velletje o.a. aandacht be
steed aan de Koreaanse oorlog,
de eerste succesvolle VS-aard-
satelliet Explorer I, de drive-in-
movies, de eerste Daytona 500
en rock'n'roll. We blijven nog
even bij beroemdheden.
Gibraltar herdacht met drie ze
gels en twee velletjes het feit dat
dertig jaar geleden, op 20 maart
1969, John Lennon (28) en Yoko
Ono (36) in Gibraltar in het hu
welijk traden. John Lenon staat
op zegels van 20 p, 30 p en 40 p,
het paar op velletjes (beide met
een 1 pond-zegel), een keer op
de trap van een vliegtuig en een
keer met de rots op de achter
grond.
Italië tenslotte, heeft op 12 juni
(ter gelegenheid van de WK-
wielrennen die dit jaar in Italië
worden verreden) een van zijn
grootste coureurs herdacht:
Fausto Coppi (1919-1960). Op
een zegel van 800 lire/0,41 euro
Coppi tijdens een bergrit. Nog
twee opmerkelijke Italiaanse
sport-zegels. Op 4 mei versche
nen zegels van 8001./0,41 e. en
9001./0,46 e. waarmee wordt
herdacht dat op 4 mei 1949 het
voetbalelftal Grande Torino bij
een vliegtuigongeluk bij Super-
ga om het leven kwam. Op de
ene zegel Valentino Mazzola
omgeven door (de contouren)
van de verongelukte spelers van
FC Turin, propellers van een
vliegtuig, de basiliek van Super-
ga en het verenigingsembleem,
en op de andere zegel de na
men van de verongelukte spe
lers, de basiliek en het em
bleem. Italië heeft de laatste tijd
verder nog de volgende zegels
met dubbele waarde-aandui
ding uitgegeven: 17 april,
kunst- en cultureel erfgoed, 3 x
800 1./0.41 e., klokken, majoli-
ka-sleutel en glasdeur (uit di
verse musea); 17 april, serie
toerisme, 4 x 8001./0.41 e., Se-
gonzano (berglandschap), Ter-
ni (waterval), Lecce en Lipari;
23 april, constitutioneel hof,
800 1./0.41 e., interieur; 29 april,
nationale brandweer,
8001./0.41 e., ladderwagen voor
brandend gebouw en embleem;
3 mei, militaire academie,
800 L/0,41 e., paleis Ducale, ca
det, nationale vlag en wapen; 5
mei, 50 jaar Raad van Europa,
800 L/0,41 e., het gebouw van
de Raad in Straatsburg; 7 juni,
de jaarlijkse zegel gewijd aan de
landskampioen voetbal: FC Mi
lan, 800 L/0,41 e., spelmoment
en embleem.
