Nederlander bisschop van verscheurd eilam
Kerk Samenleving
Kinderen van
één Vader
Parochies
Voorschot! J
gaan fuser
WOENSDAG 7 JUL11999
redactie aad rietveld, 071-5] L
VANDAAG
7Cyrillus en Methodius, twee Griekse broers uit
de negende eeuw, zijn door hun missiewerk in
Moravië de 'apostelen van de Slavische volke
ren' geworden. Aanvankelijk konden de broers
nauwelijks uit de voeten met de taal van de Moraviërs.
Cyrillus ontwikkelde daarom het naar hem vernoemde Cy
rillische schrift, om de Latijnse liturgie in de Slavische taal
te kunnen vertalen. Hij stierf in Rome, kort nadat hij de
pauselijke goedkeuring had gekregen voor zijn vertaal
werk. Methodius werd bisschop van Moravië en Pannonië.
Samen delen zij de feestdag 7 juli.
Armeense patriarch begraven
jerevan Armeens-orthodoxe priesters betuigen de laatste eer
aan hun maandag overleden patriarch Garegin I. De leider van
de oudste christelijke kerk ter wereld overleed afgelopen maan
dag aan keelkanker. Gelovigen van over de hele wereld kwamen
naar zijn uitvaartdienst in de hoofdstad Jerevan. Garegin werd
begraven in Echmiadzin. foto ap
Kerkleider Macedonië overleden
skopje Aartsbisschop Michael Metodija Gogov, hoofd van de
Orthodoxe Kerk van Macedonië, is gisteren op 88-jarige leeftijd
overleden. Hij had hartproblemen.Sinds 1991, toen het land on
afhankelijk werd, leidde hij de kerk. In het begin van de jaren
'50 werd hij op last van de communistische regering van Joego
slavië gevangen gezet, nadat hij had gepleit voor een onafhan
kelijk Macedonië. De Orthodoxe Kerk van Macedonië, die zich
in 1968 van de Servisch-Orthodoxe Kerk heeft afgescheiden,
wordt door geen enkele andere orthodoxe kerk erkend.
Chinese rk-priester dood gevonden
peking Een rooms-katholieke priester is enkele uren na zijn ar
restatie in de Chinese hoofdstad Peking dood op straat gevon
den. De geestelijke, die tot de pausgetrouwe kerk behoorde, was
opgepakt na een clandestiene mis. Volgens de Kardinaal Kung
Stichting, een Amerikaanse groepering die zich inzet voor gods
dienstvrijheid, arresteerde de politie de 33-jarige priester Yan
Weiping op 13 mei. Nog dezelfde dag werd zijn lichaam leven
loos op straat gevonden. De organisatie maakt ook melding van
marteling van leden van de ondergrondse kerk. Zo zou de pries
ter Wang Qing uit Baoding drie dagen aan zijn handen zijn op
gehangen, terwijl hij drank kreeg die diarree veroorzaakt. Het
bureau voor godsdienstzaken in Baoding zei van niets te weten.
Kerkelijke internetters naar Boedapest
driebergen/boedapest De vierde Europese christelijke internet-
conferentie heeft vooral ten doel kerkelijke internetters met el
kaar in contact te brengen. Op die manier kan een levend net
werk ontstaan, aldus een van de sprekers, O. Sondorp van het
Hervormd Evangelisatorisch Beraad. De deelnemers uit Oost
en West-Europa ontmoeten elkaar van donderdag tot zaterdag
in het gebouw van de lutherse theologische faculteit in Boeda
pest. Doel van de bijeenkomst is het uitwisselen van ideeën en
het bevorderen van deskundigheid. Dat moet leiden tot een be
tere presentatie van kerken op internet.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Appingedam (SoW),
B.G. Keizer te Akkrum; te Den
Bommel, P. van Duijvenboden,
kandidaat uit Barneveld; te Put
ten (wijk 4. toez.), M. Goudriaan
te Lunteren.
Aangenomen: naar Zaandam
(beiden parttime), mw. A.M. van
Andel en F.S.J. van der Sar, bei
den parttime te Groede, Schoon-
dijke en Waterlandkerkje.
GEREFORMEERDE KERKEN
(VRIJGEMAAKT)
Bedankt: voor Zeewolde (tweede
predikantsplaats - sectie West),
J. Wesseling te Ede.
NEDERLANDS GEREFORMEERDE
KERKEN
Aangenomen: naar Zwolle (II), J.
Horsman te Dordrecht.
Bedankt: voor Wezep (3e pred.
plaats), J. van Atten te Langerak
(Z.H.).
CHRISTELIJK GEREFORMEERDE
KERKEN
Beroepen: te Genemuiden, A.
van Ek te Zaamslag.
Aangenomen: naarNijkerk, H.D
Rietveld te Zwaagwesteinde.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Katwijk aan Zee, A.
Bac te Bodegraven.
Bedankt: voor Lelystad, J.S. van
der Net te Apeldoorn.
Missonaris wordt hoofd rooms katholieke kerk op Bougainville
enschede gpd
„Een man die ergens voor staat, niet
gemakkelijk wijkt, maar ontwapenend
bescheiden is." De typering geldt Hen-
nie Kronenberg (64), afkomstig uit En
schede, die is benoemd tot bisschop
van het eiland Bougainville op Nieuw-
Guinea. Op 14 juli wordt hij gewijd tot
herder van de twintig priesters en de
155.000 katholieken op het in totaal
185.000 bewoners tellende eiland.
Kronenberg groeide samen met vijf
broers en een zus op aan de Leliestraat
in Enschede, waar hij de Sint Joseph-
school doorliep. Daarna ging hij naar
de gymnasiumopleiding aan het klein
seminarie in Hulst (Zeeuws Vlaande
ren). Aansluitend studeerde hij theolo
gie en filosofie in Lievelde. In 1958 trad
hij toe tot de congregatie van de ma-
risten, een naar Maria genoemde orde
die zich ten doel stelt de noden in de
wereld te lenigen. In 1961 werd hij in
Lievelde tot priester gewijd. Voordat
hij als missionaris werd uitgezonden
naar het eiland in de Stille Zuidzee,
was hij een aantal jaren actief als pre
fect van het seminarie in Hulst.
De in Enschede woonachtige maris-
tenpater Wim van Midden kent Kro
nenberg van nabij. Vele jaren waren ze
studiegenoten. Van Midden omschrijft
Kronenberg als een zeer geïnspireerd
mens, die ergens voor staat. „Hij heeft
een ontwapende bescheidenheid,
maar wijkt niet." Eigenschappen die
hem goed van pas kunnen komen bij
zijn bisschoppelijk werk in het door
binnenlandse politieke twisten ver
scheurde eiland Bougainville.
Kronenberg kent de plaatselijke situ
atie als geen ander. Toen hij in 1965
aankwam als jonge missionaris, was
het eiland voor het grootste deel rim
boe. De bouw van de grote kopermijn
Panguna bracht grote maatschappelij
ke veranderingen met zich mee. Als
gevolg van onvrede over het wegvloei
en van inkomsten naar het buitenland
en etnische spanningen, brak in 1988
een burgeroorlog uit. Sinds het in 1997
gesloten bestand probeert het eiland
zich te herstellen en te genezen van de
diepe oorlogswonden. Maar de span
ning is nog steeds niet weg.
Het wordt geen gemakkelijke
weten de maristen. De bisscho
moeten laveren tussen de
zonder voor een van hen te kik
Van Midden schat in dat Kronen!
benoeming daarmee samenh '[C
„Als buitenlander is hij beter in
boven de partijen te blijven staan.
Kronenberg is sinds 1995 secre
generaal van de bisschoppenconl j'
tie van Papoea-Nieuw-Guinea e
Solomonseilanden. Als bisschop
hij de in 1996 overleden inlandsi
schop Gregory Singhai op.
'Shock-toestand
Ambon duurt nog
enkele generaties'
utrecht anp
De shock-toestand na de ge
welddadigheden op Ambon zal
nog wel enige generaties duren.
De bevolking vraagt zich af: hoe
kon dit gebeuren, terwijl we al
tijd in harmonie leefden? En:
hoe moet het nu verder? In ie
der geval, zegt Margreet den
Dulk-Barens, is de verstand
houding tussen christenen en
moslims op Ambon voor lange
tijd grondig verstoord.
Den Duik maakte vorige week
deel uit van een delegatie van
de Wereldraad van Kerken, die
onderzoek deed naar geweld te
gen vrouwen in Indonesië en
haar solidariteit met de Indone
sische vrouwen wilde betuigen.
Den Duik is secretaris van de
afdeling vrouw in kerk en sa
menleving van de Raad van
Kerken.
Dat onderzoek naar geweld
tegen vrouwen vergelijkt Den
Duik met het schillen van een
ui. De eerste schil is de schok
van de gewelddadigheden. Die
is zo hard aangekomen, dat de
delegatie op Ambon nauwelijks
verhalen van vrouwen heeft ge
hoord. In een patriarchale sa
menleving als die op Ambon,
zegt Den Duik, is het voor wou
wen toch al heel moeilijk om
met hun verhaal naar voren te
komen. Duidelijk was ook dat
de kerkelijke vrouwen op Am-
bon erg bang waren de moslim-
wijken binnen te gaan.
De delegatie kreeg in Jakarta
te horen dat daar de eerste ba-
bies zijn geboren van de et-
nisch-Chinese vrouwen die
werden verkracht tijdens de ge
welddadigheden vorig jaar in
de hoofdstad. De kerken doen
veel aan traumaverwerking bij
de slachtofffers.
Op Oost-Timor, waar een an
der deel van de delegatie op be
zoek was, is het geweld tegen
vrouwen 'prominent aanwezig'.
Militairen gaan 's avonds de
huizen langs om vrouwen voor
een 'partijtje' uit te nodigen.
Die worden gedwongen mee te
gaan. Er bestaan ernstige ver
moedens dat er 'gesloten ho
tels' (bordelen) ten behoeve
van de militairen zijn.
Ook kent Oost-Timor con
centratiekampen waar naar
schatting 45.000 mensen zijn
opgesloten. Hele dorpen zijn
ontvolkt, de mannen zijn de
bergen in gevlucht en de vrou
wen zitten vast, aldus de dele
gatieleden.
Er zijn heel veel verhalen over
koning David. Het mooiste ver
haal is dat hij moet vluchten voor
Saul. David speelt op de harp en dan
wordt Saul kwaad, want hij heeft boze
geesten in zijn hoofd. Jonathan, dat is de
zoon van Saul, zegt dat David moet vluch
ten. David bedenkt een plan. Hij verstopt
zich achter een rots terwijl Jonathan met
een knechtje speren gaat schieten. Als Jo
nathan zegt: nee, verder gooien, veel ver
der, moet David vluchten en als hij zegt:
kom dichterbij, kan David blijven. Maar Jonathan zegt dat de
speer heel ver weg ligt en dan moet David vluchten.
Saul is een slechte koning en hij is boos op David, omdat hij weet
dat David een goede koning zal worden. David was ook niet altijd
even goed, hoor, maar hij houdt meer van de Here God. Want als
David in de spelonk zit en Saul heel dichtbij komt, snijdt hij al
leen maar een stukje van zijn mantel af. De vrienden van David
zeggen: maak 'm dood, je hebt nu de kans, maar dat doet hij niet.
Je bent niet meteen een goed mens als je anderen niet dood-
Mathilde Jansen (10 jaar, afkomstig uit
Oegstgeest) vertelt over haar geloof
maakt, maar je merkt gewoon dat David
meer van de Here God houdt.
Als je van de Here God houdt hoef je je
niet heel netjes te gedragen. Maar je
moet ook weer niet doen alsof je hele
maal niet van de Here God houdt. Je
hoeft niet altijd naar de kerk. En je hoeft
ook niet altijd te bidden. Je kunt het ook
op een andere manier laten merken.
Als mensen niet willen geloven, is dat
hun zaak. Dan heb je niet meteen een
slecht leven. Iedereen maakt goede en
slechte dingen mee. Zelf geloof ik wel in de Here God. Ik geloof
omdat ik zo ben opgevoed, maar ook omdat ik dan altijd iemand
heb als er dingen gebeuren die niet leuk zijn. Dat kan ik dan aan
de Here God vertellen.
Ik ben gedoopt in de kerk. Dan beloven je vader en moeder dat
ze je christelijk zullen opvoeden. Maar ik mag zelf we
ten of ik later blijf geloven. Ik weet nog niet wat ik later
ga doen. Maar ik denk dat ik wel in de Here God blijf
geloven.
Kermisbissc
neemt afsche
in botsautootj
Hulpbisschop J. Niënlfc
van Utrecht neemt zoi a|
afscheid van het kermis
circuspastoraat. De 'ken :e
bisschop' gaat dan voor :r
laatst voor in een euch
tieviering. Hij doet dat b n
botsautootjes op de Utre n
se Maliebaankermis. N li:
haus (69) treedt op 1 ai
tember van dit jaar om
zondheidsredenen af.
In de Nederlandse
schoppenconferentie
Nienhuis dertien jaar
pastoraat onder kernu
ploitanten en circusartief
in zijn portefeuille. Hij
in 1985 de eerste 'kermi
schop' die ook echt de
mis bezocht, in Breda.
Tijdens de mis op de
liebaan wordt Niënhaus
assisteerd door oud-ken
aalmoezenier pater G. Ft
en M. van Rooij, de hui
kermis- en circuspastor,
de mis er een feestje in J
poffertjessalon.
voorschoten
De parochie van de H
Laurentius en de Moeder
parochie in Voorschoten
op 1 januari 2000 fuserer rt
bisdom Rotterdam staat
tief tegenover het same e<
van de twee parochies, dit
ren samenwerken en een
toor 'delen'.
De parochies in Voorst r
werken al vijftien jaar si ig
Ze hebben één bestuur, ei i
een interparochiële ver g
ring, waar de medewerke;
ken als kerkdiensten, vrj
gerswerk en ziekenbezod
elkaar afstemmen. Het
stuur verwacht geen enkel
bleem bij de fusie.
Het bestuur stelt de kon 1
maanden een notitie op, w
onder meer de beleidspla
voor de toekomst worden
gelegd. De pastorale organ 1
en de priesterraad van he V
dom brengen vervolgens g!
uit aan de bisschop. Die
het licht op groen zetten.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met donderdag.
Noorwegen:
Perioden met zon en meest
droog, maar in het noorden meer
wolken en kans op een bui.
Maxima uiteenlopend van 11 in
het noorden tot 22 graden in het
zuiden. Morgen in het noorden
iets minder fris.
Zweden:
Wisselend bewolkt en plaatselijk
een bui. Maxima tussen 16 en
23 graden.
Denemarken:
Flinke perioden met zon en
slechts een kleine kans op een
bui. Middagtemperatuur onge
veer 22 graden.
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
Wolkenvelden, vooral in het zui
den ook zon en in het noorden
enkele buien. Maxima van 17
graden in Schotland tot 24 in de
omgeving van London.
België en Luxemburg:
Vandaag nog kans op een bui.
Verder flinke perioden met zon.
Middagtemperatuur oplopen
naar 25 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
In de oostelijke departementen
nog kans op een bui. Verder flink
wat zon. Maxima tussen 21 en
26 graden.
Portugal:
Zonnig bij maxima rond 37 gra
den. Alleen vlak aan de kust iets
minder heet.
Madeira:
Flinke perioden met zon en
meest droog. Middagtempera
tuur ongeveer 23 graden
Spanje:
Droog en veel zon. Middagtem
peratuur oplopend tot 24 graden
langs de golf van Biskaje en ruim
40 in Andalucie.
Canarische Eilanden:
Flinke perioden met zon, maar
aan de noordzijde van de eilan
den soms ook wolkenvelden.
Middagtemperatuur omstreeks
31 graden.
Marokko:
Westkust: veel zon en droog.
Maxima oplopend naar dik 30
graden, landinwaarts nog hoger.
Tunesië:
Zonnig bij maxima van 30 gra
den aan zee tot 40 in het bin
nenland.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag in de Alpen nog kans op
een enkele bui. Verder overwe
gend droog en tamelijk veel zon.
Maxima van 26 graden langs de
Atlantische kust en de heuvels
rond Lion tot 32 in de buurt van
Perpignan.
Mallorca en Ibiza:
Vrij veel zon en droog. Maxima
rond 31 graden.
Italië:
In het noorden kleine kans op
een regen- of onweersbui. Verder
veel zon en meest droog. Maxima
uiteenlopend van 28 graden in
het noorden tot 32 op Sicilië
Corsica en Sardinië:
Veel zon en droog. Maxima om
streeks 30 graden.
Malta:
Zonnig en droog bij maxima rond
32 graden.
Griekenland en Kreta:
Overwegend zonnig en droog.
Morgen vooral in het noorden
meer wolken en mogelijk een on
weersbui. Maxima rond de 30
graden, in het binnenland een
stukje warmer.
Turkije en Cyprus:
Veel zon en alleen in het Turkse
binnenland mogelijk een on
weersbui. Maxima ongeveer 31
graden.
WOENSDAG 7 JULI 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 05.29 Zon onder 21.59
Maan op 01.47 Maan onder 15.05
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 10.46 23.20 10.19 22.53
Laag 06.04 18.35 05.45 18.16
bewolkt
onweer
V warmtefront
regen
GMNm sneeuw
y koufront
Mik
opklaringen
hagel
L lagedruk
mist
windrichting
hogedruk
zonnig
19 temperatuur
luchtdruk in
1000 hectc> pascal
DONDERDAG 8 JULI 19S
Zon- en maanstanden
Zon op 05.30
Maan op 02.13 i
_Waterstand
IJmuiden
Hoog 11.55 1
Laag 07.26
Weerrapporten 07 juli 08 u
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Innsbruck half bew.
Istanbul licht bew
Klagenfurl onweer
Kopenhagen licht bew
onbew
onbew.
half bew.
licht bew.
licht bew.
Maastricht
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Boedapest
Duitsland:
Perioden met zon, maar ook kans
op een regen- of onweersbui.
Maxima uiteenlopend van 20
graden in het noorden tot 25 te
gen de Alpen.
Zwitserland:
Van het westen uit opklaringen
en geleidelijk afnemende kans
op een regen- of onweersbui.
Middagtemperatuur ongeveer 24
graden, in Tessin aanmerkelijk
warmer.
Oostenrijk:
Tamelijk veel bewolking en gere
geld regen- of onweersbuien.
Middagtemperatuur ongeveer 24
graden.
Polen:
Veel bewolking en vooral in het
01 22 11 0
12 02
25 0.0
22 0.0
16 3.0
21 00
12 0.2
14 0.1
24 0.0
13 0.0
Stockholm licht bew
Zurich n
Bangkok h
Buenos Aires n
Casablanca li
Johannesburg li
Los Angeles z
New Orleans h
New York h
Tel Aviv z
Dublin half bew. 1
oosten stevige regen- en on
weersbuien. In het westen later
droog en opklaringen. Maxima
dalend naar ongeveer 23 graden.
Tsjechië en Slowakije:
Wisselend bewolkt en van tijd tot
tijd een regen- of onweersbui.
Vancouver half b(
17 15 83.0
22 16 1.0
21 14 01
24 14 13.0
30 23 0.0
32 16 5.0
18 12 00
27 22 0.0
28 17 0.0
22 14 25.0
26 16 0.1
19 13 21.0
30 17 0.0
22 0 0
32 18 0.0
34 22 0.0
30 17 00
17 14 0.9
29 20 0.0
25 13 0.0
20 14 0.0
26 15 280
31 20 00
0.0
23 12 0.0
28 20 0.1
36 19 0.0
21 14 15.0
33 24 3.0
15 7 0.0
25 20 00
16 8 0 1
18 17 00
29 24 0.4
37 29 0.0
31 23 0.0
24 18 0.0
32 20 00
33 24 0.0
23 12 0.0
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/ vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F Klein Schiphorst (adjunct)
redactie
F. Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323 508
Familieberichten: 023-5317 337
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie: 071-5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 1?
071-5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIES
30 Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 11
071-5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
23.39' kwartaal (acceptgiro)
19 2J§r half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
IVl
Abonnees die ons een machtiging verstn
het automatisch afschrijven
abonnements- geld, ontvangen 1,- ktf 'Si
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (biniw
worden verzonden geldt een toeslag
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTE!
Voor mensen die moeilijk lezen, slecH IN
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een si
van het regionale nieuws uit het Leids
Dagblad op geluidscassette beschikbi
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur, 1
Z I
K
N H U I Z E
Maxima rond 24 graden.
Hongarije:
Wisselend bewolkt en geregeld
stevige regen- of onweersbuien,
plaatselijk met veel neerslag.
Middagtemperatuur dalend naar
24 graden.
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111