Verzet Oost-Timor bereid macht te delen Europese Commissie in de steigers Buitenland Op de vlucht Aanslagen Koerden op Turkse doelen Jaar wonen op Schots eiland Prodi veroordeelt overstap Bangemann Bondsdag neemt afscheid van Bonn Milosevic zoekt steun tegen groeiende oppositie i/RIJDAG 2 JULI 1999 Ex-dictator Panama veroordeeld |ny parus De voormalige dictator van Panama, generaal Manuel Noriega, is gisteren in Frankrijk veroordeeld tot tien jaar cel we- gens h£t witwassen van drugsgeld. Noriega zit in de VS al een gevangenisstraf uit van dertig jaar wegens drugssmokkel. De Franse justitie heeft Noriega schuldig bevonden aan het witwas- 1 sen van geld van het Colombiaanse cocaïne-netwerk van Me- dellin via vestigingen van de bank BCCI. Deze werd in 1991 we- 1 gens fraude gesloten. Tussen 1983 en 1989 zou er meer dan 25 'f miljoen dollar uit Panama naar Europa zijn gesluisd. Het is meeste geld is nu spoorloos. Ij Polen willen Ronald Reaganplein n—bi Warschau Politici van Solidariteit, de beweging die tien jaar ge- leden het Poolse communisme ten val bracht, zijn een campag ne begonnen voor het omdopen van het Plein van de Grondwet in Warschau in het Ronald Reaganplein. Aanstaand weekeinde odell, houdt het Comité voor de Herdenking van de Verdiensten van 1 President Ronald Reagan een eerste bijeenkomst om verder W over het initiatief te praten. „We hebben besloten Ronald 77 Reagan te eren, de winnaar van de Koude Oorlog, de man die /I Rusland het Rijk van het Kwaad noemde en een groot vriend j van Polen", zei Jozef Szaniawsky, een van de initiatiefnemers. Spreuk leidt terecht tot ontslag kassel Eén jongen die voor een Turkse jongen een metalen plaat met de tekst 'Arbeit macht frei - Turkije is een mooi land' had gemaakt, is terecht op staande voet ontslagen. Dat heeft BB een rechtbank in Kassei gisteren bepaald. 'Arbeit macht frei' stond op de toegangspoort tot verscheidene concentratiekam- pen, waaronder Auschwitz. De leerjongen had het in maart 1997 op de werkbank van de jonge Turk gegrift en werd door zijn werkgever, de reinigingsdienst van Berlijn, op staande voet ontslagen. De rechtbank in Kassei bepaalde dat 'bij bijzonder ernstig plichtsverzuim' niet eerst met een waarschuwing hoeft te worden volstaan. Zwitsers maken nauwkeurige klok i neuchatel De Zwitsers hebben een klok ontwikkeld met een af wijking van minder dan één luttele seconde in 150 miljoen jaar. 's Werelds nauwkeurigste chronometer zit in een glimmende metalen stolp, heeft geen wijzers of wijzerplaat en hoeft nooit te worden opgewonden of opgeladen. De onvoorstelbare precisie berust op de immer constante trillingen van waterstofatomen. Het instrument is in de aanbieding voor ruim 7 miljoen gulden. De eerste klant is de ESA, de Europese Ruimtevaart Organisatie, die de atoomklok in 2002 wil monteren in het in aanbouw zijn de ISS, het Internationale Ruimte Station. van Recordaantal zelfmoorden in Japan rgest Tokyo Een recordaantal van 32.863 Japanners heeft vorig jaar i. zelfmoord gepleegd. Dat is 35 procent meer dan in 1997. Analis ten leggen een verband met de economische problemen in het land. Zelfmoord wordt er vaak uit schaamte gepleegd of om dierbaren niet in verlegenheid te brengen. Onder de 32.863 wa ren 23.013 mannen en 9850 vrouwen. Vooral onder de Japan ners tussen 51 en 60 jaar steeg het aantal zelfmoorden sterk, met ruim 45 procent. Bij de veertigers was de stijging 27,6 pro cent. De Japanners die tot deze leeftijdsgroepen behoren, heb ben het meest de gevolgen ondervonden van reorganisaties van bedrijven en verlaging van salarissen. Eerste Duitse rotstekeningen ontdekt tübingen Archeologen hebben voor het eerst in Duitsland rots tekeningen ontdekt. De sensationele vondst werd gedaan in de ie buurt van het dorpje Schelklingen in een grot op de Schwabi- sche Alp in de deelstaat Baden-Württemberg). Het betreft een beschilderde steen met twee rijen dubbele punten. De ontdek kers, de hoogleraren archeologie Conard en Uerpmann van de Universiteit van Tübingen, schatten de ouderdom van de steen op ongeveer 13.000 jaar. De beschilderde steen maakte waar schijnlijk deel uit van een grotere rotstekening. DDR-producten per postorder berlijn In het Oost-Duitse Halle is het eerste postorderbedrijf voor producten uit de voormalige DDR gestart. OssiVersand verstuurt wereldwijd typische oost-waren onder het motto 'wat goed was, kan het nu nog zijn'. Het verzendhuis speelt in op de groeiende behoefte van Oost-Duitsers aan 'eigen producten'. Bijna tien jaar na de val van de Muur vinden veel ex-DDR-ers goederen uit het westen niet beter. OssiVersand biedt via het in ternet ruim duizend DDR-producten aan die nog steeds wor den gemaakt of zelfs opnieuw in productie kwamen. VS vragen Spanje bewijs over Pinochet Washington Amerika heeft Spanje om bewijsmateriaal g vraagd tegen de Chileense ex-dictator Pinochet in verband met de bomaanslag in 1976 op een socialistische Chileense politicus en zijn Amerikaanse assistent. Beiden kwamen om bij de aan slag in Washington. Pinochet wordt vastgehouden in Engeland in afwachting van een besluit over een uitleveringsverzoek vap Spanje. De Amerikaanse regering gaf eerder deze week 5800 ge heime documenten vrij over het regime Pinochet. Uit de vrijge geven papieren blijkt dat de VS op de hoogte waren van de mar telingen en moorden in Chili na de coup in 1973. Sleutel van Bastille gestolen Sydney De originele historische sleutel van de Franse gevange nis Bastille is tijdens een tijdelijke tentoonstelling in Sydney ge stolen. De bestorming van de Bastille-gevangenis in Parijs door een woedende menigte was in 1789 de opmaat tot de Franse Revolutie. Daags na de bestorming en vernietiging van de Bas tille werd de sleutel gevonden door Madame Tussaud, die later beroemd werd door haar collectie wassen beelden. kargil Een Indiase vluchtelinge draagt haar broertje terug naar het vluchtelingenkamp in Kargil. Veel mensen in Kashmir hebben hun dorpen verlaten vanwege de aanhoudende gevechten tussen het Indiase leger en Pakistaanse rebellen. foto reuters kamal kishore Zes doden bij aanval op koffiehuis keulen-ankara Het doodvonnis tegen de leider van de Koerdische Arbeiders partij, PKK, Abdullah öcalan heeft in Duitsland en Turkije opnieuw tot aanslagen geleid. Een schiètpartij in een koffie huis in het zuidoosten van Tur kije kostte zes mensen het le ven. In Duitsland werden de af gelopen nacht vijf brandaansla gen gepleegd en werd een man doodgestoken. Doelwit van de aanslagen in Duitsland waren een moskee, Turkse culturele verenigingen en een winkel. Gisteren vond in Turkije de eerste Koerdische aanslag sinds het vonnis van de PKK-leider plaats. Twee PKK- strijders doodden vier mensen in en rond een koffiehuis in Elazig, een stad in zuidoost- Turkije. In het vuurgevecht dat kort daarna ontstond, schoten Turkse veiligheidstroepen beide aanvallers dood. Bij de schiet partij vielen vijf gewonden. De Turkse politie en het leger hebben extra veiligheidsmaat regelen genomen tegen aansla gen door Koerden. De politie heeft tien mensen gearresteerd die ervan worden verdacht dat zij een bomaanslag beraamden. Bij de verdachten zouden ook explosieven zijn aangetroffen. In Nederland hebben Koer den gisteren opnieuw in Den Haag gedemonstreerd om steun te betuigen aan öcalan. Op het Malieveld kwamen 's middags ongeveer 150 Koerden bijeen. De betogers liepen in optocht naar het Binnenhof bij de Tweede Kamer. Daar bleel de groep enige uren staan we gens een algemeen overleg in de Kamer over het proces tegen de PKK-leider. Volgens de poli tie is de actie rustig verlopen Ook voor vandaag en morgen staan manifestaties gepland van Koerden in Den Haag. De Britse omroep BBC wordt overstroomd met aanmeldingen van mensen die twaalf maanden willen leven als Robinson Crusoe op een verlaten Schots eiland. Het project Castaway 2000 wordt een van de millenniumprogramma's van de Britse omroep. Camera's zullen de verrichtingen volgen van een groep mensen die op 1 januari 2000 voet op het eiland zetten zonder dat ze enig hulpmiddel bij zich hebben. Zij moeten vanuit het niets een be staan op te zien bouwen. Pleidooi voor overgangsregering met VN en Indonesische autoriteiten De Oost-Tïmorese afscheidingsbeweging is bereid de macht te de len met degenen die op dit moment integratie met Indonesië na streven. Dit hebben Ramos Horta en Xanana Gusmao, leiders van de beweging vanochtend in Jakarta gezegd. Volgens hen moet er na de volksraadpleging, waarvan zij overtuigd zijn dat ze die winnen, voor minstens drie jaar een overgangsregering komen die nauw sa menwerkt met de VN en de Indonesische autoriteiten. jakarta theo haerkens correspondent toekomst van het omstreden gebied. Wegens de gebrekkige veiligheidssitu atie besloot de VN onlangs de volks raadpleging uit te stellen tot eind au gustus. Dinsdag werd een VN-kantoor aangevallen door milities die integratie met Indonesië nastreven. Gisteren trok de organisatie met het oog op de vei ligheid een aantal medewerkers terug van een post. Nobelprijswinnaar Horta, die Oost- Timor ontvluchtte kort voordat de In donesische troepen het gebied in 1975 bezetten, leefde tientallen jaren in bal lingschap in Portugal en Australië. In de afgelopen week nam hij deel aan een ontmoeting van voor- en tegen standers van onafhankelijkheid in Ja karta, die georganiseerd was door de katholieke kerk op Oost-Timor. Horta toonde zich opgetogen over zijn verblijf in Indonesië en sprak ver zoenende woorden aan het adres van de Indonesische regering. „Een jaar geleden zou dit ondenkbaar geweest zijn", zei hij. Horta prees de vrijheid die hem in Jakarta gegund was, maar stelde wel dat Indonesië in de komen de tijd ernst moet maken met het ver beteren van de veiligheidssituatie op Oost-Timor. Hij toonde zich optimis tisch dat de situatie onder zware inter nationale druk daadwerkelijk zal ver beteren. „Maar als de regering ^laar de middelen niet voor heeft, of als de po litieke wil ontbreekt, moet de VN mei wapens komen en zelf zorgen dat hei referendum kan doorgaan." Horta bagatelliseerde de bedreigin gen met de dood door zijn politieke te genstanders. „We hebben een week met ze in een hotel gezeten en met ze gesproken. De bedreigingen waren naar mijn inschatting eerder bedoeld voor hun eigen achterban." Hij zei zijn opponenten uitgelegd te hebben dal hij na de volksraadpleging juist in Oost-Timor wil zijn om het proce; mee te sturen en te voorkomen dal mensen met elkaar gaan afrekenen. Grimmig debat in Europese Commissie brussel marc peeperkorn correspondent Voorzitter Prodi van de nieuwe Europese Commissie veroor deelt de overstap van de huidi ge demissionaire Eurocommis saris Bangemann naar de Spaanse telecomgigant Telefo nica. Prodi belooft snel met duidelijke regels te komen om dit soort situaties te voorkóm men. Bangemann is met onbe taald verlof naar huis gestuurd. Het vertrek van de Duitse Te- lecommunicatie-commissaris naar een telecombedrijf leidde gisteren tot een grimmig debat in de Commissie. De collega commissarissen menen dat Bangemann met zijn keuze voor Telefonica de Commissie opnieuw in een sfeer van vriendjespolitiek onderdom pelt. Bangemann is zich van geen kwaad bewust en laat in een verklaring weten 'volstrekt correct gehandeld te hebben'. De overige Commissieleden vragen zich af of de stap van Bangemann wel door de beugel kan. Het Verdrag van Amster dam schrijft Commissarissen namelijk 'eerlijkheid en kies heid' voor, ook bij de keuze van een nieuwe - baan. Een loop baan in de sector waar een Commissaris voorheen toezicht op hield, lijkt daar strijdig mee. Bangemann was alleen afge lopen jaar al betrokken bij ne gen geschillen tussen Telefoni ca en de Commissie. Hij ont kent ooit ten gunste van het Spaanse bedrijf invloed te heb ben uitgeoefend. Bangemann zegt verder in zijn nieuwe di- rectiebaan zich afzijdig te hou den van contacten met de EU. Het onbetaalde verlof van Bangemann zal naar verwach ting maar enkele dagen duren. De overstap moet goedgekeurd worden door de lidstaten, wat schriftelijk binnen 24 uur kan. Telefonica liet eerder al weten dat Bangemann per 1 juli zou aantreden. Beëdiging Rau laatste grote plechtigheid berlijn peter van nuusenburg correspondent Martin Bangemann, die gaat werken voor een Spaans telecommunica tiebedrijf. foto epa olivier matthys Duitsland boycot jEU-bijeenkomst Het sterrenteam van Romano Prodi ionn-helsinki DPA-Rtr-ANP Bonn stuurt geen vertegen woordiger naar de informele vergadering van de EU-minis- ters van industrie, vandaag in Oulu in Finland. De reden daarvoor is dat de gisteren aan- ;etreden nieuwe EU-voorzitter 'inland het Duits niet als werk- :aal toelaat naast Engels, Frans [en Fins. Dat deelde de woord- oerster van het Duitse minis erie van economische zaken isteren mee. Duitse bondskanselier ^fjSchröder had de Finse premier ipponen in een brief meege deeld te willen dat het Duits ook tijdens informele Europese raden als officiële werktaal geldt. Maar Lipponen liet giste- f/ ren weten dat Finland geen uit zondering maakt. Als je er een een voorrangspositie geeft, zul len de anderen om een gelijke behandeling vragen." Oostenrijk sluit zich enigszins Jverrassend bij Finland aan. Het Oostenrijkse ministerie van buitenlandse zaken vindt dat alleen de voorzitter de talen van de informele besprekingen mag kiezen. brussel marc peeperkorn correspondent Buitengewoon begaafd moeten ze zijn, de twintig leden van nieuwe Europese Commissie. Sterke persoonlijkheden en tegelijkertijd teamspelers; rasechte poli tici maar ook dossiervreters; met een onbezoedeld blazoen plus een behoor lijk politiek verleden. Wat dat laatste be treft stelt de lijst kandidaten in spe niet teleur; het wemelt van de ex-ministers. Maar dat gold ook voor de vorige Com missie, die medio maart wegens fraude en vriendjespolitiek moest opstappen. Alleen de voorzitter is tot nog toe be kend: Romano Prodi. 'II professore' heeft de zegen van zowel de lidstaten als het Europees parlement en is dus verze kerd van zijn baan, inclusief salaris van ruim half miljoen per jaar, exclusief alle extra's. De Italiaanse oud-premier moet wel wat doen voor deze ruimhartige 'schadeloosstelling', te beginnen de ko mende weken. Dan wacht hem de poli tiek uiterst delicate taak de overige ne gentien portefeuilles te verdelen over de beschikbare kandidaten. „Dat wordt een nacht van de lange messen", verzekeren Brusselse diplomaten. „Een stevige knokpartij tussen de lidstaten." De inzet is hoog: ieder land aast op de 'zware' portefeuilles als Concurrentie, Handel, Belastingen, Transport, Land bouw en Budget. Niemand wordt graag afgescheept met bijvoorbeeld 'Toerisme en Midden- en Kleinbedrijf. Nu de Europese banencarrousel op stoom komt is 'namen noemen' het meest favoriete gezelschapsspel in Brus sel. Diplomaten en journalisten vullen er hun tijd mee, maar ook de regerings leiders 'thuis'. Hun man of vrouw in een zware zetel hijsen garandeert immers de komende vijf jaar een duidelijke stem in het dagelijks bestuur van de Europese Unie. Prodi - gepokt en gemazeld in de Itali aanse politiek - bezoekt dan ook al we kenlang de verschillende hoofdsteden. Steeds op onopvallende wijze, gewoon een lijnvlucht van Alitalia en daarna met de taxi naar het Torentje, Downingstreet of het Bundeskanzleramt. En hoewel het echte pokerspel nog moet beginnen, heeft de Commissievoorzitter de eerste slag opmerkelijk genoeg verloren. Prodi wilde iets te kiezen hebben en vroeg daarom van ieder land een lijstje met minimaal twee namen. Nederland, Bel gië en Griekenland, de landen die hun kandidaat reeds aanwezen, weigerden hieraan gehoor te geven. Premier Kok schoof zijn paarse broeder van het eerste uur Frits Bolkestein naar voren, en daarmee was de kous af. Geldt de WD'er nog als een politiek zwaarge wicht, dat is niet zeker voor de enige Griekse kandidaat: Anna Diamantopou- lou. Vóór deze socialistische ex-minister van industrie en ontwikkeling pleit in ie der geval dat ze volop ervaring heeft in het besteden van EU-geld. Griekenland is netto de op één na grootste ontvanger uit de Europese fondsen. Duitsland schuift waarschijnlijk Michae- le Schreyer naar voren, de fractieleidster voor de Groenen in het Berlijnse stads bestuur. Naast haar zal Gunter Verheu gen plaatsnemen, sociaal-democraat en thans staatssecretaris van Europese za ken. Allerminst uitgebluste lieden, en dat geldt ook voor veel van de andere kans hebbers. Groot-Brittannië bijvoorbeeld nomineert naar verwachting haar laatsté Honkong-ambassadeur Chris Patten (Conservative) en de huidige Europees Commissaris Neil Kinnock (Labour). Spanje ziet graag haar oud-minister van landbouw Loyola de Palacio in de Com missie. Pedro Solbes, voormalige minis ter van financiën, moet het Spaanse duo completeren. Italië heeft naast voorzitter Prodi recht op nog een zetel en gooit daarvoor haar twee huidige Commissarissen Mario Monti (fiscale zaken) en Emma Bonino (humanitaire hulp) in de strijd. Monti heeft weliswaar het charisma van een belastingalmanak maar geldt als uiter mate deskundig. Bonino daarentegen paart een uitstekende mediapresentatie aan een tamelijk zwakke reputatie. Luxemburg drie vrouwen op de groslijst gezet: Viviane Reding, Colette Flesch en Madeleine Delvaux. Hun roem heeft tot nog toe de grenzen van het Groother togdom niet overschreden, maar dat kan straks veranderen. In Frankrijk circuleren liefst vijf serieuze namen, maar Parijs heeft dan ook een en ander goed te maken na de vriendjes politiek van haar huidige Commissaris Edith Cresson. Oud-minister Jack Lang, parlementariër Frédérique Bredin en Pascal Lamy (voormalig kabinetschef Delors) strijden als socialisten onderling om een plaats, terwijl de politiek recht sere Eurocommissaris Yves-Thibault de Silguy en ex-staatssecretaris Michel Bar bier voor de tweede Franse zetel in de race zijn. De winnaars wacht een aantrekkelijke baan met macht, permanente mediabe langstelling en een salaris van dik vier ton. De gelukkigen dienen daarvoor nog wel de laatste horde te nemen: het Euro pees parlement. Het sterrenteam dat Prodi medio juli hoopt te presenteren, moet in september namelijk onder het juk van een parlementaire hoorzitting door. Pas als de 626 parlementariërs in meerderheid tevreden zijn gesteld, kan het echte werk voor de Commissarissen beginnen. De Duitse politiek heeft giste ren afscheid genomen van Bonn. De Bondsdag hield er haar laatste vergadering en in een gezamenlijke zitting met de Bondsraad (De Duitse Eerste Kamer) werd de nieuwe presi dent, de sociaal-democraat Jo hannes Rau, beëdigd. Berlijn is vanaf september niet alleen de hoofdstad, maar ook het poli tieke centrum van de 50-jarige Bondsrepubliek. Het laatste grote debat in de 'kleine stad aan de Rijn' was ook het laatste grote optreden van Helmut Kohl. De kanselier die met 16 jaar langer aan het bewind is geweest dan een van zijn voorgangers, hield de hoofdrede in een debat dat het motto droeg '50 jaar democra tie, met dank aan Bonn'. Het was, zoals zo vaak in zijn toespraken van de laatste jaren, een excursie door de geschie denis van de Bondsrepubliek. En ook nu weer waren de keuze kort en gelardeerd met ironiei voor een bondgenootschap met en zelfspot. Hij liet het volkff het westen en de hereniging geen testament na, zo zei hijJ met'de voormalige DDR de be- Hij nam afscheid van zijn baan,1 langrijkste mijlpalen op de weg niet van het leven. die naar Berlijn heeft gevoerd. Bondsdagvoorzitter Thiersel had in zijn rede verklaard dai| het vertrek uit Bonn geen af-j scheid betekende van de poli-j; tiek die in Bonn haar wortelsl had en daar tot wasdom was gekomen. „De grondbeginselen van onze politiek veranderen! niet met de verhuizing naar eenlj andere stad." De beëdiging van Johanne.'1 Rau tot de achtste presidents van de Bondsrepubliek was dep laatste grote politieke plechtig f heid op het Bonner toneel. Rau wil 'niet alleen namens de Duit sers spreken, maar ook de bij ons levende minderheden een stem geven'. De toekomst van Duitsland 'ligt in Europa en de wereld'. „We willen goede bu ren zijn, niet kleingeestig en niet overmoedig". Vóór Rau had zijn voorgangei Herzog zijn afscheidsspeech gehouden en nog een keer laten zien, waarom hij de aflopen vijl jaar zo veel waardering en res-i peet had geoogst. Zijn rede was! BELGRADO-MOSKOU De Joegoslavische president Milosevic is op zoek naar bond genoten tegen de groeiende op positie. Het staatshoofd gaat zijn regering omvormen en wil dat alle in het parlement verte genwoordigde partijen in een nieuw kabinet zitting nemen. Daarmee wordt 'de eenheid van het volk versterkt', zo deel de een woordvoerder van Milo sevic' Socialistische Partij van Servië (SPS) gisteren mee. Volgens de Belgradose krant Vecernje Novosti zoekt Milose vic vooral steun bij de ultrana- tionalistische partij SRS van vi ce-premier Seselj. Seselj bood onlangs zijn ontslag aan uit protest tegen de aanwezigheid van de vredesmacht KFOR in Kosovo. Maar Milosevic weiger de dat te aanvaarden. Ook zou-! den politici van de Socialisti-j sche Volkspartij van Mon-fi tenegro, een belangrijke steun-[ pilaar van Milosevic, op he pluche zitting nemen. Ondertussen groeit de kritiek op Milosevic. Voor de tweede keer in korte tijd lag hij onder vuur van Rusland, zijn belang rijkste bondgenoot tijdens de NAVO-acties. De Russische pre-1 mier Stepasjin noemde Milose vic 'medeschuldig aan de ge beurtenissen in Joegoslavië' Woensdag bekritiseerde de Russische minister van buiten landse zaken Ivanov indirect de moord op en verdrijving van de Kosovo-Albanezen tijdens de NAVO-acties. Ook de president van de kleinere Joegoslavische deelrepubliek Montenegro,! Djukanovic, uitte zich opval-j lend negatief over Milosevic. I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 7