Omce2ooo®
Office 2000: complete integratie
Multi Media
Op dinosaumssenjacht
Microsoft
iicrosoTt
Premium
Trespasser: de verloren wereld
ZATERDAG 19 JUNI 1999
Kantoorpakket bevat alle programma 's die je maar nodig kunt hebben
SAMENSTELLING FRANK BUURMAN EN JAN V
PRANK BUURMAN
Veel dierenliefhebbers hebben
geen goed woord over voor ja
gers die met salvo's hagel lief
tallige konijntjes, aandoenlijke
vosjes en onschuldige herten
doorzeven, zonder zelf enig ge
vaar te lopen. Een echt sportie
ve jager had zich 60 miljoen
jaar geleden kunnen uitleven
bij een jacht op de vleesetende
dinosaurussen van het Krijt-
tijdperk. Velcociraptors en ty-
rannosaurussen kunnen zich
bijzonder goed verdedigen, als
je althans de Jurassic Park-films
van Steven Spielberg moet ge
loven.
Aangezien de fascinerende rep
tielen van miljoenen jaren gele
den niet meer beschikbaar zijn
(en het er ook niet naar uitziet
dat ze op korte termijn gene
tisch kunnen worden gerecon
strueerd) zal de liefhebber van
de dinosaurusjacht zich moe
ten uitleven in een fantasiewe
reld op de computer. In Turok
II, Seeds of Evil stapt de speler
weer in de voetsporen van de
indiaan Turok, die in deel I een
tijdreis moest maken om een
slechterik te verslaan die ruimte
en tijd overhoop wilde gooien.
In deel II moet Turok op herha
ling: wederom komt hij terecht
in werelden vol met bloeddor-
monsters, waaronder di
nosaurussen en gemuteerde di
nosauruskrijgers. Het verhaal
doet er eigenlijk niet zo veel toe
in dit soort Quake-achtige spel
len: er moeten vijanden bij bos
jes worden afgeslacht met aller
lei soorten wapens en verder is
er nog een ondergeschikt puz
zelelement. Dat is niet veel
meer dan het vinden van be
paalde plaatsen en het omzet
ten van schakelaars.
Turok moet zes werelden be
zoeken en in elke wereld diver
se missies oplossen. Een nieu-
wigheidje is dat hij opdrachten
krijgt van een weelderig ge
bouwde dame, die in het spel
zelf verder geen rol speelt. Heel
erg veel is er aan het spel verder
eigenlijk niet veranderd. Turok
loopt continu rond in een we
reld die gedeeltelijk in mist is
gehuld. Vanuit de mist kunnen
voordurend monsters opdui
ken. Qua beeld en geluid is er
weinig op het spel aan te ma
ken, al wordt het niveau van
Quake II en Unreal niet echt ge
haald. Turok I was een soort
mijlpaal voor de eerste driedi
mensionale videokaarten, het
was een van de eerste spellen
die er optimaal gebruik van
maakte. Turok II heeft echter te
maken met veel meer concur
rentie en blijft ondanks dat toch
aardig overeind: misschien om
dat het een inmiddels ver
trouwde wereld is waarin de
speler stapt. Wel een erg bloe
dige wereld natuurlijk, waarin
de tegenstanders letterlijk aan
mootjes worden gehakt met
soms bizarre wapens. Het ge
bruik van een soort geleide cir
kelzaag die hoofden van mon
sters afzaagt zegt wat dat betreft
genoeg. Je zou bijna medelijden
krijgen met die arme dinosau
russen
Min. systeemeisen: Pentium 166,
32 Mb Ram, driedimensionale
kaart. Prijs: 99 gulden. Beschik
baar gesteld door Infogrames Be
nelux.
JAN VAN DER NAT
In de software-wereld is het een 'goed' ge
bruik dat je als producent liefst elk jaar met
een nieuwe versie van je programma's op
de markt verschijnt. Hoe klein de verande
ringen soms ook zijn: er zijn nu eenmaal
consumenten die altijd en eeuwig het
nieuwste van het nieuwste willen hebben.
De 'verversings-cyclus' van Microsoft is
wat trager, maar nu is toch met veel bom
barie de nieuwe versie van Office versche
nen. Met 2000 als achtervoegsel en derhal
ve de opvolger van 97. Wie de afgelopen ja
ren met het (kantoor)pakket heeft gewerkt,
zal zich wellicht afvragen wat de mannen
van Bill Gates nu weer hebben bedacht en
wat er eigenlijk nog verbeterd kon worden.
Dat is niet zo verschikkelijk veel. Office
2000 is op veel onderdelen echter wel wat
gebruiksvriendelijker dan zijn voorgangers.
Dat lijkt overigens niet de eerste doelstel
ling te zijn geweest. De indruk bestaat dat
vooral - en nog meer dan al het geval is -
het monopolie op de semi-zakeüjke soft-
waremarkt bevestigd moest worden. Na
tuurlijk doet Corel met zijn WP Office 2000
dappere pogingen om een aandeel te hou
den in Nederland, maar dat kost ongeloof
lijk veel moeite. Een aantal jaren geleden
was Nederland een typisch 'WP-land'. Op
elk kantoor en op elke homecomputer
straalde het vermaarde blauwe scherm met
de witte letters je tegemoet. Maar daarin is
snel verandering gekomen. Natuurlijk kwa
men er nieuwe, moderne versies van WP,
maar in de strijd tegen grootmacht Micro
soft werd de ene na de andere slag verlo
ren. Nu draait op het merendeel van de
kantoren Word als tekstverwerker in com
binatie met het rekenblad Excel, het pre
sentatieprogramma Powerpoint en eventu
eel de database Access.
Was Office 97 in twee versies te koop, de
nieuwste uitvoering kent er liefst vijf, be
ginnend met die voor huis-tuin-en-keuken
gebruik, waarin Word, Excel, Powerpoint
en Outlook zitten. De versie voor kleine- en
middelgrote bedrijven heeft daarnaast Pu
blisher (met ondersteuning voor professio
neel drukwerk) en koppelingen naar de
veel gebruikte boekhoudsoftware van Davi-
lex en Unit 4. Voor grotere bedrijven is er
de Professional-uitvoering met als toege
voegde waarde de database Access. Het
neusje van de zalm kreeg de naam Premi
um en bevat ook nog eens PhotoDraw plus
FrontPage voor het maken van webpagi
na's. Tenslotte is er voor software-ontwik-
kelaars een speciaal pakket, dat naast alles
van de Premium-uitgave ook nog eens de
Developer Tools bevat.
De grootste winst van Office 2000 ten op
zichte van de voorgangers is de volledige
integratie. Het maakt niet meer uit of een
document wordt gemaakt voor een gewone
Latest
Version
Includes 8
comptete Office 2000
applications
Microsoft Wortl
Microsoft Excel
Microsoft Outlook.
Microsoft PowerPoint.
Microsoft Access
Microsoft Publisher
Microsoft FrontPage.
Microsoft PhotoDraw
Plus! Microsoft
Small Business
Customer Manager
inktjet- of laserprinter, voor een professio
nele drukkerij of voor een webpagina. Alles
werkt naadloos samen.
Op dit moment is nog alleen het Engelstali
ge pakket te koop. De Nederlandse versie
volgt kort na de zomer. Waarschijnlijk nog
iets eerder zal een flink aantal taalmodules
kunnen worden aangeschaft via het inter
net. Bij het Engelse pakket kan derhalve
probleemloos de Nederlandse taalmodule
worden geplaatst en eventueel nog andere.
Office 2000 heeft het uniek vermogen om
de juiste taal te herkennen en vervolgens
ook de juiste spellingscontrole los te laten
op een document. Ook alle buttons ver
schijnen in de gebruikte taal. Degene die
bijvoorbeeld Nederlands, Engels en Duits
heeft geïnstalleerd kan moeiteloos swit
chen van de ene naar de andere taal. Wie
normaal in het Nederlands werkt en op
eens aan een Engelse brief begint, zal ont
dekken dat Office automatisch de buttons
aanpast en de Engelse spellingscontrole
uitvoert.
Office 2000 kent nog een aantal noviteiten,
zoals het meervoudig knippen en plakken.
Voor het eerst kunnen meerdere selecties
uit een document worden bewaard in een
soort meerbladig kladblok en vervolgens in
één keer in een ander document worden
geplakt. Dat bespaart een heleboel heen-
en-weer geklik. Ook ben je bij een opsom
ming niet meer gebonden aan de stan
daard balletjes, blokjes, enz. Nu kan geko
zen worden voor elk willekeurig symbool
als 'bullet'. Daarnaast zijn de mogelijkhe
den voor het handmatig maken van tabel
len flink uitgebreid met nieuwe potlood- en
wisgereedschappen. Een erg handige extra
mogelijkheid vormen de thema's, waarmee
documenten snel kunnen worden voorzien
van een achtergrond, bepaalde lettertypen,
kleuren en grafische elementen.
FRANK BUURMAN
Trespasser is een spel dat regelrecht is afge
leid van de film Jurassic Park, the Lost
World. Het speelt zich namelijk af op het
tweede dinosauruseiland waar door de fir
ma 'Ingen' naar hartelust werd geëxperi
menteerd met de weer tot leven gewekte
reptielen. In tegenstelling tot Turok stapt de
speler nu niet in de spbren van een gespier
de macho, maar in het bevallige lichaam
van wetenschapster Anne die met een vlieg
tuig is neergestort op het eiland. De speler
kijkt door de ogen van deze dame en ziet,
als hij naar beneden kijkt, een weelderige
boezem. Een wat wonderlijke ervaring voor
een mannelijke speler die niet te vergelijken
is met het bedienen van de rondborstige
avonturierster Lara Croft in het spel Tomb
Raider.
Trespasser is een veel subtieler spel dan Tu
rok II. Er moet worden gevochten met dino
saurussen om het spel tot een goed einde te
brengen, maar het eiland is groot en het
krioelt er bepaald niet van de monsters. Er
lopen diverse types dinosaurussen rond die
lang niet allemaal agressief zijn. De neus
hoornachtige triceratops en de plantene-
tende stegosaurus zijn alleen gevaarlijk als
ze worden bedreigd. De velociraptor en de
albertosaurus laten echter geen hapje onge
moeid rondlopen.
Trespasser is in de eerste plaats een puzzel-
spel. Er liggen allerlei voorwerpen verspreid
op het eiland en die moeten worden gema
nipuleerd om iets voor elkaar te krijgen. Het
verschuiven van kratten bijvoorbeeld om
naar een hoger deel van bijvoorbeeld een
gebouw te komen. Anne is in eerste instan
tie ongewapend en moet dus in ieder geval
op zoek naar geweren en dergelijke om zich
te kunnen verdedigen. Maar er moeten
meer netelige raadsels worden opgelost. De
bediening is even wennen: voorwerpen
springen niet vanzelf in je handen ais je er
tegen aanloopt, maar moeten echt worden
beetgepakt.
Trespasser is het spel dat officieel bij de film
hoort en dat heeft als voordeel dat de origi
nele' muziek kon worden gebruikt. Ook heb
ben de acteurs Richard Attenborough en
Minnie Driver hun medewerking verleend.
Het spel ziet er mooi uit. Zelfs zonder drie
dimensionale kaart is het allemaal best te
pruimen. Voor de gemiddelde Quake-speler
zal het allemaal veel te tam zijn, maar spe
lers die meer willen dan alleen schieten zul
len in Tresspasser een leuke uitdaging vin
den.
Min. systeemeisen: Pentium 166, 32 Mb Ram,
Windows 95/98. Prijs: 49,95 gulden.
KRUISWOORDRAADSEL
horizontaal:
1. Nalatenschap; 7. muziek
noot; 8. ik (Latijn); 10. oude
lengtemaat; 11. geur; 13. schut
sluis; 15. straalvliegtuig; 17.
aanval; 18. Engels bier; 19.
kunsttaal; 21. gissen; 25. vogel
product; 26. supporter; 27.
thans; 30. voedsel.
verticaal:
2. Rondhout; 3. dus (Latijn); 4.
binnen; 5. god v.d. liefde; 6. vis;
8. bijwoord; 9. voorzetsel; 11.
herfstbloem; 12. ui; 14. vis; 16.
gelofte; 18. levenslucht; 20. mu
ziekwerk; 22. gereed; 23. donzig
waas; 24. voegwoord; 28. die
rengeluid; 29. bevestiging.
KRUISWOORDRAADSEL
horizontaal:
1. Ierland; 4. Germaanse godheid; 7.
voegwoord; 8. mannelijk dier; 10. tan
deloos zoogdier; 13. verenigingsge
bouw; 16. kledingstuk; 17. dierenge
luid; 18. niet gespannen; 19. groen
edelgesteente; 20. persoonlijk vnw.; 22.
muzieknoot; 23. logo; 25. uitroep; 27.
loofboom; 29. bolgewas; 30. dashond;
3. delfstof.
verticaal:
1. Ooit; 2. voorzetsel; 3. bijwoord; 4.
voorzetsel; 5. dierengeluid; 6. op het
kantje; 9. oorlogsgod; 11. ontvoerder;
12. gesticuleren, 14. opgerold wafeltje;
15. elk; 21. nobel; 23. voordeel; 24. ver
warde knoop; 26. uitroep; 27. rund; 28.
persoonlijk vnw.; 29. grondtoon.
KRUISWOORDRAADSEL
horizontaal:
1. Jammerklacht; 8. soort pape
gaai; 9. bundel; 10. visbeen; 13.
uitroep van afkeer; 14. asvaas;
15. diskjockey; 17. herfstbloem;
19. Europeaan; 20. zwart paard;
21. afvoerkanaal; 23. monniks
kleed; 24. ik (Latijn); 25. land
bouwwerktuig; 26. Afrikaanse
stinkhagedis; 28. bid (Latijn);
30. roem; 33. wasachtige stof.
verticaal:
1- Bevestiging; 2. bijwoord; 3.
spinnenweefsel; 4. lentemaand;
5. kloosteroverste; 6. muziek
noot; 7. loofboom; 11. landelijk;
12. ranonkelachtige plant; 13.
kort stekeltjeshaar; 16. zijn ver
jaardag vierend; 17. houding;
18. cilinder; 22. kruisboog; 26.
plaaggeest; 27. straatsteen; 28.
voorzetsel; 29. rondhout; 31.
voegwoord; 32. muzieknoot.
Oplossing van vrijdag:
Horizontaal: 1. Driepoot; 5. re
venuen; 6. hasj; 8. lire; 10.
maagd; 12. ratje.Verticaal: 1.
Dartel; 2. invoer; 3. punch; 4.
obers; 7. apart; 9. emir; 11. die.
Internet zonder tikken
Het Rotterdamse Internet-be-
drijf Superweb wil binnenkort
op proef Internet-toegang zon
der telefoontikken gaan aanbie
den. Het enige dat zal worden
berekend, is een vast maandbe
drag van 35 gulden. De concur
rentie twijfelt of Superweb wel
service en kwalitet kan leveren.
Het bedrijf zal het programma
binnen enkele maanden regio
naal op proef gaan aanbieden.
Bij Superweb, dat pas sinds
1998 bestaat, zijn momenteel
slechts 7 medewerkers in
dienst. Tot nu toe hield het be
drijf zich vooral bezig met Web
design en Web-consultancy.
Mede-eigenaar Martijn Eier
voorziet echter geen grote pro
blemen: 'Ongetwijfeld is niet ie
dereen even blij met ons. Daar
om zijn we voorzichtig met het
verstrekken van informatie.
Maar de onderhandelingen zijn
al in een vergevorderd stadium.
Dat het er komt, staat vast. De
telefoonkosten vormen juist
voor een grote groep (potentie-
Ie) gebruikers een struikelblok.
Superweb is van plan de volle
dige telefoonkosten te delen
met de telecom-maatschappij
die met ons gaat samenwerken.
Welke dat is kan ik helaas nog
niet zeggen; we zijn nog in on
derhandeling. Wat ik wel kan
zeggen is dat de telecom-maat
schappij via deze constructie
een groot gedeelte van de Inter-
net-markt hoopt te veroveren.
En als je naar buitenlandse
voorbeelden zoals British Tele
com kijkt, dan zie je dat dat
werkt. Dat betekent niet dat een
klant bij ons overspoelt zal wor
den door reclame. Natuurlijk,
wij maken ook gebruik van
'banners', maar dat is een
vriendelijk en door iedereen ge
accepteerd reclame-middel.
Wij verwachten dan ook een
grote hoeveelheid aanmeldin
gen.
Bron: www.intemetnieuws.com
Een wekelijkse rubriek waarin
een paar websites worden be
licht die nieuw of origineel
zijn, dan wel inspelen op de
actualiteit.
Omdat er op het net voor elk
wat wils te vinden is, komen
ook muziekliefhebbers dik aan
hun trekken. En niet alleen de
fans van popmuziek. Liefheb
bers van opera bijvoorbeeld
moeten beslist eens een kijkje
gaan nemen in het 'Opernar-
chiv' met een overzicht van 142
operahuizen in 20 landen. U
vindt er het nieuws, recensies
en een goeiende stapel pro
grammaboekjes. De mogelijk
heid bestaat om per e-mail
nieuws te laten toezenden. Be
heersing van het Duits is wel
een voorwaarde.
www.opemarchiv.net
Grote (voetbal)clubs hebben
fans over de hele wereld. Arse
nal, de Engelse club van Dennis
Bergkamp en Mare Overmars,
maakt daarop geen uitzonde
ring. De Gunners hebben ook
een Nederlandse fanclub en
'natuurlijk' is die met een eigen
site op het internet te vinden.
Uitslagen, interviews met spe
lers en het laatste nieuws,
come.to/dutch-gunners
Dankzij het internet is het bren
gen van nieuws niet meer voor
behouden aan de traditionele
media. Natuurlijk zijn die in
overvloed te vinden op het in
ternet, maar er ontstaan steeds
meer bedrijfjes, die los van een
dagblad of televisiestation een
nieuwssite op het net presente
ren. De naam van de nieuwste
/H WACHT AZ
£~£A/ HkVAH T/£H TJ£~
OH ZO V (SOUp -
&££L 3/£HTJ£
Nederlandse loot aan die boom
is heel toepasselijk NU. Als het
nü gebeurt, moet het nü wor
den gepubliceerd, is de slogan.
En die maken ze waar met een
mooie, actuele en doelmatige I
site.
www.nu.nl
Voor de meeste scholieren zit I
het er al op voor dit schooljaar,!
maar er komt - sneller dan je
denkt - een nieuwjaar aan en
ook dan zullen er weer werk- i
stukken gemaakt moeten wor
den. En wat is een goed werk
stuk zonder een paar aardige illi
lustraties? Een lekkere taart 1
zonder slagroom. Wie foto's
zoekt over een bepaald onder- i
werp kan natuurlijk een uurtje 11
gaan surfen, maar je bent veel
sneller klaar via FreeFoto, een
database op onderwerp met i
zo n 4.000 foto's.
www.freefoto.com
Volgende week zaterdag staat
de TT van Assen op het pro- i
gramma, traditioneel het hoog
tepunt van het jaar voor dui
zenden motorliefhebbers. In
lange linten zullen ze zich weer
oerendhard door het Hollandse
landschap slingeren op weg
naar de Drentse hoofdstad en
zullen ze zich zaterdagavond
weer als een olievlek versprei
den over het hele land. Wie al
les wil weten over het enige
grote motorfeest van Neder
land, doet er goed aan om even
te kijken op de speciale pagina
met alle informatie over de di-
vierse races.
www.outlap.nl/tt-assen
DRUKWERK
De kluit belazeren om verder in
een computerspelletje te ko
men, oftwel de cheats', zijn zo
oud als de spellen zelf. Niet zo
gek, want de programmeurs
bouwen ze meestal zelf in om
een speler gelegenheid te geven
om een spel makkelijk uit te
spelen. Tik een bepaald woord
en je kunt niet meer dood gaan,
of je krijgt heel veel geld, of je
slaat een level' over. enzovoort.
Het is wel spelbederf natuurlijk,
want de uitdaging valt weg. Ge
bruik de 'cheats' dus alleen als
je echt vast zit. Sybex heeft er
meer dan duizend verzameld in
'Het complete PC-games cheat-
codes-boek', een dik boek met
ook nog een cd-rom erbij, dus
de kans is groot dat je favoriete
spel erbij zit. Er zitten zeer re
cente spellen bij, maar ook
spellen die vele jaren oud zijn.
Naast cheats zijn op de cd-rom
ook compete oplossingen van
adventures te vinden.
Auteur: Stefan Arts. Uitgeverij:
Sybex, ISBN 90 4190 431 X, prijs
29,95 gulden.
Het schrijven van boekjes over
internet heeft één groot voor
deel: ze zijn snel verouderd en
dus moet je weer een nieuwe
editie maken. Vandaar dat nu
de derde, herziene druk van
Het Handige Internet Doe-Boek
van uitgeverij Novella in de
winkel ligt. Een verzameling
leuke sites, gezocht en gevon
den door de mensen van Man
go Media in Delft. Een aanrader
voor degenen, die de leuke kan
ten van het internet willen leren
kennen.
Auteurs: Erik de Jong, Peter
Kraaijeveld, Maarten Wilming en
illustraties: Bert Tier. Uitgeverij:
Novella. ISBN 90 6806 265 4.
Prijs: 19,95 gulden.
Een pil van 895 bladzijden met
'De beste INTERNET adressen'
en niet kunnen vinden wat je
zoekt. Kan dat? Ja, dus! In het
boek van Easy Computing. Als
je basketball-liefhebber bent,
kun je het gewoon in de winkel
laten liggen. Er staan een paar
duizend (vooral Amerikaanse)
sites over die sport op het inter
net, maar de samenstellers van
dit boek hebben ze kennelijk
niet kunnen vinden. Onder het
hoofdstuk 'sport' vinden we ge
lukkig wel polo, lacrosse en
kameelrijden. Voor vele duizen
den internetters is het echter
een nuttig en handig naslag
werk. Maar ook natuurlijk weer
eentje, die snel door de actuali
teit wordt ingehaald en dus
binnen een jaar wel een opvol
ger zal krijgen. En mochten ze
basketballadressen zoeken, dan
bellen ze maar...
Auteurs: Mark Torben Rudolph en
Ame Beyer. Uitgever: Easy Com
puting. ISBN: 90 5167 238 1.
Prijs: 34,50 gulden.
De Dummies-reeks van Addi
son Wesley/IDG Books vult in
middels een flinke boeken
plank. Als we goed hebben ge
teld viel recentelijk deel 29 (di- j
verse edities niet meegeteld) op
het bureau. Dat gaat over het
maken van web-pagina's. Het is
een handige leidraad voor ama-
teurs en semi-professionals,
kortom al degenen die vooral
aan het werk willen met pro
gramma's, die al een heleboel
voor je doen zonder dat je echt
over HTML-kennis beschikt.
Het boek gaat uitgebreid in op
onder meer FrontPage Express,
Netscape Composer, Adobe Pa-
geMill, enz. Positief punt is dat
flink wordt ingegaan op de in
houd van een website, want dat
wordt door niet-professionals
nog wel eens overgeslagen.
Gelijktijdig met het web-boek
verscheen de vierde editie van
PC's voor Dummies, een boek
dat eigenlijk verplichte kost zou
moeten zijn voor iedere com-
puterbezitter. Rustig doorlezen
en je weet een heleboel.
Web-pagina's. Auteurs Bud Smith
en Arthur Bebak. PC's. Auteur:
Dan Gookin. Uitgever: Addison
Wesley/IDG Books. ISBN resp. 90
430 0013 2 en 90 430 0018 3.
Prijzen resp. 69,95 en 49,95 gul
den.
